Rapportage EPA vignettenstudie

Transcriptie

1 Rapportage EPA vignettenstudie Zorgverzekeraars Nederland Mei Inleiding Aanleiding van de EPA vignettenstudie Op 5 december 2013 hebben de initiatiefnemers vanuit Altrecht (Rob de Jong) en Kwintes (Jan Willem van Zuthem) op uitnodiging van ZN in de commissie GGZ een presentatie verzorgd over de EPA vignettenstudie in de regio Utrecht Midden-West. Deze studie is door zorgaanbieders uitgevoerd onder begeleiding van KPMG Plexus en met betrokkenheid van Achmea. De commissie GGZ van Zorgverzekeraars Nederland onderkende het belang van de EPA vignetten benadering voor de organisatie en financiering van de EPA zorg met het oog op de ambities uit het hoofdlijnenakkoord ggz en de transitie van de langdurende GGZ. ZN heeft aan Vektis de opdracht gegeven om de EPA vignettenstudie landelijk uit te rollen. Vektis heeft een Excel tool ontwikkeld om de EPA vignetten gemeente in beeld te brengen. In deze rapportage worden de belangrijkste bevindingen en conclusies beschreven. Historie In 2010 heeft ZN aan de toenmalige Schizofreniestichting gevraagd om de EPA populatie te specificeren naar doelgroepen met een bijbehorende beschrijving van de passende zorgarrangementen. ZN onderkende het belang van inzichtelijkheid van de geboden zorg voor deze groep van patiënten die tot de meest kwetsbare groepen gerekend worden. Bovendien betreft dit een patiëntengroep met een groot aandeel in de kosten van de totale curatieve GGZ. Inzicht in de toegevoegde waarde van de EPA zorg is nodig om continuïteit naar de toekomst te kunnen garanderen De inspanningen van de Schizofreniestichting hebben echter niet tot het gewenste resultaat geleid. Vervolgens heeft ZN in 2012 het initiatief genomen voor de zogenaamde Inkoopgids EPA waarin we dezelfde ambitie hadden. Deze inkoopgids is onder begeleiding van KPMG tot stand gekomen door ronde tafel sessies met deskundigen uit het veld (ref 1). In de inkoopgids is de kiem gelegd voor de indeling van de EPA populatie in doelgroepen en het nemen van een foto van de EPA-populatie en het zorggebruik van deze groep. In dat zelfde jaar heeft ZN een business case FACT uitgevoerd. Deze studie is verricht naar analogie van de business case Parkinsonnet en had als inzet om in kaart te brengen wat de impact van het FACT model was op het aantal mensen in zorg, de verdeling van ambulante en klinische zorg en de zorgkosten. (ref 2) Altrecht heeft samen met Kwintes, SWBU en Victas in de vignettenstudie verder doorontwikkeld voor de regio Utrecht Midden-West. De vignettenstudie is enthousiast ontvangen door zorgverzekeraars en door instellingen die lid zijn van het kenniscentrum Phrenos.

2 Doelstelling Met deze studie willen zorgverzekeraars een bijdrage leveren aan de regionale organisatie en financiering van de zorg voor EPA patiënten, mede in het licht van de transitie van de langdurige zorg en de ambities uit het hoofdlijnenakkoord GGZ. Deze bijdrage is in het bijzonder gericht op de samenhang tussen zorg, welzijn en maatschappelijke participatie. De studie beoogt alle partijen: patiënten, aanbieders en financiers (zorgverzekeraars en gemeentes) inzicht te geven in de opbouw van de EPA populatie gemeente in Nederland. Hoe te gebruiken De landelijke uitrol van de EPA vignetten methode verstrekt gemeente in Nederland een historische foto van de EPA populatie. Deze foto geeft een beeld van het aantal EPA patiënten in de gemeente en de verdeling over de vignetten qua aantallen en qua kosten uitgesplitst naar Zvw en. De rapportage is een Excel bestand met de mogelijkheid om gemeenten te selecteren en met elkaar te vergelijken. De gegevens in de EPA vignetten studie zijn afgeleid van de declaratiegegevens. Het zou mooi zijn als zorgaanbieders het voorbeeld van de aanbieders in regio Utrecht Midden West volgen door beter zicht te krijgen op de EPA doelgroep in een regio. Wie zijn de mensen, waar zijn ze in zorg, welke zorg hebben ze nodig en welke afspraken kunnen worden gemaakt om de zorg voor deze doelgroep doelmatig te organiseren. Voor zorgverzekeraars en gemeenten biedt de historische foto een referentiepunt voor afspraken in de toekomst en voor de gevolgen van verschuivingen door bijvoorbeeld ambulantisering en participatie. Uitgangspunten Het betreft een studie van de leeftijdsgroep 18 tot 65 jaar. De studie is gebaseerd op woonadres van de verzekerde. De studie omvat 409 gemeentes. De inwoneraantallen gemeente betreffen de groep verzekerden van 18 tot 65 jaar. 1 Een maatstaf voor de praktijkvariatie is het quotiënt van het 95 e en 5 e centiel. (variatie factor) Voor de afkapwaarde van 5 e en 95 e centiel is rangnummer 20 en nr. 389 gebruikt. 2. Resultaten en discussie Omvang van EPA doelgroep Het aantal verzekerden in de leeftijd dat op basis van de beschikbare declaraties is ingedeeld in de EPA doelgroep bedraagt Van deze groep hebben mensen alleen Zvw-zorg, alleen -zorg en zowel Zvw als zorg. Prevalentie De prevalentie varieert tussen gemeenten van 0,02% tot 3,33. Het landelijk gemiddelde is 1,51%. De variatie factor bedraagt 3,7. 1 De keuze voor deze leeftijdsklasse is ingegeven door prevalentieonderzoeken. Het aantal EPA patiënten onder de 18 jaar en vanaf 65 jaar is gering. Het aantal inwoners gemeente wordt gebruikt om de prevalentie gemeente te bepalen, en is daarom ook bekt tot dezelfde leeftijdsklasse.

3 Legenda prevalentie EPA-patiënten 1,55% - 3,33% 1,18% - 1,55% 1,00% - 1,18% 0,79% - 1,00% 0,02% - 0,79% De drie gemeentes met minimaal inwoners in de leeftijdsklassen jaar met de hoogste EPA prevalentie zijn Assen, Zutphen en Venray. De prevalentie ligt rond de 3% en de gemiddelde kosten EPA patiënt bedragen Euro. De drie gemeentes met minimaal inwoners in de leeftijdsklassen jaar met de laagste EPA prevalentie zijn Zuidplas, Barendrecht en Hollands Kroon. De prevalentie ligt rond de 0,7% en de gemiddelde kosten rond de Euro. Hierbij dient opgemerkt te worden dat de EPA populatie voor de verblijfsgroepen sterk beïnvloed wordt door de locatie van de instellingen. De woonplaats van de EPA-patiënt zal zeker bij langdurig verblijf in een instelling of beschermd wonen-omgeving samenvallen met de locatie van de instelling.

4 Gemiddelde kosten EPA patiënt De gemiddelde kosten voor de EPA populatie varieert tussen gemeentes van Euro tot Euro EPA patiënt. De variatie factor bedraagt 4,12. Legenda Resultaten grote gemeentes In de G-4 gemeentes varieert de prevalentie van 2,01 tot 2,41%. De gemiddelde kosten EPA patiënt variëren van tot Euro. De kosten inwoner van de gemeente (18-64 jaar) variëren van 124 Euro in Den Haag tot 216 Euro in Amsterdam.. Gemeente naam inwoners (*) en Prevalentie Toegekend bedrag GGZ In Zvw ambulante kosten verblijfskosten totaal GGZ ZVW (ambulant en klinisch) AMSTERDAM ,41% ROTTERDAM ,16% UTRECHT ,24% S GRAVENHAGE ,01%

5 Resultaten middelgrote gemeentes In onderstaande tabel staan de gegevens van de middelgrote gemeentes > Inwoners. Alkmaar is hieraan toegevoegd. In d eerste 4 rijen staan de G-4 als referentiepunt opgenomen. De middelgrote stad met de laagste EPA prevalentie is Almere (1,20%), Groningen kent de hoogste prevalentie (2,38%). De gemiddelde kosten variëren van Euro in Leiden tot Euro in Apeldoorn. Gemeente naam inwoners (*) en Prevalentie Toegekend bedrag GGZ in Zvw ambulante kosten verblijfskosten totaal GGZ ZVW (ambulant en klinisch) EINDHOVEN ,93% TILBURG ,67% GRONINGEN ,38% ALMERE ,20% NIJMEGEN ,16% BREDA ,39% ENSCHEDE ,91% ARNHEM ,98% HAARLEM ,84% APELDOORN ,04% S HERTOGENBOSCH ,70% AMERSFOORT ,06% ZAANSTAD ,55% HAARLEMMERMEER ,25% LEIDEN ,21% ALKMAAR ,96% De gegevens uit bovenstaande tabel zijn grafisch weergegeven in onderstaande grafiek. Uit de grafiek valt af te lezen dat de Zvw kosten EPA-patiënt minder variëren dan de -kosten. Dit is verklaarbaar omdat de kosten gemeente afhankelijk zijn van de instellingslocaties voor de beschermd woonvormen (de C-ZZP s) en mogelijk deels ook voor de B-ZZP s.

6 Het is ook interessant om te kijken hoeveel kosten de zorg voor de EPA populatie inhoudt voor de inwoners van een gemeente (groep van jaar). In onderstaande tabel en grafiek staan de kosten inwoner vermeld. Deze kosten inwoner variëren van 199 Euro (Almere) tot 488 Euro (Apeldoorn) inwoner in de leeftijdsklasse jaar. De steden met de hoogste kosten inwoner zijn Apeldoorn, Amersfoort, Nijmegen, Eindhoven, Arnhem, Enschede en Amsterdam. De klinische -kosten zijn een belangrijke factor die de variatie in de totale kosten beïnvloeden. Gemeentenaam inwoners (*) inwoner GGZ Ambulant AMSTERDAM ROTTERDAM S GRAVENHAGE UTRECHT EINDHOVEN TILBURG GRONINGEN ALMERE NIJMEGEN BREDA ENSCHEDE ARNHEM HAARLEM APELDOORN S HERTOGENBOSCH AMERSFOORT ZAANSTAD HAARLEMMERMEER LEIDEN ALKMAAR Klinisch

7 Conclusies en aanbevelingen Er is veel belangstelling voor de EPA vignetten studie omdat deze handvatten biedt voor het gesprek tussen zorgaanbieders, zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten over de organisatie en financiering van de zorg voor de EPA populatie. Partijen erkennen het belang van transparantie in de ggz en in het bijzonder transparantie in de zorg voor de EPA doelgroep omdat dit een kwetsbare groep betreft die hoge kosten met zich meebrengt. In het licht van de transitie van de langdurende ggz is het belangrijk dat er beter zicht komt op de EPA doelgroep. Het EPA vignettenmodel biedt een start om dit inzicht te vergaren. De EPA vignetten laten zien dat er grote verschillen zijn in prevalentie van EPA doelgroep gemeente. Ook verschillen de kosten gemeente. De belangrijkste veroorzaker van de verschillen in kosten is de intramurale. Het EPA vignet 5 met klinisch verblijf in de Zvw heeft de hoogste aandeel in de kosten van de EPA groep. Referenties 1. Inkoopleidraad EPA, ZN en KPMG Plexus, 2012 (gepubliceerd in Inkoopgids GGZ 2013, ZN) 2. Business case FACT, ZN, KPMG Plexus en Vektis, 2012 (gepubliceerd in Inkoopgids GGZ 2013, ZN)