Drie processen. Inhoud en proces. Werkproces. Besluitvormingsproces. Handelingsproces. Aard van de informatie. Beoordeling van de informatie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Drie processen. Inhoud en proces. Werkproces. Besluitvormingsproces. Handelingsproces. Aard van de informatie. Beoordeling van de informatie"

Transcriptie

1 Beoordelen en beslissen bij de VH Making the Match Anneke Vinke 2010 met dank aan Ingrid ten Berge NJI Drie processen Werkproces Besluitvormingsproces Handelingsproces 2 Inhoud en proces Aard van de informatie Beoordeling van de informatie Wijze van handelen op grond van de informatie (Dalgleish, 1997) 3

2 Beoordelen en Beslissen Beoordeling is van de inhoudelijke informatie afhankelijk Beoordelen doet u op grond van informatie die u verzamelt, ordent en analyseert 4 Inhoud en proces besluit verzamelen Inhoud conclusie ordenen analyseren 5 Beslissen Beslissing omvat de actie die op grond van die info na analyse en weging onderneemt Beslissen doet u op grond van uw analyse 6

3 Beslissen wordt beïnvloed door Uitkomsten in eerdere zaken Werkervaringen Normen en waarden Politieke of publieke druk Organisatiecultuur Fouten die u wilt vermijden 7 De best mogelijke match... Beoordeling en beslissing op grond van summiere, onvolledige en gekleurde informatie onder tijdsdruk o.i.v. cliënt factoren (sociale wenselijkheid) met mogelijk ingrijpende gevolgen met onzekerheid over gevolgen 8 Vertekeningen (biases) in het klinisch oordeel Oordelen op basis van beperkte informatie Eerste oordeel niet snel aanpassen Zoeken wat men verwacht te vinden Negeren van tegenstrijdige informatie Vertekening door opvallende voorbeelden Veronderstellen causale relaties 9

4 Mogelijke oplossingen Methodisch werken: sturen van inhoud en proces Transparant werken: expliciteren en toetsen Praktijkbegeleiding & intercollegiaal overleg 10 General Risk Assessment and Decision Making Model Dalgleish (1997) Theoretisch model dat weergeeft welke factoren van invloed zijn op het oordelen en beslissen in kinderbeschermingszaken in het algemeen 11 Grote en kleine beslissingen Het model gaat over de grote beslissingen (kernbeslissingen) Grote beslissingen zijn bepalend voor het verloop van de zaak (bijv. wel of niet bemiddelen) Kleine beslissingen sturen het werkproces (bijv. extra informatie opvragen of huis bezoek) 12

5 Kernbeslissingen VH 1. Aannemen voor intake 2. Is het gezin geschikt voor een SN kind? 3. Zijn er (nieuwe) bedreigende factoren in de opvoedingssituatie of in de gezinsomgeving? 4. Kan de VH bemiddelen? 13 Belangrijk Het GADM/RADM model onderscheidt de beoordeling van de situatie van de beslissing om er iets aan te doen en daarmee de vaardigheid om de mate van bedreiging vast te stellen van de bereidheid om actie te ondernemen 14 Plaats van de beslissingsdrempel Als je actie onderneemt, kan je een fout maken Als je geen actie onderneemt, kan je een fout maken 15

6 Belang van onderscheid tussen beoordelen en beslissen: Kwalitatief verschillende factoren beïnvloeden wat je doet: Casusspecifieke factoren beïnvloeden oordelen. (Werk)ervaringen, normen en voorgeschiedenis van de werker beïnvloeden de beslissing. Geeft inzicht in meningsverschillen: Beoordelingsconflict Beslissingsconflict 16 Belangrijk De beoordeling is casusspecifiek, dus in elke zaak anders De beslissingsdrempel is een constante factor over zaken heen 17 Beoordelingsdimensie: Zorg / Risico HOOG Oordeel LAAG 18

7 Beoordelingsconflict Oordeel Peter Ja Beslissingsdrempel Peter hoog Oordeel Sonja laag Beoordeling zorg/risico Beide werkers hebben eenzelfde beslissingsdrempel situatie als erg zorgelijk Gevolg: onenigheid over wat te doen 19 Beslissingsconflict beslissings drempel Peter hoog Nee Peter en Sonja zijn het eens over de beoordeling Sonja heeft weinig zorg/risico nodig om actie te ondernemen Peter Oordeel Sonja Oordeel Ja beslissings Peter drempel laag Sonja Beoordeling zorg/risico heeft veel zorg/ risico nodig Gevolg: onenigheid over wat te doen 20 Het Beoordelen van de situatie Beoordelingsdimensie: Zorg / Risico HOOG Factoren die het Oordeel beïnvloeden: Casusspecifieke informatie Oordeel Sonja beoordeelt de situatie als niet Beslissingsdrempel zorgelijk Nee Sonja Peter beoordeelt de Beslissingsdrempel Factoren die de beslissingsdrempel beïnvloeden: (Werk)ervaingen, voorgeschiedenis van de beslisser LAAG 21

8 Plaats beslissingsdrempel Welke fouten wil je het liefst vermijden? Missers - gemiste match (ten onrechte geen actie ondernomen): je hebt weinig risico nodig om actie te ondernemen lage beslissingsdrempel 22 Plaats beslissingsdrempel Welke fouten wil je het liefst vermijden? Foute plaatsing(ten onrechte wel actie ondernomen): je accepteert veel risico voordat je actie onderneemt hoge beslissingsdrempel 23 Oefening beslissingsdrempels

9 Persoon als instrument: projectie en overdracht Projectie van eigen ervaringen Overdracht van patronen met doel verandering Tegenoverdracht reactie op de overdracht Vaak zijn dit onbewuste processen! 25 Professionele intuïtie (Munro,2002) Formele kennis: Evidence Base Praktijkkennis: Practice Base Emotionele wijsheid Waarden en normen: Value Base Redeneervaardigheden Vaardigheid om in te schatten Je onderbuikgevoel 26 Discussie: emotionele wijsheid? Voorbeelden van emoties die je handelen kunnen beïnvloeden? Hoe ben je hiermee om gegaan? 27

10 Emotionele wijsheid Impact van je werk op jezelf en de ander Je eigen bewuste instrument zijn (h)erkennen eigen en andermans emoties Kunnen omgaan met de impact van deze emotionele dimensie aan het werk 28 Redeneer vaardigheden Continue heen en weer bewegen tussen analytisch en intuïtief niveau Continue heen en weer gaan tussen expliciet en impliciet redeneren Intuïtie & empathie: in direct contact met het gezin Analyse en beoordeling: reflectie over wat je ziet, weet, voelt en ervaart 29 Emoties en professioneel handelen (Tegen)overdrachtsreacties Emoties die het handelen kunnen sturen: Overmatige betrokkenheid Grote distantie Gemengde gevoelens: teleurstelling, boosheid, angst, machteloosheid, geruststelling, wegmaken van signalen, uitvergroten Zie een professional komt en gaat, zorgen om de hulpverlening op 30

11 Genoeg info? Als... het besluit transparant is Er inzicht is in de genomen stappen en besluiten Er onderbouwing van genomen stappen is Als overwegingen vastgelegd zijn Als het vervolg duidelijk is Als er helderheid is over het gebruik van professionele intuïtie (emoties en verstand) 31 Wat is het belangrijkste punt m.b.t risicotaxatie? The single most important factor in minimising errors is to admit that you may be wrong Munro, E. (2002). Effective child protection London: Sage, (p. 141). Literatuur: wat is risicotaxatie Beoordelen van de kans op het ontstaan van bepaalde problemen aan de hand van uit onderzoek bekende risicofactoren Welke zaken dragen op groepsniveau bij aan wat we weten over geadopteerde kinderen/ gezinnen --> wat is de kans dat een kind hier goed genoeg zit? (toekomst!) 33

12 Wat is risicotaxatie niet Beschrijving of beoordeling van de huidige situatie in een gezin Verklaring voor ontstane problemen 34 Verleden Heden Toekomst Verklaringen vinden voor de huidige situatie feiten en oordeel Risicotaxatie voorspelling toekomstige schade of bedreiging 35 De zin van gestructureerde risicotaxatie Een gestructureerde beoordeling op basis van wetenschappelijke gegevens leidt tot betere voorspellingen en beslissingen dan alleen het klinisch oordeel 36

13 Risicotaxatie is geen tovermiddel Zie artikel Ten Berge (2005) Risicotaxatie is geen tovermiddel Risicotaxatie vervangt nooit het professioneel oordeel van de werkers Risicotaxatie ondersteunt en expliciteert Maar... Echt voorspellen kan alleen achteraf En...in alle situaties van VH geldt: hersens op aan 37 Dus... Gestructueerde risicotaxatie is een hulpmiddel voor de uitvoerend werker bij het weloverwogen oordelen en beslissen over risico s voor kinderen 38 Gezondheid fysieke conditie Scholing Emotionele ontwikkeling & Gedrag Identiteit Gezins- en sociale relaties Sociale vaardigheden Zelfredzaamheid Familiegeschiedenis Familie en gezinsnetwerk Ontwikkelingsbehoefte kind Familie en omgevingsfactoren Huisvesting Inkomen werk Integratie in gezin, familie en omgeving Hulpbronnen binnen de gemeenschap - formeel en informeel (ook medisch) Kind bescherming en bevordering van welzijn en ontwikkeling t c Verzorging - basis zorg Opvoederskapitaal Inschatting vaardigheden ouders Zorg voor het huis, leefomgeving Bescherming en veiligheid Emotionele warmte Stimuleren Begeleiden en disciplineren Stabiliteit Rol van de verzorger Sociaal leven en pauzes Fysieke gesteldheid Persoonlijke veiligheid Relaties en emotioneel welzijn /stabiliteit Opleiding en training Huidige praktische & emotionele steunbronnen Rol van verzorger in de toekomst Opladen, eigen energie op peil houden Eigen gehechtheidsgeschiedenis Motivatie Overige verantwoordelijkheden (naar anderen) Contact/rol biologische ouders Nood- en alternatieve scenario s Behoeften/opv. vraag van andere inwonende andere kinderen Wettelijke regelingen/bijzonderheden

14 Child protection work makes heavy demands on reasoning skills. With an issue as important as children s welfare, it is vital to have the best standard of thinking that is humanly possible. Mistakes are costly to the child and the family. Overestimating the danger is as harmful as underestimating it Munro (2002, p. 161) 40

Rapporten Inspectie Jeugdzorg Aandacht voor matching :

Rapporten Inspectie Jeugdzorg Aandacht voor matching : Beoordelen en beslissen bij de VH Making the Match Anneke Vinke 2010 met dank aan Ingrid ten Berge NJI Rapporten Inspectie Jeugdzorg Aandacht voor matching : Aanbevelingen aan Raad vd Kinderbescherming:

Nadere informatie

Welkom! Workshop zorgvuldig beslissen, hoe doe je dat?

Welkom! Workshop zorgvuldig beslissen, hoe doe je dat? Welkom! Workshop zorgvuldig beslissen, hoe doe je dat? Stan van Haaren Irma Haxe 1 Doel van de workshop Zorgvuldig beslissen met behulp van een risicotaxatie instrument voor kindermishandeling Opzet van

Nadere informatie

HANDOUT : Besluitvorming: inhoud en proces 1

HANDOUT : Besluitvorming: inhoud en proces 1 HANDOUT : Besluitvorming: inhoud en proces 1 Bewerking van ORBA handout tbv VH training - alleen verspreiden na overleg!! A. Vinke & I ten Berge Binnen een organisatie zijn verschillende processen te onderscheiden.

Nadere informatie

Training Vergunninghouders Interlandelijke adoptie. Dagdeel 4/Avond 2. Deel 2. Communicatie. Communicatie. Praten... of... niet??

Training Vergunninghouders Interlandelijke adoptie. Dagdeel 4/Avond 2. Deel 2. Communicatie. Communicatie. Praten... of... niet?? Training Vergunninghouders Interlandelijke adoptie Evidence base voor praktisch werken in en met de driehoek Dr. Anneke J.G. Vinke Drs. Lucile A.C. van Tuyll Drs.Gera ter Meulen www.adoptionresearch.nl

Nadere informatie

Beslissen over vermoedens van kindermishandeling

Beslissen over vermoedens van kindermishandeling Beslissen over vermoedens van kindermishandeling Methodisch werken verbetert AMK beslissing 28 maart 2008 Cora Bartelink Medewerkers van het Advies en Meldpunt Kindermishandeling leggen in hun dossiers

Nadere informatie

Methodisch werken verbetert AMK-beslissing

Methodisch werken verbetert AMK-beslissing Foto: Martijn Beekman Beslissen over vermoedens van kindermishandeling Methodisch werken verbetert AMK-beslissing Door Cora Bartelink 40 Medewerkers van het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling leggen

Nadere informatie

BLOK V IMPLICIET EXPLICIET GEHEUGEN

BLOK V IMPLICIET EXPLICIET GEHEUGEN BLOK V IMPLICIET EXPLICIET GEHEUGEN Verschillen in herinnering hoe het impliciete geheugen ons heden kan beïnvloeden zonder besef dat iets uit het verleden komt Impliciet geheugen: De herinnering waardoor

Nadere informatie

Beter beslissen bij vermoedens van kindermishandeling

Beter beslissen bij vermoedens van kindermishandeling Beter beslissen bij vermoedens van kindermishandeling Gestructureerde werkwijze verbetert kwaliteit besluitvorming 21 augustus 2012 Cora Bartelink, Ingrid ten Berge, Leontien de Kwaadsteniet, Cilia Witteman,

Nadere informatie

KLINISCH REDENEREN: CENTRAAL IN DE VERPLEEGKUNDIGE BEROEPSUITOEFENING. CHE 26 oktober 2016 Jos Dobber

KLINISCH REDENEREN: CENTRAAL IN DE VERPLEEGKUNDIGE BEROEPSUITOEFENING. CHE 26 oktober 2016 Jos Dobber KLINISCH REDENEREN: CENTRAAL IN DE VERPLEEGKUNDIGE BEROEPSUITOEFENING CHE 26 oktober 2016 Jos Dobber KLINISCH REDENEREN het continue proces van kritisch denken, gegevensverzameling en analyse, gericht

Nadere informatie

Als ik aan uiterste grens denk... Afstand, adoptie en grenzen. Het doel der opvoeding is: elk kind te helpen worden wat het is

Als ik aan uiterste grens denk... Afstand, adoptie en grenzen. Het doel der opvoeding is: elk kind te helpen worden wat het is Grenzen aan hulpverlening? een praktisch-ethische insteek Het doel der opvoeding is: elk kind te helpen worden wat het is Kees Boeke, Werkplaats Kindergemeenschap, Bilthoven 1926 dr. Anneke JG Vinke Orthopedagoog/GZ-psycholoog/Kinder-en

Nadere informatie

Kennisnetwerk HBO-docenten

Kennisnetwerk HBO-docenten Kennisnetwerk HBO-docenten Bijeenkomst op 17 juni 2016 Irene van Bokhoven (NJi) Met bijdragen van: Willeke Daamen Anne Addink Stefanie Abrahamse Ruben van den Bosch Ingrid ten Berge Vandaag: Aandacht voor

Nadere informatie

Workshop Samen stilstaan om vooruit te komen Samen met ouders en jeugdigen naar passende hulp. Eva Blaauw en Monique Cornelisse 24 mei 2018

Workshop Samen stilstaan om vooruit te komen Samen met ouders en jeugdigen naar passende hulp. Eva Blaauw en Monique Cornelisse 24 mei 2018 Workshop Samen stilstaan om vooruit te komen Samen met ouders en jeugdigen naar passende hulp Eva Blaauw en Monique Cornelisse 24 mei 2018 Intro [Even voorstellen] Intro [Wat gaan we doen?] 1. Korte intro

Nadere informatie

Zorgvuldig beslissen binnen. Bureau Jeugdzorg. Een inhoudelijk raamwerk voor beoordelen en beslissen vanuit de cliënt

Zorgvuldig beslissen binnen. Bureau Jeugdzorg. Een inhoudelijk raamwerk voor beoordelen en beslissen vanuit de cliënt Zorgvuldig beslissen binnen Bureau Jeugdzorg Een inhoudelijk raamwerk voor beoordelen en beslissen vanuit de cliënt Bureau Jeugdzorg Noord-Brabant Ontwikkelgroep Inhoudelijke Standaarden (OGIS) December

Nadere informatie

18-04- 2010. Wat moeten adop1eouders meer hebben dan goed genoeg ouderschap? Een aantal belangrijke factoren voor goed verlopende adoptie

18-04- 2010. Wat moeten adop1eouders meer hebben dan goed genoeg ouderschap? Een aantal belangrijke factoren voor goed verlopende adoptie Wat moeten adop1eouders meer hebben dan goed genoeg ouderschap? Gera ter Meulen adoc@fsw.leidenuniv.nl Een aantal belangrijke factoren voor goed verlopende adoptie Een goede voorbereiding van adoptieouders

Nadere informatie

Dilemmas in child protection. Methods and decision-maker factors influencing decision-making in child maltreatment cases.

Dilemmas in child protection. Methods and decision-maker factors influencing decision-making in child maltreatment cases. Dilemmas in child protection Methods and decision-maker factors influencing decision-making in child maltreatment cases Cora Bartelink Cora Bartelink Dilemmas in child protection Methods and decision-maker

Nadere informatie

PRACTITIONER RESEARCH ALS PROFESSIONALISERINGSINSTRUMENT

PRACTITIONER RESEARCH ALS PROFESSIONALISERINGSINSTRUMENT PRACTITIONER RESEARCH ALS PROFESSIONALISERINGSINSTRUMENT Een actie-onderzoek met HRM ers bij de Nationale Politie Luca Lopes de Leao Laguna l.lopes@hva.nl HRM lectorencongres 9 november, 2018 PRACTITIONER

Nadere informatie

In verbinding zelf keuzes maken. Petri Embregts

In verbinding zelf keuzes maken. Petri Embregts In verbinding zelf keuzes maken Petri Embregts Cliënten eigen keuzes laten maken, ze regie geven over hun eigen leven, dat is wat we nastreven Dhr Hans Bouter Leidsch Dagblad Eigen regie, zelf keuzes maken

Nadere informatie

SUPPORTED BY THE RIGHTS, EQUALITY AND CITIZENSHIP (REC) PROGRAMME OF THE EUROPEAN UNION

SUPPORTED BY THE RIGHTS, EQUALITY AND CITIZENSHIP (REC) PROGRAMME OF THE EUROPEAN UNION SUPPORTED BY THE RIGHTS, EQUALITY AND CITIZENSHIP (REC) PROGRAMME OF THE EUROPEAN UNION PROGRAMMA Wat? Wat zijn de stappen in gedeelde besluitvorming samen met ouders en kinderen? Waarom? Wat kunnen we

Nadere informatie

GOED HERSTELD. Uitkomsten van kwalitatief onderzoek onder 100 GGZ- cq. verslavingszorgcliënten.

GOED HERSTELD. Uitkomsten van kwalitatief onderzoek onder 100 GGZ- cq. verslavingszorgcliënten. GOED HERSTELD Uitkomsten van kwalitatief onderzoek onder 100 GGZ- cq. verslavingszorgcliënten. Doel van het onderzoek: Bijdragen aan theorievorming van herstelprocessen Drs. Corine Balder 1 Onderzoeksvraag:

Nadere informatie

Trainingen, workshops en coaching

Trainingen, workshops en coaching Trainingen, workshops en coaching Aanbod 2015-2016 professionals en gemeenten Beschermen & Versterken Trainingen, workshops en coaching De Jeugd- & Gezinsbeschermers zet zich in voor de bescherming van

Nadere informatie

Risicomanagement bij onder toezicht gestelde kinderen Een notitie naar aanleiding van onderzoek van de Inspectie jeugdzorg oktober 2008

Risicomanagement bij onder toezicht gestelde kinderen Een notitie naar aanleiding van onderzoek van de Inspectie jeugdzorg oktober 2008 Risicomanagement bij onder toezicht gestelde kinderen Een notitie naar aanleiding van onderzoek van de Inspectie jeugdzorg oktober 2008 Inleiding De veiligheid van het kind is een van de belangrijkste

Nadere informatie

st r e s smanagement Inzicht in het omgaan met spanningen. Maximaal aantal deelnemers 12 Leren oplossingsgericht te handelen.

st r e s smanagement Inzicht in het omgaan met spanningen. Maximaal aantal deelnemers 12 Leren oplossingsgericht te handelen. st r e s smanagement De cursus 'stressmanagement' is bedoeld voor iedereen die in zijn/haar werksituatie te maken krijgt met stress als gevolg van problemen en spanningsvolle situaties. De eigen ervaringen

Nadere informatie

Uitkomsten enquête over het taxeren van scheidingsproblematiek

Uitkomsten enquête over het taxeren van scheidingsproblematiek mei 2016 : KEES is hét kennisplatform Kind En (Echt)Scheiding in Noord Nederland. In het door ZonMw gesubsidieerde project wordt door verschillende partijen die te maken hebben met cliënten in een (vecht)scheiding

Nadere informatie

Dr. Xavier M.H. Moonen

Dr. Xavier M.H. Moonen Dr. Xavier M.H. Moonen Orthopedagoog/GZ-psycholoog Bijzonder lector inclusie van mensen met een verstandelijke beperking Zuyd Hogeschool Docent en onderzoeker UvA in het bijzonder voor het vakgebied zorg

Nadere informatie

Instrumenten voor risicotaxatie in situaties van (vermoedelijke) kindermishandeling

Instrumenten voor risicotaxatie in situaties van (vermoedelijke) kindermishandeling Instrumenten voor risicotaxatie in situaties van (vermoedelijke) kindermishandeling Notitie op verzoek van de MOgroep jeugdzorg Ingrid ten Berge Nederlands Jeugdinstituut december 2008 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

OBSERVATIEFOCUS Oordeel observator

OBSERVATIEFOCUS Oordeel observator OBSERVATIEFOCUS Oordeel observator. Structuur gesprek 6. Specifieke modellen. Non-verbale. Informeren. Emoties hanteren. Verbale Geef een globaal oordeel over elke dimensie op een -puntenschaal waarbij

Nadere informatie

Hilde Niehoff. Behandelaanbod Trajectum Hoeve Boschoord voor cliënten met agressie problematiek

Hilde Niehoff. Behandelaanbod Trajectum Hoeve Boschoord voor cliënten met agressie problematiek Hilde Niehoff Behandelaanbod Trajectum Hoeve Boschoord voor cliënten met agressie problematiek 1 Behandelprogramma agressie van wetenschap naar praktijk Specialisatie agressieproblematiek De specialisatie

Nadere informatie

Child Safety Now. Towards Effective Case Management for Families in Child Protection and Youth Parole Services I. Busschers

Child Safety Now. Towards Effective Case Management for Families in Child Protection and Youth Parole Services I. Busschers Child Safety Now. Towards Effective Case Management for Families in Child Protection and Youth Parole Services I. Busschers Samenvatting Dit proefschrift gaat over casemanagement van gezinnen binnen jeugdbescherming

Nadere informatie

Krachtig ouderschap. Lieneke Jooren Expertisecentrum Jeugd, Lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding Hogeschool Leiden

Krachtig ouderschap. Lieneke Jooren Expertisecentrum Jeugd, Lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding Hogeschool Leiden Krachtig ouderschap Lieneke Jooren Expertisecentrum Jeugd, Lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding Hogeschool Leiden Even voorstellen Lieneke Jooren Onderzoeker Achtergrond in gezinspedagogiek Hogeschool

Nadere informatie

STUDIEDAG SAMENWERKINGSVERBAND ZUID-KENNEMERLAND

STUDIEDAG SAMENWERKINGSVERBAND ZUID-KENNEMERLAND STUDIEDAG SAMENWERKINGSVERBAND ZUID-KENNEMERLAND VANDAAG: WAAR VOEDEN WE VOOR OP? PREVENTIE ONTWIKKELING VAN HET BREIN SOCIAAL EMOTIONEEL LEREN METACOGNITIEVE VAARDIGHEDEN ESSENTIE VAN OVERDRACHT PROBLEEM

Nadere informatie

Beslissen over jeugdhulp in het sociaal domein. Caroline Vink NJI Jeannet Buurman CJG Haarlem

Beslissen over jeugdhulp in het sociaal domein. Caroline Vink NJI Jeannet Buurman CJG Haarlem Beslissen over jeugdhulp in het sociaal domein Caroline Vink NJI Jeannet Buurman CJG Haarlem 2 Beslissen over (jeugd)hulp Waarom en hoe ordenen? Weten we wat werkt? Voorbeeld afwegingskader Haarlem Wat

Nadere informatie

Our brains are not logical computers, but feeling machines that think.

Our brains are not logical computers, but feeling machines that think. Drs. Fernando Cunha (Child Support Europe) Ontwikkelingspsycholoog Gezondheidspsycholoog (BIG) Kinder- en Jeugdpsycholoog (NIP) Onderwijsspecialist http://www.child-support-europe.com In dienst van kinderen,

Nadere informatie

8 Politieke processen: omgaan met macht

8 Politieke processen: omgaan met macht 8 Politieke processen: omgaan met macht Politieke processen: omgaan met macht 3 Inleiding 3 De organisatie: formeel en feitelijk 3 De academische organisatie 5 Tactische hulpmiddelen 5 Voorbereiding 6

Nadere informatie

Stress & Burn Out. ubeon Academy

Stress & Burn Out. ubeon Academy Stress & Burn Out ubeon Academy Programma Stress & Burn Out, twee thema s die tot voor kort taboe waren in vele werkomgevingen, vragen vandaag de dag extra aandacht. Naast opleidingen gericht op individuele

Nadere informatie

indertherapie oevorden Ellen Adema

indertherapie oevorden Ellen Adema Het Relatiehuis Het Relatiehuis Het is prettig om goed, harmonieus contact te hebben met de mensen om u heen. In het bijzonder met de mensen die dicht bij u staan, zoals uw partner, uw kinderen, uw vader

Nadere informatie

BETREFT ZRM METING EN ANALYSE en METING MAATSCHAPPELIJK RENDEMENT

BETREFT ZRM METING EN ANALYSE en METING MAATSCHAPPELIJK RENDEMENT Bijlage 4 BETREFT ZRM METING EN ANALYSE en METING MAATSCHAPPELIJK RENDEMENT Voor een deel van de verantwoording voor het eerste halfjaar van 2016 is gebruik gemaakt van de ZelfRedzaamheid Matrix. Hieronder

Nadere informatie

Openheid en privacy tijdens de puberteit van geadopteerden. drs. Gera ter Meulen en dr. Anneke Vinke

Openheid en privacy tijdens de puberteit van geadopteerden. drs. Gera ter Meulen en dr. Anneke Vinke Openheid en privacy tijdens de puberteit van geadopteerden drs. Gera ter Meulen en dr. Anneke Vinke 1 Puberteit/ adolescentie Periode van grote verandering: na de relatief rustige lagere schooltijd, komt

Nadere informatie

Thema. Kernelementen. Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie

Thema. Kernelementen. Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie Thema Kernelementen Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie Tips voor de trainer: Werken met mensen is werken met emotie. Leer emoties als signaal te herkennen, maar niet als leidraad te

Nadere informatie

Interventie aan de keukentafel

Interventie aan de keukentafel Interventie aan de keukentafel Gezinsgerichte interventie voor kinderen en jongeren met NAH Ingrid Rentinck Inleiding Initiatiefnemers van project: Ingrid Rentinck Arend de Kloet Carolien van Heugten Opzet

Nadere informatie

Triple P (Positive Parenting Program): effectief bij gedragsproblemen?

Triple P (Positive Parenting Program): effectief bij gedragsproblemen? 21/11/11 Triple P (Positive Parenting Program): effectief bij gedragsproblemen? Inge Glazemakers Dirk Deboutte Inhoud Het probleem Oplossingen: de theorie Triple P Het project De eerste evaluatie - - -

Nadere informatie

Inzet maatschappelijk werk voor tinnitusbegeleiding

Inzet maatschappelijk werk voor tinnitusbegeleiding Inzet maatschappelijk werk voor tinnitusbegeleiding Marieke Rutgers Maatschappelijk werker Dag der Akoepedie 24 april 2014 Inhoud van presentatie Tinnitusspreekuur Kerntaak maatschappelijk werk Model somato-psychische

Nadere informatie

Kliniek Ouder & Kind

Kliniek Ouder & Kind Kliniek Ouder & Kind Voor wie? Heb je last van heftige emoties zoals verdriet, somberheid, wanhoop, angst, boosheid of een wisseling van heftige emoties (dan weer blij, dan weer boos, dan weer verdrietig)

Nadere informatie

Paranormaal begaafden: wat kunnen psychologen van hen leren? Dr. M.J. Reinders, klinisch psycholoog Polikliniek Psychosomatiek GGZinGeest, Amsterdam

Paranormaal begaafden: wat kunnen psychologen van hen leren? Dr. M.J. Reinders, klinisch psycholoog Polikliniek Psychosomatiek GGZinGeest, Amsterdam Paranormaal begaafden: wat kunnen psychologen van hen leren? Dr. M.J. Reinders, klinisch psycholoog Polikliniek Psychosomatiek GGZinGeest, Amsterdam Programma Eerst wat oefenen Dan wat theorie en achtergrond

Nadere informatie

Marleen van de Westelaken Vincent Peters Informatie over Participatieve Methoden

Marleen van de Westelaken Vincent Peters Informatie over Participatieve Methoden HANDOUT SCENARIO-ONTWIKKELING Marleen van de Westelaken Vincent Peters Informatie over Participatieve Methoden SCENARIO-ONTWIKKELING I n h o u d Scenario-ontwikkeling 1 1 Wat zijn scenario s? 1 2 Waarom

Nadere informatie

Zelfbeschadiging bij leerlingen Een inleiding

Zelfbeschadiging bij leerlingen Een inleiding Nationaal congres leerlingbegeleiding Zelfbeschadiging bij leerlingen Een inleiding Zeist, 17 maart 1 Destructief gedrag Automutilatie Wat zijn de eerste woorden die bij je boven komen? Wat roept dat bij

Nadere informatie

SoNeStra. Ontwikkelen vanuit beweging

SoNeStra. Ontwikkelen vanuit beweging SoNeStra Ontwikkelen vanuit beweging Deskundigen Buitenspel?! Werken vanuit Sociale Netwerkstrategieën, 28 april 2015 Riet Portengen 75 minuten. Het verhaal Kleine oefeningen Werken vanuit Sociale NetwerkStrategieën

Nadere informatie

Mindfulness voor kinderen en ouders

Mindfulness voor kinderen en ouders Mindfulness voor kinderen en ouders Anne Formsma, MSc. UvA minds/uva minds You Inhoud Wat is Mindfulness? Waarom Mindfulness voor kinderen en ouders? De training Oefeningen Video Oefening Wat is Mindfulness?

Nadere informatie

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 JE ONBEWUSTE PROGRAMMEREN VOOR EEN GEWELDIGE TOEKOMST De meeste mensen weten heel goed wat ze niet willen in hun leven, maar hebben vrijwel geen

Nadere informatie

Factsheet Risicofactoren voor kindermishandeling

Factsheet Risicofactoren voor kindermishandeling Factsheet Risicofactoren voor kindermishandeling Risicofactoren voor kindermishandeling Een meta-analytisch onderzoek naar risicofactoren voor seksuele mishandeling, fysieke mishandeling en verwaarlozing

Nadere informatie

Actuarieel Risicotaxatie Instrument voor Jeugdbescherming (ARIJ)

Actuarieel Risicotaxatie Instrument voor Jeugdbescherming (ARIJ) Actuarieel Risicotaxatie Instrument voor Jeugdbescherming (ARIJ) Mirte Forrer, Jeugdbescherming Regio Amsterdam Claudia van der Put, Universiteit van Amsterdam Jeugdbescherming Ieder kind veilig GGW FFPS

Nadere informatie

Waarom zijn we hier. Hoe kan je als bezorgde en gedreven ouders, positief coachen zonder zelf onder de stress te lijden?

Waarom zijn we hier. Hoe kan je als bezorgde en gedreven ouders, positief coachen zonder zelf onder de stress te lijden? Waarom zijn we hier Hoe kan je als bezorgde en gedreven ouders, positief coachen zonder zelf onder de stress te lijden? Waar gaat het over Coachen Uitlokken en ondersteunen van leren* * Verschillende leerdomeinen:

Nadere informatie

Richtlijnen Uithuisplaatsing. Cora Bartelink & Matthé Hak

Richtlijnen Uithuisplaatsing. Cora Bartelink & Matthé Hak Richtlijnen Uithuisplaatsing Cora Bartelink & Matthé Hak 18 april 2016 Casus Eline Moet Eline uithuisgeplaatst worden? 2 Opzet Richtlijnontwikkeling Richtlijn Uithuisplaatsing 3 Doel & uitgangspunten Doel:

Nadere informatie

University of Groningen. Dilemmas in child protection Bartelink, Cora

University of Groningen. Dilemmas in child protection Bartelink, Cora University of Groningen Bartelink, Cora IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document

Nadere informatie

Bas Smeets page 1

Bas Smeets  page 1 Bas Smeets www.bsmeets.com page 1 JE ONBEWUSTE PROGRAMMEREN VOOR EEN GEWELDIGE TOEKOMST De meeste mensen weten heel goed wat ze niet willen in hun leven, maar hebben vrijwel geen idee wat hoe hun ideale

Nadere informatie

12 e Post O.N.S. Meeting. Carolien Burghout Verpleegkundig specialist Jeroen Bosch Ziekenhuis

12 e Post O.N.S. Meeting. Carolien Burghout Verpleegkundig specialist Jeroen Bosch Ziekenhuis 12 e Post O.N.S. Meeting Carolien Burghout Verpleegkundig specialist Jeroen Bosch Ziekenhuis Screening for distress The Sixth Vital Sign Doelen De toehoorder: 1. heeft achtergrondkennis over distress en

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 13. Deel 1 Persoonlijke ontwikkeling 19

Inhoud. Inleiding 13. Deel 1 Persoonlijke ontwikkeling 19 Inhoud Inleiding 13 Deel 1 Persoonlijke ontwikkeling 19 1 Reflecteren 21 1.1 Wat is reflecteren? 21 1.2 STARRT 25 1.3 Zelfhantering 26 1.4 Johari-venster 28 1.5 Evalueren 29 1.6 Opdrachten 29 1.7 Reflectie

Nadere informatie

Methodisch handelen & Klinisch redeneren

Methodisch handelen & Klinisch redeneren Methodisch handelen & Klinisch redeneren Methodisch handelen & Doel: Begripsverheldering Kennismaken en oefenen met de methodiek en systematiek van klinisch redeneren aan de hand van casuïstiek Nieuwe

Nadere informatie

Ouderraad De Werveling. Ben Tiggelaar

Ouderraad De Werveling. Ben Tiggelaar Het Optimistische Kind Ouderraad De Werveling Ben Tiggelaar 1. De postbode belt aan. Hij wil je een brief overhandigen, maar wil eerst je paspoort zien. Wat denk je? a) Ik krijg waarschijnlijk een dwangbevel.

Nadere informatie

Emoties, wat is het signaal?

Emoties, wat is het signaal? Emoties, wat is het signaal? Over interpretatie en actieplan dr Frits Winter Functie van Emoties Katalysator, motor achter gedrag Geen emoties, geen betrokkenheid, geen relaties Te veel emoties, te veel

Nadere informatie

De kracht om te veranderen wat ik kan veranderen. De moed om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen. De wijsheid om het verschil te zien

De kracht om te veranderen wat ik kan veranderen. De moed om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen. De wijsheid om het verschil te zien De kracht om te veranderen wat ik kan veranderen De moed om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen De wijsheid om het verschil te zien De psychologie van pijn. Sint-Jozefkliniek Bornem - Willebroek Barbara

Nadere informatie

Mensvisie als uitgangspunt

Mensvisie als uitgangspunt Emotionele veerkracht in psychotherapie Inhoud Voorwoord 11 Hoofdstuk 1: Mensvisie als uitgangspunt 17 Wat gebeurt er in therapie? 17 A. Mensvisie in pessotherapie 18 Belang van een mensvisie in therapie

Nadere informatie

13-11-2014. Poster. Belemmeringen in drie categorieën te verdelen: In duo s: 1. Persoonlijke belemmeringen

13-11-2014. Poster. Belemmeringen in drie categorieën te verdelen: In duo s: 1. Persoonlijke belemmeringen Poster Jacomijn Hofstra Onderzoeker lectoraat Rehabilitatie en docent Toegepaste Psychologie, Hanzehogeschool Groningen In duo s: Belemmeringen in drie categorieën te verdelen: Wat hindert jongvolwassenen

Nadere informatie

Wat maakt een goede diagnose?

Wat maakt een goede diagnose? Wat maakt een goede diagnose? 1) Relevante kenmerken in kaart brengen 2) Op een betrouwbare manier 3) Eenvoudig als het kan, verdiepend als het moet 4) Staat niet op zichzelf, maar is de start van een

Nadere informatie

MELDCODE SCALA COLLEGE

MELDCODE SCALA COLLEGE MELDCODE SCALA COLLEGE Stappenplan bij zorgen over de thuissituatie van leerlingen en mogelijke signalen of vermoedens van huiselijk geweld en/of kindermishandeling S.C.A.L.A. kan als acroniem gebruikt

Nadere informatie

Au-tomutilatie. Een groot probleem, een grote uitdaging. Carmen van Bussel Orthopedagoog/GZ-psycholoog

Au-tomutilatie. Een groot probleem, een grote uitdaging. Carmen van Bussel Orthopedagoog/GZ-psycholoog Au-tomutilatie Een groot probleem, een grote uitdaging Carmen van Bussel Orthopedagoog/GZ-psycholoog Inhoud Waarom verwonden cliënten zichzelf? Handelingsverlegenheid en machteloosheid bij begeleiders

Nadere informatie

Mindful opvoeden Hoe doe je dat?

Mindful opvoeden Hoe doe je dat? Mindful opvoeden Hoe doe je dat? 1. Opvoeden als uitdaging Opvoeden? een hels avontuur een lange reis een zoektocht een roeping een topsport De innerlijke ervaring van opvoeden = eigen beleving De innerlijke

Nadere informatie

Oplossingsgericht werken: simpel maar niet gemakkelijk

Oplossingsgericht werken: simpel maar niet gemakkelijk Oplossingsgericht werken: simpel maar niet gemakkelijk Oplossingsgericht Werken = Denken in oplossingen In de praktijk van de mantelzorger / vrijwilliger Het enige dat een oplossingsgerichte werker moet

Nadere informatie

Kritisch Denken met Rationale

Kritisch Denken met Rationale Docentendag Maatschappijleer 2018 Kritisch Denken met Rationale Timo ter Berg & Daan van Riet Kritisch Denken Inhoud 1. Introductie 2. Belang Kritisch Denken (= KD) 3. Wat is KD? 4. Hoe ontwikkel je KD-vaardigheden?

Nadere informatie

Gezamenlijke besluitvorming & Motiverende gepreksvoering

Gezamenlijke besluitvorming & Motiverende gepreksvoering Gezamenlijke besluitvorming & Motiverende gepreksvoering Vincent Kortleve - Viaperspectief Maarten Bijma - Operis Neem nu Rob Rob, 48 jaar, gehuwd en 2 kinderen. Hij is salesmanager bij een multinational.

Nadere informatie

Trainingen eenzaamheid en sociaal isolement

Trainingen eenzaamheid en sociaal isolement Trainingen eenzaamheid en sociaal isolement Dr. Anja Machielse Dr. Marina Jonkers Coalitie Erbij 5 maart 2015 Foto: Eamonn Doyle Programma Introductie: Visie op eenzaamheid en sociaal isolement Achtergronden

Nadere informatie

Samen leren en verbeteren met mijnkwaliteitvanleven.nl

Samen leren en verbeteren met mijnkwaliteitvanleven.nl Samen leren en verbeteren met mijnkwaliteitvanleven.nl De vragenlijst van Mijnkwaliteitvanleven.nl maakt kwaliteit van leven bespreekbaar en meetbaar. Het is een praktische werkvorm om op een gestructureerde

Nadere informatie

Een model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk

Een model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk Een model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below.

Nadere informatie

Blik op de Toekomst Marjolein Herps (M.Herps@vilans.nl) Wil Buntinx (Wil@buntinx.org) 10 april 2014

Blik op de Toekomst Marjolein Herps (M.Herps@vilans.nl) Wil Buntinx (Wil@buntinx.org) 10 april 2014 Blik op de Toekomst Marjolein Herps Wil Buntinx (M.Herps@vilans.nl) (Wil@buntinx.org) 10 april 2014 Ondersteuningsplannen Verleden Heden Toekomst Ondersteuningsplannen Verleden Education for All Handicapped

Nadere informatie

Amsterdam University of Applied Sciences. Leren redeneren en experimenteren met concept cartoons Kruit, P.M. Link to publication

Amsterdam University of Applied Sciences. Leren redeneren en experimenteren met concept cartoons Kruit, P.M. Link to publication Amsterdam University of Applied Sciences Leren redeneren en experimenteren met concept cartoons Kruit, P.M. Link to publication Citation for published version (APA): Kruit, P. (2012). Leren redeneren en

Nadere informatie

Kindermishandeling: samen zorgen voor veiligheid en herstel

Kindermishandeling: samen zorgen voor veiligheid en herstel Kindermishandeling: samen zorgen voor veiligheid en herstel Kristof Desair Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Vlaams-Brabant Kindermishandeling Waarom doen we iets aan kindermishandeling? Wanneer moeten

Nadere informatie

Omgaan met stemmen horen. Sigrid van Deudekom en Jeanne Derks

Omgaan met stemmen horen. Sigrid van Deudekom en Jeanne Derks Omgaan met stemmen horen Sigrid van Deudekom en Jeanne Derks Hoort stemmen horen bij de Psychiatrie? Ja? Nee? JA Want: Het betreffen vocale, audiatieve hallucinaties. 85 % van de Mensen met een dissociatieve

Nadere informatie

Weerstand is een beladen woord. Door gedrag van medewerkers aan te merken als weerstand worden tegengestelde opvattingen in feite veroordeelt.

Weerstand is een beladen woord. Door gedrag van medewerkers aan te merken als weerstand worden tegengestelde opvattingen in feite veroordeelt. Leidraad Consult over: Omgaan met weerstanden (Als artikel verschenen in het blad 'Management Rendement') Als (nieuwe) manager wort u aangesteld met een bepaalde opdracht. U gaat uw afdeling moderniseren,

Nadere informatie

Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan

Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan De zorg en begeleiding van mensen met een verstandelijke beperking moet erop gericht zijn dat de persoon een optimale kwaliteit

Nadere informatie

Opgave 2 Doen wat je denkt

Opgave 2 Doen wat je denkt Opgave 2 Doen wat je denkt 7 maximumscore 2 een argumentatie waarom Swaab het bestaan van vrije wil verwerpt op grond van de experimenten van Libet: bewustzijn komt pas na de beslissingen van de hersenen

Nadere informatie

Maatschappelijk werk MAATSCH

Maatschappelijk werk MAATSCH Maatschappelijk werk MAATSCH M a a t s c h a p p e l i j k w e r k... Wat doet maatschappelijk werk? Maatschappelijk werk helpt bij het ontrafelen en aanpakken van problemen waar u alleen of met behulp

Nadere informatie

De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende. Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering

De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende. Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering The relation between Mindfulness and Psychopathology: the Mediating Role of Global and Contingent

Nadere informatie

De VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft)

De VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft) De VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft) Inleiding Veel mensen ervaren moeilijkheden om werk te vinden te behouden, of van baan / functie te veranderen. Beperkingen, bijvoorbeeld

Nadere informatie

Klinisch redeneren. José Harmsen Goossens Docent verpleegkunde Hogeschool van Amsterdam Verpleegkundig consulent geriatrie AMC Amsterdam

Klinisch redeneren. José Harmsen Goossens Docent verpleegkunde Hogeschool van Amsterdam Verpleegkundig consulent geriatrie AMC Amsterdam Klinisch redeneren José Harmsen Goossens Docent verpleegkunde Hogeschool van Amsterdam Verpleegkundig consulent geriatrie AMC Amsterdam DISCLOSURE BELANGEN SPREKER (potentiële) belangenverstrengeling Geen

Nadere informatie

SUPPORTED BY THE RIGHTS, EQUALITY AND CITIZENSHIP (REC) PROGRAMME OF THE EUROPEAN UNION

SUPPORTED BY THE RIGHTS, EQUALITY AND CITIZENSHIP (REC) PROGRAMME OF THE EUROPEAN UNION SUPPORTED BY THE RIGHTS, EQUALITY AND CITIZENSHIP (REC) PROGRAMME OF THE EUROPEAN UNION WAAROM IS ANALYSE BELANGRIJK? Professionals in jeugdbescherming hebben vaak te maken met: Dubbelzinnige informatie

Nadere informatie

OPEN INSCHRIJVING UTRECHT

OPEN INSCHRIJVING UTRECHT OPEN INSCHRIJVING UTRECHT KORTE OPLOSSINGSGERICHTE THERAPIE (OPLOSSINGSGERICHT WERKEN) 1 KORTE OPLOSSINGSGERICHTE THERAPIE WAT IS DE KORTE OPLOSSINGSGERICHTE THERAPIE? De Solution-Focussed Therapy is ontwikkeld

Nadere informatie

De opleider als rolmodel

De opleider als rolmodel De opleider als rolmodel De opleider als rolmodel programma 14.00 welkom 14.15 voorstelronde/verwachtingen 14.35 excellent teacher en excellent rolemodel 14.55 groepswerk 15.10 plenaire rapportage 15.35

Nadere informatie

Hulp voor vluchtelingenkinderen en hun ouders. Wat kan Altra bieden?

Hulp voor vluchtelingenkinderen en hun ouders. Wat kan Altra bieden? Hulp voor vluchtelingenkinderen en hun ouders Wat kan Altra bieden? Problemen & Risico s Beschermende factoren Bouwstenen jeugdhulp van Altra Verlies familie en verlatingsangst Veilige basis, vertrouwen

Nadere informatie

Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008

Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008 Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008 Gevoel en emoties / definitie Emoties: in biologische zin: affectieve reacties. Prikkeling van dit systeem geeft aanleiding tot allerlei lichamelijke reacties.

Nadere informatie

Cursus en Thema 2015. voor mantelzorgers en vrijwilligers

Cursus en Thema 2015. voor mantelzorgers en vrijwilligers Cursus en Thema 2015 voor mantelzorgers en vrijwilligers VRIJWILLIGERS Basiscursus (voor nieuwe vrijwilligers) Aantal bijeenkomsten: 4 In vier bijeenkomsten maken nieuwe vrijwilligers kennis met diverse

Nadere informatie

Communicating about Concerns in Oncology K. Brandes

Communicating about Concerns in Oncology K. Brandes Communicating about Concerns in Oncology K. Brandes Nederlandse samenvatting Uit een recente rapportage van KWF Kankerbestrijding blijkt dat 64% van de (ex-) patiënten met kanker zorgen ervaart over psychosociale

Nadere informatie

Psychomotorische Therapie

Psychomotorische Therapie Expertisecentrum Psychomotorische Therapie 2 Psychomotorische Therapie (PMT) Voor wie Psychomotorische Therapie (PMT) is een behandelvorm voor mensen met psychische klachten of psychosociale problemen.

Nadere informatie

Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren. Bouwen aan zelfvertrouwen. Jeugd

Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren. Bouwen aan zelfvertrouwen. Jeugd Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren Bouwen aan zelfvertrouwen Jeugd 1. Weerbaarheidstrainingen voor kinderen Heeft uw kind moeite met voor zichzelf op te komen? Of is uw kind wellicht te weerbaar?

Nadere informatie

Wendy Tulkens

Wendy Tulkens Wendy Tulkens www.eigen-wijzer.be Wat verstaan we onder perfectionisme? Een patroon van gevoelens, gedachten, gedragingen Gebaseerd op een onbewuste beslissing Gestuurd vanuit het gevoel ik ben niet oké

Nadere informatie

Je doel behalen met NLP.

Je doel behalen met NLP. Je doel behalen met NLP. NLP werkt het beste als al je neurologische niveaus congruent zijn. Met andere woorden: congruent zijn betekent wanneer je acties en woorden op 1 lijn zijn met je doelen, overtuigingen,

Nadere informatie

Als het misgaat.. bel ik jou Steun voor kinderen van 0-18 jaar die getuige zijn geweest van huiselijk geweld. JSO Marjanne van Esveld

Als het misgaat.. bel ik jou Steun voor kinderen van 0-18 jaar die getuige zijn geweest van huiselijk geweld. JSO Marjanne van Esveld Als het misgaat.. bel ik jou Steun voor kinderen van 0-18 jaar die getuige zijn geweest van huiselijk geweld JSO Marjanne van Esveld Programma Huiselijk geweld: beleving, cijfers, gevolgen, thema s Doelen

Nadere informatie

Wacht maar tot ik groot ben!

Wacht maar tot ik groot ben! www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen

Nadere informatie

TOW opdracht 1. Interactieve vaardigheden. Schriftelijke vaardigheid 1/2/3/4/5/6/7/8/9/10. Mondelinge vaardigheid 1/2/3/4/5/6/7/8/9/10

TOW opdracht 1. Interactieve vaardigheden. Schriftelijke vaardigheid 1/2/3/4/5/6/7/8/9/10. Mondelinge vaardigheid 1/2/3/4/5/6/7/8/9/10 TOW opdracht 1 1. Stel je voor dat je voor je werk een groot evenement moet organiseren. Welke vaardigheden zijn er volgens jou nodig om dat goed te kunnen doen? Waarom is dat van belang volgens jou? (benoem/bedenk

Nadere informatie

Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inleiding Meldcode Meldcode/Richtlijn

Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inleiding Meldcode Meldcode/Richtlijn Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Inleiding 3 Wat is misbruik en mishandeling? 3 Wat is huiselijk geweld? 4 Meldcode 5 Meldcode/Richtlijn 6 Wie gaat het gesprek voeren? 6 Mogelijke gevolgen Fout! Bladwijzer

Nadere informatie

mensen met een Licht Verstandelijke Beperking

mensen met een Licht Verstandelijke Beperking Herkennen van mensen met een Licht Verstandelijke Beperking 23 juni 2015 GGD jeugdartsen Limburg Marijke van Duijnhoven en Hanneke van Gaal I have no actual or potential conflict of interest in relation

Nadere informatie