Thema: Individualisering, herziening van het pensioenstelsel & combinatie DB/DC

Transcriptie

1 Thema: Individualisering, herziening van het pensioenstelsel & combinatie DB/DC

2 Over de sprekers

3 Mirja Constandse Uitvoerend bestuurslid De Nationale APF Directeur bestuursbureau Actuaris Voormalig Directeur Beleid & Actuariaat MN Services Voormalig bestuurslid Actuarieel Genootschap Commissaris ABN AMRO Captive N.V.

4 HEALTH WEALTH CAREER TOEKOMST VAN ONS PENSIOENSTELSEL 25 OKTOBER 2017 Marc Heemskerk Amstelveen

5 TOEKOMST PENSIOENSTELSEL 1. Waarom moet er iets veranderen? 2. 8 Basisregels voor een pensioenstelsel 3. Ons nieuwe pensioenstelsel MERCER

6 TOEKOMST PENSIOENSTELSEL 1. Waarom moet er iets veranderen? 2. 8 Basisregels voor een pensioenstelsel 3. Ons nieuwe pensioenstelsel MERCER

7 WAT IS ER AAN DE HAND MET ONS PENSIOENSTELSEL? MERCER

8 DEELNEMERSONDERZOEK MERCER (1) Het gemiddeld vertrouwen in pensioenfondsen is laag, wel licht gestegen ten opzichte van Gemiddeld 5,9 Gemiddeld 6,1 22% 22% 17% 13% 5% 3% 7% 5% 5% 1% % 23% 17% 15% 7% 6% 2% 2% 3% 2% = Zeer laag 10= Zeer hoog 1= Zeer laag 10= Zeer hoog MERCER

9 DEELNEMERSONDERZOEK MERCER (2) Verbeterpunten top 3: Duidelijker afkeren tegen bonussen in de pensioensector Meer maatschappelijk verantwoord beleggen (duurzaamheid, niet in wapens, geen kinderarbeid etc) U als klant meer eigen keuze bieden over wat u met uw uitkering kan doen Vermoedelijk met name perceptiepunten. Men weet niet wat er nu aan bonussen wordt uitgekeerd, men kent het huidige ESG beleid niet en men maakt geen keuzes in de praktijk waar dit mogelijk is. Hiermee niet minder belangrijk! Maar moeten we het pensioenproduct nu veranderen of de perceptie hierover? MERCER

10 DEELNEMERSONDERZOEK MERCER (3) Internationale blik op NL-stelsel: Het stelsel is zo slecht nog niet. A. Norm: Hoge dekking pensioensysteem: 88% werkenden tweede pijler pensioen B. Norm: Verplichte bijdrage aan pensioen minimaal 8% salaris: 18% salaris, inclusief eigen bijdrage C. Norm: 65-80% Vervangingsratio voor modaal 100% vervangingsratio D. Norm: Opgebouwd vermogen > 100% BNP 170% BNP E. Norm: Basispensioen > 25% modaal p.p. voor de armsten Via AOW minimaal 30% modaal Nummer 2 positie Melbourne Mercer Global Pension Index MERCER

11 DEELNEMERSONDERZOEK MERCER (4) Nuancering En dan praten we vandaag nog over de tweede pijler.. Vanuit verzorgingsgedachte lijkt meer focus op eerste pijler noodzakelijk 18 mei 2017: FNV wil VUT terug voor zware beroepen 7 augustus 2017: Nieuw kabinet moet AOW-leeftijd meteen bevriezen MERCER

12 TOEKOMST PENSIOENSTELSEL 1. Waarom moet er iets veranderen? 2. 8 Basisregels voor een pensioenstelsel 3. Ons nieuwe pensioenstelsel MERCER

13 DE 8 BASISREGELS 1. Inschattingen van de toekomst mogen het pensioen niet of nauwelijks beïnvloeden 2. Sociale partners komen adequaat premieniveau overeen. Werkgeversbijdrage vormt basis, werknemersbijdrage individueel inzetbaar 3. Verwachte gelijke pensioenuitkomsten voor alle deelnemers 4. Beperking verlaging nominale uitkering en zo goed mogelijk koopkrachtbehoud 5. Risicodekkingen blijven collectief 6. Eigendomsrechten, met name vóór pensioeningang, zijn helder en individueel toerekenbaar 7. Verleden moet worden geïntegreerd in toekomstig pensioensysteem 8. Keuzemogelijkheden zijn toegestaan waar mogelijk en gewenst MERCER

14 DE 8 BASISREGELS, STELLING 1 Inschattingen van toekomst mogen de hoogte van het pensioen niet (of zo weinig mogelijk) beïnvloeden MERCER

15 DE 8 BASISREGELS, STELLING 1 Inschattingen van toekomst mogen de hoogte van het pensioen niet (of zo weinig mogelijk) beïnvloeden MERCER

16 DE 8 BASISREGELS, STELLING 2 Sociale partners komen adequaat premieniveau overeen vanuit werkgeversbijdrage. Werknemersbijdrage individueel inzetbaar. MERCER

17 DE 8 BASISREGELS, STELLING 3 / 4 (1) Verwachte gelijke pensioenuitkomsten voor alle deelnemers & Beperking verlaging nominale uitkering en zo goed mogelijk koopkrachtbehoud Spreiding is het middel om risico s te accepteren, niet een leeftijdsafhankelijke beleggingsmix (life-cycle). 1. Diversificatie beleggingsmix noodzakelijk (alle leeftijden) 2. Verdeling resultaat over termijnen MERCER

18 DE 8 BASISREGELS, STELLING 3/ 4 (2) Annualized ten-year real return 20% 15% 10% 5% 0% -5% Stock Market Level in Historical Perspective (S&P 500) Price-earnings ratio for January of year indicated MERCER

19 DE 8 BASISREGELS, STELLING 3 / 4 (3) 20% Bond Market Level in Historical Perspective (US 10 year yield) 15% Annualized ten-year real return 10% 5% 0% -5% % Price-earnings ratio for January of year indicated MERCER

20 DE 8 BASISREGELS, STELLING 3/ 4 (4) MERCER

21 DE 8 BASISREGELS, STELLING 5 Risicodekkingen blijven collectief MERCER

22 DE 8 BASISREGELS, STELLING 6 Eigendomsrechten, met name vóór pensioeningang, zijn helder en individueel toerekenbaar MERCER

23 DE 8 BASISREGELS, STELLING 7 Het verleden moet worden geïntegreerd in het toekomstig pensioensysteem MERCER

24 DE 8 BASISREGELS, STELLING 8 Keuzemogelijkheden zijn toegestaan waar mogelijk en gewenst MERCER

25 DE 8 BASISREGELS 1. Inschattingen van de toekomst mogen het pensioen niet of nauwelijks beïnvloeden 2. Sociale partners komen adequaat premieniveau overeen. Werkgeversbijdrage vormt basis, werknemersbijdrage individueel inzetbaar 3. Verwachte gelijke pensioenuitkomsten voor alle deelnemers 4. Beperking verlaging nominale uitkering en zo goed mogelijk koopkrachtbehoud 5. Risicodekkingen blijven collectief 6. Eigendomsrechten, met name vóór pensioeningang, zijn helder en individueel toerekenbaar 7. Verleden moet worden geïntegreerd in toekomstig pensioensysteem 8. Keuzemogelijkheden zijn toegestaan waar mogelijk en gewenst MERCER

26 TOEKOMST PENSIOENSTELSEL 1. Waarom moet er iets veranderen? 2. 8 Basisregels voor een pensioenstelsel 3. Ons nieuwe pensioenstelsel MERCER

27 REGEERAKKOORD We willen van abstracte aanspraken die leiden tot teleurstellingen, naar de opbouw van individueel pensioenvermogen Het kabinet wil bij de hervorming van het pensioenstelsel aansluiting zoeken bij de contouren van een nieuw pensioenstelsel zoals opgenomen in de rapporten van de SER. De SER onderzoekt daarbij de mogelijkheid van een persoonlijk pensioenvermogen gecombineerd met het behoud van collectieve risicodeling Het kabinet wil meer ruimte bieden voor keuzevrijheid en zal onderzoeken of en hoe het in het vernieuwde stelsel mogelijk is om een beperkt deel van het pensioenvermogen op te nemen als bedrag ineens bij pensionering. MERCER

28 DAN IS DE INVULLING EENVOUDIG Met een opbouwfase en een aansprakenfase. Tot (bijvoorbeeld) 47 jaar volledig in de opbouwfase Tussen 47 en 67 van de opbouwfase naar de aansprakenfase Vanaf 67 jaar naar de aansprakenfase MERCER

29 DE NIEUWE VARIANT Mix IV-B/C (opbouwfase) en I-B (uitkeringsfase) Persoonlijke vermogens in opbouwfase Collectief contract in uitkeringsfase MERCER

30 NIEUWE VARIANT OPBOUW- EN AANSPRAKENFASE Kenmerken opbouwfase Focus op kapitaal en ontwikkeling hiervan Beleggingsmix voor iedereen gelijk, bijvoorbeeld de huidige, geen verplichte lifecycle Geen aanspraakdefiniëring, wellicht wel prognoseberekeningen Geen renteafdekking Kenmerken aansprakenfase Focus op aanspraken en ontwikkeling hiervan Beleggingsmix voor iedereen gelijk, bijvoorbeeld de huidige Aanspraak definiëring Waardering tegen DNB rentetermijnstructuur (RTS) Volledige renteafdekking verondersteld (korte(re) duratie!) Alle aanspraken tot op heden ingebracht in aansprakenfase (overgangsmaatregel) Verdeling meer/minder rendement t.o.v. RTS in 10-jaars periode Zie: MERCER

31 WAT HEBBEN WE BEREIKT? T.o.v. DB-regelingen: Heldere eigendomsrechten Geen te hoge? buffers, met onduidelijk aanwendmoment Inschattingen rente nauwelijks van invloed Sterfteresultaat bepaald door gepensioneerden T.o.v. DC-regelingen: Inkoopmoment niet meer relevant (gelijke mix in beide fases) Doorbeleggen tot het einde Nauwelijks overgangsproblematiek. De huidige schaalvoordelen blijven behouden. MERCER

32 DE MERCER- VARIANT Deelnemersonderzoek Mercer: De voorgestelde wijzigingen hebben vooral invloed op de jongste generatie (15-30 jaar). Meer dan de helft van ondervraagden geeft hier aan dat hun vertrouwen zal toenemen jaar 66+ Gemiddeld 6,0 Gemiddeld 5,4 1 - Heel erg afnemen Gelijk blijven Heel erg toenemen 2% 1% 2% 4% 3% 2% 16% 18% 14% 38% 1 - Heel erg afnemen 3% 2 1% 3 4% 4 8% 5 - Gelijk blijven 6 15% 7 12% 8 8% 9 3% 10 - Heel erg toenemen0% 45% 1 - Heel erg afnemen0% Gelijk blijven Heel erg toenemen 0% 2% 2% 7% 2% 24% 16% 22% 25% jaar Gemiddeld 6,7 1 - Heel erg afnemen 2% 2 2% 3 4% 4 5% 5 - Gelijk blijven 6 19% 7 14% 8 7% 9 1% 10 - Heel erg toenemen0% 47% jaar Gemiddeld 5,5 MERCER

33 Het nieuwe pensioenstelsel en De Nationale APF Klaar voor de toekomst?

34 Wat kunnen we in ieder geval?

35 Wat kunnen we in ieder geval? Beschikbare premieregelingen in De Nationale APF Gevoerd product: Individueel DC Vaststelling individueel risicoprofiel Keuze uit drie life cycles of eigen mix Moderne portal, waarin de deelnemer keuzes kan maken en inzicht heeft in de portefeuille en achterliggende beleggingsinformatie kan inzien Zorgplicht in de portal verwerkt Mogelijke aanvullingen: Doorbeleggen bij pensionering Omzetten DC in CDC gedurende de rit Indien niet individueel maar collectief belegd moet worden: Mogelijk bij huidige administrateur (AZL) (nog) Niet in productaanbod De Nationale 36

36 Life cycle mix: geleidelijke reductie risico Rendementsportefeuille hoogte rentehedge De Nationale APF bouwt de gevoeligheid voor de rentestand naar de pensioendatum toe geleidelijk af 3 jaar voor pensionering is het renterisico voor 90% afgedekt Matchingportefeuille Voorbeeld 40 jarige: Pensioenpremie: 100 p mnd Risicovolle beleggingen: 80 Veiligere beleggingen: 20 Voorbeeld 60 jarige: Pensioenpremie: 200 p mnd Risicovolle beleggingen: 40 Veiligere beleggingen:

37 De Nationale APF stelt drie risicoprofielen beschikbaar Eenvoudige keuze voor deelnemer, bekend van huidige regeling Defensief Neutraal Offensief Leeftijd Leeftijd Leeftijd 38

38 Balanced Return Fund Optimaal gespreide Rendement portefeuille Brede spreiding over categorieën Ook in variant beschikbaar met passieve aandelenportefeuille Spreiding zorgt voor een stabieler en hoger beleggingsresultaat 39

39 Opting out / Eigen verdeling ook mogelijk Maatwerk voor individuele deelnemer Kiest de deelnemer niet voor de lifecycle, dan is eigen verdeling mogelijk: Uitgebreide lijst met beschikbare fondsen Huisfondsen en fondsen van derden Actieve en passieve fondsen verspreid over meerdere asset classes Duidelijk over de kosten: kosten van de gekozen fondsen plus 3 bps Alle informatie in de portal beschikbaar Uitgebreide zorgplicht 40

40 Wat is lastig?

41 Wat is lastig? Collectieve buffer vs individuele potjes Opbouwfase: Rendementen op aandelen boven een maximumgrens worden in een buffer gestopt. Indien de rendementen onder een minimumgrens liggen, kan de aanwezige buffer worden gebruikt als compensatie. Uitkeringsfase: Indien het jaarlijks uit te keren bedrag wijzigt, mogen schokken gespreid worden over vijf jaar (gesloten systeem). De te spreiden schok moet individueel worden berekend (is niet voor iedereen hetzelfde %) - facultatief Direct verrekenen van technische resultaten Overgangsregelingen? 42

42 Conclusie

43 Conclusie De Nationale APF heeft een goede basis voor het nieuwe pensioencontract, maar Details nog niet bekend, en The devil is in the details! 44