RUP BROUWERSVLIET RICHTNOTA

Transcriptie

1 RUP BROUWERSVLIET RICHTNOTA Augustus 2016

2 COLOFON Projectregisseur Stad Antwerpen Katrien Van den Bergh (Sweco Belgium nv) Regisseur stadsprojecten Filip Smits Directeur Ruimte Katlijn Van der Veken Ontwerper van het team ontwerpend onderzoek Ivo Hoppers Secretariaat Bedrijfseenheid Stadsontwikkeling Den Bell, Francis wellesplein 1, 2018 Antwerpen Tel / ruimtelijkeplanning@stad.antwerpen.be Projectteam Sweco Belgium nv Kristien Mariën Els Creemers Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

3 Inhoudsopgave 1 AANLEIDING GRAFISCHE EN JURIDISCHE SITUERING Grafische situering van het studiegebied Bestaande toestand Bebouwingsstructuur Eigendomsstructuur Groenstructuur Ontsluiting en parkeren Fotoreportage plangebied PLANNINGSCONTEXT Juridisch kader Gewestplan Plannen van aanleg en ruimtelijke uitvoeringsplannen Verordeningen Beleidskader Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen Ruimtelijk structuurplan Provincie Antwerpen Andere relevante gemeentelijke beleidsplannen Lopende of geplande projecten in de buurt OMSCHRIJVING VAN DE RELATIE MET HET S-RSA Algemeen Richtinggevend gedeelte Generiek beleid Actief beleid PLANPROCES Stappenplan opmaak RUP Timing opmaak RUP Betrokken actoren Interne actoren Externe actoren Communicatie- en participatietraject ONTWIKKELINGSVISIE Historiek Ontwerpend onderzoek Globale visie Ontwikkelingskader Scenario s AFBAKENING EN KRACHTLIJNEN RUP Afbakening plangebied Krachtlijnen Bestemming Inrichting BIJLAGEN Bijlage 1_voorschriften RUP Eilandje Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

4 1 AANLEIDING Het plangebied van het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) Brouwersvliet bevindt zich op grondgebied van de stad Antwerpen aan Brouwersvliet. Het plan behandelt het bouwblok gelegen op de hoek van Brouwersvliet, Tavernierkaai en Adriaan Brouwerstraat. Dit gebied maakt ruimtelijk deel uit van de wijk Eilandje. In het gebouw is SD Worx gehuisvest. SD Worx wenst het huidige gebouw af te breken, een nieuw kantoorgebouw op te richten en hier al haar kantoorfuncties te concentreren. Momenteel zijn ze gehuisvest in verschillende kantoorgebouwen in de buurt. Volgens het vigerende RUP Eilandje is in de betreffende bestemmingszone de heropbouw van een kantoorgebouw als hoofdbestemming niet toegestaan. Luchtfoto met aanduiding bouwblok van het RUP Brouwersvliet (bron: Bing Maps + eigen bewerking) De vraag van SD Worx strookt zowel inzake bestemming alsook inzake inrichting niet met het vigerende RUP hetgeen de opmaak van voorliggend RUP noodzaakt. Volgende proces- en richtnota geeft de inhoudelijke en procesmatige krachtlijnen van het RUP weer. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

5 2 GRAFISCHE EN JURIDISCHE SITUERING 2.1 Grafische situering van het studiegebied Het plangebied ligt in het district Antwerpen, nabij de Schelde. Het is een gebied gelegen in de binnenstad en meer bepaald in de noordelijk gelegen wijk Eilandje. Luchtfoto met situering plangebied RUP Brouwersvliet (bron kaart: Open Street Map) Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

6 De grote structuurbepalende elementen in de omgeving zijn de Schelde, de dokken (Bonapartedok en Willemsdok) in de wijk Eilandje en het stedelijk weefsel van de historische binnenstad met ondermeer het Schipperskwartier. De Scheldekaaien worden gescheiden van het stedelijk weefsel door de kaaiweg die samen met de Leien instaan voor de verbinding van noord naar zuid en vice versa. De Waaslandtunnel, die de binnenstad met Linkeroever verbindt (enkel gemotoriseerd verkeer), kruist het plangebied ondergronds in het verlengde van de Brouwersvliet. Luchtfoto met situering plangebied RUP Brouwersvliet Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

7 2.2 Bestaande toestand Bebouwingsstructuur Het plangebied maakt onderdeel uit van de wijk Eilandje. De wijk wordt gekenmerkt door een grote diversiteit aan bebouwing. Dit stadsdeel heeft recent ook een grote transformatie ondergaan. Het is ondertussen een levendig stadsdeel geworden met eerder grote bouwblokken (oorspronkelijk veelal pakhuizen) en de open ruimte van de dokken. Luchtfoto met situering plangebied RUP Brouwersvliet Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

8 Het huidige kantoorgebouw is gefaseerd opgebouwd hetgeen zorgt voor een onlogische interne structuur. Het bestaande gebouw beschikt over een verhuurbare vloeroppervlakte van circa m². De grondoppervlakte van het bouwblok bedraagt circa 2.266m². Grondplan bouwblok Brouwersvliet Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

9 2.2.2 Eigendomsstructuur Het plangebied is eigendom van SD Worx. Zoals eerder aangehaald beschikt SD Worx op kortere afstand over verschillende kantoorgebouwen. In het gebouw Brouwersvliet is een deel van het gebouw in mede-eigendom van het zusterbedrijf Xerius. Eigendommen SD Worx Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

10 2.2.3 Groenstructuur Binnen de afbakening van het plangebied is geen beplanting aanwezig. Ook in de onmiddellijke omgeving van het plangebied is er weinig beplanting. Op de Brouwersvliet staat een dubbele rij platanen. Deze groenstructuur stopt ter hoogte van de kaaien. Het plangebied ligt evenwel aan de Schelde. Groenstructuur (ondergrond: google maps) Ontsluiting en parkeren Het plangebied wordt voor gemotoriseerd verkeer ontsloten via de kaaiweg (Orteliuskaai / Van Meterenkaai / Tavernierkaai) en verbindt de site met het stedelijk wegennet. De Brouwersvliet verbindt het plangebied met de Leien. Onder de Brouwersvliet ligt de Waaslandtunnel die de verbinding maakt met Linkeroever. Onderstaand overzicht geeft de beschikbare parkeerplaatsen weer die SD Worx hetzij huurt hetzij in eigendom heeft: bedrijfsrestaurant (inrit via Brouwersvliet 6): 94 Brouwersvliet 2-4-6: 80 Brouwersvliet 5: 0 Brouwersvliet 15: 23 Van Schoonbekeplein 6: 15 Parking gebouw Rouaansekaai (met fitness): 124 Q-Park aan MAS (huren): 110 Apcoa aan de kaai (huren): 40 In het gebouw Brouwersvliet zijn de hierboven opgegeven 80 parkeerplaatsen in eigendom van SD Worx. De andere eigenaar (Xerius) beschikt ook nog over eigen parkeerplaatsen in dit gebouw. In totaal heeft SD Worx 336 parkeerplaatsen in eigendom en worden er 150 gehuurd. Dit betekent dat er 486 parkeerplaatsen beschikbaar zijn voor de werknemers. Het noordzuid georiënteerd dubbelrichtingsfietspad langs de kaaien, zorgt ervoor dat het plangebied vlot bereikbaar is voor de zachte weggebruiker. Ook met openbaar vervoer is de site goed bereikbaar. De geplande optimalisatie van het openbaar vervoernetwerk wordt verder toegelicht in het hoofdstuk Planningscontext. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

11 Netplan (bron: De Lijn) Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

12 2.2.5 Fotoreportage plangebied Foto-aanduidingen 1. Kantoorgebouw Brouwersvliet 2. Kantoorgebouw Brouwersvliet Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

13 3. Herbosch Building 4. Herbosch Building 5. Waterkering tussen Scheldekaaien en binnenstad 6. Scheldekaaien: zicht vanuit Van Meterenkaai op Noorderterras 7. Nederlands Loodswezen gebouw 8. Technische dienst van het Loodswezen 9. Technische dienst van het Loodswezen 10. Loodswezen met standbeeld gesneuvelde zeelieden Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

14 11. Loodswezen langs Tavernierkaai 12. Bedieningshuis Bonapartesluis 13. Gebouw SD Worx 14. Gebouw SD Worx 15. Kaaimuren Bonapartedok 16. Ventilatiegebouw Waaslandtunnel 17. Brouwersvliet 18. Brouwersvliet Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

15 19. Waterhuis (Brouwershuis) en stokerij De Fortuin 20. Hoekpand Stokerij De Fortuin 21. Zicht Brouwersvliet richting Tavernierkaai 22. Zicht van Schoonbekeplein richting Adriaan Brouwerstraat 23. Adriaan Brouwerstraat 10: pakhuis in neo-vlaamserenaissancestijl 24. Adriaan Brouwerstraat 2: burgerhuis met Barokpoort 25. Adriaan Brouwerstraat 26. Zicht Adriaan Brouwerstraat richting Spanjaardsteeg Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

16 27. Zicht vanuit Van Schoonbekeplein richting Brouwersvliet 28. Sokkel kantoorgebouw Brouwersvliet 29. Blauwbroekstraat 30. Blauwbroekstraat: traditioneel burgerhuis met rococopoort Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

17 3 PLANNINGSCONTEXT 3.1 Juridisch kader Gewestplan Het gewestplan Antwerpen (goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 3 oktober 1979 en latere wijzigingen) bepaalt volgende bestemming voor het plangebied van het RUP Brouwersvliet: Het plangebied ligt in de bestemming woongebied met cultureel, historische en/of esthetische waarde. De woongebieden zijn bestemd voor wonen, alsmede voor handel, dienstverlening, ambacht en kleinbedrijf voor zover deze taken van bedrijf om redenen van goede ruimtelijke ordening niet in een daartoe aangewezen gebied moeten worden afgezonderd, voor groene ruimten, voor sociaalculturele inrichtingen, voor openbare nutsvoorzieningen, voor toeristische voorzieningen, voor agrarische bedrijven. Deze bedrijven, voorzieningen en inrichtingen mogen echter maar worden toegestaan voor zover ze verenigbaar zijn met de onmiddellijke omgeving. In de gebieden en plaatsen van culturele, historische en/of esthetische waarde wordt de wijziging van de bestaande toestand onderworpen aan bijzondere voorwaarden, gegrond op de wenselijkheid van het behoud. Bijkomend zijn bijzondere voorschriften betreffende de hoogte van de gebouwen (BVR 07/07/00) van toepassing. In (onder meer) het stadscentrum van Antwerpen (dit is het gedeelte van de stad dat begrensd wordt door de Leien) wordt de maximale bouwhoogte afgestemd op de volgende criteria: 1 de in de onmiddellijke omgeving aanwezige bouwhoogten; 2 de eigen aard van de hierboven vermelde gebieden; 3 de breedte van het voor het gebouw gelegen openbaar domein. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

18 Gewestplan met afbakening RUP Brouwersvliet Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

19 3.1.2 Plannen van aanleg en ruimtelijke uitvoeringsplannen Het plangebied is niet gelegen in een BPA of APA. Het plangebied ligt in het RUP Eilandje. Het GRUP Afbakening Grootstedelijk Gebied Antwerpen is eveneens van toepassing op het plangebied. RUP Eilandje Voor het gebied Eilandje werd een masterplan, een beeldkwaliteitplan voor de buitenruimte, een beeldkwaliteitplan voor de architectuur, een groenplan, een waterplan en een RUP opgemaakt. Het Masterplan Eilandje werd opgeleverd in 2002, en werd opgemaakt door Buro 5 Maastricht onder leiding van toenmalig stadsbouwmeester René Daniëls. Met het masterplan wil de stad het Eilandje terug leefbaar maken, met aandacht voor wonen, werken en vrije tijd. Het masterplan bevat de stedenbouwkundige krijtlijnen voor de verdere ontwikkeling van het gebied. Het Masterplan Eilandje duidt twee fasen aan voor de herontwikkeling. Fase 1 bestaat uit de deelwijken Oude Dokken, Montevideowijk en Cadixwijk. Elk van deze deelwijken krijgt een sterke eigen identiteit. Met fase 2 blikt het masterplan vooruit naar een verdere toekomst, naar het noorden richting haven. Fase 2 gaat onder meer over het Droogdokkeneiland, het Mexico-Eiland en het oostelijk gelegen Kempeneiland. Nadien is het masterplan verder uitgewerkt in vier gedetailleerde documenten: een beeldkwaliteitplan voor de buitenruimte (2002) en voor de architectuur (2004), een groenplan (2005) en een waterplan (2004). De voornaamste krijtlijnen uit de verschillende plannen zijn: Openheid bewaren en identiteit accentueren; Eenvoud en ruwheid bewaren; Groene toets en water voor iedereen. Het plangebied van het RUP Eilandje komt overeen met het projectgebied van Eilandje fase 1. Het RUP bestaat uit drie wijken: de Oude Dokken, de Montevideowijk en de Cadixwijk. Het RUP Eilandje vervangt hierdoor het bijzonder plan van aanleg (BPA) Eilandje, Het RUP Cadix en het gewestplan. De directe aanleiding voor de opmaak van dit RUP was de jeugdculturele zone die de stad wil onderbrengen in een oud magazijn in de Ankerrui. Verder worden de voorschriften en het grafisch plan zoveel mogelijk vereenvoudigd en qua opbouw en formulering in overeenstemming gebracht met het RUP Binnenstad, dat grenst aan het plangebied. Op deze wijze wordt de actualisering en vereenvoudiging van het RUP Binnenstad verdergezet voor het Eilandje. Deputatie heeft in zitting van 1 september 2011 het RUP Eilandje goedgekeurd. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

20 Grafisch plan van het RUP Eilandje Het bouwblok ligt binnen de bestemmingszone artikel 1: zone voor wonen_bestaand weefsel (Wo 1). In deze zone is de bruto-vloeroppervlakte beperkt tot maximaal 1500m² voor kantoren, diensten en ateliers. De voorziene overgangsmaatregel is niet van toepassing bij nieuwbouw. De volledige stedenbouwkundige voorschriften zijn opgenomen in bijlage 1. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

21 GRUP Afbakening Grootstedelijk Gebied Antwerpen (AGGA) Het plangebied is gelegen binnen de afbakening van het grootstedelijk gebied Antwerpen. De Vlaamse regering heeft op 19 juni 2009 het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Afbakening Grootstedelijk Gebied Antwerpen (GRUP AGGA) definitief vastgesteld. Met dit plan stelt de Vlaamse Regering twee zaken voor: 1. een afbakeningslijn die aangeeft waar de stedelijke ontwikkeling van het Antwerpse in de toekomst kan gebeuren. 2. aanpassingen aan de stedenbouwkundige voorschriften op verschillende locaties om nieuwe ruimte te creëren voor wonen, werken, verkeersinfrastructuur, stadsbossen en stedelijk groen. Het plan stimuleert een stedelijk gebiedsbeleid. Dit betekent dat vanuit het principe van gedeconcentreerde bundeling het stedelijk gebied wordt versterkt. Hierbij vormen ontwikkeling, verdichting en concentratie de uitgangspunten. Om uitzwerming, lintbebouwing en wildgroei van activiteiten in het buitengebied te vermijden, is dit beleid gericht op het creëren van een aanbod aan bijkomende woningen, het voorzien van ruimte voor economische activiteiten, het versterken van stedelijke activiteiten en het stimuleren van andere vormen van mobiliteit. Zo wordt een versnippering van de ruimte voorkomen. Er moet echter ook rekening gehouden worden met de draagkracht van het stedelijk gebied, niet alleen kwantiteit maar ook kwaliteit van ruimte en woonomgeving staat voorop. Het is noodzakelijk om de stedelijke gebieden te vernieuwen door het doorvoeren van onder andere een meer dynamische stadsvernieuwing en door strategische projecten. Het ontwikkelen van nieuwe woontypes en kwalitatieve leefomgevingen is een doelstelling. Er zijn geen specifieke voorschriften van kracht voor het plangebied. Afbakening GRUP AGGA Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

22 3.1.3 Verordeningen Bouwcode De gemeentelijke stedenbouwkundige verordening Bouwcode is van kracht vanaf 4 april De voorschriften van het RUP Eilandje primeren boven deze van de Bouwcode. Er is tijdens de opmaak van de twee reglementen wel getracht om zoveel mogelijk voorschriften die in de bouwcode worden opgenomen niet te herhalen in het RUP. Enkel daar waar het RUP strengere of andere reglementen wil, die specifiek zijn voor het Eilandje, worden de voorschriften van de bouwcode overschreven in het ruimtelijk uitvoeringsplan. Gewestelijke verordening hemelwaterputten Deze gewestelijke stedenbouwkundige verordening bevat minimale voorschriften voor de lozing van niet verontreinigd hemelwater, afkomstig van verharde oppervlakten. Het algemene uitgangsprincipe hierbij is dat zoveel mogelijk herbruikt wordt. In tweede instantie moet het resterende gedeelte van het hemelwater worden geïnfiltreerd of gebufferd, zodat in laatste instantie slechts een beperkt debiet vertraagd wordt afgevoerd naar de riolering. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

23 3.2 Beleidskader Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen Goedgekeurd bij besluit door de Vlaamse Regering d.d. 23/09/1997 en later gewijzigd Volgende selecties zijn van toepassing: Grootstedelijk gebied Antwerpen De bestaande ruimtelijke structuur van Vlaanderen, in het bijzonder van de stedelijke structuur, en de ruimtelijke principes voor de gewenste ruimtelijke structuur vormen de basis voor het toekomstig stedelijk beleid. Vanuit deze beleidsmatige benadering kan het principe van de gedeconcentreerde bundeling worden waargemaakt en de druk op het buitengebied worden verminderd. In het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen wordt Antwerpen aangeduid als grootstedelijk gebied gelegen in de Vlaamse Ruit (stedelijk netwerk van internationaal niveau). Economisch knooppunt Ieder stedelijk gebied wordt beschouwd als een economisch knooppunt. De stedelijke gebieden zijn van doorslaggevend belang voor de economische structuur van Vlaanderen. Hoofdwegen R1 van A1 (Ekeren) tot A14 (Linkeroever) wordt als hoofdweg geselecteerd. Tot de hoofdwegen behoren ondermeer hoofdtransportassen en achterlandverbindingen, waarvan sommigen onderdeel zijn van Trans-European Networks (TEN), het Europese netwerk van transportassen. Ondermeer de Ring rond Antwerpen is onderdeel van het TEN. Primaire wegen II De hoofdfunctie van de primaire wegen II is het verzamelen naar het hoofdwegennet en primaire wegen I. R10 (Singel) van een te verbeteren verbinding met N180 (Noorderlaan) en N101 (Scheldelaan) tot een te verbeteren aansluiting op N113 (Amerikalei) wordt als een primaire weg II geselecteerd Hoofdspoorwegennet voor personenvervoer De Lijn Antwerpen-Gent-Kortrijk-Rijsel behoort tot het net van de (inter)nationale verbindingen en de verbindingen van Vlaams niveau. Hoofdwaterwegennet Naast zijn (inter)nationale verbindende functie ontsluit het hoofdwaterwegennet de belangrijkste economische knooppunten zoals de zeehaven van Antwerpen. Het hoofdwaterwegennet voldoet grotendeels aan de in Europees verband beschreven minimumklasse IV. Het bestaat uit ondermeer de volgende waterwegen: het Albertkanaal, de Schelde-Rijnverbinding en de dokken te Antwerpen en de Zeeschelde en de Bovenschelde Ruimtelijk structuurplan Provincie Antwerpen Goedgekeurd bij ministerieel besluit dd 10/07/2001 en later gewijzigd In het kader van RSPA behoort het plangebied tot de hoofdruimte Antwerpse fragmenten. Dit is het deel van de Vlaamse ruit dat op grondgebied van de provincie Antwerpen gelegen is. Karakteristiek voor de hoofdruimte is de sterke verwevenheid van functies en activiteiten en de ambitie om te streven naar een stedelijke vernieuwing. De hoofdruimte Antwerpse fragmenten wordt nog verder uitgewerkt in zeven deelruimten. In de hoofdruimte Antwerpse fragmenten cirkelen de verschillende deelruimten rond het grootstedelijke gebied Antwerpen Het plangebied is gelegen in de deelruimte Grootstedelijk Gebied Antwerpen. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

24 De deelruimte Grootstedelijk Antwerpen behoudt een centrale rol en biedt ruimte aan de meest hoogwaardige functies. Dat geldt voor wonen, bedrijvigheid, dienstverlening, grootschalige voorzieningen, (bv cultuur, gezondheidszorg, recreatie,..), distributie of verkeer. Een dergelijke concentratie van functies mag niet worden verzwakt door nieuwe polen van dit niveau te creëren. De Schelde wordt in deze deelruimte opgenomen in een nieuwe gemengd groene, gemengd stedelijke vinger van het grootstedelijk gebied. Een nieuwe band van stedelijkheid aan het water met wonen, natuur en groen, dienstverlening en voorzieningen vervangt daarbij de vroegere en huidige bedrijvigheid. In deze deelruimte wordt het zwaartepunt gelegd op de ruimtelijk-economische structuur van de provincie. Eén van de doelstellingen van het Grootstedelijk Gebied Antwerpen is het uitbouwen van een kwalitatieve woonomgeving. De morfologische en functionele dichtheid van Antwerpen kernstad kan worden verlaagd enerzijds door het doorlopend herwaarderen van het weefsel en anderzijds door het uitvoeren van herbestemmingsprojecten Andere relevante gemeentelijke beleidsplannen RUP Binnenstad Voor de binnenstad werd in uitvoering van het S-RSA een RUP opgemaakt. Dit RUP is gebiedsdekkend voor de gehele binnenstad binnen de Leien. Het beoogt de volledige herziening van de 21 BPA's die voorheen in dit gebied de bestemmingen bepaalden. Op 1 februari 2013 besliste de Raad van State de definitieve vaststelling van het plan door de gemeenteraad op 5 maart 2012 en de goedkeuring ervan door de deputatie op 26 april 2012 te schorsen in zoverre het de Gedempte Zuiderdokken bestemt tot "zone voor publiek domein". Grafisch plan van het RUP Binnenstad Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

25 RUP Loodswezen Voor het loodswezen is een RUP in opmaak. De ambitie van de stad met betrekking tot het plangebied van Loodswezen is uitgezet in het ruimtelijk kader voor de Loodswezensite dat verder bouwt op het Masterplan Scheldekaaien. Plangebied van het RUP Loodswezen Het belangrijkste uitgangspunt in het Masterplan Scheldekaaien is het behoud van het publiek karakter van de kaaien in de vorm van een continue publieke ruimte waarbij een verbeterd contact met het water nagestreefd wordt. Om het publiek karakter op de Scheldekaaien te behouden is gekozen voor publieke invullingen voor de gebouwen die op de kaaivlakte staan, echter niet noodzakelijk met een publieke uitbating. De visie gaat verder uit van het behoud en herbestemming van het Loodsengebouw en het Boeienmagazijn. Bijkomend ten opzichte van de bestaande bebouwing, kan tot m² vloeroppervlakte in nieuwbouw gerealiseerd worden. Concreet voor de site van het Loodswezen wordt uitgegaan van horeca, gemeenschapsvoorzieningen en vrijetijdsvoorzieningen als hoofdfuncties en detailhandel en parkeren als nevenfunctie. Wonen en kantoor zijn daarbij niet gewenst omwille van het privatief karakter van deze functies. Kantoren ondersteunend aan een hoofd- of nevenfunctie is wel toegestaan tot maximum 25% van de oppervlakte van de desbetreffende functie. Een zelfstandige kantoorfunctie is verboden. Een watergerelateerd programma in de gebouwen kan een meerwaarde vormen gezien de directe (en historische) relatie van de gebouwen met de Schelde. De gedempte Bonapartesluis en het Margueriedok kunnen eventueel ingeschakeld worden voor nautische activiteiten. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

26 Om de druk op het verkeersnetwerk en de omgeving niet bijkomend te bezwaren wordt voor de parkeercapaciteit het stand-still principe toegepast en geldt een totaal van maximum 800 parkeerplaatsen. Optimalisatie van zowel de bestaande parking als de ontsluiting en integratie ervan in de globale visie voor de Scheldekaaien is aangewezen. Het RUP vormt hiervoor het nodige juridisch kader en maakt het mogelijk om de parking op een kwalitatieve manier boven- of ondergronds (her) in te richten en/of de parkeerplaatsen te herschikken binnen het plangebied Lopende of geplande projecten in de buurt In of onmiddellijk aangrenzend aan het plangebied zijn een aantal grootschalige projecten gepland of in onderzoek. Hierna volgt een beknopte opsomming, een aantal worden verder nader toegelicht. Sigmaplan Voor het deel van de Schelde dat onderhevig is aan getijdenwerking werd het Sigmaplan opgemaakt. Dit werd opgesteld in 1977 en staat in voor de bescherming van mensen en goederen tegen overstromingen. Ondertussen zijn de fysische omstandigheden gewijzigd (met name de stijging van de zeewaterspiegel, de verdieping van de Schelde en de veralgemeende indijking en de klimaatswijzigingen) en zijn nieuwe inzichten gegroeid over de manier waarop bescherming tegen overstromingen moet worden gerealiseerd. Daarom werd het Sigmaplan geactualiseerd en op 22 juli 2005 goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Het niveau van 8,35 meter TAW van de huidige waterkeringsmuur op rechteroever is volgens dit nieuw plan onvoldoende. In uitzonderlijke omstandigheden van stormspringtij wordt Antwerpen bedreigd door een reëel overstromingsgevaar. Daarom moet de waterkering op 9,25 meter TAW worden gebracht. Dit is meer dan twee meter boven de blauwe steen van de kaaimuur en 90cm hoger dan de huidige waterkering. Heraanleg van de Scheldekaaien De heraanleg van de Scheldekaaien is cruciaal voor het herstellen van de band tussen de stad en de Schelde. In 2005 beslisten de stad Antwerpen en de Vlaamse overheid om samen een masterplan voor dit ambitieuze project op te maken. De aanleiding was drieledig: 1. realisatie van een verhoogde waterkering conform het geactualiseerde Sigmaplan van de Vlaamse overheid, 2. stabilisatie van de bestaande kaaimuren, 3. heraanleg van de kaaistrook tot één van de meest prominente publieke ruimten van Antwerpen. Het project overspant het gebied van Droogdokkeneiland in het noorden tot en met Petroleum-Zuid ten zuiden van de binnenstad. De Loodswezensite, die tegenover het bouwblok Brouwersvliet ligt, maakt binnen de heraanleg van de Scheldekaaien deel uit van zone 3, Bonapartedok en Loodswezen. In zone 3 zullen op strategisch gekozen punten mobiele waterkeringen voorzien worden. Op die manier blijft het uitzicht op de Schelde vanuit het MAS, Hanger 26 en het Loodswezen intact. Er wordt ook onderzocht of een vaste waterkering in de gebouwen kan geïntegreerd worden. De oude toegangsgeul tot het Bonapartedok kan worden ingericht als opstapplaats voor watertransport. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

27 Beeld Loodswezen en snede, Masterplan Scheldekaaien Syntheseplan Masterplan Scheldekaaien Brabo 2 Brabo 2 (Noorderlijn) en het eerder uitgevoerde Brabo 1 bundelen een aantal projecten die het aanbod van het openbaar vervoer in de Antwerpse regio uitbreiden en de bijhorende stedelijke infrastructuur verbeteren. Het Masterplan 2020 Antwerpen (2010),dat verder bouwt op de initiële doelstellingen van het Masterplan Mobiliteit Antwerpen (2000), vormen de aanleiding tot de Brabo-projecten. Brabo 2 omvat de heraanleg van de Noorderleien en het Operaplein, een nieuwe tramverbinding naar Ekeren en het Eilandje. Het project moet via het openbaar vervoer zorgen voor een vlotte, hoogwaardige verbinding met het noorden van de stad en het Eilandje. De Oosterweelverbinding sluit de Antwerpse Ring en moet zorgen voor vlotter verkeer, veiligere wegen en minder sluipverkeer. Deze projecten samen zijn een hefboom voor een betere bereikbaarheid en duurzame mobiliteit, voor een betere leefomgeving en kwaliteit, en voor de ruimtelijke en economische ontwikkeling. Deze projecten vragen ook vanuit de stad een gedreven project- en procesmanagement, en bovendien een geïntegreerde Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

28 gebiedsgerichte aanpak en afstemming met de strategische ruimten die de inzet vormen van het stedelijk beleid. Projecten Brabo 2, strategische projecten (Bron: BAM/SAM) Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

29 Bovenlokaal tramnet (Bron: Mobiliteitsplan , stad Antwerpen ) Stedelijk tramnet (Bron: Mobiliteitsplan , stad Antwerpen ) Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

30 Het wegprofiel van Rijnkaai tussen de Kattendijksluis en het kruispunt met de Amsterdamstraat wordt heraangelegd. Er komt een nieuwe rijweg, nieuwe voetpaden aan stadszijde, een nieuw fietspad en een wandelstrook aan de kant van de kaaien. Heraanleg Rijnkaai (Bron: stad Antwerpen) Het einde van de werken voor de heraanleg van de weg is voorzien in oktober Vanaf oktober 2016 tot juni 2017 wordt de aanleg van de trambaan en het fietspad gepland. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

31 4 OMSCHRIJVING VAN DE RELATIE MET HET S-RSA 4.1 Algemeen Het strategisch ruimtelijk structuurplan s-rsa werd goedgekeurd door de deputatie van de provincie Antwerpen op 21 december Voor het s-rsa is in 2013 het initiatief genomen om een evaluatie en actualisatie door te voeren. Het evaluatierapport werd op 19 december 2014 goedgekeurd en hierna werd de actualisatiefase opgestart. Het s-rsa opteert voor een subtiel ingrijpen op wat Antwerpen eigen is. Het tracht met een beperkt aantal strategische acties een maximaal stimulerend effect te hebben op de plek en zijn omgeving. Daartoe formuleert het een generiek en een gebiedsgericht actief beleid. Deze zijn complementair en kunnen niet los van elkaar worden bekeken. 4.2 Richtinggevend gedeelte Generiek beleid Het generiek beleid beoogt de opmaak van een algemeen referentiekader dat van toepassing is op heel de stad. Het tracht zeven beelden uit het collectief geheugen te versterken: Antwerpen als Waterstad / Ecostad / Havenstad / Spoorstad / Poreuze stad / Dorpen en Metropool / Megastad. Voor elk van deze beelden is een visie ontwikkeld die op haar beurt wordt vertaald in maatregelen en acties. Het plangebied komt aan bod in elk van deze beelden (m.u.v. megastad). Waterstad Het herstellen van het waternetwerk kan gebeuren door de oorspronkelijke structuur opnieuw zichtbaar te maken daar waar mogelijk is. Dit betekent dat de kwaliteit van het publiek domein rondom rivier, beken, dokken en kanaal moet vergroot worden en dat de toegankelijkheid ervan moet verbeteren. Het beklemtonen van de relatie met het water betekent in hoofdzaak een herbevestiging van de ruimte langs de Schelde ( stad aan de stroom ). De Schelde wordt hierbij beschouwd als het meest structurerende element van het ruimtelijk structuurplan en van de stad zelf. Binnen het generiek beleid worden, vanuit het beeld van de waterstad, de volgende uitspraken gedaan met betrekking tot het plangebied: in het bijzonder kunnen torens de nieuwe centraliteit van de Schelde op symbolische wijze aangeven ter hoogte van het Eilandje en Nieuw Zuid en hiermee de Antwerpse skyline ten noorden en ten zuiden vervolledigen. Het gaat hier in hoofdzaak om het leggen van kwalitatieve accenten in de skyline. Het is niet de bedoeling een muur te creëren langs de Kaaien. De vernieuwing van de Scheldekaaien, waar de Loodswezensite (aan de overzijde van het plangebied) deel van uitmaakt, valt binnen dit domein. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

32 Figuur: Selectiekaart waterstad, RSA Ecostad Nieuwe ruimtelijke verbanden moeten gelegd worden tussen bestaande of beschermde, uitgeruste groengebieden, recreatieve voorzieningen en de woongebieden. Barrières (veelal mobiliteitsinfrastructuren) moeten hierbij weggewerkt worden. Deze verbindingen zijn essentieel voor het realiseren van het concept van een functionele en vormelijke complexiteit voor de open ruimte. Het ontwikkelen van de ontbrekende schakels (missing links) als kwaliteitsvolle open ruimtegebieden (toegankelijk maken) is een belangrijk onderdeel in de realisatie van de open ruimteverbindingen. Het plangebied ligt ten zuiden van de open ruimte verbinding 4, tussen Schijnvallei en Scheldeboord via Spoor Noord. Figuur: Selectiekaart ecostad, RSA Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

33 Havenstad Het scheidingsmodel haven/stad is de algemene regel. Anderzijds moet ook een verbetering van de ruimtelijke interactie tussen stad en haven (in de randen in transformatie) doorgezet worden. Het vormgeven van een meer stedelijke omgeving in de contactzones met de haven of een buffer vormen tussen de noordelijke dorpen en de haven (poldergebieden) is een belangrijke doelstelling. Het Eilandje is reeds verregaand in transformatie: de Oude Dokken, de Montevideo- en de Cadixwijk in een eerste fase; het Droogdokken Eiland en het Mexico-Eiland in de tweede fase. Een stedelijke omgeving wordt hiervoor nagestreefd, waarbij de relatie met de dokken en de Schelde bevestigd wordt en waarin ook havengerelateerde functies kunnen gevestigd worden. Figuur: Selectiekaart havenstad, RSA Spoorstad Het openbaar vervoer, treinen en tramlijnen, kunnen een positieve rol spelen in het verwezenlijken van een nieuwe stedelijke concentratie, waarbij de verdere spreiding, fragmentatie en gebrek aan stedelijkheid in het grootstedelijk gebied wordt tegengegaan. De rol van het openbaar vervoer moet verder versterkt worden. Deze oplossingen, samen met de uitwerking van een fijnmazige en optimale verdeling van het verkeer over het lager netwerk van de stad, moet van de stad een ruimtelijk open systeem maken, net zoals haar economie en haar samenleving. Dit is coherent met de mogelijkheden van haar noord-zuid geografische oriëntatie en met de kansen van haar fysische expansie. Aanvullend bij de selectie van de tramlijnen uit het Masterplan Antwerpen en Pegassusplan worden een aantal bijkomende spoorlijnen voorgesteld. De toekomstige tramlijnen op het eilandje volgen hieruit als concrete actie Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

34 Figuur: Selectiekaart spoorstad, RSA Poreuze stad Vanuit de doelstelling om het sociaal-maatschappelijk, cultureel, economisch evenwicht in verschillende wijken te herstellen via ingrepen in de morfologie, de leegstand terug te dringen en de porositeit te verhogen, kunnen een aantal richtlijnen aangehaald worden die ondersteunend werken bij de opmaak van RUP s. Op basis van de bestaande ruimtelijke structuur worden een aantal gebiedstypes aangeduid, met daaraan gekoppeld een specifiek ruimtelijk beleid: Dorpen en metropool Het Eilandje en Nieuw Zuid kunnen beschouwd worden als een uiteinde, vlakbij de Kernstad. Voor deze gebieden is een sterk programma nodig: een functionele mix die voor een groot deel uit huisvesting bestaat en met speciale aandacht voor de bewoonbaarheid en het publieke domein. Er zijn ook voorzieningen en functies nodig op stedelijk schaalniveau, zoals het inpassen van opleidings- en sportmogelijkheden die in de binnenstad al aanwezig zijn of nog ontbreken. De gebieden moeten gezien worden als een schakel tussen de stad en de rivier Actief beleid Het actief beleid concentreert zich op vijf strategische ruimten: Harde Ruggengraat / Zachte Ruggengraat / Groene Singel / Levend Kanaal / Lager Netwerk met Stedelijke Centra. Binnen deze ruimten worden strategische programma s geformuleerd, die op hun beurt specifieke projecten omvatten. Het Eilandje maakt maakt deel uit van de harde ruggengraat, samen met Antwerpen Noord, de Scheldekaaien, de Scheldebruggen, de binnenstad en de omgeving van het centraal station, Zuid, Nieuw Zuid, IPZ en de Zuidelijke Scheldeoevers. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

35 Figuur: Strategische ruimten, programma s en projecten, RSA Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

36 5 PLANPROCES 5.1 Stappenplan opmaak RUP De uitwerking van het ruimtelijk uitvoeringsplan verloopt in vijf fasen. fase 1. voortraject Het voortraject bestaat uit de opmaak van de proces- en richtnota en de planmerscreeningsprocedure. De proces- en richtnota geeft inzicht in het planproces en geeft op basis van het ontwerpend onderzoek (dat is opgemaakt door de stad) de ruimtelijke ontwikkelingsvisie voor de ontwikkeling van de site en omgeving weer. Naast een analyse van de omgeving, een detaillering van het plangebied en een inzicht in de geldende juridische en planlogische context worden in deze fase ook de randvoorwaarden opgesomd die later in het RUP vertaald zullen worden in stedenbouwkundige voorschriften. De planmerscreeningsprocedure sluit aan op de goedkeuring door het college van de proces- en richtnota. In de planmerscreening worden de te verwachten effecten van het plan beschreven en kan aan de bevoegde administratie aangetoond worden dat zij niet aanzienlijk zullen zijn. De administratie neemt dan op basis van deze nota en de adviezen van de adviesverlenende instanties een beslissing over de noodzaak voor de opmaak van een planmer. Op basis van de planmerscreening zullen in de volgende fase mogelijk bijkomende randvoorwaarden worden opgenomen. fase 2. voorontwerp RUP Het voorontwerp vertaalt de ruimtelijke randvoorwaarden in een juridisch verordenend plan, waarin alle documenten vervat zitten die deel zullen uitmaken van het uiteindelijke ruimtelijk uitvoeringsplan. Na een interne overlegronde wordt het voorontwerp besproken op een plenaire vergadering. fase 3. ontwerp RUP De opmerkingen van de plenaire vergadering worden verwerkt in een ontwerp van het ruimtelijk uitvoeringsplan. Het ontwerp wordt voorlopig vastgesteld door de gemeenteraad. fase 4. openbaar onderzoek en definitieve vaststelling Na voorlopige vaststelling wordt een openbaar onderzoek gehouden zoals voorzien is in de Vlaamse codex Ruimtelijke Ordening. Na behandeling van de adviezen en bezwaren wordt het RUP uitgewerkt voor definitieve vaststelling door de gemeenteraad. 1 fase 5. publicatie en in werking treding 14 dagen na de publicatie of bekendmaking van de gemeenteraadsbeslissing tot definitieve vaststelling van het RUP in het Belgisch Staatsblad, treedt het RUP in werking. 5.2 Timing opmaak RUP Onderstaand schema en tabel geven het stappenplan en bijhorende indicatieve timing van het RUP weer. 1 De Vlaamse Regering en de deputatie beschikken over een termijn van 30 dagen om de uitvoering van het besluit van de gemeenteraad tot definitieve vaststelling van het RUP te schorsen. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

37 Stappenplan opmaak RUP proces- en richtnota opmaak proces- en richtnota mei - juni 2016 intern overleg proces- en richtnota juni 2016 College van burgemeester en schepenen juli - augustus 2016 Gecoro september 2016 planmerscreening opmaak screening + procedure oktober-november 2016 voorontwerp RUP opmaak voorontwerp RUP oktober-november 2016 intern overleg voorontwerp november 2016 College van burgemeester en schepenen december 2016 adviesvraag en plenaire vergadering december januari 2017 ontwerp RUP opmaak ontwerp februari-maart 2017 intern overleg ontwerp april 2017 College van burgemeester en schepenen mei 2017 Gemeenteraad mei 2017 openbaar onderzoek juni-juli 2017 Gecoro september 2017 definitief RUP opmaak definitief RUP oktober 2017 Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

38 College van burgemeester en schepenen oktober 2017 Gemeenteraad november 2017 schorsingsperiode december 2017 publicatie BS januari 2018 termijn Raad van State 60 dagen Indicatieve timing opmaak RUP 5.3 Betrokken actoren Interne actoren Met het oog op een vlot procesverloop worden de nodige actoren betrokken bij het planproces. Het interne projectteam zorgt voor de inhoudelijke projectbegeleiding en kwaliteitsbewaking. Dit gebeurt in overleg met diverse stedelijke diensten die elk hun expertise en kennis inbrengen. De besluitvorming is een verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en schepenen en de gemeenteraad Externe actoren In de loop van het proces van het RUP wordt de eigenaar geconsulteerd die gevestigd is binnen het plangebied. 5.4 Communicatie- en participatietraject De communicatie en participatie voor dit RUP heeft als doelgroep de omwonenden en de gevestigde gebruikers van het plangebied. Hierbij vormt het decretaal bepaalde communicatie- en inspraaktraject voor RUP s de leidraad: Voor het openbaar onderzoek wordt een infomoment georganiseerd om het ontwerp RUP toe te lichten. De gebruikelijke kanalen zoals de website van de stad Antwerpen worden ingezet om informatie te verspreiden. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

39 6 ONTWIKKELINGSVISIE 6.1 Historiek Historische kaarten met aanduiding plangebied Uit bovenstaande kaarten wordt de evolutie van het plangebied weergegeven. De huidige bouwblokken zijn reeds van in 1645 waarneembaar op kaart. Op termijn heeft het recht trekken van de Schelde geresulteerd in een duidelijk front van de stad naar de Schelde. Er is een duidelijk onderscheid waarneembaar tussen de bouwvolumes op de kaai en de volumes achter het front. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

40 Scheldefront Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

41 6.2 Ontwerpend onderzoek Globale visie Zoals aangehaald hiervoor is voor de site Loodswezen een RUP in opmaak. Er dient onderzocht te worden wat de relatie is tussen de geplande ontwikkelingen aan Loodswezen en deze in voorliggend plan. Volgende visie-elementen zijn van belang voor de site Brouwersvliet: de ontwikkeling aan Loodswezen wordt gezien als een nieuw baken gepositioneerd op de as van Brouwersvliet en Sint-Pietersvliet voor het nieuwe gebouw wordt een levendige plint en een duidelijk gezicht naar de Schelde aanbevolen overstappunt tussen verschillende vervoersmodi een duidelijke relatie, zicht en verbinding met de Schelde Relatie met de geplande ontwikkelingen voor Loodswezen Ontwikkelingskader In het ontwikkelingskader voor Brouwersvliet zijn volgende doelstellingen voorgesteld: Het nieuwe kantoorgebouw van SD Worx dient een onderdeel uit te maken van het front van de stad naar de Schelde Het zicht op het MAS vanaf linkeroever mag zo min mogelijk belemmerd worden. Dit betekent de bouwhoogte maximaal 37 m (10 bouwlagen) bedraagt aan de Scheldekaai. Het nieuwe kantoorgebouw moet rekening houden met de impact op het Loodswezen en de relatie met de nieuwe ontwikkeling aan het Loodswezen. Het nieuwe kantoorgebouw heeft een levendige plint. Op de site Loodswezen wordt een publiek domein gecreëerd dat ruimtelijk doorloopt tot aan de gevel van de site Brouwersvliet. Voor het maximaliseren van de verblijfskwaliteit op het geplande publiek domein is een levendige plint gewenst. Het nieuwe kantoorgebouw sluit aan op de bestaande aangrenzende gebouwen aan de Brouwersvliet. Er is een logische overgang in korrel en bouwhoogte vanuit de Brouwersvliet naar de Scheldekaai. Hierbij moet gekeken worden naar de ritmiek van het bouwblok. Ook de relatie met de bebouwing in de Adriaan Brouwerstraat is van belang. De weg is hier zeer smal waardoor extra aandacht moet uitgaan naar het respecteren van privacy en een maximale lichtinval voor de omliggende bebouwing. Het afwijken van de randvoorwaarden inzake bouwdiepte vanuit het RUP Eilandje is wenselijk om te komen tot een duurzaam kantoorgebouw met voldoende lucht en licht. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

42 Er moet aandacht uitgaan naar de toegang tot het gebouw. Belangrijk hierbij is de inrichting van het omliggende publiek domein, de relatie met de geplande tramhalte en de toegang tot de fietsenstalplaatsen. Voor het bepalen van het aantal autoparkeerplaatsen geldt de bouwcode van de stad Antwerpen. De ondergronds parkeergarage wordt het best toegankelijk gemaakt via de Adriaan Brouwerstraat en niet via de Brouwersvliet; dit rekening houdende met de gewenste ontsluitingsstructuur op lange termijn. 6.3 Scenario s Aan de hand van verschillende scenario s werd de site ontwerpmatig afgetoetst. Het verschil tussen de scenario s is gebaseerd op verschillende invullingen van de harmonieregel alsook op de invulling van de gewenste bouwdiepte in combinatie met vrije ruimte. De verschillende scenario s dienen beschouwd te worden als denkoefeningen. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

43 Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

44 Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

45 7 AFBAKENING EN KRACHTLIJNEN RUP 7.1 Afbakening plangebied De afbakening van het plangebied stemt overeen met het bouwblok aan Brouwersvliet. Er wordt voorgesteld enkel het betreffende bouwblok op te nemen. De wegenis rondom blijft vervat in het RUP Eilandje. Afbakening plangebied RUP Brouwervliet Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

46 7.2 Krachtlijnen Bestemming Inzake bestemming blijft de bestemming van het RUP Eilandje behouden. Enkel de maximale brutovloeroppervlakte voor kantoren, diensten en ateliers wordt geschrapt uit de stedenbouwkundige voorschriften Inrichting Inzake inrichting blijft de harmonieregel van toepassing. De CHE-regel is niet van toepassing aangezien het betreffende bouwblok geen cultureel, historisch of esthetisch waardevol patrimonium omvat. De bepalingen omtrent bouwdiepte en open ruimte dienen nog verder in detail te worden onderzocht. Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

47 BIJLAGEN Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

48 Bijlage 1_voorschriften RUP Eilandje Proces- en richtnota RUP Brouwersvliet versie 20 juni

49 RUIMTElIjK UITVoERInGSPlAn EIlAnDjEEIlAnDjE VooRSCHRIfTEn RUP RUP Voorschriften RUP Eilandje 1

50

51 RUIMTElIjK UITVoERInGSPlAn EIlAnDjEEIlAnDjE VooRSCHRIfTEn RUP RUP Antwerpen, juni 2011 Stad Antwerpen Voorschriften RUP Eilandje 3

52 Colofon Projectleider Isabelle Verhaert Renke Brijs (opvolging vergunningenbeleid) Programmaleider Filip Smits Katlijn Van der Veken Planologisch ambtenaar Frank De Bruyne Secretariaat Bedrijfseenheid Stadsontwikkeling Francis Wellesplein 1, 2018 Antwerpen tel ludo.lorrendopt@stad.antwerpen.be 4 Voorschriften RUP Eilandje

53 INHOUDSTAFEL 0 ALGEMENE VOORSCHRIFTEN Inleiding Algemene ruimtelijke kwaliteit en milieukwaliteit Afstemming categorieën van gebiedsaanduiding Vlaamse Codex Draagkracht Overgangsmaatregel Parkeren en toegangen Publiek domein Vrije hoogte van het gelijkvloers Dakvorm Ondergrondse ruimten Materialen bijzondere VOORSCHRIFTEN ARTIKEL 1: ZONE VOOR WONEN_BESTAAND WEEFSEL (Wo1) Bestemming Inrichting Culturele, historische en/of esthetische waarde van de bestaande bebouwing (CHE- regel) Harmonieregel Bouwdiepte Open ruimte ARTIKEL 2: ZONE VOOR WONEN _ SAMENGESTELD BOUWBLOK (Wo2) Bestemming Inrichting Bouwhoogte Gevelvlak Bouwdiepte Open ruimte Parkeren en toegangen ARTIKEL 3: ZONE VOOR CENTRUMFUNCTIES_TORENS (Ce3) Bestemming Inrichting Terreinbezetting Bouwhoogte Gevelvlak Bouwdiepte Open ruimte Stedelijke plint Parkeren en toegangen ARTIKEL 4: ZONE VOOR CENTRUMFUNCTIES _ BIJZONDERE GEBOUWEN (Ce4) Bestemming Inrichting Terreinbezetting Bouwhoogte Gevelvlak Bouwdiepte Open ruimte Parkeren en toegangen ARTIKEL 5: ZONE VOOR CENTRUMFUNCTIES _ STEDELIJKE FUNCTIES (Ce5) Bestemming Inrichting Bouwhoogte Bouwdiepte Open ruimte Parkeren en toegangen ARTIKEL 6: ZONE VOOR WATER (Wa) Bestemming Inrichting ARTIKEL 7: ZONE VOOR PUBLIEK DOMEIN (Pu) Bestemming Inrichting ARTIKEL 8: OVERDRUK RECA EN DETAILHANDEL Terminologie Voorschriften RUP Eilandje 5

54

55 0 ALGEMENE VOORSCHRIFTEN 0.1. Inleiding De voorschriften worden toegepast op het perceel/de percelen waarop de handelingen of bouwwerken betrekking hebben en op alle aangrenzende percelen binnen een bepaalde zone die in de feiten met het desbetreffende perceel zijn verbonden (bijvoorbeeld door doorgeslagen scheimuren). De voorschriften worden dus niet perceelsgewijs toegepast. De beoordeling van de verenigbaarheid met de voorschriften gaat uit van het te realiseren bouwwerk, zijnde het geheel van constructies en al dan niet open ruimten, die functioneel of materieel samenhangen. Toelichting: Vaak zijn er meerdere gebouwen aanwezig op een perceel of is een gebouw uitgestrekt over meerdere percelen. Een bouwaanvraag moet steeds alle informatie bevatten waardoor men op de plannen alle onderstaande voorschriften kan controleren. Gebouwen die fysisch verbonden zijn, bijvoorbeeld door doorgeslagen scheimuren, worden beschouwd als één geheel, ongeacht de percelering. 0.2 Algemene ruimtelijke kwaliteit en milieukwaliteit De gebiedsontwikkeling van het Eilandje volgt het principe van de duurzame stedenbouw of stedenbouw die in alle stadia van het planproces maximaal kansen en mogelijkheden benut om een hoge ruimtelijke kwaliteit in combinatie met een hoge milieukwaliteit tot stand te brengen, en die deze in de tijd weet te handhaven, zodat ook toekomstige generaties daarin delen. In functie van de gewenste beeld- en belevingskwaliteit moeten de constructies en de inrichting van het gebied kwaliteitsvol uitgevoerd worden. Zowel de architectuur van de gebouwen als de vormgeving en inrichting van de buitenruimte moeten bijdragen tot een verhoging van de ruimtelijke kwaliteit. Het Masterplan Eilandje, het Beeldkwaliteitplan Buitenruimte Eilandje, het Waterplan, het Groenplan en het Beeldkwaliteitplan Architectuur Eilandje vormen het afwegingskader voor het beoordelen van deze ruimtelijke kwaliteit en de goede ruimtelijke ordening. Alle constructies moeten uitgevoerd worden met het oog op de functionaliteit (het gebruik van de ruimten), de herkenbaarheid (aard van de activiteiten en locatie) en het verhogen van de beeldkwaliteit (plaatsing en vormgeving). De constructies en de inrichting van het gebied moeten voldoen aan de gewenste milieukwaliteit. Zowel de vormgeving en uitrusting van de gebouwen als de inrichting en uitrusting van de buitenruimte moeten een zo minimaal mogelijke milieubelasting tot stand brengen (en waar mogelijk een verbetering van het milieu en een verhoging van de leefbaarheid). 0.3 Afstemming categorieën van gebiedsaanduiding Vlaamse Codex In artikel 2.2.3, 2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, goedgekeurd bij besluit van de Vlaamse Regering op 15 mei 2009, wordt opgelegd dat een stedenbouwkundig voorschrift ten allen tijden sorteert onder een categorie of subcategorie van gebiedsaanduiding. In de volgende tabel wordt aangegeven in welke categorie elke bestemmingszone uit voorliggend RUP valt. Voorschriften RUP Eilandje 7

56 Categorieën Vlaams Gewest [1 ] Wonen, [a] woongebied Bestemmingszones RUP Eilandje Art 1 Zone voor wonen bestaand weefsel (Wo1) Art 2 Zone voor wonen samengesteld bouwblok (Wo2) Art 3 Zone voor centrumfuncties torens (Ce3) Art 4 Zone voor centrumfuncties bijzondere gebouwen (Ce4) Art 5 Zone voor centrumfuncties stedelijke functies (Ce5) Art 6 Zone voor water (Wa) Art 7 Zone voor publiek domein (Pu) 0.4 Archeologisch patrimonium Elke bouwaanvraag met bodemverstoring wordt afgetoetst aan de aanbevelingen van de stedelijke dienst archeologie over de waarschijnlijkheid van archeologische vondsten op het terrein. 0.5 Draagkracht De aard en grootte van de functie, de typologie en schaal van een project worden afgetoetst aan de draagkracht van de omgeving. De functie kan overlast genereren door middel van onder andere geluidsproductie, parkeerdruk, mobiliteitsgeneratie, laden en lossen, dag- en nachtactiviteiten. Indien de te verwachten overlast te groot is tegenover de draagkracht van de omgeving, kan een vermindering van het programma, een vermenging van functies of andere bijkomende maatregelen opgelegd worden. Bedrijven die hinderlijk zijn voor een woonomgeving zoals handelszaken in brandbare, giftige of explosieve stoffen of bedrijven die lawaai-, stof- of geurhinder ontwikkelen zijn over het hele plangebied niet toegelaten. 0.6 overgangsmaatregel Deze overgangsmaatregel heeft enkel betrekking op de bestaande hoofdzakelijk vergunde en niet-verkrotte constructies. Deze overgangsmaatregel heeft geen betrekking op bouwaanvragen met functiewijzigingen, nieuwbouw, herbouw en verbouwingen met volume-uitbreiding. Indien de bestaande bebouwing niet voldoet aan de voorschriften van dit RUP, dan vormen de stedenbouwkundige voorschriften met betrekking tot de bestemming en de inrichting op zichzelf geen weigeringsgrond bij de beoordeling van aanvragen tot het verkrijgen van een vergunning. 8 Voorschriften RUP Eilandje

57 0.7 Parkeren en toegangen De voorschriften onder hoofdstuk 0.7 gelden niet voor de zone voor publiek domein. Indien parkeren wordt voorzien op het perceel, dient dit ondergronds georganiseerd te worden. De toegang naar een eventuele ondergrondse parkeergarage is in het gebouw gesitueerd. In- of uitritten van deze parkeergarages kunnen niet op het publiek domein gesitueerd worden. Het aantal parkeerplaatsen is beperkt tot deze noodzakelijk voor het functioneren van het project of de instelling zelf. De maximum gebouwgebonden parkeernormen zijn vastgelegd in onderstaande tabel. Functie Maximale gebouwgebonden parkeerplaatsen Wonen 1,5 / woning Detailhandel en reca 0 Hotel 0,5 / kamer Kantoren en diensten 1 / 100 m² Onderwijs 0 Als vloeroppervlakte wordt de bruto-vloeroppervlakte van die functie in rekening genomen. De getallen die bekomen worden door de toepassing van de normen uit bovenstaande tabel wordt afgerond tot op de lagere eenheid. Bij grootschalige handelszaken met netto-handelsoppervlakte (nho) > 1000m², groothandelsbedrijf, bedrijvigheid, zorginstellingen, sportcomplexen, vrije tijdsinstellingen, gemeenschapsvoorzieningen, activiteiten op het water en publieke parkings wordt de parkeernorm bepaald op basis van het aantal gebruikers, de schaal, het type van gebruik, de capaciteit van de openbare weg en de draagkracht van de omgeving. In geval van bijkomende bijzondere voorschriften aangaande parkeren en toegangen worden deze weergegeven in de bijzondere voorschriften per artikel. 0.8 Publiek domein De aanleg van publiek domein is in alle zones toegelaten, conform de inrichtingsvoorschriften van Artikel Vrije hoogte van het gelijkvloers Bij nieuwbouw is de vrije hoogte van het gelijkvloers minimaal 3,20m Dakvorm De dakvorm is vrij. Een dak mag maximaal één bouwlaag bevatten, die verder niet horizontaal is onderverdeeld. Technische ruimtes, installaties, liftschachten, dienen in het gebouw mee geïntegreerd te zijn. Voorschriften RUP Eilandje 9

58 0.11 Ondergrondse ruimten De aanleg van ondergrondse ruimten onder de volledige zone is toegelaten, indien men rekening houdt met de beperkingen rond het archeologisch patrimonium. De ondergrondse ruimten mogen het groene karakter van een binnengebied en de aanwezigheid van hoogstammige bomen niet hypothekeren Materialen De materialen moeten per bouwblok in harmonie zijn. Alle gevels grenzend aan het publiek domein zijn voorgevels en worden als zodanig afgewerkt, zowel voor het gelijkvloers als voor de overige verdiepingen. 10 Voorschriften RUP Eilandje

59 1 bijzondere VOORSCHRIFTEN ARTIKEL 1: ZONE VOOR WONEN_BESTAAND WEEFSEL (Wo1) Deze voorschriften zijn van toepassing op: OUDE DOKKEN: B3, B4, C1, C1, C3, C4, D1, D2, E1, F1, G1, G2, H3 MONTEVIDEO: B2, C2 (deels) CADIX: B2, B3, B6, C3, C3, C4, C5, C6 1.1 bestemming De volgende functies zijn toegelaten: Wonen is toegelaten Gemeenschapsvoorzieningen zijn toegelaten Detailhandel is op het gelijkvloers toegelaten met een maximale nettohandelsoppervlakte van 400m² Kantoren, diensten en ateliers zijn toegelaten met een maximale brutovloeroppervlakte van 1500m² Vrijetijdsvoorzieningen zijn toegelaten op het gelijkvloers Cafés en restaurants zijn toegelaten op het gelijkvloers; voor cafés en mengvormen tussen cafés en restaurants geldt een maximum nettohandelsoppervlakte van 240m² Hotels zijn toegelaten, mits volgende beperking: Bij nieuwbouw en verbouwing met volume-uitbreiding geldt de harmonieregel voor de bepaling van de gevelbreedte en dus voor de grootte van het hotel en het aantal kamers. Bij verbouwing zonder volumewijziging is het de schaal van het bestaande gebouw dat de grootte van het hotel en het aantal kamers bepaalt. De grootte van het hotel en het aantal kamers kan echter enkel worden toegestaan voor zover ze verenigbaar is met de omgeving zoals beschreven in punt 0.5. Groothandel en industrie en logistiek zijn niet toegelaten. 1.2 Inrichting Culturele, historische en/of esthetische waarde van de bestaande bebouwing (CHE- regel) De wijziging van de bestaande toestand is onderworpen aan de wenselijkheid van het behoud van gebouwen. Dit geldt zowel voor het exterieur als het interieur. De toepassing van de andere voorschriften van het RUP kan geen aanleiding of motief zijn om de elementen met culturele, historische of esthetische waarde in het bouwblok niet te behouden. De stedenbouwkundige vergunningsaanvraag dient in de beschrijvende nota voldoende informatie te bevatten over het cultuurhistorisch profiel van de aanwezige elementen zodat de vergunningverlenende overheid deze kan afwegen. Voorschriften RUP Eilandje 11

60 Toelichting: In deze zone die de bestaande bebouwing van het Eilandje bevat, bevindt zich een grote concentratie waardevolle gebouwen, waarvan slechts een klein percentage beschermd is als monument. Het uitgangspunt van dit voorschrift is dat alle gebouwen bewaard dienen te worden. Bij de bouwaanvraag moet aangetoond worden waarom een gebouw of een gedeelte van het gebouw afgebroken of veranderd mag worden. Dit gebeurt in de beschrijvende nota waar een studie, het CHE-rapport, uitmaakt welke delen cultuurhistorische waarde en welke geen cultuurhistorische waarde hebben Harmonieregel In een omgeving waar de bestaande bebouwing homogene kenmerken vertoont, moeten de op te richten of de te verbouwen gebouwen zodanig worden ontworpen dat ze in harmonie zijn met de kenmerken van de omgeving. Bij toepassing van de harmonieregel kijkt men naar de aangrenzende gebouwen, naar de straatwand of naar een ander ruimtelijk geheel. Men bekijkt het gebouw steeds vanuit een logisch geheel in de omgeving waar een harmonische samenhang merkbaar is. Indien het gebouw of delen ervan niet behouden dienen te worden, geldt de harmonieregel voor het bepalen van de bouwhoogte, de kroonlijsthoogte, de vrije hoogte, de terreinbezetting, de plaatsing van de gebouwen en de bouwdiepte (met een maximum bouwdiepte (zie 1.2.3)) bouwdiepte De bouwdiepte wordt in de eerste plaats bepaald door de harmonieregel. Voor nieuwbouw, functiewijzigingen en verbouwing met volumewijziging gelden ook afmetingen waarbinnen alle gebouwen van de bestemmingszone moeten vallen en die met de harmonieregel niet overschreden kunnen worden: De bouwdiepte voor de gebouwen bedraagt maximaal 24 meter op het gelijkvloers en 14 meter op de verdiepingen tenzij de harmonieregel een beperktere bouwdiepte vereist. Een afwijking van 2 meter meer kan, indien de opgegeven maten een logische structurele afbraak van het gebouw in de weg staan. Toelichting: Het voorschrift over culturele, historische en/of esthetische waarde (de CHE-regel), de harmonieregel en de maximale bouwdiepte zijn een trapconstructie en moeten op een correcte manier ten opzichte van elkaar toegepast worden. 1. De CHE-regel primeert boven alle andere voorschriften. Een gebouw of een deel van het gebouw dat waardevol is moet blijven bestaan en hersteld worden. Hier gelden tegenstrijdige regels (met inbegrip van de harmonieregel en de maximale bouwdiepte) niet. 2. Indien het gebouw of delen ervan niet behouden dienen te worden, geldt de harmonieregel 12 Voorschriften RUP Eilandje

61 3. De maximale bouwdiepte primeert op de bouwdiepte volgens de harmonieregel. M.a.w. indien de harmonieregel vraagt om dieper te bouwen dan de maximale bouwdiepte, geldt de harmonieregel met betrekking tot de bouwdiepte niet, maar wel de regel van de maximale bouwdiepte open ruimte Ieder gebouw moet voorzien zijn van ten minste één niet-overbouwde open ruimte op het straatniveau waarvan de oppervlakte minimaal 15% van de oppervlakte van het perceel/de percelen bedraagt. Het college van burgemeester en schepenen kan een vermindering van de open ruimte toestaan voor hoekpanden en percelen met een diepte van 17m of minder. Voorschriften RUP Eilandje 13

62 ARTIKEL 2: ZONE VOOR WONEN _ SAMENGESTELD BOUWBLOK (Wo2) Deze voorschriften zijn van toepassing op: OUDE DOKKEN: B2 CADIX: A1, A2, A3, A4, A5, B1, B2, B6, C1, C2, D1, D2, D3, D4, D5, D6 2.1 Bestemming De volgende functies zijn toegelaten: Wonen is toegelaten Gemeenschapsvoorzieningen zijn toegelaten Detailhandel is op het gelijkvloers toegelaten met een maximale nettohandelsoppervlakte van 400m² per handelsruimte met uitzondering van OUDE DOKKEN B2 en CADIX A1, A4, A5, D5, D6 waar detailhandel en ambachten zijn toe gelaten op het gelijkvloers met een maximale netto-handelsoppervlakte van 3000m² per handelsruimte Kantoren, diensten en ateliers zijn toegelaten met uitzondering van CADIX B1, B2, C1, C2, D1 waar kantoren zijn toegelaten op het gelijkvloers met een maximale bruto-vloeroppervlakte van 400m² per kantoor. Vrijetijdsvoorzieningen zijn toegelaten op het gelijkvloers Cafés en restaurants zijn toegelaten op het gelijkvloers; voor cafés en mengvormen tussen cafés en restaurants geldt een maximum netto-handelsoppervlakte van 240m² Hotels zijn toegelaten, mits volgende beperking: Bij nieuwbouw en ver bouwing met volume-uitbreiding geldt de harmonieregel voor de bepaling van de gevelbreedte en dus voor de grootte van het hotel en het aantal kamers. Bij verbouwing zonder volumewijziging is het de schaal van het bestaande gebouw dat de grootte van het hotel en het aantal kamers bepaalt. De grootte van het hotel en het aantal kamers kan echter enkel worden toegestaan voor zover ze verenigbaar is met de omgeving zoals beschreven in punt 0.5. Groothandel en industrie en logistiek zijn niet toegelaten. 2.2 Inrichting Bouwhoogte CADIX A1, A2, A3, A4, A5, B6 en OUDE DOKKEN B2 De kroonlijsthoogte bedraagt maximaal 7 bouwlagen. De kroonlijsthoogte is beperkt tot 25m. De gemiddelde kroonlijsthoogte van het bouwblok is maximaal 6 bouwlagen en 22m. CADIX D1, D2, D3, D4, D5, D6 De kroonlijsthoogte bedraagt maximaal 6 bouwlagen. De kroonlijsthoogte is beperkt tot 22m. 14 Voorschriften RUP Eilandje

63 CADIX B1, B2, C1, C2 De kroonlijsthoogte bedraagt maximaal 4 bouwlagen De kroonlijsthoogte is beperkt tot 14 meter Gevelvlak De bebouwing dient opgericht te worden op de grenslijn van de zone. Onderbrekingen in de straatwand zijn toegestaan voor zover zij het overwegend gesloten karakter van de straatwand als geheel respecteren Bouwdiepte De bouwdiepte is vrij Open ruimte De bouwblokken moeten voorzien zijn van ten minste één niet-overbouwde open ruimte waarvan de oppervlakte minimaal 20% van de oppervlakte van de zone bedraagt. De open ruimte van het bouwblok dient ingericht te worden als groen terrein Parkeren en toegangen De ondergrondse parkings worden bij voorkeur gegroepeerd en gezamenlijk ontsloten. In de ondergrondse parking kunnen, aanvullend aan de parkeerplaatsen noodzakelijk voor het functioneren van het project of de instelling zelf, parkeerplaatsen voor activiteiten op het water worden toegevoegd overeenkomstig de parkeernormen van artikel 0.7. De toegangen tot de ondergrondse parkeerruimte kunnen enkel voorzien worden aan de bouwblokzijdes die op het plan aangegeven zijn met. Voorschriften RUP Eilandje 15

64 ARTIKEL 3: ZONE VOOR CENTRUMFUNCTIES_TORENS (Ce3) Deze voorschriften zijn van toepassing op: OUDE DOKKEN: C2 (MAS), H8 (Londentoren) MONTEVIDEO: D2, D3, D4, D5, D6, D7 (Westkaaitorens) CADIX: E1(Cadixtoren) 3.1 bestemming De volgende functies zijn toegelaten: Wonen is toegelaten Gemeenschapsvoorzieningen zijn toegelaten Hotels zijn toegelaten Kantoren, diensten en ateliers zijn toegelaten in de Londentoren en het MAS. Kantoren en diensten zijn toegelaten in de Cadixtoren met een maximale bruto-vloeroppervlakte van m². Kantoren en diensten zijn toegelaten in de Westkaaitorens met een maximale bruto-vloeroppervlakte van m². Detailhandel is toegelaten op het gelijkvloers en de eerste verdieping; in de Londentoren is detailhandel ook toegelaten in de bouwlaag waar de voetgangersbrug aankomt. Vrijetijdsvoorzieningen zijn toegelaten Cafés en restaurants zijn toegelaten op het gelijkvloers, de eerste verdieping en de hoogste verdieping; in de Londentoren zijn cafés en restaurants ook toegelaten in de bouwlaag waar de voetgangersbrug aankomt. Groothandel en industrie en logistiek zijn niet toegelaten. 3.2 Inrichting Terreinbezetting MAS: In de zone kan één gebouw worden opgericht. Hiernaast is het toegelaten verschillende paviljoenen op te richten. De totaal te realiseren bruto-vloeroppervlakte van het gebouw bedraagt maximaal m². De bruto-vloeroppervlakte van het gelijkvloers van het gebouw bedraagt maximaal 1.600m². De totaal te realiseren bruto-vloeroppervlakte van de paviljoenen bedraagt gezamenlijk maximaal 1.500m². 16 Voorschriften RUP Eilandje

65 Londentoren: In de zone kan een bouwvolume bestaande uit een toren en een sokkel opgericht worden waarbij de bestemmingszone maximaal 85% mag bebouwd worden. De totaal te realiseren bruto-vloeroppervlakte van het bouwvolume (toren en sokkel) bedraagt maximaal m². De totaal te realiseren bruto-vloeroppervlakte van het torenvolume bedraagt maximaal m². De bruto-vloeroppervlakte van het gelijkvloers van het torenvolume bedraagt maximaal m². Westkaaitorens: In de zone MONTEVIDEO D 2 kan één gebouw worden opgericht. In de zone MONTEVIDEO D 3-4 kunnen twee gebouwen worden opgericht. In de zone MONTEVIDEO D kunnen drie gebouwen worden opgericht. De totaal te realiseren bruto-vloeroppervlakte van MONTEVIDEO D 2 bedraagt maximaal m². De bruto-vloeroppervlakte per verdieping bedraagt maximaal 440 m². De totaal te realiseren bruto-vloeroppervlakte van MONTEVIDEO D 3-4 bedraagt maximaal m². De bruto-vloeroppervlakte per verdieping bedraagt maximaal 440 m² voor één volume en maximaal 600 m² voor het andere volume. De totaal te realiseren bruto-vloeroppervlakte van MONTEVIDEO D bedraagt maximaal m². De bruto-vloeroppervlakte per verdieping bedraagt maximaal 440 m² voor twee volumes en maximaal 600 m² voor het derde volume. De bruto-vloeroppervlakte per verdieping bedraagt minimaal 225 m². De bruto-vloeroppervlakte van de inpandige terrassen bedraagt maximaal 20% van de bruto vloeroppervlakte van de verdiepingen. De bruto-vloeroppervlakte van het gelijkvloers is daardoor maximaal de som van de bruto-vloeroppervlakte van de eerste verdieping en de oppervlakte van de inpandige terrassen van de eerste verdieping (uitkragende terrassen worden niet meegerekend). Voorschriften RUP Eilandje 17

66 Cadixtoren: In de zone kan één bouwvolume bestaande uit een toren met sokkel worden opgericht. De totale te realiseren bruto-vloeroppervlakte van het bouwvolume bedraagt maximaal m² Bouwhoogte MAS: De kroonlijsthoogte van de toren bedraagt minimaal 50m en maximaal 65m. De maximale kroonlijsthoogte van de paviljoenen is 2 bouwlagen. Londentoren: De maximale kroonlijsthoogte van het bouwvolume (sokkel) bedraagt 31m of 9 bouwlagen. De kroonlijsthoogte van de toren bedraagt minimaal 50m en maximaal 77m. Westkaaitorens: De kroonlijsthoogte van de torens bedraagt minimaal 50m en maximaal 60m of 16 bouwlagen. Cadixtoren: De kroonlijsthoogte van de toren bedraagt minimaal 60m en maximaal 80m. Over een afstand van 30 m vanaf de westelijke grens van de zone wordt de kroonlijsthoogte begrensd door een denkbeeldig schuin vlak onder 45 vertrekkende vanaf de oostelijke grens van de naastliggende zone D Gevelvlak Westkaaitorens: Het bouwvolume van MONTEVIDEO D2 dient te grenzen aan de oostelijke grens van de zone. Minstens één van de bouwvolumes van MONTEVIDEO D 3-4 dient te grenzen aan de westelijke grens van de zone. De bouwvolumes van MONTEVIDEO, D dienen afwisselend te grenzen aan de oostelijke of westelijke grens van de zone. Cadixtoren: Het bovengrondse deel van het bouwvolume kan over de ganse zone opgericht worden. Het bouwvolume van de toren dient te grenzen aan de oostelijke grens van de zone. 18 Voorschriften RUP Eilandje

67 3.2.4 Bouwdiepte MAS: De maximale gevellengte van de langste zijde van het torenvolume bedraagt 40 m. Londentoren en Cadixtoren: De bouwdiepte is vrij. Westkaaitorens: De torens hebben een breedte tussen 18 en 22 meter aan de dokzijde. Binnenruimtes en inpandige terrassen dienen binnen deze breedte te vallen, uitkragende terrassen mogen zich er buiten bevinden Open ruimte De niet-bebouwde ruimte van de zone dient ingericht te worden als publiek domein conform de voorschriften van Artikel 7. De ruimte dient te allen tijde publiek toegankelijk te zijn Stedelijke plint Het gelijkvloers mag enkel ingericht worden als toegang tot de hoger gelegen functies en voor functies, gericht op het publieke leven, zoals publieke voorzieningen, handelszaken, horeca, met uitzondering van de Cadixtoren Parkeren en toegangen De toegangen tot de ondergrondse parkeerruimte kunnen enkel voorzien worden aan de bouwblokzijdes die op het plan aangegeven zijn met. Westkaaitorens: De ondergrondse parkeergarage kan ononderbroken lopen van de noordelijke grens van zone D2 tot en met de zuidelijke grens van zone D7. De toegangen tot de ondergrondse parkeerruimte kunnen enkel voorzien worden in het bouwvolume van de torens die grenzen aan de westelijke grens van de zone. Cadixtoren: Het aantal toegangen voor wagens tot de ondergrondse parkeerruimte is beperkt tot 2. Voorschriften RUP Eilandje 19

68 ARTIKEL 4: ZONE VOOR CENTRUMFUNCTIES _ BIjzonDERE GEBOUWEN (Ce4) Deze voorschriften zijn van toepassing op: OUDE DOKKEN: B1 (Rijnkaaisite) CADIX: B5 (Cadixhart) 4.1 bestemming De volgende functies zijn toegelaten: Wonen is toegelaten Gemeenschapsvoorzieningen zijn toegelaten Hotels zijn toegelaten Kantoren, diensten en ateliers zijn toegelaten, met een maximale brutovloeroppervlakte van m² voor het Cadixhart en een maximale brutovloeroppervlakte van m² voor de Rijnkaaisite Detailhandel is op het gelijkvloers en in de kelder toegelaten met een maximale netto-handelsoppervlakte van 3000m² per eenheid. Vrijetijdsvoorzieningen zijn toegelaten Cafés en restaurants zijn toegelaten op het gelijkvloers. Groothandel en industrie en logistiek zijn niet toegelaten. 4.2 Inrichting Terreinbezetting Rijnkaaisite: De totaal te realiseren bruto vloeroppervlakte bedraagt maximaal m². Cadixhart: De totaal te realiseren bruto vloeroppervlakte bedraagt maximaal m² Bouwhoogte Rijnkaaisite: Op de bouwlijn dient minimaal 3 bouwlagen en maximaal 7 bouwlagen hoog gebouwd te worden. De kroonlijsthoogte is beperkt tot 22m. Op de bouwlijn aan de Bataviastraat dient de kroonlijsthoogte beperkt te blijven tot 5 bouwlagen. Vanaf 14 meter teruggetrokken van de zonegrens mag tot 9 bouwlagen hoog gebouwd worden. De kroonlijsthoogte is beperkt tot 32 meter. 20 Voorschriften RUP Eilandje

69 Cadixhart: Op de bouwlijn dient minimaal 3 bouwlagen en maximaal 5 bouwlagen hoog gebouwd te worden. Slechts 50% van de bebouwing op de bouwlijn mag hoger zijn dan drie bouwlagen. De kroonlijsthoogte is beperkt tot 18m. Vanaf 8 meter teruggetrokken van de noordelijke en zuidelijke zonegrens en vanaf 12 meter teruggetrokken van de westelijke en oostelijke zonegrens mag tot 9 bouwlagen hoog gebouwd worden. De kroonlijsthoogte is beperkt tot 32 meter Gevelvlak Onderbrekingen in de straatwand zijn toegestaan voor zover zij het overwegend gesloten karakter van de straatwand als geheel respecteren Bouwdiepte De bouwdiepte is vrij Open ruimte De Rijnkaaisite moet voorzien zijn van ten minste één niet-overbouwde open ruimte op het straatniveau waarvan de oppervlakte minimaal 15% van de oppervlakte van de zone bedraagt. De open ruimte van de bouwblokken dient ingericht te worden als groen terrein Parkeren en toegangen Het aantal toegangen voor wagens tot de ondergrondse parkeerruimte is beperkt tot 2. Toegangen tot de ondergrondse parkeerruimte kunnen enkel voorzien worden aan de bouwblokzijdes die op het plan aangegeven zijn met. Cadixhart: De toegang toegelaten langs de Napelsstraat kan enkel voorzien worden in de zone gelegen tussen de assen van de Rigastraat en de August Michielsstraat. Supplementair aan het gebouwgebonden parkeren kan een buurtparking voorzien worden met een maximum van 200 parkeerplaatsen. Voorschriften RUP Eilandje 21

70 ARTIKEL 5: ZONE VOOR CENTRUMFUNCTIES _ STEDELIJKE FUNCTIES (Ce5) Deze voorschriften zijn van toepassing op: OUDE DOKKEN: H1, H2, H4, H5, H6, H7, H9 MONTEVIDEO: B1, C1, C2 (deels), 5.1 bestemming De volgende functies zijn toegelaten: Wonen is toegelaten Gemeenschapsvoorzieningen zijn toegelaten Hotels zijn toegelaten Kantoren, diensten en ateliers zijn toegelaten Groothandel is toegelaten Detailhandel is toegelaten Vrijetijdsvoorzieningen zijn toegelaten Cafés en restaurants zijn toegelaten; voor cafés en mengvormen tussen cafés en restaurants geldt een maximum netto-handelsoppervlakte van 600m² met uitzondering van bouwblok MONTEVIDEO C1 en B1 waar er geen begrenzing is. Industrie en logistiek zijn niet toegelaten. 5.2 Inrichting Bouwhoogte Oude Dokken: H1, H2, H4, H5: De kroonlijsthoogte bedraagt maximaal 9 bouwlagen en 31m. H6: De kroonlijsthoogte bedraagt maximaal 8 bouwlagen en 28m. H7, H9: De kroonlijsthoogte bedraagt maximaal 3 bouwlagen en13m. Montevideo: C2 (deels), B1: De kroonlijsthoogte bedraagt maximaal 4 bouwlagen en 16m. C1: De kroonlijsthoogte bedraagt maximaal 3 bouwlagen en 13m Bouwdiepte De bouwdiepte is vrij Open ruimte De niet bebouwde delen van de zone worden aangelegd als tuin of verhard in functie van de aanleg van terrassen of toegangen Parkeren en toegangen Toegangen tot de ondergrondse parkeerruimte kunnen enkel voorzien worden aan de bouwblokzijdes die op het plan aangegeven zijn met. 22 Voorschriften RUP Eilandje

71 ARTIKEL 6: ZONE VOOR WATER (Wa) 6.1 Bestemming Deze zone is bestemd voor de aanleg, het beheer en de exploitatie van waterwegeninfrastructuren en kunstwerken zowel boven als onder de waterspiegel (bruggen, sluizen, steigers, pontons, ), voor waterberging en -winning, transport, recreatie, toerisme, scheepsherstelling en wonen te water. Het gebruik van het water en de kades wordt geregeld met concessies en ligplaatsen zonder vrijstelling te geven van de stedenbouwkundige vergunningsplicht of verkavelingsvergunningsplicht. 6.2 Inrichting Constructies in functie van uitbouw, onderhoud en beheer van de hogergenoemde activiteiten zijn toegelaten op basis van schriftelijk advies van de beheerder van het wateroppervlak. Het advies van de beheerder is bindend. Voorschriften RUP Eilandje 23

72 ARTIKEL 7: ZONE VOOR PUBLIEK DOMEIN (Pu) 7.1 Bestemming De zone is bedoeld voor de aanleg van het publiek domein. 7.2 Inrichting De zone is bestemd voor de aanleg van het publiek domein en de daarbij horende infrastructuur zoals parkeervoorzieningen, laad- en loszones, fietspaden, groenaanleg, straatmeubilair Verplaatsbare of vaste constructies ondersteunend aan het publieke functioneren van de ruimte zijn toegestaan. Deze constructies dienen te voldoen aan de redelijke eisen van welstand, in harmonie met de aanleg van de zone. Gesloten horecaconstructies zijn niet toegestaan. De inrichting dient in overeenstemming te zijn met de beoogde kwaliteit zoals beschreven in het Beeldkwaliteitplan Buitenruimte en Groenplan Eilandje. 24 Voorschriften RUP Eilandje

73 ARTIKEL 8: OVERDRUK RECA EN DETAILHANDEL Op de op het grafisch plan met blauwe lijn overdrukte percelen mogen reca en handel op het gelijkvloers en de eerste verdieping worden ingericht. De bepalingen inzake netto-handelsoppervlakte zijn in de bijzondere voorschriften per artikel weergegeven. Voorschriften RUP Eilandje 25

74

75 2 Terminologie afwegingskader: Een richtinggevend toetsingskader voor de kwalitatieve toets bij de vergunningverlening, zonder bindend te zijn. atelier: Werkruimte waar als hoofdactiviteit creatieve processen worden verricht (mode, cultuur, design, media, beeldende kunsten, ). beeldkwaliteit: De kwaliteit van de verschijningsvorm van een gebouw, een object of een omgeving of het samenstel daarvan. Het gaat in hoofdzaak om het uitzicht en de onderlinge samenhang tussen de bebouwde en onbebouwde ruimtelijke elementen. Het uitzicht en de samenhang worden enerzijds bepaald door de vormelijke kwaliteiten van de bebouwing (volumes, schaal, korrel, ritme, kleur) en van de onbebouwde ruimte (stratentracé, pleinen, enz.) en anderzijds door ervarings- en waarnemingsaspecten (de kwaliteit van zichten, geluiden of stilte, gevoel voor veiligheid, herkenbaarheid, herbergzaamheid, enz.). bestemmen: Toekomstgericht bepalen welke functies en activiteiten in een bepaald gebied toegelaten zijn. bodemverstoring: Elke ingreep in de bodem. bouwblok: Overwegend bebouwde ruimte die bestaat als een verzameling van aan elkaar grenzende percelen, omringd door straten en/of natuurlijke grenzen. bouwdiepte: Afstand vanaf de bouwlijn waar over de gehele diepte gebouwd mag worden, inclusief afdaken en uitbouwen, exclusief gelijkvloerse terrassen. bouwlaag: Horizontaal doorlopend gedeelte van een gebouw dat door op gelijke of nagenoeg gelijke hoogte liggende vloeren of balklagen is begrensd, met inbegrip van het gelijkvloers en met uitsluiting van de kelder en zolder. bouwlijn: Lijn waarachter een van de gevels van een gebouw geplaatst is of geplaatst kan worden; de grens van de bouwperimeter. bouwvolume: Volume dat een gebouw omvat. bruto-vloeroppervlakte: De bruto-vloeroppervlakte van een gebouw is de som van de bruto-vloeroppervlakten van alle vloerniveaus. Vloerniveaus zijn bijvoorbeeld verdiepingen, geheel of gedeeltelijk in de grond, verdiepingen boven de grond, verdiepingen voor installaties, dakverdiepingen, zolders. Voorschriften RUP Eilandje 27

76 De bruto-vloeroppervlakte van ieder vloerniveau volgt uit de buitenomtrek van de aan het gebouw begrenzende bouwdelen op vloerhoogte. Hierbij zijn de buitenvlakken van de begrenzingen bepalend. De oppervlakte van trappen, liften en installatieschachten dienen op elk vloerniveau tot de bruto-vloeroppervlakte te worden gerekend. Niet tot de bruto-vloeroppervlakte moeten worden gerekend de oppervlakten van: uitstekende delen van de buitenwand kleiner dan 0,5m²; aan de buitenzijde van het gebouw voorkomende nissen, groter dan 0,5m²; uitwendige vrijstaande kolommen kleiner dan 0,5m²; schalmgaten en vides groter dan 4m²; holle ruimten of kruipruimten tussen het maaiveld en de onderzijde van het gebouw; kruipkelders, tenzij deze volledig geconstrueerd zijn en deel uitmaken van het gebouw met een hoogte van ten minste 1,5m; ondergrondse parkeerruimten met gerelateerde ondergrondse verticale circulatie, ondergrondse technische ruimtes en ondergrondse bergingen; daken en dakterrassen; technische ruimte in het dakvolume; inpandige en uitkragende terrassen; open brand- of vluchttrappen aan de buitenzijde van het gebouw. buurtparking: Parking die niet gebouwgebonden is ten dienste van de buurt. café: Handelszaak waar hoofdzakelijk drank wordt verkocht om ter plaatse te worden genuttigd zoals praatcafés, bars, dansgelegenheden constructie: Gebouw, bouwwerk, vaste inrichting, verharding, publiciteitsinrichting of uithangbord, al dan niet bestaande uit duurzame materialen, in de grond ingebouwd, aan de grond bevestigd of op de grond steunend omwille van de stabiliteit, en bestemd om ter plaatse te blijven staan of liggen, ook al kan het goed uit elkaar genomen worden, verplaatst worden, of is het goed volledig ondergronds. cultuurhistorische waarde: Waarde die kan worden toegekend aan een object, gebouw, terrein of structuur op basis van zijn sociaal-historische, geschiedkundige, architectuurhistorische, (steden) bouwhistorische, archeologische of historisch-geografische karakteristieken. detailhandel: Het leveren van fysieke goederen voor persoonlijk gebruik aan de consument. De detailhandel is de laatste schakel van de distributieketen die loopt van fabrikant tot consument. Ook het opslaan van goederen op de plaats van verkoop of op de plaats van levering behoort tot detailhandel. diensten: Activiteiten gericht op dienstverlening naar de bevolking (loketfuncties) en vrije beroepen. 28 Voorschriften RUP Eilandje

77 functie: Het feitelijk gebruik (de werking) van een onroerend goed of een gedeelte daarvan. hoofdfuncties: Alle functies, onbeperkt toegelaten op een bepaald perceel of in een bepaald gebied. nevenfuncties: Alle functies, beperkt toegelaten op een bepaald perceel of in een bepaald gebied. De specifieke beperkingen van de nevenfuncties moeten samen met de nevenfuncties vermeld worden. gebouw: Elke constructie, die een voor mensen toegankelijke ruimte is, omsloten door buitenmuren en/of scheimuren, een fundering en een dak. gelijkvloers: Onderste bouwlaag van een gebouw, gelegen boven de pas van het maaiveld. gemeenschapsvoorziening: Niet-commerciële voorzieningen van een publiekrechtelijke partij en/of instelling(en) die het algemeen nut dienen en geen winstbejag nastreven. Overheidskantoren worden niet tot gemeenschapsvoorzieningen gerekend maar tot de functie kantoren. gevelvlak: Buitenzijde van de gevel, uitsprongen en insprongen buiten beschouwing gelaten. groen terrein: Onverharde, met vegetatie begroeide oppervlakte. groothandelsbedrijf: Bedrijf dat voor eigen rekening en risico goederen verhandelt die buiten de eigen onderneming zijn vervaardigd en die aan bedrijfsmatige (niet-consumptieve) afnemers worden afgeleverd. harmonieregel In een omgeving waar de bestaande bebouwing homogene kenmerken vertoont, moeten de op te richten of de te verbouwen gebouwen zodanig worden ontworpen dat ze in harmonie zijn met de kenmerken van de omgeving. Bij toepassing van de harmonieregel kijkt men naar de aangrenzende gebouwen, naar de straatwand of naar een ander ruimtelijk geheel. Men bekijkt het gebouw steeds vanuit een logisch geheel in de omgeving waar een harmonische samenhang merkbaar is. herbouwen: Afbraak van een bestaand gebouw en de oprichting van nieuwbouw binnen het oorspronkelijke bouwvolume. horeca: Verzamelnaam voor cafés, restaurants, en hotels. hotel: Toeristische logies die over ten minste vier kamers en/of accommodaties voor ten minste tien personen beschikt. Kleinere toeristische logies vallen onder de functie wonen. inrichten: Ordenen via voorschriften die de ruimtelijke voorwaarden creëren voor een goede ontwikkeling van de functies en activiteiten die in een bepaald gebied toegelaten zijn. Voorschriften RUP Eilandje 29

78 kantoor: Activiteit gericht op privé- of overheidsdienstverlening met een hoofdzakelijk beheersen administratief karakter en een hoge personeelsdensiteit. kelder: Ruimte die volledig of gedeeltelijk onder het maaiveld ligt tussen de fundering en het gelijkvloers. kroonlijst: Horizontale gevelbeëindiging. kroonlijsthoogte: Hoogte van een bouwwerk die gemeten wordt van het maaiveld tot de bovenkant van de deksteen of kroonlijst. Ingeval van puntgevel wordt de kroonlijsthoogte gemeten vanaf het maaiveld tot de aanzet van de puntgevel. maaiveld: Het afgewerkte bouwterrein. netto-handelsoppervlakte: De netto-vloeroppervlakte (gemeten tussen de begrenzende bouwdelen) van de publiek toegankelijke delen van een recazaak of handelszaak met uitzondering van de sanitaire ruimten. nieuwbouw: Als nieuwbouw worden beschouwd ofwel een volledig nieuw op te richten gebouw, ofwel een gebouw waaraan een verbouwing is uitgevoerd waarbij meer dan 40% van de buitenwanden zijn gesloopt. Ook een uitbreiding die groter is dan de helft van de bestaande oppervlakte wordt beschouwd als nieuwbouw. overheidsbedrijf: Bedrijf van een publiekrechterlijke partij. parkeernorm: Norm die in een bepaald gebied of voor een bepaalde functie het maximaal aantal parkeerplaatsen vastlegt. parkeerruimte: Plaats waar geparkeerd mag worden. parkeren: Het langer stilstaan van een voertuig dan nodig is voor het in- of uitstappen van personen of voor het laden en lossen van goederen. paviljoen: Kleinschalige constructie temidden van het publiek domein. perceel: Afgedeeld stuk grond, al dan niet bebouwd, waaraan een kadastraal nummer is toegekend. Elk perceel is vervolgens identificeerbaar door zijn kadastraal nummer. publiek domein: Ruimte, die voor iedereen toegankelijk is. 30 Voorschriften RUP Eilandje

79 publiekrechtelijke partij: De federale staat, een gemeenschap, een gewest, een lokaal bestuur of een rechtspersoon die rechtstreeks of onrechtstreeks onder determinerende invloed staat van één of meer van die overheden, wat blijkt uit: ofwel het in hoofdzaak financieren of dekken van de werkzaamheden van deze rechtspersoon; ofwel het uitoefenen van een toezicht op het beheer van die rechtspersoon; ofwel het aanwijzen van de leden van de bestuursorganen van die rechtspersoon voor meer dan de helft. reca: Verzamelnaam voor restaurants en cafés. restaurant: Handelszaak waar hoofdzakelijk maaltijden worden verkocht om ter plaatse te worden genuttigd. stedelijke plint: Deel van een voorgevel ter hoogte van het gelijkvloers. straatwand: De samenvoeging van alle voorgevels tussen twee straathoeken. technische installaties: Installaties of zelfstandige onderdelen ervan die voldoen aan de drie volgende voorwaarden: a. de installatie moet vast verbonden zijn aan het gebouw; b. het opstellen van de installatie moet nauw verweven zijn met de bouwkundige werkzaamheden; c. de installatie moet overwegend gericht zijn op het scheppen van het klimaat, de accommodaties en andere omstandigheden, waaronder het leven of werken in het gebouw plaatsvindt en niet op het doen, de productie of het verrichten van bezigheden waarvoor het gebouw bestemd is. technische ruimte: Ruimte die enkel voor technische installaties wordt gebruikt. terras: Toegankelijke verharde buitenruimte in, op of buiten een gebouw, aangelegd als verblijfs- of wandelplek. terrein: Door kadastrale of andere grenzen bepaald stuk grond. tuin: Onbebouwde buitenruimte, met inbegrip van zaken die tot de vaste tuininrichting behoren. verdieping: Bouwlaag boven het gelijkvloers. verkrot: Niet voldoend aan de elementaire eisen van stabiliteit. Voorschriften RUP Eilandje 31

80 verkrot gebouw: Gebouw dat op de inventaris leegstand en verkrotting staat en/of dat niet voldoet aan de elementaire eisen van stabiliteit. verweven: Het in elkaars nabijheid brengen van functies en activiteiten zodat er ruimtelijke meerwaarden, vormen van synergie en complementariteit ontstaan. voorgevel: Gevel die zich richt naar de publieke weg waar het perceel aan grenst. vrijetijdsvoorziening: Culturele, recreatieve en sportieve voorzieningen, exclusief horeca en detailhandel. woning: Ruimte, bedoeld voor de huisvesting van één afzonderlijk gezin. zone: Een op plan omlijnd en met een kleur of een teken aangeduid gebied, waaraan een bepaalde bestemming en specifieke stedenbouwkundige voorschriften zijn gekoppeld. 32 Voorschriften RUP Eilandje

81

82

83

84