Europese burgers hebben zeker milieuzorgen. Duurzamer gedrag = samenwerking = vertrouwen. % zorgen. % mee eens

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Europese burgers hebben zeker milieuzorgen. Duurzamer gedrag = samenwerking = vertrouwen. % zorgen. % mee eens"

Transcriptie

1 Duurzamer gedrag = samenwerking = vertrouwen Europese burgers hebben zeker milieuzorgen % zorgen % mee eens Milieurampen Watervervuiling Luchtvervuiling Milieu beschermen is voor mij persoonlijk belangrijk 95 Gezondheidsimpact van chemische producten Klimaatverandering Uitputting grondstoffen Afvalberg landbouw-vervuiling Biodiversiteit Consumentengedrag Transport/auto's ik kan een rol spelen bij beschermen milieuproblemen hebben impact op mijn dagelijks leven problemen worden overdreven Bron: Flash Eurobarometer dec. 2012, n= plus in 27 EU-landen 2

2 Euro-consumenten kiezen vaak voor milieubewust gedrag % afgelopen maand gedaan? Afvalscheiding Minder energie gebruikt Minder water gebruikt Minder wegwerpmaterialen 66 Lokale produkten gekocht 64 Milieubewust gereist 56 Milieuvriendelijke producten gekocht Houding t.a.v. milieuvriendelijke producten kopen vaak af en toe biedt het waar voor je geld? mischien maakt het verschil? niet weet niet % koopt milieuvriendeliijke producten

3 Wantrouwen over claims en afzender is probleem bedrijven verplicht milieurapportage houding (%) 69 Heldere milieulabels? (%) Helder Soms wel, soms niet 7 32 wantrouwt claims 47 Labels onduidelijk 48 wantrouwt milieurapportage 54 kent geen info weet niet Probleem: strijdige boodschappen verwarren mensen. Strategie: wie zijn medestanders? Wie tegenstanders? 6

4 Groeistrategie met segmenten qua gedrag en houding? Nieuwe groepen aanboren? Kansrijke groepen verleiden richting gewenst gedrag? Kansloos? Of juist prioriteit? 25% 5% 15% 40% 10% 5% Blanco groep Doen het al Klaar voor actie Bewust maar onzeker Sceptisch? Terugval? Wil niet/kan niet: Tegenstanders? Onbekend met issue. Denken nog niet na over verandering, maar zijn niet onbereikbaar Vertoont het gewenste gedrag (of het ongewenste gedrag niet) Wil het gedrag veranderen en onderneemt stappen om dit te gaan doen Denkt na over gedragsverandering, maar onzeker over opties Wantrouwig.. Of vertoonde het gewenste gedrag (of het ongewenste gedrag niet meer) maar schuift terug Staat slecht open voor verandering. Tegenstanders? Of probleemgroep 7 Wie kunnen er welke rollen spelen in een gedragstransitie? 1. Agendasetting 2. Verleiden 3. Faciliteren 4. Reguleren Politieke & publieke bedrijven: nieuw aanbod creëren * stimuli organiseren met toezicht en Positionering issues overheid: social * barrières opruimen handhaving Politiek, NGO s, pers & wetenschap Industrie en overheid Industrie & overheid Keurmerken & convenanten Overheid (NGO s & politiek) 8

5 Transities stuiten op barrières in ketensamenwerking Complexe ketens van partijen die elkaar nooit spreken Emotionele weerstand tegen innoveren van bewezen werkroutines Kennistekort over betere technieken en processen Maatschappelijke kosten van slechte producten onzichtbaar, zeker die bij anderen in de keten Iedereen zoekt voordeligste positie voor zichzelf, geen gezamenlijk doel Meerwaarde MVO-kwaliteit wordt niet zo maar zichtbaar voor de klanten en verhoogt wel de prijs van het eindproduct Perverse prikkels: sommige partijen hebben geen belang bij minder problemen of leven er zelfs van. Oplossen kost zelfs geld en banen Afvalfase na consumptie is mentaal geen deel van de keten. Bijvoorbeeld geen terugkoppeling behoeften afvalsector naar productontwikkelaars 9 Transitie in ketens: vooral bedrijven met merken kunnen gewenst gedrag afdwingen bij ketenpartners Grondstoffen productie Tussenhandel & distributie Productie & Retail & Gebruik door consument Afvalverwerking 10

6 MKB-transitie: koplopers gedrag verspreiden naar twijfelaars? Koplopers versus volgers koplopers zijn emotioneel en rationeel overtuigd. Durven dat ook expliciet te uiten! Beiden vinden dat hun producten er beter van worden koplopers zien het aanslaan bij hun klanten koplopers erkennen feit: het wordt duurder koplopers overwinnen weerstand van ketenbedrijven. Twijfelaars zijn emotioneel gevoeliger voor tegenwerking koplopers kennen implementatieproblemen van innovaties, maar ook de faalkosten van slechte producten koplopers voelen zich geremd door overheidsregels. Overheidsacties ervaren ze als negatief tot irrelevant. 11 Stakeholdermanagement en krachtenveld-analyse: wie zijn belangrijk? Mede- en tegenstanders? Veel macht Betrek ze Hou ze intensief bij tevreden je activiteiten Hebben weinig belang bij je activiteiten Hou ze in de gaten, Hou ze op maar met de hoogte minimale inspanning Hebben veel belang bij je activiteiten Weinig macht 12

7 Oplopende niveaus van samenwerking mogelijk. welke niveau samenwerking is met wie bereikbaar? Niveau 0 = onbekend met elkaar Niveau 1 = elkaar informeren over visie Niveau 2 = vrijwillige afspraken maken Niveau 3 = gedeelde strategie Niveau 4 = harde afspraken over acties Niveau 5 = centrale regie door één partij 13 Discussie: voor duurzamer verpakken moeten barrières tussen bedrijven opgelost worden. Welke en hoe? Grondstoffen productie Tussenhandel & distributie Productie & Retail & Gebruik door consument Afvalverwerking 14

Verdienen aan Vergroenen: een rechtse hobby? Verdienen aan Vergroenen

Verdienen aan Vergroenen: een rechtse hobby? Verdienen aan Vergroenen : een rechtse hobby? Vergroenen gaat nu over hoe, niet meer over het of. 2 Duurzame consumptie: burgers krijgen strijdige signalen Stakeholderregie is voorwaarde voor gedragsverandering 3 pct. of population

Nadere informatie

Gedragstransitie: via agendasetting, verleiden naar regulering?

Gedragstransitie: via agendasetting, verleiden naar regulering? Gedragstransitie: via agendasetting, verleiden naar regulering? Wat leren we van sociaal-psychologisch onderzoek? Maart 2014 Inhoud 1 Waarom gedragsbeïnvloeding? 3 2 Zoeken naar psychologische inzichten

Nadere informatie

Gedragsbeinvloeding richting slimmere mobiliteit. Lessen uit de gedragseconomie en psychologie

Gedragsbeinvloeding richting slimmere mobiliteit. Lessen uit de gedragseconomie en psychologie Lessen uit de gedragseconomie en psychologie Inhoud 1 Mobiliteit in Nederland Trends en dilemma s 2 Overheid: hoe kunnen we mobiliteitsgedrag bijsturen? 3 Stakeholder-management: maatschappelijke verandering

Nadere informatie

Gedragsbeïnvloeding voor beleid: wat leert sociaal-psychologisch onderzoek? s.mulder@motivaction.nl Amsterdam, juni 2015

Gedragsbeïnvloeding voor beleid: wat leert sociaal-psychologisch onderzoek? s.mulder@motivaction.nl Amsterdam, juni 2015 Gedragsbeïnvloeding voor beleid: wat leert sociaal-psychologisch onderzoek? s.mulder@motivaction.nl Amsterdam, juni 2015 1.1 Gedragstransities: wat leert sociaal-psychologisch onderzoek ons? Inhoud 1.

Nadere informatie

Verduurzaming van het MKB

Verduurzaming van het MKB Verduurzaming van het MKB Wilma Berends / Sibolt Mulder Natuur & Milieu: visie op stimuleren MKB-verduurzaming MKB kan zelf flinke bijdrage leveren aan duurzaamheid Duurzaamheid op de agenda van MKB kan

Nadere informatie

Gedragsverandering en Social Marketing

Gedragsverandering en Social Marketing Gedragsverandering en Social Marketing Onderzoek als basis voor gefundeerde strategieontwikkeling Presentatie door Sibolt Mulder, 29 maart 2012 Social Marketing-campagnes profiteren van onderzoek naar

Nadere informatie

Onze transitie naar duurzamer wonen. Duurzaamheidsdialoog 27/09/2011

Onze transitie naar duurzamer wonen. Duurzaamheidsdialoog 27/09/2011 + Onze transitie naar duurzamer wonen Duurzaamheidsdialoog 27/09/2011 Programma Duurzaamheidsdialoog 27 sept 2011 17.30 Ontvangst 18.00 Opening 18.15 Inleiding: Sibolt Mulder / TNS NIPO 18.45 In zes handdrukken

Nadere informatie

Duwen richting gewenst gedrag?

Duwen richting gewenst gedrag? Duwen richting gewenst gedrag? Toepassing nieuwe psychologische inzichten voor sociale marketing smulder@motivactionnl / mei 2016 Even voorstellen Grootste onafhankelijke marktonderzoek in Nederland Opgericht

Nadere informatie

Opschalen van duurzaam gedrag?

Opschalen van duurzaam gedrag? Opschalen van duurzaam gedrag? Strategie met 10 drivers voor gedragsbeïnvloeding Duurzaamheidsdialoog 10 juli 2017 Siboltmulder@gmail.com / m: 06-13 65 41 11 Inhoud Sibolt Mulder: even voorstellen 3 Gebruikte

Nadere informatie

ZA4983 Flash Eurobarometer 256 (Europeans attitudes towards the issue of sustainable consumption and production)

ZA4983 Flash Eurobarometer 256 (Europeans attitudes towards the issue of sustainable consumption and production) ZA4983 Flash Eurobarometer 256 (Europeans attitudes towards the issue of sustainable consumption and production) Country Specific Questionnaire Netherlands FLASH 256 SUSTAINABLE CONSUMPTION & PRODUCTION

Nadere informatie

Van Afval Naar Grondstof

Van Afval Naar Grondstof Van Afval Naar Grondstof Toelichting onderdelen VANG-programma NVRD themadag 27 november Marc Pruijn Directie Duurzaamheid Van regeerakkoord naar ketens Rutte 2: groene groei, circulaire economie Circulaire

Nadere informatie

Duurzaamheid en Responsible Care

Duurzaamheid en Responsible Care Duurzaamheid en Responsible Care Verbond van Handelaren in Chemische producten Maart 2017 Samenvatting ESG Om te komen tot een meer duurzame wereld, vraagt het VHCP aandacht voor ESGfactoren Hoofdthema

Nadere informatie

MONITOR DUE DILIGENCE & INKOOPPRAKTIJK 2015

MONITOR DUE DILIGENCE & INKOOPPRAKTIJK 2015 MONITOR DUE DILIGENCE & INKOOPPRAKTIJK 2015 INHOUD 1. Profiel respondenten 2. Internationaal zakendoen 3. Toeleveringsketen 4. MVO (in de keten) PROFIEL RESPONDENTEN AANTAL MEDEWERKERS < 10 10-99 100-249

Nadere informatie

Verminderen van voedselverspilling

Verminderen van voedselverspilling Verminderen van voedselverspilling Hilke Bos-Brouwers Velt studiedag (Brussel,B) 23 November 2013 Onze missie: Wetenschap met impact Verkennen van de mogelijkheden van de natuur,... Het verbeteren van

Nadere informatie

Publiekssamenvatting nota Duurzaam voedsel, 25 september 2009, ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

Publiekssamenvatting nota Duurzaam voedsel, 25 september 2009, ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Publiekssamenvatting nota Duurzaam voedsel 25 september 2009 Populaire versie van de nota Duurzaam voedsel van het ministerie van LNV. Het verduurzamen van consumptie en productie van voedsel lukt alleen

Nadere informatie

Praktische hulpmiddelen voor IMVO

Praktische hulpmiddelen voor IMVO Praktische hulpmiddelen voor IMVO SER IMVO werkconferentie 21 juni 2011 Globalisering: complexe toeleveringsketens 8 juni 2011 Spectaculaire groei van producten met Max Havelaar keurmerk 10 juni 2011 Nederlandse

Nadere informatie

Duurzame internationale handelsketens

Duurzame internationale handelsketens Duurzame internationale handelsketens Van niche naar norm De rol van regulering 26 Sept 2014 Mark van Oorschot PBL Beleidsevaluatie en onderzoek Verbeteren besluitvorming via objectieve informatie Evalueren

Nadere informatie

Duwen richting duurzaam gedrag

Duwen richting duurzaam gedrag Duwen richting duurzaam gedrag Toepassen van nieuwe inzichten voor sociale marketing smulder@motivactionnl / juni 2016 Inhoud 1 2 3 4 Ngo s, bedrijven en overheden werken aan sociale gedragsbeïnvloeding

Nadere informatie

Even voorstellen! Anne-Corine Vlaardingerbroek Manager MVO

Even voorstellen! Anne-Corine Vlaardingerbroek Manager MVO Welkom Even voorstellen! Anne-Corine Vlaardingerbroek Manager MVO Inhoudsopgave 1. Jumbo Supermarkten 2. Duurzaam ondernemen bij Jumbo 3. Marktontwikkelingen dierlijke keten 4. Jumbo en de dierlijke keten

Nadere informatie

Meer betalen voor duurzaam? Alleen als de consument weet waarom Duurzaamheidkompas #7 thema: Ken de prijs. December 2011

Meer betalen voor duurzaam? Alleen als de consument weet waarom Duurzaamheidkompas #7 thema: Ken de prijs. December 2011 Meer betalen voor duurzaam? Alleen als de consument weet waarom Duurzaamheidkompas #7 thema: Ken de prijs December 2011 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-,

Nadere informatie

Duurzame winst voor MKB in 7 stappen Jaap de Vries Gijs Duivenvoorde

Duurzame winst voor MKB in 7 stappen Jaap de Vries Gijs Duivenvoorde Duurzame winst voor MKB in 7 stappen Jaap de Vries Gijs Duivenvoorde Duurzaam ondernemen 1 Even voorstellen Gijs Duivenvoorde ir, Delft Berenschot Maakindustrie Duurzaamheid Innovatie Normcommissie ISO26000

Nadere informatie

Gemeentelijke regie op het Veiligheidshuis

Gemeentelijke regie op het Veiligheidshuis Gemeentelijke regie op het Veiligheidshuis Sabine van Eck, Jeldau Rieff programma Veiligheidshuizen, ministerie VenJ Regiobijeenkomst Amsterdam, 12 september 2013 Programma Welkom & intro Warming up Gemeentelijke

Nadere informatie

Stedelijke distributie: van kansloos naar kansrijk! Hogeschool van Amsterdam Walther Ploos van Amstel Mei 2015

Stedelijke distributie: van kansloos naar kansrijk! Hogeschool van Amsterdam Walther Ploos van Amstel Mei 2015 Stedelijke distributie: van kansloos naar kansrijk! Hogeschool van Amsterdam Walther Ploos van Amstel Mei 2015 Walther Ploos van Amstel Hogeschool van Amsterdam Lector Citylogistiek Vrije Universiteit

Nadere informatie

3 Wat wil de klant: marketing en logistiek

3 Wat wil de klant: marketing en logistiek 3 Wat wil de klant: marketing en logistiek 1 De perfect tevreden klant Logistiek = Passie voor de klant Demand versus supply management Kies de markt, kies het assortiment Biedt een goede service van order

Nadere informatie

Implementeren en borgen van ketensamenwerking

Implementeren en borgen van ketensamenwerking Workshop 1 Symposium Twentse aanpak EG: Implementeren en borgen van ketensamenwerking Het kennen van de eigen kracht voor positionering binnen ketensamenwerking Marcia Albrecht & Sander de Beer Datum:

Nadere informatie

Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010

Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie: Conferentie over Biodiversiteit in een veranderende wereld 8-9 september 2010 Internationaal Conventiecentrum

Nadere informatie

MVO volgens : een ISO26000 zelfverklaring

MVO volgens : een ISO26000 zelfverklaring MVO volgens : een ISO26000 zelfverklaring 1 Waarom MVO? Moeten: Horen: Lonen: gedrag af MVO handelen wordt afgedwongen MVO handelen o.b.v. vrijwilligheid (morele motivatie) De markt beloont MVO en straft

Nadere informatie

Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief

Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief Conferentie Keuzes voor landbouw en veehouderij Huidige mondiale impact van veehouderij Biodiversiteit, aandeel 30% in mondiaal verlies

Nadere informatie

Normen De MVO-Wijzer

Normen De MVO-Wijzer Normen De MVO-Wijzer Pagina 1 Inhoudsopgave 1. MODEL 3 2. OVERZICHT MVO-THEMA S 4 3. OVERZICHT MVO-NORMEN 5 Copyright november 2014, Stichting De MVO-Wijzer, Breda Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

Van kiloknaller naar een onsje minder

Van kiloknaller naar een onsje minder HANDREIKING Van kiloknaller naar een onsje minder Consumentenkeuze voor duurzaam vlees Aniek Linskens, MSc. Prof. dr. Theo Poiesz Marlie van Santvoort, MSc. December 2015 2 Inleiding De verduurzaming van

Nadere informatie

De kritische consument

De kritische consument De kritische consument Inleiding Om producten te kunnen maken heb je grondstoffen nodig. Mensen werken met deze grondstoffen en maken er producten van die we consumeren. Een ondernemer is tevreden als

Nadere informatie

Van Afval Naar Grondstof

Van Afval Naar Grondstof Van Afval Naar Grondstof Ins en outs Betrokkenheid gemeenten Gemeentelijk Afvalcongres Marc Pruijn, Directie Duurzaamheid, IenM Circulaire economie? 2 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 3 Ministerie

Nadere informatie

Op weg naar een integraal kindcentrum. Janny Reitsma

Op weg naar een integraal kindcentrum. Janny Reitsma Op weg naar een integraal kindcentrum Janny Reitsma Programma: Verkenning van het integraal kindcentrum Leiderschap: mensen in beweging zetten Leiderschap: planmatig organiseren Leren als strategie voor

Nadere informatie

Biologisch, Inherent duurzaam. VBP Ledenvergadering Mariëtte van Amstel 20 mei 2010

Biologisch, Inherent duurzaam. VBP Ledenvergadering Mariëtte van Amstel 20 mei 2010 Biologisch, Inherent duurzaam VBP Ledenvergadering Mariëtte van Amstel 20 mei 2010 Schuttelaar & Partners Adviseurs met overtuiging _Al 15 jaar werken we aan een duurzame en gezonde samenleving _Met meer

Nadere informatie

Vraag naar duurzame producten blijkt crisisproof Duurzaamheidkompas #9 thema: Duurzaamheid in tijden van crisis

Vraag naar duurzame producten blijkt crisisproof Duurzaamheidkompas #9 thema: Duurzaamheid in tijden van crisis Vraag naar duurzame producten blijkt crisisproof Duurzaamheidkompas #9 thema: Duurzaamheid in tijden van crisis November 2012 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van

Nadere informatie

Waar gaat LLL over? Regio. Onderwijs continuïteit. Arbeidsmarkt macro economie. Overheid vitaliteit, fiscaal beleid

Waar gaat LLL over? Regio. Onderwijs continuïteit. Arbeidsmarkt macro economie. Overheid vitaliteit, fiscaal beleid Waar gaat LLL over? Onderwijs continuïteit Arbeidsmarkt macro economie Individu employability Sector Regio Overheid vitaliteit, fiscaal beleid Bedrijven continuïteit, concurrentie Arbeidsmarkt doelen Sectorbeleid

Nadere informatie

AGENDA VERDUURZAMING VOEDSEL

AGENDA VERDUURZAMING VOEDSEL SAMEN WERKEN AAN EEN DUURZAME VOEDSELKETEN IN 2020 AGENDA VERDUURZAMING VOEDSEL Voorop lopen met duurzaam voedsel Nederland is wereldspeler op het gebied van voedselproductie, innovatie en agrifood-export.

Nadere informatie

Bevordering recycling belangrijk onderdeel van strategie duurzamer textiel. DuurzaamheidsDialoog 11/09/12 1

Bevordering recycling belangrijk onderdeel van strategie duurzamer textiel. DuurzaamheidsDialoog 11/09/12 1 Bevordering recycling belangrijk onderdeel van strategie duurzamer textiel DuurzaamheidsDialoog 11/09/12 1 Achtergrond 1 2 Productie en gebruik van textiel vormen een behoorlijke belasting van het milieu

Nadere informatie

Workshop 6: Stakeholdersconsultatie. Evenement Verbinding Veghel - 15 juni 2017

Workshop 6: Stakeholdersconsultatie. Evenement Verbinding Veghel - 15 juni 2017 Workshop 6: Stakeholdersconsultatie Evenement Verbinding Veghel - 15 juni 2017 Wie zijn wij? Aron Kuijper Gecertificeerde organisatie (niveau 4) QSHE Manager Lid CCvD Sjoerd Wester Certificerende Instelling

Nadere informatie

Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft

Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft Waterstof, het nieuwe gas Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, Transport en Grondstoffen Economische, technische

Nadere informatie

Ledenbijeenkomst LTO Noord Glaskracht: Verdienen wij de markt?! Nootdorp, 28 november 2012 Jan Zegwaard

Ledenbijeenkomst LTO Noord Glaskracht: Verdienen wij de markt?! Nootdorp, 28 november 2012 Jan Zegwaard Ledenbijeenkomst LTO Noord Glaskracht: Verdienen wij de markt?! Nootdorp, 28 november 2012 Jan Zegwaard Doel STAP - Missie, ofwel waar staan we voor - Kerndoel Realiseren structureel gezonde rendementspositie

Nadere informatie

Is Nederland klaar voor 9 februari 2019?

Is Nederland klaar voor 9 februari 2019? Is Nederland klaar voor 9 februari 2019? BOGIN symposium Agenda 1. Status Stichting NMVO 5. Vragen 1 1. Status Stichting NMVO Contractering EMVO o Er is nog geen definitief operationeel contract opgeleverd

Nadere informatie

Kennis voor gedragsbewust beleid casus: veilig werken van vrachtwagenchauffeurs

Kennis voor gedragsbewust beleid casus: veilig werken van vrachtwagenchauffeurs Kennis voor gedragsbewust beleid casus: veilig werken van vrachtwagenchauffeurs Kosten en baten Persoonlijke moraal Gewoontegedrag Effectiviteit en haalbaarheid Gedrag Heuristieken en vuistregels Vertrouwen

Nadere informatie

Wat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*?

Wat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*? Samenvatting van de bevindingen van de Nationale DenkTank 2012 boer Consument Wat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*? verwerker *De voorstellen van de denktank voor

Nadere informatie

Bouwstenen voor verandering in de lokale driehoek

Bouwstenen voor verandering in de lokale driehoek Bouwstenen voor verandering in de lokale driehoek Proces Typologie & Belangen & Samenspel Middelen Verandering Competenties formele rollen Typologie & Belangen & Proces Samenspel Middelen Verwarring Competenties

Nadere informatie

Meer grip op klimaatbeleid

Meer grip op klimaatbeleid Meer grip op klimaatbeleid Klimaatbeleid voeren is complex. Het is interdisciplinair en omgeven met onzekerheid. Hoe zorg je als overheid dat je klimaatbeleid aansluit bij je ambities? En waarmee moet

Nadere informatie

Duurzaam en helder naar de toekomst

Duurzaam en helder naar de toekomst Duurzaam en helder naar de toekomst De visie en ambitie van Nefyto Visie Voor een productieve en duurzame landen tuinbouw is geïntegreerde gewasbescherming een belangrijke voorwaarde. Deze land- en tuinbouw

Nadere informatie

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw de rol van onderzoek 19 oktober 2017, prof.dr.ir. Jack van der Vorst, lid concernraad Wageningen University & Research Wereldwijde uitdagingen land-

Nadere informatie

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen

Nadere informatie

Activiteiten Colruyt Group

Activiteiten Colruyt Group Activiteiten Colruyt Group Waarom meedoen aan de Blauwe Cluster? Meerwaarde creëren Ecologie Maatschappij Economie = onze verantwoordelijkheid opnemen Geloof in duurzaam ondernemen Lange-termijngroei en

Nadere informatie

transport grondstoffen verpakking water energie MANAGEMENT SUMMARY

transport grondstoffen verpakking water energie MANAGEMENT SUMMARY MANAGEMENT SUMMARY Aanleiding: De keuze voor het werken met disposable en versus de wasbare microvezel doeken in de professionele schoonmaak wordt vaak op basis van meerdere factoren gemaakt. Een van de

Nadere informatie

5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT

5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT 5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT WAT BETEKENT DUURZAAM? Duurzaam betekent aansluiten op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in

Nadere informatie

Maatschappelijke verantwoord ondernemen door het Midden en KleinBedrijf. Theo Aalbers en Kees Vringer

Maatschappelijke verantwoord ondernemen door het Midden en KleinBedrijf. Theo Aalbers en Kees Vringer Maatschappelijke verantwoord ondernemen door het Midden en KleinBedrijf Theo Aalbers en Kees Vringer Samenvatting Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) is belangrijk voor het Midden en KleinBedrijf

Nadere informatie

Kosten en effecten van statiegeld op kleine flesjes en blikjes. Toelichting onderzoek door Geert Bergsma

Kosten en effecten van statiegeld op kleine flesjes en blikjes. Toelichting onderzoek door Geert Bergsma Kosten en effecten van statiegeld op kleine flesjes en blikjes Toelichting onderzoek door Geert Bergsma CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische,

Nadere informatie

Continue verbeteren van het productieproces

Continue verbeteren van het productieproces Continue verbeteren van het productieproces Het belang van duurzaamheid Groei wereldbevolking Beschikbaarheid zoet water Klimaatverandering Beschikbaarheid grondstoffen Michael E. Porter Harvard Business

Nadere informatie

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren,

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren, Vrijdag 10 september 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Comité van de Regio s Resource Efficient Europa Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau,

Nadere informatie

Duurzaamheidsverklaring

Duurzaamheidsverklaring DUURZAAMHEIDSVERKLARING Ondergetekende: [Naam Leverancier en rechtsvorm [ ], statutair gevestigd te [plaats], aan de [straat, nummer en postcode] (KvK ), hierna te noemen Leverancier, hierbij rechtsgeldig

Nadere informatie

Presentatie netwerkbijeenkomst Nebafa 2013

Presentatie netwerkbijeenkomst Nebafa 2013 Presentatie netwerkbijeenkomst Nebafa 2013 Korte profielschets Familiebedrijf sinds 1846, 180 aandeelhouders Verkoop van merkenpositie aan Dr Oekter in 2000 Actief in vermarkting van flour based technology

Nadere informatie

Themabijeenkomst SPREKER. Prof.dr.ing. Alfons van Marrewijk bijzonder hoogleraar bedrijfsantropologie. Vrije Universiteit Amsterdam

Themabijeenkomst SPREKER. Prof.dr.ing. Alfons van Marrewijk bijzonder hoogleraar bedrijfsantropologie. Vrije Universiteit Amsterdam Themabijeenkomst SPREKER Prof.dr.ing. Alfons van Marrewijk bijzonder hoogleraar bedrijfsantropologie Vrije Universiteit Amsterdam Cultuurverandering in de aanleg van ondergrondse netwerken 27 oktober 2014

Nadere informatie

MN Supplier Code of Conduct

MN Supplier Code of Conduct MN Supplier Code of Conduct Visie Maatschappelijk Verantwoorde Bedrijfsvoering Een duurzame uitvoering van de pensioen- en sociale regelingen en verzekeringen van onze opdrachtgevers geven wij vorm door

Nadere informatie

ISO 9001:2015 ISO 14001:2015

ISO 9001:2015 ISO 14001:2015 ISO 9001:2015 ISO 14001:2015 The world has changed, a revision was needed Alumni-event, Milieu- en preventiemanagement Joerdi Roels, 20-10-2016 Hoeveel officiële ISO certificaten zijn er wereldwijd uitgereikt

Nadere informatie

Samenvatting. economy.

Samenvatting. economy. Samenvatting 6 SAMENVATTING Samenvatting Door toenemende technologische kennis en innovatie is het steeds beter mogelijk om de verschillende bestanddelen van planten, bomen, gewassen en dierlijke reststromen

Nadere informatie

De Nederlandse varkensketen en haar reputatie

De Nederlandse varkensketen en haar reputatie De Nederlandse varkensketen en haar reputatie Marc van der Lee 1 Even voorstellen: Marc van der Lee Boerenzoon 30 jaar ervaring in marketing/communicatie Dierlijke sectoren agribusiness(rund, kalf, kip,

Nadere informatie

Ethisch. Belg slikt claims niet blindelings. Onderzoek

Ethisch. Belg slikt claims niet blindelings. Onderzoek Ethisch bewustz Belg slikt claims niet blindelings Om écht het verschil te maken, moet eerlijke productie uitmonden in eerlijke consumptie. Er is weliswaar sprake van een stijgend ethisch bewustzijn, maar

Nadere informatie

SBIR Verduurzamen voedselproductie

SBIR Verduurzamen voedselproductie SBIR Verduurzamen voedselproductie Informatiebijeenkomst 16 juli 2014 Alexia Michel, Ministerie EZ Topsector Agri&Food en Tuinbouw&Uitgangmaterialen Achtergrond Initiatief: topsector Agri&Food en ministerie

Nadere informatie

S A M E N V A T T I N G

S A M E N V A T T I N G 5 6 Samenvatting Adviesaanvraag De CCA geeft in het advies antwoord op de vragen uit de adviesaanvraag van 28 februari 2002, die zich richten op stroomlijning van duurzaamheidkeurmerken. De adviesaanvraag

Nadere informatie

In welke landen liggen kansen?

In welke landen liggen kansen? 2 Heb je een sterk onderscheidend product? Bijv: Enige in de wereld Unieke eigenschappen geschiedenis, geografie, sociale betekenis Functioneel/performance Ambachtelijke kwaliteit Beschikbaarheid / prijs

Nadere informatie

«Impact van design op het bedrijfsleven in Vlaanderen» 7 augustus 2003

«Impact van design op het bedrijfsleven in Vlaanderen» 7 augustus 2003 «Impact van design op het bedrijfsleven in Vlaanderen» 7 augustus 2003 1 Doelstelling 2 3 4 5 6 7 Een en methode 1: Design heeft vele gezichten 2: Vlaamse bedrijven doen op 5 verschillende manieren aan

Nadere informatie

Impact van de economische crisis Duurzaamheidkompas #1 2009. maart 2009

Impact van de economische crisis Duurzaamheidkompas #1 2009. maart 2009 Impact van de economische crisis Duurzaamheidkompas #1 2009 Inleiding Duurzaamheidkompas Duurzaamheid dilemma s - In deze tijd van financiële-, klimaat-, voedsel- en systeemcrises is het bepalen van richting

Nadere informatie

Circulaire Economie Tilburg. Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau

Circulaire Economie Tilburg. Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau Circulaire Economie Tilburg Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau 28 november 2017 Aanleiding Aanpak circulaire economie Tilburg (december 2016): Voedsel: minder voedselverspilling Consumptiegoederen

Nadere informatie

Risico- en Crisismanagement in de voedingstuinbouw. 25 september 2014 Nicolette Quaedvlieg

Risico- en Crisismanagement in de voedingstuinbouw. 25 september 2014 Nicolette Quaedvlieg Risico- en Crisismanagement in de voedingstuinbouw 25 september 2014 Nicolette Quaedvlieg Van crisiscommunicatie naar crisismanagement Lessen geleerd uit o.a. de crisis rond Moerdijkbrand en EHEC in 2011.

Nadere informatie

Duurzame bedrijventerreinen door gedragsbeïnvloeding. 3 november 2016 Anjo Travaille

Duurzame bedrijventerreinen door gedragsbeïnvloeding. 3 november 2016 Anjo Travaille Duurzame bedrijventerreinen door gedragsbeïnvloeding 3 november 2016 Anjo Travaille Waar of niet waar? Duurzaamheid is belangrijk Bewustwording is vaak de belangrijkste stap voor duurzaam gedrag Bedrijfsmatige

Nadere informatie

Verandermanagement. Syllabus. Direct aan de slag met veranderprocessen, randvoorwaarden en weerstanden tegen veranderingen.

Verandermanagement. Syllabus. Direct aan de slag met veranderprocessen, randvoorwaarden en weerstanden tegen veranderingen. Syllabus Verandermanagement Direct aan de slag met veranderprocessen, randvoorwaarden en weerstanden tegen veranderingen. Deze syllabus behandelt alle aspecten rondom het begrip verandermanagement. Meer

Nadere informatie

Bijlage 4: Invulformulier competenties. Gedragsniveau Beschrijving

Bijlage 4: Invulformulier competenties. Gedragsniveau Beschrijving bespreekbaar; - Doet zonodig concessies om tot een gezamenlijk uitgangspunt te komen. Resultaatgerichtheid Het vermogen om zich in te zetten voor beoogde resultaten en deze te realiseren. - Stelt zichzelf

Nadere informatie

Grondstoffenschaarste in drie dimensies

Grondstoffenschaarste in drie dimensies Grondstoffenschaarste in drie dimensies Ton Manders Stephan Slingerland Kivi Niria jaarcongres, 23 november 2011 Programma van deze Early Bird Sessie Grondstoffenschaarste in drie dimensies Waar moeten

Nadere informatie

Cleantech Markt Nederland 2008

Cleantech Markt Nederland 2008 Cleantech Markt Nederland 2008 Baken Adviesgroep November 2008 Laurens van Graafeiland 06 285 65 175 1 Definitie en drivers van cleantech 1.1. Inleiding Cleantech is een nieuwe markt. Sinds 2000 heeft

Nadere informatie

CO footprint 2 en klimaatverandering. Duurzaamheidkompas #4

CO footprint 2 en klimaatverandering. Duurzaamheidkompas #4 CO footprint 2 en klimaatverandering Duurzaamheidkompas #4 Juni 2010 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-, klimaat-, voedsel- en economische crises is het

Nadere informatie

Dienstverlening. en de Omgevingswet. Aan de slag met Serviceformules

Dienstverlening. en de Omgevingswet. Aan de slag met Serviceformules Dienstverlening en de Omgevingswet Aan de slag met Serviceformules 2018 Inhoud Wat verandert er aan de dienstverlening onder de Omgevingswet? Wat betekent het voor inwoners en ondernemers? Maak kennis

Nadere informatie

Vis Verantwoord. Meerjarenplan Verantwoorde Vis van de Nederlandse vissector. De vissector ligt op koers naar de toekomst

Vis Verantwoord. Meerjarenplan Verantwoorde Vis van de Nederlandse vissector. De vissector ligt op koers naar de toekomst Vis Verantwoord Meerjarenplan Verantwoorde Vis van de Nederlandse vissector De vissector ligt op koers naar de toekomst Zo belangrijk is de Nederlandse vissector Belangrijk Onze economie vaart wel bij

Nadere informatie

VerzekeraarsVernieuwen. Federatie van Assurantieclubs Zwolle, 17 maart 2010 Leo De Boer, directeur Verbond van Verzekeraars

VerzekeraarsVernieuwen. Federatie van Assurantieclubs Zwolle, 17 maart 2010 Leo De Boer, directeur Verbond van Verzekeraars VerzekeraarsVernieuwen Federatie van Assurantieclubs Zwolle, 17 maart 2010 Leo De Boer, directeur Verbond van Verzekeraars 1 Programma 1. Blik op de markt 2. VerzekeraarsVernieuwen 3. Keurmerk 4. Customer

Nadere informatie

Communiceren over wetenschap. Geert Vanpaemel KU Leuven

Communiceren over wetenschap. Geert Vanpaemel KU Leuven Communiceren over wetenschap Geert Vanpaemel KU Leuven 1. Inleiding 2. Algemene aanpak 3. Tips & Tricks Negatieve berichtgeving Naamgeving pesticiden, herbiciden, insecticiden, biociden Onvoorziene ecologische

Nadere informatie

Aegon Future Fit Governance, cultuur en gedrag in een exponentieel versnellende omgeving

Aegon Future Fit Governance, cultuur en gedrag in een exponentieel versnellende omgeving Aegon Future Fit Governance, cultuur en gedrag in een exponentieel versnellende omgeving Strategie egon Nederland Commissarissen symposium KPMG Amstelveen 9 oktober 2017 Aegon Future Fit Introductie Aegon

Nadere informatie

Agenda. BBS "de navigator" Veranderkundige aspecten Plenaire discussie Afsluiting Borrel

Agenda. BBS de navigator Veranderkundige aspecten Plenaire discussie Afsluiting Borrel Agenda Veranderkundige aspecten Plenaire discussie Afsluiting Borrel 108 Veranderkunde Drs. Theo Heuzen 109 Veranderkunde Creëren en Realiseren 1. Inhoud 2. Procedure 3. Mensproces 110 111 ICT Projecten

Nadere informatie

Verslag Rondetafelgesprek Bevorderen effectiviteit duurzaamheidskeurmerken kleding

Verslag Rondetafelgesprek Bevorderen effectiviteit duurzaamheidskeurmerken kleding Verslag Rondetafelgesprek Bevorderen effectiviteit duurzaamheidskeurmerken kleding In dit verslag staan de gezichtspunten van de deelnemers aan het rondetafelgesprek Bevorderen effectiviteit duurzaamheidskeurmerken

Nadere informatie

Jan van der Wel, Zorgondernemer, Bestuurslid RGFHMR, Bedrijfskunde. Van bedreigingen naar kansen in de innoverende fysiotherapiepraktijk

Jan van der Wel, Zorgondernemer, Bestuurslid RGFHMR, Bedrijfskunde. Van bedreigingen naar kansen in de innoverende fysiotherapiepraktijk Jan van der Wel, Zorgondernemer, Bestuurslid RGFHMR, Bedrijfskunde Van bedreigingen naar kansen in de innoverende fysiotherapiepraktijk Externe Analyse Interne Analyse Kansen en Bedreigingen Strategische

Nadere informatie

Fitnesstrainer B Lesdag 2 Gedragsverandering

Fitnesstrainer B Lesdag 2 Gedragsverandering Fitnesstrainer B Lesdag 2 Gedragsverandering Erkend Fit!vak opleidingscentrum www.start2move.nl Lesinhoud Evaluatie vragen hoofdstuk 1 en 3. Hoofdstuk 2 Gedragsverandering. Gedragsverandering -> Actiontype

Nadere informatie

Duurzaam Inkopen in onderwijs. Betty de Keizer De Keizer Kennismakelaar

Duurzaam Inkopen in onderwijs. Betty de Keizer De Keizer Kennismakelaar Duurzaam Inkopen in onderwijs Betty de Keizer De Keizer Kennismakelaar Duurzaam inkopen, inleiding Duurzaam inkopen in onderwijs Spelers in het veld en hun rol Suggesties voor aanpak Informatiebronnen

Nadere informatie

Consumenten, hun keuzes en dierenwelzijn. Machiel Reinders, LEI Wageningen UR

Consumenten, hun keuzes en dierenwelzijn. Machiel Reinders, LEI Wageningen UR Consumenten, hun keuzes en dierenwelzijn Machiel Reinders, LEI Wageningen UR De consument vindt dierenwelzijn belangrijk... ... maar koopt nog steeds plofkip en kiloknaller! Wat is er aan de hand? De meat-paradox

Nadere informatie

Kunststofketenproject. Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017

Kunststofketenproject. Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017 Kunststofketenproject Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017 Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie

Nadere informatie

Stakeholders 2.0. Transparantiebenchmark 29 november Jos Reinhoudt MVO Nederland

Stakeholders 2.0. Transparantiebenchmark 29 november Jos Reinhoudt MVO Nederland Stakeholders 2.0 Transparantiebenchmark 29 november 2018 Jos Reinhoudt MVO Nederland Jos Reinhoudt MVO Nederland j.reinhoudt@mvonederland.nl 06 20408049 Stakeholdermanagement, transparantie, impact MVO

Nadere informatie

Gemeentelijke Werkgroep Fairtrade

Gemeentelijke Werkgroep Fairtrade Gemeentelijke Werkgroep Fairtrade Keurmerken Sinds 2010 Fairtrade Gemeente Dronten Sinds 2016 zichtbaar bij de ingangswegen Doelstelling 7-Er leven meer mensen in een duurzaam leefmilieu 8-Er is meer eerlijke

Nadere informatie

Meer transparantie in de wereldwijde kledingindustrie!

Meer transparantie in de wereldwijde kledingindustrie! POSITION PAPER 1 Meer transparantie in de wereldwijde kledingindustrie! Zou Rana Plaza vandaag zijn ingestort, zouden we weer tussen het puin op zoek moeten naar labels No. 1 Juni 2017 2 Inleiding. De

Nadere informatie

RISICO S IN 2020. Omgaan met risico s in een onstuimige markt. januari 2015. Shopping 2020 / WhiteHat Security

RISICO S IN 2020. Omgaan met risico s in een onstuimige markt. januari 2015. Shopping 2020 / WhiteHat Security RISICO S IN 2020 Omgaan met risico s in een onstuimige markt januari 2015 Shopping 2020 / WhiteHat Security WAAR GAAT HET OVER LUISTEREN Waarom is er zo weinig aandacht voor risico s? Waarom is het nu

Nadere informatie

Resultaat break-out sessies. 2 september: toekomst van ISO 26000

Resultaat break-out sessies. 2 september: toekomst van ISO 26000 Resultaat break-out sessies 2 september: toekomst van ISO 26000 1 Inhoud A. Integratie groep 1 B. Integratie groep 2 C Erkenning D. Branchespecifiek E: MVO en innovatie 2 De vragen per focusgebied 1. Wat

Nadere informatie

2. Duurzaam aankopen. Céline de Waele (adviseur MVO) BECO België dewaele@beco.be, 03/205.91.61

2. Duurzaam aankopen. Céline de Waele (adviseur MVO) BECO België dewaele@beco.be, 03/205.91.61 2. Duurzaam aankopen Céline de Waele (adviseur MVO) BECO België dewaele@beco.be, 03/205.91.61 BECO Groep internationaal adviesbureau voor winst in duurzaamheid diensten op maat onafhankelijk innovatief

Nadere informatie

Dick Bais GetPact September 2012

Dick Bais GetPact September 2012 Dick Bais Wat is GetPact? GetPact adviseert en begeleid bedrijven bij de ontwikkeling van verpakkingen Merkeigenaren worden verregaand ondersteund in de uitrol van verpakkingen Doel is om de merkeigenaar

Nadere informatie

EEN GEDRAGSCODE VEILIG EN GEZOND WERKEN? Een handvat Tanja de Jong - Raphaël Gallis

EEN GEDRAGSCODE VEILIG EN GEZOND WERKEN? Een handvat Tanja de Jong - Raphaël Gallis EEN GEDRAGSCODE VEILIG EN GEZOND WERKEN? Een handvat Tanja de Jong - Raphaël Gallis HANDVAT: Stap Stap 2 Stap 3 Stap 4 Is er een probleem of verbeterpunt? Willen we er wat aan doen? Is zelfregulering passend?

Nadere informatie

Bio. (s)maakt het verschil

Bio. (s)maakt het verschil Bio (s)maakt het verschil Weet u niet precies hoe kwalitatieve voeding te kiezen? Of hoe u ervan te verzekeren dat u en uw kinderen gezond én lekker eten? Vraagt u zich soms ook af of het bio-label wel

Nadere informatie

De tijd is rijp voor communicatie over duurzaamheid Duurzaamheidkompas #8 thema: Duurzame Mode

De tijd is rijp voor communicatie over duurzaamheid Duurzaamheidkompas #8 thema: Duurzame Mode De tijd is rijp voor communicatie over duurzaamheid Duurzaamheidkompas #8 thema: Duurzame Mode April 2012 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-, klimaat-,

Nadere informatie