Jaarverslag 2014 voor de gemeente Ouder-Amstel. Welstandscommissie Ouder-Amstel

Transcriptie

1 1 Jaarverslag 2014 voor de gemeente Ouder-Amstel Welstandscommissie Ouder-Amstel

2 2 Colofon Auteur: Wil Smulders en Mariette Bruin Met bijdragen van: Jef Mühren en Dorine van Hoogstraten Uitgave: WZNH Alkmaar, mei 2015

3 3 Voorwoord Jaarverslag 2014 voor de gemeente Ouder-Amstel Welstandscommissie Ouder-Amstel Voor u ligt het jaarverslag 2014 welstands- en monumentencommissie Ouder-Amstel. Deze commissie heeft opdracht gekregen van het gemeentebestuur van de gemeente Ouder-Amstel om mee te werken en bij te dragen aan de ruimtelijke kwaliteit van de leefomgeving. Ieder jaar doet de commissie verslag van de uitvoering van deze opdracht. Niet alleen omdat dit op grond van de woningwet wordt verlangd, maar ook en vooral omdat het de kans biedt deze culturele opdracht in een jaaroverzicht nog eens nader te belichten. De gemeenteraad en andere betrokkenen kunnen zo kennis nemen van de wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan het kwaliteitsbeleid van de gemeente. In het jaarverslag wordt in het eerste hoofdstuk aandacht besteed aan een aantal algemene ontwikkelingen op het terrein van ruimtelijke kwaliteit. In hoofdstuk 2 worden voorbeelden getoond van plannen waaraan een bijdrage is geleverd om zo zicht te bieden op het effect van het gemeentelijk beleid en op de ambities van de inwoners van de gemeente. Niet alleen bouwplannen die zich door hun omvang of publieke betekenis onderscheiden, maar ook minder prominente bouwplannen kunnen rekenen op de aandacht van de commissie. In de voorbeelden die in dit jaarverslag voorbij komen wordt vooral aandacht besteed aan die plannen waarbij de commissie in staat is gebleken een constructieve bijdrage te leveren aan de kwaliteit van het plan. In het jaarverslag is verder de samenstelling en werkwijze van de commissie beschreven. Tot slot zijn enkele conclusies en aanbevelingen geformuleerd. In de bijlagen is een overzicht met statistische gegevens opgenomen en een verslag van het jaarlijkse evaluatiegesprek met de portefeuillehouder. Naast dit jaarverslag bestaat er de mogelijkheid om de openbare vergadering van de commissie bij te wonen. Dit is wellicht de beste manier om inzicht te krijgen in het advieswerk. Met aanvragers aan tafel worden plannen in alle openheid besproken en niet zelden gaan bezoekers tevreden en met een beter plan naar huis. Mocht de gemeenteraad hieraan behoefte hebben dan is de commissie bereid het jaarverslag mondeling toe te lichten. De commissie heeft dit jaarverslag met plezier geschreven en hoopt dat u het met interesse zult lezen, ondertussen verheugen wij ons op voortzetting van onze adviestaak in drs. ing. Jef Mühren, directeur WZNH drs. Dorine van Hoogstraten, voorzitter Commissie Ouder-Amstel

4 4 1. Inleiding 1. Inleiding De meer dan 60 omgevingsadviseurs die namens WZNH in ca. 40 gemeenten in Noord-Holland opereren, handelen vanuit onze statutaire doelstelling: het bevorderen van de ruimtelijke kwaliteit van de gebouwde omgeving in de provincie Noord-Holland. Is 2014 het jaar van economisch herstel, zij het broos? Afgemeten aan het aantal en type nieuwe bouwaanvragen in het westelijk deel van het land in elk geval wel. Na een jarenlange daling van de aantallen verleende bouwvergunningen is er nu in veel gemeenten weer sprake van een toename. In Ouder-Amstel is dit eveneens zichtbaar: er is sprake van een stijging van het aantal aanvragen ten opzichte van De commissie vindt het verheugend te merken dat dat samen gaat met een op veel plekken weer toenemende belangstelling voor de kwaliteit van de opgave. Juist in een periode waarin groei niet meer vanzelfsprekend is, de economie en de waarde van vastgoed onder druk staan kan ruimtelijke kwaliteit de doorslag geven. Door ruimtelijke kwaliteit in een vroeg stadium agendapunt te maken kan het vanzelfsprekend bij de planontwikkeling worden meegenomen. Economische belang Ruimtelijke kwaliteit is van groot economisch belang: de waarde van bouwwerken wordt bepaald door de kwaliteit van het gebouw en van de omgeving ervan; bedrijven vestigen zich niet alleen op basis van logistieke voorkeuren, maar ook waar het personeel graag wil wonen. Een aantrekkelijke en goed verzorgde leefomgeving is van belang voor het welbevinden van de inwoners. De kwaliteitsstandaard in de kernen en het landschap is hoog. Dit is niet vanzelf zo gekomen maar is de resultante van langjarig zorgvuldig bouwen en inrichten. Daar krijgt de Nederlandse traditie internationale erkenning voor en daar kunnen we best trots op zijn. De gemeenten hebben in de afgelopen decennia hierbij steeds het voortouw genomen. De komende tijd ligt het accent naar alle waarschijnlijkheid meer bij de initiatiefnemer zelf en dat is een goede zaak. Ruimtelijke kwaliteit ontstaat echter niet slechts met de optelsom van individuele belangen. Bij het organiseren van het publieke belang kan de lokale overheid niet om haar regierol heen. Die regierol zal echter minder sturend en toetsend en meer begeleidend en faciliterend zijn. Deregulering Deregulering is hierbij geen doel op zich maar een middel om processen vlotter te laten verlopen zonder alle zicht op zekerheden onnodig te verliezen. De wet biedt sinds 2003 de mogelijkheid van het aanwijzen van welstandsvrije gebieden. In het begin werd hier slechts mondjesmaat gebruik van gemaakt. De laatste jaren zijn er verschillende gemeenten die een of meer welstandsvrije gebieden binnen de gemeentegrenzen hebben aangewezen. In Noord Holland is alleen de gemeente Beverwijk geheel welstandsvrij. Gemeenten als Castricum en Hollands Kroon hebben delen van de naoorlogse woningvoorraad en bedrijventerreinen welstandsvrij gemaakt. In Zaanstad is een proef met vier wijken. Bij deze gemeente worden de effecten hiervan de komende jaren heel nauwkeurig gevolgd. Het laatste jaar lijkt er sprake van een ommekeer. Er zijn gemeenten die experimenteren met andere vormen van welstandsbeleid (bijvoorbeeld bewonerswelstand in Eindhoven) er zijn ook gemeenten die op hun schreden terugkeren en welstandsbeleid weer invoeren (bijvoorbeeld Vlissingen). Veel gemeenteraden in Noord-Holland hebben de afgelopen periode brede discussies gevoerd over de noodzaak om beleid te voeren op het terrein van ruimtelijke kwaliteit. Geruststellend is dat de meeste gemeenten veel belang blijken te hechten aan goede ruimtelijke kwaliteit en heel bewust en zelfbewust beleid hierover vaststellen.

5 5 Jaarverslag 2014 voor de gemeente Ouder-Amstel Welstandscommissie Ouder-Amstel Begin november 2014 heeft de rijksoverheid de mogelijkheden voor vergunningvrij bouwen verruimd. Meer dan de helft van de kleinere bouwinitiatieven als dakkapellen, aanbouwen en bijgebouwen naast en achter de woning zijn inmiddels zonder vergunning van de gemeente te realiseren. Kanttekening is dat het zowel voor burgers als voor de gemeente niet eenvoudiger is geworden om te achterhalen wanneer er nog wel vergunning nodig is. De nieuwe Omgevingswet Het wetsvoorstel Omgevingswet is eind 2014 door de Tweede Kamer behandeld. Niet minder dan een revolutie in de ruimtelijke ordening is op handen. Hoewel invoering van de wet pas wordt verwacht in 2018 wekt het wetsvoorstel nu al de nodige beroering. WZNH is actief betrokken bij de nieuwe ontwikkeling, zowel door beïnvloeding bij de totstandkoming van de wet, als door actieve informatievoorziening naar de gemeenten die bij ons zijn aangesloten. De nieuwe omgevingswet is erop gericht al het omgevingsgerelateerde recht te bundelen in één wet. De Omgevingswet integreert de gebiedsgerichte onderdelen van de huidige wetten in één wet met één samenhangend stelsel van planning, besluitvorming en procedures. Dit moet leiden tot betere mogelijkheden voor integraal beleid, tot een betere bruikbaarheid en substantiële vereenvoudiging van het omgevingsrecht. De welstandsnota en de bestemmingsplannen zullen als aparte instrumenten (en weigeringsgronden) verdwijnen. Daarvoor in de plaats komt het Omgevingsplan waarin de bestaande instrumenten op een moderne manier worden ondergebracht. De nieuwe instrumenten voor ruimtelijke kwaliteit moeten bijdragen aan een goede inrichting van onze leefomgeving. Niet door deze met regels dicht te timmeren, maar door initiatieven vanuit de samenleving actief en constructief te faciliteren. Uitnodigingsplanologie wordt dat genoemd. Het nieuwe kernbegrip in de omgevingswet luidt goede omgevingskwaliteit. De nieuwe regels zullen niet meer in allerlei plannen, beleidsnota s en regels worden vastgelegd in papieren documenten, maar zullen in een digitale kaartstructuur op kadastraal perceelsniveau raadpleegbaar worden gemaakt. Gemeenten zullen, hiertoe ondersteund door de rijksoverheid, voorbereidingen moeten treffen om voor digitaliseringsoperatie klaar te zijn. De wetswijziging betekent ook een cultuurverandering van een regelende en gebiedende overheid, naar een servicegerichte overheid die initiatiefnemers ondersteunt waar het kan. WZNH onderschrijft de noodzaak van flexibiliteit en meer bestuurlijke afwegingsruimte. Het wetsvoorstel voor de Omgevingswet lijkt die ruimte voor maatwerk te bieden, hoewel er bij de implementatie nog flink gezocht moet worden naar de balans tussen vrijheid en rechtsbescherming. Gemeenten krijgen meer afwegingsruimte om maatwerk te faciliteren. Meer lokale afwegingsruimte betekent echter ook een grotere onzekerheid voor burgers. Een overheid die aan de ene burger ruimte biedt zal ook aan de andere burger moeten uitleggen dat diezelfde vrijheid niet altijd ook voor hem of haar is weggelegd. Grotere vrijheid voor de een, geringere rechtzekerheid voor de ander, dat kan bijna niet anders. In dat speelveld zal het (ook voor burgers) steeds belangrijker worden dat besluiten deugdelijk en belangenloos worden gemotiveerd en publieke en private belangen zorgvuldig op elkaar worden afgestemd. Voor die toekomstige taak staan onze commissieleden klaar. Planologie en stedenbouw Uitnodigingsplanologie betekent niet dat de overheid geen rol meer heeft. Bij uitnodigingsplanologie komt het accent meer te liggen op vooroverleg en vroegtijdige begeleiding van particuliere initiatiefnemers. Bij uitnodigingsplanologie is begeleiding en beoordeling van een initiatief door een neutraal (dat wil zeggen niet eenzijdig aan initiatiefnemer of bestuurslichaam gebonden) en multidisciplinair team van deskundigen (uw commissie!), een onmisbaar element. Deze schakel van deskundig gezond

6 6 verstand kan de planvorming efficiënter en samenhangender maken en kan soms eenvoudiger en betere oplossingen opleveren waar de partijen zelf niet aan denken. Begeleiding en beoordeling is niet altijd nodig, maar is met name van belang bij afwijkingsactiviteiten, maatwerkconstructies en plannen met grote betekenis voor de omgevingskwaliteit (en dat kunnen soms ook kleine ingrepen zijn). De multidisciplinaire advisering verhoogt de kwaliteit van de besluitvorming, doordat het de basis legt voor bestuurlijke afweging en de motivering van besluiten. Het ministerie propageert dat, vooruitlopend op de nieuwe wet, gemeenten nu al eenvoudig beter kunnen gaan werken onder andere door gemeentelijke instrumenten als structuurvisie, beleidsplannen, bestemmingsplannen, welstandsnota s en het monumenten- of erfgoedbeleid meer op elkaar af te stemmen. Ambtelijke afhandeling kleine plannen Sinds begin 2013 is in het Besluit omgevingsrecht (Bor) opgenomen dat het college van B&W mag bepalen voor welke advisering de door de raad benoemde onafhankelijke adviescommissie wordt ingeschakeld. In de meeste gemeenten worden de minder omstreden kleine bouwplannen voor zover ze geen twijfel oproepen afgehandeld door een daartoe aangewezen ambtenaar. De gemeente Ouder-Amstel heeft ervoor gekozen om de plannen die voldoen aan de Welstandsnota opgenomen sneltoetscriteria voor objecten, ambtelijk te laten afhandelen.

7 7 2. Advisering en welstandsnota Jaarverslag 2014 voor de gemeente Ouder-Amstel Welstandscommissie Ouder-Amstel In dit hoofdstuk gaan wij in op De adviestaak van de commissie De welstandsnota: hoe functioneert het beleidskader De adviestaak De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit Noord-Holland Zuid van WZNH is door de gemeenteraad benoemd als welstand- en monumentencommissie in de gemeente Ouder-Amstel. De door de gemeenteraad vastgestelde welstandsnota en de door de gemeenteraad vastgestelde beeldkwaliteitplannen vormen het toetsingskader voor deze adviezen aan Burgemeester en Wethouders. De welstandscommissie adviseert de gemeente over vergunningsplichtige bouwplannen waarvan de nota aangeeft dat deze te complex zijn om ambtelijk te toetsen. De gebiedsgerichte criteria zijn afgeleid van een zestal algemene criteria en bij elke advisering wordt rekening gehouden met de mate waarin een plan van invloed is op de openbare ruimte. Belangrijke plannen in Ouder-Amstel waarover de commissie in 2014 heeft geadviseerd zijn de werken in het kader van de renovatie van de metrostations. Door speciale presentaties aan de langs het gehele traject betrokken welstandscommissies bij de aanvang van dit project in 2013 kon de advisering van de commissie ten tijde van de vergunningsaanvraag zeer efficiënt verlopen. Ook andere infrastructurele projecten zoals de wijzigingen aan het knooppunt Duivendrecht in het kader van de herstructurering van het snelwegtraject Schiphol Amsterdam Almere werden in een vroeg stadium voorgelegd. Entree metrostation van der Madeweg In het kader van de revitalisering van het dorpscentrum in Duivendrecht zijn een aantal plannen ter advisering aan de commissie voorgelegd. Hiertoe behoorde een verbouwing van de sporthal alsook enkele particuliere bouwplannen tot uitbreiding van woningen op de verdieping in de bebouwing langs het plein. In overleg met de commissie zijn hiervoor randvoorwaarden opgesteld die ook voor toekomstige plannen gelden. De nieuwbouw van het nieuwe dorpshuis met bibliotheek wordt het meest in het oog springend gebouw aan het Dorpsplein. Reeds in een vroeg stadium is het plan ter advisering voorgelegd. Gezien de bijzondere architectonische

8 8 kwaliteit van de schetsplannen betreft de advisering in zo n geval doorgaans een collegiaal overleg waarna de plannen zijn uitgewerkt in overeenstemming met de besproken uitgangspunten. Ook hier wierp de vroege advisering in de planfase in de vergunningsprocedure vruchten af. Dorpshuis Duivendrecht. De ontwikkeling van de Schoolstraat heeft een belangrijke stap gemaakt met het plan voor het verzorgingstehuis dat in 2014 zijn beslag kreeg nadat het al in 2013 in een schetsplan was gepresenteerd. Aan de Schoolstraat is de hoogte 3 bouwlagen, 6,8 meter achter de gevel verspringt de hoogte naar 4 lagen met kap. De commissie is van mening dat het plan door de functie, de veelvuldige variatie in massaopbouw, de ambachtelijke uitstraling van de vormgeving en door de baksteen materialisering bijzonder passend is op deze locatie. Verzorgingstehuis Zonnehuisgroep aan de Schoolstraat De welstandsnota De welstandsnota dateert uit Op dit moment is er contact tussen Ingrid Langenhoff van WZNH en Marco van den Ancker van de gemeente om de nota aan te passen aan de gewijzigde wetgeving. In de nieuwe nota wordt ook gebiedsgericht reclamebeleid opgenomen. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen de dorpskern, de industriegebieden en de deelgebieden langs de A10. Hoewel de commissie ook adviseert over zaken die betrekking hebben op beschermde monumenten en het beschermd dorpsgezicht, kwamen in 2014 weinig grote aanvragen op dat vlak ter tafel. Aanvragen die op erfgoed betrekking hadden, beperkten zich tot dakkapellen en reclamedoek. Wel werden diverse aanvragen behandeld voor panden die gelegen zijn in het bijzondere cultuurlandschap van de Ronde Hoep polder, waarbij functie en inpasbaarheid belangrijke vraagstukken zijn.

9 9 3. Organisatie en werkwijze Jaarverslag 2014 voor de gemeente Ouder-Amstel Welstandscommissie Ouder-Amstel In dit hoofdstuk gaan wij in op: Samenstelling van de commissie Werkwijze Openbaarheid Samenstelling van de commissie De welstands- en monumentencommissie Wijdemeren is een van de 38 adviescommissies die in Noord-Holland werkzaam zijn onder verantwoordelijkheid van WZNH. De leden van de commissie zijn benoemd door de gemeenteraad. De commissie was in 2013 als volgt samengesteld: Drs. Dorine van Hoogstraten, architectuurhistoricus, voorzitter Arch. ing. Wil Smulders, architect secretaris Arch. ing. Nico Zimmermann, architect lid De commissie werd ondersteund door: Mariette Bruin, commissiecoördinator Marco van den Ancker, plantoelichter Werkwijze De vergaderingen vonden plaats op de maandag in de oneven weken van het jaar in het gemeentehuis van Diemen. In totaal hebben in 2014 voor de gemeente 157 planbehandelingen plaatsgevonden. Het aantal nieuwe aanvragen was 105 en het aantal aanvragen die betrekking hadden op aanvragen van voorgaande jaren was 14. Meer cijfers treft u aan in bijlage 1. Op 21 oktober vond het jaarlijkse evaluatiegesprek met de portefeuillehouder plaats. Het verslag van het gesprek is opgenomen als bijlage 2. Openbaarheid De vergaderingen van de commissie zijn openbaar. In de vergaderruimte is ruimte aanwezig voor toehoorders en belangstellenden. De agenda van de vergadering is van tevoren in te zien en planindieners kunnen een afspraak maken om tijdens de vergadering een toelichting te geven op hun plan. In sommige gevallen vraagt de commissie daar ook expliciet om. In 2014 heeft de commissie bij 54 planbehandelingen de planindiener en/of architect aan tafel mogen ontvangen. Dat is 34% van het totaal aantal behandelingen.

10 10 4. Conclusies en aanbevelingen De welstandscommissie Ouder-Amstel werkt vanuit de overtuiging dat een constructieve opstelling om te werken aan een mooier Nederland op brede steun kan rekenen, niet alleen onder professionals in de ruimtelijke ordening, maar vooral in de samenleving. De commissie concludeert dat ze haar grootste meerwaarde heeft in die gevallen waarin publieke en private belangen botsen en het voeren van constructieve gesprekken aanvragers noodzakelijk is om de belangen bij elkaar te brengen. Het grootse rendement ontstaat als niet aan het eind wordt getoetst maar als we als commissie in staat worden gesteld een planproces vanaf een vroeg moment goed te begeleiden, samen met de lokale ambtelijk specialisten op het terrein van landschap, stedenbouw en erfgoed. De ervaringen en inzichten die in 2014 zijn opgedaan brengt de commissie tot enkele beleidsaanbevelingen. De commissie wordt steeds vaker ingeschakeld voor de moeilijke situaties. Gevallen waarbij de gemeente maatwerk wil of moet organiseren. De advisering die daarbij gevraagd wordt is over het algemeen meer gericht op integrale afweging, stedenbouw, erfgoed, inrichting openbare ruimte enzovoort. De commissie is in die gevallen dan ook eerder een adviescommissie voor ruimtelijke kwaliteit dan sec een welstandscommissie. De commissie adviseert deze bredere adviestaak te formaliseren en de naam van de commissie te veranderen in adviescommissie voor ruimtelijke kwaliteit (of omgevingskwaliteit). In het licht van de naderende omgevingswet adviseert de commissie de komende jaren de gemeentelijke beleidsregels in bestemmingsplannen, welstandsnota s en het monumenten- of erfgoedbeleid op elkaar af te stemmen. Dit vooruitlopend op de integratie van deze beleidsdocumenten in het nieuwe omgevingsplan. Met de omgevingswet worden gemeenten ook geacht de omgevingsplannen op kavelniveau te digitaliseren. Ook voor beleidsregels die nu nog onder de welstandsnota vallen wordt dat naar alle waarschijnlijkheid binnen enkele jaren verplicht. Het is raadzaam bij herziening van het beleid hiermee rekening te houden.

11 11 Bijlage 1: Cijfers Jaarverslag 2014 voor de gemeente Ouder-Amstel Welstandscommissie Ouder-Amstel Planbehandelingen In 2014 heeft de Welstandscommissie Ouder-Amstel 122 vergunningaanvragen behandeld, waarvan 14 betrekking hadden op aanvragen van voorgaande jaren. In verband met herhalingen was het totaal aantal planbehandelingen 157. Deze zijn als volgt verdeeld: soort aanvraag aantal aanvragen aantal behandelingen percentage herhalingen t.o.v. de aanvragen Omgevingsvergunning % waarvan een monument % waarvan nieuwbouw % waarvan verbouwing % Preadvies* % Reclameaanvraag % Adviesaanvraag handhaving % Overige vergaderonderwerpen % Totaal % * Dit zijn de preadviezen waarvoor nog geen omgevingsvergunning is ontvangen. In vergelijking met de voorgaande jaren ontstaat het volgende beeld: soort aanvraag Nieuwe aanvragen % % % Aanvragen van voorgaande jaren 14 9 % 6 6 % 9 5 % Herhalingen % % % Totaal behandelingen % % % waarvan reclameaanvraag % % 16 9 % waarvan handhaving 3 2 % 1 1 % 13 8 % Verdeeld over de soorten bouwwerken ontstaat het volgende beeld: soort bouwwerk Individuele woningen % % % Woningcomplexen 1 1 % 1 1 % 0 0 % Bedrijfsgebouwen % % % Agrarische gebouwen 8 7 % 4 4 % 6 5 % Openbare en bijzondere bouwwerken % % 8 6 % Kleine bouwwerken % 9 10 % % Reclameobjecten 7 6 % 9 10 % % Overige plannen 2 2 % 1 1 % 3 2 % Totaal aanvragen % % % Bezoek Er hebben dit jaar 54 behandelingen plaatsgevonden in aanwezigheid van architecten en/of de planindieners. Dit is 34% van het totaal aantal behandelingen.

12 12 Adviezen De adviezen over het totaal aantal planbehandelingen zijn als volgt verdeeld: adviezen aan B&W Akkoord % % % Akkoord op hoofdlijnen 13 8 % % 13 8 % Niet akkoord, tenzij % 6 6 % % Niet akkoord, nader overleg 1 1 % 5 5 % 1 1 % Niet akkoord % 10 9 % % Aanhouden 12 8 % 2 2 % 5 3 % Totaal % % % Akkoord wil zeggen: het plan voldoet op basis van de welstandscriteria aan redelijke eisen van welstand; het wordt met positief advies aan het college van B&W voorgelegd. Bij niet akkoord tenzij wordt een duidelijk omschreven voorwaarde geformuleerd. Hoe vaak behandeld? In 2014 werden 105 nieuwe aanvragen* beoordeeld. Het aantal keren dat deze aanvragen behandeld werden tot een eindadvies is als volgt: adviezen aan B&W Bij eerste behandeling akkoord (geen interventie van de commissie) % % % Bij eerste behandeling niet akkoord tenzij (kleine aanpassing nodig) % 3 4 % % Bij tweede behandeling akkoord (of niet akkoord tenzij) % 7 8 % % Bij derde behandeling akkoord (of niet akkoord tenzij) 3 3 % 2 2 % 7 6 % Bij een vierde of verdere behandeling akkoord (of niet akkoord tenzij) 2 2 % 0 0 % 0 0 % Nog in behandeling of definitief niet akkoord of aanvraag ingetrokken % 6 7 % 10 8 % Plan wel akkoord op hoofdlijnen maar nog geen aanvraag voor vergunning 5 5 % % 4 3 % Totaal nieuwe aanvragen* % % % * Dit zijn alle nieuwe aanvragen exclusief beleidsadviesaanvragen en handhaving aanvragen. Het aantal keren dat een nieuwe aanvraag terug komt bij de welstandscommissie geeft een indicatie van het effect van het gemeentelijke welstandsbeleid op de bouwproductie. Het is een indicatie; de preventieve werking (het anticiperen op het beleid vóór de aanvraag wordt ingediend) wordt hiermee bijvoorbeeld niet zichtbaar gemaakt. Gebruik welstandscriteria De aanvragen worden steeds beoordeeld op grond van vastgestelde welstandscriteria, welke in een welstandsnota of in aanvullingen in de vorm van beeldkwaliteitplannen zijn opgenomen. Voor de gemeente Ouder- Amstel is het gebruik van de verschillende soorten criteria als volgt: welstandscriteria 2014 Gebiedsgerichte criteria 12 8 %

13 13 Jaarverslag 2014 voor de gemeente Ouder-Amstel Welstandscommissie Ouder-Amstel welstandscriteria 2014 Algemene welstandscriteria % Objectgerichte criteria 2 1 % Reclamecriteria 1 1 % Geen Criteria % Totaal % Bestemmingsplannen De aanvragen worden meestal voorafgaande aan de welstandsvergadering getoetst aan het vigerende bestemmingsplan. Indien de aanvraag niet voldoet aan de bestemmingsplanbepalingen wordt vaak een afwijking (ontheffing) verleend. Soms is de afwijking mede afhankelijk van een positief welstandsadvies. Dit is het geval indien de ruimtelijke kwaliteit als argument voor het verlenen van een ontheffing in het bestemmingsplan genoemd wordt. De plannen voorgelegd aan de commissie hadden wat betreft bestemmingsplan de volgende status: bestemmingsplannen 2014 Voldoet aan bestemmingsplan % Voldoet niet aan bestemmingsplan, maar gemeente werkt mee aan binnenplanse afwijking 2 2 % Voldoet niet aan bestemmingsplan, maar gemeente werkt mee aan buitenplanse afwijking 5 4 % Voldoet niet aan bestemmingsplan, maar gemeente werkt mee aan een afwijking op basis van een uitgebreide procedure of partiële herziening van het bestemmingsplan 7 6 % Voldoet niet aan bestemmingsplan, over afwijking wordt beslist na advies van de welstandscommissie 2 2 % Anders 4 3 % Totaal %

14 14 Bijlage 2: Verslag evaluatiegesprek Verslag evaluatiegesprek van de Welstandscommissie Ouder-Amstel, met de wethouder, gehouden op in het gemeentehuis te Ouderkerk aan de Amstel. Aanwezig: Namens de gemeente: Mevrouw C. Korrel, wethouder RO, plantoelichter de heer M. van den Ancker, de heer T. Peerdeman, medewerker afd. vergunningen, ing. M. de Lange, Hoofd Ruimtelijke Ontwikkeling en vergunningen Namens de commissie: Drs. Ing. Jef Mühren, directeur WZNH, drs. Dorine van Hoogstraten, voorzitter en arch.ing. Wil Smulders, architect secretaris 1. Opening De wethouder opent de vergadering en heet allen welkom. De aanwezigen worden aan elkaar voorgesteld. De wethouder is voorheen 12 jaar als raadslid werkzaam geweest in de gemeente. De vergadering zal dan ook gebruikt worden om de wethouder op de hoogte te brengen van de wijze waarop de welstandadvisering in Nederland in de wet is verankerd, functioneert en in ontwikkeling is. Gezien het feit dat de commissie voor Ouder-Amstel adviseert als gecombineerde Welstand- en monumentencommissie komt hierbij ook de rol van Dorine van Hoogstraten als voorzitter van de Erfgoedcommissie van WZNH ter sprake. 2. Jaarverslag 2013 Het jaarverslag is nog niet ter informatie aan de gemeenteraad doorgestuurd. Naar aanleiding van dit gesprek zal het aan de griffie worden toegestuurd. 3. Welstandsadvisering en de Welstandsnota. De commissie adviseert op basis van de in december 2003 door de gemeenteraad vastgestelde nota. Gedurende de afgelopen jaren zijn diverse wijzigingen opgetreden in de wetgeving rondom de welstandsadvisering. De nota is hier tot op heden niet op aangepast. De gemeente is voornemens om de nota te laten actualiseren, ook in het licht van de eventuele ontwikkelingen op het gebied van samenwerkingsvormen met enkele nabije gemeenten. De primaire aandacht gaat hierbij uit naar samenwerking op de gebieden Vergunningen, Toetsing en Handhaving. Afstemming van ICT systemen moet in 2015 tot stand komen. Afgesproken wordt dat plantoelichter Marco van den Ancker hierover contact opneemt met Ingrid Langenhoff, die binnen WZNH projectmatig belast is met de actualisering van welstandsnota s in Noord-Holland. Bij de actualisering behoort ook het formuleren van gebiedsgerichte reclamecriteria. 4. Actuele ruimtelijke ontwikkelingen en projecten Notitie woonarken:. De nota woonarken is nog niet vastgesteld door de gemeenteraad. De nota is nog in procedure in verband met bezwaren als gevolg van milieueisen die voortkomen uit bestemmingsplannen. Beeldkwaliteitsplan Amstelscheg: nog in voorbereiding met Amstelveen en Amsterdam. Duivendrechtseveld: in ontwikkeling. Centrum Ouderkerk: Het Centrumplan van L. Krier van oktober 2003 is nog steeds richtinggevend voor de ontwikkelingen. Gezien de bijzondere, cultuurhistorisch waardevolle, omgeving lijkt het wenselijk de commissie in een vroeg stadium over ontwikkelingen in dit gebied te informeren. Amsterdam Old Course Ajax: Tussen de ringweg en het spoor is een bestemmingsplan in ontwikkeling dat voorziet in een plan met 4500 woningen. De NS, de gemeente Amsterdam en Borgland zijn de ontwikkelende partijen. Dorpshart Duivendrecht: De scholen zijn in de bestekfase, de zorgwoningen worden ontwikkeld door de Zonnehuisgroep. De overige woningen zijn nog

15 15 Jaarverslag 2014 voor de gemeente Ouder-Amstel Welstandscommissie Ouder-Amstel niet bij een ontwikkelende partij ondergebracht. Het Dorpshuis aan het Dorpsplein is reeds in de commissie besproken. Verdere ontwikkelingen zijn mede afhankelijk van de markt. Plannen voormalige Munitiedepot: Deze zijn gekoppeld aan de plannen bij de kerk in Ouderkerk. De gemeente is zeer terughoudend en zal geen vergunning verlenen voor het zogenaamde Short Stay Hotel. Tegen het kantoor bestaat geen bezwaar. Alvorens verdere plannen voorgelegd worden zal de gemeente eerst de planologische toetsen afwerken. Hotel Amstel Business Park: momenteel worden de afwijkingen op het bestemmingsplan bestudeerd. Woningbouwplannen op voormalige locatie Scholen: Deze plannen worden op korte termijn voorgelegd. De Nieuwe Kern: Naast de bestaande kernen van Ouderkerk, Duivendrecht en Waver wordt een plan voorbereid voor het transformeren van de bestaande recreatieve bestemming van het Duivendrechtse Veld naar woningbouw. Het gemeentelijk beleid is hierbij gericht op samenwerking met de bestaande eigenaren. 5. Rondvraag en sluiting De diverse mogelijkheden van gemandateerde en gecombineerde welstanden monumentenadviezen worden aangegeven. Daarnaast wordt vanuit WZNH gewezen op de mogelijkheid om aan de gemeenteraad een presentatie te geven waarin wordt ingegaan op de wijze waarop de ruimtelijke kwaliteit op gemeentelijk niveau kan worden gewaarborgd, en de wijze waarop diverse welstandsniveaus, van welstandsvrij tot bijzonder, hierbij kunnen worden ingezet. Verslag evaluatiegesprek Aanwezig: Namens de gemeente: Mevrouw R. Korrel, wethouder, Mevrouw M. van der Weele, wethouder, De heer M. van den Ancker, plantoelichter enmevrouw E. van den Kerkhoff, beleidsmedewerker ruimtelijke ordening en cultureel erfgoed (schuift later aan). Namens de commissie: Dorine van Hoogstraten, voorzitter en Wil Smulders, architect secretaris. Namens WZNH: Jef Mühren, directeur. 1. Opening Mevrouw Korrel opent de vergadering en heet allen welkom. Mevrouw van der Weele stelt zich voor. Zij is bij het overleg aanwezig vanwege de ambitie van het huidige college om gemeentelijk erfgoedbeleid op te zetten. Historische gebouwen en landschappen worden van groot belang geacht en die wil men beter beschermen. De andere aanwezigen stellen zich eveneens voor. 2. Jaarverslag 2014 De conceptversie van het jaarverslag is digitaal toegezonden, afgesproken wordt dat eventuele correcties en aanvullingen via de heer van den Ancker worden verzameld en toegestuurd aan Mariëtte Bruin, coördinator van de commissie. 3. Organisatie welstandsadvisering en welstandsnota De welstandsadvisering vindt tweewekelijks op maandagochtend plaats in het gemeentehuis van Diemen. De commissie adviseert aan de hand van een ietwat achterhaalde gemeentelijke welstandsnota die aan actualisering toe is. Ontwikkelingen als de WABO en BOR zijn nog niet in de nota verwekt. Afgesproken wordt dat WZNH een offerte maakt voor een eenvoudige update van de welstandsnota in afwachting van ontwikkelingen rond de nieuwe omgevingswet.

16 16 Verdere digitalisering van de welstandsnota en koppeling aan ruimtelijkeplannen.nl is nog niet ter hand genomen. In haar werkwijze streeft de commissie er naar om constructief mee te denken over voorgelegde plannen (bij voorkeur in een vroeg stadium), en minder aan het eind van het proces als toetsende instantie op te treden. In het kader van de nieuwe omgevingswet (voorzien voor 2018) wordt aangeraden om de ruimtelijke advisering te verbreden van een welstandsen erfgoedcommissie naar een integrale Commissie Ruimtelijke Kwaliteit waarin naast de advisering over erfgoed en de gebouwde omgeving ook advisering over landschap en de openbare ruimte kan worden verzorgd. De bestemmingsplannen zullen als gevolg van de nieuwe wet worden samengevoegd tot een omgevingsplan waarin per perceel moet worden aangegeven welke regels er van toepassing zijn. De welstandsnota wordt opgenomen in het omgevingsplan. Alle afwegingen die nu ook worden gemaakt, moeten bij de nieuwe wet geïntegreerd worden. Een omgevingscommissie of commissie ruimtelijke kwaliteit zal vermoedelijk wel in de nieuwe omgevingswet genoemd worden. Bij monumenten zal de prioriteit minder liggen bij louter conserveren en meer bij herbestemming. Het college wil een degelijk gemeentelijk erfgoedbeleid opzetten en gemeentelijke monumenten gaan aanwijzen. De voorzitter wijst er op dat de kwaliteit van de redengevende omschrijvingen daarbij van belang is om in de toekomst plannen te kunnen toetsen en de redenen voor aanwijzing te onderbouwen. Mw. Van Hoogstraten, mw Van der Weele en mw Van den Kerkhoff spreken af hier op een ander moment over door te praten. 4. Actuele ontwikkelingen in de gemeente De Nieuwe Kern: Dit woningbouwproject wordt in samenwerking met Amsterdam ontwikkeld, er komen maximaal 4500 woningen. Begin volgend jaar moet een structuurvisie zijn opgesteld. Dorpscentrum: Er ligt een masterplan klaar. Amstel Business park: Er wordt gesproken over afstemming van beleid voor dit gebied; dit is ook van belang voor het aanpassen van de welstandsnota. Woonarken: De gemeente wil een notitie opstellen over het woonbotenbeleid. Dhr Mühren belooft informatie toe te zenden. Dhr Smulders merkt op dat Aalsmeer al een woonbotennota heeft; mogelijk kan Ouder-Amstel daar ideeën opdoen. 5. Rondvraag en sluiting De voorzitter biedt aan om een presentatie te houden voor de gemeenteraad over welstandsbeleid, erfgoedbeleid en het functioneren van de commissie, als daar behoefte aan is. Daarbij kunnen ook concrete casussen aan de orde komen mits die van te voren zijn aangekondigd zodat de commissie dat kan voorbereiden.

17 17 Bijlage 3: Curricula Jaarverslag 2014 voor de gemeente Ouder-Amstel Welstandscommissie Ouder-Amstel Dorine van Hoogstraten Dorine van Hoogstraten is als zelfstandig erfgoeddeskundige gevestigd in Amstelveen. Ze werkt aan uiteenlopende opdrachten: ze adviseert architecten bij herbestemmingsopgaven, publiceert boeken en artikelen, geeft lezingen, adviseert gemeenten over erfgoedbeleid en omgevingsvergunningen, treedt op als dagvoorzitter van symposia en debatten en doet onderzoek naar de Nederlandse architectuur en landschapsarchitectuur. Zo schreef ze bijvoorbeeld boeken over scholenbouw, wederopbouwmonumenten en de architect Dirk Roosenburg. Sinds 2013 is zij lid van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit in Amstelveen en Aalsmeer. Dorine van Hoogstraten is sinds 2006 verbonden aan WZNH. Zij was tot januari 2015 ook voorzitter van de Erfgoedcommissie van de WZNH.. Wil Smulders Wil Smulders studeerde aan de TH Delft en aan de Academie van Bouwkunst te Tilburg (afgestudeerd 1989). Hij werkte in het ontwerponderwijs aan de Academie St. Joost te Breda en aan de Academie van Bouwkunst te Tilburg, is werkzaam bij HSH Architecten, won diverse prijsvragen en heeft aan diverse publicaties bijgedragen. Wil is voorheen adviseur geweest bij Welstand Noord-Brabant, in de Monumentencommissies van Geertruidenberg en Tilburg en sinds 2013 is hij architectlid van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit van Amstelveen en Aalsmeer. Wil Smulders is sinds 2010 verbonden aan WZNH en architect-secretaris van de regionale adviescommissie Noord-Holland Zuid. Nico Zimmermann Nico Zimmermann is afgestudeerd aan de Academie van Bouwkunst Amsterdam, afdeling architectuur en momenteel directeur/eigenaar van ITZ-Architecten b.v. te Amsterdam. Hij is bestuurslid van KIVI-NIRIA afdeling bouw, redactielid Jellema Hogere Bouwkunde en het blad FORUM AetA. In 2011 werd zijn archiefgebouw voor Hulshoff genomineerd voor de Amsterdamse Architectuurprijs. Nico Zimmermann is sinds 2007 verbonden aan WZNH, vanaf 2007 als lid van de regionale welstandscommissies Noord Holland Zuid en sinds 2013 van de regionale welstandscommissie, Heemstede en Bloemendaal. Hans Kodde Hans Kodde is in 1987 afgestudeerd aan de Technische Hogeschool te Delft, afdeling Bouwkunde. Sinds 1996 eigenaar van Kodde Architecten te Amsterdam en bureau met grote kennis op het gebied van restauratie en renovatie. Daarnaast mede-eigenaar van L&K Monumenten, een belegger die zich bezig houdt met het restaureren van monumenten. Als bestuurslid gebouw van de Stichting De Oude Kerk heeft hij het oudste gebouw van Amsterdam onder zijn hoede. Hans Kodde is sinds 2003 lid van de Erfgoedcommissie WZNH en is lid geweest van de Welstands- en Monumentencommissie Alkmaar

18 18