Rapport Complicaties bij Zwangeren

Transcriptie

1 Rapport Complicaties bij Zwangeren Barneveld november 2015 januari 2017 Karin Boone den Besten, verloskundige Jacqueline Kempen Nijhof, geregistreerd bekkenoefentherapeut + Alina Kooistra, geregistreerd bekkenfysiotherapeut Arianne van de Wal, fysiotherapeut 1

2 Inhoudsopgave Samenvatting 3 Aanleiding / Inleiding 4 Literatuuronderzoek 4 Doelstelling 4 Methode / Plan van aanpak 5 Resultaat 5 Conclusie en aanbevelingen 7 Literatuur 7 2

3 Samenvatting: In de gemeente Barneveld blijkt het geboortecijfer redelijk constant te blijven. Veel zwangeren kampen in de loop van de zwangerschap of kort na de bevalling met gezondheidsproblemen. Onduidelijk is welke gezondheidsproblemen in Barneveld het meest op de voorgrond staan. Aangezien de meeste problemen rondom de 30 ste week zwangerschap ontstaan is gekozen deze groep vrouwen middels een enquête te laten aangeven waar zij de meeste gezondheidsproblemen ervaren en hoe en of zij informatie willen ontvangen over het probleem. De verloskundigen werken met een aantal zorgverleners binnen OWZ de Burgt samen maar de expertise is van de verschillende therapeuten zowel bij de verloskundigen als bij de therapeuten onderling niet geheel helder. Er is behoefte aan eenduidige taal en adviezen richting de zwangeren. Resultaat van dit onderzoek is dat zwangeren vooral klachten van het bekken en de lage rug ervaren, de meesten hebben behoefte aan schriftelijke informatie en doorverwijzing naar de juiste therapeut. Er zijn twee folders ontwikkeld welke de verloskundigen kunnen meegeven aan de zwangeren zowel bij klachten als ter preventie van klachten. Tevens is er een verwijsformulier gemaakt waarop de verloskundige concreet kan aangeven naar welke therapeut zij denkt dat de zwangere het best met haar klacht heen kan gaan. 3

4 1. Aanleiding / Inleiding: Uit de wijkscan blijkt dat het geboortecijfer in Barneveld nog niet terug loopt, er worden veel kinderen geboren echter de verloskundige zien toenemende (complexe) problematiek tijdens de zwangerschap die mogelijk voorkomen had kunnen worden of met afstemming met de hulpverleners beter begeleid kunnen worden. Hierbij valt te denken aan klachten van het houding- en bewegingsapparaat, leefstijl en huilbaby`s. Signalering in een vroegtijdig stadium zou kunnen leiden tot betere zorg voor zwangere en betere gezondheid van de pasgeborene. Er wordt wisselend door de verloskundigen met de overige disciplines samengewerkt en onduidelijk is welke rol iedereen heeft. 2. Literatuuronderzoek: Uit onderzoek blijkt bij ongeveer 45 % van alle zwangeren bekkenpijn voor te komen. Een kwart daarvan ervaart de pijn met een VAS (Visule Anagole Scale) score van meer dan 5. Postpartum heeft nog 7 % blijvende beperkingen (Wu, Meijer, Uegaki, Mens, van Dieen, Wuisman & Ostgaard, 2004). Vrouwen met langdurige bekkenklachten kunnen minder goed hun dagelijkse activiteiten uitvoeren, hebben een lagere zelfeffectiviteit, een verlaagde Health Related Quality of Life (HRQL), scoorden hoger voor angst en depressie, hadden vaker de neiging pijn in krachtigere termen te beschrijven en werkten gemiddeld twee uur per week minder dan vrouwen die geen bekkenklachten meer hadden. Uit onderzoek blijkt dat één op de tien vrouwen met bekkenklachten ook 2, 6 of 11 jaar later nog pijnklachten en beperkingen ervaart. Het is dus belangrijk vrouwen met bekkenklachten in de zwangerschap te identificeren en tijdig te behandelen om langdurige impact van de klachten op het dagelijks leven te minimaliseren. (Elden, Gutke, Kjellby-Wendt, 2016). 3. Doelstelling Belangrijk is om een eenduidige taal en adviezen naar de patiënt te verstrekken waardoor de patiënt zich gehoord voelt en minder gaat shoppen. Duidelijke afspraken rondom de zorgverleners en diens taken zodat de patiënt snel op de juiste plek is. De doelstelling is als volgt geformuleerd: Inventariseren van klachten bij zwangeren in de 30 ste week door middel van een enquête. Voor een goede interpretatie wordt er gestreefd naar een respons van 50 ingevulde enquêtes. 4

5 Subdoel: Het geven van een duidelijk advies door middel van het verstrekken van een informatieformulier bij zwangeren door de verloskundigen van Medisch Centrum de Burgt. 4. Methode / Plan van Aanpak Doelgroep: De doelgroep zijn de zwangeren van Verloskundigen Barneveld, locatie de Burgt. De enquête wordt meegegeven rondom de de 30 ste week aangezien de meeste klachten dan worden ervaren. Werkgroep: De werkgroep bestaat uit: Karin Boone den Besten, verloskundige Jacqueline Kempen Nijhof, geregistreerd bekkenoefentherapeut + Alina Kooistra, geregistreerd bekkenfysiotherapeut Arianne van de Wal, fysiotherapeut In 2015 is de werkgroep drie keer bij elkaar gekomen, in 2016 zijn er nog twee bijeenkomsten geweest. Enquête: November 2015 is het plan van aanpak geschreven en een enquête ontwikkelt. De enquête is door de verloskundigen in de periode november 2015 tot medio mei 2016 aan de zwangeren meegegeven. De enquête is daarna door de werkgroep verwerkt en zijn er gezamenlijk twee folders en een verwijsformulier ontwikkeld. Om de gezondheidsproblemen tijdens en kort na de bevalling in kaart te kunnen brengen is een enquête ontwikkeld. Er is gekozen voor een enquête met vijf gesloten vragen met een mogelijkheid om aan het eind van de enquête nog op-aanmerkingen te plaatsen. Het verwerken en interpreteren van een enquête met open vragen is aanzienlijk makkelijk dan een enquête met open vragen waardoor er voor deze maniner gekozen is. Methode: In de periode oktober 2015 medio mei 2016 zijn vijftig enquêtes uitgedeeld aan zwangeren rondom de 30 ste week van hun zwangerschap 5. Resultaat: Respons: 48 enquêtes zijn ingevuld geretourneerd. Gemiddelde leeftijd van de vrouwen is 27,4 jaar, gemiddeld 30,4 weken zwanger. 5

6 23 van de 48 vrouwen ervaart een gezondheidsprobleem tijdens haar zwangerschap - lage rugklachten: 7 - lage rug- en bekkenklachten: 7 - bekkenklachten: 3 - bekkenbodemproblematiek: 2 - spataderen: 1 - lage rugklachten en oedeem: 1 - spataderen en RA heup: 1 - loopklachten: 1 Serieus genomen met mijn gezondheidsprobleem door de VK: - volledig mee eens: 8 - mee eens: 16 - mee oneens: 1 Informatiebehoefte: - Ja, schriftelijke informatie: 13 - Ja, directe doorverwijzing naar BOT / FT: 15 - Nee, zoekt zelf informatie: 14 - Nee, gaat naar eigen BOT/FT: 5 Geholpen worden met het gezondheidsprobleem binnen hetzelfde Gezondheidscentrum: - volledig mee eens: 5 - mee eens: 14 - niet eens / niet oneens: 17 - mee oneens: 10 - volledig mee oneens: 2 Tevredenheid over de samenwerking: - informatieverstrekking van de VK: o zeer tevreden: 40 o tevreden: 8 - Samenwerking VK BOT: o zeer tevreden: 1 o tevreden: 5 - Samenwerking VK-FT o zeer tevreden: 1 o tevreden: 4 o ontevreden: 1 Ongeveer de helft van de vrouwen ervaart gezondheidsproblemen tijdens haar zwangerschap, rondom de 30ste week. Lage rug- en bekkenklachten komen daarbij het meest voor. De vrouwen voelen zich serieus genomen door hun verloskundige. Bijna 2/3 van de dames heeft behoefte aan informatie: de ene helft geeft aan schriftelijke informatie te willen ontvangen, de andere helft wil graag direct worden doorverwezen naar een BOT / FT. Ongeveer 1/3 geeft aan het prettig te vinden om in hetzelfde gezondheidscentrum met hun klacht geholpen te worden; 1/3 maakt het niets uit. Men is allemaal tevreden, de grootste groep zelfs zeer tevreden, over de informatieverstrekking van de verloskundige op dit moment. 6

7 Over de samenwerking tussen de VK met de BOT is men tevreden / zeer tevreden en over de samenwerking tussen de VK en FT is men ook tevreden / zeer tevreden, slechts een dame gaf aan hier ontevreden over te zijn. 6. Conclusie en aanbevelingen : Naar aanleiding van deze enquête zou geconcludeerd kunnen worden dat het zinvol is om schriftelijke informatie aan de zwangeren te vertrekken op het gebied van lage rug- en bekkenklachten. Ook aan informatie over verwijzing naar een deskundig therapeut lijkt behoefte te zijn. Dit zou in de folder over lage rug- en bekkenklachten kunnen worden meegenomen. Er zijn in samenwerking met de verschillende praktijken twee folders ontwikkeld. Deze folders worden inmiddels door de verloskundigen meegeven aan de zwangeren. Bij het overhandigen van de folders is tevens van de gelegenheid gebruik gemaakt een gezamenlijke presentatie te houden bij de verloskundigen over overdracht van informatie en de werkwijze bij het behandelen van patiënten met rug- en / of bekkenklachten. Beperkend in dit onderzoek is het aantal zwangeren dat heeft deel genomen aan de enquête. Er is bewust gekozen voor het uitdelen van de enquête bij 30 weken zwangerschap maar hierdoor missen we wel problemen die in het eerste trimester van de zwangerschap ontstaan en geleidelijk zijn gereduceerd of opgeheven. Er is gekozen voor alleen zwangeren van Verloskundigen Barneveld locatie Medisch Centrum de Burgt, hiermee hebben wij geen informatie over de vrouwen die onder begeleiding zijn bij Verloskundigen Barneveld, locatie Medisch Centrum Asklepios. Dit onderzoek zal dus gezien moeten worden als een steekproef. 7. Literatuur: Predictors and consequences of long-term pregnancy-related pelvic girdle pain: a longitudinal followup studyelden H, Gutke A, Kjellby-Wendt G et albmc Musculoskelet Disord Jul 12;17:276 Wu, W., Meijer, O., Uegaki, K., Mens, J., Dieen, J. van, Wuisman, P., & Ostgaard, H. (2004). Pregnancyrelated pelvic girdle pain (PPP), I: Terminology, clinical presentation, and prevalence. European Spine Journal, 2004; 13(7):