Moleculair mechanistisch redeneren
|
|
|
- Erika van den Velde
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Workshop Moleculair mechanistisch redeneren EVIE GOOSSEN & INGER VAN DER MEULEN
2 Afbeeldingen met eiwitinteracties Mechanistisch weergave expliciete weergave van hoe een proces verloopt
3 Leren voor het examen?
4 Leren voor de toekomst
5 Opzet deze bijeenkomst 1. Achtergronden bij (moleculair) mechanistisch redeneren 2. Visualiseren van eiwitactiviteiten (leerlingrol) 3. Hard-op-denk filmpje van leerling 4. Zelf moleculair mechanistisch redeneren 5. Afsluiting en evaluatie
6 Achtergronden bij mechanistische weergaven Wetenschappers (en docenten) gebruiken mechanistische verklaringen om celprocessen te beschrijven Moleculair mechanistische weergaven (animatie of afbeelding) In schoolboeken, BINAS, eindexamens
7 In hoeverre leren leerlingen deze afbeeldingen te interpreteren? Uit promotieonderzoek Marc van Mil (2013) hoe? hoe? hoe? genen eiwitten celactiviteiten erfelijke eigenschappen Jojoën tussen organisatieniveaus Organellen krijgen een functie toebedeeld beperkt denken over organellen (interacties)
8 In hoeverre leren leerlingen deze afbeeldingen te interpreteren? Uit promotieonderzoek Marc van Mil (2013) hoe? hoe? hoe? genen eiwitten celactiviteiten erfelijke eigenschappen Jojoën tussen organisatieniveaus Organellen krijgen een functie toebedeeld beperkt denken over organellen (interacties) Specifieke voorbeelden zoals de werking van insuline (geen transfer bij leerlingen) Vaardigheid mechanistische schema s lezen ontbreekt vaak
9 Opzet deze bijeenkomst 1. Achtergronden bij (moleculair) mechanistisch redeneren 2. Visualiseren van eiwitactiviteiten (leerlingrol) 3. Hard-op-denk filmpje van leerling 4. Zelf moleculair mechanistisch redeneren 5. Afsluiting en evaluatie
10 Een hond kan.. Rennen achter een kat, vlees eten, bijten in een stok Algemener: rennen, eten, bijten
11 Cel-activiteiten Specifiek voorbeeld Een witte bloedcel herkent een bacterie Cellen kunnen... herkennen Een cel produceert verteringsenzymen.. produceren Huidcellen delen Witte bloedcellen bewegen zich door weefsel Etc... delen.. bewegen
12 Eiwit-activiteiten Specifiek voorbeeld Een LDL-receptor (eiwit) bindt LDL Hemoglobine (eiwit) bindt aan zuurstof Hemoglobine (eiwit) laat zuurstof los Hemoglobine (eiwit) verandert van vorm. Eiwitten kunnen.. (zich) binden aan binden aan loslaten van vorm veranderen
13 Opdracht eiwitten kunnen Doel: Visualiseren van eiwitactiviteiten In duo s (wijs aan en benoem wat je ziet) 10 minuten Neem eerst de beschrijvingen van eiwitactiviteiten door Ga daarna door met de opdracht eiwitten kunnen
14 Bespreken opdracht (10 min) Aandachtspunten in de klas?
15 Waar moet je verder rekening mee houden? Hoe bekender de inhoud, des te makkelijker kennis over specifieke inhoud en/of visualiseren eiwitactiviteiten Van enkel eiwit naar complexer (1) (1) Van Mil, M. (2013) Learning and Teaching the Molecular Basis of Life
16 BINAS 89B werkingsmechanismen van hormonen in cellen Hard-op-denkend lezen van een mechanistische afbeelding uit BINAS door een leerlinge uit vwo 5 (5 min film)
17 Zelf afbeeldingen lezen volgens het stappenplan In duo s of trio s (15?) min Gebruik het kaartje Kies een afbeelding: Binas Nectar, v5 hormonen Biologie voor Jou v5 regeling Klaar met moleculaire afbeeldingen: probeer eens mechanistisch te redeneren bij ecologie.
18 Waarom deze stappen? (van Mil, 2013) 1. Richting geven Op welke hoe/waardoor vraag probeert dit schema antwoord te geven?
19 Ondersteuning van leerlingen bij leren lezen 1. Richting geven 2. Begin vinden
20 Ondersteuning van leerlingen bij leren lezen 1. Richting geven 2. Begin vinden 3. Mechanistisch redeneren Bijv. als x bindt aan y, dan verandert y van vorm, en daardoor bindt y aan z.
21 Ondersteuning van leerlingen bij leren lezen 1. Richting geven 2. Begin vinden 3. Mechanistisch redeneren Bijv. als x bindt aan y, dan verandert y van vorm, en daardoor bindt y aan z. Link met eiwitactiviteiten: gebruik je lijst met eiwitactiviteiten om in het specifieke voorbeeld de activiteit te beschrijven.
22 Ondersteuning van leerlingen bij leren lezen 1. Richting geven 2. Begin vinden 3. Mechanistisch redeneren 4. Vragen naar onbekende
23 Afsluiting en evaluatie Reflectiemoment Evaluatie Wat heb ik geleerd? Meer weten? Zie bronnen op hand-out
24 Meer weten? Bronnen 1. Van Mil, M. et al. (2011) Modelling Molecular Mechanisms: A Framework of Scientific Reasoning to Construct Molecular-Level Explanations for Cellular Behaviour 2. Van Mil, M. (2013) Learning and Teaching the Molecular Basis of Life (proefschrift) 3. Van Mil, M.H.W., Postma, P.A., Boerwinkel, D. J., Klaassen, C.W.J.M., Waarlo, A.J. Molecular mechanistic reasoning: towards bridging the gap between the molecular and cellular levels in life science education, Science Education, in press. 4. Ecent: Nederlandstalige toelichting op proefschrift van van Mil or+celactiviteiten/view.do Ander artikel over het lezen van procesdiagrammen: Kragten, M. et al. (2013) Geletterdheid in diagrammen in de bètavakken
Moleculaire mechanismen. De connectie tussen interacties van eiwitten en activiteiten van cellen
Moleculaire mechanismen De connectie tussen interacties van eiwitten en activiteiten van cellen The Hallmarks of Cancer Hanahan and Weinberg, Cell 2000 Niet afhankelijk van groei signalen Apoptose ontwijken
Proefschrift Marc van Mil Learning and Teaching the Molecular Basis of Life. Bespreking door: Michiel Dam ICLON, Universiteit Leiden
Tijdschrift voor Didactiek der -wetenschappen 31 (2014) nr. 1 & 2 107 Proefschrift Marc van Mil Learning and Teaching the Molecular Basis of Life Bespreking door: Michiel Dam ICLON, Universiteit Leiden
Workshop natuurkunde, wiskunde
RUG2 Workshop natuurkunde, wiskunde Gehoord van een leerling Mag ik alles wat ik bij natuurkunde geleerd heb ook bij wiskunde gebruiken? Enno van der Laan Gerrit Roorda Rijksuniversiteit Groningen Andersom
Voorbereidende opgaven Examencursus
Voorbereidende opgaven Examencursus Tips: 1 De cel Maak de volgende opgaven voorin in één van de A4-schriften die je gaat gebruiken tijdens de cursus. Als een som niet lukt, werk hem dan uit tot waar je
Maatschappelijke dilemma s in o.a. de biologieles
Faculty of Science Freudenthal Institute for Science and Mathematics Education Maatschappelijke dilemma s in o.a. de biologieles Marie-Christine Knippels & Roald Verhoeff Biologiedidactici Freudenthal
Kennisbasis natuurwetenschappelijke vakken en technologie
Kennisbasis natuurwetenschappelijke vakken en technologie Ontwikkeling en implementatie SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Ecent conferentie 2016: Bèta in samenhang in 2032 Dirk Jan Boerwinkel,
EIWITTEN IN DE HOOFDROL
DE GEMENE DELER EIWITTEN IN DE HOOFDROL Naam: Klas: Datum: EIWITTEN IN DE HOOFDROL - HAVO De onderzoeksgroep van Dr. Puck Knipscheer aan het Hubrecht Instituut voor Ontwikkelingsbiologie en Stamcelonderzoek,
UvA-DARE (Digital Academic Repository) CD97 and EMR2: receptors on the move Kwakkenbos, M.J. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) CD97 and EMR2: receptors on the move Kwakkenbos, M.J. Link to publication Citation for published version (APA): Kwakkenbos, M. J. (2004). CD97 and EMR2: receptors
LESPLANNEN ECONOMIE-VERKLAREN
LESPLANNEN ECONOMIE-VERKLAREN 1. Algemene gegevens Ontwikkelaar Jan de Kort School MLHJ Titel senserie Het economisch plakboek Klas (en niveau) HAVO 4 / VWO 5 Vak economie Genre-keuze verklarende tekst
Examenprogramma biologie vwo
Examenprogramma biologie vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Structuren
Examenprogramma biologie havo
Examenprogramma biologie havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A1 Vaardigheden Domein A2 Analyse
Docentenhandleiding. Niveau: expert. Lees de taal van de tumor Organisatieniveaus
Docentenhandleiding Niveau: expert Lees de taal van de tumor Organisatieniveaus Ontwikkeld door het Cancer Genomics Centre in samenwerking met het Freudenthal Instituut voor Didactiek van Wiskunde en Natuurwetenschappen
De VO - vakvernieuwing komt eraan
De VO - vakvernieuwing komt eraan Keuzes maken! Marijn Meijer Wat gaan we doen? wat verandert er? beheersingsniveaus samenhang inrichting CE/SE en PTA keuzes maken: methodes of... en we houden het praktisch,
HOE KOM IK VAN LEERDOELEN TOT EEN LES?
OPDRACHT HOE KOM IK VAN LEERDOELEN TOT EEN LES? In deze opdracht doorloop je in vogelvlucht alle stappen die je kunt zetten om van leerdoelen te komen tot een goede les voor de leerlingen. Het betreft
EIWITTEN IN DE HOOFDROL
DE GEMENE DELER EIWITTEN IN DE HOOFDROL Naam: Klas: Datum: EIWITTEN IN DE HOOFDROL - VWO De onderzoeksgroep van Puck Knipscheer aan het Hubrecht Instituut voor Ontwikkelingsbiologie en Stamcelonderzoek,
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/38737 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Goeij, Bart E.C.G. de Title: Antibody-drug conjugates in cancer Issue Date: 2016-04-13
De grote lijn in alle kleine details
Biologie aan de kapstok De grote lijn in alle kleine details Leerlingmateriaal (opdrachten workshop) Frank van Wielink docent biologie Pax Christi College Horst Wolter onderwijsontwikkelaar 1 NIBI-conferentie
Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de examenvragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag van het vak Biologie vwo, tweede tijdvak (2013). In dit examenverslag proberen we zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende vraag: In hoeverre
De logica van bacteriele groei
The dream of every cell is to become two cells (Francois Jacob, 1971) De logica van bacteriele groei Bij ideale condities: dubbeling binnen 20 min een top-downbenadering Na 24 uur: 1021 cellen Hoe krijgt
PTA biologie vwo Belgisch Park cohort
Domeinen biologie Het examenprogramma biologie kent de volgende (sub)domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Zelfregulatie o Subdomein B1 Eiwitsynthese o Subdomein B2 Stofwisseling van de cel o Subdomein
TERUGBLIK CENTRAAL EXAMEN BIOLOGIE VWO EERSTE TIJDVAK 2016
TERUGBLIK CENTRAAL EXAMEN BIOLOGIE VWO EERSTE TIJDVAK 2016 Inleiding Quickscan Via WOLF (Windows Optisch Leesbaar Formulier) geven examinatoren per vraag de scores van hun kandidaten voor het centraal
Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Visualiseren van eiwitten
Afsluitende les Leerlingenhandleiding Visualiseren van eiwitten Leerlingenhandleiding Visualiseren van Eiwitten Deze les gaat over de structuur van eiwitten. De les bestaat uit vier opdrachten: 1. Hoe
6. Chromosomen. Deze basisstof vervangt de basisstof in je hand- en werkboek.
Deze basisstof vervangt de basisstof in je hand- en werkboek. 6. Chromosomen Deze vervangende basisstof gaat over de invloed die erfelijkheid kan hebben op je leven. Je denkt in de opdrachten na over je
PTA biologie vwo Belgisch Park cohort
Domeinen biologie Het examenprogramma biologie kent de volgende (sub)domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Zelfregulatie o Subdomein B1 Eiwitsynthese o Subdomein B2 Stofwisseling van de cel o Subdomein
BIOKLOK DE BIOLOGISCHE KLOK IN DE LES MODULE B VWO. klok. www. bio. .nl
BIOKLOK DE BIOLOGISCHE KLOK IN DE LES MODULE B VWO www. bio klok.nl BIOKLOK MODULE B VWO VERSTOORDE CHRONOTYPES INLEIDING Als het goed is, heb je een vragenlijst ingevuld om te testen of je een ochtendmens
Doel van deze studie
141 Achtergrond Cholesterol is nodig voor de opbouw en instandhouding van de wand van de cel, het celmembraan, en voor de produktie van hormonen. In het bloed wordt cholesterol vervoerd in kleine bolletjes,
Elke blok wordt afgesloten met een schriftelijke toets die meetelt voor het schoolexamen. De eerste toets valt in het 2 e SE moment (dec).
KLAS 4 2012-2013 Boek: Biologie voor jou (4 VWO) stofomschrijving BLOK I Thema 1 Inleiding Thema 2 Voortplanting en ontwikkeling BLOK II Thema 3 Erfelijkheid Thema 4 DNA BLOK III Thema 5 Homeostase BLOK
GESCHIEDENIS VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0
GESCHIEDENIS VWO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2016 V15.7.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van
Examen Voorbereiding Cellen
Examen Voorbereiding Cellen Teylingen College Leeuwenhorst 2015/2016 Thema 2 Cellen Begrippenlijst: Begrip Organellen Plastiden Stamcellen Embryonale stamcellen Adulte stamcellen Endoplasmatisch reticulum
Nederlandse Samenvatting 159
Nederlandse Samenvatting 159 NEDERLANDSE SAMENVATTING (voor de leek) In het dagelijkse leven worden wij als mensen steeds geconfronteerd met keuzes. ij de meeste keuzes staan we niet eens meer stil. Je
Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11101 6 juni 2012 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 28 april 2012, nr. VO/389632, houdende
Evalueren van de kwaliteit van onderzoek
Evalueren van de kwaliteit van onderzoek Een aanpak voor zelfevaluatie van nauwkeurigheid, betrouwbaarheid en validiteit door vwo-leerlingen bij onderzoek in de bètavakken Promotieonderzoek in kader van
Nederlandse samenvatting voor geïnteresseerden buiten het vakgebied
Nederlandse samenvatting voor geïnteresseerden buiten het vakgebied Met dit proefschrift ga ik promoveren in de biochemie. In dit vakgebied wordt de biologie bestudeerd vanuit chemisch perspectief. Het
Vanuit de HvA zijn we bezig met een onderzoek om onderzoeksvaardigheden van kinderen te meten opdat de leerkracht beter kan sturen in het leerproces
Vanuit de HvA zijn we bezig met een onderzoek om onderzoeksvaardigheden van kinderen te meten opdat de leerkracht beter kan sturen in het leerproces en de kinderen zelf zich ook bewuster worden van de
Nederlandse samenvatting
CHAPTER 9 Nederlandse samenvatting Inleiding In een volwassen mens circuleert 5 à 6 liter bloed door de bloedvaten. Het bloed transporteert onder andere bloedcellen (rode bloedcellen, witte bloedcellen
Examenprogramma biologie vwo
Bijlage 4 Examenprogramma biologie vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein
TERUGBLIK CENTRAAL EXAMEN BIOLOGIE VWO
TERUGBLIK CENTRAAL EXAMEN BIOLOGIE VWO EERSTE TIJDVAK 2012 1 Inleiding 1. Quickscan Via WOLF (Windows Optisch Leesbaar Formulier) geven examinatoren per vraag de scores van hun kandidaten voor het centraal
Gebruik van Multimedia
Gebruik van Multimedia Zo werkt het effectief! Mia Cools Erasmus MC Zorgacademie 1 Inhoud workshop Informatie verwerking in de hersenen Wetenschappelijke principes 6 principes van Mayer Toepassing op je
BIOLOGIE HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V
BIOLOGIE HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V17.03.2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de
Wiskunde en de kennisbasis Natuurwetenschappen onderbouw
Wiskunde en de kennisbasis Natuurwetenschappen onderbouw Wiskunde studiedag 7 november 2015 Wout Ottevanger Michiel Doorman Wiskunde en de kennisbasis Natuurwetenschappen onderbouw De kennisbasis (10 )
Nederlandse samenvatting. Inleiding
Nederlandse samenvatting 157 Inleiding Het immuunsysteem (afweersysteem) is een systeem in het lichaam dat werkt om infecties en ziekten af te weren. Het Latijnse woord immunis betekent vrijgesteld, een
Opdracht 7.2 Energie een heel lastig onderwerp
Opdracht 7.2 Energie een heel lastig onderwerp Inleiding voor de docent: Onverwachte gaten in het curriculum en in BINAS In deze opdracht gaat de aandacht naar de samenhang tussen de processen die een
De jonge onderzoeker in het VWO
De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject Randstad 2016-2017 zesde bijeenkomst 23 februari 2017 Vincent Jonker / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht DE ACTUALITEIT
Wiskunde: vakspecifieke toelichting en tips
Wiskunde: vakspecifieke toelichting en tips Met deze voorbeelden van taken voor de wiskundelessen willen wij verschillende ideeën illustreren. Ten eerste geven zij een idee wat bedoeld wordt met hele-taakeerst
Citation for published version (APA): van Galen, P. L. J. (2014). Molecular regulation of human hematopoietic stem cells.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Molecular regulation of human hematopoietic stem cells van Galen, Peter Link to publication Citation for published version (APA): van Galen, P. L. J. (2014). Molecular
OVERZICHT VAN DE LEERLIJNEN KIEZEN DELEN MAKEN
OVERZICHT VAN DE LEERLIJNEN KIEZEN DELEN MAKEN Naam kind: X Geboorte:.. Schooljaar leeftijd kleur leeftijd kleur 2006-2007 08-01-07 2007-2008 2008-2009 2009-2010 Jan. 10 2010-2011 Jan.08 Cito taal M2 A
MELATONINE. Het natuurlijke slaapmiddel
MELATONINE Het natuurlijke slaapmiddel Wat is Melatonine Melatonine is een hormoon dat in de pijnappelklier (epifyse) geproduceerd wordt uit serotonine (neurotransmitter betrokken bij stemming en pijn)
Werkplan Leerjaar: 4H Sectie: Biologie Verantwoordelijke docent: E van Rhijn, MJ vd Voort
Werkplan 2016-2017 Leerjaar: 4H Sectie: Biologie Verantwoordelijke docent: E van Rhijn, MJ vd Voort N.B. De kleuren in de kantlijn staan voor de vier lesperiodes te, mu en O&O in de brugklassen HAVO/VWO
Docentenhandleiding Vogelen met DNA
Docentenhandleiding Vogelen met DNA Doelgroep: 4-5 Havo, 4-6 VWO Leerstofgebied: biologie, erfelijkheid, evolutie Werkvorm: digitaal, alleen of groepswerk (max. 3 leerlingen per groep) Duur: 1 á 2 lesuren
Bekend, benieuwd, bewaard - Voorbeeld Biologie
Bekend, benieuwd, bewaard - Voorbeeld Biologie Leerlingen activeren en checken hun voorkennis met betrekking tot het onderwerp celorganellen. Zij verdiepen zich in de materie en worden bewust van de zaken
Rubric Matrix Voedselzekerheid MBO
Hoe dit bestand lezen: In dit bestand worden de kennis, vaardigheden en gedragen zoals beschreven in het document Framework leerarrangement voedselzekerheid gespecificeerd naar complexiteit. Zo zal een
Bouw van een cel vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/63309
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 23 december 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/63309 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Docenten aan zet bij taal2013. Op de GSG Leo Vroman
Docenten aan zet bij taal2013 Op de GSG Leo Vroman Formuleren Bovenbouw GSG Ilsemarie Samson oktober-november 2012 samen met: Bernadet de Keyzer Nederlands Bob Groen MO en Economie Dennis Lensveld Scheikunde
Bloed - CCG AH2. Dianne Gijsbertsen. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Dianne Gijsbertsen 15 January 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/71034 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS
SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS Een organisme bestaat uit verschillende weefsels, die opgebouwd zijn uit cellen. Cellen zijn dus de bouwblokken van elk levend organisme. De ontwikkeling van slechts een
Werkstuk Biologie Bloed
Werkstuk Biologie Bloed Werkstuk door een scholier 1195 woorden 14 juni 2004 6,2 321 keer beoordeeld Vak Biologie De inleiding Waarom doen wij ons werkstuk over bloed? Wij doen ons werkstuk over bloed,
ZONDER CELDELING GEEN KANKER
DE GEMENE DELER ZONDER CELDELING GEEN KANKER Naam: Klas: Datum: ZONDER CELDELING GEEN KANKER VWO Celdeling is cruciaal voor het leven van organismen, en wordt dan ook heel nauwkeurig gereguleerd. Wanneer
Examenprogramma biologie havo
Bijlage 3 Examenprogramma biologie havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein
BETA VAKKEN Biologie, Natuurkunde, Natuur Leven en Technologie (NLT), Scheikunde en Wiskunde.
BETA VAKKEN Biologie, Natuurkunde, Natuur Leven en Technologie (NLT), Scheikunde en Wiskunde. Biologie In tegenstelling tot wat je gewend was uit de onderbouw is biologie in klas 4, 5 en 6 een stuk theoretischer.
LANDSEXAMEN VWO
Examenprogramma SCHEIKUNDE V.W.O. LANDSEXAMEN VWO 2017-2018 1 Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het commissie-examen. Het centraal examen wordt afgenomen in één zitting van
PTA biologie havo Belgisch Park cohort
Domeinen biologie Het examenprogramma biologie kent de volgende (sub)domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Zelfregulatie o Subdomein B1 Eiwitsynthese o Subdomein B2 Stofwisseling van de cel o Subdomein
Voorbeeld lesplan: Modelleren van de glucose-insuline regulatie
- DOCENTMATERIAAL - Voorbeeld lesplan: Modelleren van de glucose-insuline regulatie 1 Organisatie Domein Onderwerp Aansluitend bij Leerjaar / niveau Voorkennis Lesomschrijving Leerdoelen Biologie Modelleren
Genetica van de toekomst
Genetica van de toekomst Horst Wolter (ontwikkelaar lesmateriaal) Frank Wielink (docent Pax Christi College) Hienke Sminia (projectleider en ontwikkelaar) Ilse Adema (docent Pax Christi College) Tycho
BEGRIJPEN EPISTEMISCH SIGNIFICANT?
BEGRIJPEN EPISTEMISCH SIGNIFICANT? CASUS BEHAVIORISME Kai Eigner Faculteit Wijsbegeerte, Vrije Universiteit Amsterdam NVWF Najaarssymposium SPUI25, Amsterdam, 17 december 2012 Opzet Understanding Scientific
Een totaalmodel voor Limb Girdle Spier Dystrofie gebaseerd op functionele netwerken tussen eiwitmoleculen
Een totaalmodel voor Limb Girdle Spier Dystrofie gebaseerd op functionele netwerken tussen eiwitmoleculen Spierverzwakkingsziekten (spierdystrofiën) vormen een grote groep zeer diverse ziektebeelden, die
SCHEIKUNDE VWO - NIEUWE EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0
SCHEIKUNDE VWO - NIEUWE EAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2016 V15.7.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk
Titel: Creatief met (kilo) gram Groep 5 rekenen 1
Titel: Creatief met (kilo) gram Groep 5 rekenen 1 De leerlingen gaan in deze les op een speelse en kritische manier een verdieping leggen in de begrippen kilogram en gram aangezien de meeste leerlingen
Nederlandse samenvatting
Introductie Zoals de titel aangeeft, gaat dit proefschrift over het bestuderen van T cel differentiatie door middel van genetische barcoding. Ik ben mij er terdege van bewust dat alleen al deze titel als
PTA scheikunde HAVO Belgisch park cohort
De methode Chemie Overal 4 e editie is geschreven voor het huidige examenprogramma. Toegestaan is het gebruik van de nieuwe BINAS (6 e editie) of ScienceData. Niet toegestaan is het gebruik van een Grafische
Leerlingenhandleiding
Leerlingenhandleiding Afsluitende module Visualiseren van eiwitten Ontwikkeld door bioinformaticaindeklas.nl (onderdeel NBIC) Tekst Hienke Sminia Illustraties Bioinformaticaindeklas.nl Yasara.org Op alle
Encounters with Oxygen. Aerobic Physiology and H2O2 Production of Lactobacillus johnsonii R.Y. Hertzberger
Encounters with Oxygen. Aerobic Physiology and H2O2 Production of Lactobacillus johnsonii R.Y. Hertzberger Samenvatting (voor breed publiek) Melkzuurbacteriën zijn belangrijke organismen in het leven van
Zintuigen. Expertgroep 2 : Ruiken doe je met je neus! Naam leerling:... Leden expertgroep:...
Expertgroep 2 : Ruiken doe je met je neus! Naam leerling:.... Leden expertgroep:... De voorbereiding De neus is er niet alleen om te ademen want door je neus kun je lekkere en vieze geuren ruiken. Jullie
Begrijpend Lezen APPRIS
Begrijpend Lezen Inhoud Begrijpend lezen Doelen, voorwaarden, problemen en strategieën Modelen Voordoen, hardop denken, oefenen Doelen van begrijpend lezen Het vinden van informatie, het thema en de hoofdgedachte
Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de examenvragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag van het vak M&O vwo, eerste tijdvak (2014). In dit examenverslag proberen we zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende vraag: In hoeverre was
Opgaven bij BINAS 6e druk
Opgaven bij BINAS 6e druk Geslachtshormonen en anticonceptie Je bent op een leeftijd gekomen dat seksuele gevoelens gaan spelen. Je wilt geen risico lopen en denkt na over vormen van anticonceptie. Het
Pak je tablet, we gaan lezen
Welkom Pak je tablet, we gaan lezen inzet van devices bij begrijpend lezen Presentatie door: Yvet van Noordt Pak je tablet, we gaan lezen de didactische (on)mogelijkheden van de inzet van devices bij begrijpend
Rubric Voedselzekerheid VMBO
Hoe dit bestand lezen: In dit bestand worden de kennis, vaardigheden en gedragen zoals beschreven in het document Framework leerarrangement voedselzekerheid gespecificeerd naar complexiteit. Zo zal een
IJzer en Cystic Fibrosis. Renske van der Meer Longarts-onderzoeker Haga Ziekenhuis
IJzer en Cystic Fibrosis Renske van der Meer Longarts-onderzoeker Haga Ziekenhuis Programma Inventarisatie Anemie algemeen oorzaken anemie gevolgen anemie Anemie bij CF IJzer bij CF: in het bloed in de
4,4. Praktische-opdracht door een scholier 2016 woorden 4 november keer beoordeeld
Praktische-opdracht door een scholier 2016 woorden 4 november 2005 4,4 5 keer beoordeeld Vak ANW Voorwoord Het leven, wat heeft er allemaal met het leven te maken. Het leven is erg ingewikkeld, een goede
LESSON STUDY IN DE TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING
LESSON STUDY IN DE TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING Evelien van Geffen, MSc. Lerarenopleider HvA e.c.van.geffen@hva.nl Bron: www.loesje.nl 1 TRENDS IN LERAREN OPLEIDEN Lesgeven is sterk situationeel en contextueel
drs. E.J. van der Schoot
2017 2018 drs. E.J. van der Schoot drs. A.N. Leegwater havo biologie Jouw beste voorbereiding op je examen in 2018 havo biologie Voorwoord Met deze examenbundel kun je je goed voorbereiden op het schoolexamen
Samenvatting 161 NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING
Samenvatting 161 NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING 162 Samenvatting NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING Diabetes mellitus, of suikerziekte, is een groep stofwisselingsziekten. De kenmerkende eigenschap van deze
Vak: Aardrijkskunde VWO 5. stofomschrijving. 2 5tt1 tt 100 Katern Systeem Aarde Domein C1 3 3 j
Vak: Aardrijkskunde VWO 5 2 5tt tt 00 Katern Systeem Aarde Domein C 3 3 j 3 5tt2 5po tt po 00 Geografische Vaardigheden gericht op Klimaatvraagstukken Domein A/C2 (In combinatie met een PO, zie hieronder)
Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Biologie: Eukaryote cel 7/2/2015. dr. Brenda Casteleyn
Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Biologie: Eukaryote cel 7/2/2015 dr. Brenda Casteleyn Met dank aan: Leen Goyens (http://users.telenet.be/toelating) en studenten van forum http://www.toelatingsexamen-geneeskunde.be
Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de examenvragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag van het vak biologie havo, eerste tijdvak (2017). In dit examenverslag proberen we zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende vraag: In hoeverre
Wiskundeonderwijs voor de 21 ste eeuw
Wiskundeonderwijs voor de 21 ste eeuw Welke instructievormen passen daarbij? Kees Buys Bert Zwaneveld (Open Universiteit) Sonia Palha (Hogeschool Amsterdam) kbuys@dds.nl g.zwaneveld@uu.nl s.abrantes.garcez.palha@hva.nl
Bloedgroepen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres M. Kemna 15 June 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/51443 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs
Open Science binnen het informatievaardighedenonderwijs. Nicole Potters, Education Suppport, TU Delft Library 25-apr-16
Open Science binnen het informatievaardighedenonderwijs Nicole Potters, Education Suppport, TU Delft Library 25-apr-16 1 Onderwerpen TU Delft Library Education Support: Instructies/workshops Open Science
Bouw van een cel vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/73566
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 19 december 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/73566 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Organen, Cellen en Ordening
Examen VMBO-GL en TL Organen, Cellen en Ordening biologie CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 10 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 18 punten te behalen. Voor elk vraagnummer
OMGAAN MET VERSCHILLEN IN DE BÈTAVAKKEN
OMGAAN MET VERSCHILLEN IN DE BÈTAVAKKEN Bijeenkomst 1 19 maart 2018 INTRODUCTION TO CULTURE AND DIVERSITY 2 Actieve starter Op tafel ligt een envelop met kaartjes Bekijk ze en ga er mee aan de slag Maak
'Hier havo.hbo hoort u mij?' (Nieuwe) Scheikunde
'Hier havo.hbo hoort u mij?' (Nieuwe) Scheikunde Aansluiting havo-hbo 28 september 2016 Hogeschool Domstad Emiel de Kleijn Historie 1999 (1998) Invoering van de 2 e fase HAVO: Scheikunde: 280 SLU VWO:
Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de examenvragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag van het vak Biologie vwo, eerste tijdvak (2015). In dit examenverslag proberen we zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende vraag: In hoeverre
stofomschrijving 4 012 tt 100 SE leesvaardigheid en examenidioom. 3 3 n
Programma van Toetsing en Afsluiting 04-05 Vak: Duits 3 0 tt 00 Kurzgeschichten. Het beantwoorden van vragen en vertalen van tekstpassages n.a.v. een aantal korte Duitse verhalen en bijbehorende literatuurgeschiedenis.
Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel
Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft
Waar biologie de grens met ethiek raakt deel A
Waar biologie de grens met ethiek raakt deel A An Quaghebeur Leraar biologie VLTI - Torhout Vakbegeleider biologie-natuurwetenschappen Bisdom Brugge 1 Waar biologie de grens met ethiek raakt Situering
Nederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Nederlandse samenvatting Hematopoiesis Een volwassen mens heeft ongeveer vijf liter bloed waarin zich miljarden cellen bevinden. Deze cellen zijn onder te verdelen op basis van
LANDSEXAMEN HAVO
Examenprogramma BIOLOGIE H.A.V.O. LANDSEXAMEN HAVO 2017-2018 1 Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het commissie-examen. Het centraal examen wordt afgenomen in één zitting
Praktijkboek CKV onderzoek
Praktijkboek CKV onderzoek Actief onderzoekend Nieuwsgierig naar kunst Praktijkboek CKV onderzoek, edumap.nl 1 Voorblad Inhoudsopgave, totaal pagina s inclusief 1 invulschema s Stappenplan voor CKV onderzoek
21E EEUWSE VAARDIGHEDEN IN HET VO
21E EEUWSE VAARDIGHEDEN IN HET VO Hbo-onderzoek Hogescholen ervaren meer dan universiteiten een spanning tussen methodologisch verantwoord onderzoek en relevante, creatieve oplossingen ontwikkelen focus