Risicotaxatie en risicohantering geweld bij jongeren

Transcriptie

1 Risicotaxatie en risicohantering geweld bij jongeren dr. Henny Lodewijks Kijvelanden conferentie

2 SAVRY Historische risicofactoren: 1. Eerder gewelddadig gedrag 2. Eerder niet-gewelddadig delinquent gedrag 3. Jonge leeftijd bij eerste gewelddadig gedrag 4. Zich onttrokken hebben aan toezicht/interventie in het verleden 5. Eerdere zelfbeschadiging of suïcidepogingen 6. Getuige zijn geweest van geweld in het gezin 7. Voorgeschiedenis van mishandeling als kind 8. Criminaliteit van ouders/verzorgers 9. Vroege verstoringen in de verzorgingsituatie 10. Geringe schoolprestaties

3 Sociale/contextuele risicofactoren 11. Omgang met delinquente leeftijdgenoten 12. Afwijzing door leeftijdgenoten 13. Ervaren stress en geringe coping vaardigheden 14. Geringe opvoedingsvaardigheden ouders 15. Gebrek aan steun van andere volwassenen 16. Achterstandsbuurt

4 Individuele risicofactoren 17. Negatieve opvattingen 18. Riskant gedrag/impulsiviteit 19. Problemen met middelengebruik 20. Problemen met hanteren van boosheid 21. Gebrek aan empathie/berouw 22. Aandachtstekort/hyperactiviteit 23. Weinig medewerking aan interventies 24. Weinig interesse in/ binding met school of werk

5 Protectieve factoren 1. Prosociale betrokkenheid 2. Ondersteuning door een ander 3. Hechte band met tenminste één prosociale volwassene 4. Positieve houding tegenover interventie en gezag 5. Duidelijk positieve gerichtheid op school of werk 6. Veerkrachtige persoonlijkheid

6 Beslisboom Ernst uitgangsdelict Risicokans (schadekansen) Criminogene factor (indicatie voor behandeling) Responsiviteit (nuancering van behandeling, mate van beinvloedbaarheid)

7 Risicotaxatie waarvoor? Pro justitia Begeleid of onbegeleid verlof Overgang van gesloten naar open instelling Proefverlof Beëindiging maatregel

8 Interventiematrix (voorbeelden) Agressie ART op maat In Control Middelengebruik Brains4Use Negatieve opvattingen Denkfouten Leren van Delict Opvoedingsvaardigheden Onderlinge betrokkenheid FFT MST

9 Conclusies uit onderzoek (1) Lodewijks, 2008 Totaal risicofactoren en het uiteindelijke gestructureerd klinisch oordeel geven een goede voorspelling van recidive. Protectieve factoren geven eveneens een goede voorspelling van recidive. Rechters laten zich beïnvloeden door het ongestructureerde klinisch oordeel, terwijl deze geen voorspellende waarde heeft.

10 Conclusies uit onderzoek (2) Lodewijks, 2008 Het historische domein blijkt minder voorspellende waarde te hebben dan de dynamische domeinen. Bij meisjes moet de risicotaxatie met de nodige terughoudendheid worden toegepast (meer vals positieven dan bij jongens).

11 Conclusies uit onderzoek (3) Lodewijks, 2008 Er wordt een gender-bias aangetoond. Meisjes krijgen vaker een civielrechtelijke maatregel en jongens vaker een strafrechtelijke maatregel na een vergelijkbaar gewelddadig delict. Geweld van meisjes is vaker gericht tegen een bekende en bij jongens vaker tegen een onbekende.

12 Conclusies uit onderzoek (4) Lodewijks, 2008 Protectieve domein heeft een duidelijk toegevoegde waarde en verklaart unieke variantie. Beste voorspellers zijn P3; Duidelijke hechte band met prosociale volwassene P2; Duidelijke ondersteuning door een ander

13 Ontwikkelingen (1) Toevoeging risico en protectieve items Handel in middelen Religie bij meisjes

14 Ontwikkelingen (2) Onderzoek Eva Mulder, 2010 N=728 (PIJ follow-up tenminste 2 jaar) Subgroep Recidive Geweld 1. Ernstig gewelddadig 69% 50% 2. Vermogen en geweld 89% 74% 3. Vermogen 82% 64% 4. Sex 47% 27%

15 Ontwikkelingen (3) Onderzoek Eva Mulder, 2010 Bij dadertypen 1,2,3 Criminele antecedenten ouders Criminele vrienden Moeite met gezag Gebruik van middelen Lage impulscontrole Onttrekkingen

16 Ontwikkelingen (4) Onderzoek Eva Mulder, 2010 Specifiek Bij (1) ernstig gewelddadig Drugsgebruk voorafgaand aan delict Sadisme Bij (2) geweld en vermogen Opvoedingsvaardigheden ouders Onbekend slachtoffer Geen schuldbesef Geen probleeminzicht Antisociaal gedrag in inrichting

17 Ontwikkelingen (5) Onderzoek Eva Mulder, 2010 Specifiek Vermogen Hulpverleningsgeschiedenis Antisociaal gedrag in de instelling

18 Seksuele daders Eigen profiel vergeleken met de andere drie ASS Benadert slachtoffer omzichtig Geschiedenis van misbruikt worden Seksuele problemen Lage intelligentie Lage schoolprestaties Verwerping door anderen Geen vrienden Gebrekkige sociale vaardigheden Vermijding als coping stijl

19 Dank voor uw aandacht