Voorwoord 13. Inleiding 15

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Voorwoord 13. Inleiding 15"

Godelieve Hermans
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Voorwoord 13 Inleiding 15 Antoinette Verhage 1. Deontologie en integriteitsbewaking Scandal & reform Integriteit, ethiek, moraal, en integritisme Waarom is dit belangrijk voor een criminoloog? In dit boek 24 Bibliografie 26 Hoofdstuk 1. Politie 29 Politionele integriteit onderzocht Tom Van den Broeck Inleiding Integriteit en politie Morele dilemma s en moreel kompas Ethisch leiderschap De politiecultuur en de informele organisatie Ethiek, integriteit, tucht en de deontologische code Politionele integriteitsschendingen Politiewerking Interne werking Privétijd Typologie Conclusie Integriteitsbeleid De poortwachters: rekrutering en selectie Een eerste socialisatie: opleiding en stage Integriteit en het loopbaanbeleid 50 Maklu 5

2 4. Integriteitsonderzoeken Samenvatting 60 Bibliografie 61 Hoofdstuk 2. Justitie 67 Deontologie en integriteit binnen Justitie Ann Lukowiak 1. Inleiding Tucht, deontologie en integriteit De Hoge Raad voor de Justitie Kernwaarden Onafhankelijkheid Onpartijdigheid Integriteit en waardigheid Terughoudendheid en discretie IJver Respect en luisterbereidheid Gelijke behandeling Bekwaamheid Kwaliteiten Wijsheid Loyauteit Menselijkheid Moed Ernst en voorzichtigheid Bekwaamheid tot werken Luisteren en communiceren Openheid van geest Conclusie 87 Bibliografie 88 6 Maklu

3 Hoofdstuk 3. Sociale sector 91 Freya Vander Laenen, Agnes Verbruggen, Hilde Vlaeminck & Kris Stas 1. Inleiding: (De criminoloog in) de sociale sector, een complex veld Het kader: de wet, deontologische codes en beroepsethiek Ethiek Deontologische code De wet De verhouding tussen Regelgevende kaders in de sociale sector Complex werkveld, diverse kaders De basis: Rechten van cliënten in de zorg en kwaliteit van zorg Een deontologische basis: privacy en beroepsgeheim Het beroepsgeheim: basisprincipe in het werken in de sociale sector Beroepsethiek is niet neutraal: waarden en finaliteit van de hulpverlening Waarden en normen Vier basiswaarden: respect, integriteit, verantwoordelijkheid en deskundigheid Morele/ethische dilemma s opmerken, begrijpen en hanteren Besluit 114 Bibliografie 116 Hoofdstuk 4. Onderzoek 121 Morele dilemma s bij criminologisch onderzoek Kristel Wouters, Kim Loyens, Jeroen Maesschalck, Annelies De Schrijver Inleiding De ethische code voor wetenschappelijk onderzoek in België Een stappenmodel voor ethische besluitvorming bij wetenschappelijk onderzoek Enkele dilemma s inzake informed consent Enkele dilemma s inzake de vertrouwensband met respondenten Enkele dilemma s betreffende de rapportage van onderzoeksresultaten Wetenschappelijk integriteitsbeleid: voorbij de ethische codes en commissies 143 Besluit 146 Bibliografie 148 Maklu 7

4 Hoofdstuk 5. Overheid / beleid 155 Integer duurt het langst: integer beleid als fundament voor deugdelijk en duurzaam beleid Kristien Verbraeken 1. Integriteit door de beleidscyclus heen Agendavorming Beleidsvoorbereiding Beleidsbepaling Beleidsuitvoering Beleidshandhaving Beleidsevaluatie Beleidsterugkoppeling Ontwikkeling van integriteit in een organisatie 174 Bibliografie 176 Hoofdstuk 6. De private sector 177 Integriteitsbewaking in een financiële instelling David Lagrou 1. Inleiding Wie houdt toezicht? Interne controle Externe toezichthouders De compliancefunctie Besluit Hoe pak je mogelijke valkuilen en dilemma s in een financiële instelling aan? Moreel of immoreel gedrag, hoe mee omgaan? Wanneer twee wetten elkaar tegenspreken, hoe ga je daarmee om? Rapportering De invloed van het verloningsbeleid op het compliancebeleid Besluit: een financiële instelling krijgt de boete die ze verdient? 212 Afkortingen 213 Bibliografie Maklu

5 Hoofdstuk 7. Extern melden van integriteitsschendingen 223 Van een algemene reflectie naar de Belgische praktijk Gudrun Vande Walle en Bernard Hubeau 1. Inleiding De meldprocedure Het belang van meldprocedures De betekenis van melden De voorwaarden voor het melden De stappen in het meldproces De praktijk van het melden De internationale context De goede praktijken binnen de EU Melden in België De resultaten van de federale meldprocedure Besluit 246 Bibliografie 248 Bijlage 251 Een aanpak voor dilemmatrainingen: een stappenmodel voor ethische besluitvorming Jeroen Maesschalck Inleiding Voorbereiding van de training Inleiding van de training Deze dilemmatraining suggereert dat onze chef twijfelt aan onze integriteit Je zou beter onze chefs opleiden, want daar liggen de echte integriteitsproblemen In de dagelijkse praktijk hebben we niet de tijd om uitgebreid stil te staan bij ethische dilemma s Dilemmatrainingen zijn wel leuke denkoefeningen om op zoek te gaan naar wenselijk gedrag, maar ze zijn weinig relevant voor de harde dagelijkse realiteit, waar we met veel meer dan met ethiek moeten rekening houden Integriteit kan je niet leren. Je hebt het of je hebt het niet Deel I: voorstelling van het waarden- en normenkader 259 Maklu 9

6 4. Deel II: Toepassen van het waardenkader, een model voor ethische besluitvorming 260 Stap 1: Objectieve beschrijving van het probleem 262 Stap 2: Het probleem omschrijven in ethische termen 264 Stap 3: De alternatieve actiemogelijkheden identificeren 265 Stap 4: De waarschijnlijke gevolgen van elk alternatief projecteren 266 Stap 5: Kiezen tussen de alternatieve actiemogelijkheden Afronding van de training Vervolgtraject van de training De rol van de trainer 272 Besluit 273 Bibliografie Maklu

Vergelijkbare documenten

Integriteit en integriteitsbeleid in de politie Studiedag Politieonderzoek 8 december 2009 Kim Loyens Annelies De Schrijver Overzicht Inleiding Stimulerend en controlerend integriteitsbeleid Integrity