Wetenschappelijk jaarverslag 2009

Transcriptie

1 Wetenschappelijk jaarverslag 2009

2

3 Wetenschappelijk jaarverslag 2009

4

5 V o o r w o o r d Dr. M.J.A. (Marjolein) Tasche lid Raad van Bestuur HagaZiekenhuis Aanvullend aan het Jaardocument 2009 ligt voor u wat het HagaZiekenhuis in 2009 (medisch) wetenschappelijk heeft gepresteerd. Het Wetenschappelijk Jaarverslag 2009 bevat de onderzoekslijnen, voordrachten en publicaties van 27 medische afdelingen, de Apotheek Haagse Ziekenhuizen, het Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium, de afdeling Neuropsychologie en Stafdiensten. Met hun werk dragen sprekers en auteurs bij aan de goede naam van het HagaZiekenhuis. Het leidt iers geen twijfel dat voordrachten en publicaties een meerwaarde hebben voor patiëntenzorg, onderwijs en opleiding. Over waar deze meerwaarde precies uit bestaat is al veel geschreven en hoeft hier niet herhaald te worden. Het is een goede zaak dat de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsziekenhuizen (STZ) veel belang hecht aan (toegepast) wetenschappelijk onderzoek in Nederlandse ziekenhuizen. Als groot STZ-ziekenhuis is het HagaZiekenhuis zich bewust van zijn verantwoordelijkheid in deze en doet het er alles aan om de trias patiëntenzorg- opleiding-wetenschappelijk onderzoek op een zo evenwichtig mogelijke manier vorm te geven. Zo zal er naast de extra investeringen ten behoeve van de vernieuwbouw, extra geïnvesteerd worden in de HagaAcademie, zodat het medisch onderwijs, de medische vervolgopleidingen en het (medisch) wetenschappelijk onderzoek in de naaste toekomst nog beter tot hun recht komen. In 2011 gaat het nieuwe competentiegericht opleiden van start. Eén van de competenties is Kennis en Wetenschap. Naast het aantrekken van een functionaris (decaan), speciaal belast met de portefeuille voor het medisch onderwijs en de medische vervolgopleidingen, zal binnen de HagaAcademie ook een wetenschapscoördinator worden aangesteld om het wetenschappelijk onderzoek in het HagaZiekenhuis in al zijn facetten te faciliteren en te coördineren. Deze maatregelen zijn er op gericht dat het HagaZiekenhuis verzekerd blijft van toegewijde en ambitieuze verpleegkundigen, arts-assistenten en specialisten. Zij vormen in eerste instantie de waarborg voor goede patiëntenzorg. De Raad van Bestuur waardeert in hoge mate de extra inspanning van al degenen die het wetenschappelijk resultaat van 2009 mogelijk hebben gemaakt. Zij spreekt daarbij de hoop uit dat dit jaarverslag mede mag leiden tot inspiratie en navolging voor de komende jaren.

6 Inhoud

7 Onderzoekslijnen/Voordrachten/ Posters/Publicaties Anesthesiologie 7 Apotheek 9 Cardiologie 13 Dermatologie 15 Geriatrie 15 Gynaecologie en Verloskunde 16 Heelkunde 18 Hematologie 20 Intensive Care 22 Interne Geneeskunde 23 Kindergeneeskunde 30 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium 35 KNO 37 Longziekten 38 Maag-Darm-Leverziekten 39 Medische Microbiologie 41 Medische Seksuologie 42 Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie 42 Neurochirurgie 43 Neurologie 43 Neuropsychologie 46 Neuroseksuologie 47 Oogheelkunde 48 Orthopedie 49 Pathologie 52 Plastische Chirurgie 53 Radiologie 54 Radiotherapie 57 SEH 58 Stafdiensten 59 Urologie 60

8

9 A n e s t h e s i o lo g i e Onderzoekslijnen Haas de JAM ED50 studie: The effect of age on the ED50 of intrathecal hyperbaric bupivacaine for analgesia for combined spinal epidural anesthesia. In samenwerking met onderzoekers van het LUMC. Toegepast farmacokinetisch, klinisch onderzoek. Westerhof B Hemodynamic influence of levosimendan in cardiac surgery patients with suspected postoperative myocardial failure: retrospective study. High risk patients undergoing Open heart surgery and Early intervention in Acute on chronic kidney disease (HOERA). Reductie van neurologische morbiditeit tijdens cardiochirurgie. Zwan van der T Remifentantanil via PCA durante partu outcome studie. Reeds geincludeerd tot meer dan 1500 patienten. Zwan van der T & Heijmeskamp N (SEH arts) Sedatieunit SEH, analyse sedatieprotocol. In samenwerking met Offenberg T en Huijsmans (orthopedie) Schouderchirurgie onder plexus brachialis anesthesie met sedatie. Toevoeging van adrenaline aan spoelvloeistof bij scopische schouderchirurgie: betere operatiecondities Participatie van Tom Offenberg anesthesioloog. Voordrachten Broeren JPA Comparison of realistic vs simulated fluid administration on rates of infusion HPSN. Tampa, Florida VS. Reaction on bleeding and blood replacement in simulation. Does the theory relate to theory? 2009 SESAM. Mainz, Duitsland. Slegers LJP Retrospective study ECMO in acute non-ischemic, not postoperative cardiogenic shock. Abstract in Intensive Care Medicine (sept 2009) en posterpresentatie op ESICM congres. Oktober. Wenen, Oostenrijk. Westerhof B Metformine, een duveltje uit een doosje. E.A.Q. Samen met Mooyaart, B.D. Westerhof, P. van der Molen, I.M. Purmer. HAGA ziekenhuis, locatie Leyweg, afdeling IC. Poster wetenschapsdag HAGA van Zwan T Urgentie/kinder/vakgroepmanager Poster en abstract NVA-dagen: Patient Controlled Analgesia met remifentanil durante partu idem wetenschapsdag HagaZiekenhuis. Invasieve noodprocedures. Week van de Luchtweg. September. Den Haag. HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag

10 Afdelingsgebonden referaten Haas de JAM Complicatieregistratie in de praktijk. Complicaties van regionale anesthesie. Haas de JAM, Tours M Taak differentiëring en taaksubstitutie. Wolf de S Mortaliteit kort na Anesthesie in het HagaZiekenhuis. Zwan van der T Ernstige morbiditeit in de praktijk. Anesthesioloog Tim van der Zwan is gespecialiseerd in de kinderanesthesiologie. 10 HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag 2009

11 A p ot h e e k Onderzoekslijnen Algemeen Cystic Fibrosis Prothrombine complex Verbetering kwaliteit van de zorg Bosma BE en Hest van RH Verbetering kwaliteit van de zorg Klinische interventies door de ziekenhuisapotheker op de intensive care. Hunfeld NGM, in samenwerking met Bosma L, Hest van RH en Melief PHGJ, internist-intensivist. Khorsand N Zinnig en zuinig omgaan met prothrombine complex PROPER onderzoek: PROthrombine complex (Cofact ), Prospectieve Evaluatie en Rationalisering van de toepassing bij couperen van coumarine therapie (promotieonderzoek). In samenwerking met Ypma P, afd. Haematologie, Hudig F, afd. Klinische Chemie HagaZiekenhuis en Prof. Dr. Kluin-Nelemans H, afd. Hematologie, UMC Groningen). Sinds 2005, resultaten in 2010 bekend gemaakt. Touw DJ CIRCA-studie Circadiaans ritme bij de farmacokinetiek van tobramycine bij volwassenen met CF en bij IC patiënten. In samenwerking met Maarseveen van E en het Groene Hart ziekenhuis. Resultaten eind 2009 gepresenteerd. Farmacogenetica, farmacokinetiek en farmacodynamiek van proton pomp reers. Registratie- en promotieonderzoek Hunfeld NGM in samenwerking met Touw DJ, Geus WP, HagaZiekenhuis locatie Leyweg en prof. Dr. E. Kuipers, afdeling Maag-, Darm,-en leverziekten van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. Promotie in Uges JWF (binnen onderzoekslijn Cystic Fibrosis) DEPOSITIE-studie: Invloed van ziektestadium (FEV1) en wijze van inhaleren op de depositie van aërosolen in de longen van patiënten met Cystic Fibrosis. Studie is nog steeds gaande (promotieonderzoek). Westerman EM (binnen onderzoekslijn Cystic Fibrosis) Inhalatie van antibiotica bij Cystic Fibrosis ( promotieonderzoek). In 2009 is het proefschrift afgerond. De in 2008 verleende medewerking aan de Europese Consensus-bijeenkomst voor Inhaled medication and inhalation devices for lung disease in patients with cystic fibrosis in Artimino, Italië (ECFS, april 2008) heeft geresulteerd in een consensusdocument. Dit document is opgenomen in het proefschrift. Wilms EB (binnen onderzoekslijn Cystic Fibrosis werkzaam in het MCHaaglanden) Marcoliden bij Cystic Fibrosis (promotieonderzoek). In 2009 is er in samenwerking met het UMCU een promotietraject tot stand gebracht. Op de Haga stafdag is de resistentie ontwikkeling die samenhangt met het chronisch gebruik van macroliden gepresenteerd. HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag

12 Voordrachten Le Brun PPH Beleid bereiding in Nederland. PUOZ. Februari. Den Haag. Tweedaagse cursus Medisch Wetenschappelijk onderzoek met mensen en GCP en GMP. Maart. Utrecht. The preparation of medicinal products in Dutch Hospitals. April. Amsterdam. Bereiding in de Ziekenhuisapotheek, beleid, facts en figures. ISPE middag symposium. September. Den Haag. How to ensure quality and safety of pharmacy prepared products for distribution to other pharmacies. EDQM expert workshop. September. Strasbourg. Frankrijk. Trial legislation: CRC training. November. Den Haag. Parametrische vrijgifte. PUOZ GMP in de Ziekenhuisfarmacie. November. Amersfoort. Voor Toediening Gereed Maken: GMP of GMP-Z. DARQA GMP Themamiddag. November. Amsterdam. Hest van RH Hematologie en ICT anno Presentatie over Medicatieveiligheid tijdens de 2 e nascholing Hematologie voor Verpleegkundigen. Maart. Den Haag. m m Hunfeld NGM Nieuwe orale antistolling in de orthopedie. Duo presentatie tijdens ronde tafelbijeenkomst orthopedisch chirurgen, hematologen, klinisch chemici en ziekenhuis apothekers regio Groot Den Haag. Hunfeld N en Overdiek JWPM. April. Den Haag. Klinische interventies door de ziekenhuisapotheker op de intensive care. Stafdag HagaZiekenhuis Lorazepam precipitation and line obstruction during continuous infusion at the ICU. How and in what concentration can lorazepam be administered safely? NVIC Amphetamine fatality in a 31-year old male: a case report. poster presentatie NVIC Not lethal tramadol-intoxication. poster presentatie NVIC Effect of CYP2C19 genotype on control of gastric acidity with rabeprazole and esomeprazole after single and repeated oral administration. poster presentatie DDW Touw DJ Docent PUOZ cursus Laboratoriumonderzoek TDM dag 1 en 2. Maart. Amsersfoort. Applied Pharmacokinetics. 14 th European conference of hospital pharmacists. Maart. Barcelona, Spanje. Docent PUOZ cursus Microbiologie en hygiëne: update April. Utrecht. Personalised medicine. Can models made by others be used in your situation? 11 th congress of therapeutic drug monitoring and clinical toxicology. Oktober. Montréal, Canada. Development of an assay for tobramycin therapeutic drug monitoring using dried blood spots. 11 th congress of therapeutic drug monitoring and clinical toxicology. Oktober. Montréal, Canada. 12 HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag 2009

13 Publicaties Bouwman-Boer Y, Brun le PPH, Oussoren C, Tel R, Woerdenbag HJ, ed. Recepteerkunde: Productzorg en bereiding van geneesmiddelen. s Gravenhage: Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie, november Brüggemann RJM, Touw DJ, Aarnoutse RE, Verweij PE, Burger DM. International interlaboratory proficiency testing program for measurement of azole antifungal plasma concentrations. Antimicrob Agents Chemother 2009;53: Burger D, Teulen M, Eerland J, Harteveld A, Aarnoutse R, Touw D. Ten years of experience with the international interlaboratory quality control program for measurement of antiretroviral drugs [abstract]. Ther Drug Monit 2009; 31:609. Dumont GJH, Sweep FCGJ, van der Steen R, Hermsen R, Donders ART, Touw DJ, van Gerven JMA, Buitelaar JK, Verkes RJ. Increased oxytocin concentrations ans prosocial feelings in humans after ecstasy (3,4-methyleendioxymethamphetamine) administration. Soc Neurosc 2009;4: Dumont GJ, Kramers C, Sweep FC, Touw DJ, van Hasselt JG, de Kam M, van Gerven JM, Buitelaar JK, Verkes RJ. Cannabis coadministration potentiates the effect of Ecstasy on heart rate and temperature in humans. Clin Pharmacol Ther 2009; 86: Geus WP, Hunfeld NG, Touw DJ, Sarneel JT, Mulder PG. Effect of CYP2C19 genotype on control of gastric acidity with rabeprazole and esomeprazole after single and repeated oral administration. Gastroenterology 2009;136:A-496. Hest van RM, van Gelder T, Vulto AG, Shaw LM, Mathot RA. Pharmacokinetic modelling of the plasma protein binding of mycophenolic acid in renal transplant recipients. Clin Pharmacokinet 2009;48: Heijerman H, Westerman E, Conway S, Touw D, Döring G; consensus working group. Inhaled medication and inhalation devices for lung disease in patients with cystic fibrosis: A European consensus. J Cyst Fibros 2009;8: Janssen PK, Bakker SC, Réthelyi J, Zwinderman AH, Touw DJ, Olivier B, Waldinger MD. Serotonin transporter promoter region (5-HTTLPR) polymorphism is associated with the intravaginal ejaculation latency time in Dutch men with lifelong premature ejaculation. J Sex Med 2009;6: Samson A, Hunfeld NG, Touw DJ, Melief PH. Efficacy and pharmacokinetics of intravenous paracetamol in the critically ill patient. Critical Care 2009;13:P407. Schellens JHM, Grouls R, Guchelaar HJ, Touw DJ, Rongen GA, De Boer A, Van Bortel LM. The Dutch vision for clinical pharmacology. Clin Pharmacol Ther 2009; 85: Soest-Segers van B, Cheung KC, Hunfeld N. Op IC vooral doseerfout bij infuus. Schade patiënt bij een op tien meldingen. Pharm Weekbl 2009;144: Touw D, van Rooij H, van Asperen J. Klachten. In: Bouwman-Boer Y, Brun le PPH, Oussoren C, Tel R, Woerdenbag HJ, ed. Recepteerkunde: Productzorg en bereiding van geneesmiddelen. s Gravenhage: Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie 2009; Touw D, van Rooij H, van Asperen J. Zelfinspectie. In: Bouwman-Boer Y, Brun le PPH, Oussoren C, Tel R, Woerdenbag HJ, ed. Recepteerkunde: Productzorg en bereiding van geneesmiddelen. s Gravenhage: Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie 2009; Touw DJ, van Rossen R, de Vries J, Ockhorst-Boon SM, Heijerman HGM. Development of an assay for tobramycin therapeutic drug monitoring using dried blood spots [abstract]. Ther Drug Monit 2009;31:609. HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag

14 Touw DJ, Westerman EM, Sprij AJ. Therapeutic drug monitoring of aminoglycosides in neonates. Clin Pharmacokinet 2009;48: Uges JW, van Huizen MD, Engelsman J, Wilms EB, Touw DJ, Peeters E, Vecht CJ. Safety and pharmacokinetics of intravenous levetiracetam infusion as add-on in status epilepticus. Epilepsia 2009;50: Winter de BC, van Gelder T, Sombogaard F, Shaw LM, van Hest RM, Mathot RA. Pharmacokinetic role of protein binding of mycophenolic acid and its glucuronide metabolite in renal transplant recipients. J Pharmacokinet Pharmacodyn 2009;36: Winter de BC, van Gelder T, Mathot RA, Glander P, Tedesco-Silva H, Hilbrands L, Budde K, van Hest RM. Limited sampling strategies drawn within 3 hours postdose poorly predict mycophenolic acid area-under-the-curve after enteric-coated mycophenolate sodium. Ther Drug Monit 2009;31: Winter de BC, Neumann I, van Hest RM, van Gelder T, Mathot RA. Limited sampling strategies for therapeutic drug monitoring of mycophenolate mofetil therapy in patients with autoiune disease. Ther Drug Monit 2009;31: In de HagaApotheek heeft het kwaliteitsproces, waaronder bereiding, distributie en toediening van de medicatie, prioriteit 14 HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag 2009

15 C a r d i o lo g i e Onderzoekslijnen Algemeen FU PTCA sinds juli Atlas. Begonnen in april 2009, duurt 3 jaar. Trias HR. In november 2007 begonnen, duurt 5 jaar maar is vroegtijdig gestopt. Aristotle. In juni 2008 begonnen maar in april van 2009 gestopt omdat het niet haalbaar was. Voordrachten Bax M Hartaanval? Bel Publiekscampagne HagaZiekenhuis. Doelgroep cardiologen.. Haagse Echocursus. Februari. Den Haag. Klinische Les: Ventriculaire geleidingsstoonissen, diagnose en therapie. Doelgroep: specialistisch verpleegkundigen. Maart. Den Haag. Nierinsufficiëntie in de huisartsenpraktijk. Relatie met cardiale ziekten en medicatie. Nascholing voor huisartsen door cardioloog en internist. Juni. Den Haag. Protocollen bij het acute hartinfarct en acute coronaire syndromen. Specialistisch verpleegkundigen dag USAR. Juni. Zwijndrecht. Guidelines: secundaire preventie coronaire hartziekten. In: Symptomatisch coronairlijden: De waarde van invasieve en non-invasieve beeldvorming voor diagnostiek en behandeling. Doelgroep: Huisartsen. Juni. Den Haag. Hartaanval, Bel 1-1-2! Ledenvergadering VNO-NCW regio West. Oktober. Den Haag. Hartaanval? Bel De snelste weg naar de beste zorg. M. Bax, D. Heemskerk. Resultaten van de publiekscampagne. December. Openbaar vervoer museum remise Den Haag. Voor cardiologen, GGD, Hulpverleningsregio Haaglanden, CPA en gemeente den Haag dienst OCW. Is triple border speckle tracking an appropriate echocardiographic method to assess cicatrization after myocardial infarction? (Poster). Claessen K, van Rooden CJ, Bax M, Delemarre BJM. Wetenschappelijke stafdag HagaZiekenhuis. November. Den Haag. Delemarre BJM Is triple border speckle tracking an appropriate echocardiographic method to assess the cicatrization after myocardial infarction? Claessen K, Rooden van CJ, Bax M, Delemarre B. NVVC congres. Oktober. Amsterdam. Haagse cursus echocardiografie in het kader van het eerste lustrum. Hartcentrum Delft en Den Haag. Februari. Den Haag. 5 e cursus praktische echocardiografie. Maart. Lenzerheide, Zwisterland. Medical phit congres: trends in echocardiografie. Juni. Utrecht. Mitral insuffiency in severe left ventricular dysfunction: optimal medical treatment. ESC congress. September. Barcelona, Spanje. Kleplijden, wat is er nieuw?: Tricuspidalisklep. CVOI echomiddag. Oktober. Utrecht. Echocardiografie op de EHBO: rol van het echocardiogram bij acute dyspnoe. Oktober. Den Haag. Mitralisklep insufficiëntie, wanneer is er een rol voor CRT? Pacing echo-congres. November. Rotterdam. HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag

16 Götte MJW Interventional CMR. CVOI. December. Utrecht. Cardiac function in health and disease. Papendal PhD course (NHS). Oktober. Workshop Safety and MRI. NVVC meeting. Oktober. Amsterdam. Atrial fibrillation, atrial fibrosis and CMR. EuroPace. Juni. Berlin, Germany. Dobutamine-stress CMR. EuroCMR. Mei. Athene, Griekenland. Workshop Pulmonary hypertension. Pfizer. Januari. Amsterdam Publicaties Bax M. Hartaanval? Medisch Contact 2009;64:1087. Claessen K, Bax M, Piek JJ. Doppler Flow-Wire. In: G De Luca and A Lansky, editors: Mechancial Reperfusion For STEMI: From Randomized Trial to Clinical Practice. Informa Healthcare Claessen K, van Rooden CJ, Bax M, Delemarre BJM. Is triple border speckle tracking an appropriate echocardiographic method to assess cicatrization after myocardial infarction? (Abstract). NVVC Najaarscongres oktober Knaapen P, Camici PG, Marques KM, Nijveldt R, Bax JJ, Westerhof N, Götte MJW, Jerosch-Herold M, Schelbert HR, Laertsma AA, van Rossum AC. Coronary microvascular resistance: methods for its quantification in humans. Basic Res Cardiol 2009;104: Knaapen P, Götte MJW, de Cock CC. Myocardial bridging in aborted sudden death: just an innocent bystander? N Z Med J 2009;122: Laan-Baalbergen van der NE, Mollema SA, Kritikos H, Schoe A, Huizinga TW, Bax JJ, Boumpas DT, van Laar JM. Heart failure as presenting manifestation of cardiac involvement in systemic lupus erythematosus. Neth J Med 2009;67: Rüssel IK, van Dijk J, Kleijn SA, Germans T, de Roest G, Marcus JT, Kamp O, Götte MJW, van Rossum AC. Relation between three-dimensional echocardiography derived left ventricular volume and MRI derived circumferential strain in patients eligible for cardiac resynchronization therapy. Int J Cardiovasc Imaging 2009;25:1-11. Rüssel IK, Götte MJW, de Roest GJ, Marcus JT, Tecelão SR, Allaart CP, de Cock CC, Heethaar RM, van Rossum AC. Loss of opposite left ventricular basal and apical rotation predicts acute response to cardiac resynchronization therapy and is associated with long-term reversed remodeling. J Card Fail 2009;15: Rüssel IK, Götte MJW, Bronzwaer JG, Knaapen P, Paulus WJ, van Rossum AC. Left ventricular torsion: an expanding role in the analysis of myocardial dysfunction. JACC Cardiovasc Imaging 2009;2: Tier SA, De Boer K, Knaapen P, Götte MJW, Van Rossum AC. The potential role of erythropoietin in chronic heart failure: from the correction of anemia to improved perfusion and reduced apoptosis? J Card Fail 2009;15: HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag 2009

17 D e r m ato lo g i e Voordrachten Teepe RGC Decubitus en wondverzorging. Parnassia. Publicaties Rhee van der HJ, Coebergh JW, de Vries, ED. Sunlight, vitamin D and the prevention of cancer: a systematic review of epidemiological studies. European Journal of Cancer Prevention 2009;18: G e r i at r i e Onderzoekslijnen De voedingstoestand van de ambulante geriatrische patiënt. Voordrachten Lonterman-Monarsch S Geriatrie en radiologie: klinische geriatrie en dementie. Geriater S. (Sabine) Lonterman onderzoekt de voedingstoestand van de ambulante geriatrische patiënt. HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag

18 G y n a e co lo g i e e n V e r lo s k u n d e Onderzoekslijnen Verloskunde Feitsma AH Prevalentie dragerschap HemoglobinoPathie bij zwangeren. Een gezamenlijk onderzoek van hematologie, gynaecologie en kindergeneeskunde van het HagaZiekenhuis in samenwerking met de afdeling Hematologie van het LUMC. Freeman L. INDIA studie. Fetal origins van type 2 diabetes bij Hindoestanen in Den Haag. In Samenwerking met de GGD Den Haag. Huizen van ME Postmarketingstudie Carbocetin (Pabal), langwerkend oxytocine analoog bij sectio caesarea. Van Huizen ME in samenwerking met Ferring pharmaceuticals. Feitsma AH en Huizen van ME Randomised Controlled Trials van landelijk Verloskundig Consortium: Amphia: 17-Alpha hydroxyprogesterone in Multiple pregnancies to Prevent Handicapped InfAnts. HYPITAT 2: Hypertensie en pre-eclampsie interventie trial in de bijna a terme patiente. HyRAS: follow up studie van de hypitat1 studie, onderzoek naar risicofactoren voor hart en vaatziekten bij vrouwen die na de 36 ste week een pre-eclampsie of hypertensie hebben gekregen. PPROMEXIL: inleiden van de bevalling versus afwachten bij vrouwen met vroegtijdig gebroken vliezen tussen 34 en 37 weken. PROBAAT: inleiding van de baring door middel van een foleycatheter versus inbrengen van een prostaglandine. WOMB: onderzoek naar het welzijn van obstetrische patiënten met minimaal aantal bloedtransfusies. Wat is het effect op de kwaliteit van leven indien er bij een Hb-daling van minimaal 1.2 ol/l en een Hb 5,5 ol/l geen transfusie wordt gegeven indien er geen klachten zijn bij de patiënt. Onderzoekslijnen Gynaecologie Hellebrekers BWJ Diagnostic and prognostic value of levels of urokinase-type Plasminogen Activator (upa) in cancer tissue and plasma of patients with endometrial carcinoma. PTMC networks as antiadhesion barriers. Samenwerking met N. de Vos (Medisse medical technology) en Prof. Dr. Feijen (University of Twente). Vóórkomen van endometriose in een pfannenstiel litteken na eerdere sectio. Samenwerking met B. Adriaanse. Shutdown of innate and adaptive iune response signals by human papillomavirus. Presence of genetic polymorphisms in familiar cervical carcinoma and familiar high grade CIN lesions. Samenwerking met Dr. S.H. van der Burg (afdeling Experimental Cancer Iunology and Therapy, LUMC). The long term iune response after HPV16 peptide vaccination in women with low-grade pre-malignant disorders of the uterine cervix, a placebo controlled phase II study. Samenwerking met Dr. S.H. van der Burg en Dr. M.I.E. van Poelgeest (afdeling gynaecologie LUMC). The effect of HPV16 peptide vaccination on the local iune response in woman with high grade HPV 16+ pre-malignant disorders of the uterine cervix, a placebo controlled phase II study. Samenwerking met Dr. S.H. van der Burg en Dr. M.I.E. van Poelgeest (afdeling gynaecologie LUMC). 18 HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag 2009

19 Cellular Iune Reactivity in Cervical Lesions (CIRCLE - studie). Samenwerking met Dr. S.H. van der Burg en Dr. M.I.E. van Poelgeest (afdeling gynaecologie LUMC). Hellebrekers BWJ en Berning B LCS pearl index study. Samenwerking met met Bayer en Schering Pharma. Publicaties Binda MM, Hellebrekers BW, Declerck PJ, Koninckx PR. Effect of Reteplase and PAI-1 antibodies on postoperative adhesion formation in a laparoscopic mouse model. Surg Endosc 2009; 23: Hellebrekers BW, Trimbos-Kemper TC, Boesten L, Jansen FW, Kolkman W, Trimbos JB, Press RR, van Poelgeest MI, Emeis SJ, Kooistra T. Preoperative predictors of postsurgical adhesion formation and the Prevention of Adhesions with Plasminogen Activator (PAPA-study): results of a clinical pilot study. Fertil Steril 2009;91: Hiemstra E, Kolkman W, Put van de MAJ, Jansen FW. Retention of basic laparoscopic skills after a structured training program. Gynecol Surg 2009;6: Lashley EELO, van Houten H, HP Ottervanger. Hyperemesis gravidarum door primaire hyperparathyreoïdie. Ned. Tijdschr Geneeskd 2009;153:A107. Lashley EELO, Feitsma AH. Een vrouw met een vulvaire zwelling. Ned. Tijdschr Geneeskd 2009;153:A115. Pasman SA, van den Brink CP, Kamping MA, Adama van Scheltema PN, Oepkes D, Vandenbussche FP. Total blood volume is maintained in nonhydropic fetuses with severe hemolytic anemia. Fetal Diagnosis en Therapy 2009;26: Robeer EC, Mertens HJMM. Mastocytose en zwangerschap. Nederlands tijdschrift voor Obstetrie & Gynaecologie 2009;122. Schaafsma BE, Hiemstra E, Dankelman J, Jansen FW. Feedback in laparoscopic skills acquisition: an observational study during a basic skills training course. Gynecol Surg 2009;6: Tillaart van den SA, Busard MP, Trimbos JB. The use of distilled water in the achievement of local hemostasis during surgery. Gynecol Surg 2009;6: Tillaart van den SA, Kenter GG, Peters AA, Dekker FW, Gaarenstroom KN, Fleuren GJ, Trimbos JB. Nerve-sparing radical hysterectomy: local recurrence rate, feasibility, and safety in cervical cancer patients stage IA to IIA. Int J Gynecol Cancer 2009;19: Waldinger MD, van Gils AP, Ottervanger HP, Vandenbroucke WV, Tavy. Persistent genital arousal disorder in 18 Dutch women: Part I. MRI, EEG, and transvaginal ultrasonography investigations. DL J Sex Med 2009;6: HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag

20 H e e l k u n d e Onderzoekslijnen Algemeen IDEAL trial: studie vergelijkt 2.5 jaar versus 5 jaar Femara als extended hormonale adjuvante therapie. Accrual in Haga 8. Young Boost trial. Trial onderzoekt of een hoge of lage dosis radiotherapie op het tumorgebied na een borstsparende behandeling bij jonge patiënten verschilt in effecten. Accrual in Haga 15. SCRIPT trial. Wel of geen adjuvante capecitabine chemotherapie na curatieve resectie van een Rectumcarcinoom. Accrual in Haga 7. PADI-studie. Deze secties participeren tevens in de studie die percutane angioplastiek vergelijkt met angioplastiek en stenting: PTA vs Drug Eluting Stent for infrapoliteal laesions in Critical Limb Ischaemia. Naaldlekkageproject. Marcel den Dulk leidt dit project voor zijn proefschrift. DREAM trial. Endovasculair aneurysma behandeling vs open behandeling: Dutch randomised endovascular Aneurysm management trial. Antebrachii-fractuur studie. JKZ met het Hagaziekenhuis. Een multicenter-studie naar de optimale en meest comfortabele behandeling voor kinderen met een gebroken onderarm. Samenwerking met J.W. Colaris. Merkus JWS DATA studie. Onderzocht wordt of het mogelijk is dat een langere behandelduur met aromatasereer effectiever is. Samenwerking met Borstkanker Onderzoek Groep (BOOG). Beëindigd in Dibab studie (diagnostiek bij acute buikklachten). Database hiervan gebruikt. Aantal publicaties hiervan gepubliceerd Steup WH Lapsis trial. De effectiviteit van het herstel van de littekenbreuken via open en laparoscopische weg wordt met elkaar vergeleken. Studie is in 2009 beëinidigd. Steup WH en Merkus JWS AMAROS EORTC studie. Patiënten met een maacarcinoom komen in aanmerking voor een schuldwachtklierprocedures. Zij worden gerandomiseerd voor operatie of radiotherapie van de oksel bij positieve schildwachtklier. Einde in Zijp GW Niet scrotale testis. Onderzoek naar de verworven vorm van deze afwijking. Samenwerking met F.M.J.A. Froeling en M. Kiewiet de Jonge. Voordrachten Allema JH Congres AO Pediatric Trauma Course. September. Oisterwijk. Haagse refereeravond chirurgie bij kinderen HagaZiekenhuis accr 2. September. Den Haag. EUPSA Congress Pediatric Trauma accr 12. September. Nijmegen. Knippenberg B Radiologische interventiedag Nederland accr 6. Januari. Ede. Int. Congress Endovasc Interventions accr 15. Februari. Phoenix, USA. Carotistrial uitslag, Mei. London. 20 HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag 2009

21 Pahlplatz PVM ATLS course director H-MIMMS en MIMMS cursus, instructeur. Gastdocent Haagse Hogeschool (laparoscopie). November. Nijmegen. Cursus Chirurg en Recht, PAOG. Oktober. Den Haag. Zijp GW Regionaal Onderwijs voor Verpleegkundigen ten aanzien van Kinderchirurgie. Leiden. Pediatric Colorectal Workshop UMC St.Radboud. Januari. Nijmegen. Bijscholing voor chirurgen, Modernisering van de Medische Vervolgopleiding, LUMC. Maart. Leiden. NVEC jaarcongres accr 12, AMC. April. Amsterdam. Een kleine kunst, laparoscopische chirurgie bij kinderen, 2 e kinderchirurgie symposium, Wilhelmina kinderziekenhuis. April. Utrecht. APLS (Acute Pediatric Life Support), SHK, Riel (instructeur) accr 16. Opening Haags refereerseizoen, JKZ. September. Den Haag. PHPLS (Pre-Hospital Pediatric Life Support), Mets Center. September. Bilthoven. Publicaties Aspergilloma of the lung due to aspiration during nasal tube feeding. Gen Thorac Cardiovasc Surg 2009;57: Dulk den M, Steup WH, Brouwers MAM, Velde van de CJH. Diagnosis and early treatment of anastomotic leakage. Abstract van de Advanced Rectal Cancer Course (ESSO). September Den Haag. Jansen-Landheer ML, Krijnen P, Oostindiër MJ, Kloosterman-Boele WM, Noordijk EM, Nooij MA, Steup WH, Taminiau AH, Vree R, Hogendoorn PC, Tollenaar RA, Gelderblom. Improved diagnosis and treatment of soft tissue sarcoma patients after implementation of national guidelines: a population-based study. Eur J Surg Oncol 2009;35: Kusters M, Sayed N, Merkus JWS. Dunne darm ileus op basis van een phytobezoar. Ned Tijdschr Heelk 2009 ;1:19. Martens JM, Knippenberg B, Vos JA, de Vries JP, Hansen BE, van Overhagen H. Update on PADI trial: percutaneous transluminal angioplasty and drug-eluting stents for infrapopliteal lesions in critical limb ischemia.; PADI Trial Group. J Vasc Surg 2009;50: Merkus JWS. Highlights ASCO annual meeting Ned Tijdschr Heelk 2009;6: Noter SL, Hendriks ER, Steup WH, Pahlplatz PV, Beverdam FH. Toorenvliet BR, Bakker RFR, Flu HC, Merkus JWS, Haing JF, Breslau PJ. Standaard poliklinische herbeoordeling voor patiënten met acute buikklachten die niet worden opgenomen vanaf het centrum eerste hulp: een prospectieve analyse van 500 patiënten. abstract chirurgendagen Vellekoop AE, Toorenvliet BR, Wiersma F, Bakker RFR, Mertens BJA, Merkus JWS, Breslau PJ, Haing JF. Een prospectieve evaluatie van de waarde van klinische parameters bij de diagnose appendicitis acuta en lymfadenitis mesenterialis bij kinderen. abstract chirurgendagen Wouters MW, Karim-Kos HE, le Cessie S, Wijnhoven BP, Stassen LP, Steup WH, Tilanus HW, Tollenaar RA. Centralization of esophageal cancer surgery: does it improve clinical outcome? Ann Surg Oncol 2009;16: Zijp G, Rhenen van J, Allema JH. Diagnostic laparoscopy for non-palpable testis. Eur Surg 2009;41:3. HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag

22 H e m ato lo g i e Onderzoekslijnen Algemeen Epigenetische behandeling van MDS Behandeling van Multiple Myeloom Transfusie geneeskunde (in samenwerking met Sanquin en TRIP) Ijzer methabolisme (in het bijzonder bij Anemia of Inflaation) Diagnostiek en Behandeling van Iuun Trombopenie (ITP) Behandeling van Chronische Lymfatische Leukemie Voordrachten Wijermans PW A Phase 2 multicenter study of CTNO 328 an anti-interleukine 6 monoclonal antibody in patients with relapsed or refractory multiple myeloma. Voorhees P, Manges R, Somlo G, Lentzsch S, Jagannath S, Sonneveld P, Frank R, Zweegman S, Wijermans P, Xiang Q, Xie H, Thomas S. Rijnbeek B. 45 th Annual meeting ASCO. Mei-Juni. Orlando, Florida, VS. Clinical experience with different dosing schedules of decitabnie in patients with myelodysplastic syndromes. Steensma D. Kantarjian H. Wijermans P. 45 th Annual meeting ASCO. Mei-Juni. Orlando, Florida, VS. High dose intensive chemotherapy, as is standard in childhood leukemia, is feasable a nd efficacious in adult patients with acute lymphoblastic leukemia up to the age of 40: results from the HOVON 70 study. Rijneveld A., van der Holt B., Daemen S., Biemond B., van der Loosdrecht A., de Weerd O., Muus P., Maertens I., Mattijssen V., Demuynck H., Legdeur M., Wijermans P., Wittebol S., Spoelstra F., Dekker A., Ossenkoppele G., Cornelissen J., Willemze R. 51 st annual meeting of ASH. December. New Orleans, Louisiana, VS. Treatment of older patients, years of age, with acute lymphoblastic leukenmia according to a chemotherapyregimen that includes a novel pre3-phase for rapid tumor load reduction. Results of the HOVON 71 study. Daenen S, van der Holt B, Dekker AW, Willemze R, Rijnveld A, Biemond B,, Muus P, van der Loosdrecht A, Schouten HC, Maertens J, Breems D, van Marwijk Kooy M, Demuuynck H, Wijermans P, Wittebol S de Klerk E, Cornelissen JJ. 51 st annual meeting of ASH. December. New Orleans, Louisiana, VS. Behandeling van het multiple myeloom anno PAOKC cursus klinische chemie en laboratoriumgeneeskunde. Oktober. Rotterdam. Behandeling van patiënten met laagrisico. MDS: casuistiek. Avondsymposium. November. Utrecht. 22 HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag 2009

23 Publicaties Cornelissen JJ, Holt van der B, Verhoef GE, Veer van t MB, Oers van MH, Schouten HC, Ossenkoppele G, Sonneveld P, Maertens J, Marwijk van, Kooy M, Schaafsma MR, Wijermans PW, Biesma DH, Wittebol S, Voogt PJ, Baars JW, Zachee P, Verdonck LF, Lowenberg B, Dekker AW. Myeloablative allogeneic versus autologous stem cell transplantation in adult patients with acute lymphoblastic leukemia in first remission: a prospective sibling donor versus no-donor comparison. Blood 2009:115; George JN, Mathias SD, Go RS, Guo M, Henry DH, Lyons R, Redner RL, Rice L, Schipperus MR. Improved quality of life for romiplostim-treated patients with chronic iune thrombocytopenic purpura: results from two randomized, placebo-controlled trials. Br J Haematol 2009;144: Harousseau JL, Martinelli G, Jedrzejczak WW, Brandwein JM, Bordessoule D, Masszi T, Ossenkoppele GJ, Alexeeva JA, Beutel G, Maertens J, Vidriales MB, Dombret H, Thomas X, Burnett AK, Robak T, Khuageva NK, Golenkov AK, Tothova E, Mollgard L, Park YC, Bessems A, De Porre P, Howes AJ; FIGHT-AML-301 Investigators. A randomized phase 3 study of tipifarnib compared with best supportive care, including hydroxyurea, in the treatment of newly diagnosed acute myeloid leukemia in patients 70 years or older. Blood 2009; 114: Heutte N, Flechtner HH, Mounier N, Mellink WA, Meerwaldt JH, Eghbali H, van t Veer MB, Noordijk EM, Kluin-Nelemans JC, Lampka E, Thomas J, Lugtenburg PJ, Viterbo L, Carde P, Hagenbeek A, van der Maazen RW, Smit WG, Brice P, van Marwijk Kooy M, Baars JW, Poortmans P, Tirelli U, Leeksma OC, Tomsic R, Feugier P, Salles G, Gabarre J, Kersten MJ, Van Den Neste E, Creemers GJ, Gaillard I, Meijnders P, Tertian G, Reman O, Muller HP, Troncy J, Blanc M, Schroyens W, Voogt PJ, Wijermans P, Rieux C, Fermé C, Henry-Amar M; EORTC-GELA H8 Trial Group. Quality of life after successful treatment of early-stage Hodgkin s lymphoma: 10-year followup of the EORTC-GELA H8 randomised controlled trial. Lancet Oncol 2009;10: Mantikou E, Arkesteijn SG, Beckhoven van JM, Kerkhoffs JL, Harteveld CL, Giordano PC. A brief review on newborn screening methods for hemoglobinopathies and preliminary results selecting beta thalassemia carriers at birth by quantitative estimation of the HbA fraction. Clin Biochem 2009;42: Schaar CG, le Cessie S, Snijder S, Franck PF, Wijermans PW, Ong C, Kluin-Nelemans H. Long-term follow-up of a population based cohort with monoclonal proteinaemia. Br. J. Haematol : Schipperus R, Teeuwen RL, Werten MW, Egging G, de Wolf FA. Secreted production of an elastin-like polupetide by Pichia Pastoris. Appl Microbiol Biotechnol 2009;85: HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag

24 I n t e n s i v e C a r e Onderzoekslijnen Algemeen Cash trial naar CVVH (vanuit het VUMC). Stopic trial naar wijze van abstineren (vanuit het EMC). SDD/SOD studie vanuit UMCU Voordrachten Melief PHGJ Efficacy and pharmacokinetics of intravenous paracetamol in the criticaly ill patient. Samson AD, Hunfeld NGM, Touw DJ & Melief PHGJ. Poster ESICEM ook verschenen in Critical Care 2009; 13: 407. Maart. Brussel, België. Lorazepam precipitation and line obstruction during continuous infusion at the ICU. How and in what concentration can lorazepam be administrered safely? Hunfeld NGM, Melief PHGJ, Frank M, Uges JWF. Voordracht Nederlandse Intensivistendagen. Februari. Ede. An unusual cause of out-of-hospital cardiac arrest. Montenij LJ, van Reij EJF, Melief PHGJ, Frank M & Touw DJ. Voordracht Nederlandse Intensivistendagen. Februari. Ede. Amphetamine fatality in a 31-year old male: a case report. Brinkman JN, Montenij LJ, Hunfeld NGM & Melief PHGJ. Poster Nederlandse Intensivistendagen. Februari. Ede. Publicaties Montenij LJ, Vanden Eeden H, Melief PHGJ. Serotonin syndrome triggered by an exacerbation of multiple sclerosis? Netherlands Journal of Critical Care 2009;13: De afdeling Intensive Care van het HagaZiekenhuis in actie. 24 HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag 2009

25 I n t e r n e g e n e e s k u n d e Onderzoekslijnen oncologie Deyk van WA RECARDO. A phase 2 randomized study of docetaxel plus carboplatin versus docetaxel in hormone refractory prostate cancer patients who have progressed after response to prior docetaxel chemotherapy. Portielje JEA ALTTo. A randomised, Multi-Centre, Open-Label, Phase III Study of Adjuvant Lapatinib, Trastuzumab,Their Sequence and Their Combination in Women with HER2 (ErbB2) Positive Primary Breast Cancer. ATX. Sinds Randomised trial of combination therapy of paclitaxel en bevacizumab versus paclitaxel, capecitabine and bevacizumab as first line treatment for locally recurrent or metastatic breast cancer patients with Her2/neu negative tumor. Phase II. OMEGA. Sinds A randomised.open label study of first line chemotherapy in older metstatic breast cnacer patients, comparing intravenous pegylated liposomal doxorubicin with oral capecitabine; and the incorporation of a complete geriatric assessmant.phase III. CRITICS. A multicenter randomized phase III trial of neo-adjuvant chemotherapy followed bij surgery and chemotherapy or bij surgery and chemotherapy in respectable gastric cancer: Chemotherapy after Induction chemotherapy in cancer of the stomach. HAT. Sinds A randomized phase II study of concomitant trastuzumab, bevacizumab with paclitaxel versus trastuzumab and bevacizumab followed by the combination of trastuzumab, bevacizumab and paclitaxel at progression as first-line treatment of patients with metastatic breast cancer with HER2-neu over expression. MATADOR. Microarray analysis in breast cancer to Tailor Adjuvant Drugs or Regimens, a randomized phase III study. IDEAL. Investigation on the Duration of Extended Adjuvant Letrozole treatment An open label, randomized phase III trial comparing 2.5 year duration of letrozole (Femara ) treatment with 5 year duration in patients previously treated for endocrine sensitive early breast cancer. PORTEC 3. Randomized Phase III Trial Comparing Concurrent Chemoradiation and Adjuvant Chemotherapy with Pelvic Radiation alone in High risk and Advanced Stage Endometrrial Carcinoma. IMP A Double-Blind, Randomized Phase II Study evaluating the efficy and safety of Sorafenib Compared to placebo in ovarian epithelial cancer or primary peritoneal cancer patients who have achieved a complete response after standard Platinum /Taxane containing chemotherapy. COMPARZ. Study VEG108844, a study of Pazopanib versus Sunitinib in the treatment of Subjects with Locally Advanced and /or Metastatic Renal Cell Carcinoma. CRADOO1Y2301. A randomized, placebo-controlled, double-blind study of Everolimus in combination with Exemestane in the treatment of postmenopausal woman with estrogen receptor positive locally advanced or metastatic breast cancer who are refractory to Letrozole or Anastrozole. HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag

26 Sleeboom HP OVERT. Double-blind, Placebo-controlled, Multi-center, Randomized Study of AZD0530 in Patients with Advanced Ovarian Cancer Sensitive to Platinum-Based Chemotherapy. Phase II. SAVE-ONCO. A multinational randomized, double blind, placebo-controlled study to evaluate the efficacy and safety of AVE5026 in het prevention of venous thromboembolisme (VTE) in cancer patients at high risk for VTE and who are undergoing chemotherapy. Denosumab 244 en 136. H6Q-MC-S023. A Randomized Double -Blind, Phase 2 Trial of Fuvestrant Plus Enzastaurin versus Plus Placebo in Aromatase Inhibitor Resistant Metastatic Breast Cancer. CP045/06. Nasalfent vs Morfine sulfaat tabletten bij doorbraak pijn Supportive care. SWITCH. A phase III randomized sequential open-label study to evaluate the efficacy and safety Of sorafenib followed bij sunitinib versus sunitinib followed bij sorafenib in the treatment of first-line advanced / metastatic renal cell carcinoma. Sleeboom HP, Deyk van WA. CAIRO III. Maintenance treatment with capecetabine and bevacizumab versus observation after induction treatment with chemotherapy and bevacizumab as firts line treatment in patients with advanced colorectal carcinoma, a randomised phase III study. Onderzoekslijnen nefrologie Essen van GG. PROBE: observational study. RE-SONATE. Twice daily oral direct thrombin inhibitor dabigatrin etexilate in the long term prevention of recurrent symptomatic venous thromboembolisme. Phase III, Multicenter,randomized, double blind, placebo-controlled, event driven, superiority study for efficacy in patients with confirmed symptomaticn DVT or PE who completed 6 to 18 months of treatment with an oral VKA. Valentijn RM Bio in PD. Prospectief multicenter onderzoek, Bio in PD: verschillen in dialysaat en effecten op het buikvlies. Initiatief van de afdeling Nierziekten Vumc, Mw. Dr. C.E. Douma. PROTELOS. Observational cohort survey to evaluate the baseline profile of postmenopausal woman treated for osteoporosis in current medical practice and the adherence and tolerability of patients treated with strontium ranelate during long term follow up. CALISTO. An international,multicenter,randomized,doubleblind,placebocontrolled,two parallel group,phaseiii study to evaluate the efficacy of ARIXTRA (2.5mg. sc.) for the treatment of patients with acute symptomatic isolated superficial thrombophlebitis of the lower limbs to prevent thromboembolic complications. HESTIA. fficacy and safety of outpatient treatment versus in hospital treatment with MWH. In patients with pulmonary Embolism, a multicenter,randomized controlled study. Vleming LJ, Buren van M Aurora. A double blind, randomised, multicentre, parallelgroup study to compare the effect of Rosuvastatin with a placebo on assessment of survival and cardiovascular events when given to subjects with the end-stage renal failure on chronic haemodialysis treatment. Pfase IIIb. 26 HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag 2009

27 MASTERPLAN. Een gerandomiseerde Multicenterstudie. Preventie van cardiovasculaire ziekte en nierfunctie achteruitgang in patiënten met chronische nierinsufficiëntie maximale behandeling en implementatie van richtlijnen met behulp van nurse practitioners. EXTEND. An observational cohort study of EXTENDed dosing with aranesp s.c. in patiënts with Chronic Kidney Disease not on dialysis. Onderzoekslijnen reumatologie Ronday HK BeSt. Behandelstrategieën bij vroege RA. Improved study. Behandelstrategieën bij vroege ongedifferentieerde artritis. EHOA. Etanercept bij imflaatoire artrose via LUMC. BACI. Efficacy and safety of adjuvant intra-articlar corticosteroids in bacterial arthritis. Mono/Multicenter,double-blind,randomized,placebo-controlled study with a follow-up time of 6 months. ACT-SURE (MA21573). Multinational open label study to evaluate the safety, tolerability and efficacy of Tocilizumab in patients with active Rheumatoid Arthritis on background non-biologic DMARD and/or anti-tnf-therapy. Goekoop-Ruiterman YP Duo registratie: Digitale Ulcera registratie bij gebruik van bosentan (EMEA). ReAlise studie: follow-up van de ReAct study (Research in Active rheumatoid arthritis). Onderzoekslijnen HIV poli Kauffman RH GEM study. Genetics in efavirenz metabolism. PRIMO studie SHM. Een gerandomiseerde, drie-armige, studie ter vergelijking van de virologische en iunologische uitkomst van HAART gedurende 6 versus 15 maanden versus geen therapie in patiënten met een primaire HIV-1 infectie. HIV HOST GENETICS. De invloed van genetische factoren van de met HIVgeïnfecteerde persoon op het klinisch beloop en de behandeling van de infectie. VIRID studie. Hoge dosis versus standaard dosis ribavirine in combinatie met peginterferon alfa-2a voor patienten met hepatitis C virus genotype 1 of 4. Voordrachten Botha-Scheepers SA NIV dagen. April. Maastricht. Evers D Surviving sepsis campaign. April, Den Haag. Goekoop-Ruiterman YP Cost-Utility Analysis of the Best study. ACR congres. Oktober. Philadelphia, VS. Marbus SA Behandeling van patiënten met HIV/AIDS. September. Symposium Infectieziekten. November. Erasmus MC Rotterdam. Mollema SA Venice Arrhythmias. Invited lecture (EHRA). Annual Congress. Juli. Venetië, Italië HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag

28 Nijhoff MF The role of psychopathology in quality of life after simultaneous kidney and pancreas transplantation. Leiden. Kwaliteit van leven na nierpancreastransplantatie. Patiëntenverenigingdag Nierpancreas Juni. Kwaliteit van leven en psychopathologie na nierpancreastransplantatie. jaarvergadering NVDO (bij PsychoSocial Aspects of Diabetes) November. Samson AD Farmacokinetiek van intraveneuze paracetamol in de intensive care patient. Onderbehandelen we onze patienten? internistendagen April. Maastricht. Efficacy and pharmacokinetics of intravenous paracetamol in the critically ill patient. A prospective, open-label, multiple dose pilot study (posterpresentatie). 29 th International Symposium on Intensive Care and Emergency Medicine. Maart. Brussel. België. A kiss before death: fatal viral pneumonia after cardiac surgery (posterpresentatie). Stafdag HagaZiekenhuis. November. Den Haag. Scheper HS Behandeling van patiënten met HIV/AIDS. September. Utrecht. Teng YKO NIV dagen. April. Maastricht. EULAR 2009, Annual European Congres of Rheumatology. Juni. Kopenhagen, Denemarken. Tops LF Computed tomography imaging in percutaneous aortic valve therapy. European Society of Cardiology. September. Barcelona, Spanje. Advances in imaging for ablation of atrial fibrillation: role of cardiac CT. American Heart Association. November. Orlando, VS. Veldt-Kok P Biologicals: Veilig&Effectief? December. Den Haag. Leids Endocrinologie Casuïstiek Symposium. Oktober. Leiden. Oncologie Symposium. November. Zoetermeer. 7 e neur-endocrinologie symposium. November. Utrecht. Verbeet NL Hepatopulmonaal syndroom. Juli. Den Haag. Randomized Controlled Phase II Trials. Augustus. Den Haag. HIV symposium. September. UMC Utrecht. Algemene interne geneeskunde dag. September. Beurs van Berlage Amsterdam. Publicaties Appels C, Goekoop R. Dropped-head syndrome due to high-dose irradiation. J Rheumatol 2009;36:2316. Bie de MK, van Dam B, Gaasbeek A, van Buren M, van Erven L, Bax JJ, Schalij MJ, Rabelink TJ, Jukema JW. The current status of interventions aiming at reducing sudden cardiac death in dialysis patients. Eur Heart J 2009;30: Boer de IG, Peeters AJ, Ronday HK, et al. Assistive devices: usage in patients with rheumatoid arthritis. Clin Rheumatol 2009;28: Bruin de C, Pereira AM, Feelders RA, Romijn JA, Roelfsema F, Sprij-Mooij DM, van Aken MO, van der Lelij AJ, de Herder WW, Lamberts SW, Hofland LJ. Coexpression of dopamine and somatostatin receptor subtypes in corticotroph adenomas. J Clin Endocrinol Metab. 2009;94: HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag 2009

29 Buren van ME, Safferstone T. The quick wins paradox. Harv Bus Rev 2009;87:54-61 en 116. Buijze GA, Kok P, Botha-Scheepers SA, Smith SJ, Sleeboom HP. Fungal disease of the Western hemisphere: a patient with coccidioidomycosis. Eur J Intern Med 2009;20: Daleboudt GM, Bajema IM, Goemaere NN, van Laar JM, Bruijn JA, Berger SP. The clinical relevance of a repeat biopsy in lupus nephritis flares. Nephrol Dial Transplant 2009;24: Drechsler C, de Mutsert R, Grootendorst DC, Boeschoten EWKrediet RT, le Cessie S, Wanner C, Dekker FW, et al. waaronder van Buren M.; Association of body mass index with decline in residual kidney function after initiation of dialysis. NECOSAD Study Group. Am J Kidney Dis 2009;53: Dijk van S, Scharloo M, Kaptein AA, Thong MS, Boeschoten EW, Grootendorst DC, Krediet RT, Dekker FW; NECOSAD Study Group, Apperloo AJ, Bijlsma JA, Boekhout M, Boer WH, van der Boog PJ, Büller HR, van Buren M, de Charro FT, Doorenbos CJ, van den Dorpel MA, van Es A, Fagel WJ, Feith GW, de Fijter CW, Frenken LA, van Geelen JA, Gerlag PG, Grave W, Gorgels JP, Huisman RM, Jager KJ, Jie K, Koning-Mulder WA, Koolen MI, Hovinga TK, Lavrijssen AT, Luik AJ, van der Meulen J, Parlevliet KJ, Raasveld MH, van der Sande FM, Schonck MJ, Schuurmans MM, Siegert CE, Stegeman CA, Stevens P, Thijssen JG, Valentijn RM, Vastenburg GH, Verburgh CA, Vincent HH, Vos PF. Patients representations of their end-stage renal disease: relation with mortality. Nephrol Dial Transplant 2009;24: Feelders RA, Hofland LJ, van Aken MO, Neggers SJ, Lamberts SW, de Herder WW, van der Lely AJ. Medical therapy of acromegaly: efficacy and safety of somatostatin analogues. Drugs 2009;69: Fellström BC, Jardine AG, Schmieder RE, Holdaas H, Bannister K, Beutler J, Chae DW, Chevaile A, Cobbe SM, Grönhagen-Riska C, De Lima JJ, Lins R, Mayer G, McMahon AW, Parving HH, Remuzzi G, Samuelsson O, Sonkodi S, Sci D,, Süleymanlar G, Tsakiris D, Tesar V, Todorov V, Wiecek A, Wüthrich RP, Gottlow M, Johnsson E, Zannad F et al. waaronder van Buren ME; Rosuvastatin and cardiovascular events in patients undergoing hemodialysis. AURORA Study Group. N Engl J Med 2009;360: Giobbie-Hurder A, Price KN, Gelber RD et al. waaronder Sleeboom H.P.; Design, conduct, and analyses of Breast International Group (BIG) 1-98: a randomized, double-blind, phase-iii study comparing letrozole and tamoxifen as adjuvant endocrine therapy for postmenopausal women with receptor-positive, early breast cancer. International Breast Cancer Study Group; BIG 1-98 Collaborative Group. Clin Trials 2009;6: Güler-Yüksel M, Allaart CF, Goekoop-Ruiterman YP, de Vries-Bouwstra JK, van Groenendael JH, Mallée C, de Bois MH, Breedveld FC, Dijkmans BA, Lems WF. Changes in hand and generalised bone mineral density in patients with recent-onset rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis 2009;68: Hout van den WB, Goekoop-Ruiterman YP, Allaart CF, de Vries-Bouwstra JK, Hazes JM, Kerstens PJ, van Zeben D, Hulsmans HM, de Jonge-Bok JM, de Sonnaville PB, Dijkmans BA, Breedveld FC. Cost-utility analysis of treatment strategies in patients with recent-onset rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum 2009; 61: Jonkers IJ, van Buren M. Nephrotic-range proteinuria in a patient with a renal allograft treated with sorafenib for metastatic renal-cell carcinoma. Clin Exp Nephrol 2009;13: HagaZiekenhuis Wetenschappelijk jaarverslag