Rapporten Inspectie Jeugdzorg Aandacht voor matching :

Transcriptie

1 Beoordelen en beslissen bij de VH Making the Match Anneke Vinke 2010 met dank aan Ingrid ten Berge NJI Rapporten Inspectie Jeugdzorg Aandacht voor matching : Aanbevelingen aan Raad vd Kinderbescherming: opvoedingscapaciteiten in relatie tot bijzondere kenmerken van SN-kinderen in rapport IBO bij alle SN-aanvragen Eenduidige definitie SN Aanbevelingen aan Vergunninghouders Bij de meeste VH moet meer aandacht worden besteed aan het expliciteren van specifieke behoeften van het kind en de gewenste opvoedingssituatie Opdracht Oefen met de checklist op de twee gegeven rapporten - zie op de site. Doe dit in tweetallen. Bespreek met elkaar welke en hoe u e.e.a beoordeelde. Neem de ingevulde checklists mee. 3 Matchingsopdracht Werkbaarheid schema, hielp het Ordenen Analyseren Afwegingen maken Liep je tegen items aan waar je vraagtekens bij had Wat viel op Kon je onderscheid maken tussen feiten, normen en waarderingen Wat was de kwaliteit van de info - bewijsbron Kon je veel invullen? Wat deed je met witte vlekken?

2 kindrapport en aanvullende informatie Welke specifieke behoeften heeft dit kind? Welke wensen, capaciteiten en mogelijkheden hebben deze ouders Gezinsonderzoek en gesprekken met ouders kindrapport en aanvullende informatie Welke specifieke behoeften heeft dit kind? Betrouwbaarheid gegevens Volledigheid gegevens Onbekende factoreninschatting via algemene kennis Hoe ontwikkelt het kind zich? Match Welke wensen, capaciteiten en mogelijkheden hebben deze ouders Gezinsonderzoek en gesprekken met ouders Onbekende situatie in de toekomst Sociale wenselijkheid Openheid Mogelijkheid tot zelfreflectie Functioneren andere kinderen in gezin Hoe ontwikkelt het gezin zich? BESLUITVORMING 7 Drie processen Werkproces Besluitvormingsproces Handelingsproces 8

3 Inhoud en proces Aard van de informatie Beoordeling van de informatie Wijze van handelen op grond van de informatie (Dalgleish, 1997) 9 Beoordelen en Beslissen Beoordeling is van de inhoudelijke informatie afhankelijk Beoordelen doet u op grond van informatie die u verzamelt, ordent en analyseert: verzamelen - ordenen- analyseren zijn 3 LOSSE stappen 10 Inhoud en proces Inhoud borgen door het proces zuiver te houden besluit verzamelen Inhoud conclusie ordenen analyseren 11 Beslissen Beslissing omvat de actie die op grond van die info na analyse en weging onderneemt Beslissen doet u op grond van uw analyse 12

4 Beslissen wordt beïnvloed door Uitkomsten in eerdere zaken Werkervaringen Normen en waarden Politieke of publieke druk Organisatiecultuur Fouten die u wilt vermijden 13 De best mogelijke match... Beoordeling en beslissing op grond van summiere, onvolledige en gekleurde informatie onder tijdsdruk o.i.v. cliënt factoren (sociale wenselijkheid) met mogelijk ingrijpende gevolgen met onzekerheid over gevolgen 14 Vertekeningen (biases) in het klinisch oordeel Oordelen op basis van beperkte informatie Eerste oordeel niet snel aanpassen Zoeken wat men verwacht te vinden Negeren van tegenstrijdige informatie Vertekening door opvallende voorbeelden Veronderstellen causale relaties 15 Mogelijke oplossingen Methodisch werken: sturen van inhoud en proces Transparant werken: expliciteren en toetsen Praktijkbegeleiding & intercollegiaal overleg 16

5 General Risk Assessment and Decision Making Model Dalgleish (1997) Theoretisch model dat weergeeft welke factoren van invloed zijn op het oordelen en beslissen in kinderbeschermingszaken 17 Grote en kleine beslissingen Het model gaat over de grote beslissingen (kernbeslissingen) Grote beslissingen zijn bepalend voor het verloop van de zaak (bijv. wel of niet bemiddelen) Kleine beslissingen sturen het werkproces (bijv. extra informatie opvragen of huis bezoek) 18 Kernbeslissingen VH 1. Wel/niet bemiddelbaar op basis van rapport? 2. Bemiddelbaar voor welke landen? 3. Is het gezin geschikt voor een SN kind/sibling/ anders? 4. Zijn er (nieuwe) bedreigende factoren in de opvoedingssituatie of in de gezinsomgeving? 5. Kan de VH een kind voorstellen binnen mogelijkheden/wensen van asp.ouders? 19 Belangrijk Het GADM/RADM model onderscheidt de beoordeling van de situatie van de beslissing om er iets aan te doen en daarmee de vaardigheid om de mate van bedreiging vast te stellen van de bereidheid om actie te ondernemen 20

6 Voor VH Het GADM/RADM model onderscheidt de beoordeling van de situatie van de beslissing om er iets aan te doen Voor de VH daarmee de vaardigheid om de mate van risico vast te stellen en de bereidheid om op grond daarvan actie te ondernemen 21 Plaats van de beslissingsdrempel Als je actie onderneemt, kan je een fout maken Als je geen actie onderneemt, kan je een fout maken 22 Belang van onderscheid tussen beoordelen en beslissen: Kwalitatief verschillende factoren beïnvloeden wat je doet: Casusspecifieke factoren beïnvloeden oordelen. (Werk)ervaringen, normen en voorgeschiedenis van de werker beïnvloeden de beslissing. Geeft inzicht in meningsverschillen: Beoordelingsconflict Beslissingsconflict 23 Belangrijk De beoordeling is casusspecifiek, dus in elke zaak anders De beslissingsdrempel is een constante factor over zaken heen 24

7 Beoordelingsdimensie: Zorg / Risico hoog= grote kans op mislukken plaatsing Oordeel laag = grote kans op slagen plaatsing 25 Beoordelingsconflict hoog Oordeel Peter Ja Beslissingsdrempel Peter Oordeel Sonja laag Beoordeling zorg/risico Beide werkers hebben eenzelfde beslissingsdrempel Sonja beoordeelt de Beslissingsdrempel zorgelijk situatie als niet Nee Sonja Peter beoordeelt de situatie als erg zorgelijk Gevolg: onenigheid over wat te doen 26 Beslissingsconflict beslissings drempel Peter hoog Nee Peter Oordeel Sonja Oordeel Peter Ja beslissings drempel Sonja laag Beoordeling zorg/risico Peter en Sonja zijn het eens over de beoordeling Sonja wil alle evt. risico s vermijden: alleen plaatsen als slagingskans groot is heeft veel vertrouwen in dat het goed komt: gewoon doen Gevolg: onenigheid over wat te doen 27 Plaats beslissingsdrempel Welke fouten wil je het liefst vermijden? Missers - gemiste match (ten onrechte geen actie ondernomen): je hebt weinig risico nodig om actie te ondernemen lage beslissingsdrempel 28

8 Plaats beslissingsdrempel Welke fouten wil je het liefst vermijden? Foute plaatsing(ten onrechte wel actie ondernomen): je accepteert veel risico voordat je actie onderneemt hoge beslissingsdrempel 29 Oefening beslissingsdrempels Genoeg info? Als... het besluit transparant is Er inzicht is in de genomen stappen en besluiten Er onderbouwing van genomen stappen is Als overwegingen vastgelegd zijn Als het vervolg duidelijk is Als er helderheid is over het gebruik van professionele intuïtie (emoties en verstand) 31 RISICOTAXATIE 32

9 Oefening risicotaxatie 33 Wat is het belangrijkste punt m.b.t risicotaxatie? The single most important factor in minimising errors is to admit that you may be wrong Munro, E. (2002). Effective child protection London: Sage, (p. 141). Literatuur: wat is risicotaxatie Beoordelen van de kans op het ontstaan van bepaalde problemen aan de hand van uit onderzoek bekende risicofactoren Welke zaken dragen op groepsniveau bij aan wat we weten over geadopteerde kinderen/ gezinnen --> wat is de kans dat een kind hier goed genoeg zit? (toekomst!) 35 Wat is risicotaxatie niet Beschrijving of beoordeling van de huidige situatie in een gezin Verklaring voor ontstane problemen 36

10 Verleden Heden Toekomst Verklaringen vinden voor de huidige situatie feiten en oordeel Risicotaxatie voorspelling toekomstige schade of bedreiging 37 De zin van gestructureerde risicotaxatie Een gestructureerde beoordeling op basis van wetenschappelijke gegevens leidt tot betere voorspellingen en beslissingen dan alleen het klinisch oordeel 38 Risicotaxatie is geen tovermiddel Zie artikel Ten Berge (2005) Risicotaxatie is geen tovermiddel Risicotaxatie vervangt nooit het professioneel oordeel van de werkers Risicotaxatie ondersteunt en expliciteert Maar... Echt voorspellen kan alleen achteraf En...in alle situaties van VH geldt: hersens op aan 39 Dus... Gestructueerde risicotaxatie is een hulpmiddel voor de uitvoerend werker bij het weloverwogen oordelen en beslissen over risico s voor kinderen 40

11 Gezondheid fysieke conditie Scholing Emotionele ontwikkeling & Gedrag Identiteit Gezins- en sociale relaties Sociale vaardigheden Zelfredzaamheid Familiegeschiedenis Familie en gezinsnetwerk Ontwikkelingsbehoefte kind Familie en omgevingsfactoren Huisvesting Inkomen werk Integratie in gezin, familie en omgeving Hulpbronnen binnen de gemeenschap - formeel en informeel (ook medisch) Kind bescherming en bevordering van welzijn en ontwikkeling c t Verzorging - basis zorg Opvoederskapitaal Inschatting vaardigheden ouders Zorg voor het huis, leefomgeving Bescherming en veiligheid Emotionele warmte Stimuleren Begeleiden en disciplineren Stabiliteit Rol van de verzorger Sociaal leven en pauzes Fysieke gesteldheid Persoonlijke veiligheid Relaties en emotioneel welzijn /stabiliteit Opleiding en training Huidige praktische & emotionele steunbronnen Rol van verzorger in de toekomst Opladen, eigen energie op peil houden Eigen gehechtheidsgeschiedenis Motivatie Overige verantwoordelijkheden (naar anderen) Contact/rol biologische ouders Nood- en alternatieve scenario s Behoeften/opv. vraag van andere inwonende andere kinderen Wettelijke regelingen/bijzonderheden Oefening: het risico in de opdracht Neem de casus uit de opdracht Voer een risicotaxatie uit op kans dat het kind problemen krijgt kans dat de ouders de opvoeding niet aankunnen kans dat er problemen ontstaan in de omgeving/gezinsniveau Beargumenteer! 42 Child protection work makes heavy demands on reasoning skills. With an issue as important as children s welfare, it is vital to have the best standard of thinking that is humanly possible. Mistakes are costly to the child and the family. Overestimating the danger is as harmful as underestimating it Munro (2002, p. 161) 43