Samenwerken in de keten! Toekomstvisie CCW

Transcriptie

1 Samenwerken in de keten! Toekomstvisie CCW

2 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Inleiding 4 Fryslân, op afstand de mooiste provincie van Nederland 6 Shopping accentueren 9 Samenwerken in de keten 11 Opknappen in plaats van nieuw bouwen 13 Stimuleren recreatie / omgevingstoerisme 14 Slot 16 Keten: elkaar helpen beter te worden...

3 Toekomstvisie CCW Samenwerken in de keten! Geachte lezer, Voor u ligt de visie van de Commerciële Club Weststellingwerf (CCW) op de toekomst van Weststellingwerf voor de periode van De CCW wil met deze visie een constructieve bijdrage leveren aan het vormgeven en ontwikkelen van onze gemeente in het huidige veranderende ondernemersklimaat. De Commerciële Club Weststellingwerf levert haar bijdrage met name vanuit het perspectief van de ondernemers in Weststellingwerf. Wij hopen dat dit visiedocument een leidraad kan zijn en ondernemers kan inspireren om gezamenlijk een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van het gebied waarin wij werken en wonen. Bestuur Commerciële Club Weststellingwerf Voorwoord

4

5 Toekomstvisie CCW Was bij het schrijven van de vorige visienota nog sprake van enig optimisme dat de crisis zoals deze in 2008 was ontstaan relatief snel tot het verleden zou gaan behoren, inmiddels is duidelijk dat de recessie zich verder heeft verdiept en via bankencrisis, eurocrisis nu zichtbaar tot de reële economie is doorgedrongen. Toenemende werkloosheid, afname van consumptie en het totaal inzakken van de woning- en vastgoedmarkt laten hun sporen zichtbaar na, ook in Friesland en als onderdeel hiervan, Weststellingwerf. Los van deze algehele economische ontwikkeling is er ook sprake van een veranderend ondernemers- en consumentenlandschap. Bedrijven presenteren zich steeds meer als internetaanbieders, het aantal ZZP-ers neemt sterk toe en consumenten kopen en verkopen procentueel steeds meer online. De traditionele retail binnen de kernen heeft moeite om aan te klampen en te overleven. Oude verdien- en concurrentiemodellen werken niet meer; er zal meer innovatie en samenwerking tussen ondernemers in de keten, overheden en projectmatige initiatiefnemers moeten komen om in de wereld van online 24/7 te kunnen overleven. Dit geldt, zij het met enige vertraging, ook voor onze woon- en werkomgeving. Vanuit het vorige visiedocument zijn er zeker zaken te duiden die succesvol hebben bijgedragen aan een beter ondernemersklimaat in onze gemeente. Hiervan zijn de aanpassing van de dorpsharten in Noordwolde en Wolvega, de verbetering van de infrastructuur rondom Wolvega, alsmede de promotionele activiteiten, de sprekende voorbeelden. Inleiding

6

7 Inleiding Als CCW zijn wij verheugd dat de samenwerking met de lokale overheden en politieke partijen als klankbord en adviesgremium een goede bodem heeft gevonden en basis biedt voor verdere uitbouw en exploratie van kansen. De omstandigheden vragen wat ons betreft, naast inspanning van ondernemers, ook om ondernemerschap van de politiek. Internationale en landelijke ontwikkelingen liggen niet direct in de invloedsfeer van de ondernemers in de gemeente Weststellingwerf. Ontwikkelingen in de eigen (regionale) bedrijfsomgeving zijn echter wél te beïnvloeden. Het zijn juist deze lokale kansen en bedreigingen die een stevige invloed hebben op bedrijven. Die vragen dus om aandacht. De CCW kiest voor een benadering om dat samen met de gemeente te doen. Het realiseren van een gezonde economische dynamiek is een gezamenlijk belang van de ondernemers en hun medewerkers en de gemeente. De CCW wil daarbij ideeën aandragen en een positieve klankbordrol vervullen. Kwaliteit is in onze ogen een sleutelbegrip. In dit document willen wij ons focussen op de kansen, zoals wij die voor onze gemeente de komende jaren als speerpunt zien om te profileren en de bedrijvigheid een stimulans te geven. Wij noemen ze hier kort: - Shopping accentueren met nadruk op fun and specialty goods - Samenwerken in de keten (ondernemers en overheid) - Opknappen i.p.v. nieuw bouwen - Stimuleren recreatie/omgevingstoerisme In de volgende hoofdstukken worden de speerpunten uitgewerkt en verder toegelicht. Wij vertrouwen hiermee een bijdrage aan de ontwikkeling van onze ondernemende gemeente te kunnen geven. Inleiding

8 Naast deze trends is er een gezamenlijke ambitie van de vier noordelijke provincies Noord-Holland, Fryslân, Groningen en Drenthe in de vorm van het convenant Energieakkoord Noord-Nederland. Deze ambitie zal in de toekomst een rode draad en extra dimensie zijn bij diverse beleidsbeslissingen. Ook voor Weststellingwerf biedt dit convenant aantrekkelijke mogelijkheden. Fryslân, op afstand de mooiste provincie van Nederland

9 Fryslân, op afstand de mooiste provincie van Nederland Trends en ontwikkelingen De bevolking van Friesland zal de komende jaren verder afnemen en van samenstelling wijzigen. Oorzaken hiervan zijn een lager buitenlands vestigingsoverschot, de afname van het aantal geboorten en een toenemende vergrijzing. Dit heeft invloed op de woningbehoefte, maar ook op het woningtype, aanwezigheid van (zorg)voorzieningen en vervoermogelijkheden. De vraag naar betaalbaar, rustig en veilig wonen neemt toe. De economische crisis laat overal forse sporen na, maar recent onderzoek laat zien dat Fryslân zich tot op dit moment goed staande weet te houden. In het verleden hoorden we veel opmerkingen over de matige economische groei en de beperkte export. In deze zware tijden laat de Friese economie zien dat ze degelijk is en dat de krimp duidelijk lager is dan in andere delen van het land. Toch blijft in Fryslân, vergeleken met de rest van Nederland, de werkloosheid hoger en het inkomen en opleidingsniveau gemiddeld lager. Innovatie, kennisontwikkeling en internationale oriëntatie geven kansen. De maakindustrie blijft een belangrijke sector, maar het belang van de kennis- en dienstensector zal verder toenemen. Onder druk van de Europese regelgeving neemt het aantal agrarische bedrijven af en bedrijfsopvolgers zijn moeilijk te vinden. De arbeidsparticipatie door vrouwen neemt toe. Hierbij moet er aandacht zijn voor het combineren van arbeid en zorg. In de zuidelijke delen van Fryslân is de woningbehoefte groter dan in het noorden. Tegelijkertijd is het platteland vitaal en welvarend. De landbouw vraagt om schaalvergroting. Recreatie en toerisme zorgen voor nieuwe werkgelegenheid. Het aantal voorzieningen in de kleinere kernen neemt af en het aantal bedrijven loopt daar terug. Dit geeft druk op de leefbaarheid en vitaliteit van het platteland.

10

11 Fryslân, op afstand de mooiste provincie van Nederland Zuidoost-Fryslân en Weststellingwerf Het gebied kenmerkt zich door aan de oostzijde het Bekengebied en de Zuidelijke Wouden en westelijk het laagveengebied met een goede ontsluiting naar de nationale routes. Weststellingwerf is een belangrijk regionaal cluster van wonen, werken en voorzieningen. Het is voor veel mensen aantrekkelijk wonen; aanwezigheid van een grote variatie in het landschap, natuurlijke waarden als beekdalen en afwisselende cultuurhistorie en de nabijheid van twee Nationale Parken (Drents- Friese Wold en Weerribben-Wieden). De landbouw is in dit gebied sterk ontwikkeld en samen met de ontwikkeling van de Economische Hoofdstructuur kan de landbouwstructuur verder innoveren. De natuur krijgt meer ruimte. Water speelt daarin een belangrijke rol. Ondanks al deze kwaliteiten heeft het gebied nauwelijks een eigen recreatief gezicht. Op het vlak van recreatie en toerisme liggen vele ontwikkelingskansen. De nadruk moet komen op de ligging (tussen Drenthe en het Friese merengebied) en de specifieke natuur- en landschapswaarden (stukje Drenthe in Fryslân), gericht op verbreding, versterking en opschaling uit de kleinschaligheid van recreatie en toerisme. Noordwolde en de route tussen Weerribben-Wieden en Friese meren verdienen extra aandacht. De Commerciële Club Weststellingwerf (CCW) wil in afstemming en samenwerking met onze gemeente aan de uitvoering van het Streekplan 2007 werken. In onze gemeente moet ruimte zijn en blijven om te wonen, te werken en te recreëren. Onze gemeente ligt weliswaar niet in de economische kernzone, maar dit betekent niet, dat de economische deur op slot hoeft. De CCW blijft pleiten voor ruime contouren, en binnen de ruime contouren maatwerk, waarbij de gemeente op basis van goede plannen (maatwerk en kwaliteit) de grenzen van de mogelijkheden blijft opzoeken.

12 Vanuit de historie van Van der Valk weten we hoe belangrijk het is om mensen te laten genieten. Wij geloven in zoveel mogelijk mensen comfortabel te ontvangen en te laten verblijven voor een betaalbare prijs, een echte van der Valk is tenslotte zelf een genieter. Het zit in onze familie om service te verlenen en aandacht te schenken aan onze gasten. Henk Matser, Hotel Van der Valk Wolvega

13 Shopping accentueren De gemeente Weststellingwerf en winkelhart Wolvega heeft vele sterke punten. voor de liefhebber: het MKB-Reva rapport geeft ze gedetailleerd weer. Deze sterke punten zijn hard nodig om een antwoord te geven op het definitief veranderende ondernemers- en consumentenlandschap. Het voert te ver om hier een hele analyse weer te geven, maar duidelijk is dat het niet alleen de economische ontwikkeling is die de wereld veranderd heeft. We constateren een (retail)wereld die digitaal is, 24/7 open is en waar prijs een grote invloed heeft op het koopgedrag. Wolvega heeft kenmerkende sterke punten op het gebied van shopping: - Er is een ruim aanbod van vele diverse winkels; - De lokale ondernemer staat hier nog zelf in zijn zaak; - De sfeer in het centrum is (nog) goed; - De infrastructuur rondom het centrum is op orde; - Het parkeren is en blijft gratis. Deze sterke punten moeten we accentueren en beter verkopen aan de inwoners van Weststellingwerf en daarbuiten. Hiervoor is nodig dat: Overheid en winkeliers elkaar stimuleren tot maximale samenwerking en maximaal ondernemerschap. Uitgangspunt daarbij is dat er voorwaarden geschapen worden en kaders aangegeven worden, zodat Ja, mits... vaker voorkomt dan Nee, tenzij.... Dit geldt zowel voor de overheid en het ambtelijke apparaat als voor de individuele winkelier. Hij/zij moet zich realiseren dat een buurman met een uitstekend draaiende winkel meer en betere reclame is dan welke advertentie of aanbieding ook. Internet vormt een logische combinatie met het shoppen; we zien die beleving bij zowel ondernemers als lokale overheid te weinig terug. De huidige consument shopt omdat ze vermaakt wil worden. Men wil een middagje uit, verrast en uitgedaagd worden. Dit kun je niet alleen en kun je ook niet uitsluitend IN de winkel bereiken. Het gehele centrum (in de winkels maar ook buiten op straat) moet hier op afgestemd worden. Om in te spelen op de groeiende behoefte aan een shopbeleving en het continu online zijn, ziet de CCW kansen in een wifi-netwerk in het winkelcentrum van Wolvega. Dit geeft het centrum een onderscheidend karakter, is een stukje service richting het winkelend publiek en biedt ondernemers uiteenlopende mogelijkheden om zich online te profileren. Samenwerking is hierin van cruciaal belang. We zien dat er winkels sluiten of formules vertrekken. Voor overheid en winkeliers ligt hier een vraag: wat is de reden van het vertrek/sluiting en is daar een aandachtspunt uit te halen? Een goed antwoord op deze vraag vormt de agenda voor de komende jaren en nodigt innovaties en kartrekkers uit tot actie. Afwachten en hopen op betere tijden is heel gevaarlijk. Je wordt dan beperkt in de keuzes en veroordeeld tot reageren in plaats van ondernemen. Shopping accentueren

14 Samenwerken in de keten! Stimuleer lokale ondernemers en de lokale werkgelegenheid Het is van groot belang om lokale ondernemers te stimuleren en daarmee de werkgelegenheid in de regio te ondersteunen. Een krachtig ondernemersbestand is belangrijk voor het behoud van de werkgelegenheid. Met het behoud en mogelijk uitbreiding van de werkgelegenheid is de regio gebaat. Samenwerking tussen ondernemers, financiers en overheid kan het schijnbaar onmogelijke mogelijk maken. Elkaar de bal toespelen op een positieve manier en hierbij gebruik maken van elkaar.

15 Toekomstvisie CCW Samenwerking in de keten We constateren dat de gemeente (om diverse redenen) inzet op verbreding in OWO-verband (Ooststellingwerf, Weststellingwerf, Opsterland). Ondernemers snappen heel goed waarom dit moet. Zij willen graag actief meedenken om binnen de diverse ketens tot de meest passende oplossing te komen. De huidige overlegstructuur tussen de CCW en de gemeente vormt een prima springplank om dit in petite comité verder te ontwikkelen. Om die reden gaan de ondernemersverenigingen uit deze drie gemeenten nauwer samenwerken en ervaringen delen zonder concessies te doen aan ieders eigen identiteit en autonomie. Kijk eerst in de eigen omgeving Het zaken doen binnen de eigen regio en elkaar iets gunnen heeft een direct effect op de economische sterkte van de eigen omgeving. Daarnaast ontstaat er voordeel in het kader van duurzaamheid indien werkzaamheden en diensten in de regio worden uitgevoerd door bedrijven en medewerkers uit de regio. De CCW is daarom van mening, dat vanuit de overheid een voorkeursbeleid gehanteerd moet worden richting regionaal bedrijfsleven. Daarom doet de CCW een beroep op de overheid om regels en wetten die invloed hebben op het zaken doen van bedrijven onderling binnen de regio niet te rigide te hanteren. Binnen onze regio hebben we vele goede ondernemers en ondernemingen die op vele fronten de toets met buitenstaanders prima aan kunnen. Bij de toepassing van een lokaal voorkeursbeleid dient er aandacht te blijven voor de prijs, maar de CCW ziet de laagste prijs liever in een breder kader van de meest economische verantwoorde aanbieding in plaats van alleen de goedkoopste aanbieding. Dit geldt voor de initiële investeringen maar ook voor het onderhouden van deze investeringen. Immers, wat is het belang van een lage prijs van een niet regionale aanbieder als de regionale aanbieder vervolgens genoodzaakt is om de arbeidsovereenkomst met de eigen medewerkers te beëindigen en deze zich vervolgens melden bij de lokale overheid voor een uitkering? Om de kansen voor de eigen regio te optimaliseren is het in bepaalde situaties belangrijk dat projecten gefaseerd worden aangepakt en gepoogd wordt om deze buiten de noodzaak van Europese aanbesteding te houden. Bij het bedrijfsleven ligt de uitdaging om door bredere samenwerking en het bundelen van krachten meer of grotere projecten te kunnen binnenhalen of anderzijds versterking te vinden bijvoorbeeld door het delen van kennis of gezamenlijk ontwikkelen van (nieuwe) producten.

16 Communities; samenwerken met een doel! Communities geven je kansen op succes! Gerard Berends, Rabobank Heerenveen-Zuidoost Friesland

17 Toekomstvisie CCW Opknappen in plaats van nieuw bouwen Als direct gevolg van de economische crisis hebben de kernen in Weststellingwerf te kampen met een toenemende mate van leegstand. Zowel woningen als winkel- en bedrijfspanden staan lang te koop of komen uiteindelijk leeg te staan Met een toenemend terugloop van middelen, worden ook investeringen met betrekking tot onderhoud aan gebouwen uit vooruitgeschoven of blijven achterwege. In delen van Wolvega en Noordwolde zorgt dit voor een verpauperde uitstraling. Inherent aan de economische stilstand, is het uitblijven van nieuw te vestigen bedrijven op de industrieterreinen in Noordwolde en Wolvega. De CCW juicht de samenwerking van de gemeente met lokale ondernemers en agrariërs toe, die ervoor zorgt dat het onderhoud van de leegstaande industriegebieden in Wolvega door agrariërs wordt onderhouden. Ondanks de nog beschikbare kavels op de diverse industrieterreinen, ziet de CCW een grotere impuls voor de dorpen en de lokale ondernemers in het opknappen van bestaande panden ten opzichte van het bouwen van nieuwe objecten. Ook hierin ziet de CCW graag samenwerking in de keten en wil ondernemers op het gebied van bedrijfshuisvesting, de bouwsector en vastgoedeigenaren stimuleren samenwerking te zoeken om middels het opknappen of opnieuw inrichten van leegstaande of verpauperde panden, bedrijfsgebouwen geschikt en aantrekkelijk te maken voor nieuwe doelgroepen. Te denken valt aan de groeiende groep ZZP ers, die in een bepaalde vorm van samenwerkingsverband faciliteiten voor het uitvoeren van hun vak willen delen met andere ondernemers. Een stimulerende rol van de CCW en een faciliterende rol van de gemeente zijn daarin leidend.

18 De CCW vindt dat marketing en promotie vooral ook op een regionale schaal moet worden aangepakt, waarbij het onderscheidend karakter van Weststellingwerf met haar brede variatie aan (fiets/wandel/ruitersport) mogelijkheden en culturele achtergrond (Stuyvesant, Stellingwerf) eruit moet springen. De toerist/recreant denkt immers niet in gemeentegrenzen. Stimuleren recreatie,

19 omgevingstoerisme Stimuleren recreatie, omgevingstoerisme De gemeente Weststellingwerf wil zich profileren als toeristische gemeente. Het hart van het recreatieve ondernemerschap ligt in de oosthoek van Weststellingwerf, in en rond Noordwolde. De CCW ondersteunt de intentie van de gemeente om het toerisme en de recreatie te centreren rond de Elsweg in Noordwolde. Echter is een goede samenwerking tussen de recreatieondernemers daarin van cruciaal belang. De CCW is van mening dat Weststellingwerf over meer toeristische parels beschikt, die sterker kunnen worden uitgedragen. Deze highlights zouden meer in de spotlights moeten worden gezet om het toeristisch karakter van de regio beter te promoten. Het ruime netwerk van fiets-, wandel- en ruiterpaden is aantrekkelijk voor zowel eigen bewoners als recreanten van buitenaf. Om de lokale middenstand meer te laten profiteren van de recreatieve voorzieningen, is het benutten van het kansen op het vlak van dagrecreatie noodzakelijk. Een voorbeeld is de top-tiennotering van de Linderoute in de lijst van E-bikeroutes in Friesland. Fietsers uit den lande hebben een positief beeld van de faciliteiten die deze regio voor E-bikers biedt, zoals oplaadpunten voor de fietsen onderweg. De CCW wil hieruit een positieve stimulans bewerkstelligen voor lokale ondernemers om dergelijke faciliteiten verder uit te bouwen, met als doel Weststellingwerf als recreatieve en uitnodigende gemeente beter op de (toeristische) kaart te zetten. Hierbij kunnen highlights als het Nationaal Vlechtmuseum, de Rottige Meente en Lindevallei, meer in de spotlights gezet worden. De vele routes die er al zijn voor verschillende doelgroepen (wandelen, fietsen, mountainbiken, men- en ruitersport, geocaching en 4 x 4 rijden) kunnen aan elkaar gekoppeld en gezamenlijk gepromoot worden. Daarbij kan aandacht geschonken worden aan de bijzondere historie en cultuur van onze gemeente. Voor een duidelijk overzicht van alle mogelijkheden zou een zeer gevarieerde toeristische kaart, bijvoorbeeld via Google Maps (met vlaggetjes) een nodige aanvulling zijn op de bestaande middelen. Ook moet er een goede koppeling komen met het Transferium in Noordwolde en andere infozuilen in de gemeente.

20