1. ORTHOPEDISCHE TECHNIEK & ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK
|
|
- Karen de Croon
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1. ORTHOPEDISCHE TECHNIEK & ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK 1.1 Samenvatting en conclusies De belangrijkste bevindingen uit recent onderzoek 1 zijn als volgt samen te vatten: Tot vorig jaar was er zowel een arbeidsmarkt- en onderwijsrapportage voor de Orthopedische Schoentechniek als voor de Orthopedische Techniek. Dit jaar is er voor het eerst een samengevoegd rapport. Nadat NVOS en Orthobanda in 2008 een federatie hadden gevormd, is er inmiddels één brancheorganisatie: NVOS-Orthobanda, de Vereniging van Orthopedisch Schoentechnici en de Nederlandse Vereniging Van Orthopaedisten en Bandagisten in Nederland. De vraag naar orthopedische schoenen en hulpmiddelen groeit. De vergrijzing en de toename van het aantal mensen met welvaartsziektes zoals diabetes en overgewicht zorgen voor deze groei. Als gevolg van de zorgverzekeringswet die per 1 januari 2006 is ingegaan, is de rol van zorgverzekeraars bij de verstrekking van orthopedische voorzieningen groter geworden. Dit heeft consequenties voor de bedrijven in de branche. Naast diversificatie leidt schaalvergroting ook tot het concentreren van specialistische activiteiten op specialistische afdelingen en maken grotere bedrijven steeds meer gebruik van lokale fittingcentra en centrale productiecentra. Halffabricaten en (delen van) voorzieningen worden in toenemende mate in het buitenland vervaardigd. In september 2010 is de Dutch HealthTec Academy (DHTA) gestart. De vakopleiding en cursussen van de Dutch HealthTec Academy zijn een voorzetting van de huidige opleidingen en cursussen bij ROC ASA SBBO te Amersfoort, IVT te Nieuwegein en SVGB te Nieuwegein. In september 2010 is ook gestart met het oriëntatiejaar HealthTec. Dit is een eenjarige opleiding waarin de leerlingen kennis maken met de verschillende gezondheidstechnische beroepen, zodat ze een gerichte en gemotiveerde beroepskeuze kunnen maken voor onder andere de orthopedische techniek en orthopedische schoentechniek. Na dit jaar vindt doorstroming plaats in één van de bbl-vakopleidingen. In 2010 is een project gestart waarbij de beroepskolom Orthopedische (Schoen)Techniek opnieuw in kaart wordt gebracht. Eind 2011 is er zowel voor de orthopedische schoentechniek als voor de orthopedische techniek een kwalificatiedossier ontwikkeld. 1 EIM,
2 1.2 Branche Samenvoegen brancheverenigingen NVOS en Orthobanda Orthobanda en NVOS hebben per 1 januari 2008 een federatie gevormd; hiermee is het proces ingezet om één brancheorganisatie te worden. Inmiddels is NVOS-Orthobanda de Vereniging van Orthopedisch Schoentechnici en de Nederlandse Vereniging Van Orthopaedisten en Bandagisten in Nederland. NVOS-Orthobanda zet zich in voor een verbetering van de dienstverlening van haar leden aan mensen met een bewegingsbeperking en de vereniging versterkt de positie van haar leden in het maatschappelijk, politiek en commercieel werkveld met als doel omstandigheden te creëren waarin de leden optimaal kunnen opereren. Samengevoegd rapport Dit jaar zijn voor het eerst de rapporten arbeidsmarkt- en onderwijsinformatie van de orthopedische schoentechniek en van de orthopedische techniek samengevoegd en verwerkt in één document. Redenen hiervoor zijn het samengaan van NVOS en Orthobanda, de hoeveelheid combinatiebedrijven die er zijn in de branche en het nieuwe EIM-rapport, waarin de branches al zijn samengevoegd. Verder gaan de opleidingen van orthopedische schoentechniek en orthopedische techniek veel meer samenwerken (zie ook paragraaf 1.4). Wanneer over de orthopedische schoentechniek en de orthopedische techniek gezamenlijk wordt gesproken, wordt in het rapport de branche gebruikt. Wanneer het de afzonderlijke richtingen betreft worden zij specifiek genoemd. Bedrijfstypen binnen de orthopedische (schoen)techniek Binnen de branche zijn vijf bedrijfstypen te onderscheiden. De belangrijkste hiervan zijn gespecialiseerde orthopedisch schoentechnische bedrijven (ongeveer 155), gespecialiseerde orthopedisch instrumentmakerijen (ongeveer 45) en de combinatie van orthopedisch-schoentechnische en orthopedisch-technische bedrijven. Dit zijn ongeveer 75 bedrijven. Aantal ondernemingen In Nederland zijn er ongeveer 250 ondernemingen die aan te merken zijn als orthopedisch-schoentechnisch bedrijf of als orthopedische instrumentmakerij. Twee van de grotere filiaalbedrijven zijn OIM en Livit. Omdat te voorkomen dat de cijfers van OIM en Livit een grote storende invloed hebben op de getallen in dit hoofdstuk, zijn de vestigingen geteld als zelfstandige ondernemingen. Bedrijfsgrootte De branche kent zowel veel kleinschalige alsook grotere bedrijven. Met name binnen de orthopedisch-technische branche zijn meer grotere bedrijven. Zoals in figuur 1a te lezen is, werken in 44% van deze bedrijven meer dan elf mensen, terwijl dit bij de orthopedische schoentechniek (figuur 1b) slechts 19% is. Belangrijk om te vermelden is dat OIM en LIVIT hier elk als één onderneming zijn meegenomen. 2
3 Figuur 1a Bedrijfsomvang aantal werkzame personen in % aantal orthopedische techniekbedrijven 14% 22% 1 werkzaam persoon 2 of 3 werkzame personen 4 of 5 werkzame personen 30% 12% 6 t/m 10 werkzame personen 11 t/m 20 werkzame personen 4% 21 en meer werkzame personen 18% Bron: EIM (2011) Figuur 1b Bedrijfsomvang aantal werkzame personen in % aantal orthopedische schoentechniekbedrijven 11% 8% 17% 1 werkzaam persoon 2 of 3 werkzame personen 4 of 5 werkzame personen 24% 25% 6 t/m 10 werkzame personen 11 t/m 20 werkzame personen 15% Bron: EIM (2011) 3
4 Stijging brancheomzet Binnen de branche is sprake van een grote omzetspreiding. Ongeveer 30% van de bedrijven haalde over 2009 een omzet van minder dan ,-, terwijl ongeveer 40% van de ondernemingen een omzet had van meer dan ,-. In 2009 was de branche-omzet meer dan 300 miljoen (bruto). De omzetstijging was 4% van 2008 op Ook voor 2010 werd een omzettoename verwacht (EIM 2011). Om deze omzet om te rekenen naar een netto-omzet, moet gecorrigeerd worden voor omzet uit aanbesteding bij andere bedrijven (10%), orthopedische schoentechniek (bijna 13%) en orthopedische techniek (6%). Gemiddelde omzetsamenstelling Binnen de orthopedische techniek (figuur 2a) maakt overige orthopedische techniek het overgrote deel van de omzetsamenstelling uit. Dit is alle orthopedische techniek behalve Mama care (1%) en Therapeutisch-elastische kousen (15 %). Binnen de orthopedische schoentechniek (figuur 2b) maakt orthopedische schoentechniek 65% van de omzet uit. De 19% orthopedische schoentechniek bij orthopedische techniek en de 20% orthopedische techniek bij de orthopedische schoentechniek ontstaat door de combinatiebedrijven. In figuur 2c is de gemiddelde omzetsamenstelling van de orthopedische schoentechniek en de orthopedische techniek samengevoegd. Het aandeel van de orthopedische schoentechniek (47%) is hoger dan dat van de orthopedische techniek (32%). Het aandeel van therapeutisch-elastische kousen is 9%. Figuur 2a Gemiddelde omzetsamenstelling orthopedische techniek 8% 2% 19% Orthopedische schoentechniek Mama care 1% Therapeutisch elastische kousen 15% Overige orthopedische techniek Overige verkopen 55% Overige activiteiten Bron: EIM (2011) 4
5 Figuur 2b Gemiddelde omzetsamenstelling orthopedische schoentechniek 5% 5% Orthopedische schoentechniek 20% 5% 65% Therapeutisch elastische kousen Overige orthopedische techniek Overige verkopen Bron: EIM (2011) Figuur 2c Gemiddelde omzetsamenstelling Orthopedische Techniek en Orthopedische Schoentechniek 7% 4% Orthopedische schoentechniek Mama care 32% 47% Therapeutisch elastische kousen Overige orthopedische techniek Overige verkopen Overige activiteiten 9% 1% Bron: EIM (2011) 5
6 Trends en ontwikkelingen Wet- en regelgeving Als gevolg van de zorgverzekeringswet die per 1 januari 2006 is ingegaan is de rol van zorgverzekeraars bij de verstrekking van orthopedische voorzieningen groter geworden. Dit heeft consequenties voor de bedrijven in de branche. De aard en inhoud van deze consequenties worden langzamerhand duidelijk. Een en ander is nadrukkelijk in ontwikkeling en zorgt voor onzekerheid voor de bedrijven. Belangrijke punten zijn de inhoud van het basis-zorgpakket en de inhoud en de diversiteit van aanvullende zorgpakketten. De zorg dient optimaal te zijn tegen de laagst mogelijke prijs. De zorgverzekeraars maken afspraken met zorgverleners over de prijs van de te verlenen zorg, zoals bijvoorbeeld in Diagnose Behandel Combinaties. Prijsbewust werken is daarmee voor de orthopedisch (schoen)technicus erg belangrijk geworden. De zorgverzekeraars vragen van de orthopedisch (schoen)technische bedrijven protocollen op te stellen om de transparantie van het doorverwijsproces en de verantwoording te vergroten. Orthopedisch (schoen)technische bedrijven hebben te maken met een erkenningsregeling (SEMH, Stichting Erkenningsregeling voor leveranciers van Medische Hulpmiddelen). Er zijn ontwikkelingen in de richting van verdergaande erkenning en certificering van vakmanschap. Hoe en in welke mate zich dit verder zal ontwikkelen is onduidelijk. Ook hierin kunnen de eisen die zorgverzekeraars stellen een rol gaan spelen. Marktontwikkelingen Binnen de orthopedisch (schoen)technische branches is een ontwikkeling waarneembaar van een dienstverlening gebaseerd op technisch ambachtelijke kennis -en vaardigheden naar een dienstverlening gebaseerd op technologische en paramedische kennis en vaardigheden. De samenwerking tussen orthopedisch (schoen)technische bedrijven en aanverwante disciplines groeit. Ontwikkelingen in de gezondheidstoestand van de Nederlandse bevolking en de toenemende vergrijzing leiden tot een veranderende vraag naar orthopedische voet-/schoenvoorzieningen. Het aantal welvaartsziekten neemt nog steeds toe en als gevolg daarvan zijn meer orthopedische schoenen of orthopedische aanpassingen nodig. Daarnaast hebben mensen steeds meer aandacht voor hun eigen wel-zijn en dat van hun kinderen. Zo vinden ouders het steeds belangrijker dat hun kind goede en moderne schoenen draagt. Ze zijn bereid hier meer geld aan uit te geven wanneer het voor hun kind beter is om specifieke schoenen te dragen. Ook wanneer hier een eventuele voorziening voor nodig is. Mensen bewegen ook steeds meer en langer. Goede (sport)schoenen met eventuele aanpassingen zijn daarbij belangrijk. De orthopedisch schoentechnicus speelt ook in deze markt steeds vaker een rol, met name bij het aanpassen van sportschoenen. Van vakmensen wordt in toenemende mate verwacht dat ze ondernemend en pro-actief zijn. Scherpere concurrentie, samenwerking met andere zorg- en dienstverleners en hogere eisen van zorgverzekeraars dwingen tot slim inspelen op kansen in de markt. Technologische ontwikkelingen Er is sprake van een toenemend gebruik van nieuwe maatname-, ontwerp- en vervaardigingstechnieken, zoals scanner, CAD/CAM-apparatuur en digitale fotografie. De apparatuur doet zowel in de behandelkamer als in de werkplaats haar intrede. Er sprake van een toenemend gebruik van geavanceerde halffabricaten en een voortdurende verbetering van deze halffabricaten (beter verstelbaar en aanpasbaar). Dit verruimt de keuzemogelijkheden van de orthopedisch (schoen)technicus. 6
7 Bedrijfsorganisatorische ontwikkelingen De zorgverzekeraars vragen landelijke dekking van orthopedisch-schoentechnische bedrijven. Dit leidt tot schaalvergroting en samenwerking. Orthopedisch-schoentechnische bedrijven verbreden hun assortiment met (nieuwe) producten en diensten. Hiermee wordt hun markt vergroot of worden nieuwe markten gecreëerd. Samenwerking tussen orthopedisch schoentechnische bedrijven en orthopedische instrumentmakerijen is hiervan een goed voorbeeld. Ook samenwerking tussen verschillende voet- en schoenspecialisten komt steeds meer voor. Naast diversificatie leidt schaalvergroting ook tot het concentreren van specialistische activiteiten op specialistische afdelingen. Grotere bedrijven maken steeds meer gebruik van lokale fittingcentra en centrale productiecentra. Orthopedisch (schoen)technische bedrijven maken onder invloed van de eerder genoemde marktontwikkelingen een efficiencyslag door. Vervaardigingsprocessen worden geformaliseerd en geoptimaliseerd. Bedrijfsprotocollen spelen een steeds belangrijkere rol. Het belang van logistieke processen neemt toe. Voorraadbeheer en leveringssnelheid worden steeds belangrijker in de bedrijfsvoering. Internationale ontwikkelingen Internationale contacten en internationale samenwerking worden steeds belangrijker. Via congressen en beurzen komen nieuwe ontwikkelingen onder de aandacht. Ook wordt in internationaal verband (ISPO, International Society for Prosthetics and Orthotics) kritisch gekeken naar de positionering van de verschillende beroepen. Voor de orthopedische schoentechniek wordt gewerkt aan internationale standaarden voor de beroepsuitoefening op verschillende niveaus. Halffabricaten en (delen van) voorzieningen worden in toenemende mate in het buitenland vervaardigd. Internationale CE-markering 2 speelt in toenemende mate een rol in de orthopedisch-schoentechnische branches. In verband met productaansprakelijkheid wordt (schriftelijke) verantwoording van stappen in het vervaardigingsproces waarbij CE-gemarkeerde onderdelen worden gebruikt steeds belangrijker. 2 Een CE-markering geeft aan dat een product voldoet aan minimumeisen die door de EU zijn gesteld op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu. 7
8 1.3 Arbeidsmarktsituatie Werkgelegenheid De branche van de orthopedische schoentechniek en orthopedische instrumenten kent zowel veel kleinschalige als veel grotere bedrijven. Het aantal werkzame personen is de afgelopen jaren stabiel gebleven met een lichte stijging van 2009 naar Per 1 januari 2010 zijn er een kleine 3000 personen werkzaam waarvan er ruim 2100 direct betrokken zijn bij de omzet uit orthopedisch-technische of -schoentechnische activiteiten. Voor de orthopedische schoentechniek zal naar verwachting het aantal werkzame personen in de branche de komende vijf jaar bij 44% van de ondernemingen toenemen en bij 49% van de ondernemingen gelijk blijven. Slechts 5% van de ondernemingen verwacht een daling van het aantal werkzame personen. Voor de orthopedische techniek ligt dit percentage ongeveer gelijk: bij 51% van de ondernemingen zal het aantal werkzame personen toenemen en bij 41% van de ondernemingen zal dit gelijk blijven. Slechts 4% van de ondernemingen verwacht een daling van het aantal werkzame personen. Een kleine 40% van de bedrijven uit de gehele branche heeft in de periode januari januari 2010 nieuw personeel aangetrokken. In totaal gaat het om ongeveer 300 medewerkers. Personeelskenmerken In figuur 3a wordt de leeftijdsopbouw van alle werkzame personen in de orthopedische techniek weergegeven ten opzichte van de leeftijdsopbouw van alle werkzame personen in Nederland. In figuur 3b wordt specifiek de leeftijdsopbouw van alle werkzame personen in de orthopedische schoentechniek weergegeven. Deze verdelingen kennen geen grote afwijkingen ten opzichte van alle werkzame personen in Nederland. Opvallend is wel dat voor de gehele branche het aantal jonge medewerkers t/m 24 jaar met een gemiddelde van 4,5% veel lager is dan het landelijk gemiddelde van 15%. In de leeftijdscategorie 35 t/m 54 jaar zijn met een gemiddelde van 62% de meeste personen werkzaam. Van het totale aantal werkzame personen in de gehele branche is ongeveer 43% vrouw. Relatief veel vrouwen hebben een administratieve functie en het merendeel hiervan werkt fulltime (32 uur of meer per week). In beide branches zijn geluiden te horen dat door de komst van het hbo-onderwijs het aantal werkzame vrouwen binnen de branches zal toenemen. Relatief veel personen - 19% voor de orthopedische techniek en 12% voor de orthopedische schoentechniek - beschikken over een hbo- of wo opleiding, veelal in de richtingen management/marketing/commercieel en orthopedische (schoen)techniek. Van de ondernemers in de orthopedische techniek heeft 49% hoger beroepsonderwijs gevolgd. Opvallend is dat voor de orthopedische schoentechniek dit beduidend lager ligt met een percentage van 24%. Voor de gehele branche geldt dat gemiddeld 49% een mbo-opleiding heeft genoten. Binnen de gehele branche is een vergrijzing zichtbaar die vergelijkbaar is met het landelijk gemiddelde. Hier moet aandacht voor zijn binnen de totale branche (EIM, 2011). 8
9 Figuur 3a 40% 35% 30% % werkzame personen 25% 20% 15% 10% 15% Leeftijdsopbouw werkzame personen orthopedische techniek 21% 19% 25% 28% 25% 36% 14% 12% Leeftijdsopbouw Werkzame personen in Nederland (CBS 2011) Leeftijdsopbouw werkzame personen orthopedische techniek 5% 4% 0% t/m 24 jaar Bron: EIM (2011) 25 t/m 34 jaar 35 t/m 44 jaar 45 t/m 54 jaar 55 t/m 64 jaar 65 jaar en ouder Leeftijdscategorie 1% Figuur 3b 35% Leeftijdsopbouw werkzame personen orthopedische schoentechniek % werkzame personen 30% 25% 20% 15% 10% 15% 21% 19% 25% 28% 25% 31% 15% 14% Leeftijdsopbouw Werkzame personen in Nederland (CBS 2011) Leeftijdsopbouw werkzame personen orthopedische schoentechniek 5% 5% 2% 0% t/m 24 jaar Bron: EIM (2011) 25 t/m 34 jaar 35 t/m 44 jaar 45 t/m 54 jaar 55 t/m 64 jaar65 jaar en ouder Leeftijdscategorie 9
10 Arbeidsmarktperspectief In mei 2010 had een kleine 30% van de bedrijven binnen de gehele branche één of meer vacatures. Het totale aantal vacatures bedroeg ruim 100. Ongeveer een kwart van de vacatures betreft functies in de paskamer. Het aantal vacatures dat openstaat, is vrij stabiel de afgelopen anderhalf jaar. Ruim 60% van de vacatures is doorgaans binnen drie maanden opgevuld. Daar staat tegenover dat het bij één op de vijf ondernemingen doorgaans meer dan een half jaar duurt voordat deze vacatures worden opgevuld. Het persoonlijke, mondelinge kanaal is de meest genoemde manier waarop vacatures bekend worden gemaakt. Ook adverteren, werven via internet en het CWI (Centrum Werk en Inkomen) worden regelmatig genoemd. Bij een kleine 20% van de bedrijven is in de periode januari 2009 januari 2010 personeel naar een andere functie doorgestroomd. Een zelfstandig orthopedisch-(schoen)technicus krijgt veelal een vergoeding op basis van afspraken met de ziektekostenverzekeraars. Het inkomen is in dat geval afhankelijk van het aantal mensen dat de orthopedischtechnicus behandelt en van het type behandeling. Als voorbeeld: een orthopedisch-schoentechnicus in loondienst ontvangt een bruto salaris van zo'n 1.800, - per maand. Dit kan oplopen tot ruim 2.800, -. Dit is exclusief 8% vakantiegeld en een eindejaarsuitkering. Vacature-overzicht 2009 t/m 2011 Branche Vacature aantal juni 2011 Vacature aantal februari 2011 Vacature aantal november 2010 Vacature aantal juni 2010 Vacature aantal februari 2010 Vacature aantal November 2009 Vacature aantal Mei/Juni 2009 Orthopedische Techniek Orthopedische Schoentechniek
11 1.4 Onderwijsinformatie Eén landelijke opleiding Er is één landelijke opleiding voor orthopedische techniek en één voor orthopedische schoentechniek. Deze opleiding wordt gegeven op de Dutch HealthTec Academy in Utrecht, onder licentie van het Koning Willem 1 College. Dutch HealthTec Academy De Dutch HealthTec Academy (DHTA) is de nieuwe school voor gezondheidstechniek en verzorgt vakopleidingen op mbo-niveau en na- en bijscholing voor vakmensen die ontwerpen, vervaardigen en verkopen. De school biedt plaats aan circa deelnemers. De vakopleiding en cursussen van de Dutch HealthTec Academy zijn een voorzetting van de huidige opleidingen en cursussen bij ROC ASA/SBBO te Amersfoort, IVT te Nieuwegein en SVGB te Nieuwegein, deze laatste onder licentie van het Koning Willem 1 College (OSLO) en ROC Zadkine (TOA). Per 1 september 2010 zijn de opleiding en cursussen voortgezet binnen de Dutch HealthTec Academy in Utrecht. De uitvoering van de Dutch HealthTec Academy ligt in handen van Amarantis onderwijsgroep/roc ASA en SVGB kennis- en opleidingencentrum. De Dutch HealthTec Academy is een uniek samenwerkingsverband tussen bedrijfsleven, roc s, vmbo- en hboinstellingen en het kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven. Samen hebben zij de krachten gebundeld om tot een duurzame opleidingsvoorziening in de gezondheidstechniek te komen. De intensieve samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs slaat een brug tussen theorie en praktijk. De Dutch HealthTec Academy wordt daarmee een ontmoetingsplaats van kennis en talent. Reguliere opleidingen DHTA orthopedische techniek en orthopedische schoentechniek Binnen de DHTA kunnen onderstaande kwalificaties uitgevoerd worden. Niet al deze kwalificaties worden op dit moment uitgevoerd. Niveau 4 Orthopedische techniek Adviseur gezondheidstechnische voorzieningen Orthopedisch technicus Orthopedisch technicus manager Orthopedische Schoentechniek Orthopedisch schoentechnicus Orthopedisch schoentechnicus manager Niveau 3 Orthopedisch technisch medewerker Leestenmaker Onderwerkmaker ondernemer Schachtenmaker ondernemer Niveau 2 Schoentechnisch voorzieningenmaker Onderwerkmaker Schachtenmaken Samenwerking opleidingen orthopedische techniek en orthopedische schoentechniek Vanaf september 2011 gaan de vakgroepen van orthopedische techniek en orthopedische schoentechniek nog meer samenwerken. Het is de bedoeling om de opleidingen efficiënter en goedkoper neer te zetten. Zo worden overkoepelende vakken zo veel mogelijk gezamenlijk gegeven. Dat zijn bijvoorbeeld medische kennis, vakkennis, materiaalverwerking en communicatie. Mogelijke vervolgopleidingen na niveau 4 Adviseur Gezondheidstechnische Voorzieningen zijn: - hbo-opleiding Orthopedische Technologie, Fontys Hogeschool Eindhoven (voltijd en duaal) - hbo-opleiding Podotherapie in voltijd en in deeltijd, Fontys Hogeschool Eindhoven - bo-opleiding Podotherapie, Saxion Hogeschool Enschede - hbo-opleiding Bewegingstechnologie, Haagse Hogeschool Den Haag 11
12 Vanaf september 2009 werken binnen Fontys Paramedische Hogeschool Eindhoven de opleidingen Fysiotherapie, Ergotherapie, Podotherapie en Orthopedische Technologie samen en vanaf september 2010 wordt dit geoperationaliseerd. Oriëntatiejaar HealthTec Het oriëntatiejaar HealthTec is ontwikkeld binnen het project De Nederlandse school voor Gezondheidstechniek. Het doel is om via deze weg nieuwe/jonge instroom te genereren voor de gezondheidstechnische beroepsopleidingen. De leerlingen maken in de opleiding kennis met de verschillende gezondheidtechnische beroepen, zodat ze een gerichte en gemotiveerde beroepskeuze kunnen maken in één van de vijf richtingen optiek, audicien, orthopedische schoentechniek, orthopedische techniek en tandtechniek. Het oriëntatiejaar is een eenjarige bol-opleiding, waarna in principe doorstroming plaatsvindt in één van de bblvakopleidingen (niveau 3 of 4). De pilot is gestart in augustus Negentien leerlingen zijn gestart met de opleiding. Zestien van hen hebben aan het eind van het jaar een certificaat gehaald. Drie van deze leerlingen hebben voor orthopedische schoentechniek gekozen en twee voor orthopedische techniek. Beroepskolom orthopedische (schoen)techniek In 2010 is een project gestart waarbij de beroepskolom Orthopedische (Schoen)Techniek opnieuw in kaart wordt gebracht. Dit heeft grote consequenties voor de opleidingen. Met name de kwalificatie Adviseur Gezondheidstechnische Voorzieningen gaat er anders uitzien. Eind 2011 is er zowel voor de orthopedische schoentechniek als voor de orthopedische techniek een kwalificatiedossier ontwikkeld. Cursussen DHTA Naast de reguliere opleidingen binnen de orthopedische (schoen)techniek, geeft de DHTA ook de volgende cursussen: Basiscursus medische kennis Confectie op maat Consulent therapeutische elastische kousen Nascholingsmodule Praktijk therapeutisch elastische kousen Nascholingsmodule therapeutisch elastische kousen voor arm & hand Orthopedisch veiligheidsschoeisel Behandelkamer praktijk De diabetische voet, een miskend probleem? De schoentechnicus in contact met de CVA cliënt Handmatig schoenmaken voor medewerkers Orthopedische schoentechniek Mammacare adviseur Communicatie in de behandelkamer 12
13 Overzicht leerlingen/leerbedrijven Orthopedische Techniek In onderstaand schema ziet u een overzicht van het aantal leerlingen en het aantal leerbedrijven, weergegeven per CWI-regio. Het aantal leerbedrijven is goed verspreid over Nederland. Legenda Aantal Leerlingen Aantal Leerbedrijven Bron: SVGB (2011), DUO (2011) 13
14 Overzicht leerlingen/leerbedrijven Orthopedische Schoentechniek In het volgende schema ziet u een overzicht van het aantal leerlingen en het aantal leerbedrijven, weergegeven per CWI-regio. In de regio s Zuidoost, Middenwest en Oost zijn de meest leerbedrijven. Legenda Aantal Leerlingen Aantal Leerbedrijven Bron: SVGB (2011), DUO (2011) Kenmerken leerling-populatie Het aantal vrouwen binnen de orthopedische thopedische schoentechniek is tien, tien, wat neerkomt op 8 %. Het aantal vrouwen binnen de orthopedische techniek is ook tien, wat neerkomt op 24%. Zowel in de orthopedische techniek als de orthopedische schoentechniek heeft 48% van de leerlingen al een mbo mboopleiding achter de rug (figuur 4a en n 4b). Voor de ort orthopedische schoentechniek geldt dat dit voor een deel al opleidingen binnen de orthopedische ische schoentechniek zelf zijn. 2 % van de leerlingen bij de orthopedische techniek en 4% van de orthopedische schoentechniek heeft zelfs hoger onderwi onderwijs achter de rug. 14
15 Figuur 4a Vooropleiding leerlingen orthopedische schoentechniek % 2% 14% Lager onderwijs 12% VMBO TL VMBO excl. TL 48% 12% HAVO MBO Hoger onderwijs VWO 8% Bron: DUO (2011) 15
16 Figuur 4b Vooropleiding leerlingen orthopedische techniek 2% 9% 10% Lager onderwijs VMBO TL VMBO excl. TL 48% HAVO 19% Hoger onderwijs 12% Bron: DUO (2011) Leerlingaantallen Sinds 2008 is er een stijging zichtbaar van het aantal leerlingen binnen de orthopedische schoentechniek (zie figuur 5). Bij de orthopedische techniek is er, na een daling tot 2009, nu weer een stijging zichtbaar. 16
17 Figuur Aantal leerlingen orthopedische schoentechniek & orthopedische techniek Aantal leerlingen OST OT Jaartal Bron: DUO (2011) Leeftijdsopbouw Een relatief groot deel van de leerlingen van de orthopedische techniek (36%) is tussen de 20 en 24 jaar (zie figuur 6a). 12 % is zelfs jonger dan 19 jaar. Bij de orthopedische schoentechniek (figuur 6b) ligt de piek van de leeftijd van de leerlingen tussen de 25 en de 29 jaar (25%). 4 leerlingen zijn ouder dan
18 Figuur 6a Leeftijdsopbouw leerlingen orthopedische techniek Aantal leerlingen jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar Leeftijdscategorie Figuur 6b Leeftijdsopbouw opleiding orthopedische schoentechniek Aantal leerlingen jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar 50 jaar en ouder Leeftijdscategorie 18
19 Gediplomeerde uitstroom Het aantal gediplomeerde leerlingen in 2010 bij de orthopedische techniek (figuur 7a) is vergelijkbaar met dat in Dit is echter wel een flinke daling ten opzichte van Bij de orthopedische schoentechniek (figuur 7b) is het aantal gediplomeerde leerlingen in 2010 fors gedaald ten opzichte van Met name het aantal gediplomeerde onderwerkmaker is enorm gedaald. Het aantal gediplomeerden van de kwalificatie Leestenmaker is wel gestegen. Figuur 7a Gediplomeerde uitstroom orthopedische techniek Assistent Orthopedisch Instrumentmaker Orthopedisch Technisch Productiemedewerker Jaar Orthopedisch Technisch Medewerker Orthopedisch Instrumentmaker Orthopedisch Technicus Aantal leerlingen 19
20 Figuur 7b Gediplomeerde uitstroom opleiding orthopedische schoentechniek Orthopedisch Schoentechnisch Vakkracht Schoentechnisch Voorzieningenmaker Onderwerkmaker Schachtenmaker jaar Orthopedisch Schoentechnisch Medewerker Leestenmaker Paskamermedewerker Orthopedische Schoentechniek Orthopedisch Schoentechnicus aantal gediplomeerden 20
21 Bijlagen Tabel 1a: Aantal leerlingen orthopedische techniek schooljaar 2010/2011 uitgesplitst naar CWI-district Orthopedisch technisch medewerker (92860/95190) Adviseur gezondheidstechnische voorzieningen (Orthopedisch technicus) (92773) Totaal Niveau 3 (BBL) Niveau 4 (BBL) Middenwest Noord Noordwest Oost Zuidoost Zuidwest Totaal Bron: DUO-CFI (2011) Tabel 1b: Aantal leerlingen orthopedische schoentechniek schooljaar 2010/2011 uitgesplitst naar CWI-district Orthopedisch schoentechnisch medewerker (Schoentechnisch Voorzieningenmaker) (94690) Leestenmaker (Leestenmaker) (92830) Orthopedisch schoentechnisch medewerker (Leestenmaker) (94700) Adviseur gezondheidstechnische voorzieningen (Orthopedisch schoentechnicus) (92772) Totaal Niveau 2 (BBL) Niveau 3 (BBL) Niveau 4 (BBL) Middenwest Noord Noordwest Oost Zuidoost Zuidwest Buitenland 2 2 Totaal Bron: DUO-CFI (2011) 21
22 Tabel 2a: Aantal leerbedrijven orthopedische techniek schooljaar 2010/2011 uitgesplitst naar CWI-district Orthopedisch technisch medewerker (92860/95190) Orthopedisch technicus (AGV) (92773) Niveau 3 (BBL) Niveau 4 (BBL) Middenwest 3 11 Noord 2 12 Noordwest 7 Oost 5 14 Zuidoost 1 11 Zuidwest 2 7 Buitenland 1 Totaal Bron: DUO-CFI (2011) Tabel 2b: Aantal leerbedrijven orthopedische schoentechniek schooljaar 2010/2011 uitgesplitst naar CWI-district Schoentechnisch Voorzieningenmaker (94690) Leestenmaker (94700) Orthopedisch schoentechnicus (AGV) (92772) Niveau 2 (BBL) Niveau 3 (BBL) Niveau 4 (BBL) Middenwest Noord Noordwest Oost Zuidoost Zuidwest Buitenland Totaal Bron: DUO-CFI (2011) Bronverwijzingen Bronvermeldingen completeren? EIM (2011). Structuuronderzoek. HBA, Zoetermeer. DUO-CFI ? 22
1. SCHOENHERSTELLERS. 1.1 Samenvatting. 1.2 Branche
1. SCHOENHERSTELLERS 1.1 Samenvatting De belangrijkste bevindingen uit recent onderzoek 1 zijn als volgt samen te vatten: - De economische crisis heeft een positief effect op de schoenherstellersbranche:
Nadere informatieKansen zien en grijpen
Arbeidsmarkt- en onderwijsmonitor 2011-2012 Kansen zien en grijpen Consument zijn terughoudend in de aanschaf van luxeartikelen. Kansen liggen vooral in reparatie en restauratie 2 Arbeidsmarkt- en onderwijsmonitor
Nadere informatie1. TECHNISCH OOGHEELKUNDIG ASSISTENT
1. TECHNISCH OOGHEELKUNDIG ASSISTENT 1.1 Samenvatting en conclusies Het meest recente onderzoek naar de technisch oogheelkundig assistent (TOA) heeft plaatsgevonden in 2007 1. Nieuwe gegevens over de werkomgeving
Nadere informatie1 TANDTECHNIEK. 1.1 Samenvatting en conclusies
1 TANDTECHNIEK 1.1 Samenvatting en conclusies De tandtechnische branche is en blijft een dynamisch branche. Omdat het meest recente systematische onderzoek naar deze branche uit 2008 1 stamt is het niet
Nadere informatieOPTIEK. Branche. 1 De branchegegevens in dit hoofdstuk zijn afkomstig uit onderzoek van EIM van 2008. 2 EIM, 2008 3
OPTIEK Samenvatting en conclusies De belangrijkste bevindingen uit recent onderzoek 1 zijn als volgt samen te vatten. - De omzet in de optiekbranche is de laatste jaren gestegen. Het is nog niet geheel
Nadere informatieBedrijfsomvang aantal werkzame personen in % aantal glazeniersbedrijven 73%
GLAZENIERS Inleiding De glazeniersbranche is een kleinschalige branche 1, die de laatste tien jaar sterk is gegroeid. Het grootste deel van de omzet is afkomstig uit het vervaardigen en restaureren van
Nadere informatieGOUDSMEDEN EN ZILVERSMEDEN
GOUDSMEDEN EN ZILVERSMEDEN Samenvatting en conclusies De belangrijkste bevindingen uit recent onderzoek 1 zijn als volgt samen te vatten. - De afnemende economische groei heeft nog weinig invloed op de
Nadere informatieVerdeling van de uurwerkherstellersbedrijven naar bedrijfstype 27%
UURWERKTECHNIEK Samenvatting en conclusies Binnen de uurwerktechniekbranche zijn veel ontwikkelingen gaande. De belangrijkste bevindingen uit recent onderzoek zijn als volgt samen te vatten 1. - Voor horlogemakers
Nadere informatie1. AUDICIEN. 1.1 Samenvatting en conclusies
1. AUDICIEN 1.1 Samenvatting en conclusies De audicienbranche is een groeiende branche met veel mogelijkheden. De belangrijkste bevindingen zijn als volgt samen te vatten: - De audicienbranche neemt in
Nadere informatieA fbouw. Ontwikkeling aantal leerlingen Afbouw 2013/2014 Statistisch jaaroverzicht deel 1. Datum: januari 2014 Auteur: Sanne Saalbrink
A fbouw Ontwikkeling aantal leerlingen Afbouw 2013/2014 Statistisch jaaroverzicht deel 1 Datum: januari 2014 Auteur: Sanne Saalbrink Colofon Savantis is een kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven
Nadere informatieArbeidsmarkt- en Onderwijsinformatie Onderzoek Sector Uiterlijke Verzorging
Arbeidsmarkt- en Onderwijsinformatie Onderzoek Sector Uiterlijke Verzorging 214-218 Colofon Al meer dan 65 jaar is KOC Nederland het kenniscentrum voor de sector Uiterlijke Verzorging (kapper, schoonheidsspecialist,
Nadere informatieONDERWIJS. Special. Nog even op een rijtje Over opleidingen. OFOM 35 jaar midden in het vak, interview met Jan Bredie. Dutch HeathTec Academy
ONDERWIJS Special PAGINA 18 Nog even op een rijtje Over opleidingen PAGINA 21 OFOM 35 jaar midden in het vak, interview met Jan Bredie PAGINA 22 Dutch HeathTec Academy PAGINA 24 EVC Erkenning Verworven
Nadere informatieWat doet NVOS-Orthobanda voor u?
Wat doet NVOS-Orthobanda voor u? Wat doet NVOS-Orthobanda voor u? Vrijheid in beweging. Dat bieden we onze klanten. Vitaal en mobiel kunnen zijn. Een beperking staat niet meer in de weg om in vrijheid
Nadere informatieOver de voedingsmiddelenindustrie
Voedingsmiddelenindustrie Brancheontwikkelingen 2012 Deze factsheet bevat arbeidsmarktinformatie over de voedingsmiddelenindustrie. Onderwerpen die aan bod komen zijn: werkgelegenheid, trends en ontwikkelingen,
Nadere informatieLeerlingcijfers 2014/2015
AFBOUW Leerlingcijfers 2014/2015 Sector Afbouw Datum: 24 februari 2015 Auteur: Savantis Colofon Savantis is het kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven voor de sectoren Schilderen en Onderhoud; Afbouw;
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Flevoland
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Flevoland Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Flevoland ROC Flevoland 2012 2013 1 1. Kans op
Nadere informatieArbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Gelderland
Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Gelderland Overview Hieronder wordt ingegaan op een aantal arbeidsmarktaspecten in de regio Gelderland, die op basis van de resultaten van het huidige monitoronderzoek
Nadere informatieKengetallen ECABO Bijlage bij jaarverslag 2010
Kengetallen ECABO Bijlage bij jaarverslag 2010 Aantal erkende leerbedrijven in ARTUS 46.269* Aantal geregistreerde leerplaatsen 83.412 Aantal deelnemers ECABO 2009-2010 85.667 Aantal BOL-deelnemers 76.307
Nadere informatieToegepaste technieken in de keramiekbedrijven. boetseren handdraaien gieten indraaien industrieel persen
KERAMISTEN Inleiding De keramiekbranche kenmerkt zich door kleinschaligheid en exclusiviteit 1. Ondanks de huidige economische crisis blijft de verkoop binnen de keramiekbranche nog redelijk op peil. Er
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Groot Amsterdam - Gooi en Vechtstreek
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Groot Amsterdam - Gooi en Vechtstreek Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Groot Amsterdam -
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Noord-Holland Noord
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Noord-Holland Noord Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Noord-Holland Noord ROC kop van Noord-Holland
Nadere informatieAantal deelnemers paardensport 2013-2014: 293. Meest gevolgde niveau: 4
PAARDENSPORT Onderwijs 2013-2014 Deze factsheet bevat specifieke informatie over het middelbaar beroepsonderwijs voor de paardensport. Onderwerpen die aan bod komen zijn: aantal deelnemers, aantal gediplomeerden
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Den Haag
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Den Haag Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Den Haag ROC Mondriaan 2012 2013 1 1. Kans op werk
Nadere informatieVerdeling van de ondernemingen naar bedrijfstype 11%
1. PIANOTECHNIEK 1.1 Samenvatting en conclusies De pianobranche heeft een dalende omzet, maar ontwikkelt zich op tal van gebieden. De belangrijkste bevindingen uit recent onderzoek 1 zijn als volgt samen
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Rotterdam
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Rotterdam Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Rotterdam Albeda College / Zadkine 2012 2013 1
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Eindhoven
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Eindhoven Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Eindhoven Summa College 2012 2013 1 1. Kans op
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Zuid-Limburg
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Zuid-Limburg Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Zuid- Limburg ROC Arcus College 2012 2013 1
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Noord-Holland Zuid
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Noord-Holland Zuid Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Noord-Holland Zuid ROC Nova College 2012
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Breda Bergen op Zoom
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Breda Bergen op Zoom Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Breda Bergen op Zoom ROC West-Brabant
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Arnhem
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Arnhem Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Arnhem Rijn IJssel 2012 2013 1 1. Kans op werk Het
Nadere informatieArbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Noord-Holland
Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Noord-Holland Overview Hieronder wordt ingegaan op een aantal arbeidsmarktaspecten in de regio Noord-Holland, die op basis van de resultaten van het huidige monitoronderzoek
Nadere informatieAGRARISCH ZORGBEDRIJF
AGRARISCH ZORGBEDRIJF Onderwijs 2013-2014 Deze factsheet bevat specifieke informatie over het middelbaar beroepsonderwijs voor agrarische zorgbedrijven. Onderwerpen die aan bod komen zijn: aantal deelnemers,
Nadere informatieOrthopedische Technieken
Landelijke Kwalificaties MBO Orthopedische Technieken Crebonummer: 22257, 95695, 95696, 95694, 95697, 95698 Sector: Gezondheidstechniek Branche: Orthopedische (schoen)techniek Opleidingsdomein: Ambacht,
Nadere informatieBedrijfsomvang aantal werkzame personen in % aantal glazenierbedrijven
GLAZENIERS. Inleiding De glazeniersbranche is een kleinschalige maar levendige branche, die voor het merendeel bestaat uit zelfstandigen zonder personeel (zzp ers). De belangrijkste inkomstenbron is het
Nadere informatieStatistisch jaaroverzicht Schoonmaak en Glazenwassen 2011/2012
Statistisch jaaroverzicht Schoonmaak en Glazenwassen 2011/2012 Datum: oktober 2012 Auteur: Theo Mos Phuong Pham Sanne Saalbrink Colofon Savantis is een kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven voor
Nadere informatieONDERWIJS. Special. Nog even op een rijtje Over opleidingen. OFOM 35 jaar midden in het vak, interview met Jan Bredie. Dutch HeathTec Academy
ONDERWIJS Special PAGINA 18 Nog even op een rijtje Over opleidingen PAGINA 21 OFOM 35 jaar midden in het vak, interview met Jan Bredie PAGINA 22 Dutch HeathTec Academy PAGINA 24 EVC Erkenning Verworven
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Gouda
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Gouda Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Gouda ID College 2012 2013 1 1. Kans op werk Het bedrijfsleven
Nadere informatieErkend leerbedrijf. dáár wordt het vak geleerd. horeca bakkerij reizen recreatie facilitaire dienstverlening
Erkend leerbedrijf dáár wordt het vak geleerd horeca bakkerij reizen recreatie facilitaire dienstverlening Waarom erkend leerbedrijf? Jonge mensen wegwijs maken in de sector: dat is de taak van een leerbedrijf.
Nadere informatieAantal vestigingen: 3.451. Aantal werkzame personen: 20.921. 23% van de bedrijven verwacht personeel aan te nemen
Groene detailhandel Brancheontwikkelingen 2012 Deze factsheet bevat arbeidsmarktinformatie over de groene detailhandel. Onderwerpen die aan bod komen zijn: werkgelegenheid, trends en ontwikkelingen, vacatures
Nadere informatieResultaten enquête leerbedrijven Kans op werk 2017
Resultaten enquête leerbedrijven Kans op werk 2017 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Resultaten... 4 Aanbod vacatures... 4 Invulling vacatures... 5 Verwachte vacature ontwikkeling... 6 Geschiktheid toekomstige
Nadere informatieVERSHANDEL, LOGISTIEK EN TRANSPORT
VERSHANDEL, LOGISTIEK EN TRANSPORT Onderwijs 2013-2014 Deze factsheet bevat specifieke informatie over het middelbaar beroepsonderwijs voor vershandel, logistiek en transport. Onderwerpen die aan bod komen
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Doetinchem
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Doetinchem Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Doetinchem Graafschap College 2012 2013 1 1.
Nadere informatieindex Technocentrum Kwantitatieve regioanalyse technisch beroepsonderwijs Provincie Noord-Brabant
index Technocentrum Kwantitatieve regioanalyse technisch beroepsonderwijs Provincie Noord-Brabant Inhoudsopgave 1. Mbo Techniek... 3 1.1 Deelnemers mbo techniek... 3 1.1.1 Onderwijsinstellingen... 3 1.1.2
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Dordrecht-Gorinchem-Zwijndrecht
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Dordrecht-Gorinchem-Zwijndrecht Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Dordrecht-Gorinchem-Zwijndrecht
Nadere informatieMiddelbaar beroepsonderwijs regio Arnhem
Deze factsheet toont de ontwikkeling van het aantal studenten in het middelbaar beroepsonderwijs in de regio Arnhem. De cijfers geven inzicht in de ontwikkelingen per sector, niveau en leerweg. Daarnaast
Nadere informatieColo-barometer van de stageplaatsen- en leerbanenmarkt
Colo-barometer van de stageplaatsen- en leerbanenmarkt Een inventarisatie door Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven, verenigd in Colo, peiling mei 2007. Het aantal door kenniscentra erkende leerbedrijven
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Groningen
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Groningen Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Groningen Noorderpoort College / Alfa-College
Nadere informatieVerdeling van de uurwerkherstellersbedrijven naar bedrijfstype
1. UURWERKMAKERS 1.1 Samenvatting en conclusies De belangrijkste bevindingen uit recent onderzoek 1 zijn als volgt samen te vatten. - De economische crisis is ook voor de uurwerkmakersbranche nog niet
Nadere informatieResultaten enquête leerbedrijven Kans op werk 2018
Resultaten enquête leerbedrijven Kans op werk 2018 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Resultaten... 4 Aanbod vacatures... 4 Invulling vacatures... 5 Verwachte vacature ontwikkeling... 6 Geschiktheid vacatures
Nadere informatieArbeidsmarkt- en Onderwijsinformatie 2006/2007
Arbeidsmarkt- en Onderwijsinformatie 2006/2007 Arbeidsmarkt- en Onderwijsinformatie 2006/2007 NIEUWEGEIN, 1 SEPTEMBER 2006 dr. B. Toolsema drs. W. Ummels Copyright 2006 SVGB De SVGB hecht veel belang aan
Nadere informatieMBO-OPLEIDINGEN GEZONDHEIDSTECHNIEK
MBO-OPLEIDINGEN GEZONDHEIDSTECHNIEK SCHOENEN HOREN ZIEN LACHEN BEWEGEN DUTCH HEALTHTEC ACADEMY: BETER LEVEN! www.dhta.nl De Dutch HealthTec Academy (DHTA) is de school voor gezondheidstechniek. De techniek
Nadere informatie1. JUWELIERS. 1.1. Samenvatting en conclusies. 1.2. Branche
1. JUWELIERS 1.1. Samenvatting en conclusies De belangrijkste ontwikkelingen in de branche en op de arbeidsmarkt zijn als volgt samen te vatten 1. - De dalende omzet is reeds in 2008 ingezet en is door
Nadere informatieColo-barometer. van de stageplaatsen- en leerbanenmarkt
Colo-barometer van de stageplaatsen- en leerbanenmarkt Een inventarisatie door Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven, verenigd in Colo, peiling augustus 2007 Meer leerbedrijven nodig om de toekomstige
Nadere informatieMBO gezondheidstechnische opleidingen HOREN ZIEN LACHEN BEWEGEN DUTCH HEALTHTEC ACADEMY: BETER LEVEN!
MBO gezondheidstechnische opleidingen HOREN ZIEN LACHEN BEWEGEN DUTCH HEALTHTEC ACADEMY: BETER LEVEN! www.dhta.nl De Dutch HealthTec Academy (DHTA) is de school voor gezondheidstechniek. De techniek die
Nadere informatieOVER DE KWALIFICATIES VOOR DE BLOEMEN- EN GROENE DETAILHANDEL
BLOEMEN- EN GROENE DETAILHANDEL Onderwijs 2013-2014 Deze factsheet bevat specifieke informatie over het middelbaar beroepsonderwijs voor de bloemen- en groene detailhandel. Onderwerpen die aan bod komen
Nadere informatieDe Nederlandse Maritieme Arbeidsmarkt 2014
De Nederlandse Maritieme Arbeidsmarkt 2014 Sectorrapport Scheepsbouw Ruud van der Aa Jenny Verheijen 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Belangrijkste uitkomsten 4 1. Samenstelling werkgelegenheid 5 2. Verwachte
Nadere informatieArbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Drenthe/Overijssel
Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Drenthe/Overijssel Overview Hieronder wordt ingegaan op een aantal arbeidsmarktaspecten in de regio Drenthe/Overijssel die op basis van de resultaten van het huidige
Nadere informatieArbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Zeeland/West-Brabant
Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Zeeland/West-Brabant Overview Hieronder wordt ingegaan op een aantal arbeidsmarktaspecten in de regio Zeeland, West Brabant, die op basis van de resultaten van het
Nadere informatieArbeidsmarkt en Beroepsopleidingen Uiterlijke Verzorging
Arbeidsmarkt en Beroepsopleidingen Uiterlijke Verzorging 2009/2010 Eindrapport Een onderzoek in opdracht van Stichting KOC Nederland Jos de Jonge Projectnummer: B3716 Zoetermeer, 29 juli 2010 De verantwoordelijkheid
Nadere informatieFACTSHEET ARBEIDSMARKT
1 FACTSHEET ARBEIDSMARKT Zuid LIMBURG 1. Kerngegevens beroepsbevolking Figuur 1.1 Samenstelling bevolking naar leeftijd en geslacht, Zuid Limburg, 2013-2025 Bron: Regioportret Zuid Limburg Ontgroening
Nadere informatieAMBACHTELIJK TASSENMAKERS EN SCHOENMAKERS
AMBACHTELIJK TASSENMAKERS EN SCHOENMAKERS Inleiding De tassenmakers- en schoenmakersbranche wordt gekenmerkt door kleinschaligheid en exclusiviteit 1. Er is een markt voor exclusieve en originele tassen
Nadere informatieARBEIDSMARKT EN TRENDS PEDICUREBRANCHE HIGHLIGHTS
ARBEIDSMARKT EN TRENDS PEDICUREBRANCHE HIGHLIGHTS VOORWOORD KOC Nederland is het kenniscentrum van de Uiterlijke Verzorging. De Uiterlijke Verzorging is een gevarieerde sector, waar vakmensen met passie
Nadere informatie1. GOUDSMEDEN EN ZILVERSMEDEN
1. GOUDSMEDEN EN ZILVERSMEDEN 1.1 Samenvatting en conclusies Onder de branche Goudsmeden en Zilversmeden vallen bedrijven die zich bezig houden met het ontwerpen, vervaardigen, repareren en soms ook restaureren
Nadere informatie1. AMBACHTELIJK SCHOENMAKER EN LEDERWARENMAKER
1. AMBACHTELIJK SCHOENMAKER EN LEDERWARENMAKER 1.1 Inleiding De branche ontwerpers en ambachtelijk vervaardigers van tassen en schoenen wordt gekenmerkt door kleinschaligheid en exclusiviteit 1. Er is
Nadere informatieOntwikkeling aantal leerlingen Reclame, Presentatie en Communicatie 2013/2014 Statistisch jaaroverzicht deel 1
R eclame, P resentatie en C ommunicatie Ontwikkeling aantal leerlingen Reclame, Presentatie en Communicatie 2013/2014 Statistisch jaaroverzicht deel 1 Datum: februari 2014 Auteur: Sanne Saalbrink Colofon
Nadere informatieFeiten en cijfers 2010 Branche WMD
Feiten en cijfers 2010 Branche WMD Ieder jaar maakt FCB de zogenoemde factsheets. Deze bestaat uit cijfers over de branche in een bepaald jaar. De cijfers over 2010 worden met de ontwikkelingen ook in
Nadere informatieArbeidsmarktregio Oost-Utrecht
Regiosheet Arbeidsmarktregio REGIOSHEET Arbeidsmarktregio 1 1 Dit is de regiosheet voor de arbeidsmarktregio, waarin de arbeidsmarkt wordt geschetst voor de beroepen in het ECABO-domein. ECABO brengt in
Nadere informatieAandeel meisjes in de bètatechniek VMBO
Vrouwen in de bètatechniek Traditioneel kiezen veel meer mannen dan vrouwen voor een bètatechnische opleiding. Toch lijkt hier de afgelopen jaren langzaam verandering in te komen. Deze factsheet geeft
Nadere informatie1. Medewerker Steriele Medische Hulpmiddelen
1. Medewerker Steriele Medische Hulpmiddelen 1.1 Samenvatting en conclusies In augustus 2009 heeft een nulmeting plaatsgevonden om in kaart te brengen hoe de arbeidsmarkt voor het beroep medewerker steriele
Nadere informatieToekomst. Vakmensen. Authenticiteit. Zelfstandigheid. SVGB arbeidsmarkt- en onderwijsmonitor 2010-2011. in de paskamer. zijn dun gezaaid.
Toekomst in de paskamer Vakmensen zijn dun gezaaid SVGB arbeidsmarkt- en onderwijsmonitor 2010-2011 Zelfstandigheid past bij mij Authenticiteit behouden www.svgb.nl 2 Kansen op de arbeidsmarkt SVGB kenniscentrum
Nadere informatieMBO-OPLEIDINGEN GEZONDHEIDSTECHNIEK
MBO-OPLEIDINGEN GEZONDHEIDSTECHNIEK HOREN ZIEN LACHEN BEWEGEN DUTCH HEALTHTEC ACADEMY: BETER LEVEN! www.dhta.nl De Dutch HealthTec Academy (DHTA) is dé school voor gezondheidstechniek. Techniek die te
Nadere informatieArbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Rijnstreek/Haaglanden
Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Rijnstreek/Haaglanden Overview Hieronder wordt ingegaan op een aantal arbeidsmarktaspecten in de regio Rijnstreek/Haaglanden, die op basis van de resultaten van
Nadere informatieDistrictsrapportage. Middenwest
Districtsrapportage Middenwest 212 Inhoudsopgave Achtergrondinformatie ACHTERGRONDINFORMATIE 2 1 WERKGELEGENHEID 3 2 VACATURES 4 3 VOORKEUR WERKGEVERS: OPLEIDINGSNIVEAU EN VERVULLEN VACATURES 5 4 LEERLINGEN
Nadere informatieHoofdlijnen Meerjarenplan OFOM
Hoofdlijnen Meerjarenplan OFOM 2015-2018 1. Inleiding/aanleiding In 2014 heeft het bestuur van de Stichting OFOM op verschillende momenten overleg gevoerd met het bestuur van NVOS-Orthobanda. Vanuit het
Nadere informatieStudenten aan lerarenopleidingen
Studenten aan lerarenopleidingen Factsheet januari 219 In de afgelopen vijf jaar is het aantal Amsterdamse studenten dat een lerarenopleiding volgt met ruim 9% afgenomen. Deze daling is het sterkst voor
Nadere informatieInstroom onderwijs 2011 Oost-Nederland, MBO en HBO
onderwijs 211 Oost-Nederland, MBO en HBO Inhoudsopgave Inleiding 3 Korte cijfermatige analyse van de inventarisatie 4 MBO BOL en BBL niveau 1 t/m 4 5 MBO V&V en Welzijn niveau 3 en 4 6 MBO BOL niveau 1
Nadere informatie1. KERAMISTEN. Bedrijfsomvang aantal werkzame personen in % aantal keramiekbedrijven. 1.1 Samenvatting en conclusies. 1.2 Branche
1. KERAMISTEN 1.1 Samenvatting en conclusies De keramiekbranche kenmerkt zich door kleinschaligheid en exclusiviteit. Of de verkoop in de branche te lijden heeft onder de recessie is moeilijk te zeggen.
Nadere informatieSOS Vakmanschap - Organisatie voor behoud en versterking van specialistische beroepen - Geld is niet het belangrijkste
SOS Vakmanschap - Organisatie voor behoud en versterking van specialistische beroepen - Geld is niet het belangrijkste bron: monitor SOS Vakmanschap 2012 V aklieden als hoefsmeden, hoedenmakers en glasblazers
Nadere informatieM200412 Opleidingsniveau in MKB stijgt
M200412 Opleidingsniveau in MKB stijgt A.M.J. te Peele Zoetermeer, 24 december 2004 Meer hoger opgeleiden in het MKB Het aandeel hoger opgeleiden in het MKB is de laatste jaren gestegen. Met name in de
Nadere informatieAantal vestigingen: 3.364. Aantal werkzame personen: 21.003. 28% van de bedrijven verwacht personeel aan te nemen
Groene detailhandel Brancheontwikkelingen 2013 Deze factsheet bevat arbeidsmarktinformatie over de groene detailhandel. Onderwerpen die aan bod komen zijn: werkgelegenheid, trends en ontwikkelingen, vacatures
Nadere informatieOnderwijs in Kaart 2018 Zuidoost-Brabant
Onderwijs in Kaart 2018 Zuidoost-Brabant Cijfermatige onderwijsontwikkelingen in Zuidoost-Brabant Transvorm Tilburg, mei 2018 Spoorlaan 171 04 5038 CB Tilburg Postbus 4275 5004 JG Tilburg T 088 144 40
Nadere informatieErratum Jaarboek onderwijs 2008
Centraal Bureau voor de Statistiek Erratum 13 december 2007 Erratum Jaarboek onderwijs 2008 Ondanks de zorgvuldigheid waarmee deze publicatie is samengesteld, is een aantal zaken niet juist vermeld. Onze
Nadere informatieOntwikkeling aantal leerlingen en gediplomeerden Reclame, Presentatie en Communicatie 2014 RECLAME, PRESENTATIE EN COMMUNICATIE
RECLAME, PRESENTATIE EN COMMUNICATIE Ontwikkeling aantal leerlingen en gediplomeerden Reclame, Presentatie en Communicatie 2014 Statistisch jaaroverzicht deel 1 en 2 Datum: 4 december 2014 Colofon Savantis
Nadere informatieDe behoefte aan Ad-opleidingen in het ECABO domein
De behoefte aan Ad-opleidingen in het ECABO domein Afdeling arbeidsmarktonderzoek Odile Sondermeijer Maart 2014 14 03 13 De behoefte aan Ad-opleidingen in het ECABO domein 1 14 03 13 De behoefte aan Ad-opleidingen
Nadere informatieFeiten en cijfers. HBO-Monitor 2011: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo. juli 2012
Feiten en cijfers HBO-Monitor 2011: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo juli 2012 Feiten en cijfers 2 HBO-Monitor 2011: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo Ondanks de
Nadere informatieBLOEMENDETAILHANDEL. Aantal vestigingen: 4.479. Aantal werkzame personen: 14.280. 17% van de bedrijven verwacht personeel aan te nemen
BLOEMENDETAILHANDEL Brancheontwikkelingen 2013 Deze factsheet bevat arbeidsmarktinformatie over de bloemendetailhandel. Onderwerpen die aan bod komen zijn: werkgelegenheid, trends en ontwikkelingen, vacatures
Nadere informatieArbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Rijnmond
Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Rijnmond Overview Hieronder wordt ingegaan op een aantal arbeidsmarktaspecten in de regio Rijnmond, die op basis van de resultaten van het huidige monitoronderzoek
Nadere informatieGediplomeerden van het MBO van opleidingen ECABO
Gediplomeerden van het MBO van opleidingen ECABO Analyse van de positie van gediplomeerden van het MBO van opleidingen binnen ECABO op basis van de gegevens van de MBO-Kaart -. Tabellen en vragenlijsten.
Nadere informatieMelkveehouderij. Brancheontwikkelingen 2013. Kerngegevens
Melkveehouderij Brancheontwikkelingen 2013 Deze factsheet bevat arbeidsmarktinformatie over de melkveehouderij. Onderwerpen die aan bod komen zijn: werkgelegenheid, trends en ontwikkelingen, vacatures
Nadere informatieGediplomeerden van het mbo van opleidingen ECABO
Gediplomeerden van het mbo van opleidingen ECABO Analyse van de positie van gediplomeerden van het mbo van opleidingen binnen ECABO op basis van de gegevens van de MBO-Kaart 2005-2007 Gediplomeerden van
Nadere informatieGediplomeerden van het mbo van opleidingen ECABO
Gediplomeerden van het mbo van opleidingen ECABO Analyse van de positie van gediplomeerden van het mbo van opleidingen binnen ECABO op basis van de gegevens van de MBO-Kaart 2006-2008 Gediplomeerden van
Nadere informatieKans op werk en kans op stage binnen de economisch-administratieve, ICT- en veiligheidsberoepen
ECABO Kans op werk en kans op stage binnen de economisch-administratieve, ICT- en veiligheidsberoepen Dit document vormt een korte samenvatting van de belangrijkste bevindingen uit de Monitor arbeidsmarkt
Nadere informatieOnderwijs in Kaart 2018 West- Brabant
Onderwijs in Kaart 2018 West- Brabant Cijfermatige ontwikkelingen in West- Brabant Transvorm Tilburg, mei 2018 Spoorlaan 171 04 5038 CB Tilburg Postbus 4275 5004 JG Tilburg T 088 144 40 00 F 088 144 40
Nadere informatiein het kort OFED Arbeidsmarktmonitor elektrotechnische detailhandel 2013
in het kort OFED Arbeidsmarktmonitor elektrotechnische detailhandel 2013 OFED Arbeidsmarktmonitor elektrotechnische detailhandel 2013 in het kort 2 Mei 2013 Onderzoek en rapportage a-advies In opdracht
Nadere informatieFIGURES, FACTS & TRENDS
FIGURES, FACTS & TRENDS Scholingstrajecten voor immigranten, groep gemotiveerde, vaak hoog opgeleide statushouders INSTROOM VANUIT MEERDERE PERSPECTIEVEN Reguliere instroom vanuit VMBO naar BOL-opleidingen
Nadere informatieHoveniers/groenvoorziening
Hoveniers/groenvoorziening Brancheontwikkelingen 2013 Deze factsheet bevat arbeidsmarktinformatie over de hoveniers/groenvoorziening. Onderwerpen die aan bod komen zijn: werkgelegenheid, trends en ontwikkelingen,
Nadere informatiecéáíéå=éå=åáàñéêë= HBO-Monitor 2012: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo juni 2013
céáíéå=éå=åáàñéêë= HBO-Monitor 2012: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo juni 2013 céáíéå=éå=åáàñéêë 2 Inleiding In deze factsheet staan de arbeidsmarktresultaten van hbo-afgestudeerden
Nadere informatie