Epidemiologie van de populatie. Auke Vlonk 15 mei 2014

Transcriptie

1 Epidemiologie van de populatie Auke Vlonk 15 mei 2014

2 Inhoud Inzicht in de populatie Beschikbare data In de praktijk: Wijkscan: Friesland Wijk- en praktijkscan: Feijenoord, Rotterdam Preventie en substitutie: Voorhout De (nabije) toekomst: Risicostratificatie Aan de slag!

3 Prevalentie van Diabetes Mellitus Bron: Wijkscan.com, 2014

4 Bron: Wijkscan.com, 2014

5 Bron: Wijkscan.com, 2014

6 De relatieve bevolkingsopbouw (2012) Bron: JVEI, 2013

7 De relatieve bevolkingsopbouw Bron: JVEI, 2013

8 Effect op aantallen chronische patiënten Bron: JVEI, 2013

9 Inzicht in vraag en aanbod Hoe ziet de populatie er uit, qua leeftijd, inkomen, herkomst, zorgvraag en zorgkosten? Hoe ziet het zorgaanbod er uit, bijv. qua leeftijd? Wat is de situatie nu? En over 10 jaar? Wat kunnen we doen (innoveren/interveniëren) om daar op in te spelen? Welke keuzes dienen op welk niveau (en met wie?) gemaakt te worden om te zorgen voor een betere kwaliteit van zorg, een verbeterde gezondheid tegen lagere kosten?

10 Databronnen Algemeen CBS, PBL, Kadaster, LINH, RIVM, CIZ, NIVEL, ROS, Capaciteitsorgaan, internet Eerste lijn Contacten, episodes, verwijzingen, medicatie Gemeente Ondersteuning, jeugd, uitkeringen, wonen, veiligheid Ziekenhuis Aantallen opnames, type behandelingen Verzekeraar Declaratiegegevens : opbouw zorgkosten, behandelingen in tweede lijn, verdeling diagnostiekkosten, zorgkosten van enkelvoudige poliklinische DBC s GGD Gezondheid en leefstijl enquêtes

11 Data en zorg Veel data beschikbaar Veel mogelijkheden Vulling (en daarmee schaalniveau) verschilt Kwaliteit registratie varieert Gebrek aan aansluiting bronnen? Privacygevoelig? Bereidheid om data met elkaar te delen?

12 POPULATIE Populatie en zorgvraag Kosteninformatie- en ontwikkeling Scenarios zorgvraag en zorgkosten Populatiestratificatie (Beslisboom:) Case-, disease-, en zelfmanagement INTERVENTIES Kies doelgroepen Kies bijpassende interventies Benoem doelen en verwachtingen behorende bij interventie Bereken verwachte uitkomsten voor over 5 & 10 jaar Benoem acties op basis van interventies IMPLEMENTATIE Inrichten aanbod: mensen, ruimte, apparatuur etc. TRIPLE AIM Betere ervaren gezondheid Betere zorg Lagere kosten Patiënttevredenheid BEDRIJFSVOERING Feitelijke opbrengsten (Kosten)effectiviteit Bron: JVEI, 2013 MONITORING & BENCHMARKING Verwachte vs feitelijke ontwikkelingen Benchmarking Best and worst practices

13 In de praktijk: Wijkscan Wijkscan.com, met gegevens over: Leeftijd, inkomen, huishoudensamenstelling, herkomst Verwachte zorgvraag in de wijk: 1 e Lijn, 2 e Lijn Verleden, heden en toekomst Van pand (Basisadministratie Adressen en Gebouwen (BAG)) tot regioniveau

14 Friesland: strategisch Het op basis van de verzamelde informatie identificeren van gebieden in de provincie Friesland waar in bij ongewijzigd beleid knelpunten in het aanbod per functie in de huisartsenzorg ontstaan Op basis van: Wijkscandata (leeftijd, inkomen, verwachte zorgvraag eerste lijn) Zorgaanbod (op persoonsniveau, inclusief functie, locatie en leeftijd) Te verwachten aantallen mensen uit V&V, jeugdzorg, GGZ, GZ (CIZ) Kengetallen zorgaanbod (Capaciteitsorgaan) Resultaat: met name problemen te verwachten in krimpende vergrijzende randgemeenten: toenemende zorgvraag en vooral een afnemend aanbod

15 75 tot 85 jarigen in Friesland Bron: JVEI, 2014

16 75 tot 85 jarigen in Friesland Bron: JVEI, 2014

17 Ervaren problemen wijkscan Patiënten wonen niet in één wijk, maar in de hele stad De wijkbewoners zijn niet allen ingeschreven bij dezelfde praktijk Populatie is niet het wijkgemiddelde: patiënten zijn ouder of jonger, rijker of armer, etc. De theoretisch verwachte zorgvraag wijkt af De feitelijke zorgvraag wijkt ook af

18 Wijk- en praktijkscan (strategisch) Wijk- en Praktijkscan: Koppeling patiëntgegevens uit het HIS: Postcode (1234AB), leeftijd, huishoudensamenstelling, inkomen, herkomst (laatste 2 toegekend) Koppeling zorgvraaggegevens uit het HIS Afgelopen jaar behandelde patiënten Patiënten met bepaalde ziektebeelden Resultaat: Leeftijd- en inkomensopbouw wijk <> praktijk Zicht op marktaandeel en spreiding, wijk <> praktijk Vergelijking theoretische <> feitelijke zorgvraag Multimorbiditeit, meest voorkomende ziektebeelden Doelgroepen Kansen ketenzorg, substitutie Combinaties collega s, kritische massa Inzicht in de patiëntenpopulatie van de toekomst

19 Bron: Jan van Es Instituut, 2014

20 Bron: Jan van Es Instituut, 2013

21 In de praktijk: Voorhout (s, t, o) Wensen van aantal huisartsen: Uitbreiding eerstelijnsdiagnostiek Specialistische zorg samen met specialisten Volledige zorgprogramma s voor chronische zieken Preventieve activiteiten Rendabele business case?

22 Aanpak Voorhout Populatie- en zorgvraaganalyse (mbv wijk- en praktijkscan) Zorgkostenanalyse Omgevings- en stakeholdersanalyse Projectenportfolio (tactisch): keuze interventies (ketenzorg, medicatie, substitutie, diagnostiek) o.b.v. bovenstaande analyses Financiële doorrekening: business case op organisatieniveau

23 Verwachte ontwikkeling aantal patiënten Bron: JVEI, 2013

24 Resultaat Voorhout Te gezonde jonge populatie Marginale groei complexe zorgvraag Vooral inzetten op preventie en zelfmanagement (strategische ipv operationele keuzes) Contexten verschillen, oplossingen dus ook Voldoende p en q noodzakelijk

25 Bron: presentatie Rebecca Ramsay, 31 oktober

26 De nabije toekomst: risicostratificatie Identificeren van en inzetten op sub-populaties, bijv. de mensen/patiënten met de hoogste (toekomstige) risico s en kosten Heterogene complexe patiënten Veel mogelijke oplossingen, maatwerk nodig Gemeenschappelijke deler van patiënten: welke interventie past het beste? Kort-cyclisch Grootste besparingen mogelijk (p) Bij hoeveel mensen/patiënten (q) is de business case het meest rendabel, liefst voor alle stakeholders?

27 Diverse methoden Op basis van contacten (huisarts) Op basis van zorgkosten (verzekeraar) Op basis van opnames en behandelingen in de tweede lijn (intramuraal, poliklinisch, acuut, electief) Op basis van medicatie data Woonstatus, persoonlijke kenmerken, kwetsbaarheid Koppeling van databronnen => voorspellend vermogen neemt toe

28 Evidence UK en VS 90% van top 1% patiënten geïdentificeerd; 45% van top 5% Ontwikkeling dashboards, risicowaarden Interventies inzetten op de juiste patiënten 97% van patiënten met hoge risico s had vernieuwd of herzien zorgplan nodig Gerichtere inrichting aanbod: casemanager? Of multidisciplinair? Verbeterde communicatie zorgverlener/patiënt Minder (langdurige) opnames en verblijven in ziekenhuis Afname medicatiekosten Afname werklast huisartsen Geen stijgende sociale kosten Bron: Cochrane (2014), Director Integral Health Solutions

29 Conclusies Inzicht in de populatie is mogelijk op alle schaalniveaus Is afhankelijk van de doelstelling: strategisch, tactisch of operationeel? Richting populatiestratificatie: dansen tussen de niveaus Meer inzicht in p en q gewenst (Geïntegreerd) data/informatiesysteem noodzakelijk

30 Aan de slag 6 vragen (15 min) Kunt u de populatie definiëren waar u(w organisatie) het meest op in wil zetten? Wat is het belangrijkste probleem waar deze patiënten/populatie mee te maken hebben of krijgen? Wat is uw ambitie voor deze populatie? Wat is, denkt u, de ambitie van deze patiënten/populatie? Met wie (andere type organisaties/stakeholders) wilt u deze ambities realiseren? Welke data(bronnen) heeft u daarvoor nodig? Discussie (30 min)

31 Bij vragen kunt u contact opnemen met Auke Vlonk a.vlonk@jvei.nl