Bouwstenen voor verandering in de lokale driehoek

Transcriptie

1 Bouwstenen voor verandering in de lokale driehoek Proces Typologie & Belangen & Samenspel Middelen Verandering Competenties formele rollen Typologie & Belangen & Proces Samenspel Middelen Verwarring Competenties formele rollen Typologie & Competenties Belangen & Samenspel Middelen Chaos formele rollen Belangen & Proces Samenspel Middelen Angst formele rollen Proces Typologie & Belangen & Middelen Conflicten Competenties formele rollen Typologie & Proces Samenspel Middelen Weerstand Competenties Proces Typologie & Belangen & Samenspel Frustratie Competenties formele rollen

2

3 Bouwstenen voor verandering in de lokale driehoek In het licht van het thema vernieuwing lokale democratie (Bij het ontbreken van visie ontstaat het risico op verwarring)

4 Vragen bij bouwsteen 1. In hoeverre staat democratische vernieuwing voldoende op de agenda in de driehoek? 2. Is er binnen de driehoek een heldere en gedeelde visie op democratische vernieuwing? Hoe breed wordt deze visie gedragen buiten de driehoek? 3. Welke verandering wordt beoogd met het werken aan democratische vernieuwing? Wat is de (impliciete) veranderstrategie? (denk aan afdwingen, verleiden, inrichten als een leerproces, belangen bij elkaar brengen, strak plannen of juist intuïtief improviseren). 4. Welke spanningsvelden of paradoxen liggen besloten in de visie op democratische vernieuwing?

5 Bouwstenen voor verandering in de lokale driehoek In het licht van het thema vernieuwing lokale democratie Proces (Bij het ontbreken van een proces ontstaat het risico op chaos)

6 Vragen bij bouwsteen Proces 1. In hoeverre moet in het proces rekening gehouden worden met weerstanden en obstakels? Waar zit die weerstand, en in welke vorm? 2. Wat voor soort plan van aanpak hebben jullie of zou goed aansluiten bij het vormgeven van democratische vernieuwing (denk bijv. aan een project- of programma- aanpak versus een iteratief of improviserende aanpak)? 3. Wie lever(d)en er inbreng bij de invulling van de aanpak/ het plan? Welke doelgroepen zijn relevant? 4. In hoeverre is er binnen de planning ruimte om in te spelen op onverwachte ontwikkelingen en kansen? 5. Wanneer is het proces geslaagd? Wanneer zijn jullie tevreden?

7 Bouwstenen voor verandering in de lokale driehoek In het licht van het thema vernieuwing lokale democratie Typologie & Competenties (Bij gebrek aan de juiste types en competenties ontstaat het risico op angst)

8 Vragen bij bouwsteen Typologie & Competenties 1. Wat is de rol van de driehoek in jullie proces van democratische vernieuwing? 2. Welke rol hebben/nemen de afzonderlijke leden van de driehoek in dit proces (ambassadeur, voortrekker, toeschouwer, facilitator, verbinder, criticaster, organisator etc.)? Is dat een passende/ gewenste rol? 3. Wat zijn de belangrijkste competenties om die rollen goed te vervullen? Denk aan denkcompetenties (betekenis geven, rationaliseren, versimpelen, schematiseren, ontwerpen, experimenteren, innoveren, leren), relationele competenties (verbinden, motiveren, verleiden, verbinden, draagvlak creëren) en krachtcompetenties (conflicten aangaan en verdragen, durven destabiliseren, ontregelen)?

9 Bouwstenen voor verandering in de lokale driehoek In het licht van het thema vernieuwing lokale democratie Samenspel (Bij het ontbreken van samenspel ontstaat het risico op conflicten)

10 Vragen bij bouwsteen Samenspel 1. Hoe ervaren jullie het samenspel in de driehoek? Ervaren jullie de driehoek bijv. als een team, een onderhandelingstafel, een werkoverleg, een denktank? 2. In hoeverre is er sprake van voldoende openheid, vertrouwen, elkaar aanspreken en de bal toespelen? 3. In hoeverre is er sprake van gemeenschappelijk doel/ commitment waarbij elk lid van de driehoek in staat is het eigen direct zichtbare eigen belang te overstijgen? 4. Wat zijn de lastigste momenten of situaties om als driehoek mee om te gaan? 5. In hoeverre kunnen de leden van de driehoek op een explorerende en constructief kritische wijze elkaar scherp houden en versterken

11 Bouwstenen voor verandering in de lokale driehoek In het licht van het thema vernieuwing lokale democratie Belangen & Formele rollen (Bij tegenstrijdige belangen en/of formele rollen ontstaat het risico op weerstand)

12 Vragen bij bouwsteen Belangen & Formele rollen 1. Wiens belangen zijn met jullie aanpak van democratische vernieuwing gediend en wiens belangen zeker niet? 2. Waar bots(t)en formele rollen (bijv. vanuit het dualisme) mogelijk met de ontwikkeling van democratische vernieuwing? Hoe ga je daar als driehoek mee om? 3. In hoeverre is de rolinvulling door college, raad en organisatie in overeenstemming met de gewenste ontwikkeling? 4. In hoeverre is de lokale driehoek een stuwende kracht ten behoeve van democratische vernieuwing? En waarom zou de driehoek dit wel of niet moeten zijn?

13 Bouwstenen voor verandering in de lokale driehoek In het licht van het thema vernieuwing lokale democratie Middelen (Bij het ontbreken van middelen ontstaat het risico op frustratie)

14 Vragen bij bouwsteen middelen 1. In hoeverre is er voldoende tijd, energie en geld om democratische vernieuwing vorm te geven en te realiseren? 2. In welke mate worden de betrokkenen voldoende gefaciliteerd in het ontwikkelen van democratische vernieuwing? 3. Welke niet-traditionele/ creatieve middelen zijn beschikbaar voor het vormgeven van democratische vernieuwing? 4. In hoeverre kunnen de leden van de driehoek elkaar of anderen faciliteren in het vormgeven van democratische vernieuwing? 5. Welke niet-traditionele/ creatieve middelen zouden de driehoek helpen om democratische vernieuwing bij de raad, het college of in delen van de organisatie meer op de agenda te krijgen?

15 Bouwstenen voor verandering in de lokale driehoek Proces Typologie & Belangen & Samenspel Middelen Verandering Competenties formele rollen Conclusies en ontwikkelpunten voor de driehoek:

16