Voorbeelden circulaire economie - Projectresultaten in de praktijk

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Voorbeelden circulaire economie - Projectresultaten in de praktijk"

Transcriptie

1 Voorbeelden circulaire economie - Projectresultaten in de praktijk Wageningen Food & Biobased Research WU-Operations Research & Logistics , Jim Groot

2 Drie voorbeelden PPS Eindeloos Groenten - wortelvezels uit reststromen martijntje.vollebregt@wur.nl De Verspillingsfabriek - verspild voedsel als nieuw voedsel: toine.timmermans@wur.nl Van tomatenstengel naar verpakking edwin.keijsers@wur.nl 2

3 PPS Eindeloos Groenten wortelvezels uit reststromen als voedselingrediënt Waarde creatie volgens het streven naar de hoogste trede in de voedselgebruik ladder, cascadering (maximale totale verwaarding) en voorkomen van afval Inzet op food2food en food2feed Farma Added Value Fun Food Feed Fermentation Fuel Fertilizer Fire Flare Volume Fill

4 Eindeloos Groenten eten moet eten blijven Partners: Top BV, Rijko BV, Proverka BV, Bodec Technologie voor bewerking en extractie Inventarisatie reststromen volume, seizoen en locatie Inhoudsstoffen macro- en micronutriënten Optimale logistiek fabriekslocatie en transportkosten Life cycle analyse vezels en wortels uit beta-caroteen Kwaliteit van reststromen toepassingen en eigenschappen 4

5 Beeldvullende foto met titel Optimale logistiek - Aantal en locatie(s) van de fabrieken 48% % 23% Welke product combinaties? Gewasresten? 29% Gelijkmatige verwerking?

6 Toepassingen en eigenschappen Mogelijke functionaliteiten van (macro/micro)stoffen uit de groentes in kaart gebracht in Excel tool waarmee ingrediënt functionaliteit gekoppeld wordt Onderzoek naar wortelvezel: Welke producten zijn hoe ermee gemaakt (lit. studie)? Wat is vanuit literatuur bekend over impact van processing op functionaliteiten? Wat zijn eigenschappen van huidig (ontkleurd) pulp product (onder meer caroteengehalte, viscositeit en waterbindend vermogen? 6

7 PPS Eindeloos Groenten wortelvezels uit reststromen als voedselingrediënt 82 productintroducties met carrot fibre als ingredient in Europa afgelopen 5 jr 7

8 De Verspillingsfabriek Strategische keuzes van Hutten Verantwoording nemen in de problematiek van de voedselverspilling ( MVO) Full time Waste Coördinator Pilot project met Plus supermarkten De Verspillingsfabriek 8

9 De Verspillingsfabriek - Grootschalige aanpak Het is een centrale plek waar reststromen verzameld, beoordeeld, verwerkt en opgewaardeerd worden In 360 is hét kennis en expertise centrum in NL/EU op gebied van het terugdringen van voedselverspilling in de totale voedselketen gevestigd (The SOURCE SHAKERS). Onder leiding van het Wageningen University and Research Centre en in samenwerking met de HAS Hogeschool. Innovatienetwerk Foodsquad is gehuisvest in de nieuwe locatie. Dit innovatienetwerk ontwikkelt en test met negen partners voedselinnovaties op het gebied van duurzame ketens, vitaliteit en specialistische voeding. 9

10 De Verspillingsfabriek - Onderscheidend vermogen Kennis en expertise op het gebied van voedselverspilling op één plek verzameld. De onderneming wordt herkenbaar als dé plek waar ondernemingen terecht kunnen voor het opwaarderen van reststromen. De combinatie met het inzetten van mensen met een achterstand zorgt ervoor dat producten op de markt worden gezet met een unieke propositie. De huidige kennis en expertise op gebied van productontwikkeling van Hutten zorgt ervoor dat culinair hoogstaande producten ontwikkeld kunnen worden die een zeer hoog smaakniveau hebben. 10

11 De Verspillingsfabriek voorbeeld producten 11

12 De Verspillingsfabriek Productie proces in beeld Initiatief met veel media aandacht 12

13 Van tomatenstengel naar verpakking papier en karton uit tomatenplanten Kton /yr fruit ha t/ha stem t/ha leaves* 815 Tomaat Paprika Aubergine Komkommer Courgette (?) *geschatte data gewichten gebaseerd op interviews en statline.cbs.nl / (Eurostat; FAO stat 2010) 13

14 Cascadering inhoudstoffen Bij tomaat gekozen voor toepassing van vezels ivm giftig sap (nachtschades) Gras, bietenblad, andijvie, eendenkroos, spinazie etc kan opgewaardeerd worden voor voedseltoepassingen Verschillende routes om plantmateriaal verder op te waarderen Nieuwe technieken nodig voor verdere opwaardering 14

15 Productie van schaaltjes Productie route Oogst blad Atmosferische refiner Zeefpers Karton productie bij Schut Papier Schaaltjes productie bij Zalpak & Straatman Kartonnen doos ism The Greenery 15

16 Productie van schaaltjes 16

17 Productie schaaltjes Vormkarton prototype: Ontwikkeld tot: Kwaliteit karton getest Geen invloed op product Definitieve verpakkingsontwerpen papier en karton 17

18 Bedankt voor de aandacht Wat denkt u? Welke niet gebruikte reststromen kunnen we voor u in waarde omzetten? (óók niet organisch!) 18

19 Circular economy Meer waarde halen uit biomassa en niet gebruikte resten in de keten 19

Voedselverspilling; eerst preventie en van reststroom naar grondstof

Voedselverspilling; eerst preventie en van reststroom naar grondstof Voedselverspilling; eerst preventie en van reststroom naar grondstof Toine Timmermans NVRD Jaarcongres, 26 mei 2016 Voedselverspilling (nieuwe cijfers EU-28) Productie Verwerking Consumenten Food service

Nadere informatie

Op ieder moment van buitengewone betekenis zijn voor elkaar

Op ieder moment van buitengewone betekenis zijn voor elkaar Hutten Kengetallen (2015) Opgericht in 1929 Aandeelhouder is Bob Hutten. Er werken ruim 1400 samenwerkers ± 11.000 opdrachten per jaar Omzet > 80 miljoen Nettowinst > 2 miljoen Bedrijfscatering op ruim

Nadere informatie

Benutting nieuwe groene (afval) reststromen als tweede generatie biobrandstof. Bijeenkomst studiegroep bio-energie 19 december 2017

Benutting nieuwe groene (afval) reststromen als tweede generatie biobrandstof. Bijeenkomst studiegroep bio-energie 19 december 2017 Benutting nieuwe groene (afval) reststromen als tweede generatie biobrandstof Bijeenkomst studiegroep bio-energie 19 december 2017 De wereld is van ons allemaal We zijn er alleen niet altijd even zuinig

Nadere informatie

Energie uit bintjes en bieten 1981 een doodlopende weg

Energie uit bintjes en bieten 1981 een doodlopende weg Energie uit bintjes en bieten 1981 een doodlopende weg Prof. dr ir R. Rabbinge Prov. Gelderland / Arnhem, 19 oktober 2015 1 Bio-fuel in historisch perspectief ethanol Energie uit Bieten en Bintjes, Chemisch

Nadere informatie

Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030

Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030 Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030 Prof. dr. M.B. Katan, Prof. dr ir R. Rabbinge & Prof. dr. L.E.M. Vet Bijeenkomst Commissie Corbey / Utrecht, 16 januari 2015 1 Light use efficiency: terrestrial

Nadere informatie

Drijfveren om minder voedsel te verspillen

Drijfveren om minder voedsel te verspillen Samen tegen voedselverspilling Expert tafel RTC Gelderland 06 november 2018, Sanne Stroosnijder & Theo Verkleij Drijfveren om minder voedsel te verspillen 1 Voedselverspilling in Europa 173 kg pro-capita

Nadere informatie

Docentendag Biobased Economie Ketens & Agrologistiek. Voedselverspilling in de keten 21 januari 2016

Docentendag Biobased Economie Ketens & Agrologistiek. Voedselverspilling in de keten 21 januari 2016 Agri, Food & Life Sciences Docentendag Biobased Economie Ketens & Agrologistiek Voedselverspilling in de keten 21 januari 2016 Delft Gerry Kouwenhoven Datum 21-01-2016 1 Voedselverspilling is een internationaal

Nadere informatie

afvalhout . een inkijkje in de Nederlandse afval- en recyclingsector Motie nr november 1979 Ladder van Lansink

afvalhout . een inkijkje in de Nederlandse afval- en recyclingsector Motie nr november 1979 Ladder van Lansink Motie 15800 nr. 21 1 november 1979. een inkijkje in de Nederlandse afval- en recyclingsector afvalhout Ladder van Lansink Mini-workshop afvalhoutmarkt OVAM 2 mei 2016 Max de Vries 1 Aandachtspunten BRBS

Nadere informatie

Workshop Biobased Economy. Docent Event

Workshop Biobased Economy. Docent Event Workshop Biobased Economy Docent Event Ketens en Agrologistiek Maandag, 2 april 2012 Erik Jan Rodenhuis Oene Schriemer Onno de Vegt Programma Introductie Biobased Economy: Wat en waarom? Casevoorbeeld

Nadere informatie

Innovatie met biomassa: meer dan techniek

Innovatie met biomassa: meer dan techniek Biobased innovation Innovatie met biomassa: meer dan techniek InnoTeP Nijmegen, 26 September 2014 Hans Langeveld (Biomass Research) Foluke Quist-Wessel (AgriQuest) foluke.quist@gmail.com hans@biomassresearch.eu

Nadere informatie

Voedselverspilling: kans of uitdaging voor agrifoodtech?

Voedselverspilling: kans of uitdaging voor agrifoodtech? Voedselverspilling: kans of uitdaging voor agrifoodtech? AgriFoodTech Platform Congres Toine Timmermans, 14 December 2016 Voedselverspilling: probleem of indicator? We moeten in de toekomst meer mensen

Nadere informatie

Verspilling: De houdbaarheidsdatum nabij

Verspilling: De houdbaarheidsdatum nabij School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Opdrachtgever Agrarische Jongeren Friesland is een organisatie die zich ten doel stelt de bedrijfsvoering van boerenbedrijven zo efficient mogelijk te maken.

Nadere informatie

Het programma van vandaag

Het programma van vandaag Welkom 1 Het programma van vandaag 11:45 Inloop 12:10 12:20 Welkom door Marc Jansen, directeur CBL, namens de Alliantie Verduurzaming Voedsel 12:20 12:35 Tegengaan voedselverspilling: aan de slag! Door

Nadere informatie

Trends in Food. Rabobank Banking for Food. Martijn Rol Sectorspecialist Food

Trends in Food. Rabobank Banking for Food. Martijn Rol Sectorspecialist Food Trends in Food Rabobank Banking for Food Martijn Rol Sectorspecialist Food Passie voor food Contact en info www.rabobank.nl/food Rabobank Foodzone @MWMRol 2 Rabobank in beeld Opgericht 1895 Actief in 40

Nadere informatie

PEFC symposium. Kies voor innovatieve, biobased en circulaire materialen

PEFC symposium. Kies voor innovatieve, biobased en circulaire materialen PEFC symposium Kies voor innovatieve, biobased en circulaire materialen Programma: 14:00 14:15 Inleiding: Products that Flow en de nieuwe Brancheplannen Siem Haffmans, Partners for Innovation 14:15 14:45

Nadere informatie

Disruptie in de Voedselketen. Rabobank Banking for Food

Disruptie in de Voedselketen. Rabobank Banking for Food Disruptie in de Voedselketen Rabobank Banking for Food Passie voor food Contact en info www.rabobank.nl/food Rabobank Foodzone @MWMRol 2 De noodzaak voor innovatie: Disruption Ahead! 3 Disruptie: wat vind

Nadere informatie

Innovatie en ondernemerschap bij verminderen voedselverspilling

Innovatie en ondernemerschap bij verminderen voedselverspilling Innovatie en ondernemerschap bij verminderen voedselverspilling Toine Timmermans, Programma manager duurzame voedselketens Bart Groesz, PLUS Klaassen supermarkt Overzicht workshop Innovatie & ondernemerschap

Nadere informatie

Glastuinbouw Business met Biomassa

Glastuinbouw Business met Biomassa Glastuinbouw Business met Biomassa Caroline Labrie, Jan Willem Donkers, Wageningen UR Glastuinbouw Douwe Frits Broens, LEI 27 september 2011 Inhoud Waardepiramide en de glastuinbouw Voorbeelden Aanpak

Nadere informatie

Voedselverspilling. Korte introductie 27/01/2015. Welvaartsprobleem of schaarste? Bart van Gogh. Opleiding agrarische economie

Voedselverspilling. Korte introductie 27/01/2015. Welvaartsprobleem of schaarste? Bart van Gogh. Opleiding agrarische economie Voedselverspilling Welvaartsprobleem of schaarste? Bart van Gogh, Sustainable Food Chains Wageningen UR Food & Biobased Research Korte introductie Bart van Gogh Opleiding agrarische economie Professionele

Nadere informatie

Krachten bundelen. Verspilling in Nederland

Krachten bundelen. Verspilling in Nederland Voedselverspilling Wereldwijd wordt zeker een derde van al het voedsel verspild. Daarmee worden ook de grondstoffen, het water en de energie verspild die nodig zijn om dat voedsel te produceren, te vervoeren

Nadere informatie

Biobased voedselverpakkingen

Biobased voedselverpakkingen Biobased voedselverpakkingen Technische aspecten 30 Juni 2015, Karin Molenveld Inhoud Introductie Biobased verpakkingen Wat is biobased Waarom biobased Wanneer biodegradeerbaar Catalogus Voorbeelden en

Nadere informatie

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken.

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken. Materiaal keuzes Waarom verpakken we het product? Dit is de eerste vraag die beantwoord moet worden. Immers als het niet nodig is om een product te verpakken, is een materiaal keuze ook niet nodig en ontstaat

Nadere informatie

Inhoudsstoffen van planten

Inhoudsstoffen van planten Inhoudsstoffen van planten CIV Tuinbouw & Uitgangsmaterialen - Biobased Economy 2015, Ton Baltissen Inhoudsstoffen van planten Wat zijn inhoudsstoffen Waarde van inhoudsstoffen Inhoudsstoffen van het product

Nadere informatie

Innovatieprogramma. New business met plantenstoffen uit de tuinbouw. Nieuwegein, 18 april 2017 Jan Smits Kenniscentrum Plantenstoffen

Innovatieprogramma. New business met plantenstoffen uit de tuinbouw. Nieuwegein, 18 april 2017 Jan Smits Kenniscentrum Plantenstoffen Innovatieprogramma New business met plantenstoffen uit de tuinbouw Nieuwegein, 18 april 2017 Jan Smits Kenniscentrum Plantenstoffen Ambitie Realisatie van nieuwe verdienmodellen met plantenstoffen voor

Nadere informatie

KOP VAN DE PRESENTATIE

KOP VAN DE PRESENTATIE GREEN PAPER AND CARDBOARD ANALYSE ALTERNATIEVE PLANTAARDIGE VEZELS VOOR PAPIER EN KARTON Dronten, december 2013 KOP VAN DE PRESENTATIE Door Hogeschool CAH Vilentum Annemarie van Leeuwen Michiel Klaassen

Nadere informatie

Congres biobased meets circular economy

Congres biobased meets circular economy Congres biobased meets circular economy Holistisch kijken naar organisaties en het aansturen op een balans tussen het creëren van meervoudige waardecreatie in ketens en de draagkracht van het (natuurlijk)

Nadere informatie

Biobased economy vanuit ketenperspectief. Woody Maijers Lector Integrale voedsel- en productieketens Directeur van De Ketencoach

Biobased economy vanuit ketenperspectief. Woody Maijers Lector Integrale voedsel- en productieketens Directeur van De Ketencoach Biobased economy vanuit ketenperspectief Woody Maijers Lector Integrale voedsel- en productieketens Directeur van De Ketencoach 1 Van lineair naar circulair 2 Van ketens naar netwerken Productie biomassa

Nadere informatie

WORKSHOP CIRCLE SCAN. Door Wouter-Jan Schouten

WORKSHOP CIRCLE SCAN. Door Wouter-Jan Schouten WORKSHOP CIRCLE SCAN Door Wouter-Jan Schouten WOUTER-JAN SCHOUTEN Doctoraal Bedrijfskunde, Erasmus Universiteit 21 jaar bij the Boston Consulting Group - Partner & Managing Director - Leider van NL Consumer

Nadere informatie

Bio NL. Een unieke collectie plantenstoffen: de brug tussen telers en nieuwe markten. Leon A. Mur Managing director

Bio NL. Een unieke collectie plantenstoffen: de brug tussen telers en nieuwe markten. Leon A. Mur Managing director Bio NL Een unieke collectie plantenstoffen: de brug tussen telers en nieuwe markten. Leon A. Mur Managing director Doelstelling Kenniscentrum Een doorbraak creëren voor de toepassing van plantenstoffen

Nadere informatie

ILVO s onderzoek naar valorisatie van tuinbouwreststromen: van idee tot marktintroductie

ILVO s onderzoek naar valorisatie van tuinbouwreststromen: van idee tot marktintroductie ILVO s onderzoek naar valorisatie van tuinbouwreststromen: van idee tot marktintroductie Nathalie Bernaert ILVO Food Pilot 19/06/2014 Kick off duurzaamheidsplatform FF Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek

Nadere informatie

Inhoud. Duurzaamheidsanalyse. Hoe. Voorbeelden Oefenen. Hoe groen is groen? Duurzaamheidsanalyse. Belang voor duurzame ontwikkeling

Inhoud. Duurzaamheidsanalyse. Hoe. Voorbeelden Oefenen. Hoe groen is groen? Duurzaamheidsanalyse. Belang voor duurzame ontwikkeling Hoe groen is groen? Duurzaamheidsanalyse voor duurzame ontwikkeling Themadag leren voor duurzame ontwikkeling, 12 mei 2016 STOAS Vilentum, Wageningen Dr ir Jerke W. de Vries Inhoud Duurzaamheidsanalyse

Nadere informatie

BIO BASED ECONOMY WERKT!

BIO BASED ECONOMY WERKT! Inhoudsstoffen uit uien Ui, meer dan voedingsbron alleen BIO BASED ECONOMY WERKT! GROene GRONDSTOFFEN Inhoudsstoffen GROene GRONDSTOFFEN Inhoudsstoffen uit uien Inleiding Uien zijn voor Nederland en zeker

Nadere informatie

Seminar: Mest(verwerking), compost en groene biomassa. 7 november 2013 Rob Aartssen

Seminar: Mest(verwerking), compost en groene biomassa. 7 november 2013 Rob Aartssen Seminar: Mest(verwerking), compost en groene biomassa 7 november 2013 Rob Aartssen Den Ouden Groep Wie zijn wij? Wat doen we nu? Wat doen we morgen? Een vruchtbare bodem! KOESTEREN OF (VER)KOPEN? Den Ouden

Nadere informatie

Roundtable voedselverspilling

Roundtable voedselverspilling Roundtable voedselverspilling Op maandag 4 april heeft de roundtable: Beperken van voedselverspilling, waarden van voedsel in de keten plaatsgevonden te Ede. Dit in het kader van het programma ketens en

Nadere informatie

De Voedselketen in Transitie

De Voedselketen in Transitie De Voedselketen in Transitie Rabobank Banking for Food Martijn Rol Sectorspecialist Food Passie voor food Contact en info www.rabobank.nl/food www.rabobank.nl/veehouderij Rabobank Foodzone @MWMRol 2 Programma

Nadere informatie

De rol van compost in de biobased economy. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen

De rol van compost in de biobased economy. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen De rol van compost in de biobased economy Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen 1 De Branche Vereniging Organische Reststoffen Branchevereniging voor verwerkers van groenafval en GFTafval

Nadere informatie

Wie zit er op mijn ei te wachten?

Wie zit er op mijn ei te wachten? Wie zit er op mijn ei te wachten? Charon Zondervan, programmaleider Healthy Food 20 mei 2015 Programma Eieren en gezondheid... (g)een logische combinatie Waar liggen de kansen? Innoveren OK, maar wat te

Nadere informatie

ECONOMISCHE HAALBAARHEID

ECONOMISCHE HAALBAARHEID ECONOMISCHE HAALBAARHEID EN LOGISTIEK PROCES ROND DE LOKALE PRODUCTIE VAN FYCOCYANINE EN SPIRULINA Provincie Oost-Vlaanderen, dienst Landbouw en Platteland ECONOMISCHE HAALBAARHEID EN LOGISTIEK PROCES

Nadere informatie

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment Samen vooruit in de circulaire economie Re-creating (y)our environment CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis Circulaire economie wat moet ik ermee? Circulaire economie: u hoort

Nadere informatie

Agri Investment Fund. Studienamiddag Bio Economie 9 November 2015. Marc Rosiers Nicolas De Lange

Agri Investment Fund. Studienamiddag Bio Economie 9 November 2015. Marc Rosiers Nicolas De Lange Agri Investment Fund Studienamiddag Bio Economie 9 November 2015 Marc Rosiers Nicolas De Lange Inhoudstafel 1. Agri Investment Fund 2. Actiedomeinen FromFarm tofood Smart Farming Sustainable Farming Biobased

Nadere informatie

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Frank Pierie Onderzoeker Hanzehogeschool Groningen 3/30/2017 1 Agenda 1. Introductie

Nadere informatie

Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016

Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Mensen en kapitaal In ons dagelijks werk maken onze mensen het verschil en daarom willen we goed voor onze mensen zorgen. Opleiding en ontwikkeling vormen

Nadere informatie

Voedselverspilling in cateringsector

Voedselverspilling in cateringsector Voedselverspilling in cateringsector VENECA No Waste Dinner 7 november 2011 Achtergrond Ministerie EL&I wil 20% reductie in voedselverspilling tussen 2009 2015 Veneca is de paraplu waaronder een unieke

Nadere informatie

VERKENNING van de BioBased Economy

VERKENNING van de BioBased Economy VERKENNING van de BioBased Economy Biobased of Biowaste? Vereniging van Ver(s)kenners Martijn Wagener 28-nov-2013 Indeling Introductie Virida! Wat is de Biobased Economy?! Principes: cascadering en raffinage!

Nadere informatie

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw de rol van onderzoek 19 oktober 2017, prof.dr.ir. Jack van der Vorst, lid concernraad Wageningen University & Research Wereldwijde uitdagingen land-

Nadere informatie

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen

Nadere informatie

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Frank Pierie Onderzoeker Hanzehogeschool Groningen 2/14/2017 1 Agenda 1. Introductie

Nadere informatie

OPEN PRODUCTIE CONCEPT. BioRaf 24/10/2013 Johan Verbruggen

OPEN PRODUCTIE CONCEPT. BioRaf 24/10/2013 Johan Verbruggen OPEN PRODUCTIE CONCEPT BioRaf 24/10/2013 Johan Verbruggen Ambitie OMC 1. Ter beschikking stellen infrastructuur 2. Ter beschikking stellen van productietechnologieën/-methoden 3. Ontwikkeling van nieuwe

Nadere informatie

Byosis Group. oplossingen voor vergisters; maisraffinage. Datum: September 2012

Byosis Group. oplossingen voor vergisters; maisraffinage. Datum: September 2012 Byosis Group oplossingen voor vergisters; maisraffinage Door: René Oudman Datum: September 2012 Bedrijf Byosis is opgericht in 2007. Technologie ontwikkeld samen met Wageningen Universiteit. Oprichters:

Nadere informatie

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 13 maart 2017 platform voor experts professionalisering van het verpakkingsvak profiel versterken binnen het bedrijfsleven

Nadere informatie

De waarde van biomassa

De waarde van biomassa De waarde van biomassa Betaalbaar beheer en onderhoud 1 oktober2015 Mireille Götz Programmamanager Omdat wij niet denken aan onze toekomstige generaties, zullen zij ons nooit vergeten Biobased Economy

Nadere informatie

Voedselverspilling LEI Wageningen UR. Anima Ruissen

Voedselverspilling LEI Wageningen UR. Anima Ruissen Voedselverspilling LEI Wageningen UR Anima Ruissen Inhoud - Deel I Introductie Maatschappelijke context Consumenten Omgeving, gedrag, eigen verantwoordelijkheid? De marktplaats Waar ketenpartijen en consumenten

Nadere informatie

Menu-engineering in restaurants

Menu-engineering in restaurants Menu-engineering in restaurants Machiel Reinders, Wageningen University & Research Joris Heijnen & Erik van Bommel, Variatie in de Keuken Marlijn Huitink & Coosje Dijkstra, Vrije Universiteit Amsterdam

Nadere informatie

Transitie naar een duurzame BBE CBBE-docentendag te Wageningen

Transitie naar een duurzame BBE CBBE-docentendag te Wageningen Transitie naar een duurzame BBE CBBE-docentendag te Wageningen De profit-benadering Oene Schriemer (Hogeschool VHL) Wageningen 4 februari 2015 Programma Inleiding Waardeketenanalyse Logistieke vraagstukken

Nadere informatie

Voedselverlies in ketenperspectief. Willy Sarlee OVAM Dienst beleidsinnovatie 15/10/2012

Voedselverlies in ketenperspectief. Willy Sarlee OVAM Dienst beleidsinnovatie 15/10/2012 Voedselverlies in ketenperspectief OVAM Dienst beleidsinnovatie Onderzoek Voedselverlies in ketenperspectief (1/20) gestart in april 2011 tot begin juli 2012 Uitgevoerd door Tritel Eerste deel = keten

Nadere informatie

It s time for us to do something about the health of our nation

It s time for us to do something about the health of our nation It s time for us to do something about the health of our nation april 2013 Aanleiding We maken ons zorgen over de verslechterende gezondheid van onze jeugd Percentage overgewicht jongeren blijft stijgen

Nadere informatie

Presentatie netwerkbijeenkomst Nebafa 2013

Presentatie netwerkbijeenkomst Nebafa 2013 Presentatie netwerkbijeenkomst Nebafa 2013 Korte profielschets Familiebedrijf sinds 1846, 180 aandeelhouders Verkoop van merkenpositie aan Dr Oekter in 2000 Actief in vermarkting van flour based technology

Nadere informatie

W210 Resource use efficiency voor de circulaire koolstofeconomie. Dr. Harriëtte Bos, Wageningen UR-FBR

W210 Resource use efficiency voor de circulaire koolstofeconomie. Dr. Harriëtte Bos, Wageningen UR-FBR W210 Resource use efficiency voor de circulaire koolstofeconomie Dr. Harriëtte Bos, Wageningen UR-FBR Prioriteiten NL voor circulaire economie Biomassa en voedsel Kunststoffen Bouw Maakindustrie Consumptiegoederen

Nadere informatie

SPIRULINA EN BLAUWE KLEURSTOF IN VOEDING DE BLAUWE KETEN

SPIRULINA EN BLAUWE KLEURSTOF IN VOEDING DE BLAUWE KETEN SPIRULINA EN BLAUWE KLEURSTOF IN VOEDING SPIRULINA EN BLAUWE KLEURSTOF IN VOEDING INLEIDING De commerciële teelt van de microalg Spirulina is één van de mogelijke alternatieven als nieuwe toepassing in

Nadere informatie

Wat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*?

Wat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*? Samenvatting van de bevindingen van de Nationale DenkTank 2012 boer Consument Wat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*? verwerker *De voorstellen van de denktank voor

Nadere informatie

Voedselhergebruik. Verslag Circular Economy Lab 10-23 juni 2015 - Utrecht

Voedselhergebruik. Verslag Circular Economy Lab 10-23 juni 2015 - Utrecht Voedselhergebruik. Verslag Circular Economy Lab 10-23 juni 2015 - Utrecht Jaarlijks verspillen we in Nederland gemiddeld 109 tot 162 kilo voedsel per persoon. Het grootste deel daarvan wordt thuis weggegooid,

Nadere informatie

Bijeenkomst Alumni Wageningen. Datum 15 april 2014. Bijdrage van de veredeling aan de wereldvoedselvoorziening

Bijeenkomst Alumni Wageningen. Datum 15 april 2014. Bijdrage van de veredeling aan de wereldvoedselvoorziening Bijeenkomst Alumni Wageningen Datum 15 april 2014 Bijdrage van de veredeling aan de wereldvoedselvoorziening Wageningen NM 10 1971 1979 Jan Omvlee 100% zelfstandig 100% mensen 100% groenten Onze aanpak

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta BZW Bijeenkomst Middelburg, 4 april 2017 Inhoudsopgave 1. Campus Zeeland 2. Bèta College 3. Kennis & Innovatie Netwerken

Nadere informatie

Smakelijke Vermarkting groente en fruit

Smakelijke Vermarkting groente en fruit Smakelijke Vermarkting groente en fruit Segmentatie van consumenten op leefstijl Waarom? Daarom! Er wordt te weinig en steeds minder groente en fruit gegeten. Verhoging van de groente en fruit consumptie

Nadere informatie

Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving

Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving Dr. Hans Derksen Lector Biobased Economy Het petrochemisch tijdperk? een kort interval in de geschiedenis van de mensheid! De wereldoliereserves

Nadere informatie

Toelichting op de Nederlandse Roadmap Bioraffinage

Toelichting op de Nederlandse Roadmap Bioraffinage Toelichting op de Nederlandse Roadmap Bioraffinage René van Ree & Bert Annevelink Informatiebijeenkomst Innovatieagenda Energie, 3 november 2009 Inhoud presentatie introductie begrip bioraffinage Nederlandse

Nadere informatie

Innovatieve ketensamenwerking & onderwijs

Innovatieve ketensamenwerking & onderwijs Innovatieve ketensamenwerking & onderwijs 2e docentendag CBBE 24-06-2015 Gert-Jan van Delft HAS Hogeschool samen-vatting Innovatie, onderwijs, ketensamenwerking en BBE overzicht Ketens in BBE perspectief

Nadere informatie

Bio-economie en circulaire economie

Bio-economie en circulaire economie Bio-economie en circulaire economie Dirk Van Gijseghem, Departement LV Dimitri Strijbos, Vlaanderen Circulair EWI-focus 24 22 maart 2017 1. Bio-economie en Circulaire economie 2. Europees beleid 3. Vlaams

Nadere informatie

Vezels als grondstof voor biobased producten. Ir. Maurice Henssen (Bioclear b.v.)

Vezels als grondstof voor biobased producten. Ir. Maurice Henssen (Bioclear b.v.) Vezels als grondstof voor biobased producten Ir. Maurice Henssen (Bioclear b.v.) Opdrachtverlening STOWA Grondstoffenfabriek Inhoud presentatie Inventarisatie hoogwaardige afzetmogelijkheden zeefgoed Technische,

Nadere informatie

SBIR Verduurzamen voedselproductie

SBIR Verduurzamen voedselproductie SBIR Verduurzamen voedselproductie Informatiebijeenkomst 16 juli 2014 Alexia Michel, Ministerie EZ Topsector Agri&Food en Tuinbouw&Uitgangmaterialen Achtergrond Initiatief: topsector Agri&Food en ministerie

Nadere informatie

Bijlage1: Partners Taskforce Circular Economy in Food

Bijlage1: Partners Taskforce Circular Economy in Food Bijlage1: Partners Taskforce Circular Economy in Food Wageningen University & Research Wageningen Food & Biobased Research een contractonderzoeksinstituut van Wageningen University & Research- ondersteunt

Nadere informatie

Agriculture Voedselverspilling

Agriculture Voedselverspilling Agriculture Voedselverspilling Supermarkt van de toekomst Voedselverspilling? Wat is dat? Wanneer vind jij dat er (meer) sprake is van voedselverspilling 1. Het brood uit de supermarkt dat niet meer vers

Nadere informatie

Waste food. Thema maaltijd. Lilian Kamphof Marlon Lammertink Marjon Sluis PVB Maart pg. 1

Waste food. Thema maaltijd. Lilian Kamphof Marlon Lammertink Marjon Sluis PVB Maart pg. 1 Waste food Thema maaltijd Lilian Kamphof Marlon Lammertink Marjon Sluis PVB Maart 2012 pg. 1 Voorwoord Als PVB bij de CAH Dronten organiseren wij, Lilian Kamphof, Marlon Lamertink en Marjon Sluis verschillende

Nadere informatie

Biobased verpakkingen

Biobased verpakkingen Biobased verpakkingen KIDV verdiepingsbijeenkomst 10 februari 2014, Karin Molenveld Inhoud Introductie Biobased verpakkingen Wat is biobased Waarom biobased Wanneer biodegradeerbaar Catalogus Voorbeelden

Nadere informatie

De shopper's guide to Bestrijdingsmiddel

De shopper's guide to Bestrijdingsmiddel De shopper's guide to Bestrijdingsmiddel Wat is het verschil? Uit een studie van het Milieu-werkgroep EWG een simulatie van duizenden consumenten eten van hoge en lage pesticideninzet diëten blijkt dat

Nadere informatie

Bioraffinage in de Peel, meerwaarde halen uit gras en gewas: de resultaten

Bioraffinage in de Peel, meerwaarde halen uit gras en gewas: de resultaten Bioraffinage in de Peel, meerwaarde halen uit gras en gewas: de resultaten Wim van Doorn Schone technologie Biobased Economy Milieu Inhoud 1. Demonstratieproject 2. Wat is bioraffinage? 3. Bioraffinage

Nadere informatie

ZUIDWEST-NEDERLAND DE NATIONALE KOPLOPER (OP WEG NAAR DE BIOBASED DELTA) Biobased Business Cases

ZUIDWEST-NEDERLAND DE NATIONALE KOPLOPER (OP WEG NAAR DE BIOBASED DELTA) Biobased Business Cases ZUIDWEST-NEDERLAND DE NATIONALE KOPLOPER (OP WEG NAAR DE BIOBASED DELTA) Biobased Business Cases Mei 18, 2011 Waarom koploper? Zuidwest-Nederland: Aanwezigheid grondstoffen Hoogwaardige bedrijven in agro,

Nadere informatie

Voedselverspilling in de groente- en fruitsector

Voedselverspilling in de groente- en fruitsector Voedselverspilling in de groente- en fruitsector Groenten en fruit passen in een duurzaam voedingspatroon en in een gezonde leefstijl. Daarmee zijn groenten en fruit goed voor mens en maatschappij. We

Nadere informatie

J&S Packaging produceerde 100 miljoen schaaltjes voor de AGF-sector in 2014

J&S Packaging produceerde 100 miljoen schaaltjes voor de AGF-sector in 2014 J&S Packaging produceerde 100 miljoen schaaltjes voor de AGF-sector in 2014 Tholen - J&S Packaging is al jarenlang actief in diverse soorten verpakkingen en sinds vijf jaar levert het bedrijf aan de AGF-sector

Nadere informatie

'Waar komt melk vandaan?' 'Uit de winkel!'. Natuurlijk weet iedereen dat melk uit de koe komt, maar je staat er niet zo vaak bij stil!

'Waar komt melk vandaan?' 'Uit de winkel!'. Natuurlijk weet iedereen dat melk uit de koe komt, maar je staat er niet zo vaak bij stil! Kijkje in de keuken 'Waar komt melk vandaan?' 'Uit de winkel!'. Natuurlijk weet iedereen dat melk uit de koe komt, maar je staat er niet zo vaak bij stil! Tussen de productie van voeding en het opeten

Nadere informatie

Agenda Workshop PHA-Programma

Agenda Workshop PHA-Programma Agenda Workshop PHA-Programma Productie en applicatie van polyhydroxyalkanoaten uit afvalstromen Locatie: Wageningen UR Forum gebouwnummer 102, zaal C107 Droevendaalsesteeg 2 6708 PB Wageningen Datum:

Nadere informatie

VOEDSELVERSPILLING FENOMEEN, IMPACT EN BELEID

VOEDSELVERSPILLING FENOMEEN, IMPACT EN BELEID VOEDSELVERSPILLING FENOMEEN, IMPACT EN BELEID Kris Roels Interdepartementale Werkgroep Voedselverlies Velt studiedag Te gebruiken vanaf, Vlaams Parlement, 23/11/2013 Inhoud Wat is voedselverlies en verspilling?

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Bijpraten Raadsleden Vlissingen, 10 april 2017 Agenda > Welkom: Harry van der Maas (voorzitter stuurgroep) > Stand

Nadere informatie

Naar een gezonder voedselaanbod

Naar een gezonder voedselaanbod Naar een gezonder voedselaanbod Annet Roodenburg, lector Voeding & Gezondheid, HAS Hogeschool AgriFoodtech Platform, Klarenbeek 12 oktober 2017 #DAFW17 @RoodenburgA Personalized Nutrition Wat is gezonde

Nadere informatie

Inventarisatie van biomassa in Noord-Brabant en Vlaanderen

Inventarisatie van biomassa in Noord-Brabant en Vlaanderen Inventarisatie van biomassa in Noord-Brabant en Vlaanderen 25 januari 2018 Alexander Compeer Avans Hogeschool Centre of Expertise Biobased Economy Huidige situatie Maaisel blijft liggen op of naast het

Nadere informatie

Regionale voedselketens. Koen Nouws Keij 3 juni 2014

Regionale voedselketens. Koen Nouws Keij 3 juni 2014 Regionale voedselketens Koen Nouws Keij 3 juni 2014 Koen Nouws Keij directeur Food Drink Experience en bestuurder stichting Diverzio Regionale voedselketens Kansen en uitdagingen? Wat is de theorie en

Nadere informatie

Waardeketen MVO verslag 2017

Waardeketen MVO verslag 2017 Waardeketen MVO verslag 2017 Mensen en kapitaal In ons dagelijks werk maken onze mensen het verschil en daarom willen we goed voor onze mensen zorgen. Opleiding en ontwikkeling vormen een speerpunt in

Nadere informatie

Verbeter de kwaliteit van het leven

Verbeter de kwaliteit van het leven Verbeter de kwaliteit van het leven In de zorgsector is voedselverspilling een kans! 7 december 2017, Toine Timmermans, Joost Snels Kwaliteit van leven: 3 grote vraagstukken https://michielhaas.nl/wp-content/uploads/2013/02/ijsbeer-opschots.jpg

Nadere informatie

Circulaire Economie Tilburg. Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau

Circulaire Economie Tilburg. Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau Circulaire Economie Tilburg Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau 28 november 2017 Aanleiding Aanpak circulaire economie Tilburg (december 2016): Voedsel: minder voedselverspilling Consumptiegoederen

Nadere informatie

Factsheet voedselverspilling bij de consument

Factsheet voedselverspilling bij de consument Factsheet voedselverspilling bij de consument VERSIE: MAART 2014 1. Waarvoor dient dit document? De factsheet is een initiatief van de interdepartementale werkgroep voedselverlies van de Vlaamse overheid

Nadere informatie

PPS Food Value Impact. Presentatie Netwerkdag Topsector T&U 3 april 2018

PPS Food Value Impact. Presentatie Netwerkdag Topsector T&U 3 april 2018 PPS Food Value Impact Presentatie Netwerkdag Topsector T&U 3 april 2018 Wat is er aan de hand? We zijn te dik, te ongezond en eten niet altijd duurzaam... Interventies kunnen... Consumenten helpen om gezonder

Nadere informatie

Toekomstige Biobased Materialen. Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products

Toekomstige Biobased Materialen. Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products Toekomstige Biobased Materialen Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products Geld verdienen met biomaterialen 23 november 2011 Groene grondstoffen in non-food toepassingen Zo oud als de mensheid!

Nadere informatie

Sept 2014. Workshop Provincie Flevoland Innovatiekansen voor gras Huhtamaki Grasverpakking

Sept 2014. Workshop Provincie Flevoland Innovatiekansen voor gras Huhtamaki Grasverpakking Sept 2014 Workshop Provincie Flevoland Innovatiekansen voor gras Huhtamaki Grasverpakking Harald Kuiper, 24 Sept 2014 Korte introductie Huhtamaki Wereldwijde producent van consumentenverpakkingen en speciale

Nadere informatie

Ontwikkelingen rond de opwerking van organische reststromen en biomassa. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen

Ontwikkelingen rond de opwerking van organische reststromen en biomassa. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen Ontwikkelingen rond de opwerking van organische reststromen en biomassa Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen 1 Inhoud Over de BVOR Over organische reststromen & biomassa: Waar hebben

Nadere informatie

De voedselketenles LES 1 VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt?

De voedselketenles LES 1 VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt? VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt? 1 Hoe denk je dat de aardbeienjam op jouw boterham terecht is gekomen? Wat is er allemaal nodig om die aardbeienjam op jouw boterham

Nadere informatie

Warmte in de Suiker: Het mes snijdt aan twee

Warmte in de Suiker: Het mes snijdt aan twee Warmte in de Suiker: Het mes snijdt aan twee kanten Economie & Duurzaam Waarom? Knelpunten Toekomst COSUN Coöperatie met 10.000000 leden Optimaal tot waarde brengen van Agrarische grondstoffen Aviko :

Nadere informatie

Bio Base Europe Innovation & Training for the bio-based economy

Bio Base Europe Innovation & Training for the bio-based economy Biopark Terneuzen Duurzame havens Bio Base Europe Innovation & Training for the bio-based economy Terneuzen Diepgang 12,50 meter Oppervlakte circa 2100 ha Ports of Vlissingen and Terneuzen Vlissingen Diepgang

Nadere informatie

Dennis Froeling 2 februari 2017

Dennis Froeling 2 februari 2017 Dennis Froeling 2 februari 2017 Inhoudsopgave HVC Huidige verwerking (berm)gras Uitgangpunten (berm)gras verwerking Technologieën Gras naar papier HVC: Samen halen we eruit wat erin zit 52 aandeelhouders:

Nadere informatie

Het Groene Hart Werkt

Het Groene Hart Werkt Het Groene Hart Werkt Verwaarding van grasmaaisels Aldert van der Kooij Alphen a/d Rijn, 29 maart 2018 Wat zijn maaisels? Maaisels van wegbermen, dijken, parken, watergangen en natuurterreinen Bestaat

Nadere informatie

Centre for Biobased Economy Innoveren van kennisoverdracht. Gerlinde van Vilsteren, 23 juni 2015

Centre for Biobased Economy Innoveren van kennisoverdracht. Gerlinde van Vilsteren, 23 juni 2015 Centre for Biobased Economy Innoveren van kennisoverdracht Gerlinde van Vilsteren, 23 juni 2015 Onderzoeksagenda Biobased Economy 2015-2027 B4B: biobased voor bedrijven, burgers en beleid - ONDERWIJS Kansen

Nadere informatie