Waar biologie de grens met ethiek raakt deel A

Transcriptie

1 Waar biologie de grens met ethiek raakt deel A An Quaghebeur Leraar biologie VLTI - Torhout Vakbegeleider biologie-natuurwetenschappen Bisdom Brugge 1

2 Waar biologie de grens met ethiek raakt Situering leerplannen voorstelling curriculum biologie overzicht leerinhouden wetenschappelijke methode Concrete leerinhouden voortplanting SOA 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 2

3 Curriculum biologie eerste graad a-stroom = BIOLOGIE 2u eerste jaar 1 (soms 2)u 2e jaar soms laatste contact met BIO! b-stroom = NATUURWETENSCHAPPEN 2u eerste jaar 2u tweede jaar levende en niet levende materie meestal laatste contact met bio 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 3

4 Curriculum biologie tweede graad aso = BIO wetenschappen = 2u/jaar meer verdieping LABO niet wetenschappen = 1u/jaar zelfde vakeindtermen 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 4

5 Curriculum biologie tweede graad tso wetenschappelijk cfr. aso toepassingen gericht op studierichting ondersteunend voor andere vakken voorbereidend op vervolgonderwijs met wetenschappen 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 5

6 Curriculum biologie tweede graad tso niet wetenschappelijk NATUURWETENSCHAPPEN integratie van biologie, chemie en fysica als basisvorming minimum aan wetenschappelijke geletterdheid geen bio/nw 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 6

7 Curriculum biologie tweede graad bso meestal geen bio soms ondersteuning Lb/Tb/Dz 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 7

8 Curriculum biologie derde graad aso wetenschappelijke richtingen min 3 u per graad Wetenschappen voor de wetenschapper van morgen meest uitgebreid programma soms: + seminarie/ vrije ruimte wetenschappen 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 8

9 Curriculum biologie derde graad aso wiskundige richtingen 1 u/ jaar afgeslankt programma 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 9

10 Curriculum biologie derde graad aso niet wetenschappen/ niet wiskunde wetenschappen voor de burger van morgen = NATUURWETENSCHAPPEN vanuit conteten invalshoeken uit biologie chemie fysica integratie zelfde eindtermen bio/ che/ fy 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 10

11 Curriculum biologie derde graad tso 'wetenschappelijke' richtingen ondersteuning richtingsprofiel gericht op toepassingen veel labo uitz: nijverheidstechnische richtingen 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 11

12 Curriculum biologie derde graad tso niet wetenschappelijke richtingen Natuurwetenschappen geen bio: nijverheidstechnische richtingen bso nooit pure biologie/ natuurwetenschappen 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 12

13 Overzicht leerinhouden Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 Morfologie fysiologie 1.1 Ademhaling 1.2 Fotosynthese 1.3 Vertering 1.4 Ecretie 1.5 Transport Transport bij planten Transport bij dieren 1.6 Perceptie en prikkelbaarheid, reacties op prikkels 1.7 Coördinatie en regulatie van levensprocessen via hormonen en zenuwstelsel 14 feb 2007 Dag van Godsdienst Gedrag

14 Eerste graad Tweede graad Derde graad 2 Voortplanting en ontwikkeling 2.1 Voortplanting bij planten 2.2 Voortplanting bij dieren 3 Ecologie 3.1 Interacties tussen organismen en hun omgeving en tussen organismen onderling 3.2 Ecosystemen 3.3 Energie 3.4 Mens en milieu 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 14

15 Eerste graad Tweede graad Derde graad 4 De cel 4.1 Bouwstenen van de cel Sachariden, lipiden, proteïnen, mineralen Nucleïnezuren 4.2 Celorganisatie Microscopische structuur Submicroscopische structuur Structuur van een plantaardige cel Structuur van een dierlijke cel 4.3 Levensprocessen Celmetabolisme Genetische informatie in de cel: vermenigvuldiging Celdeling: mitose, meiose 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 15

16 Eerste graad Tweede graad Derde graad 5 Genetica 5.1 Algemene genetica 5.2 Moleculaire genetica 5.3 Genetische manipulatie 5.4 Populatiegenetica 6 Evolutie 6.1 Historische ontwikkeling 6.2 Aanwijzingen voor evolutie 6.3 Evolutietheorieën 6.4 Ontwikkeling van de levensvormen 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 16

17 Wetenschappelijke methode formuleren van een probleem verzamelen van reeds beschikbare gegevens opstellen van een hypothese ontwerpen van het concrete onderzoek uitvoeren van het onderzoek vastleggen van de resultaten van het onderzoek interpreteren van de waarnemingen formuleren van een besluit 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 17

18 Thema VOORTPLANTING 1 e graad versus 3 e graad 18

19 Bouw en functie van de voortplantingsorganen Eerste graad Derde graad Benoemen, herkennen op figuren Veranderingen puberteit en Primaire & secundaire geslachtskenmerken Herhaling bouw Invloed hormonen ( en ) Zaadcelrijping Eicelrijping en ovulatie Baarmoedercyclus 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 19

20 Bevruchting en innesteling Eerste graad Derde graad Geslachtsgemeenschap Inwendige bevruchting Innesteling Coïtus Ontstaan zygote Klievingsdelingen Innesteling zwangerschap 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 20

21 Embryonale en foetale ontwikkeling Eerste graad Derde graad Belangrijkste fasen Uitgebreider overzicht Rol placenta Invloed van verschillende factoren op de ontwikkeling 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 21

22 Geboorte en lactatie Eerste graad Derde graad Beperkt Verloop De hormonale regulatie 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 22

23 Doorgeven erfelijke informatie Eerste graad Derde graad doorgeven van erfelijke kenmerken via voortplanting Apart hoofdstuk Vrij uitgebreid individuele verscheidenheid en groepsdiversiteit 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 23

24 Zwangerschap en soa voorkomen Eerste graad Middelen opnoemen Derde graad Gericht op regelen van vruchtbaarheid Bevorderen & afremmen Wetenschappelijk verklaren Apart deel over soa 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 24

25 Beïnvloeden van vruchtbaarheid Stimuleren vruchtbare periode ingrepen hormonaal KI (KID) IVF - ICSI embryotransplantatie 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 25

26 Beïnvloeden van vruchtbaarheid Afremmen Methodes Natuurlijke methodes vruchtbare periode Mechanische middelen Hormonale methodes Intra-uteriene methodes Veiligheid/ betrouwbaarheid Afbreken van zwangerschap 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 26

27 SOA Bacteriële oorzaak Virale oorzaak Verschil hogere cel Levenscyclus Antibiotica Voorbeelden Syfilis Gonorroe Chlamydia Virus cel Levenscyclus Bestrijding Voorbeelden Genitale Herpes Hepatitis B hiv 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 27

28 Hiv - aids Verwekker Levenscyclus Genezing - behandeling Preventie 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 28

29 Bronnen Leerplannen te downloaden vanaf Eindtermen (natuur-)wetenschappen Courante handboeken biologie: verschillende uitgeverijen 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 29

30 Vragen? Meer informatie? Uitgebreider overzicht van de leerinhouden? 14 feb 2007 Dag van Godsdienst 30