Project dichter bij de mens. Preventief allochtone ouderenzorg door t Roosendael (huisartsenpraktijk in de Donderberg)

Transcriptie

1 Project dichter bij de mens Preventief allochtone ouderenzorg door t Roosendael (huisartsenpraktijk in de Donderberg)

2 Feiten en Cijfers Aantal migrantenouderen in Nederland: Jaar (uit: StatLine 2011)

3 Dementie bij migranten ouderen Jaar aantallen 2010: : Grotere groei door meer risicofactoren zoals diabetes en hart en vaatziekten. Thuiswonend bij dementie in % Autochtone ouderen 70 Allochtone ouderen 99

4 Gebruik van Thuiszorg In 2010: Marokkanen 1% Turken 7% Autochtonen 16% (uit: CBS StatLine 2011)

5 Cijfers van Roermond Wijk: Donderberg/Hoogvonderen Samenstelling: Niet-westerse afkomst 42% Ouder dan 65 jaar 9% Grootste migrantengroepen: Marokkaans, Turks, Surinaams, Somalisch en Antilliaans. Ruim 40 nationaliteiten

6 Doelstelling Zorgvraag beter en eerder in beeld brengen Vroegtijdig opsporen van gezondheidsrisico s Knelpunten inventariseren Zelfredzaamheid bevorderen Zicht krijgen op mantelzorg Betere toeleiding naar zorg realiseren Kennis uitwisselen tussen zorgverleners

7 Doelgroep: allochtone ouderen 65+ Gezondheid lager Gezondheidsproblemen treden 10 jaar eerder op Vaker en langer ziek Ziektelast is 22% hoger dan bij autochtone ouderen Lager opleidingsniveau Onbekendheid

8 Opzet project (deel I) Criteria: Allochtone afkomst en 65+ Vermoeden van kwetsbaarheid Case finding door de huisarts Aantal bezochte ouderen: 53 Land van herkomst: Marokko, Turkije en andere nationaliteiten

9 Opzet (deel II) Huisbezoek door het duo (als extra dienst): Verpleegkundig specialist huisarts Turkse of Marokkaanse gezondheidsconsulent Screening gezondheid: TRAZAG Medicatiereview Uitgebreid lichamelijk bloedonderzoek

10 Multidisciplinair team Team: huisarts, verpleegkundig specialist, gezondheidsconsulent, apotheker, geriater, ergotherapeut Integrale medisch dossier check (m.b.v. apotheker en supervisie geriater) Bevindingen en signalen besproken Zorgplannen opgesteld en follow-up indien nodig

11 Casus migrantenpaar Gehuwd Echtpaar ouder dan 80 jaar Drie kinderen, 2 zonen en 1 dochter alle drie boven de 50 jaar Broers, zussen, neven, nichten en kleinkinderen wonen in de buurt. Man heeft alleen basisschool gevolgd Vrouw is analfabeet Wonen in een aangepaste woning Voorheen april-oktober verblijf in Turkije, nu niet mogelijk Mevrouw heeft Diabetes type 2 en insuline afhankelijk Chronische rugklachten en sprake van SOLK Bezoeken vaak de huisarts en het ziekenhuis Slecht ziekte-inzicht, vraagt veel aandacht van haar man en kinderen Huishouden wordt door man en dochter gedaan Thuiszorg is nog niet in beeld

12 Vraagstelling: Hoe kunt u deze migrantenpaar helpen en de mantelzorger ontlasten bij het vinden van de juiste zorg op maat? Opdracht: Maak een ecogram van de omgeving (sociaal netwerk). Breng de belangrijke sociale contacten van de cliënt/patiënt in beeld. Gebruik de symbolen voor de lijnen om de aard van de relaties aan te geven. Zie uitleg bij de opdracht.

13 Resultaten van de pilot (deel I) Hoge kwetsbaarheid op jonge leeftijd (65-75 jaar) De gezondheid (ervaren en fysiek) slechter Voelen zich eerder oud Onjuiste geboortedata Analfabetisme en laaggeletterdheid Veel voorkomende gezondheidsklachten zoals. Passieve leefstijl Toename dementie

14 Resultaten van de pilot (deel II) Onbekendheid met voorzieningen Overbelaste mantelzorgers Marokkaanse doelgroep wantrouwender Verouderde hulpstukken Weinig zelfzorgmedicatie Verborgen armoede Meer hulpvragen dan de huisarts kan oplossen zoals.

15 Doestelling behaald? Geïnvesteerd in kennismaking en vertrouwen Actuele gezondheidsklachten beter en tijdig in beeld (Care Sharing) Beter zicht in de zorgbehoefte en ziektebeleving Zicht op medicatie consumptie met bijbehorende compliance Zorgplannen opgesteld Door kennisuitwisseling meer samenwerking tussen zorverleners Taboe onderwerpen aan bod door outreachend werken Follow-up, aanpak leidt tot kosteneffectiviteit

16 Beeldvorming: Drie stellingen

17 Stelling 1: De zorgvraag van de allochtone oudere en zijn mantelzorger is dezelfde als bij de autochtonen.

18 Stelling 2: Allochtonen lossen de mantelzorg zelf op.

19 Stelling 3: De allochtone ouderen verwachten automatisch dat hun kinderen voor hen zullen zorgen.

20 Kenmerken allochtone MZ (deel I) Familiezorg: cultuurgebonden (respect) Ouderen dragen taken over aan jongeren Gemiddeld jonger dan autochtone MZ Tussen 12 en 25 jaar oververtegenwoordigd Taalbarrière Vragen formuleren en accepteren van hulp Minder informatie in eigen netwerk

21 Kenmerken allochtone MZ (deel II) Onbekendheid: Respijtzorg en Steunpunt MZ Vertrouwen Risico op overbelasting Schaamte en sociale controle

22 Knelpunten Bereikbaarheid Zorgaanbod niet op maat Weinig gebruik van bestaande ondersteuningsmogelijkheden behalve PGB Verschil tussen `geïnformeerd zijn` en `gebruik maken`

23 Behoefte MZ Emotionele en praktische steun Nog geen gebruik van verzorgingshuizen, verpleeghuizen en thuiszorg Andere benadering als cliënt/patiënt

24 Conclusies De doelgroep ouderen is jong, maar binnenkort verdubbeling De druk op de MZ zal toenemen door vergrijzing en bezuinigingsmaatregelen Beroep op de 1 ste lijn zal toenemen Beroep op de geestelijke gezondheidszorg toenemen Bestaand zorgaanbod sluit niet goed aan Toekomst: groeiende zorgvraag naar Thuiszorg, Verzorgingshuizen en Verpleeghuizen

25 Aanbevelingen Houd rekening met diversiteit in de populatie Optimaal bereik, informatie in eigen taal Houd rekening met laaggeletterdheid en lage gezondheidsvaardigheden Investeer in kennismaking en vertrouwen Thema allochtone MZ blijvend op de agenda zetten Lokaal netwerk van MZ en professionals uit de zorg Nieuwe ideeën ontwikkelen om MZ plaatselijk te ondersteunen Een gemeentelijke consulent om zorg en welzijn te bundelen

26 Nieuwe ideeën Organiseren van een vrijwilligerspool in de buurt Lotgenotencontact; outreachend werken Dagopvang voor Marokkaanse en Turkse ouderen Sleutelfiguren opleiden als makelaar Bewustwordingsproces: onvoldoende gebruik van eigen kracht, ervaringskennis en bevorderen emancipatie Inspelen op specifieke behoeften, vertalen naar algemeen beleid Isolement doorbreken, balans tussen zorgen, werken, persoonlijke ontwikkeling en ontspanning