Ruimtelijk en Functioneel Programma van Eisen. Scholencomplex Montfoort

Transcriptie

1 Ruimtelijk en Functioneel Programma van Eisen Scholencomplex Montfoort Opdrachtgever Gemeente Montfoort Opgesteld door Bart Ellenbroek en Marieke Stevering-Rutten Kenmerk U Datum 7 november 2016

2 Inhoudsopgave 1 Inleiding Ruimtelijk en Functioneel Programma van Eisen Proces Betrokken partijen Leeswijzer 4 2 Kaders en uitgangspunten Huidige situatie Locatie Normatieve ruimtebehoefte Kader buitenruimte 6 3 Visie op samenwerken en samenwonen Samenwerken en samenwonen onderwijs Samenwerken en samenwonen andere (kind)voorzieningen 8 4 Uitstraling en sfeer Buitenzijde gebouw Binnenzijde gebouw Buitenruimte 9 5 Ruimtelijke en functionele eisen Gemeenschappelijke ruimten Hoofdentree / entree onderbouw / hal Speellokalen Ateliers midden en bovenbouw Keuken Spreekruimten Wissellokalen Sanitaire ruimten Repro Was- en droogruimte Lift Stijgruimte Technische ruimte Individuele ruimten De Hobbitstee Graaf Jan van Montfoortschool De Howiblo KMN Kind en Co Buitenruimte 14 6 Indicatief ruimteprogramma 15 Pagina 2 van 17

3 7 Relatieschema Begane grond Verdieping 17 Pagina 3 van 17

4 1 Inleiding Eind 2015 heeft de raad van Gemeente Montfoort een besluit genomen over de locatie van het nieuwe scholencomplex. De volgende stap is het voorbereiden van de kredietaanvraag voor de raad. Hiervoor is een Programma van Eisen met een financiële doorrekening een volgende stap. 1.1 Ruimtelijk en Functioneel Programma van Eisen Het Programma van Eisen (hierna PvE) definieert de functionele en ruimtelijke kaders van het nieuwe scholencomplex. De kwalitatieve en kwantitatieve uitgangspunten, die als basis gelden voor het nieuwe gebouw, worden hierin vastgelegd. In dit specifieke geval is het de basis voor de financiële doorrekening voor de kredietaanvraag bij de raad. Na de toekenning van het krediet is een verdieping nodig om tot een compleet PvE te komen dat basis is voor het ontwerptraject. Deze verdieping is met name nodig voor de individuele ruimten van de scholen. De opgenomen m² voor de diverse ruimten zijn indicatief. Partijen hebben aangegeven de vrijheid te willen hebben om binnen het ruimtelijk kader aanpassingen te doen. In onderhavig stuk is met name het aspect van samenwerken en samenwonen uitgewerkt. In hoofdstuk 5 wordt hier nader op ingegaan. De doelstelling van het definitieve PvE is drieledig: 1. Het dient als toetsingsinstrument in de verschillende ontwerpstadia 2. Het is een communicatiemiddel voor de kwaliteit 3. Het definieert de bouwopgave en zijn context 1.2 Proces Allereerst zijn met de drie betrokken schoolbesturen en de gemeente gesprekken gevoerd. In deze gesprekken is in gegaan op de visie van de besturen op onderwijs en op samenwerking in het scholencomplex. Met de gemeente zijn de kaders verder verkend. Vervolgens is met een uitgebreide delegatie een bezoek gebracht aan drie multifunctionele gebouwen. In de week daarna is met de input van de excursie gewerkt aan het ordeningsprincipe, het samenwonen en input voor de individuele ruimten. Op basis van deze input is een concept PvE geschreven dat via de mail van commentaar is voorzien. Op 3 oktober 2016 is het PvE (voor deze fase) met kleine aanpassingen vastgesteld door de stuurgroep. Dit heeft geleid tot deze definitieve versie. 1.3 Betrokken partijen Bij het opstellen van het PvE zijn vertegenwoordigers van de volgende vier organisaties betrokken geweest: - Stichting PC Primair Onderwijs Groene Hart - Stichting Onderwijs Primair - Stichting Kalisto boeiend basisonderwijs - KMN Kind en Co - Gemeente Montfoort 1.4 Leeswijzer In hoofdstuk 2 worden de kaders en uitgangspunten behandeld. Hoofdstuk 3 gaat in op de visie op samenwonen en samenwerken. In hoofdstuk 4 wordt stilgestaan bij uitstraling en sfeer. In hoofdstuk 5 beschrijven de gezamenlijke en individuele ruimtebehoefte. In hoofdstuk 6 is de ruimtestaat opgenomen en in hoofdstuk 6 tenslotte het relatieschema. Pagina 4 van 17

5 2 Kaders en uitgangspunten 2.1 Huidige situatie Op dit moment zijn de scholen gehuisvest in een gebouw aan de G. van Damstraat in Montfoort. In dit gebouw hebben ze alle drie hun eigen deel en een klein gemeenschappelijk deel. Het gebouw is verouderd en toe aan vervanging en is renovatie door de aanwezigheid van zogenaamde kwaaitaalvloeren geen optie gebleken. 2.2 Locatie De gemeenteraad van Gemeente Montfoort heeft besloten dat het nieuwe gebouw met daarin de drie scholen gerealiseerd moet worden op een locatie naast / achter sporthal Hofland in Montfoort. De locatie is gelegen in de directe nabijheid van de huidige locatie op de sportvelden. Voor de bouw van het scholencomplex verdwijnt één van de sportvelden. Om ruimte te maken voor de nieuwe school worden de bestaande grasvelden vervangen door kunstgrasvelden. Nadat de kunstgrasvelden zijn gerealiseerd kan het nieuwe scholencomplex gerealiseerd worden. nieuwe locatie bestaande locatie 2.3 Normatieve ruimtebehoefte De gemeente Montfoort heeft te maken met een daling van het aantal leerlingen in het basisonderwijs. Op dit moment hebben de scholen samen nog ruim 700 leerlingen. Over 10 jaar is de verwachting dat dit is gedaald naar een kleine 600 leerlingen. De prognose voor over 10 jaar is uitgangspunt voor het bepalen van de ruimtebehoefte van het scholencomplex. In onderstaande tabel is de ruimtebehoefte op basis van deze prognose weer gegeven. Pagina 5 van 17

6 Ruimtekader Scholencomplex naam school De Hobbitstee Graaf Jan van Montfoortschool De Howiblo totaal Het gebouw wordt dus in totaal ruim m² groot. Het gebouw mag maximaal twee bouwlagen hebben. 2.4 Kader buitenruimte Op basis van de verordening voorzieningen huisvesting onderwijs hebben scholen recht op een schoolplein van 3 m² per kind met een minimum van 300 en een maximum van 600 m². Voor de betrokken scholen geeft dat het volgende kader: Kader buitenruimte naam school aantal leerlingen m² terrein De Hobbitstee Graaf Jan van Montfoortschool De Howiblo totaal Pagina 6 van 17

7 3 Visie op samenwerken en samenwonen 3.1 Samenwerken en samenwonen onderwijs De drie schoolbesturen hebben een gezamenlijke visie op samenwerking en met name samenwonen geschreven. De schoolbesturen zien de centrale hal als het hart van het nieuwe gebouw. In dit hart vinden partijen elkaar voor activiteiten. Ruimten die partijen delen bevinden zich grotendeels in dit hart. Flexibiliteit is daarnaast een belangrijk sleutelwoord. Het gebouw moet geschikt zijn om fluctuaties in leerlingenaantallen tussen de drie scholen eenvoudig op te vangen. Scholen moeten gemakkelijk gebruik kunnen maken van elkaars ruimten. De hoofdingang bevindt zich in het centrale hart. Daarnaast heeft iedere school ook een eigen ingang. Het gebouw moet gezamenlijkheid uitstralen, maar daarnaast moeten de afzonderlijke scholen ook herkenbaar zijn. Voor de buitenruimte geldt dat voor de jongste kinderen aparte buitenspeelruimte voor iedere school gerealiseerd moet worden. Voor de oudere kinderen is dit niet het geval. Tijdens de excursie en de gezamenlijke sessie bleek dat partijen nog veel meer kansen zien in samenwonen binnen het nieuwe pand. Naast de eerder genoemde ruimten zijn ook de keuken, ateliers en spreekruimten opgenomen in het gezamenlijke ruimteprogramma. Dit betekent dat het hart van het gebouw over beide verdiepingen een duidelijke verbinding tussen de drie schoolbesturen en de kinderopvang vormt. De individuele ruimten van de scholen beperken zich met name tot lesruimten. Op deze manier wordt optimaal gebruik gemaakt van het samenwonen van partijen in een gebouw. Pagina 7 van 17

8 3.2 Samenwerken en samenwonen andere (kind)voorzieningen De schoolbesturen willen graag samenwerken en samenwonen met andere kindvoorzieningen voor kinderen in de leeftijd van 0 tot 14 jaar in het nieuwe gebouw. Partners die hierbij genoemd zijn: - Kinderdagopvang - Buitenschoolse opvang - Plusklas - Voortgezet onderwijs - Leeskliniek / bibliotheekfunctie - Jeugdteam Montfoort - Stichting Sesam In deze fase van het project moet helder worden of samenwonen met andere partners binnen het scholencomplex haalbaar is. Dit hangt af van de investeringsbereidheid van die partners dan wel de gemeente. KMN Kind en Co is de samenwerkingspartner van de drie schoolbesturen als het gaat om voor- en naschoolse opvang. Deze voorzieningen worden geïntegreerd binnen de vierkante meters van de scholen. De schoolbesturen hebben daarnaast de ambitie om ook het peuterspeelzaalwerk (PSZ t Lodewijkje) inhoudelijk en fysiek te integreren om een doorgaande leer- en ontwikkelingszijn voor kinderen in de leeftijd van 2 tot 12 jaar na te streven. De peuterspeelzaal zal dan wel een eigen plek nodig hebben in het gebouw. In de ruimtestaat is dit weergegeven, maar wel los van de ruimtestaat van de drie scholen. Pagina 8 van 17

9 4 Uitstraling en sfeer 4.1 Buitenzijde gebouw Partijen hebben aangegeven geen blokkendoos te willen hebben. Het gebouw mag een speelse vorm hebben. Wel moet de sociale veiligheid geborgd zijn, dus hoekjes zijn niet gewenst. Bij de positionering van het gebouw op het terrein moet zo veel mogelijk rekening gehouden worden met de stand van de zon, zodat wel van de positieve effecten van de zon en het daglicht geprofiteerd kan worden, maar geen overlast ervaren wordt, bijvoorbeeld met het werken met de digiborden. Partijen kiezen voor natuurlijke materialen en veel licht en transparantie. 4.2 Binnenzijde gebouw De scholen moeten afzonderlijk herkenbaar zijn, maar eenheid is ook zeker gewenst in de uitstraling. Hoge lokalen geven een goede beleving ten aanzien van ruimte maar ook van klimaat. Partijen kiezen voor natuurlijke materialen en veel licht en transparantie. Daarnaast is flexibiliteit een sleutelwoord, ruimten moeten makkelijk ingezet worden voor andere functies. Partijen willen zo veel mogelijk m² in het gebouw ook daadwerkelijk functioneel gebruiken. Verkeersruimte moet zoveel mogelijk functioneel in gezet worden bij bijvoorbeeld de leerpleinen van de scholen. 4.3 Buitenruimte De kinderen van de onderbouw spelen op eigen pleinen. De kinderen van de midden- en bovenbouw maken gebruik van een gemeenschappelijk plein. De pleinen zijn zo gesitueerd dat er minimale overlast is in de klaslokalen. Pagina 9 van 17

10 Het gebouw en de buitenruimte moeten ingepast worden in het terrein, van belang zijn hierbij de volgende uitgangspunten: - Verkeerstromen: auto s, fietsen en wandelaars gescheiden. - Kiss en ride strook die ook functioneel ingezet kan worden. - De fietsen indien mogelijk minder zichtbaar gestald, bijvoorbeeld verdiept. - Sociale veiligheid is belangrijk, verlichting aanwezig. Pagina 10 van 17

11 5 Ruimtelijke en functionele eisen 5.1 Gemeenschappelijke ruimten Partijen hebben uitgesproken een aantal ruimten met elkaar te willen delen. In deze paragraaf beschrijven we deze ruimten en de onderlinge relatie van deze ruimten. In het relatieschema en de ruimtestaat zijn deze ruimten groen aangegeven Hoofdentree / entree onderbouw / hal Partijen willen graag een centrale hal die ook dienst doet als hoofdentree. Deze hoofdentree kan ook de entree voor de onderbouw van de drie scholen en voor Kind en Co vormen. De centrale hal is ruim van opzet en biedt ook ruimte aan de BSO en bijvoorbeeld de bibliotheekfunctie. De centrale hal kan gekoppeld worden met de speellokalen tot een grote ruimte die gebruikt kan worden voor vieringen. Hoogteverschil tussen de speellokalen en de hal, om deze als podium in te zetten zijn gewenst. De keuken is direct aan de centrale hal gelegen. Afhankelijk van het aantal leerlingen dat op de begane grond zit, worden een of meerdere extra ingangen gerealiseerd Speellokalen De gebruikers wensen twee speellokalen met daarbij twee bergingen voor materialen. De speellokalen moeten aan elkaar gekoppeld kunnen worden middels een vouwwand. Ook kunnen de speellokalen gekoppeld worden aan de centrale hal middels een vouwwand. De speellokalen hebben een vrije hoogte van minimaal 3,5 m Ateliers midden en bovenbouw De scholen en de opvang hebben uitgesproken om voor de middenbouw en bovenbouw ateliers te realiseren. In deze ateliers kunnen diverse activiteiten ondergebracht worden, bijvoorbeeld een muzieklokaal, een dans / drama ruimte, een techniek / handvaardigheid ruimte of een chill-ruimte. Twee van deze ateliers worden op de begane grond gerealiseerd en twee op de verdieping. De chillruimte kan ook de stamgroepruimte voor de oudere kinderen van de BSO zijn. De ateliers vormen ook de verbinding tussen de drie scholen, geclusterd naar midden- en bovenbouw en worden transparant en open uitgevoerd. Pagina 11 van 17

12 5.1.4 Keuken Partijen hebben een gezamenlijke keuken die in ieder geval geschikt is als uitgiftepunt voor vieringen en bijeenkomsten in de centrale hal. De keuken zal ook een lesfunctie hebben en gebruikt worden door de BSO voor kookworkshops Spreekruimten In het gebouw worden vier spreekruimten gesitueerd die door alle partijen gebruikt moeten kunnen worden. Een centrale plek is dan ook een must. De spreekruimten zijn bedoeld voor maximaal vier tot zes personen. Ook andere ruimten in het gebouw kunnen ingezet worden voor overleg Wissellokalen Om verschuivingen in leerlingenaantallen op te kunnen vangen tussen de scholen wordt een aantal leslokalen van de scholen zo gesitueerd dat ze uitwisselbaar zijn. Deze zijn niet opgenomen bij de gemeenschappelijke ruimten, maar behoren tot de individuele ruimten van de scholen Sanitaire ruimten Op de begane grond zijn twee gezamenlijke (personeels)toiletten gesitueerd, centraal gelegen. Daarnaast is er op de begane grond en op de verdieping een miva-toilet Repro De scholen wensen een gezamenlijke reproruimte, waarin in ieder geval ruimte is voor twee en wellicht drie printers / copiers Was- en droogruimte In de directe nabijheid van de peutergroep wordt een ruimte gerealiseerd voor een wasmachine en een droger Lift Uiteraard beschikt het gebouw over een lift. Dit mag een eenvoudige platformlift zijn Stijgruimte In het gebouw kan op meerdere plekken de bovenverdieping bereikt worden, zodat verkeerstromen goed gereguleerd kunnen worden. Deze stijgruimte moet gerealiseerd worden uit het verschil tussen de bruto en netto vierkante meters. Een mogelijkheid kan zijn om de stijgruimte te combineren met een ingang (met andere woorden de trap aan de buitenzijde). De sociale veiligheid moet wel gewaarborgd worden Technische ruimte In het PvE is rekening gehouden met het feit dat een deel van de technische ruimte in het gebouw ondergebracht moet worden. Zoveel mogelijk moet op het dak gerealiseerd worden. Pagina 12 van 17

13 5.2 Individuele ruimten Tijdens de excursie en de gezamenlijke sessie rondom het PvE hebben partijen geconstateerd dat vervangende nieuwbouw van hun scholen een kans biedt om kritisch naar hun eigen onderwijsvisie en de daaruit volgende huisvestingsvisie te kijken. Partijen hebben aangegeven nog de vrijheid te willen hebben om voor hun eigen ruimten aanpassingen te doen. Vandaar dat nog een globale indeling is gemaakt, relatief gelijkwaardig voor iedere school. In de ruimtestaat zijn nog geen m² toebedeeld aan de individuele ruimten van partijen De Hobbitstee De Hobbitstee werkt met een leerstofjaarklassensysteem met ruimte voor zelfstandig werken en samenwerken in kleinere groepjes. Kinderen zijn eigenaar van hun eigen leerproces. De Hobbitstee gaat met 8 groepen werken in het nieuwe scholencomplex. Hiervan zijn er twee onderbouwgroepen, drie middenbouw en drie bovenbouw. Naast de groepslokalen is er ook behoefte aan leerpleinen waar kinderen samen kunnen werken aan opdrachten. De groepslokalen moeten in nauwe verbinding staan met de leerpleinen door middel van schuifdeuren. Bij iedere twee lokalen is een gezamenlijk magazijn. In het gebouwdeel is ook een personeelsruimte met pantry, een directieruimte en een zorgruimte en voldoende bergruimte voorzien. Uiteraard zijn in de nabije omgeving van de lokalen voldoende toiletten gesitueerd en op de verdieping ook een personeelstoilet. De onderbouw en de middenbouw worden op de begane grond gesitueerd en de bovenbouw op de verdieping. De garderobe (jassen en tassen) moet de functionaliteit van de ruimte niet beperken Graaf Jan van Montfoortschool De Graaf Jan van Montfoortschool werkt met een leerstofjaarklassensysteem, waarin gedifferentieerd wordt en kinderen ook uitgedaagd worden zelfstandig en in kleine groepjes te werken. De school gaat met vijf groepen werken, één onderbouw, twee middenen twee bovenbouwgroepen. Naast de groepslokalen is er ook behoefte aan leerpleinen waar kinderen samen kunnen werken aan opdrachten. De groepslokalen moeten in nauwe verbinding staan met de leerpleinen door middel van schuifdeuren. Bij iedere twee lokalen is een gezamenlijk magazijn. In het gebouwdeel is ook een personeelsruimte met pantry, een directieruimte en een zorgruimte en voldoende bergruimte voorzien. Uiteraard zijn in de nabije omgeving van de lokalen voldoende toiletten gesitueerd en op de verdieping ook een personeelstoilet. De onderbouw en de middenbouw worden op de begane grond gesitueerd en de bovenbouw op de verdieping. De garderobe (jassen en tassen) moet de functionaliteit van de ruimte niet beperken. Pagina 13 van 17

14 5.2.3 De Howiblo De Howiblo is in 2013 / 2014 met het BAS project gestart. BAS betekent Bouwen aan een Adaptieve School. Met andere woorden De Howiblo biedt onderwijs op maat, onderwijs dat zo veel mogelijk is afgestemd op en aangepast aan de mogelijkheden en behoeften van elk afzonderlijk kind. Het vormgeven van BAS gebeurt wel binnen homogene leeftijdsgroepen. De Howiblo gaat werken met 11 groepen. Hiervan zijn er drie onderbouwgroepen, vier middenbouw en vier bovenbouwgroepen. Naast de groepslokalen is er ook behoefte aan leerpleinen waar kinderen samen kunnen werken aan opdrachten. De groepslokalen moeten in nauwe verbinding staan met de leerpleinen door middel van schuifdeuren. Bij iedere twee lokalen is een gezamenlijk magazijn. In het gebouwdeel is ook een personeelsruimte met pantry, een directieruimte en een zorgruimte en voldoende bergruimte voorzien. Uiteraard zijn in de nabije omgeving van de lokalen voldoende toiletten gesitueerd en op de verdieping ook een personeelstoilet. De onderbouw en de middenbouw worden op de begane grond gesitueerd en de bovenbouw op de verdieping. De garderobe (jassen en tassen) moet de functionaliteit van de ruimte niet beperken KMN Kind en Co KMN Kind en Co wil graag een peutergroep onderbrengen in het nieuwe scholencomplex. Deze ruimte is ook geschikt als BSO ruimte voor de jongste kinderen. Er is een directe verbinding met een afgeschermd plein dat voldoet aan de wettelijke eisen voor kinderopvang. Deze ruimte is in de nabijheid van de speellokalen gelegen. Bij de peutergroep is ook een verschoonruimte gelegen met plek voor een verschoontafel en twee peutertoiletjes. 5.3 Buitenruimte Voor de onderbouw van de drie betrokken scholen zijn aparte pleinen beschikbaar. De grootte van de pleinen wordt in overleg bepaald. De indeling van de speelpleinen voor de midden- en bovenbouw is nog niet besproken. Een en ander is ook afhankelijk van de mogelijkheid gebruik te maken van de kunstgrasvelden. KMN Kind en Co heeft een plein voor de peuters dat voldoet aan de wettelijke vereisten. Op het plein worden een of enkele eenvoudige buitenbergingen gerealiseerd waar ruimten is voor gezamenlijk en individueel speelgoed van alle betrokken partijen Pagina 14 van 17

15 6 Indicatief ruimteprogramma In dit hoofdstuk is het indicatieve ruimteprogramma opgenomen. Er is gewerkt met een bruto-netto factor van 1,45. Dit geeft de architect de ruimte om alle functionele ruimten in te passen in het gebouw en uiteraard ook de schil e.d. vorm te geven. De gezamenlijke ruimten zijn naar rato van het ruimtekader verdeeld over de drie scholen. In onderstaande tabel is de verdeelsleutel opgenomen: Verdeelsleutel gezamenlijke ruimten naam school m² bvo % De Hobbitstee % Graaf Jan van Montfoortschool % De Howiblo % % In het ruimteprogramma zijn eerst de gezamenlijke ruimten opgenomen: Indicatieve Ruimtestaat Scholencomplex Montfoort ruimtekader m² bvo bruto nettofactor 1,45 aantal m² nvo totaal m² nvo totaal m² bvo Gezamenlijke ruimten scholencomplex hoofdentree / entree onderbouw / hal speellokaal berging speellokaal ateliers midden en bovenbouw keuken gezamenlijke berging spreekruimten mivatoilet toiletten repro ruimte was- en droogruimte technische ruimte (inclusief serverruimte, uitgangspunt veel op het dak) lift bg en vd stijgruimte (in verschil bruto / netto) Subtotaal gezamenlijke ruimten aandeel gezamenlijke ruimten De Hobbitstee 35% aandeel gezamenlijke ruimten Graaf Jan van Montfoortschool 22% aandeel gezamenlijke ruimten De Howiblo 44% In totaal is er nu (indicatief) voor 851 m² bvo aan gezamenlijke ruimten gepland in het gebouw. Hierbij is rekening gehouden met vier ateliers (waarvan er 1 ook als BSO-stamruimte gebruikt kan worden). De individuele ruimtebehoefte van de drie scholen en de peuteropvang moet nog verder uitgewerkt worden. Partijen willen de vrijheid hebben om hun onderwijsvisie en daarmee een huisvestingsvisie tegen het licht te houden. Voor de BSO van KMN Kind en Co zijn vooralsnog geen extra m² toegevoegd. De BSO vindt plaats in ruimten van de scholen en in de ruimte voor de peutergroep. Pagina 15 van 17

16 De Hobbitstee subtotaal individuele ruimten De Hobbitstee aandeel gezamenlijke ruimten De Hobbitstee totaal De Hobbitstee kader De Hobbitstee verschil ten opzichte van kader De Hobbitstee 0 0 Graaf Jan van Montfoortschool subtotaal individueel Graaf Jan van Montfoortschool aandeel gezamenlijke ruimten Graaf Jan van Montfoortschool totaal Graaf Jan van Montfoortschool kader Graaf Jan van Montfoortschool verschil ten opzichte van kader Graaf Jan van Montfoortschool 0 0 De Howiblo subtotaal indiviudeel De Howiblo aandeel gezamenlijke ruimten De Howiblo totaal De Howiblo kader De Howiblo verschil ten opzichte van kader De Howiblo 0 0 KMN Kind en Co ruimte peutergroep (gemeenschappelijke ruimten) verschoonruimte peutergroep (gemeenschappelijke ruimten) berging peutergroep (gemeenschappelijke ruimten) ruimten buitenschoolse opvang (in gemeenschappelijke ruimten) totaal Kind en CO Totaal scholencomplex Montfoort (exclusief KMN Kind en Co) Totaal scholencomplex Montfoort (inclusief KMN Kind en Co) kader m² bvo kader m² nvo (op basis van BN-factor van 1,45) verschil ten opzichte van kader 0 0 Pagina 16 van 17

17 7 Relatieschema In het relatieschema dat hieronder voor beide verdiepingen is weergegeven zijn de relaties tussen de verschillende ruimten of cluster van ruimten weergegeven. 7.1 Begane grond 7.2 Verdieping Pagina 17 van 17