MOLECULAIRE BIOLOGIE Artikel 33 bis

Transcriptie

1 U FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE DIENST VOOR LABORATORIA VAN KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN DESKUNDIGEN JAARRAPPORT MOLECULAIRE BIOLOGIE Artikel 33 bis Hemato-oncologie WIV-09/Moleculaire biologie: Hem-oncologie/1 Dienst Klinische Biologie J. Wytsmanstraat, Brussel België

2 ISSN: COMITE VAN EXPERTEN Naam Instelling Marie Paule Emonds Bloed transfusie Rode Kruis Marie P. Heimann Hôpital Erasme P. In tveld VUB, UZ Brussel P. Vandenberghe UZ Leuven B. Maes VJZ Hasselt A. Criel AZ Brugge Bernard China (Coordinator) M. Van Blerk (Vervangster coordinator) ISP WIV ISP WIV isp.be isp.be Alle rapporten zijn tevens te raadplegen op onze website: Institut Scientifique de Santé Publique Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel Dit rapport mag niet gereproduceerd, gepubliceerd of verdeeld worden zonder akkoord van het WIV-ISP. Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 2/28

3 INHOUDSTAFEL 1. Inleiding 3 2. Opsporen van de JAK2 V617F mutatie JAK JAK Details Kwantificatie Enquête Enquête Methoden 3 3. IgH/TCR IgH IgH BCR-ABL kwantitatief Enquête BCRQ Enquête BCRQ Z-scores 3 5. Chimerisme CHIM CHIM Resultaten Methoden Evaluatie 3 6. Acute myeloïde leukemie (AML) AML Resultaten voor het staal AML BCR-ABL translocatie Inversie inv (16) Translocatie t(8;21) Translocatie t(15;17) 3 Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 3/28

4 1. INLEIDING Voor de enquêtes moleculaire biologie sector hemato oncologie van het artikel 33 bis van de RIZIV nomenclatuur hebben wij in 2009 samengewerkt met het programma «Molecular diagnosis of haematological malignancies programme» van UK NEQAS. De levering van de stalen, het inbrengen van de resultaten en de productie van de individuele en globale rapporten vielen onder de verantwoordelijkheid van Dr. Jane Holden van de Universiteit van Sheffield in het Verenigd Koninkrijk. In 2009 werden er 10 enquêtes georganiseerd. Enquête 1 : JAK afgesloten op 23/01/2009 Enquête 2 : IgH 0901 afgesloten op 27/02/2009 Enquête 3 : BCRQ 0901 afgesloten op 20/03/2009 Enquête 4 : Chim 0901 afgesloten op 15/05/2009 Enquête 5 : AML 0901 afgesloten op 29/05/2009 Enquête 6 : JAK afgesloten op 19/06/2009 Enquête 7 : IgH 0902 afgesloten op 16/07/2009 Enquête 8 : BCRQ 0902 afgesloten op 04/09/2009 Enquête 9 : AML 0902 afgesloten op 02/10/2009 Enquête 10 : Chim 0902 afgesloten op 30/10/2009 Dit rapport is een samenvatting van de resultaten van de Belgische laboratoria tijdens het jaar Het is gebaseerd op de gegevens, die wij ontvingen op het WIV. Het is dus mogelijk dat er bepaalde informatie ontbreekt. Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 4/28

5 2. OPSPOREN VAN DE JAK2 V617F MUTATIE In 2009 werden er 2 enquêtes georganiseerd voor het opsporen van de JAK2 V617F mutatie JAK Totaal aantal deelnemers : 103 Aantal Belgische deelnemers : 17 (16,5%) Tijdens deze enquête moesten er twee stalen geanalyseerd worden: het staal 102, dat negatief was voor de mutatie het staal 103, dat ongeveer 10% cellen met de mutatie bevatte. Voor de stalen 102 en 103 hebben de 17 Belgische laboratoria een correct antwoord gegeven JAK Totaal aantal deelnemers : 106 Aantal Belgische deelnemers : 17 (16,04%) Tijdens deze enquête moesten er twee stalen geanalyseerd worden: het staal 104, dat ongeveer 32% cellen met de mutatie bevatte het staal 105, dat 19% cellen met de mutatie bevatte. De 17 Belgische laboratoria hebben in de twee stalen de mutatie opgespoord. Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 5/28

6 2.3. DETAILS Tabel 1. Resultaten van de Belgische laboratoria voor het opsporen van de JAK2 V617F mutatie. LABS METHODE MUT WT MUT WT % MUT MUT WT % MUT MUT WT % MUT N Y Y Y NB Y Y NB Y Y NB RFLP + SEQUENCING N Y Y y 22% Y Y 43% Y Y 28% ALLELE SPECIFIC real time PCR IPSOGEN N Y Y Y 9,50% Y Y 32,80% Y Y 19,40% pyrosequencing + in house real time PCR N Y Y Y NB Y Y NB Y Y NB RFLP N Y Y Y NB Y N NB Y N NB RFLP N Y Y Y NB Y Y 31 50% Y Y 12,5 31% allele specific real time PCR mutascreen Ipsogen N Y Y Y NB Y Y NB Y Y NB Melting curve analysis N NB Y NB NB Y NB NB Y NB NB Allele specific real time PCR mutascreen Ipsogen N Y Y Y NB Y Y NB Y Y NB LNA PCR Sidon et al., 2006, Clin Chem, 52, N Y Y Y NB Y Y NB Y Y NB real time PCR. Blood, 2006, 108: N Y Y Y NB Y Y NB Y Y NB real time PCR Blood, 2006, 107, N NB Y NB NB Y NB NB Y NB NB LNA PCR Clin Chem,2006, 52, N Y Y Y 34% Y Y 33% Y Y 26% Allele specific real time PCR IPSOGEN Mutaquant N Y Y Y 6,6% Y Y 15,60% Y Y 11,10% LNA PCR Clin Chem,2006, 52, N Y Y Y NB Y Y NB Y Y NB allele specific PCR Lancet,2005, 365: N Y Y Y 10,10% Y Y 31,75% Y Y 11,40% Allele specific real time PCR IPSOGEN Mutaquant N NB Y NB NB Y NB NB Y NB NB LNA PCR Clin Chem,2006, 52, 1436 NB : niet bepaald MUT : mutatie WT : wild type Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 6/28

7 2.4. KWANTIFICATIE ENQUÊTE 1 5 Belgische laboratoria op 17 (29,4%) hebben voor het staal 103 kwantitatieve resultaten teruggestuurd. In totaal hebben 27 laboratoria kwantitatieve resultaten vermeld (26,21%). De Belgische deelnemers vertegenwoordigden dus 18,51% van deze laboratoria. De targetwaarde was in principe 10% wat bevestigd wordt door de mediaan van de Belgische laboratoria. De mediaan van het geheel van de laboratoria bedroe evenwel 11%. De spreiding van de waarden was aanzienlijk (tussen 1 en 151%). Aantal deelnemers Figuur 1. Grafische weergave van het mutatiepercentage vastgesteld door de Belgische deelnemers en het totaal aantal laboratoria voor het staal 103. Tabel 2. Statistische parameters van de resultaten van de Belgische deelnemers en het totaal aantal laboratoria voor de kwantificatie van de JAK2 V617F mutatie. Alle laboratoria (n=27) Belgische laboratoria (n=5) Maximum 151% 34% P75 21% 19% P50 11% 10% P25 8% 9% Minimum 1% 6,6% Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 7/28

8 ENQUÊTE 2 Staal 104 : targetwaarde van 32% Staal 105 : targetwaarde van 19% 6 Belgische laboratoria (35,3%) hebben kwantitatieve resultaten teruggestuurd. 33 van de 106 laboratoria (31,13%) hebben kwantitatieve resultaten doorgestuurd voor de stalen 104 en 105. De Belgische laboratoria vertegenwoordigen bijgevolg 18,2% van de laboratoria, die kwantitatieve resultaten terugstuurden. Figuur 2. Grafische weergave van het mutatiepercentage in de stalen 104 en 105 teruggevonden door de Belgische laboratoria alsook door het totaal aantal laboratoria. Tabel 2. Statistische parameters van de resultaten van de Belgische laboratoria en het totaal aantal laboratoria voor de kwantificatie van de JAK2 V617F mutatie in de stalen 104 en 105. Parameter Staal 104 (targetwaarde=32%) Staal 105 (targetwaarde =19%) Alle laboratoria Belgische laboratoria Alle laboratoria Belgische laboratoria Maximum P , P , ,7 P ,4 Minimum 11 15,6 1 11,1 Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 8/28

9 Tabel 3. Overzicht van de gebruikte methoden METHODEN Methode Totaal Belgische laboratoria Allele specific PCR 58 (42,9%) 5 (21,7%) ARMS PCR 15 (11,1%) 0 Real time PCR 39 (28,9%) 12 (52,2%) Metling curve analysis 11 (8,1%) 1 (4,3%) RFLP 4 (3,0%) 3 (13,0%) Pyrosequencing 3 (2,2%) 1 (4,3%) Direct sequencing 5 (3,7%) 1 (4,3%) Totaal De real time PCR methode werd het meest gebruikt door de Belgische laboratoria (52,2%). Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 9/28

10 3. IGH/TCR Het doel van deze enquête is het nagaan van het klonale karakter van B of T lymfocytenpopulatie aanwezig in het staal. Twee enquêtes werden georganiseerd in 2009 : IgH 0901 en IgH IGH 0901 Staal : 1 ml vers bloed van een patiënt met een chronische lymfoïde leukemie (CLL). Verwacht resultaat : aanwezigheid van klonale populatie Het totaal aantal deelnemers bedroeg 76 waarvan 15 Belgen (19,73%). Tabel 4. Resultaten bekomen door de Belgische laboratoria. LABS METHODE IgH FR1 IgH FR2 IgH FR PCR MULTIPLEX BIOMED Klonaal Klonaal Klonaal PCR MULTIPLEX BIOMED Klonaal Klonaal Klonaal PCR SIMPLEX Klonaal Niet Clonal bepaald PCR MULTIPEX BIOMED Klonaal Klonaal Klonaal KIT IDENTITYCLONE IGH GENE CLONALITY Klonaal Klonaal Klonaal ASSAY OF INVIVOSCRIBE MULTIPLEX PCR FOR FR1 AND FR2 AND Klonaal Klonaal Klonaal PCR SIMPLEX FOR FR KIT IDENTITYCLONE IGH GENE CLONALITY Klonaal Polyclonaal Klonaal ASSAY OF INVIVOSCRIBE PCR MULTIPLEX Klonaal Niet Klonaal bepaald PCR MULTIPLEX Klonaal Klonaal Klonaal PCR MULTIPLEX Klonaal Klonaal Klonaal PCR MULTIPLEX BIOMED Klonaal Klonaal Klonaal Niet teruggestuurd Niet teruggestuurd Niet teruggestuurd PCR SIMPLEX Klonaal Niet Klonaal bepaald PCR MULTIPLEX BIOMED Klonaal Klonaal Polyclonaal PCR MULTIPLEX BIOMED Klonaal Klonaal Klonaal Eén laboratorium heeft geen resultaten teruggestuurd, 14 laboratoria hebben «klonaal» geantwoord. Twee onder hen hebben voor tenminste één parameter als resultaat polyklonaal geantwoord. Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 10/28

11 3.2. IGH 0902 De enquête bestond uit 1 ml vers bloed en een analyseaanvraag voor TCR genherschikking. De analyse kan slaan op een TCRβ of TCRγ gen of beide alsook op andere genen zoals TCRδ (hier niet vermeld). Verwacht resultaat : klonaal Totaal aantal deelnemers: 75 Aantal Belgische laboratoria : 15 (20%) Voor de TCRβ parameter hebben 41 deelnemers op 46 (89%) klonaal geantwoord. Eén Belgisch laboratorium heeft geen resultaat doorgestuurd (geen amplificatie), 6 Belgische laboratoria hebben deze parameter niet getest en 7 van de 8 overblijvende laboratoria (87,5%) hebben klonaal geantwoord. Voor de TCRγ parameter hebben 63 op 72 deelnemers (87,5%) klonaal geantwoord. Eén Belgisch laboratorium heeft geen resultaat teruggestuurd daar hij deze test niet uitvoert, een ander Belgisch laboratorium heeft oligoklonaal geantwoord en 13 Belgische laboratoria (92,86%) hebben «klonaal» geantwoord. In het algemeen hebben er 69 van de 75 deelnemers (92%) «klonaal» geantwoord zoals 13 Belgische laboratoria. Eén Belgisch laboratorium voert deze test niet uit en een ander Belgisch laboratorium (6,67%) heeft oligoklonaal geantwoord zoals 5 van de deelnemers (6,67%). Tabel 5. Resultaten bekomen door de Belgische laboratoria. Labs Methode TCR beta TCR gamma PCR MULTIPLEX BIOMED Klonaal Klonaal PCR MULTIPLEX BIOMED Klonaal Klonaal PCR MULTIPLEX BIOMED Klonaal Klonaal PCR MULTIPLEX INVIVOSCRIBE KIT Klonaal Klonaal l PCR SIMPEX PCR MUTLIPLEX INVIVOSCRIBE KIT Klonaal Klonaal PCR MULTIPLEX IN HOUSE Niet bepaald Klonaal PCR SIMPLEX INVIVO SCRIBE Geen amplificatie Oligoklonaal NIET UITGEVOERD PCR MULTIPLEX BIOMED Klonaal Klonaal PCR MULTIPLEX BIOMED Niet bepaald Klonaal Niet bepaald Klonaal PCR MULTIPLEX BIOMED Klonaal Klonaal PCR MULTIPLEX IN HOUSE Niet bepaald Klonaal PCR MULTIPLEX IN HOUSE Niet bepaald Klonaal MULTPLEX PCR AND SINGLE PCR Polyklonaal Klonaal Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 11/28

12 4. BCR ABL KWANTITATIEF Het doel is om de t(9;22)(q34;q11) translocatie van het Philadelphia chromosoom op te sporen door het hybride BCR ABL gen te kwantificeren. Twee enquêtes vonden plaats in 2009 : BCRQ 0901 en BCRQ ENQUÊTE BCRQ 0901 Deze enquête bevatte 2 stalen. Het staal 102 bestond uit (negatieve) HL60cellen met ongeveer 4,6% (positieve) K562 cellen. Het staal 103 bestond uit (negatieve) HL60cellen met 0,01% (positieve) K562 cellen. Het totaal aantal deelnemers bedroeg 88. Het aantal Belgische deelnemers bedroeg 16 (18,18%) ENQUÊTE BCRQ 0902 Deze enquête bevatte 2 stalen. Het staal 104 bestond uit (negatieve) HL60cellen met ongeveer 0,05% (positieve) K562 cellen. Het staal 103 bestond uit (negatieve) HL60cellen met 5,03% (positieve) K562 cellen. Het totaal aantal deelnemers bedroeg 92. Het aantal Belgische deelnemers bedroeg 16 (17,39%). Tabel 6. Resultaten van de Belgische deelnemers. LABS METHODE % % % % Controle gen mutatie mutatie mutatie mutatie ABL 10,62 0,02% 0,28% 14,91% Real time PCR in house ABL 30% 0% 0,71% 21,40% Real time PCR in house b2 microglobuline 51,12% 0% 0,24% 8,60% Real time PCR ABSQUANT ABL 14% 0,04% 0,10% 6,00% Real time PCR in house ABL 13,30% 0,04% 0,10% 7,95% Real time PCR Ipsogen ABL 59% 0,09% 1,00% 28,16% Real time PCR in house EAC ABL 41,34% 0,07% 0,46% 21,94% Real time PCR in house EAC ABL 29% 0,04% 0,37% 19,60% Real time PCR in house EAC ABL 9,60% 0,02% 0,23% 10,00% Real time PCR in house ABL 21% 0,03% 0,12% 10,86% Real time PCR in house EAC MGUS 27,68% 0,06% 0,84% 29,42% Real time PCR in house ABL 94,40% 0,08% 11,00% 836% Real time PCR Ipsogen ABL 51% 0,12% 0,65% 32,00% Real time PCR in house EAC b2 microglobuline 73,11% 0,12% 0,07% 2,69% Real time PCR in house ABL 30,30% 0,08% 0,26% 20,80% Real time PCR in house EAC ABL 32% 0,06% 0,29% 19,00% Real time PCR in house EAC Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 12/28

13 Figuur 3. Mutatiepercentage teruggevonden door de Belgische laboratoria en het totaal aantal laboratoria voor het staal 102. We stellen vast dat de meerderheid van de Belgische en buitenlandse laboratoria het mutatiepercentage (4,6%) overschat hebben. Figuur 4. Boxplot van de Belgische resultaten voor het staal 102. Minimum=9,6% ; P25=19,25% ; mediaan=30,15% ; P75=51,03%, maximum=94,4%. De rode lijn duidt de targetwaarde aan (4,6%). Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 13/28

14 Figuur 6. Mutatiepercentage teruggevonden door de Belgische laboratoria en door het totaal aantal laboratoria voor het staal 103. Alle Belgische laboratoria hebben de hoeveelheid gemuteerde cellen overschat (0,01%). Eén Belgisch laboratorium heeft geen gemuteerde cellen teruggevonden. Figuur 7. Deze grafiek toont de verdeling van de waarden van de Belgische laboratoria voor het staal 103 onder de vorm van een boxplot. Het minimum bedraagt 0, het maximum 0,12, het percentiel 25 bedraagt 0,05, de mediaan 0,06 en het percentiel 75 0,085. De rode lijn duidt de targetwaarde aan (0,01%). Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 14/28

15 Figuur 8. Mutatiepercentage teruggevonden door de Belgische laboratoria en door het totaal aantal laboratoria voor het staal 104. Alle Belgische laboratoria hebben een mutatiepercentage vermeld dat hoger lag dan de targetwaarde (0,05%). Figuur 9. Deze grafiek geeft de resultaten van de Belgische laboratoria voor het staal 104 weer onder de vorm van een boxplot. Minimum : 0,07% ; P25=0,2% ; mediaan=0,29% ; P75=0,67% ; maximum=11%. Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 15/28

16 Figuur 10. Mutatiepercentage teruggevonden door de Belgische laboratoria en door het totaal aantal laboratoria voor het staal 105. Op de 16 Belgische laboratoria bekwam er één deelnemer een waarde die kleiner was dan de targetwaarde (5%). De 15 andere deelnemers bekwamen een waarde die hoger lag dan de targetwaarde. Figuur 11. Deze grafiek toont de resultaten van de Belgische laboratoria voor het staal 105 onder de vorm van een boxplot. Minimum =2,69 ; P25=9,65% ; mediaan=19,3% ; P75=23,5%, maximum=836%. De targetwaarde bedraagt 5,03% (in het rood). Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 16/28

17 4.3. Z SCORES Voor de kwantitatieve parameters is het mogelijk om de performantie van de laboratoria te evalueren door voor de targetwaarde de mediaan van de groep te nemen en door te berekenen of het resultaat van het laboratorium meer dan 2 of 3 standaaddeviaties van deze targetwaarde verwijderd is (Z zcore) (zie statistische brochure op onze website: Tabel 7. Evaluatie van de Belgische laboratoria voor de bepaling van het BCR ABL mutatiegehalte in de verschillende stalen. Labs Commentaar Z Z Z Z ,83 0,77 0,03 0,43 Ok ,01 1,28 1,24 0,20 Ok ,89 1,28 0,15 1,04 Ok ,69 0,26 0,56 1,30 Ok ,72 0,26 0,56 1,11 Ok ,22 1,03 2,09 0,86 Staal 104 >2SD ,47 0,51 0,50 0,26 Ok ,05 0,26 0,24 0,03 Ok ,87 0,77 0,18 0,91 Ok ,39 0,51 0,50 0,82 Ok ,10 0,26 1,62 0,99 Ok ,73 0,77 31,50 79,60 Staal 102>2SD Outliers voor 104 en ,88 1,79 1,06 1,24 Ok ,82 1,79 0,65 1,62 Ok ,01 0,77 0,09 0,15 Ok ,08 0,26 0,00 0,03 Ok Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 17/28

18 5. CHIMERISME Het doel is het genetisch chimerisme na een beenmergtransplantatie op te sporen en te kwantificeren. Twee enquêtes werden georganiseerd in 2009 (CHIM 0901 en CHIM 0902). Het doel is het percentage van de donorcellen te bepalen CHIM 0901 Drie stalen van 1 ml perifeer bloed van respectievelijk: de donor, de receptor en een staal post transplantatie. Het percentage van de donorcellen bedraagt ongeveer 90%. Totaal aantal deelnemers : 61 Aantal Belgische deelnemers : 9 (14,7%) 5.2. CHIM 0902 Drie stalen van 1 ml perifeer bloed van respectievelijk: de donor, de receptor en een staal post transplantatie. Het percentage van de donorcellen bedraagt ongeveer 94%. Totaal aantal deelnemers : 62 Aantal Belgische deelnemers : 9 (14,5%) 5.3. RESULTATEN Tabel 8. Resultaten van de Belgische deelnemers voor de bepaling van het chimerisme. Labs Staal1 Resultaat (%) Staal2 Resultaat (%) Methode AMpFlSTR profiler plus chim Chim ,97 Fragments analysis ABI chim ,1 Chim ,75 Powerplex 16 (Promega) Fragments analysis ABI chim ,1 Chim ,3 Powerplex 16 (Promega) Fragments analysis ABI chim ,7 Chim ,6 AMpFlSTR profiler plus Fragments analysis ABI chim ,4 Chim ,8 XY FISH (Abbott probes) chim Chim chim Chim , chim Chim chim ,4 Chim AMpFlSTR profiler plus Fragments analysis ABI Powerplex 16 (Promega) Fragments analysis ABI3130 AMpFlSTR profiler plus Fragments analysis ABI310 Powerplex 16 (Promega) Fragments analysis ABI3130 Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 18/28

19 A B Figuur 12. Resultaten van de bepaling van het chimerismepercentage voor de Belgische laboratoria. A. Enquête Chim0901 en B. enquête Chim0902. % Chim 0901 Chim 0902 Figuur 13. Boxplots, die de resultaten van de Belgische laboratoria voor de stalen Chim 0901 en Chim 0902 weergeven. Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 19/28

20 5.4. METHODEN Acht van de negen Belgische laboratoria gebruiken als methode een multiplex PCR gevolgd door een fragmentanalyse via capillaire elektroforese. Drie van de acht laboratoria (37,5%) gebruiken de powerplex kit van Promega en de 5 andere laboratoria (62,5%) gebruiken een AMpFlSTR kit van ABI. Dit is gelijkaardig aan de methoden die gebruikt worden door de buitenlandse deelnemers. Eén Belgisch laboratorium gebruikt een FISH methode EVALUATIE Voor de enquête CHIM 0901 bedroeg de targetwaarde 90%. De standaarddeviatie (SD) bedroeg 3,8% (n=61). Bijgevolg gaven 100% van de Belgische laboratoria een resultaat binnen de targetwaarde +/ 1 SD. Voor de enquête CHIM 0902 bedroeg de targetwaarde 94%. De standaarddeviatie bedroeg 3,0% (n=62). Bijgevolg hebben alle Belgische laboratoria een resultaat gegeven dat binnen het interval lag van de targetwaarde +/ 1 SD. De Belgische laboratoria vertonen dus goede performanties. Indien men de Z scores berekent, stelt men vast dat geen enkel Belgisch laboratorium outliers bekwam (Z > 3SD). Tabel 9. Evaluatie van de performantie van de Belgische laboratoria voor de berekening van het chimerisme voor de enquêtes 0901 en Labs Z score Z score Commentaar Chim 0901 Chim ,35 1,90 Ok ,22 0,17 Ok ,14 0,81 Ok ,76 0,00 Ok ,89 2,56 Staal 0902 > 2SD ,00 1,63 Ok ,00 0,93 Ok ,00 0,70 Ok ,16 0,70 Staal 0901 > 2SD Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 20/28

21 6. ACUTE MYELOIDE LEUKEMIE (AML) Het doel is de belangrijkste mutaties, die voorkomen bij acute myeloïde leukemie (AML) op te sporen, met inbegrip van de BCR ABL mutatie, die reeds het onderwerp is van een aparte enquête. Twee enquêtes werden georganiseerd in 2009 : AML 0901 en AML AML 0901 Het staal 102 bestond uit 100% HL60 cellen en men vroeg of de BCR ABL mutatie aanwezig was. Het verwachte antwoord was: neen. Het staal 103 bevatte ongeveer 40,5% Me 1 cellen verdund in HL60 cellen. De deelnemers dienden de aanwezigheid van de volgende mutaties te testen : inv(16), t(8;21) en t(5;17). De verwachte resultaten waren : positief voor de inv(16) mutatie en negatief voor de andere mutaties. Totaal aantal deelnemers : 72 Aantal Belgische deelnemers : 15 (20,8%) RESULTATEN VOOR HET STAAL BCR ABL a) Resultaten Tabel 10. Resultaten bekomen door de Belgische laboratoria voor het opsporen van de BCR ABL mutatie in het staal 102. Labs Staal Parameter Resultaat Methode Commentaar BCR ABL N niet medegedeeld Ok BCR ABL N single PCR Ok BCR ABL N real time quantitative PCR Ok BCR ABL N multiplex PCR (Cross et al., 1994) Ok BCR ABL N not communicated Ok BCR ABL Geen antwoord Ontbrekend resultaat BCR ABL N multiplex PCR Ok BCR ABL N real time quantitative PCR Ok BCR ABL N real time quantitative PCR Ok BCR ABL N real time quantitative PCR Ok BCR ABL N real time quantitative PCR Ok BCR ABL N not communicated Ok BCR ABL N real time quantitative PCR Ok BCR ABL N nested PCR Ok BCR ABL N multiplex PCR Ok Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 21/28

22 b) Evaluatie Eén laboratorium heeft zijn resultaten niet teruggestuurd naar UK NEQAS. De veertien andere laboratoria gaven het goede antwoord. Onder deze hebben er 3 hun methode niet doorgegeven aan het WIV INV(16) a) Resultaten Tabel 11. Resultaten bekomen door de Belgische laboratoria voor het opsporen van de inversie inv(16) in het staal 103. Labs Staal Parameter Resultaat Methode Commentaar Inv(16) Niet bepaald Voert test niet uit Inv(16) Y single PCR Ok Inv(16) Y real time PCR Ok Inv(16) Y multiplex PCR: Hemavison Ok Inv(16) Y multiplex PCR: Hemavison Ok Inv(16) Geen antwoord Ontbrekend resultaat Inv(16) Niet bepaald Voert test niet uit Inv(16) Y real time PCR Ok Inv(16) Y nested PCR Ok Inv(16) Y real time PCR Ok Inv(16) Niet bepaald Voert test niet uit Inv(16) Y nested PCR Ok Inv(16) Y multiplex PCR: Hemavison Ok Inv(16) Y nested PCR Ok Inv(16) Y multiplex PCR Ok b) Evaluatie Eén laboratorium heeft zijn resultaten niet teruggestuurd naar UK NEQAS. Onder de 14 andere laboratoria hebben 3 laboratoria deze test niet uitgevoerd en hebben 11 laboratoria een correct antwoord gegeven. Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 22/28

23 t(8;21) a) Resultaten Tabel 12. Resultaten bekomen door de Belgische laboratoria voor het opsporen van de t(8;21) translocatie in het staal 103. Labs Staal Parameter Resultaat Methode Commentaar t(8;21) Niet bepaald Voert test niet uit t(8;21) N single PCR Ok t(8;21) N real time PCR Ok t(8;21) N multiplex PCR: Hemavison Ok t(8;21) N multiplex PCR: Hemavison Ok t(8;21) Geen antwoord Ontbrekend resultaat t(8;21) Niet bepaald Voert test niet uit t(8;21) N real time PCR Ok t(8;21) N nested multiplex RT PCR Ok t(8;21) N real time PCR Ok t(8;21) Niet bepaald Voert test niet uit t(8;21) N multiplex PCR: Hemavison Ok t(8;21) N multiplex PCR: Hemavison Ok t(8;21) N nested PCR Ok t(8;21) N multiplex PCR Ok b) Evaluatie Eén laboratorium heeft zijn resultaten niet teruggestuurd naar UK NEQAS. Onder de 14 andere laboratoria voeren 3 laboratoria deze test niet uit en hebben 11 laboratoria een correct antwoord gegeven. Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 23/28

24 t(15;17) a) Resultaten Tabel 13. Resultaten bekomen door de Belgische laboratoria voor het opsporen van de t(15;17) translocatie in het staal 103. Labs Staal Parameter Resultaat Methode Commentaar t(15;17) Niet bepaald Voert test niet uit t(15;17) N single PCR Ok t(15;17) N real time PCR Ok t(15;17) N multiplex PCR: Hemavison Ok t(15;17) N multiplex PCR: Hemavison Ok t(15;17) Geen antwoord Ontbrekend resultaat t(15;17) Niet bepaald Voert test niet uit t(15;17) N real time PCR Ok t(15;17) N nested multiplex RT PCR Ok t(15;17) N real time PCR Ok t(15;17) Niet bepaald Voert test niet uit t(15;17) N multiplex PCR: Hemavison Ok t(15;17) N multiplex PCR: Hemavison Ok t(15;17) N single PCR Ok t(15;17) N multiplex PCR Ok b) Evaluatie Eén laboratorium heeft zijn resultaten niet teruggestuurd naar UK NEQAS. Drie laboratoria hebben deze parameter niet getest. Elf laboratoria hebben een correct resultaat vermeld AML 0902 Het staal 104 bestond uit 35% K562 cellen verdund in HL 60 cellen en men vroeg na te gaan of de BCR ABL mutatie aanwezig was. Het antwoord was: ja. Het staal 105 bevatte 100% HL60 cellen. De deelnemers moesten de aanwezigheid van de volgende mutaties testen: inv(16) ; t(8;21) en t(5;17). Het verwachte resultaat was neen voor de drie mutaties Totaal aantal deelnemers : 80 Aantal Belgische deelnemers : 15 (18,75%). Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 24/28

25 BCR ABL TRANSLOCATIE a) Resultaten Tabel 14. Resultaten bekomen door de Belgische laboratoria voor het opsporen van de BCR ABL translocatie in het staal 104. Labs Staal Parameter Resultaat Methode Commentaar BCR ABL Y Geen antwoord Ok BCR ABL Y Single PCR Ok BCR ABL Y real time quantitative PCR Ok BCR ABL Y multiplex PCR Ok BCR ABL Y multiplex nested PCR: Hemavision Ok BCR ABL Y real time quantitative PCR Ok BCR ABL Y multiplex PCR Ok BCR ABL Y real time quantitative PCR Ok BCR ABL Y real time quantitative PCR Ok BCR ABL Y real time quantitative PCR Ok BCR ABL Y real time quantitative PCR Ok BCR ABL Y multiplex PCR Ok BCR ABL Y real time quantitative PCR Ok BCR ABL Y nested PCR Ok BCR ABL Y multiplex PCR Ok b) Evaluatie Vijftien Belgische laboratoria gaven een correct antwoord. Eén laboratorium heeft geen resultaten teruggestuurd naar het WIV. Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 25/28

26 INVERSIE INV (16) a) Resultaten Tabel 15. Resultaten bekomen door de Belgische laboratoria voor het opsporen van de inversie inv (16) in het staal 105. Labs Staal Parameter Resultaat Methode Commentaar Inv(16) Niet bepaald Voert test niet uit Inv(16) N single PCR Ok Inv(16) N real time PCR Ok Inv(16) N multiplex PCR: Hemavison Ok Inv(16) N multiplex PCR: Hemavison Ok Inv(16) Niet bepaald Voert test niet uit Inv(16) Niet bepaald Voert test niet uit Inv(16) N Real time PCR Ok Inv(16) N Multiplex nested PCR Ok Inv(16) N Real time PCR Ok Inv(16) Niet bepaald Voert test niet uit Inv(16) N nested PCR Ok Inv(16) N multiplex PCR: Hemavison Ok Inv(16) N single PCR Ok Inv(16) N multiplex PCR Ok b) Evaluatie Vier Belgische laboratoria voeren deze test niet uit. De 11 andere laboratoria gaven een correct antwoord. Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 26/28

27 TRANSLOCATIE t(8;21) a) Resultaten Tabel 16. Resultaten bekomen door de Belgische laboratoria voor het opsporen van de t(8;16) translocatie in het staal 105. Labs Staal Parameter Resultaat Methode Commentaar t(8;21) Niet bepaald Voert test niet uit t(8;21) N single PCR Ok t(8;21) N real time PCR Ok t(8;21) N multiplex PCR: Hemavison Ok t(8;21) N multiplex PCR: Hemavison Ok t(8;21) Niet bepaald Voert test niet uit t(8;21) Niet bepaald Voert test niet uit t(8;21) N real time PCR Ok t(8;21) N nested multiplex RT PCR Ok t(8;21) N real time PCR Ok t(8;21) Niet bepaald Voert test niet uit t(8;21) N multiplex PCR: Hemavison Ok t(8;21) N multiplex PCR: Hemavison Ok t(8;21) N single PCR Ok t(8;21) N multiplex PCR Ok b) Evaluatie Vier Belgische laboratoria voeren deze test niet uit. De andere 11 laboratoria gaven een correct antwoord. Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 27/28

28 TRANSLOCATIE t(15;17) a) Resultaten Tabel 16. Resultaten bekomen door de Belgische laboratoria voor het opsporen van de t(15;17) translocatie in het staal 105. Labs Staal Parameter Resultaat Methode Commentaar t(15;17) Niet bepaald Voert test niet uit t(15;17) N single PCR ok t(15;17) N real time PCR ok t(15;17) N multiplex PCR: Hemavison ok t(15;17) N multiplex PCR: Hemavison Ok t(15;17) N real time PCR ok t(15;17) Niet bepaald Voert test niet uit t(15;17) N real time PCR ok t(15;17) N nested multiplex RT PCR ok t(15;17) N real time PCR ok t(15;17) Niet bepaald Voert test niet uit t(15;17) N multiplex PCR: Hemavison Ok t(15;17) N multiplex PCR: Hemavison ok t(15;17) N single PCR ok t(15;17) N multiplex PCR ok b) Evaluatie Drie Belgische laboratoria voeren deze test niet uit. De 12 andere laboratoria gaven een correct antwoord. Moleculaire biologie: Hemato-oncologie, jaarrapport Printdatum: 10/11/10 28/28