Duurzame Mobiliteit Innovaties binnen handbereik

Transcriptie

1 Duurzame Mobiliteit Innovaties binnen handbereik Almere,, 7 juni 2007 Willem de Jager, Rabobank Nederland Mobile Commerce

2 Hoe raakt een bank betrokken? Proeven Rekening Rijden A12 Kilometerheffing Marktdialoog Ministerie van V&W Belastingdienst Ontwikkeling MVO / Duurzaamheid Ervaring met gedragsverandering Consumenten Commissies Luteijn, Smits en Nouwen 2

3 Massale Gedragsverandering Klantcontact Banken * 1 miljoen Totaal bankcontacten Gebruik directe kanalen Bezoek bankhal

4 Hoe is Rabo betrokken geraakt? Proeven Rekening Rijden A12 Kilometerheffing Marktdialoog Ministerie van V&W Belastingdienst Ontwikkeling MVO / Duurzaamheid Ervaring met gedragsverandering Consumenten Commissies Luteijn, Smits en Nouwen 4

5 Concrete activiteiten 1998/1999 in Interpay verband betrokken bij proeven Rekening Rijden A12; 2001 betrokken bij gedachtenvorming V&W/Belastingdienst rond rapport MobyMiles van Roel Pieper en Vincent Everts; 2002 intensief betrokken bij Marktdialoog met V&W over Kilometerheffing; 2003 samen met LogicaCMG Mobile Ticketing Pilot bij NoordNed (nu Arriva); 2003/2004 samen met ca. 20 partners en CE Delft Rabo MVO visie document Duurzame Mobiliteit ontwikkeld; (desgewenst beschikbaar) 2004 Rabo (samen met ING) geselecteerd als partnerbank bij proeven met Translink OV Chipcard in Rotterdamse Regio; 2005 Onderzoeksvoorstel ingediend bij Transumo voor Proef Spits Mijden (Zoetermeer Den Haag), die uiteindelijk heeft plaats gevonden van sept 2006 jan 2007; 2005 toegetreden tot bestuur Privaat Netwerk Mobiliteitsmarkt VNO-NCW West, waarmee i.s.m. SWINGH het private initiatief Werkgevers & Bereikbaarheid Haaglanden is opgezet; 2005 tevens Participant geworden in Connekt, Transumo (Transition to Sustainable Mobility) en e- Werkforum; 2006 (dec) samen met KvK Utrecht e.o. en VNO-NCW regio Utrecht het private initiatief Werkgevers & Bereikbaarheid Utrecht e.o. opgezet, doel 10% minder auto s in de spits; 2006 Rabobank heeft groepsbrede werkgroep opgezet om tot weloverwogen deelname aan een consortium KilometerBeprijzen te komen, waartoe de tender in 2008 wordt verwacht; 2007 na succesvolle proef Spits Mijden begonnen met een robuuste opschaling naar Spits Mijden II, dat op 1 september a.s. van start moet gaan; 2007 tevens betrokken bij het initiatief Spits Sparen met DHV en Tomtom om bij tijdelijke wegwerkzaamheden auto s uit de spits te lokken, geïnspireerd door het succes van Spits Mijden I, maar vormgegeven volgens het Seattle model (bonus-malus); 2007 (febr) overleg gestart met Havenbedrijf Rotterdam en Deltalinq (VNO-NCW gelieerd) om tot een werkgeversinitiatief in de Rotterdamse Regio te komen; 2007 (8 maart) overleg gestart met het OV Innovatienetwerk van de Provincie Gelderland, onder voorzitterschap van de Gedeputeerde om in 2007 tot een werkgeversinitiatief te komen in het KAN gebied en wellicht tevens in de Stedendriehoek. 5

6 En waarom betrokken? Nationaal Directe economische schade 1,5 mld/jaar Maatschappelijke kosten Verkeersveiligheid CO 2 uitstoot klimaatprobleem Fijnstof- en Roetdeeltjes - Volksgezondheid Totale schade 7 mld per jaar Economische schade + Maatschappelijke kosten Indirecte schade 6

7 Gedragsverandering* Duurzame Mobiliteit Traditioneel Korte termijn Innovaties Lange termijn Alternatieven ICT -reisinformatie DVI - DVM MTS / FCD Belonen Volume reductie belonen gewenst gedrag arbeidsvoorwaarden vrijwilligheid - verlokken ketenmobiliteit tele-/flexwerken Efficiëntere auto s Bio brandstof / Aardgas Betere motoren Brandstofcellen Kilometerprijs 7 * Door combinatie van beprijzen en belonen

8 Kernvragen ABvM - kilometerbeprijzen Fileprobleem opgelost? Of minder files? Kortere files? Minder CO 2 uitstoot? Minder Fijnstof- en Roetdeeltjes? 8

9 Gedragsverandering tijdbestendig? Beprijzen met differentiatie naar; Tijdstip Plaats Milieu kenmerken auto Londen.. Stockholm? Of Bonus - Malus? 9

10 Werkgevers Initiatieven 2006 Focus autosolisten per werkgever 1. Verlokken & Verleiden Aantrekkelijke concrete alternatieven Voor werkgevers en werknemers Positieve prikkels geen verplichting 2. Vrijwilligheid Geen onmiddellijke verandering in CAO Keuzevrijheid per enkele reis per dag 3. Verantwoord Werkgever verandert of/of in en/en beleid Modern en aansluitend op maatschappelijke trends Verantwoordelijkheid bij de werknemer 10

11 Werkgevers Regionale initiatieven Groot Haaglanden Rotterdam Rijnmond Regio Utrecht A2 Den Bosch & Eindhoven A2 Gelderland KAN (knooppunt Arnhem-Nijmegen) 11

12 Haaglanden Duurzame Mobiliteit Utrecht Aanbod: 6% minder is auto s uit de spits Samen slimmer op weg Werkgevers & Bereikbaarheid Utrecht e.o. Amsterdam, 15 mei 2006 Willem de Jager, bestuur PNM VNO-NCW NCW West / Rabobank Nederland 10 % minder Willem de Jager, Rabobank Nederland Mobiel & Business Development 12

13 Kosten Mobiliteit Regio Haaglanden Privaat en Publiek ruim 2 mld per jaar Werkgelateerde mobiliteit (privaat 83,6%) Publieke kosten (16,4%) 572 Totaal privaat en publiek Kosten werkplekken

14 Betrokkenheid Regionale initiatieven - voorbeeld Groot Haaglanden ICT in Bereikbaarheid Wijzer op Weg Belonitor Spits Mijden (proef Zoetermeer Den Haag) Werkgevers & Bereikbaarheid 14

15 Doel van de proef Spitsmijden is een proef waarbij wordt onderzocht of automobilisten door positieve prikkels te verleiden zijn om de spits te mijden 15

16 De prikkels Geld (232 deelnemers) 1. Geen beloning Voor- en nameting 2. Lage beloning ( 3) Niet 7:30 9:30 3. Hoge beloning ( 7) Niet 7:30 9:30 4. Variabele beloning Hoog: niet 7:30 9:30 Laag: half-uur s schouders Yeti (108 deelnemers) 1. Geen beloning, geen info Voormeting 2. Credits en info Niet 7:30 9:30 3. Geen beloning, wel info 16

17 Spits Mijden Zoetermeer Den Haag Tijdbestendige gedragsverandering door positieve prikkels? sept okt. 2006

18 Andere werklocatie Fiets Andere vervoerwijze Fiets 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Gedragseffecten: geld Met Met auto auto OV Met auto voor Voormeting Voormeting Euro Voormeting 3 Euro Voormeting euro Voormeting Euro 7 euro 3 Euro Variabele 7 euro beloning Variabele beloning Nameting Andere werklocatie Andere vervoerwijze Thuiswerken Thuiswerken Met Met auto auto Met auto Met auto Met auto na 9.30 Met auto na 9.30 Andere auto uit gezin Andere auto uit gezin Andere auto buiten gezin Andere auto buiten gezin Passagier in carpool Passagier in carpool OV

19 Fiets Andere vervoerwijze Andere vervoerwijze Fiets Andere vervoerwijze Thuiswerken Andere vervoerwijze Thuiswerken Fiets OV Fiets 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Gedragseffecten: Yeti Met Met Met Met auto auto auto auto Met Met Met auto auto Met auto auto Met Met auto Met auto Met auto auto Met Met auto auto na na 9.30 Met auto na Met auto na 9.30 Andere auto uit gezin Andere auto uit gezin Andere auto uit gezin Andere auto uit gezin Andere auto buiten gezin Andere auto buiten gezin Andere auto buiten gezin Andere auto buiten gezin Passagier in carpool Passagier in carpool Passagier in carpool Passagier in carpool OV OV OV Met auto voor Voormeting Voormeting Beloning Voormeting relevant Beloning Voormeting relevant Beloning Beloning niet relevant Voormeting Beloning Beloning niet relevant relevant Alleen Beloning verkeersinformatie niet relevant Alleen verkeersinformatie Nameting Thuiswerken Andere werklocatie Andere Thuiswerken werklocatie Andere werklocatie Andere werklocatie

20 Gedetailleerde blik op tijdstip Spreiding ritten over de spits 25% 20% 15% aandeel Met beloning Zonder beloning 10% 5% 0% 06:00 07:00 08:00 09:00 10:00 11:00 20 tijdstip

21 met als resultaat: 21

22 Dus afspraken maken Ondersteunende maatregelen genomen door deelnemers Ondersteunende maatregel Percentage Afspraken met mijn werkgever over werktijden of thuiswerken 40,1% Afspraken met collega s over werktijden 24,5% Afspraken met gezinsleden over tijdschema 29,9% Afspraken met gezinsleden over taakverdeling 14,8% Afspraken met kennissen/collega's over carpoolen 7,7% Aanschaf van een OV-abonnement 5,5% Aanschaf van een fiets en/of regenkleding 3,3% Aanschaf van PC/laptop/breedband Internet 0,8% Zoeken van informatie over OV-verbindingen tussen woning en werk 12,9% Zoeken van informatie over fietsroutes tussen woning en werk 3,6% Oefenen met het aanpassen van gedrag in de weken voor de beloningperiode 26,9% Anders 25,0% 22

23 Het vervolg Robuuste opschaling? Tenminste 2 belangrijke open vragen 1. Deelnemers Is een potentieel van 30% 40% voldoende? Zijn onze deelnemers representatief voor dat potentieel? 2. Niet deelnemers Hoe gaan zij reageren als deelnemers de spits mijden? Latente vraag? Antwoorden? 1. Grootschaliger vervolgproef 2. Modelleringswerk Prototype: bij goede vormgeving beloning zijn positieve effecten haalbaar, maar deze kunnen verdampen bij nietoptimale vormgeving 23

24 Conclusie Veelbelovende eerste resultaten Er blijven nog wel wat belangrijke vragen open Zeker voldoende veelbelovend om dóór te gaan Kansen liggen onder meer in alternatieven Werkgevers Crèches etc Alternatief vervoer Niet rijk rekenen Representativiteit? Latente vraag? 24

25 Initiatiefnemers Spitsmijden Mogelijk dankzij bijdragen van alle initiatiefnemers: 25

26 Voordelen dienstenaanbod voor werkgevers 1. Klant bereikbaarheid binnen Haaglanden 2. Kostenbesparing >10% Productiviteitsverbetering Lagere reiskosten, lagere kosten admin. Minder ziekteverzuim door schonere lucht CO 2 reductie 3. Woon- en werkklimaat 26

27 Leren door het zelf te doen Focus autosolisten Rabobank 1. Verlokken & Verleiden Aantrekkelijke concrete alternatieven Voor werkgevers en werknemers Positieve prikkels geen verplichting 2. Vrijwilligheid Geen onmiddellijke verandering in CAO Keuzevrijheid per enkele reis per dag 3. Verantwoord Werkgever verandert of/of in en/en beleid Modern en aansluitend op maatschappelijke trends Verantwoordelijkheid bij de werknemer 27

28 Practice what you preach Rabobank intern learning by doing Proef 1 juli januari 2007 Time based -> Performance based management Lease auto s A B C NS Business Card Geen vergoeding Utrecht - Eindhoven OV Beleid Parkeerbeleid Tele- / Flexwerken Het Nieuwe Werken (Rabo Unplugged ) Netto Persoonsgebonden Mobiliteitsbudget 28

29 Lease Auto s Rabobank Nederland & Lokale Banken 64% binnen ABC eind % ABC eind ton lagere CO 2 uitstoot (-/- 3,8%) Gem CO 2 /auto in kg -/- 9,3% Afname totaal aantal auto s > 5674 Afname categorie eigen beheer 949 -> 692 Toename aantal lease auto s > 4982 Aantal leaseauto's Rabobank Nederland Lokale banken Subtotaal via DLL/Translease Eigen beheer lokale banken Totaal

30 NS Business Card Alle leaserijders Rabobank juni 2006 Totale doelgroep 5549, waarvan; In gebruik 1114 (20%) 40% leaserijders RN en 11% Lokale Banken Eerste 6 maanden 1,3 mln treinkilometers Autokilometers onder de gebruikers -/- 7,9% Autokilometers niet gebruikers +/+ 5,9% (totaal + 3,7%) Aantal DLLTrijders die de NSBC gebruiken Overige DLLTrijders 30 Aantal Groei Gemiddeld 2 e halfjaar 2 e halfjaar 2 e halfjaar (km) (km) (t.o.v. 2005) (in 2006) ,9% ,9% Totale groep* ,7%

31 Overige voorzieningen Rabobank intern Geen vergoeding Utrecht Eindhoven Parkeerbeleid Utrecht Van 38% 21% eind % in 2009 Geen P-plek < 10 km van kantoor Fiets / Segway (!!!) 6500 x Tele- / Flexwerkers Het Nieuwe Werken 2009 werkplek ratio 0,8 Netto Persoonsgebonden Mobiliteitsbudget 31 Proef 2 e helft 2007 vrijwilligers

32 Ziekteverzuim Rabobank door combinatie van maatregelen Nederlands gemiddelde 4,7% (Google) Rabobank van 4,49% -> 3,98% Gem ziekteduur 10,98 -> 10,72 dagen Ziekmeldingsfrequentie 1,63 -> 1,56 Ziekteverzuim e kw 2e kw 3e kw 4e kw e kw 2e kw 3e kw 4e kw Ziekteverzuimpercentage Rabobank Nederland 5,15 % 3,36 % 3,51 % 4,49 % 4,09 % 4,81 % 3,41 % 3,39 % 4,31 % 3,98 % Gem. ziekteverzuimduur Rabobank Nederland 10,29 12,18 11,95 10,37 10,98 10,12 12,45 11,46 9,65 10,72 Ziekmeldingsfrequentie Rabobank Nederland 0,57 0,33 0,29 0,45 1,63 0,53 0,31 0,29 0,43 1,56 ziekteverzuimduur% (kort) Rabobank Nederland 16,32 % 13,86 % 14,30 % 17,60 % 15,83 % 17,58 % 13,25 % 14,67 % 18,14 % 16,11 % ziekteverzuimduur% (middellang) Rabobank Nederland 25,83 % 16,97 % 16,01 % 19,30 % 19,71 % 21,37 % 15,56 % 15,63 % 19,42 % 18,37 % ziekteverzuimduur% (lang) Rabobank Nederland 57,84 % 69,17 % 69,69 % 63,10 % 64,45 % 61,06 % 71,19 % 69,70 % 62,44 % 65,52 % 32

33 Volgende stappen Opschalen werkgeversinitiatieven Haaglanden Utrecht e.o. Rotterdam Regio Spits Mijden II robuust & multi modaal Gelderland werkgeversinitiatief VNO NCW Midden NS & Translink OV Chipcard uitrol 33

34 Spitsmijden II & Werkgevers Haaglanden Robuuste opschaling Fase I Spitsmijden II Nieuwe onderzoeksvraag Positieve prikkels voor alternatieven OV / Carpool / Vanpool Flex- & Telewerken Volume reductie A12 Gouda --- Den Haag A15 Spijkenisse vrijwilligers Fase II Spitsmijden II Combinatie met initiatief Werkgevers & Bereikbaarheid Kopgroep: Siemens, KPN, V&W, Aegon, Nationale Nederlanden, DHV en Rabobank Volume reductie 6% uit de spits Driehoek A12 A20 A13 Den Haag Gouda Rotterdam vrijwilligers 34

35 Duurzame Mobiliteit sleutel is GEDRAG Congestie vermindering & reductie CO 2 Fijnstof-/Roetdeeltjes People Planet - Profit Kilometer Beprijzen Positieve prikkels Alternatieven