POLITIEKE MARKT APELDOORN 2017 VEILIG THUIS (VERBETERPLAN)

Transcriptie

1 POLITIEKE MARKT APELDOORN 2017 VEILIG THUIS (VERBETERPLAN) Voorzitter: P.W.J.H. Donswijk Secretaris: H.N.M. van den Broek Notulist: N. Knapen Onderwerp Consultatie Datum 8 juni 2017 Tijdstip uur Plaats Raadzaal Aanwezig: H. van den Berge (SGP), M. Bontenbal (PvDD), Ph.J. de Groot (VSP), T. Kamphuis (VVD), M. van der Maal (GroenLinks), L.J. Riezebos-van der Veen (ChristenUnie), C.C. Schouten (PvdA), D. Sloesarwij (PSA), A. Verheul (CDA), M. van Vierssen (D66), W. Willems (Lokaal Apeldoorn) en wethouder P. Blokhuis Doel van de activiteit Bespreken van de kwaliteit van taakuitvoering van Veilig Thuis naar aanleiding van het werkbezoek van de gemeenteraad van 13 april jl. en het recente inspectierapport en verbeterplan. Opening De voorzitter opent de vergadering en heet iedereen van harte welkom. Inspraak Mevrouw Wissink stelt onterechte Veilig Thuis-meldingen aan de orde. Zij heeft vanochtend een mail gestuurd aan de raad en aan de wethouders met de vraag hoeveel onterechte drang- en Veilig Thuis meldingen in Apeldoorn gedaan zijn. Zij wil dit graag in kaart brengen, specifiek daar waar het gaat om de thuiszitters. Hoeveel van deze casussen krijgen te maken met een drangof Veilig Thuis melding op het moment dat een kind langdurig thuiszitter is? De Belangvereniging Intensieve Kindzorg voert momenteel gesprekken met het ministerie en Veilig Thuis om hierin inzicht te verschaffen. Er zijn zeer ernstige casussen waar het gaat om ondertoezichtstelling van gezinnen die volledig ongegrond blijken. Een kind dat uitvalt in het onderwijssysteem door niet passend onderwijs is nooit een reden om een Veilig Thuis- of drangmelding te doen. De gevolgen voor het kind en gezin worden ernstig onderschat. Zij worden hiermee niet geholpen met de juiste zorgen onderwijscombinatie, maar wel intens beschadigd bovenop de beschadigingen die er al waren door geen passend onderwijs te hebben gehad. Het gaat hier vaak om kinderen met autisme, hoogbegaafde kinderen, kinderen met selectief mutisme of een andere vorm van een stoornis. Niet zelden zorgt een onterechte Veilig Thuis melding voor PTSS bij kind en ouders. Herstel duurt hierdoor nog langer. Mevrouw Wissink doet een dringend beroep om in het traject rondom thuiszitters en de overleggen die in de gemeente plaatsvinden hier zeer alert op te zijn. Er wordt de kinderen en hun gezinnen groot onrecht aangedaan. Standpuntuitwisseling fracties Lokaal Apeldoorn (de heer Willems) is blij met de agendering van dit onderwerp, zeker n.a.v. eerder gestelde vragen, het als prettig ervaren werkbezoek aan Veilig Thuis en het ontvangen inspectierapport. Hij heeft casussen bekeken en onderzoek gedaan en maakt zich naar aanleiding daarvan ernstig zorgen over Veilig Thuis. Het inspectierapport geeft aan dat de monitoring slecht PMA , Veilig Thuis (verbeterplan) 1

2 is. Er is een aanvalsplan om het op te lossen, maar het had al opgelost moeten zijn. Waarheidsvinding is erg belangrijk, zeker bij complexe vechtscheidingen. Aan het begin van het traject moet duidelijk zijn of het al dan niet een terechte melding is. Op deze manier maakt Veilig Thijs ook gezinnen kapot en dat is niet in het belang van het kind. De heer Van Vierssen (D66) merkt op dat de heer Willems een andere conclusie trekt dan het rapport. Het rapport betitelt de situatie als matig. De heer Willems benadrukt dat er ook veel goede dingen gebeuren. Als je als gemeente maar twee partijen achter je laat, is dat reden tot ernstige zorg. In het rapport staat dat wordt voldaan aan de klachtenprocedure, maar 5 dagen triage plus 10 weken onderzoek is 11 weken. Ten tijde van de klachtenprocedure kun je niets doen en sta je als ouders met de rug tegen de muur. De heer Willems heeft in Apeldoorn 22 casussen doorgekregen van valse beschuldigingen. Bij de triage moet er een deugdelijk onderzoek plaatsvinden. Bij de communicatie aan het begin krijgen ouders een brief dat er onderzoek gaat plaatsvinden of dat er een melding is gemaakt. Er wordt heel selectief genoemd dat je bijvoorbeeld een vertrouwenspersoon mee mag nemen of dat je je mag laten bijstaan. Neem ouders bij de hand en besteed aandacht aan de communicatie. Daarmee creëer je draagvlak. Het college wordt in het rapport er op aangesproken dat er meer zicht moet zijn op de in- en uitstroom bij Veilig Thuis. Het zou goed zijn om periodiek met een rapportage naar de raad te komen. Een andere zorg is de vertrouwenspersoon, één vertrouwensarts voor de hele regio Veilig Thuis. De heer Van den Berge (SGP) merkt op dat wat nu naar voren wordt gebracht aanzienlijk ernstiger is dan wat in het rapport staat. Wat is er gebeurd tussen de bijeenkomst van 13 april en nu? De heer Willems antwoordt dat hij via social media 147 berichten heeft ontvangen met allerlei voorbeelden. Daar maakt hij zich zorgen over. De heer Schouten (PvdA) geeft aan dat zowel bij de inspectie als bij Veilig Thuis zaken in beeld zijn. Er is duidelijk de intentie tot verbetering. De heer Willems denkt dat het gaat om de beleving die rondom Veilig Thuis ontstaat. Geef dit vooral ook landelijk aan. Er is nog een flinke kluit werk te doen. Als er budget nodig is om klachten eerder af te handelen dan moet dat gewoon. Een motie hierover is vorige week aangekondigd bij de Voorjaarsnota in afwachting van de bespreking van vanavond. ChristenUnie (mevrouw Riezebos) is blij dat het onderwerp nu op de agenda staat. De kwetsbaarheid van wat Veilig Thuis doet is groot. Zij herkent een aantal zorgpunten van de heer Willems, met name de impact van vechtscheidingen in combinatie met verslaglegging en waarheidsvinding. Waarheidsvinding is moeilijk en de indruk vanuit het werkbezoek is ontstaan dat het dan soms maar gemeden wordt. Graag meer zekerheid dat na de start van het proces de waarheidsvinding snel in beeld komt. Relatief kleine dingen moeten toch te checken zijn: locaties, data e.d. Daar is nog veel te winnen in het proces. Er is een lage meldingsbereidheid van scholen. Hoe wordt het onderwijs gezien door Veilig Thuis, als ketenpartner of als melder? M.b.t. het melden van een spoed: Er zijn verhalen over stroperige processen. Als een proces langer dan een jaar duurt voordat goede zorg wordt ingezet dan duurt dat veel te lang. Het trage proces op zich kan al zoveel schade toebrengen dat spoed gerechtvaardigd wordt. De heer Willems (Lokaal Apeldoorn) stelt voor om in de zojuist gevraagde jaarlijkse rapportage een terugkoppeling op te nemen van de gemiddelde wachttijden nadat het onderzoek is afgesloten bij Veilig Thuis tot de eerste hulpvraag is geïnitieerd. Mevrouw Riezebos denkt dat dit veel inzicht kan verschaffen. Veilig Thuis houdt zich goed aan de afhandelingstijd van een melding, maar bij het inzetten van een zorgproces is er vaak sprake van het kastje naar de muur effect. Als laatste punt stelt mevrouw Riezebos de capaciteit van residentiële voorzieningen aan de orde. Spoedhulp voor zware gevallen mag niet onder druk komen te staan, ook al willen we graag meer lichte zorg. Zij vraagt het college hier heel alert op te zijn. Als het nodig is om meer PMA , Veilig Thuis (verbeterplan) 2

3 geld beschikbaar te stellen vanwege genoemde onderwerpen, dan is de fractie bereid dat tussentijds op te lossen. CDA (de heer Verheul) is het eens met de verbetervoorstellen. Het is echter onvoldoende inzichtelijk of alle mensen de hulp krijgen die ze nodig hebben. Worden overwegingen zorgvuldig gemaakt als het telefonisch gebeurt? Scholen ervaren dilemma s rondom het melden vanwege de positie die zij hebben t.a.v. de ouders en kinderen. Het is van groot belang dat scholen hun signalen kwijt kunnen. Wat gaat er aan gedaan worden om de meldingsbereidheid bij scholen te vergroten? Verzocht wordt om bij een volgende rapportage specifieke informatie op te nemen over de vorderingen m.b.t. het tegengaan van ouderenmishandeling. Graag aandacht hiervoor. D66 (de heer Van Vierssen) is geschrokken van de inbreng van de heer Willems omdat hij daarmee eigenlijk de hele systematiek in twijfel trekt om te toetsen of het wel of niet goed gaat. Het is goed dat onderwerpen de aandacht krijgen, maar het is ook ingewikkeld. De conclusie van het rapport is matig en de heer Willems stelt dat het slecht is. De medewerkers die in de organisatie werken zijn allemaal van goede wil en werken hard. Het is dus heel belangrijk om het probleem echt op tafel te krijgen. De heer Willems realiseert zich dat een nieuwe organisatie tijd nodig heeft om zaken voor elkaar te krijgen en uit zijn respect voor de directeur van de organisatie die vanavond ook aanwezig is. De heer Van Vierssen merkt op dat over een halfjaar de evaluatie volgt van de verbeterpunten. De rapportage wordt dan opnieuw gepresenteerd met dezelfde toetsingskaders. Is de systematiek dan wel goed? De heer Willems antwoordt dat het ministerie over de systematiek gaat, maar de raad zou wel extra parameters kunnen aangeven zodat het elk jaar getoetst kan worden. Dit moet vervolgens via de wethouder nog wel met alle andere gemeenten in de regio besproken worden. De heer Kamphuis (VVD) deelt de zorgpunten. Is er wel vertrouwen in het verbeterplan? De heer Willems antwoordt dat er vertrouwen moet zijn want er is een wettelijke verplichting. Het is de intentie dat zaken worden aangepakt en dat geeft de organisatie ook aan. De heer Schouten (PvdA) is van mening dat het om een organisatie gaat die in ontwikkeling is die de gelegenheid moet krijgen om datgene te doen waarvoor ze is opgericht. SGP (de heer Van den Berge) is benieuwd naar de beantwoording van de wethouder. Is de problematiek ernstiger of ingewikkelder dan het rapport aangeeft? Op grond daarvan kun je politieke besluiten nemen. PvdA (de heer Schouten) vraagt naar aanleiding van het werkbezoek aandacht voor de cliëntondersteuning en bewonersondersteuning, bijvoorbeeld via een organisatie als Zorgbelang Gelderland. Dit moet voldoende bekend zijn bij de mensen. De heer Willems voegt toe dat zoals eerder aangegeven bekend moet zijn dat er een vertrouwenspersoon aanwezig mag zijn. Dat mag iedereen zijn. GroenLinks (de heer Van der Maal) sluit aan bij anderen. Wellicht is het verstandig om in 2018 weer eens een werkbezoek te organiseren zodat je op die manier informatie op kunt halen. PvDD (de heer Bontenbal) vindt het belangrijk dat de verbeterpunten snel goede opvolging krijgen. VVD (de heer Kamphuis) sluit aan bij de zorgpunten van de heer Willems. De monitoring van de effecten van de maatregelen is belangrijk. VSP (de heer De Groot) is ook geschrokken van de informatie van de heer Willems. In hoeverre kunnen we essentiële informatie uit het inspectierapport krijgen? PMA , Veilig Thuis (verbeterplan) 3

4 PSA (mevrouw Sloesarwij) sluit aan bij de heer Willems en mevrouw Riezebos. Ook wil zij graag meer informatie over ouderenmishandeling. Er is veel stille problematiek rondom ouderen, met name m.b.t alcoholmisbruik. Graag meer aandacht daarvoor. Verbeterpunten kunnen nog meer toegespitst worden. Reactie portefeuillehouder Wethouder Blokhuis dankt de aanwezigen voor de serieuze behandeling op dit belangrijke thema. Het is goed dat raadsleden kritisch meedenken, maar het is de vraag hoe je dat gaat vormgeven. De verbeterpunten moeten serieus opgepakt worden. Hoe ga je als raad en college om met kritiek die op een organisatie geleverd wordt? De wethouder is ervan overtuigd dat Veilig Thuis het juiste vehicle is. Er zal altijd kritiek zijn/blijven van mensen die betrokken raken bij Veilig Thuis. Als overheid moet je niet de illusie hebben dat je iedereen tevreden kunt stellen, bijvoorbeeld bij een vechtscheiding. Veilig Thuis moet immers aan de voorkant keuzes maken, waarbij dat een van de partners niet zal zinnen. Er is een wettelijk systeem van 5 dagen triage en vervolgens 10 weken onderzoek. De suggestie om hier een slag in te maken zal de wethouder inbrengen in de landelijke gremia. De heer Willems vindt het belangrijk dat mensen tussentijds een klacht kunnen indienen als zij het gevoel hebben onterecht behandeld te worden. De wethouder geeft aan dat er een inspectierapport ligt van twee inspecties. Op 22 punten gaat het goed, op 8 punten moet er verbetering plaatsvinden en er is geen wachtlijst. Veilig Thuis krijgt volgens de inspectie de kwalificatie matig en vervolgens stelt de heer Willems dat het heel slecht is. Dat is een ingewikkelde situatie. Het is de vraag of je de professionals en de mensen die daar afhankelijk van zijn daarmee een dienst bewijst. De heer Willems benadrukt dat hij zich ernstig zorgen maakt en op basis van de verkregen informatie de kwalificatie slecht durft te gebruiken. De voorzitter stelt voor dit onderwerp te parkeren. De wethouder geeft aan dat het ingewikkeld is om te spreken van onterechte meldingen. Het kunnen meldingen zijn die niet leiden tot een drangof dwangtraject. Ook de wethouder zou graag zien dat gelijk aan de voorkant hoor- en wederhoor wordt toegepast. In Apeldoorn is gekozen voor de figuur van de beschermingstafel waarbij het uitgangspunt moet zijn dat de professionals van Veilig Thuis in overleg gaan met beide ouders en liefst ook het kind om te bekijken of voorkomen kan worden dat het leidt tot een onderzoek en mogelijk drangof dwangtrajecten. Monitoring is een van de zwakke punten. Kinderen van 6 jaar en ouder moeten gehoord worden. In een aantal gevallen ziet een professional daar vanaf vanwege een goede reden, maar dat moet dan wel genoteerd worden. Hier wordt aan gewerkt. Het verbeterplan is geschreven door de bestuurder en de 22 betrokken gemeenten houden de vinger aan de pols. Het college zit daar bovenop. Na de audit en het oordeel van de inspectie wordt de raad hierover geïnformeerd. De raad wordt dan ook uitgebreider geïnformeerd over andere zaken als bijvoorbeeld ouderenmishandeling. De wethouder zegt toe meer kwalitatieve informatie met elkaar te delen volgend jaar, maar dat heeft wel een grens. Je kunt immers niet per casus inhoudelijk gaan toetsen. Een van de verbeterpunten is dat de vertrouwensarts en de gedragsdeskundig vaker geraadpleegd moeten worden; ook de capaciteit moet voldoende zijn. De meldingsbereidheid bij het onderwijs lijkt niet te groeien en dat is een aandachtspunt. Er is een plan van aanpak. De contacten tussen Veilig Thuis en het onderwijs gaan geïntensiveerd worden. Een van de redenen dat scholen niet melden kan zijn dat er niet teruggemeld wordt. Dit wordt uitgezocht. Scholen kunnen ook terughoudend zijn omdat zij bang zijn voor repercussies van ouders. Er kunnen ook andere redenen zijn; dat wordt uitgezocht. Daarnaast wordt ook de scholing van leerkrachten opgepakt zodat zij goed kunnen signaleren en weten hoe zij het beste kunnen melden bij Veilig Thuis. Het onderwerp heeft dus alle aandacht. PMA , Veilig Thuis (verbeterplan) 4

5 In deze regio zijn geen wachtlijsten bij Veilig Thuis, noch bij de triage noch bij onderzoeken. Als er vervolgens zorg moet worden ingezet en dat is bijvoorbeeld residentiële zorg, dan zitten daar wel knelpunten. Dat kan tot wachtlijsten leiden. In Apeldoorn wordt fors ingezet op het programma In Huis waarbij opvang in een gezinshuis, pleeggezin of een steunconstructie mogelijk is. Het moet de cultuur worden dat professionals zaken goed vastleggen: waarom wel of niet bepaalde handelingen verricht worden, hoe een dossier wordt afgerond of overgedragen. Op de website staat dat mensen recht hebben op ondersteuning van een onafhankelijke partij. Bij elk contact moet hierop gewezen worden. De heer Willems geeft aan dat het in de praktijk soms anders gaat en gesteld wordt dat diegene eigenlijk geen partij is. De wethouder verzoekt om concrete casussen aan hem door te geven zodat hij daarover in gesprek kan gaan. Tot slot geeft de wethouder aan dat hij trots is op de bestuurder en het team van professionals bij Veilig Thuis. Iedereen is hard aan het werk om mensen in kwetsbare posities te helpen. Er ligt een verbeterplan. Na 1 september wordt daar opnieuw over gesproken. Conclusie Het voorstel is voldoende besproken. Toezeggingen De suggestie om een slag te maken in het wettelijke systeem van 5 dagen triage en 10 weken onderzoek wordt meegenomen naar landelijke gremia. Na de audit en het inspectierapport wordt de raad geïnformeerd over de stand van zaken. Sluiting De voorzitter dankt de aanwezigen voor hun inbreng en sluit de vergadering. PMA , Veilig Thuis (verbeterplan) 5