VROUW & GEZONDHEID BEKEND & PSYCHOTISCH DENK EENS WAT VAKER AAN JEZELF EXTRA. Interview: Schrijfster Heleen van Royen over leven met een psychose.

Transcriptie

1 DIT IS EEN BIJLAGE BIJ HET AD. DE INHOUD VAN DEZE BIJLAGE VALT NIET ONDER DE REDACTIONELE VERANTWOORDELIJKHEID. Zomrklaar Exprt Arian Indn dlt haar ghim Vitamins Ho zorg j voor n vlzij dig voding? Hoofdpijn Vrschillnd vormn, mrdr oplossingn VROUW & Nr. 5 / maart 2010 GEZONDHEID BEKEND & PSYCHOTISCH Intrviw: Schrijfstr Hln van Royn ovr lvn mt n psychos. FOTO: CARIN VERBRUGGEN EXTRA DOSSIER OVER DE PSYCHE Huidproblmn Ho krijg j di gav huid waar lk vrouw van droomt? Advrtnti Rcratif AD:Layout :15 Pagina 1 Tijd voor baby s Handig tips om zwangrschap t bïnvlodn Gunstig ffct Koffi drinkn is gzllig, maar is ht ook gzond? DENK EENS WAT VAKER AAN JEZELF Tijd voor jzlf

2 2 maart 2010 d uitdaging Vl vrouwn hbbn ht druk: kindrn, n baan n tijd ovrhoudn voor jzlf lijkt soms gwoon onmoglijk. Ho brik j n balans waar j jzlf prttig bij volt? Kis voor jzlf n durf n t zggn Wij radn aan Pagina 14 Mtha Trbb Vrplgkundig ovrgangsconsulnt bij d Vrniging Vrplgkundig Ovrgangsconsulntn in Ndrland D ovrgang hangt rg samn mt d hormoonhuishouding. Dat zorgt rvoor dat di priod cht n motionl rollrcoastr kan zijn. José Brnarts is hoofdrdactur van ht tijdschrift Santé. Z wrkt fulltim n z houdt van haar wrk. Z vrtlt ho ht haar lukt om tijd voor zichzlf t hbbn n wat blangrijk is. Ton mijn dochtr nog klin was, wrkt ik als frlancr zodat ik grotndls mijn ign tijdsindling kon makn. Dat btknd dat ik vaak s avonds als z slip, nog n paar uur wrkt. Latr ging ik in vast dinst, n oppas zorgd tijdns wrktijdn n schoolvakantis voor mijn kind. Nit buitnshuis wrkn was voor mij chtr gn opti, ik vond n vind mijn wrk vl t luk, ik krijg r nrgi van. Hilig Ht nadl van n ontzttnd luk baan hbbn, is volgns José dat j vaak vrgt wat tijd voor jzlf is. En balans van tussn wrk n privé is voor mij dan ook onmoglijk. Strkr nog, ik zou ht nit ns willn. Ik vol m vl prttigr bij mr urn wrk n mindr urn privétijd. Ht schlt natuurlijk wl dat mijn dochtr nu volwassn is. José stlt dat voor vrouwn di zoknd zijn naar d juist balans, ht makn van n god planning blangrijk is. J mot ook ns voor jzlf durvn t kizn n n durvn zggn tgn its waar j gn zin in hbt. D mst vrouwn don ontzttnd hun bst om alls zo god moglijk t don, d lat ligt hoog. Natuurlijk is n gzond lvnsstijl rg blangrijk, maar vol j nit schuldig als j ns n wijntj drinkt, n nacht t winig slaap krijgt of n kr ongzond t. J hoft cht gn hilig t zijn. Gzond tn José vindt gzond voding wl hl rg blangrijk. Dat is d basis van n gzond lvn n wat mij btrft zou gzond voding vl mr aandacht mogn krijgn. Ht btknt chtr nit dat j nooit ns mag zondign, soms mag j jzlf bst wat lkkrs gunnn. Sportif bzig zijn naast n drukk baan, is nit haalbaar voor idrn. Ik sport individul, juist omdat ik nit op n vast tijdstip kan sportn. Naast fitnss bn ik gaan hardlopn n hb José Brnarts Hoofdrdactur Santé J hoft nit in alls wat j dot prfct t zijn. ik onlangs n racfits gkocht. Op d logrkamr staan fitnssattributn zodat ik toch its kan don als ik gn tijd hb om naar d sportschool t gaan. José hft bgrip voor d vrouwn di gn tijd kunnn vindn om t sportn. Nimand is prfct n als vrouwn dat ik mot prfct zijn gvol ns af kondn wrpn, schlt dat al n hl stuk. Uitrlijk Vrouwn vindn hun uitrlijk blangrijk. Ik ga nooit d dur uit zondr mak-up omdat ik vind dat j r altijd ht bst haalbar van mot makn. Dat gldt ook voor mijn klding. Ik draag graag jans, maar dan wl n hl mooi. Voordat ik s ochtnds naar mijn wrk ga, bn ik toch n uurtj bzig in d badkamr. Ik kan m voorstlln dat vooral vrouwn mt klin kindrn, daar gn tijd voor hbbn. José hft nog wat laatst tips voor vrouwn di n druk lvn lidn: Accptr dat balans op dit momnt in j lvn nit bstaat. Gnit mt voll tugn van j lvn n accptr dat j nit prfct hoft t zijn in alls wat j dot. W mak our radrs succd! vrouw & gzondhid vijfd diti, maart 2010 Country Managr: Kristiina Kansn Editorial Managr: Birt van Ouwrkrk Businss Dvlopmnt Managrs: Ronn Wolf & Marc Rinman Sub-ditors: Ambr van Dlft Colin Wilson Projct Managrs: Patrick Qu & Robin Jahshan Tlfoon: patrick.qu@mdiaplant.com robin.jahshan@mdiaplant.com Gdistriburd mt : AD, maart 2010 Drukkrij: Wgnr NiuwsDruk Mdiaplant contact informati: Tlfoon: Fax: Dit is n bijlag bij ht AD. D inhoud van dz bijlag valt nit ondr d rdactionl vrantwoordlijkhid van ht AD. Mdiaplant ontwikklt hoogwaardig bijlagn di zich richtn op n spcifik thma n d daarbij bhornd dolgrop. Zo brngn wij lzr n advrtrdr dichtr bij lkaar. Bstlcoupon: O Ja, ik bstl Bauty Bon(nn) mt n bstdingswaard van , ,-- Ik ontvang daarnaast voor mzlf n kortingsvouchr van 30% op n bhandling. Ik machtig d Bauty Bon om ht total bdrag inclusif 1,50 vrznd n administratikostn pr bon nmalig van mij rkning af t schrijvn. Bankrkningnummr:... Voorlttr.... Naam... Straat... Huisnummr... Postcod... Plaats... Tlfoon... Handtkning... adrs... Stuur dz bon op naar d Bauty Bon, Postbus 11, 2501 CA Dn Haag. Bstlln kan ook via Voor informati kun j ook blln: D Bauty Bon is n activitit van Mak a Diffrnc B.V. K.v.K. nr Amstrdam AD0310 Lntfriss lzrsaanbiding Ht is wr lnt! En tijd om t gnitn, r mooi uit t zin n om lif t zijn voor lkaar. En.ht mooist cadau van Ndrland hft nu ook n cadautj voor jou! Maak imand, waar jij om gft, blij mt n Bauty Bon (kadobon) èn traktr jzlf op 30% korting bij j ign schoonhidsbhandling! Mt d Bauty Bon kun j j lkkr latn vrwnnn bij n van d mr dan 250 aangslotn schoonhidsspcialistn n naglstudio s. Altijd n mooi cadau om t gvn, maar nu dus ook n traktati voor jzlf. Kijk op voor d aangslotn salons. Ho wrkt ht? Hl nvoudig. Knip ondrstaand bon n stuur hm ingvuld naar ons op. Of bstl dirct via n klik op Bauty Bon AD acti. Z zijn r al vanaf 20,-- J Bauty Bon wordt samn mt j prsoonlijk 30% kortingsvouchr bij j thuis bzorgd. J kortingsvouchr krijg j r bij als j bstlt voor 30 april. Womn s wll-bing Vrzkrt u van financiël n prsoonlijk ondrstuning in onzkr tijdn Ruim 1 op d 8 Ndrlands vrouwn krijgt n spcifi k bij vrouwn voorkomnd vorm van kankr, zoals borstkankr, irstokkankr, baarmodr- of baarmodrhalskankr. Bhalv ingrijpnd lichamlijk n motionl consquntis, hft dit nogal wat bijkomnd fi nanciël gvolgn. Kostn di mstal nit door d zorgvrzkring wordn vrgod. Daarom ontwikkld Ocan Gropsvrzkringn n vrouwnvrzkring op maat: Womn s wllbing. Womn s wll-bing vrgodt kostn waar u nit mtn rkning m houdt, zoals di van n god pruik of prttig zittnd lingri of n massag tijdns d chmokurn of n littknbhandling. Maar ook n contant gldbdrag dat u naar ign kuz kunt bstdn aan onvoorzin uitgavn. D vrzkring Wannr u gtroffn wordt door n spcifi k bij vrouwn voorkomnd vorm van kankr, is ht god om t wtn dat u vrzkrd bnt bij Womn s wll-bing. Informati. Kijk op onz sit Of mail naar info@womnswllbing.nl

3 voor na Mt friss blik d lnt in Mijn lvnlang bn ik van dit naar dit ggaan, mt als nig rsultaat ht bknd jojoffct, aldus Karin van dr Flir. Zoals vl ondr ons rvarn, is ht n uwig strijd tgn d ovrtollig kilo s. Want wlk dit j ook volgt, j hbt lvnslang. D mst diëtn zorgn voor n tijdlijk aangpast tpatroon. Zodra ht strfgwicht is brikt, val j wr trug in j oud tgwoontn. Dat komt doordat r winig of nits is vrandrd in ht normal tpatroon, d kilo s vlign r wr aan. Als j aan n niuw dit bgint, hrhaalt ht patroon zich: ht jojoën is bgonnn. Mijn rdding vond ik bij K-Slim, gn dit maar n vodingscorrigrnd mthod. Ht doorbrkt d cirkl van ht jojoën op n nvoudig manir, zgt Van dr Flir. Door ht gbruik van K-Slim bn ik 40 kilo afgvalln n na vir jaar nog stds op strfgwicht, zondr moit. Zondr hongrgvol n sportn bn ik in ngn maandn van maat 50 naar maat 40 ggaan. D mthod, waarbij iwittn voor n snll vrbranding van d vtrsrvs zorgn, hft r ook voor gzorgd dat mijn huid strak is gblvn. Ondanks tin jaar rnstig ovrgwicht. Ik hb vl complimntn ontvangn van mnsn di ht knap vindn ho ik d strijd mt d kilo s gwonnn hb. Zlf zi ik dat nit ns zo, want: Afvalln, u lukt dat ook! Bij inlvring van dz coupon krijgt u 5,00 korting op K-Slim! Voor vrkoopadrssn kijk op Dz acti is gldig tot 15 april Mt ht oudr wordn vrlist d huid haar lasticitit. Ovrhangnd loss huid van ht bovnooglid gft u n vrmoid uitrlijk n n mindr friss blik. Ook kan dit ht gzichtsvld bprkn n tot hoofdpijn lidn. Hrknt u dit? Dan is n ooglidcorrcti n moglijkhid voor u. Bij n ooglidcorrcti nmt d chirurg ovrtollig huid n vtwfsl wg via n snd in d natuurlijk huidplooi. D ooglidcorrcti is d mst uitgvord cosmtisch oprati. Ht lvrt u n jugdigr n uitgrust uitrlijk op. D opratis van Qlinik wordn uitgvord in ht Onz Liv Vrouw Gasthuis in Amstrdam; btrouwbaar n vrtrouwd! T E info@qlinik.nl W 5 x Santé voor maar 10 Profitr nu van dit knnismakingsaanbod n ontvang 5 nummrs van Santé thuisgstuurd voor slchts 10 (i.p.v. 19,75). J abonnmnt loopt automatisch af. Mr balans j in lvn mt Santé! 50% korting abonnmnt stopt automatisch! Santé is hét maandblad voor vrouwn mt n bwust lifstyl n informrt j ovr actul ontwikklingn op ht gbid van gzondhid, wllnss n psychologi. Vrdr vind j in Santé inspirrnd lvnsvrhaln van aansprknd vrouwn, brngn w j op d hoogt van d laatst bautytrnds n bstdn w aandacht aan spiritualitit n yoga. Elk maand mt pur n gzond rcptn, d fijnst duurzam winkltips n insidr-adrsjs voor d mst rlaxt spa s in Ndrland n daarbuitn. o Abonn wordn? Stuur d bon op (postzgl nit nodig) Bl tijdns kantoorurn Surf naar Stuur d bon in n nvlop (zondr postzgl) naar Antwoordnummr 1774, 2000 VC Haarlm. Ja, ik wil n profabonnmnt op Santé voor slchts 10. Mijn abonnmnt loopt automatisch af. Naam:... Tlfoonnummr: Adrs: Gboortdatum: Postcod: Woonplaats: Btaalwijz Ik machtig Santé ht abonnmntsgld (van 10) automatisch van mijn rkning af t schrijvn. Bank- / Gironummr Datum:.... Handtkning:.... Dit aanbod gldt alln in Ndrland n tot 1 juni Ht abonnmnt stopt automatisch. Btaling gschidt pr automatisch incasso. J ggvns wordn opgnomn in onz databas, aangmld bij ht CBP Dn Haag / 5LRN9 Ik maak bzwaar tgn gbruik van mijn ggvns aan drdn.. psychologi, bauty, wllnss, mod, gzondhid, culinair, psychologi, bauty, wllnss, mod, gzond-

4 4 maart 2010 dskundig advis Vraag & Antwoord Dr. A. Grritsn van dr Hoop Chirurg namns ht NPBC Wat is obstipati? Mn sprkt van obstipati bij mindr dan 1 kr pr dri dagn ontlasting of als d ontlasting ht lichaam zr moilijk vrlaat. Ht procs waarbij vodingsstoffn wordn opgnomn in ht lichaam, ht d spijsvrtring. En god spijsvrtring is blangrijk, want ht zorgt voor n gzond n fit lichaam. Ht laatst gdlt van d spijsvrtring nomn w d stolgang. Soms is di stolgang vrstoord n dat kan ongmak oplvrn. Ht blang van n god stolgang n spijsvrtring Wat zijn moglijk oorzakn? Functionl stoornissn van d dikk darm waardoor d ontlasting t traag door d darm gaat. Di onttrkt vocht aan d ontlasting n als ht doorgangsprocs t traag is, wordt d ontlasting rg hard. Ook n paradoxaal bkknbodmgbruik kan voor obstipati zorgn. Ht klinkt vrmd, maar mnsn kunnn ht mchanism vrlrn ho z hun ontlasting kwijt motn rakn. In dat gval trkkn z spirn aan di z juist zoudn motn ontspannn. Dan zijn r ook nog ht prikklbar darmsyndroom of n ongzond dit als oorzaak. En andr moglijk oorzaak is n blokkring van d dikk darm door gzwlln of andr anatomisch afwijkingn. Doordat d vrzakt organn op d dikk darm drukkn, wordt ht dan rg moilijk om d ontlasting naar buitn t drukkn. Wannr ontstaat n vrzakking? Di ontstaat mstal na ht vrwijdrn van organn in ht bkkn zoals d baarmodr. D ndldarm, blaas n vagina kunnn vrzakkn. Soms is opratif ingrijpn noodzaklijk, maar mstal is dat nit nodig n kan mt bkknfysiothrapi n rlatif simpl maatrgln n oplossing gvondn wordn. Yvtt Bruinsma van d Maag Lvr Darm Stichting vrtlt: En god spijsvrtring n dus ook n god stolgang zijn blangrijk voor ht god functionrn van ht mnslijk lichaam. Er is n aantal dingn blangrijk om rvoor t zorgn dat di spijsvrtring n d stolgang optimaal zijn. Allrrst is dat j voding. En vzlrijk n gvarird tpatroon mt volkornbrood, vl fruit n gront lvrt d noodzaklijk vodingsstoffn n hlpt m aan n god spijsvrtring n stolgang. Sla j ontbijt nit ovr, dz hlpt j spijsvrtring namlijk god op gang t brngn. Vocht Dat gldt ook voor voldond drinkn. Ht is blangrijk om d aanbvoln hovlhid van andrhalv tot tw litr pr dag t drinkn. Bij di hovlhid hoort ook d koffi n th di j op n dag drinkt. Ht lichaam hft dz hovlhid vocht cht nodig om all afvalstoffn ffctif af t vorn uit j lichaam. Ook zorgt vocht voor n god stolgang, want als j t winig drinkt kan d ontlasting droog n hard wordn waardoor vrstopping kan ontstaan. Lkkr bwgn Ook voldond lichaamsbwging hft n positif ffct op d spijsvrtring n d stolgang. Lichaamsbwging stimulrt namlijk d darmwrking. Sportn is god, maar nit dirct noodzaklijk voor n god spijsvrtring n stolgang. Ht mag ook andr lichaamsbwging zijn, traplopn, wandln of fitsn is prima. Zlfs huishoudlijk takn vrrichtn zoals stofzuign of afwassn tlln m als lichaamsbwging. D minutn tlln alln m zolang d bzighdn minimaal tin minutn volghoudn wordn. Er wordt aanbvoln minimaal n half uur pr dag t bwgn, dit mag ook dri kr tin minutn zijn n mr bwging is natuurlijk altijd btr. positif ffct Yvtt Bruinsma Mdwrkr Voorlichting Maag Lvr Darm Stichting Er wordt aanbvoln minimaal n half uur pr dag t bwgn, dit mag ook dri kr tin minutn zijn n mr bwging is natuurlijk altijd btr. Vrstopping? Dit hlpt! D stolgang is bij idrn vrschillnd. Sommig mnsn gaan tw kr pr dag naar ht toilt voor d grot boodschap, andrn ns in d tw dagn. Er is pas sprak van n vrstoord stolgang als j normal ritm is vrandrd. En tragr stolgang of zlfs vrstopping is vrvlnd, maar glukkig kun j zlf vl don om rvoor t zorgn dat j stolgang wr rglmatig n problmloos wordt. Bij vrstopping is ht tn van vzlrijk vodsl xtra blangrijk. Htzlfd gldt voor voldond drinkn, want als j t winig drinkt, kan d ontlasting hard n droog wordn n dat wrkt vrstopping wr in d hand. Gbruik j xtra vzls? Drink dan wat mr, want dz hbbn vocht nodig om hun sponswrking god uit t kunnn vorn. Vzlrijk voding is prima, maar als r t winig bij gdronkn wordt, kunnn di vzls juist vrstopping vroorzakn. Gzond toiltgdrag Bij n vrstoord stolgang is gzond toiltgdrag rg blangrijk, ht kan problmn mt d stolgang vrmindrn n zlfs voorkomn. Wat houdt dit in: stl ht nit uit als j naar toilt mot, ontlasting wordt droog n hard naarmat ht langr in j darmn zit. Nm op ht toilt n god houding aan, zit rchtop n ontspannn zodat d darm zich gmakklijkr kan lgn. Vrmijd hard prsn, zachtjs mprsn bij aandrang mag chtr wl, dan komt d ontlasting vanzlf. Hard prsn kan aambin vroorzakn. Huisarts Hbbn d bovnstaand tips allmaal nit gholpn n blijf j na tw wkn nog klachtn houdn ovr j stolgang? Dan raad ik j aan vn langs d huisarts t gaan, want moglijk is r dan n andr oorzaak voor d vrstoord stolgang. Als r blod bij d ontlasting zit, is ht zkr blangrijk om naar j huisarts t gaan. D huisarts kan dit boordln n vntul mdicati voorschrijvn. Op d wbsit vind j ook vl informati di j moglijk vrdr kan hlpn. Darmfuncti Complx Bvordrt n natuurlijk stolgang Samngstld uit kruidnxtractn Eén drag pr dag Bkknbodmklachtn snl n makklijk bhandld Vl vrouwn hbbn r last van, maar toch zijn obstipati n incontinnti kwaaltjs waarovr j livr nit sprkt. Ht zijn chtr vlvoorkomnd problmn. D oorzaak van d klachtn is vaak t vindn in d bkkn bodm. Door vrslapping van d bkknbodmspirn kan bij d klinst inspanning zoals lachn, nizn of its optilln al urinvrlis ontstaan. Ook komn door vrslapping van dz spirn vrzakkingn voor. Hirdoor kan d ontlasting nit mr god naar buitn gbracht wordn, waardoor obstipati ontstaat. Ook kan d sluitspir dfct rakn mt als gvolg incontinnti, oftwl ongwnst vrlis van ontlasting. Soms trdn mrdr problmn door lkaar hn op. Bhandling bij ht NPBC Vaak zijn mrdr spcialistn nodig om dz afwijkingn t b handln: u kunt t makn krijgn mt d gynacoloog, uroloog, chirurg n/of gastro-ntroloog. Doordat mrdr spcialistn nodig zijn motn d activititn in d juist volgord n in god samnwrking uit wordn gvord. Dit is prcis wat gburt bij ht NPBC. Hir wordn all spcialistn di nodig zijn voor n god bhandling van uw problmn in één pakkt aangbodn. Gcombinrd mt kort wachttijdn, d mst modrn mdisch apparatuur n n plzirig omgving komt dit r op nr dat uw problmn mt optimal zorg wordn bhandld. Ht NPBC zorgt rvoor dat uw klachtn vrholpn of zodanig vrmindrd wordn dat ht lvn wr makklijk n plzirig is Klinik D Zwaluw Wapiti Darmfuncti Complx is vrkrijgbaar of t bstlln bij: Drogist, Apothkr, Rform- n Gzondhidswinkl. Voor mr informati: Emonta B.V. Tl info@monta.nl Klinik d Zwaluw Zwaluwwg MV Voorschotn Klinik d Admiraal Amrikawg TK Assn NPBC Ndrlands Proctologisch n Bkknbodm Cntrum Lid van d QutalZorg famili

5 NIEUWS Glukkig mt n gav n gzond huid Vraag: Ik hb vooral vlak na d wintr, last van n drog huid. Kan ik daar its tgn don? Antwoord: En drog huid komt zkr in n vlak na d wintr, vl voor. Glukkig is dit rlatif gmakklij k t hrstlln. Vl vrouwn hbbn rglmatig last van n drog huid, zkr vlak na d wintr. Drmatoloog dr. M.D. Njoo vrtlt waar dit door vroorzaakt wordt. In n normal situati is d watrhuishouding van d huid in balans mt d omgving. Als d huidvttn chtr vrmindrn, kan d huid watr vrlizn n daardoor uitdrogn. s Wintrs zorgn woon- n wrkruimts mt cntral vrwarming voor n bijzondr drog lucht n in d koud wintrmaandn hrst r ook buitn n koud, drog lucht di d huid uitdroogt. Glukkig is dz vorm van n drog huid gmakklijk t hrstlln. Bij uitdroging gaat d huid zlf xtra huidvttn producrn om d vrdwnn huidvttn t vrvangn n zo wr in balans t komn. Ht hrstl duurt ongvr n wk, laat d huid mt rust n smr dz in mt n zalf of vtt crèm. Als d huid zo rnstig uitgdroogd is dat r barstjs in d huid komn, is r kans op infcti. Probr daarom altijd t voorkomn dat j huid zo rnstig uitdroogt. CRÈME. Dr. Njoo advisrt in d wintr hydratrnd crèm t gbruikn, dit om n uitgdroogd huid t voorkomn of wr in balans t krijgn. Acn En andr bknd huidproblm is acn, vroorzaakt door n ontstking van d talgklirfollikl. Acn komt vaak voor in d pubrtit, maar j kunt r ook op latr lftijd last van houdn. In d pubrtit wordn d talgklirn in ht gzicht grotr n z producrn mr talg. Dit is bovndin dikkr van samnstlling n ht kan zich dus gmakklijkr ophopn n d uitgang van d talgklir ( d pori) vrstoppn. Zo n TIPS Drog huid: Douch nit t lang n gbruik lauw watr. Droog j huid nit ruw af, maar dp j droog. Gbruik n drog, zacht handdok. Gbruik livr gn zp, maar n ongparfumrd waslotion. Gbruik zo min moglij k rinigingsproductn. Acn: Profitr s zomrs zovl moglij k van d zon. Maar: ovrdaad schaadt. Acn wordt nit vroorzaakt door vtt voding. Als j chtr mrkt dat j acn vrrgrt door ht tn van vt vodsl, laat ht talgophoping ht n m-tr. In d talgklirn zittn bactriën di d talg omzttn in vtzurn. Door dan staan. Knij p puistjs nit uit, dit kan littkns vroorzakn. Eczm: Bij juk nit krabbn, maar vtt n vrkolnd zalf gbruikn. Krabbn n wrij vn vrrgrt d juk. Eczm door cosmtica: stap ovr naar n hypoallrgn, parfumvrij n vochtinbrngnd variant. Maximaal dri kr pr wk ondr d douch of in bad. Gbruik gn zp. Als bknd is waardoor j czm vroorzaakt wordt, nm d oorzakn dan zovl moglij k wg. 1TIP VOORKOM UITDROGING d opghoopt talg n d irritrnd vrij vtzurn zt d vrstopt follikl stds vrdr uit tot dz opnschurt. Dan komn d irritrnd stoffn in d aangrnznd huid trcht n vroorzakn daar n ontstking mt als gvolg pukkls n puistjs. Acn vrdwijnt nit zomaar, zlfs d licht vormn vrisn langdurig aandacht. Ht lukt vaak wl om d acn rustig t krijgn tot ht uitindlijk gnzn is. Eczm Ook czm is n huidaandoning di voor nogal wat ongmak kan zorgn. Er bstaan vrschillnd soortn czm di allmaal n ign vrschijningsvorm hbbn. Voorbldn van czm dat zich vooral manifstrt op volwassn lftijd is d contactallrgi di vaak ontwikkld wordt door ht gbruik van cosmtica omdat dit vaak parfums n andr bstanddln bvat waar d huid slcht op ragrt. D oplossing voor dit soort czm is zokn naar n andr mrk cosmtica dat dz bstanddln nit bvat. J kunt ook last hbbn van atopisch czm, n aangborn czm dat nit t gnzn is. Bij dit czm blijft j huid altijd gvolig n j hbt zalf nodig om d huidbarrièr t bhoudn. Op latr lftijd droogt d huid snllr uit. Zkr in d wintrmaandn loop j dan kans op oudrdomsczm. Glukkig bstaan r tgnwoordig voldond crèms di d huid actif hydratrn n vodt mt huidiwittn. In d wintrmaandn n raampj opnzttn om ht binnnklimaat mindr droog t makn, hlpt ook. CORRY DAALHOF MAART KORT BERICHT BEHANDELMETHODEN Wat is r allmaal t don tgn cllulit? Cllulit wordt vroorzaakt door n ophoping van vocht n afvalstoffn in d ondrhuids vtclln. Dz gzwolln vtclln drukkn in d ldrhuid n vroorzakn bobbltjs. Bioloog Ron van Stormbrok, vrbondn aan ht Nationaal Huidcntrum, vrtlt ovr d vrschillnd bhandlingn. Gwichtsbhrsing is rg blangrijk, want afvalln hft n positif ffct op cllulit. En uit vrschillnd ondrzokn blijkt dat mindr calciuminnam (dus mindr mlkproductn) ook n positif ffct hft. Calcium hoopt zich namlijk op in d vtclln. D ondrzokn sprkn lkaar soms tgn, maar bij grot aantalln is r toch n gunstig ffct. Doorbloding En drd bhandling van cllulit is liposucti of sculptur in vooral d bovnbnn n d hupn. Bij 50 tot 60 procnt van d vrouwn hft dit n positif ffct. Als vird bhandling nom ik ndrmologi mt n apparaat dat door drmatologn is ontwikkld. J kunt ht vrglijkn mt n grot stofzuigr mt rolln. Dz zuigt d huid omhoog trwijl d rolln d huid tglijk massrn. D doorbloding n lymfdrainag in d vtclln vrbtrt hir norm van. Van Stormbrok vindt chtr n gzond vodingspatroon ht blangrijkst. Et koolhydraatarm n zorg voor voldond bwging zoals lopn n fitsn, want dat zorgt voor n btr blodsomloop. Van Stormbrok is gn voorstandr van crèms tgn cllulit, hij vindt ht ffct rvan t vrwaarlozn. Wassn zondr zp dan maar? Vraag: Ik hb czm maar wil mijn huid wl god kunnn rinign n vrzorgn. Kan dat ook zondr dat d vrzorgingsproductn mijn huid nog ns xtra irritrn? Nu bn ik soms gnigd bijna nits mr t gbruikn omdat ik nits mr vrtrouw! Jantin, Hilvrsum Antwoord: Door czm hft j huid dag-in-dag-uit mt vl ongmakkn t kampn. D roodhid n vooral d irritati zijn vaak moilijk t ngrn. J wilt j huid idr dag kunnn vrzorgn zondr j huid xtra t irritrn. J wilt ht lifst dat j huid wr in balans is! Wassn mt alln watr is nit aan t radn omdat ht (hard) kalk in ht watr gnutralisrd mot wordn n omdat j huid daarm nit god schoon wordt. En god, mild douchgl is d oplossing. Ht is voor d conditi van d huid ook van blang dat na ht douchn d huid opniuw god van vocht wordt voorzin mt n mild bodymilk. D hypoallrgn vrzorgingslijn van Drmolin is voor jouw huid zr gschikt. Drmolin huidvrzorgingsproductn bvattn n minimum aan ingrdiëntn n zijn vrij van zp, parfum n parabnn. Drmolin bidt d optimal basisvrzorging di ht vnwicht van d huid zovl moglijk intact houdt. Prttig om t wtn: Drmolin productn zijn drmatologisch gtst n gcontrolrd op basis van hog kwalititsisn voor huidvrzorging. Drmolin productn zijn vrkrijgbaar bij D Tuinn, DA, Etos, D.I.O., d advisdrogist, rformwinkl, gzondhidswinkl n sommig apothkn. Vl succs rm! Mr wtn? Kijk op voor spcial productn voor d gvolig huid. Vraag n sampl aan via d mail: info@drmolin.nl Advisprijs Bad- n Douchgl 6, 50, n Bodymilk 7, 50 Adv. MP-bijlag AD_2010.indd :29

6 Voor alls rondom ht hart: ht kloppnd hart van d hartgmnschap in Ndrland Hartpatiëntn Ndrland is n blangnorganisati voor hartpatiëntn n blanghbbndn. Dol is hartpatiëntn, famili, n gïntrssrdn op allrli gbidn zovl moglijk t ondrstunn. En dat al 40 jaar. Hartpatiëntn Ndrland is volldig afhanklijk van vrijwillig giftn van particulirn. Van mnsn zoals u! Z ontvangt gn gld van d ovrhid n accptrt gn gld van (farmacutisch) b-drijvn. Onafhanklijkhid n objctivitit zijn daardoor gwaarborgd! Hartpatiëntn Ndrland Postbus KA Rormond Giro DAY 4 LIFE dsignd around you [ Hartpatiëntn Ndrland maakt ht vrschil, word donatur! ] Ongwild ongmak Urin incontinnti, dat btknt ongwild urinvrlis. Vooral vrouwn hbbn hir last van, maar ht trft mannn nt zo god. Naar schatting hft 15 procnt van all vrouwn last van dit ongwild urinvrlis. In Ndrland gaat ht dan om ongvr n miljon vrouwn. D mat van urinvrlis n d hindr di dit oplvrt, is chtr wisslnd. binnn nkl wkn tot maandn na d bvalling. In sommig gvalln blijft ht chtr bstaan. Grofwg bstaan r tw vormn van incontinnti. D rst is dat d blaas ongwild samnknijpt, dit ht drangincontinnti n d klachtn di hirbij horn zijn ovractiv blaasklachtn. D andr vorm ontstaat door n nit god functionrnd sluitspir. Dit ht strss incontinnti. Dan trdt urinvrlis op tijdns inspanning n bij hostn of nizn. Uroloog John Hsakkrs van ht Univrsitair Bkknbodmcntrum Isablla (UMC St Radboud Nijmgn), vrtlt: Incontinnti kan vanzlf ovr gaan, maar dat is zkr nit vanzlfsprknd. Bijna lk vrouw hft bijvoorbld dirct na n bvalling last van urinvrlis. Bij n grot grop vrouwn vrdwijnt dit tijdlijk incontinntiproblm D uroloog raadt vrouwn mt dz problmn aan om via d huisarts naar n oplossing t zokn. Afhanklijk van d soort incontinnti kan dit mt fysiothrapi, mdicijnn of n oprati. Vragn ovr incontinnti? Stuur uw mail naar: Isablla@umcn.nl

7 EXPERTPANEL Angla Maas Cardioloog in d Isala klinikn t Zwoll Rini Gnn Hooglraar aan d Univrsitit Utrcht Karlijn Schwitzr Gynacoloog n wrkzaam bij Alant Vrouw MAART Vraag 1: Wat zijn d klachtn? Vraag 2: Wat zijn d oorzakn? Hart - vaatziktn Hart- n vaatziktn komn stds vakr voor bij vrouwn. Er is n rol wgglgd voor ostrogn, n hormoon dat van natur bschrmt tgn adrvrkalking. Wannr vrouwn in d ovrgang zijn, is d wrking mindr n dat hft n nadlig ffct op d bloddruk. J kunt dus ht bst zo laat moglijk in d ovrgang komn. Hlaas is r n grop di al vrog in d ovrgang komt. Dit btknt n xtra risico, omdat j dan al jong n vrgrot kans hbt op hart- n vaatziktn. Infarctn komn bij vrouwn op stds jongr lftijd voor. Vrouwn zijn in d loop dr jarn stds mr ht mannlijk lfpatroon gaan ovrnmn. Z zijn ongzondr gaan tn, mr achtr d pc gaan zittn n z pakkn vakr d auto in plaats van t bwgn. Ook qua voding is d bol r nit gzondr op gwordn. Kant- n klaarmaaltijdn vrvangn stds vakr gzond dinrs. Mannn zijn gmindrd, trwijl vrouwn juist mr zijn gaan rokn. Dat zijn vooral jong vrouwn. En dat houdt in dat z dus ook op stds jongr lftijd risico s lopn. Emancipati van d vrouw hangt hir rg m samn. Vrouwn hbbn vl vakr last van aandoningn aan hun gwrichtn dan mannn. Maar lifst 75 procnt van d mnsn mt gwrichtsklachtn zoals ruma, fibromyalgi n rugn nkklachtn is vrouw. Naarmat mnsn oudr wordn komt ook artros vakr voor. En dat is opniuw vooral bij vrouwn ht gval. In ht gval van fibromyalgi (htgn n chronisch pijnsyndroom is) is zlfs ngn van d tin patiëntn vrouw. D aandoning rumatoïd artritis, wat n ontstking van d gwrichtn mt vrgroiingn inhoudt, trft vnns vooral vrou- wn. Ht is moilijk t zggn waardoor vrouwn vakr gwrichtsklachtn hbbn. Bij vl van d klachtn richt ht afwrsystm zich tgn ht li- chaam. Ht is onduidlijk waarom dat vakr bij vrouwn gburt. Ht kan n hormonnkwsti zijn. Moglijk hft ht vrouwlijk hormoon ostrogn n invlod. Duidlijk is wl dat d oorzakn liggn in ht autoimmuunsystm dat gvoligr is bij vrouwn. Ht is ook bwzn dat vrouwn gvoligr zijn voor pijn. J kunt pijn zin als n alarmsystm. Bij vrouwn is dat btr ontwikkld dan bij mannn. Mst voorkomnd bkknbodmklachtn ontstaan rondom d blaas. Urinvrlis, pijn bij ht plassn, j plas nit god kunnn ophoudn n vaak n blaasontstking hbbn zijn voorbldn. Vrouwn vindn ht vaak ongmakklijk n accptrn ht als n bijkomnd nadl van ht oudr wordn. Ook n vrzakking bhoort tot d bkknbodmklachtn. Ongvr 25 procnt van d volwassn vrouwn rvaart gvolgn van n vaginal vrzakking. Hirbij kan d blaas, ht rctum (uitind van dikk darm) of baarmodr via d schd naar buitn zakkn. Bkknbodmklachtn D gnomd klachtn hangn vaak samn mt d bkknbodm, di nit strk gnog of juist t gspannn is. D oorzaak van d problmn is nit altijd nvoudig vast t stlln. Vaak trdn d klachtn op na n zwangrschap, maar ook oudrdom, aanlg n ovrmatig blastn van d bkknbodmspir kunnn oorzakn zijn. Vaak is r hlaas nog onwtndhid ovr d moglijk bhandlingn. Dit maakt dat r nog stds vl vrouwn zijn di gn hulp zokn. Hl jammr, want ht ovrgrot dl van d blaasklachtn is namlijk god t bhandln. Vraag 3: Wat kunnn w rtgn don? En gzond lvnsstijl is nog stds ht blangrijkst. Maar w bwgn t winig n tn nit gzond gnog. Idalitr bwg j vijf kr pr wk zodanig, dat j rvan transpirrt. Qua voding schppn w tijdns d maaltijd t vl op. Juist als j wat oudr wordt, mot j klinr portis nmn omdat d vrbranding omlaag gaat. Uitraard is rokn n absolut don t. Ht gaat dus om n total gdragsvrandring, wil j d kans op ziktn vrklinn. Ht kost n hoop moit, maar ws kritisch. Ht is zo blangrijk voor j gzondhid. Gwrichtsproblmn Sommig gwrichtsproblmn kunnn w zo vl moglijk probrn t voorkomn. Artros bijvoorbld is voor n groot dl n gvolg van lasting. Bprking van ovrgwicht hlpt ovrbom d blasting op gwrichtn t vrklinn. Ook bwgn hlpt. In d nabij tokomst wordt ht waarschijnlijk moglijk om, als r gwrichtsklachtn in j famili voorkomn, j al in n vrog stadium t latn tstn op rumafactorn. Zo bn j op tijd qua bhandling. Di bstaat vaak uit mdicati, maar r is ook vl winst gbokt mt chirurgisch ingrpn. Blangrijk is n god analys om t boordln wlk bhandling ht bst is. Vaak advisrn wij in rst instanti bkknfysiothrapi. Ofningn om d bkknbodm strkr t makn of om juist mr t lrn ontspannn. En oprativ ingrp kan n oplossing zijn. Bij urinvrlis bij inspanning kunnn w n kunststof bandj plaatsn ondr d plasbuis. Bij inspanning drukt ht d plasbuis dicht, zodat j droog blijft. Ook bij n vrzakking kan n oprati god hlpn. D laatst jarn zijn d opratitchnikn strk vrbtrd. Idrn mt klachtn is wlkom bij Univrsitair Bkknbodmcntrum Isablla Univrsitair Bkknbodmcntrum Isablla is ht gspcialisrd knnis- n bhandlcntrum voor bkknbodmklachtn van ht UMC St Radboud. Vrouwn mt klachtn komn uit ht hl land voor n uitgbrid ondrzok n bhandling. Nit alln mt complx bkknbodmproblmn, maar ook mt mildr klachtn kun j trcht in dz Nijmgs univrsititsklinik. D Isablla Klinik hlpt vrouwn mt klachtn in ht bkkn, zoals urinvrlis of n ovractiv blaas, vrzakkingklachtn, moit mt plassn, urinwginfctis, pijn bij ht vrijn of problmn bij d ontlasting. All spcialistn op 1 locati Isablla gnit landlijk bkndhid, md doordat d liding in handn is van tw intrnationaal grnommrd spcialistn, prof.dr. Mark Virhout (Ndrlands nig hooglraar bkknbodmproblmatik) n dr. John Hsakkrs: Huisartsn n spcialistn uit hl Ndrland vrwijzn naar ons cntrum. En mt succs, want onz rsultatn zijn aantoonbaar god: ngntig procnt van onz patiëntn gft n vrbtring aan. En sinds kort don w poliklinik op één locati, zodat d lijnn kort zijn n optimal samnwrking gwaarborgd is. Tot voor kort kwamn mt nam patiëntn mt complx problmn naar Isablla. Toch zijn patiëntn mt mildr bkknbodmproblmn mr dan wlkom in d klinik. Erg blangrijk ook voor coassistntn n spcialistn, di andrs rlatif winig nvoudig bkknbodmklachtn zin. Ht grot voordl van n bkknbodmklinik is, samngvat, dat n patiënt op één dag all btrokkn spcialistn zit. Di ovrlggn nog dizlfd dag ovr d gwnst bhandling voor di n patiënt. J pijn d baas via ht intrnt! Hb j al gruim tijd pijn in j rug of ldmatn? Zoals bijvoorbld fibromyalgi, ruma, whiplash of lag rugklachtn? En hbbn d artsn gn mdisch oplossing voor j? Dan wil j d pijn d baas wordn n j ign functionrn vrbtrn. Ht onlin programma hlpt j daarbij. Tijdns ht intrntprogramma krijg j via filmpjs, informati ovr omgaan mt aanhoudnd pijn. Dz wordn afgwissld mt opdrachtn n ofningn. Dankzij ht topassn van d aanwijzingn nmt j lichamlijk n gstlijk vitalitit to. Nit voor nits hbbn d dlnmrs ht programma pijnrvalidati.nu gwaardrd mt n cijfr 8,3. En onlin programma hft vl voordln: j kunt dirct aan d slag, vanuit j ign huis n in j ign tmpo wrkn aan ht vrbtrn van j gzondhid n wlbvindn. Via ht contactbord hb j prsoonlijk contact mt jouw bhandlaar. Uitraard is j privacy gwaarborgd. Zorgvrzkraars vrgodn dz bhandling vanuit ht basispakkt. Pijnrvalidati.nu wrkt intnsif samn mt huisartsn n fysiothraputn in Ndrland. Ba (45 jaar): Ik bn blij dat ik d onlin bhandling Pijnrvalidati.nu hb gvolgd. D pijn is nit hlmaal wg, maar ht gaat vl btr mt m. Ik kan mr aan n ga btr mt mijn pijn om. Ht was prttig om dz bhandling via ht intrnt t volgn, omdat ik nits hofd t rgln voor d opvang van mijn kindrn. Bovndin kon ik ht programma volgn wannr ht mij uitkwam. Hb j zin om dl t nmn of wil j mr informati? Surf dan naar: www. pijnrvalidati.nu

8 Val snl n ffctif bidt onlin n protïndit waarm u in 6 wkn ongvr 6,5 kilo af valt. U bgint d rst tw wkn mt onz hrlijk protïnproductn om u t hlpn in ht bgin op n vrantwoord manir snl af t valln. Door d iwittn di hir in zittn hft u gn hongr n nog blangrijkr u voorkomt ht jojo-ffct. Daarna lrn onz profssionl diëtistn u stap voor stap gzond t tn. U ontvangt van ons wkmnu s op maat mt hrlijk rcptn, tips voor d tussndoortjs n coachingstips. Daarnaast zittn onz diëtistn altijd voor u klaar als u vragn hft of n pptalk nodig hft. Spciaal voor AD lzrs hbbn wij n korting van 10% op al onz productn tot n mt 7 april Kijk hirvoor op SKECHERS INTRODUCEERT DE WELLNESS SCHOEN! VERBETERT UW HOUDING VERSTERKT DE SPIEREN IN UW RUG VERSTERKT UW BILSPIEREN VERSTERKT UW KUITSPIEREN VERBETERT UW BLOEDSOMLOOP ZORGT VOOR STRAKKERE BUIKSPIEREN VERMINDERT DE DRUK OP KNIEGEWRICHTEN In vorm komn zondr één stap in d sportschool t zttn! Shap-ups zijn ontworpn voor n fittr lichaam, n daarom idaal voor idrn di strft naar n gzondr lvnsstijl of j nu n doorgwintrd atlt bnt, j conditi wilt vrbtrn, of gwoon ontspannn actif wilt zijn. Ho wrkn Shap-ups? Shap-ups hbbn n tussnzool mt n kintisch hilstuk waarm lopn op n zacht ondrgrond als zand wordt nagbootst. Zo ontstaat r n natuurlijk instabilitit, waardoor j bij lk stap automatisch mr nrgi gbruikt. Trwijl d zoln d schokkn maximaal absorbrn om ht lichaam t bschrmn, wordn intussn d dipglgn rompspirn gtraind. Door d rond zool kun j nit vn rustig mt bid votn blijvn staan. J bnt stds op zok naar j balans n dat vol j al na nkl minutn in j billn, bnn, kuitn, dijn, buik n rug. Vrandr uw lvn! D Shap-ups zijn gschikt voor ht daglijks gbruik. Mt d stijlvoll, btaalbar schonn wrk j aan j conditi trwijl j loopt, winklt n wrkt. Vooral mnsn di d hl dag op hun bnn staan, zoals kapprs, postbods n mnsn di in d zorg wrkn, mrkn d voordln van d Shap-ups. Rsultatn Shap-ups trainn j spirn. Ht is n andr manir van lopn n daarom wordt aangradn om t ofnn n rustig op t bouwn. Als j d Shap-ups blijft dragn, zal j lichaam wnnn aan dz niuw manir. Ondrzok hft aangtoond dat mnsn di Shap-ups gdurnd zs wkn tijdns hun daglijks activititn n spcifik wandlprogramma s drogn, profitrdn van n gmiddld gwichtsvrlis van 1,47 kg - 41% strkr bilspirn n n gmiddld vrbtring van ht uithoudingsvrmogn van d ondrrug mt 37 %. Op vind j all vrkooppuntn n all modlln di rvoor zorgn dat j fit d zomr in kunt! SKECHERS USA Bnlux Cartografnwg Waalwijk Tl.: Mail: info.bnlux@u.skchrs.com

9 inspirati maart Lkkr in j vl zittn Vraag & antwoord is ht blangrijkst Vraag: Ho zorg ik rvoor dat ik r in ht voorjaar wr gzond uitzi? Antwoord: Als j gzond t, voldond bwgt n j huid bschrmt tgn wrsinvlodn, gaat ht bijna vanzlf. mijn succs Arian Indn is ht toonbld van n god uitzind n vrzorgd vrouw. Toch dot z daar nit bijzondr vl moit voor, althans nit volgns haarzlf. Arian t altijd gzond n dat btknt bruin brood, vl gront n fruit, matig mt vls n kaas, zr matig mt alcohol n frisdrankn. Ik drink gn koffi omdat ik daar nit tgn kan, ik t gn chips. Toch dot z gwoon m als r rond d Krst allrli lkkrs voorbij komt. Ja, dan t n snop ik wat mr dan gbruiklijk n dan kom ik ook wl its aan, maar gn onrustbarnd hovlhdn. Waarschijnlijk omdat ik altijd gstructurrd t n snop. Krst is voor mij gn xcuus om all rmmn los t gooin n m onggnrd vol t proppn. Dat lijkt m ook n bijzondr onprttig gvol. Dirk Jan van Hiningn Docnt lichamlijk opvoding, ignaar XLPRO Sportclub t Zwoll n ClubJoy Mastrtrainr. Ho krijg ik strakk billn n slank bnn? Als j gzond van lijf n ldn bnt, op j voding lt n voldond bwgt, gburt dat in fit vanzlf. Bwust trainingsmomntn ondrstunn dit procs xtra mt d cor stability training. Dit is n training waardoor r in j buik, rug, bnn n billn spirn aan ht wrk wordn gzt di andrs nauwlijks aan bod komn. Is ht n snll manir om ffctif strakkr t wordn? Er bstaat gn snll manir mt n blijvnd rsultaat. Cor stability training is gn snlwrknd wondrmiddl. Ho snl d strakk billn n slank bnn brikt wordn, hangt van vl vrschillnd factorn af. Dnk daarbij aan j total bwgingspatroon, j vodingsgwoontn n j lfstijl. God voornmns Bij ht bgin van lk niuw jaar hbbn w god voornmns. Afvalln, mr bwgn n gzondr tn. Arian: Omdat ik altijd al gzond t n rglmatig bwg, hb ik zulk voornmns nit. Ik vol m vl btr bij n gmatigd lvnsstijl. Ik drink hl vl watr n hl winig alcohol. Tgnwoordig hoor j stds vakr gzllig, n wijntj. Alsof ht zondr alcohol nit gzllig kan zijn. W drinkn standaard lk dag n zlfgmaakt vruchtnsapj. Daar kan van alls in, sinaasappls, banaan, kiwi, nt waar w zin in hbbn. Dat mngn w mt d blndr, zodat all vzls bhoudn blijvn. Suprgzond n hl rg lkkr. Arian t gzond, maar ontzgt zich nits. Ik t hus wl ns n krokt, maar omdat ik ht nit grgld do, smaakt ht cht als n traktati. Dat is ook zo mt its zots. Omdat ik maar hl winig suikr gbruik, is n zot traktati xtra lkkr. Z t n snopt op haar gvol. Gbruik gwoon j vrstand n snop nit d hl dag door. Lkkr bwgn Arian houdt van bwgn n dot dat ht lifst buitn. Ht nadl van Ndrland is chtr dat ht d hlft van ht jaar rotwr is n dat ht vaak al vrog donkr is. Daarom hb ik in mijn kantoor n crosstrainr, n loopband n n fits staan zodat ik altijd tussndoor vn kan bwgn. Ik vind ht ook moilijk om op standaard tijdn naar n sportschool t gaan, maar ik wil m daar nit schuldig ovr voln. Vitamins Z gbruikt wl vl vrzorgnd huidproductn. s Wintrs gbruik vrstandig Arian t volgns ign zggn altijd gzond. Ik vol m vl btr bij n gmatigd lvnsstijl. ik vl rijkr productn dan s zomrs. En crèm mt A, E n F vitamins voor mijn handn n voor ht gzicht ook mt n UV filtr rbij. Vl mnsn dnkn dat mak-up slcht is voor j huid, Arian dlt di mning zkr nit. Intgndl, d mak-up van tgnwoordig bvat vitamins, minraln n filtrs di rvoor zorgn dat j huid r juist jongr uit blijft zin. Ht is wl blangrijk om d juist productn t gbruikn n n god advis is onontbrlijk, want r bstaan hl vl vrschillnd huidtyps. Corry Daalhof tips Gbruik nooit één crèm in all sizonn. s Wintrs hft j huid n rijkr crèm nodig dan s zomrs. Gbruik s wintrs zkr n god rijk handcrèm. Gbruik ook n lippnstift mt UV filtr, dat bschrmt j lippn tgn schadlijk zonnstraling. Nm lk 4 6 wkn n schoonhidsbhandling. J gzicht is ht rst dat mn van j zit, als dat r vrzorgd uitzit, hft dat ffct op j zlfvrtrouwn. W krijgn daglijks vl ngativ impulsn t vrwrkn. Wapn j daartgn n probr stap voor stap ht ngativ om t zttn naar positif. Slaap is blangrijk voor n god gzondhid n ht schlt norm voor d walln ondr j ogn. Staar j nit blind op n standaard idaalbld, crër j ign idaalbld n lf r naar. Profil: Arian Indn is 42, gtrouwd n z hft n dochtr n n zoon. Vijftin jaar gldn startt z haar bdrijf: Arian Indn Cosmtics. Arian woont nt buitn Amstrdam. Is dz training alln in n sportschool t volgn? N, j kunt dit soort trainingn ook hl gmakklijk thuis don. Er bstaan vrschillnd hulpmiddln voor. D mst bknd is n halv skippybal mt n plaat rondr. J kunt d bal mt d rond of d vlakk kant naar bovn gbruikn. D bal nmt winig ruimt in bslag. Doordat j ofningn dot op n instabil opprvlak, wordn r allrli spirgropn in d kuitn, d billn n d hamstrings xtra zwaar blast. D halv bal is chtr nit ht nig hulpmiddl bij n cor stability training. Wat is r nog mr? Natuurlijk zijn r rgulir activititn di in lk fitnsscntrum wordn aangbodn. En r bstaan sportschonn di op d zool luchtkamrtjs hbbn waardoor j als ht war ook op n instabil ondrgrond loopt. Dz sportschonn latn j spirn xtra wrkn tijdns daglijks activititn of ht joggn in ht park. Omdat j j spirn xtra blast, advisr ik om nit d hl dag op dz schonn t lopn. Ht is n cht trainingsmiddl om strakk billn n slank bnn t krijgn. Voor n blijvnd rsultaat is ht nodig om spirmassa op t bouwn om zo vtwfsl af t brkn. Dat gburt alln door rglmatig j lichaam t (ovr)blastn n dat gdurnd langr tijd vol t houdn. Trainn mt d bal of d schonn is n laagdrmplig manir om j spirn xtra t latn wrkn. J vrruilt inactif bzig zijn mt actif bzig zijn n dat is altijd god.

10 10 MAART 2010 MAART NIEUWS HELP! IK WIL ZWANGER WORDEN Vraag: Wil j graag n kind? als man nit vrgroot n d kans op Antwoord: Wt dat j zlf n miskraam dot tonmn. Ook vl kunt don om gzond mannn kunnn hun stntj bijdragn. Gzond lvn n tn hlpn zwangr t wordn. al norm. Daarnaast kan hl winig of juist hl vaak n zaadlozing hbbn n rol spln bij d kwalitit van sprma. J mot af n to n poos rust in acht nmn zodat d kwalitit kan vrbtrn n r wr niuw clln kunnn wordn aangmaakt. Mdicijngbruik kan ook gvolgn hbbn voor d frtilitit van d man. En ht gldt vnns voor schadlijk stoffn op ht wrk zoals lood n kwik di onvruchtbaarhid in d hand wrkn of zlfs tot miskramn kunnn lidn. En spannnd priod brkt aan als j nmaal hbt bslotn om voor n kind t gaan. Glukkig kun j bst vl don om gzond zwangr wordn t bïnvlodn, vrtlt Ingr Aalhuizn van d Koninklijk Ndrlands Organisati van Vrloskundign. D mst vruchtbar tijd van d vrouw is rond d isprong, ongvr vrtin dagn vóór d mnstruati. Aalhuizn: Ws j r van bwust dat ht n half tot drikwart jaar kan durn voordat j zwangr bnt. 80 Procnt van d vrouwn is na n jaar in vrwachting. Elk vrouw hft wr n andr cyclus. Maar d tmpratuur gaat rond d isprong altijd wat omhoog. Stlln di al wat vrdr zijn, tmpraturn n vrijn als d tmpratuur hogr is. Vrdr is r natuurlijk ook vl t zggn ovr lftijd. Vrouwn wordn namlijk optimaal zwangr tussn d 23 n 28 jaar. Na j drtigst word j mindr snl zwangr. Ho oudr ho mindr d kans op n spontan zwangrschap. Gzond lvn Er is mr moglijk om ht gzond zwangr wordn t bspodign. Zo is van rokn duidlijk dat ht d vruchtbaarhid van zowl vrouw Voding Vrdr is bknd dat n gvarird vodingspatroon van d vrouw hl blangrijk is. Ongzond voding is van invlod op bpaald organn van d fotus. Daarm is ht ook ssntil om nit t zwaar t zijn. Obsitas vrmindrt namlijk d kans op vruchtbaarhid n kan voor problmn zorgn tijdns d zwangrschap. Ingr Aalhuizn Koninklij k Ndrlands Organisati van Vrloskundign Htzlfd gldt voor anorxiapatintn. Zij hbbn vaak n klinr kans op zwangrschap vanwg hun vrslchtrd vodingstostand. Foliumzuur slikkn voordat j zwangr bnt is ook hl blangrijk omdat j hirdoor d kans op n opn ruggtj bij j kindj vrmindrt. Ht bschrmt ook tgn hartafwijkingn, n opn ghmlt n andr afwijkingn. Op vl factorn kun j invlod uitofnn om zo gzond n snl moglijk zwangr t rakn. Op n schon woonomgving hb j nit altijd invlod, maar ht is bijvoorbld wl t achtrhaln of r in j famili risico s zijn, zoals familildn di moilijk zwangr raaktn of n problmatisch zwangrschap hbbn ghad. Fabltjs Ovr zwangr wordn bstaan nogal wat fabltjs. D handstand don om ht zaad btr naar d itjs t glidn bijvoorbld, hft gn zin. En ook voll maan, wat soms wl ns wordt bwrd, hft r gn invlod op, zgt Aalhuizn. Als ht zwangr wordn nit lukt, kan dat ook komn doordat j r psychisch t vl m bzig bnt. Tgnwoordig kun j bij vl vrloskundign trcht voor n prsoonlijk advis ovr gzond zwangr wordn. MARJOLEIN STRAATMAN 2TIP LEEF ZO GEZOND MOGELIJK INVLOEDEN Er zijn vl manirn om n zwangrschap positif én ngatif t bïnvlodn. Et vooral gzond n pas op mt rokn n mdicijngbruik. FOTO: DEANM1974/ISTOCKPHOTO Gvarird voding voor modr én kind Ht bst voor j kind bgint al tijdns d zwangrschap mt n gzond vodingspatroon. Glukkig is dat hlmaal nit zo ingwikkld als ht soms lijkt. VERDIEPING Gzond tn is blangrijk, nog mr als j zwangr bnt n dus ook d vrantwoordlijkhid hbt voor j kind. Ht is blangrijk om t dnkn aan j lichaam, dat norm vrandrt. Vrs n gvarird tn, nit t vl van htzlfd dus, vrtlt Kristl Zman van d Koninklijk Ndrlands Organisati van Vrloskundign. Vrs houdt in dat j brid vodsl nit langr dan tw dagn in d kolkast bwaart om t voorkomn dat j vntul parasitn n bactriën binnnkrijgt di schadlijk kunnn zijn. Als j vrs n gvarird t, is ht mstal nit nodig om xtra vodingssupplmntn t slikkn. Nm alls mt mat, zoals af n to n vtt vis zoals haring, makrl of zalm voor d omgazurn. Di zijn god voor d ontwikkling van ht znuwstlsl van j kind. Vitamin D Er is n aantal stoffn waar j als zwangr vrouw nit zondr kunt. Idalitr slik j namlijk al foliumzuur voor j in vrwachting raakt, tot ongvr in d tind wk van d zwangrschap. D stof vrklint d kans op afwijkingn aan d ruggngraat ( opn ruggtj ) n d schdl van d klin. Zman: Ht xtra innmn van vitamin D staat al n poosj tr discussi. W makn ht zlf aan mt bhulp van daglicht, maar zwangr vrouwn mt n donkr huid n vrouwn di winig buitn komn, komn moglijk tkort n kunnn dit aanvulln mt n supplmnt. Vitamin D dint voor d botvorming van jzlf n j kind. Wat mag nit? Vl mnsn dnkn dat ht ingwikkld is om t bpaln wat j nu wl n nit mag als j in vrwachting bnt. In d praktijk valt dat allmaal bst m, wt Kristl Zman. Er is namlijk hl vl wat wèl mag. Dnk r alln om dat j gn rauw vls t omdat daar d toxoplasmosparasit in kan zittn, di voor schad aan hrsnn n ogn kan zorgn. Daarnaast mot j rauw mlk n zacht rauwmlks kazn vrmijdn, uit bschrming tgn d listriabactri. Ht blangrijkst gvaar van n bsmtting hirm is vroggboort of doodgboort. En uitraard drink n rook j nit n nm j gn drugs. Bij n vnwichtig voding zijn supplmntn dus ampr nodig. Kis j r wl voor, nm r dan ntj di spciaal gschikt is voor zwangr vrouwn. In vl vitaminprparatn zit namlijk t vl vitamin A. En dat kan misvormingn bij d fotus vroorzakn. MARJOLEIN STRAATMAN ZWANGERSCHAPSPONDJES Tijdns Et al tijdns d zwangrschap gzond n gvarird. Wat r nit aankomt hoft r ook nit af. Etn volgns d schijf van vijf zorgt dat jij n j kind nits tkort komn n dat d schad van ovrtollig kilo s valt t ovrzin. Bwgn Erna Krkhof van d Koninklijk Ndrlands Organisati van Vrloskundign zgt: Pak na d bvalling zo snl moglijk wr d draad op mt bwgn. Ga lkkr vl wandln achtr j kindrwagn. Na vrloop van tijd kun j ook wr tijd inlassn om t gaan sportn. Borstvoding Borstvoding gvn is n natuurlijk procs n ht ondrstunt ht ontzwangrn. D baarmodr krimpt r bovndin snllr door. Mooi bijkomstighid is: j kind drinkt d caloriën van j wg. Dit zorgt rvoor dat vl vrouwn alln al door d borst t gvn kilo s kwijtrakn. Rust Zorg dat j gnog rust krijgt, ook al ist d klin n hoop aandacht op. Door rust zit j lkkrdr in j vl n hb j dus ook mr zin om dingn t ondrnmn. Zoals sport n andr activititn. Daarm vrlis j ook gwicht. Zwangr wordn? Digital Ovulatitst Mt 7 tststaafjs mr nauwkurig bpaling van d 2 mst vruchtbar dagn dan tstn mt 5 staafjs n dus n grotr kans op zwangrschap. * GfK Rpor Study op d 2 stlln probrt ht op d vrkrd dagn van d cyclus.* Bn ik zwangr? Ho lang al? Digital Zwangrschapstst - mt concpti indicator - CLEARBLUE digital zwangr schapstst mt concpti indicator. D nig zwangr schapstst di aangft ho lang j zwangr bnt - zlfs in wkn - Ontdk d Ga snl naar mumsclub voor gratis probrvrpakkingn n tips! ghimn van n hrlijk zwangrschap! SCHRIJF JE IN VOOR JOUW KLEINE GEHEIMENBOEKJE. Wow, j bnt zwangr! En niuw fas in j lvn brkt aan. Vol vrwondring, blijdschap n van alls waar j misschin nog nooit van ghoord had. Dingn waar alln modrs ht ovr hbbn n di z ghim houdn voor Nit-Modrs. Dingn di dus juist intrssant wordn zodra j zwangr bnt Zoals tips om r fantastisch uit t blijvn zin, gzond tussndoortjs n prnatal ofningn. En wat dacht j van tips om mt d misslijkhid n j hormonal buin om t gaan of om j rlati spannnd t houdn? Of ht ghim van gwldig bschrming voor vrouwn! Elk modr wt dat n vrhoogd afschiding n soms zlfs wat urinvrlis hl normaal zijn tijdns j zwangrschap. Nt zoals z ht blang knnn van bkknbodmspirofningn n n god voorbriding. Wil j ook alls wtn? Schrijf j op onz wbsit in voor ons gratis Alldays + Enviv klin ghimnbokj! Dan krijg j handig tips ovr d prfct bschrming voor niuw modrs n bstl j jouw probrvrpakkingn. Ga dus vandaag nog naar ALTIJD EXTRA VOORDELIG! DIABETES All tststrips 29,95 VOORDEEL DIABETES VOORDEEL DIABETES VOORDEEL LifScan OnTouch Ultra LifScan OnTouch GlucoTouch LifScan OnTouch Vita Accu-Chk Snsor Comfort Accu-Chk Compact Accu-Chk Aviva Frstyl Frstyl Lit Prcision Xtra Plus Bayr Ascnsia Autodisc Bayr Ascnsia Elit Bayr Ascnsia Contour Mnarini Glucocard Mmory Mnarini X-snsor

11 Ik kis Jozo Bwust JOZO BEWUST is god voor d bloddruk n past in n natriumarm dit Als j van lkkr tn houdt n toch op j gzondhid wilt lttn dan is JOZO BEWUST d onmisbar smaakmakr. Mt bhoud van d smaak, is ht natriumzout in JOZO BEWUST namlijk voor 70% vrvangn door andr natuurlijk minraln. Dus wil j smaklijk èn bwust tn, dan hlpt JOZO BEWUST daarbij. JOZO BEWUST is vrkrijgbaar in 450 gram n 90 gram. Kijk in ht schap van uw suprmarkt voor all JOZO productn. Jozo is n mrk van AkzoNobl. d o zo pril 2 n 30 a j i r t/m b o baa d ka rkrijg 3 V! ig d l sg o lo 71 d in g 10, t n ! maa k kans o p 5 = 0 60! 10 jaar Al vrantwoord zonnn bij studio s! ys l a n a d i u H s i t a Gr huidanalys-apparaat Door ons is GratisnZporsnooanlidjk vzonadvis! Ontvang a c i t m s o c n o Z s Grati zok: ij lk zonb Ontvang gratis b SCRUBtowl SCRUBtowl FRESHtowl FRESHtowl AFTERsun AFTERsun! i g r n t f g n Zo s y a d n u S j i b n n pan O D ZONNEN SVZ IN G VERANTW R M ENWERK Vrantwoord Zonnn O A s t n o s o o l g r o Z S Snsibl with sunlight! un Scrubdokj Opfrisdokj Aftrs 0,3 norm Sunday s voldot aan d Europs norm voor d zonnbranch n laat gn mnsn to jongr dan 18 jaar. zvn dagn pr wk zondr afspraak

12 NIEUWS MAART FEITEN & FABELS OVER CHOCOLADE Dr. Esthr Bolsma Projct Managr Clinical Trials bij TNO Kwalitit van Lvn VERANDERINGEN Vodingsdskundig Patricia Schutt advisrt kritisch t kijkn naar wat j t n drinkt. Op wlk puntn zou j dit gzondr kunnn makn? Ht Niuw Etn: stapsgwij s naar n gzondr tpatroon Vraag: Is ht Niuw Etn n ditvorm? Antwoord: N, ht Niuw Etn is n manir om stap voor stap j tgwoonts t vrandrn. In 2009 introducrd ht Vodingscntrum Ht Niuw Etn. Vl mnsn willn wl gzondr gaan tn, maar wtn nit prcis ho z dat aan motn pakkn n waar z motn bginnn. Ht Niuw Etn is n manir di j mt klin stapjs tglijk n niuw tpatroon aanlrt of j tgdrag zodanig vrandrt dat ht gzondr wordt. Eign tmpo Woordvordr van ht Vodingscntrum Patricia Schutt vrtlt ho ht wrkt: Ht gaat cht stapsgwijs. Vl mnsn willn gzondr tn n gooin daarom hun tgwoonts drastisch om. Dat is bijna nit vol t houdn. Door dz gfasrd aanpak, aansluitnd bij j ign voorkurn n in j ign tmpo wordt dit n niuw, blijvnd gwoont di gmakklijkr is n lukt ht idrn. Ht bgint mt kritisch kijkn naar wat j t n drinkt. Op wlk puntn zou j dit gzondr kunnn makn? Als j dat bslotn hbt, pak j d puntn vrvolgns stuk voor stuk aan. Zodra j ook maar één vrandring maakt, bn j al mt Ht Niuw Etn bgonnn. Do d tst! Ht klinkt gmakklijk n als j d tst op d wbsit dot, krijg j al dirct tips om j tgwoonts t vrbtrn. En voorbld: r wordt j gvraagd hovl gront j pr dag t. En volgnd vraag gaat ovr hovl snacks j t. D tip is dan om d hovlhid snacks wat t vrmindrn n d hovlhid gront wat t vrhogn. Dat is mtn n god bgin! Gmakklijk vol t houdn Patricia Schutt stlt dat Ht Niuw Etn nit in ht lvn is gropn als dit. Ht is bdold om gzondr t gaan tn, maar trwijl j daar m bzig bnt wrk j ook aan ht tgngaan van ovrgwicht want d gmiddld mns komt lk jaar n kilo aan. D mthod is nit moilijk n idrn kan ht. En als j aan di rst stap gwnd bnt, kun j aan d twd stap bginnn. Klin stapjs tglijk zijn ook vl gmakklijkr vol t houdn. Groot succs Ht Vodingscntrum bgon bgin vorig jaar mt Ht Niuw Etn n na ruim n jaar blijkt d animo grotr dan ghoopt. Tot ind fbruari haddn maar lifst mnsn d tst gdaan, trwijl w ghoopt haddn op CORRY DAALHOF Koffi drinkrs opglt: koffi is nit ongzond! Ondrzokn wijzn uit dat koffi hlmaal nit slcht is voor d gzondhid. Intgndl, koffi kan zlfs n god bijdrag lvrn aan d gzondhid. Alic Mathijssn is coördinator van ht voorlichtingsburau koffi n gzondhid. Z vrtlt: Uit ondrzok blijkt dat koffidrinkrs mindr kans lopn op diabts typ 2 dan nit koffidrinkrs. Ht is nog nit FEITEN Op vind j all informati ovr Ht Niuw Etn. J vindt r ook d tst n hondrdn rcptn. Bniuwd naar ht koffiritul van Ethiopi? Kij k dan ns op voor n prachtig fotorportag. Daar dot mn hl vl moit voor n kopj koffi! D cacaoboom groit in landn rond d vnaar n kan slcht tgn d voll zon. Z wordn mr dan vij ftig jaar oud. duidlijk waardoor dat prcis komt, dat ondrzok loopt nog. Moglijk splt d grot hovlhid anti-oxidantn in koffi daar n rol in. Gunstig ffct Jaarlijks vindn r hondrdn ondrzokn plaats naar koffi n d wrking rvan op ht lichaam. Uit ondrzok van d afglopn jarn blijkt dat koffi drinkn gn ngatif ffct hft op hart- n blodvatn. Er zijn inmiddls ook nkl studis di zlfs n gunstig ffct aantonn. Nit vochtafdrijvnd Ovr ht vrmnd vochtafdrijvnd ffct van koffi, zgt Alic: Koffi is nit vochtafdrijvnd n tlt daarom gwoon m bij d daglijks hovlhid vocht di imand mot drinkn. Van koffi ga j wllicht wat snllr plassn, maar j plast nit méér. Uit wtnschapplijk studis blijkt dat na n dag koffi drinkn d hovlhid urin pr 24 uur vnvl bdraagt als na n dag alln maar watr drinkn. Vir kopjs koffi lvrt al ndrd van d hovlhid vocht FOTO: ISTOCKPHOTO di j op n dag nodig hbt. Bovndin bvat zwart koffi gn caloriën n past ht god in n vrantwoord vodingspatroon. Gnitn Dat is duidlijk taal n idrn kan dus onbzorgd gnitn van n lkkr kopj koffi. Mr informati ovr d! wrking van koffi vind j op: CORRY DAALHOF Chocolad is god voor hart n blodvatn. D btknis van chocolad op hart n blodvatn is nog lastig t mtn. Wtnschapplijk bwijs duidt in d richting van n btr functionrnd blodvatnwand. Daarnaast wordt cacao in vrband gbracht mt n rmming van stolslvorming, adrvrkalking n ontstking. Of cacao ook n bloddrukvrlagnd wrking hft is nit cht duidlijk. Ook ondrzokn of cacao invlod hft op ht cholstrolghalt in ht blod, zijn nit nduidig. Starinzuur is n blangrijk vtzuur in cacao. En howl dit n vrzadigd vtzuur is n dus gzin wordt als ongzond, blijkt dit starinzuur opvallnd winig ffct t hbbn op d cholstrolspigl in ht blod. Chocolad bvat vrslavnd bstanddln. N, chocolad bvat géén vrslavnd stoffn. Wl bvat cacao van natur opwkknd stoffn zoals cafïn n thobromin. Cafïn is n van d mst bknd stoffn di ffct hft op prstati, alrthid n n nrgik gvol gft. D hovlhid cafïn in n rp chocolad is chtr vl lagr dan in n kop koffi. Thobromin is in rlatif hog concntratis aanwzig in chocolad, maar hft winig ffct. Dz stof hft slchts ongvr n kwart van ht stimulrnd ffct van cafïn. Chocolad kan nit bdrvn. Chocolad kan ongvr n jaar bwaard zondr dat d kwalitit achtruit gaat. Hirna is d chocolad nog wl tbaar, maar kan d smaak n d klur mindr wordn. Als chocolad wordt opgslagn ondr vochtig omstandighdn, bij ovrgang van kou naar kamrtmpratuur of bij hog tmpraturn, dan kan d chocolad wit of grijs uitslaan. Dan is ht chtr nog wl tbaar. Chocolad gft n gluksgvol. Ht vrlangn naar chocolad als j motionl bnt, is vln bknd. Ht is chtr nog nit duidlijk ho dz stmmingsbvordrnd ffctn prcis tot stand komn. Van d vrschillnd stoffn in cacao zijn cafïn n thobromin ht blangrijkst voor n moglijk ffct op j stmming. Waarschijnlijk is d zot smaak, d romig txtuur n structuur van chocolad blangrijkr voor ht opburnd gvol dan d stimulrnd bstanddln.

13 14 maart 2010 niuws kuz Voor idr vrouw d juist anticoncpti Elk vrouw is andrs. En zoals r zo vl vrouwn zijn, zo bstaan r ook vrschilln in d bhoft aan anticoncptimiddln. Glukkig hbbn d middln in d loop dr jarn n norm ontwikkling doorgmaakt. Daarom is r voor idr vrouw wl n gschikt mthod. Gynacoloog Vroniqu Srrarns vrtlt. Mst populair voorbhodsmiddln zijn d zognaamd hormonal thrapiën n d spiraaltjs. Ondr d rst grop scharn w d pil, d prikpil, d Nuvaring n d hormoonplistr. Spiraaltjs zijn r in vrschillnd soortn, maar bstaan grofwg uit ht bknd koprspiraal n ht Mirnaspiraal. D laatst jarn is d kuz norm tognomn. En voordl, want soms trdn r problmn op bij n anticoncptimiddl. D pil knt tw vormn. D combinatipil, di d hormonn ostrogn n progstron bvat. Ht voordl is dat d cyclus volldig wordt grgulrd, waardoor vrouwn mstal hl rglmatig mnstrurn. Nadl kan zijn dat d kans op trombos n hart- n vaatziktn its wordt vrgroot. D minipil bvat alln progstron n hft als voordl dat j m bij borstvoding kunt gbruikn. En andr opti is d prikpil, waarbij j ns in d dri maandn n injcti mt progstron krijgt. Ht voordl is dat j gn pil hoft t slikkn n dat bij sommig gbruikstrs d mnstruati wgblijft. Implanon is n hormoonhoudnd staafj dat continu progstron afgft n dat wordt gplaatst in d bovnarm. Ht kan dri jaar blijvn zittn n j hbt r gn omkijkn naar. Wl lastig is d kans op tussntijds blodingn. Spiraaltj Hb j n problmatisch mnstruati, dan is ht Mirna-spiraal n opti. Ht is n hormoonafgvnd spiraaltj in d baarmodr dat rvoor zorgt dat r gn bvruchting plaatsvindt. Bovndin mnstrurn d mst gbruikstrs nit mr. Ht koprhoudnd spiraaltj ligt vnns in d baarmodr n bvat gn hormonn. Hirbij bhoud j j normal cyclus n mnstrur j wl. Nadl is dat d mnstruatis hftigr kunnn zijn n bij sommign voor buikpijn zorgn. Bovndin is d kans op infctis bij wisslnd sksul contactn als j gn condooms gbruikt grotr. Oudrwts optis zijn barrièrmthodn zoals ht gbruik van condooms of n pssarium. Priodik onthouding is n klassikr di wat arbitrair is. J mot namlijk hl god wtn wannr j isprong is. Wannr j gn kindrn mr wilt is strilisati natuurlijk n opti. Intrssant is n rlatif niuw pil, Yaz, zondr stopwk. Voordl is dat j ht innmn van d pil na d stopwk nit kunt vrgtn n dat hormoonschommlingn n stuk mindr zijn. Daarnaast zijn r pilln in ontwikkling mt lagr doss hormonn. Eind van n tijdprk Vraag: Ook zo mo, last van opvligrs n andr malais? Antwoord: Ht zou d ovrgang kunnn zijn. En dat is nits om j voor t schamn. Bovndin zijn vl van d klachtn vaak god aan t pakkn! xprtis Maar lifst 80 procnt van d vrouwn in d ovrgang hft klachtn. En hl grot grop dus, maar toch rust r nog stds n tabo op. Nrgns voor nodig, vindt Mtha Trbb. Z is vrplgkundig ovrgangsconsulnt bij d Vrniging Vrplgkundig Ovrgangsconsulntn in Ndrland. Vl mnsn dnkn dat wannr n vrouw nit mr mnstrurt, d ovrgang ook tn ind is. Maar dat is maar n ondrdl, d ovrgang is cht n fas n duurt gmiddld zvn tot tin jaar. Er zijn mr knmrkn di kunnn duidn op d ovrgang zondr dat j daar mtn rg in hbt. Dnk aan stmmingswisslingn, n kort lontj hbbn, motionl buin n nit lkkr in j vl zittn, vrtlt Trbb. Gwrichtsproblmn kunnn optrdn n bginnn klin, in d vingrs. Vrouwn in d ovrgang kampn daarnaast nogal ns mt vrmoidhid n vrandringn in hun lichaam. D borstn wordn slappr n vaginal drooghid kan rto lidn dat vrijn mindr prttig wordt. Slcht slapn als gvolg van onrust n transpirati zijn ook vlghoord klachtn. Emotionl Soms duurt ht n poosj voor n vrouw aanklopt voor hulp, omdat r nit mtn wordt gdacht aan d ovrgang. Howl ht gn zikt is, is ht wl n problm dat dzlfd sriuz aandacht vraagt als, zg, hormonal problmn rond d pubrtit. tips Kis vakr voor (rooibos)th in plaats van koffi, bprk ht alcoholgbruik n t zo gzond n gvarird moglijk. Bprk ht gbruik van suikrs n productn di vl suikr bvattn. Gwrichtsproblmn kunnn hlaas soms bij d ovrgang horn. Maar probr toch zkr lk dag minstns n half uur t bwgn. Door d ovrgang zittn vrouwn soms mindr lkkr in hun vl. Probr j dsalnittmin nit trug t trkkn uit ht social lvn n isolr j vnmin. Vrmijd strss. Dit wrkt d ovrgangsproblmatik alln maar in d hand. Mtha Trbb Vrplgkundig ovrgangsconsulnt D lijst van klachtn rondom d mnopauz gaat nog vrdr mt moglijk urinvrlis, d bknd opvligrs n bijbhornd transpirati, vrgtachtighid n concntratiproblmn. Trbb: Ik kom vrouwn tgn di tijdn lang gn bok aanrakn omdat z t rustloos zijn. D ovrgang hangt Transpirati bprk j door gn synthtisch klding t dragn, maar katon. Kldingstukkn in laagjs zijn ook aan t radn. Slaap nit ondr n synthtisch dkbd, dit vrrgrt d transpirati. Zorg voor voldond ontspanning. Op staat informati n divrs tips. Ht bok Mnoblus van Paulin Ottrvangr n Wilma Smit bhandlt allrli ovrgangsklachtn n zal voor vl vrouwn n bron van hrknning zijn. rg samn mt d hormoonhuishouding. Dat zorgt rvoor dat di priod cht n motionl rollrcoastr kan zijn. Soms valt di samn mt d tijd waarin d kindrn ht huis uit gaan, n vrouwn ht mpty nst -gvol rvarn n hun partnr wr motn trugvindn. Glukkig zijn r wl dglijk dingn di j kunt don om ht ld zo vl moglijk t vrzachtn. Innrlijk rust D oplossing bgint mt hrknning n rknning. Vrouwn kunnn trcht bij hun huisarts, n gynacoloog of n ovrgangsconsulnt. D intaks durn soms andrhalf uur, omdat w duidlijk willn hbbn wat prcis d klachtn zijn. Lvnsstijl, vodingspatroon n bwging zijn daarbij aandachtspuntn. Soms nmn d klachtn af door ht nmn van vodingssupplmntn of door aanpassingn in d lvnsstijl. Hirbij gaat ht bijvoorbld om ht bprkn van suikrs in d voding, mr bwging n ht matign van alcohol n cafïnbvattnd drankn. Ovr ht slikkn van mdicati di hormonn bvat is vl t don gwst, mldt Trbb. Maar toch is ht voor n grop vrouwn in d ovrgang wl dglijk n oplossing. En cht afradr is ht opzokn van strssvoll situatis. Dit wrkt d problmatik alln maar in d hand. Vrmijd dus strss n zorg voor voldond ontspanning. marjolin straatman fas D ovrgang duurt gmiddld zvn tot tin jaar. D klachtn kunnn strk uitnlopn. Glukkig kunnn vrouwn hirm trcht bij hun huisarts, n gynacoloog of n ovrgangsconsulnt. foto: malhrovitz/istockphoto

14 NIEUWS 3TIP MAART EET VOLGENS DE SCHIJF VAN VIJF DE VITAMINEN EN HUN NUT EXTRA Wi nit t volgns d schijf van vijf kan volgns vitamindskundig Suzan Tuinir kizn voor n vodingssupplmnt als aanvulling. Vzls, vitaminn n minraln Vraag: Hb j naast j daglij k- s voding xtra vitaminn nodig? Antwoord: Sommig gropn wl, andrn kunnn kizn voor n aanvulling. Er bstaan vl misvrstandn ovr vitaminn. Van kiwi s wordt altijd gzgd dat t vitaminbommtjs zijn. Dat klopt als ht gaat om vitamin C. Maar lvrworst is dat dan ook omdat ht barst van d vitamin A. Er zijn 13 vrschillnd vitamins di w wl allmaal kihard nodig hbbn. Uitgbalancrd maaltijdn schitn r wl ns bij in, wt Suzan Tuinir van ht Vitamin Informati Burau. Slchts 2 procnt van all Ndrlandrs t lk dag volgns d schijf van vijf. Omdat j wl alls binnn mot krijgn kun j kizn voor n vodingssupplmnt. Daarin zit bijna alls wat j daglijks nodig hbt. J kunt r gn gzond maaltijd m vrvangn, want vzls bijvoorbld zittn r nit in. Ht loont dus nit om vl pilln t slikkn. J producrt dan alln maar dur urin n bovndin kan ovrdosring nog schadlijk zijn ook! Kis j voor één pil, nm dan n laaggdosrd multivitamin, di d daglijks aanbvoln hovlhid vitamins in zich hft. Sommig gropn hbbn altijd n supplmnt nodig naast hun daglijks voding, ho gzond z ook tn. Vitamin D bijvoorbld. Oudr mnsn, mnsn mt n donkr huid, vrouwn mt hoofdbdkking n kindrn ondr d vir jaar krijgn r t winig van binnn. Vrouwn hbbn nt voor n tijdns d rst wkn van d zwangrschap xtra foliumzuur nodig. Als j vganistisch bnt is ht vrstandig om xtra B12 t slikkn omdat dat in dirlijk productn voorkomt. MARJOLEIN STRAATMAN Gzichtsvrmogn, wrstand, groi, huid, tand, A haar n ogn. Zit in vis, mlk, kaas n donkrgron bladgront. B1 Hart, znuwstlsl n spijsvrtring. Zit in varknsvls, volkornbrood, aardappln n notn. B2 B3 Haar, huid, spijsvrtring n znuwstlsl. Zit in mlk, fruit, i n gron grontn. Enrgiproducti in clln, ht znuwstlsl. Zit in notn, ghakt, kabljauw n bruin brood. Afbraak n opbouw van iwittn, koolhydratn n B5 vttn n d vorming van hormonn. Zit in i, rundvls, mlk, n aardappln. Wrstand, d rod blodclln, spijsvrtring n B6 ht znuwstlsl. Zit in banaan, aardappln, bruin brood n notn. B8 n mlk. B11 B12 Enrgiproducti, vorming van vtzurn, haar n huid. Zit in sojabonn, notn, i Rod blodclln. Zit in spruitjs, spinazi n volkorn brood. Tgn blodarmod, voor d rod blodclln n ht znuwstlsl. Zit in rundvls, kabljauw n i. C Wrstand, bottn, tandn, blodvatn, ijzropnam. Zit in sinaasappl, kiwi, broccoli n aardappln. D E n pindakaas. K Tandn, bottn n wrstand. Zit in makrl, zalm, haring n margarin. Voor rod blodclln, spirn n wrstand. Zit in zonnblomoli, notn Voor blodstolling n bottn. Zit in spinazi, blomkool, i, rundvls n lvr. Niuw in ht Phital assortimnt: PROBIOTICA plus Bij n antibioticakuur Probiotica plus bvat zs miljard natuurlijk darmbactriën (vijf bactristammn) pr dagdosring di bijdragn aan n vnwichtig darmflora. D darmbactriën in Phital Probiotica plus zijn voorzin van n dubbl coating, waardoor z zr god bstand zijn tgn maagsap n galzoutn zodat d bactriën lvnd d darmn kunnn brikn. Zo hlpt Probiotica plus d darmflora op t bouwn tijdns n na n antibioticakuur. Kijk voor ht volldig assortimnt vodingssupplmntn op: VAN NATUURLIJKE OORSPRONG Adv Phital Probiotica plus mt :33:07

15 16 MAART 2010 DOSSIER: PSYCHE FEITEN & FABELS Is dprssivitit n vrouwnkwaal? En hlpt ht tn van chocola tgn n dprssi? Er don vl vrhaln d rond ovr dprssis. Wat zijn d fitn n d fabls? Chocola tn hlpt Fabl: Chocola bvat n stof waar j vn glukkig van wordt. Dat is n fit. Maar ht gvolg van vl chocola tn is dat j r snl van aankomt. En dat is juist niét prttig als j dprssif bnt. J kunt btr uit d buurt blijvn van dprssiv mnsn Fabl: Dprssiv mnsn hbbn juist xtra bhoft aan stun. Ontwijk hn dus nit, maar ga rop uit n praat mt lkaar. En dprssi vroorzaakt gn lichamlijk klachtn Fabl: J gvol uit zich altijd in j lijf. Dnk maar aan lachn, blozn, buikpijn van spanning, trilln van wod of blk zin van angst. Vol j j dprssif, dan uit zich dat hl vaak in lichamlijk problmn als rug- of nkklachtn. En dipj is nog gn dprssi Fit: En dipj hbbn w allmaal wlns. Maar n dprssi duurt langr dan n paar dagn of zlfs n paar wkn n gaat vaak gpaard mt lichamlijk klachtn. Dprssivitit is n vrouwnkwaal Fit: Eén op d zvn volwassnn in ons land is n kr in zijn lvn dprssif gwst. Maar dprssivitit komt tw kr zovl voor bij vrouwn als bij mannn. Dprssi: Er is altij d PRAAT n duidlij k aanliding Vraag: Hb ik n dprssi als ik af n to n sombr dag hb? Antwoord: N, dan hb j gn dprssi. Bij n dprssi bn j langr aanngslotn tij d rg sombr. Marc Blom is psychiatr bij PsyQ n hij stlt dat dprssi n modwoord is gwordn. Vl mnsn di af n to n slcht dag hbbn, zggn dat z n dprssi hbbn. Idrn hft chtr wl ns n slcht dag, dat hft nits mt n dprssi t makn. En kihard dfiniti is r nit, maar ht komt globaal op ht volgnd nr: j bnt constant sombr of j volt zlfs hlmaal gn gvolns mr. Ht is n allsovrhrsnd naargstig gvol dat minimaal tw wkn aanngslotn blijft durn. Tijdns n dprssi slaap j slcht, hb j winig tlust n hb j vaak ook nog andr lichamlijk klachtn. Trauma En dprssi kan vl oorzakn hbbn. Marc: D blangrijkst oorzakn zijn gntisch aanlg, vrog kindrlijk rvaringn n ht mmakn van aklig dingn. Bij n grot grop mnsn splt gntisch aanlg n blangrijk rol. Als j oudrs dprssif warn, loop jij grotr kans ook dprssif t wordn. D vrog kindrlijk rvaringn btrft nar gburtnissn di vl indruk hbbn gmaakt. Dnk daarbij aan ht ovrlijdn van n oudr of n trauma door n andr hftig gburtnis. Ht momnt waarop n dprssi ontstaat hft vaak t makn mt aklig rvaringn zoals n schiding, wrklooshid of ht vrlis van n dirbar. OORZAKEN. Volgns psychiatr Marc Blom hft n momnt waarop n dprssi ontstaat vaak t makn mt nar rvaringn. Ook gntisch aanlg n vrog kindrlijk rvaringn kunnn n oorzaak zijn. TIPS En dprssi is nit altij d gmakklij k vast t stlln. Twij - fl j of j wl of gn dprssi hbt, dan kun j n tst don op Intrnt. Daar zij n vrschillnd tsts t vindn. Zok op dprssizlftst of op programma dprssi, daar vind j tstn di mt n vragnlij st wrkn. En wintrdprssi is t hrknnn aan ht fit dat d dprssiv klachtn tonmn in d wintr n wr afnmn in ht voorjaar. En lichtthrapi kan d klachtn aanmrklij k Gijzlingsgvol J krijgt nit zomaar n dprssi, r is volgns Marc altijd n duidlijk aanliding voor. Wat w vl horn, is dat mnsn mt n dprssi n gijzlingsgvol hbbn. Z hbbn ht bijvoorbld vrslijk slcht naar hun zin op ht wrk, vrmindrn. Bn j s wintrs mindr nrgik n opgwkt dan in d rst van ht jaar, maar vol j j nit dprssif n functionr j normaal? Dan hb j d wintrblus n daar hof j j gn zorgn ovr t makn. En dprssi gaat mstal nit vanzlf ovr. Dskundig hulp n bhandling kan van lvnsblang zij n, want n onbhandld dprssi kan lidn tot zlfdoding. In 2008 plgdn 1300 mnsn zlfmoord, n groot aantal van hn had n dprssi. 4TIP PRAAT EROVER MET ANDEREN maar z vindn dat z gn ontslag kunnn nmn omdat ht gzin ondrhoudn mot wordn. Z voln zich opgslotn. Lvnsbdrignd En dprssi hft vl nvnffctn zoals n slcht kijk op jzlf n op d tokomst in ht algmn. Marc vrtlt dat r in Ndrland ruim mnsn aan n dprssi lijdn. Mnsn mt n dprssi slapn t winig, tn nit gzond n zijn vatbaardr voor ontstkingn omdat ht afwrmchanism van ht lichaam nit god mr wrkt. Bij lkaar zorgt dit voor lvnsbdrignd zikts. God niuws Er is glukkig ook god niuws. Er bstaan inmiddls vrschillnd cursussn waar mnsn n dprssi lrn hrknnn n cursussn waar dprssipatiëntn lrn hun ngativ gdachtn t doorbrkn. Voor d mnsn mt n chronisch dprssi zijn r niuw n intnsiv psychothrapiën di gricht zijn op ht trainn om d lvnsstijl t vrandrn. Ook intrnttrainingn don ht god, maar dan vooral d training mt hulp van n coach. Uit ondrzok is gblkn dat bij dprssi ht strsshormoon t hoog is n t lang in ht lichaam blijft. Er komt mdicati aan di dit kan tmprn, maar d middln zijn nog in d ondrzoksfas. Marc sluit af mt n tip voor mnsn mt n dprssi: Blijf r nit alln m rondlopn, sluit j nit af, maar praat rovr mt andrn. Als j twijflt, do dan d zlftst op intrnt. CORRY DAALHOF Prvnti posttraumatisch dystrofi! En gbrokn pols? Start mtn mt Vit.C 500 mg. x 50 dagn. Vraag ht uw arts mtn! LOUWES vrsus MEIJERS En historisch ontmoting in foto s t/m 27 juni 2010 Voorkomn is btr dan gnzn. En dat gldt zkr bij posttraumatisch dystrofi (PD). PD na n polsbruk komt vl voor. Dirct bhandling mt Vit.C gft d bst kans om PD t voorkomn. Wat is posttraumatisch dystrofi? Posttraumatisch dystrofi is n complicati na n ltsl of oprati aan n arm of bn. Dat kan n snijwond, bt of knuzing zijn. Er is n ovrracti op dat ltsl mt ontstkingsvrschijnsln: Pijn, roodhid (blauw 5%), warmt of kou, functivrlis, zwlling in n grotr gbid dan ht oorspronklijk ltsl. D gvolgn Ht mrndl van d 5000 mnsn di jaarlijks PD krijgt, gnst snl. Voor andrn hft ht grot gvolgn als aanhoudnd pijn n bprkingn. Soms vrspriding naar andr ldmatn, soms mr complicatis. Posttraumatisch dystrofi raakt j bstaan door bprkingn n pijn. Er zijn zkr bhandlingn, maar prvnti is btr. Ook als u al PD hft (ghad) n aan arm/bn n oprati krijgt. Ook dan zijn r prvntimaatrgln. Zg ht uw arts. Wijs op d EBRO-richtlijn. Zi d wbsit daar vindt u all informati. Ndrlands Vrniging van Posttraumatisch Dystrofi Patiëntn Postbus 31157, 6503 CD Nijmgn T: NRC: Confrontrnd D Tlgraaf: Fotodul Haarlms Dagblad: Waanzinnig mooi foto s Prvnti PD: Gbrokn pols n Vit. C 500 mg. gaan 50 dagn samn!! Schotrsingl 2 HAARLEM

16 dossir: psych Vraag: Wat zijn d rst symptomn van n psychos? Antwoord: Schrijfstr Hln van Royn: Als j slcht slaapt, rokloos gdrag vrtoont, buitngwoon uforisch wordt n jzlf vrwaarloost mot j oppassn. maart vraag & antwoord Andra Rdijk Ambulant bglidr n hft vrschillnd patiëntn di kampn mt dprssis En psychos is nit ht ind van j lvn Wat voor ffct hft n dprssi op d mnsn in d naast omgving? En dprssi hb j nooit alln. Dat hft wrslag op idrn in d naast omgving. Of d dprssi zich nu uit in kribbig gdrag, wod of sombrhid: dirbarn zittn altijd in d hok waar d mst klappn valln. mijn succs Natuurlijk dnk ik wlns: oh n, nit wr, als ik wr vragn krijg ovr mijn psychos. Maar aan d ractis di ik daarna krijg mrk ik dat ht toch blangrijk is om ht ondrwrp bsprkbaar t houdn. Psychisch problmn zittn nog stds in d tabosfr, waardoor vl mnsn mt n psychos ht gvol krijgn dat z d nig zijn. Onzin! J bnt nooit d nig. Strkr nog: ik dnk dat mnsn zondr nig aanlg voor psychisch problmn d uitzondring zijn n nit andrsom. Erst tknn Ton ik drtin was plgd mijn vadr zlfmoord. Tot mijn drtigst hb ik nt gdaan alsof dat nooit was gburd, maar zoits raak j nooit kwijt. Toch was dat nit d dirct aanliding voor mijn psychos. Dat was ton w r na dri maandn achtr kwamn dat onz pasgborn dochtr gn huilbaby was, zoals z op ht consultatiburau bwrdn, maar dat zij al di maandn nit gnog uit d borstvoding had ghaald. Z had dus wknlang lang ghuild van d hongr! Ik wrd lttrlijk gk bij di gdacht n ik raakt hlmaal d wg kwijt. Ja, n ton dat nmaal gburd kwam ook d dood van mijn vadr wr naar bovn. Ht is moilijk uit t lggn wat r prcis mt j gburt als j in n psychos trcht komt. D rst tknn kan ik nu god hrknnn: moilijk in slaap komn, rokloos gdrag n vrslonzing. Ik zorgd hlmaal nit god mr voor mzlf. Etn was nit mr intrssant, ik bstdd gn aandacht mr aan uitrlijk vrzorging n op n ggvn momnt raakt ik all grip op d wrklijkhid kwijt. Ik was dag n nacht aan ht maln n ht lk of mijn hrsnn in n hogr vrsnlling draaid. Alsof j vrdwaald bnt in j hoofd. Ht gft ook n uforisch gvol: alsof j hl bijzondr bnt, n soort uitvrkorn. Dat is gvaarlijk, want ht is bst lkkr om daarin wg t glijdn. Hln van Royn Schrijfstr foto: carin vrbruggn Vrtrouwn Ton had ook wl door dat ht allmaal nit zo lkkr ging, maar omdat hij nit in mijn hoofd kon kijkn, had hij gn id hovr ik al hn was. Tot ik op n avond volldig doordraaid n hij mij gdwongn hft latn opnmn. Dat was vrslijk, maar ik wt dat ht ook mijn rdding is gwst. Zondr mdicijnn n bgliding was ik nit zo snl gnzn n vl langr zo gk als n dur gwst. Natuurlijk was ht voor Ton ook moilijk, maar hij hft m r doorhn gslpt door altijd in m t blijvn glovn. Hij vrtrouwd rop dat ik uitindlijk wr als mzlf zou trugkrn n dat is ook zo. J bnt tijdlijk vn nit jzlf, maar j bént r nog wl. Nu vol ik btr aan of r wr n psychos aan drigt t komn. Als ik slcht slaap nm ik slaappilln, als ik gstrst bn kalmringspilln. Voor mij wrkt dat prima n glukkig bn ik nit vrslavingsgvolig. Grijp nooit zomaar naar d pilln n ovrlg altijd mt d huisarts, maar di mdicijnn zijn r nit voor nits. Als ht hlpt, gbruik ht dan. En vrgt nooit: n psychos is nit ht ind van j lvn. Crër n lfomgving waarbij j j prttig volt, mt mnsn di van j houdn, di j vrtrouwt n di r voor j zijn als j z nodig hbt. Ook als j gvolig bnt voor psychisch stoornissn kun j nog hl oud n glukkig wordn! kim haanappl Waar mot j op lttn als j kind, modr, vrind(in) of partnr dprssif is? Ht allrblangrijkst is dat j j ign grnzn bwaakt. Als r kindrn bij btrokkn zijn is ht blangrijk dat j hn zovl moglijk uit d wind houdt, maar vrgt ook jzlf nit. Dprssivitit wrkt aanstklijk n j mot rvoor zorgn dat j nit mgzogn wordt in d sombrhid van d andr. Ga naar buitn, uit tn mt vrindn. Dwing d andr nit om m t gaan n blijf ook nit thuis. Wat is d mst gmaakt fout van d naast omgving? Vl btrokknn dnkn dat d dprssi vanzlf wr ovr gaat als zij maar hard gnog hun bst don, maar zo wrkt ht nit. Profssionl hulp is altijd ht bst. J kunt ht nit alln. Wat kun j wél don? Er zijn voor imand. Nm imand m in d daglijks routin als boodschappn don of afwassn, praat mt lkaar n blijf vooral altijd glovn dat d dprssi wr ovr gaat n dat j daarna mstal strkr uit n rlati komt dan daarvoor. rspctvol dskundig optimistisch D Parnassia Bavo Grop wil d kwalitit van lvn van haar patiëntn n d kwalitit van d samnlving vrbtrn. Dat don w door ht bidn van gstlijk gzondhidszorg n - mt bhoud van ht god - door voortdurnd t strvn naar vrbtring n vrniuwing. D Parnassia Bavo Grop bstaat uit: Bavo Europoort, Brijdr Vrslavingszorg, Dijk n Duin, Lucrtis, Palir, Parnassia n PsyQ. Onz dskundig mdwrkrs wrkn vanuit n rspctvoll n optimistisch instlling. W invstrn in ondrzok n opliding, vrgaand spcialisati n uitstknd bdrijfsvoring. Zo lvrn wij d bst moglijk bhandlingn n zorg op maat voor all patiëntn.

17 Snll profssionl hulp bij rugklachtn. En daarna gauw wr naar huis! Rugoprati mt topassing van minimaal invasiv tchnik Lat mindr hoog Ervaringsvrhaal van Mik: Ups n downs in mijn lvn wissldn zich af, tot ik in 2009 ht lvn nit mr zag zittn. Na n zlfmoordpoging kwam ik trcht op d afdling Brinkvld, ondrdl van Altrcht Cura, bij ht tam Kortdurnd Klinisch Psychothrapi (KKP). Ik schrok rst norm van wat r bij dz psychothrapi kwam kijkn. En klinisch opnam, daglijks wrkn aan j problmn n ht vrblijf in n grop mt andr cliëntn vond ik n bangstignd vooruitzicht. Toch was dit mijn nig kans om cht its aan mijn problmn t don. Vanaf d rst dag voldn d afdling n bgliding als n warm dkn, maar d thrapi was ook confrontrnd n vrog vl nrgi. Ik lrd om naar mijn ign gvol t luistrn n d lat voor mzlf mindr hoog t lggn. Zo ontstond r vnwicht in mijn lvn n kwam r gaandwg mr ruimt voor lukr dingn, zoals sport n vrindn. D vir maandn zijn uitindlijk omgvlogn. D bhandling hft m handvattn ggvn waardoor ik nit mr trugval in mijn oud patronn. Ht lvn is daardoor zovl lukr gwordn! Brinkvld (dag)klinisch cntrum is n spcialistisch cntrum voor d bhandling van volwassnn mt prsoonlijkhids-, angst- n stmmingsstoornissn n vrogkindrlijk chronisch traumatisring. D afdling mt 79 bddn n 200 bhandlplaatsn is ondrdl van Altrcht Cura. Onz 160 bvlogn profssionals bidn daglijks intnsiv zorg op basis van psychothraputisch mthodikn n houding. Mr wtn? Voor n intakgsprk of mr informati kunt u contact opnmn mt ht scrtariaat van Brinkvld, tl Als u rugklachtn hft, di n oprati wnslijk of noodzaklijk makn, dan bnt u bij NdSpin in Ed aan ht juist adrs. NdSpin is n zlfstandig klinik voor d oprativ bhandling van aandoningn als hrnia, kanaalstnos n spondylolisthsis. Dz aandoningn wordn door d orthopdisch chirurgn van NdSpin bhandld mt bhulp van microchirurgi. D oprati is daardoor mindr blastnd n u bnt snl wr thuis. Vaak al na één dag! Ook ovr d kostn hoft u zich gn zorgn t makn. Wij rgln d vrgoding mt uw zorgvrzkraar. Wilt u wtn wat NdSpin voor úw rugproblmn kan btknn? Kijk dan op Of bl D glodniuw stat-of-th-art klinik van NdSpin in Ed full color of 2 PMS Pascalstraat 21, 6716 AZ Ed, tlfoon , wbsit

18 DOSSIER: PSYCHE Tgn lk vorm van SLIK hoofdpij n n mdicij n 5TIP SLIK NIET TE VEEL PIJNSTILLERS MAART VRAAG & ANTWOORD Marijk Bror-Bos Voorzittr van d Ndrlands Vrniging van Hoofdpij npatiëntn (NVvHP) n zlf migrainpatiënt Vraag: Is tgn idr vorm van hoofdpij n n rmdi? Antwoord: Natuurlij k zij n r uitzondringn, maar ovr ht algmn is r altij d its tgn t don. Dr. Emil Couturir Hoofdpij nnuroloog n bstuurslid van d Vrniging Ndrlands Hoofdpij n Cntrum Volgns d statistikn lijdn mr dan n half miljon Ndrlandrs daglijks aan hoofdpijn. D één slikt n paractamol n kan vrvolgns wr vrdr mt d ord van d dag. Voor d andr is d hoofdpijn zo blmmrnd dat hij nit mr kan functionrn. Doktr Emil Couturir is hoofdpijnnuroloog in Amstrdam n bstuurslid van d Vrniging Ndrlands Hoofdpijn Cntrum (www. hoofdpijncntra.nl). Hij zit daglijks patiëntn di t kampn hbbn mt dz vlvoorkomnd, maar daardoor nit mindr vrvlnd kwaal. W kunnn tw soortn hoofdpijn ondrschidn. D scundair vormn n d primair vormn. Bij di rst vorm wordt d pijn vroorzaakt door n andr zikt als grip, n dprssi of n tumor. Ht is dan van blang om d oorzaak aan t pakkn n zo d hoofdpijn t bstrijdn. Kamp j mt hoofdpijn in d primair vorm, dan staat d pijn op zichzlf. Simpl vrklaard ontstaat d hoofdpijn doordat r problmn zijn mt d znuwn, blodvatn n n ovrgvolig prikkl in d hrsnn. SPANNING. D mst voorkomnd vorm van hoofdpijn is spanningshoofdpijn. O.a. ontspanningstchnikn kunnn hlpn d klachtn t vrmindrn. FOTO: ISTOCKPHOTO Vir soortn W ondrschidn vir soortn: migrain, spanningshoofdpijn, clustrhoofdpijn n mdicatiovrgbruikhoofdpijn. Vl mnsn wtn nit dat j ook hoofdpijn kunt krijgn door n ovrgbruik van pijnstillrs. Slik j mr dan vijftin dagn pr maand pijnstillrs, dan hb j n vrhoogd risico op mdicatiovrgbruik-hoofdpijn. Dz vorm zi j vaak in combinati mt n van d FEITEN 20 procnt van d Ndrlandrs, dat is één op d vij f, hft minimaal één dag in d wk hoofdpij n. 2 procnt van all Ndrlandrs, dat zij n r ongvr , hft hoofdpij n als gvolg van t vl pij nstillrs of t vl cafïn. Als u mr dan 15 dagn pr maand hoofdpij n hbt, is ht waarschij nlij k dat u lij dt aan chronisch daglij ks hoofdpij n. U hbt chronisch daglij ks hoofdpij n als u gmiddld dri kr pr wk hoofdpij n hbt. In Ndrland hbbn maar andr primair vormn van hoofdpijn. Imand kampt mt n licht vorm van migrain, slikt pijnstillrs om t kunnn functionrn n komt in n viciuz cirkl trcht. D nig rmdi hirtgn is d cold turky mthod: volldig stoppn mt d pijnstillrs. Tw miljon Ndrlandrs lijdn aan n vorm van migrain. In ht lifst 2,5 miljon mnsn migrain. Dat wil zggn dat r idr dag Ndrlandrs n migrainaanval hbbn. Van all hoofdpijnvormn is clustrhoofdpij n d mst zldzam. Naar schatting lij dn slchts Ndrlandrs aan clustrhoofdpij n. In 80 procnt van d gvalln is d clustrhoofdpij npatiënt n man. Ga bij hoofdpijnklachtn altij d naar d huisarts. BRON: NEDERLANDSE VERENIGING VAN HOOFDPIJNPATIËNTEN (NVHP) rgst gval is d patiënt volldig uitgschakld. Migrain kan ontstaan door rflijk aspctn, maar ht kan ook n hormonal oorsprong hbbn, waardoor j d klachtn vakr trugzit bij vrouwn dan bij mannn. Ovrigns is ht n fabl dat migrain pas ontstaat na d pubrtijd: ook kindrn kunnn t makn krijgn mt migrain. Ook tgn migrain is vl t don. Mt triptann bijvoorbld of zlfs zondr mdicijnn. Ga dan wl naar n gspcialisrd hoofdpijncntrum. Suïcidal hadach Waar migrain juist vl bij vrouwn voorkomt is clustrhoofdpijn n cht mannnkwaal. Dz zldzam vorm van hoofdpijn, waarvan w nog nit wtn ho ht ontstaat, komt voor 80 procnt bij mannn voor. In n kort priod van tw à dri maandn krijgt d patiënt tot wl zs kr pr dag xtrm hoofdpijnaanvalln. D pijn is ondraaglijk n ht wordt zlfs suïcidal hadach gnomd. Dat zgt gnog. Omdat ht zldzaam is wordt ht nit altijd vn god hrknd, maar gburt dit wl dan is d zikt mt triptann of mdicati tr prvnti god in d hand t houdn. D mst voorkomnd vorm van hoofdpijn is spanningshoofdpijn. D patiënt hft ht gvol dat r n band strak om ht hoofd gtrokkn wordt. Soms ontstaat dz vorm door strss, maar ht kan ook komn door n vrkrd lichaamshouding of n slcht gwoont. Mt ontspanningstchnikn n n sporadisch gbruik van pijnstillrs kun j spanningshoofdpijn god bhrsn. KIM HAANAPPEL Wat is ht vrschil tussn hoofdpijn n migrain? Migrain is nit t vrglijkn mt hoofdpijn. In dat laatst gval kan ik vaak nog rdlijk functionrn, maar bij migrain ligt dat andrs. Ik hb hormonal migrain, wat btknt dat ik zo n andrhalf tot tw wkn pr maand uitgschakld bn. Ik bn misslijk, hb norm vl pijn n bn soms hlmaal van d wrld. Wat is r tgn t don? Vl mnsn hbbn baat bij triptann, dat zijn spcifik mdicijnn tgn migrain. Ik hb d pch dat z bij mij vl bijwrkingn gvn n lang nit altijd hlpn. Dan is d nig rmdi mzlf op t sluitn in n donkr kamr n t wachtn tot ik r wr n paar wkn van vrlost bn. Is r mt migrain t lvn? Ik hb dit al drtig jaar, één a tw wkn pr maand. Eignlijk bn ik dus bijna d hlft van mijn lvn gvlord door migrain. J kunt j voorstlln wat n invlod dat hft op zowl j wrk als j privélvn. Kan d migrain ooit ovrgaan? Idr maand, als ik wr uit mijn bd krabbl, zggn mijn man n ik tgn lkaar: Dit was d laatst kr. Glimlachnd, want wij wtn ook wl dat dat nit zo is. Ht gaat al drtig jaar zo. Maar mijn modr had ook last van hormonal migrain n bij haar hild ht na d ovrgang op. Howl d doktorn gn garanti gvn houd ik m daaraan vast. NIEUW! TÄNDA SKIN CARE SYSTEM Lichtthrapi tgn huidvroudring n acn. D tchnologi gbruikt door schoonhidsspcialistn n drmatologn, nu bij u thuis, Mt n rvolutionair handzaam n koordloos apparaat. tända rgnrat ANTI-AGING Hydratrt n bschrmt Vrbtrt d huidstructuur n tint Vrmindrt fijn lijntjs n rimpls Uw huid is gladdr n volbaar zachtr tända clar ACNE Vrmindrt aanwzig puistjs n ontstkingn Bschrmt tgn ht ontstaan van niuw puistjs n ontstkingn Droogt huid nit uit, gn irritati of blking van huid / tanda-ad-266x indd :28

19 Hang dz postr op in uw (club)gbouw! Als r nog gn AED binnn handbrik in uw (club)gbouw aanwzig is, bidt Dfibrion u n unik glgnhid om dit op n nvoudig manir t ralisrn. Ht nig wat u hoft t don, is d ondrstaand postr op n opvallnd plaats op t hangn in uw (club)gbouw. Op dz postr kan ingtknd wordn als sponsor voor n AED. Er zijn slchts vir sponsorn nodig om d AED aan t schaffn. Als d sponsorlijst vol is, stuurt u d lijst naar ons op. Wij zorgn voor d vrdr financiël afhandling inclusif ht makn van ht sponsorbordj mt d namn/logo s van d sponsorn. Zodra all btalingn n ggvns vrwrkt zijn, krijgt u van ons ht complt AED-pakkt togstuurd bstaand uit: HartSin Samaritan PAD, xtra backup PadPak (lctrod plus battrij), wandhoudr, draagtas, ranimatikit, AED stickrs n n sponsorbordj. Dz acti is natuurlijk ook t gbruikn voor bijvoorbld uw vrnigingsgbouw, d school van uw kindrn, krk- of wijkgbouw. Kijk op voor ht downloadn van n postr gricht op uw gbouw n mr informati. Dfibrion Voor n vilig gvol Dfibrion bv Groningn Tl Fax info@dfibrion.nl Sponsor n AED voor dit gbouw En AED rdt lvns. Elk jaar krijgn mnsn in Ndrland n hartstilstand. Als binnn zs minutn wordt gdfibrillrd mt n AED stijgt d kans op ovrlvn van 10% naar 70%. Word sponsor van onz AED Wij hbbn slchts vir sponsorn nodig voor d aanschaf. Als sponsor btaalt u nmalig g 300,- x. btw. U ontvangt na intkning rchtstrks n factuur van d importur, Dfibrion bv t Groningn. Uw bdrijfsnaam of logo wordt duidlijk op ht sponsorbordj vrmld (zi ondrstaand voorbld). Zorg voor n hartvilig omgving n tkn vandaag nog in voor dz lvnsrddnd AED. INTEKENLIJST Lvringsomvang: HartSin Samaritan PAD, xtra backup PadPak (lctrod plus battrij), wandhoudr, draagtas, ranimatikit, AED stickrs n sponsorbordj. Locati: Contactprsoon: (m/v) Adrs: Tl. Bdrijfsnaam: Factuuradrs: Bdrijfsnaam: Factuuradrs: Bdrijfsnaam: Factuuradrs: Bdrijfsnaam: Factuuradrs: AED S DIE LEVENS REDDEN Stuur d intknlijst mt d naam n ht adrs van d locati waar d AED wordt gplaatst naar: Dfibrion bv, Antwoordnummr 364, 9700 VB Groningn. Tl Fax Voor productinformati, voorbldn n xtra intknlijstn zi: