Biobased voedselverpakkingen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Biobased voedselverpakkingen"

Transcriptie

1 Biobased voedselverpakkingen Technische aspecten 30 Juni 2015, Karin Molenveld

2 Inhoud Introductie Biobased verpakkingen Wat is biobased Waarom biobased Wanneer biodegradeerbaar Catalogus Voorbeelden en technische aspecten Vooruitblik 2

3 Verpakkingen Verpakkingen zijn omhullingen van voedsel of andere producten, die na gebruik over het algemeen worden weggegooid als verpakkingsafval materiaal functie afvalfase 3

4 Duurzaamheid van een verpakking Beschermen van een product Verlengen van de houdbaarheid Voorkomen van verlies Minder productuitval Milieu impact van een verpakking is slechts een fractie van de milieu impact van een verpakt product 4

5 Biobased en / of biodegradeerbaar Biobased Biologisch afbreekbaar De grondstoffen zijn direct of indirect afkomstig uit de natuur De afbraak van het product wordt gekatalyseerd door biologische activiteit 5

6 Biobased en / of biodegradeerbaar Biobased Biologisch afbreekbaar De grondstoffen zijn direct of indirect afkomstig uit de natuur De afbraak van het product wordt gekatalyseerd door biologische activiteit 6

7 Biobased materialen in verpakkingen In de vorm van papier, karton en hout worden biobased materialen al zeer veel toegepast Toename van plastic verpakkingen Verdringing van glas, papier, karton en hout 20% 15% papier en karton 41% plastic 8% 6% 15% 40% 7% 17% metaal glas hout 31% Op basis van gewicht (Nedvang) Op basis van verpakt product (EuPC) 7

8 End-of Life bio-plastics Biobased plastics composteerbaar plastic Meer dan de helft van de bioplastics is niet biologisch afbreekbaar PLA (polymelkzuur) Zetmeelblends Fossiele afbreekbare plastics Bio-PET Bio-PE 8

9 Catalogus Biobased verpakkingen In opdracht van Min. EZ Doel: Etaleren van Biobased verpakkingen Opzet Deel 1: Achtergrond informatie Deel 2: Biobased verpakkingen per productgroep Deel 3: Informatie over leveranciers en referenties Ook Engelstalige versie beschikbaar!

10 Voorbeelden uit diverse marktsegmenten Groenten en fruit Vloeibaar voedsel Koffie en thee Diepvriesverpakkingen Geschuimde verpakkingen Disposables Food contact approval 10

11 Groenten en Fruit Materialen Afvalfase Papier, karton, pulp trays. Plastic trays en foliën op basis van PLA, Zetmeel blends, cellofaan Voordelen voor composteerbare materialen Doorlaatbaarheid voor water soms voordeel Marketing; Bioproducten in bioverpakking 11

12 Één stap verder Tomaten verpakking uit resten van tomatenplanten! 12

13 Vloeibaar voedsel (flessen en bekers) Materialen Afvalfase Drankkartons Bio-PET, Bio-PE PLA bekers en flessen PET en plastic recycling Kansen voor drankenkartons en PLA bekers Barrière eigenschappen vaak belangrijk Zowel flessen/kartons als doppen (afsluiting) 13

14 Integrale aanpak belangrijk Vervanging van PS Yoghurt beker uit PLA; redesign 14

15 Koffie en thee Materialen Afvalfase Papier en karton Cellofaan laminaten PLA theezakjes Voordelen voor composteerbare materialen Barrière eigenschappen zeer belangrijk Nu vaak laminaten (met aluminium) 15

16 Voordelen in de afvalfase Composteerbare laminaten Vaak op basis van Cellofaan in combinatie met Mater-bi, of PLA 16

17 Disposables Materialen Afvalfase Gecoat karton, Roots PLA, zetmeelblends Voordelen voor composteerbare materialen Kansen gescheiden inzameling Bestendigheid tegen hoge temperaturen 17

18 Nieuwe ontwikkelingen Koffiebekertjes op basis van PLA 18

19 Diepvriesverpakking Materialen Afvalfase Gecoat karton, PLA blends, PHA blends Voordelen voor composteerbare materialen Bestendigheid tegen lage temperaturen Voorkomen van uitdroging van producten 19

20 Nieuwe functionaliteiten Freezer-to-oven bag op basis van Arnitel Eco, DSM Ook op basis van PHA (Mirel) mogelijk heden voor combinatie warm en koud. 20

21 Geschuimde verpakkingen Materialen Functionaliteit Paperfoam, Ecovio schuim, Biofoam (PLA) Bescherming van een product! Paperfoam kan bij oud papier maar ook bij groenafval Vaak ook vervanging van PS 21

22 Nieuwe functionaliteiten IJs blijft langer koud in Biofoam 22

23 Food contact approval Materialen Nieuw erbij Cellofaan, PLA, diverse zetmeel blends, Ecovio Solanyl, diverse Mirel (PHA) materialen Vaak lange en kostbare goedkeuringstrajecten 23

24 Ontwikkelingen in de markt Afgelopen periode grote groei drop-in plastics (bio-pet, biope) Toename gebruik reststromen ook in karton Bouw productie faciliteiten Succinic acid (PBS) PLA PEF PHA s 24

25 Vragen? 25

Biobased verpakkingen

Biobased verpakkingen Biobased verpakkingen KIDV verdiepingsbijeenkomst 10 februari 2014, Karin Molenveld Inhoud Introductie Biobased verpakkingen Wat is biobased Waarom biobased Wanneer biodegradeerbaar Catalogus Voorbeelden

Nadere informatie

Trend: Toename van biobased in verpakken. Karen van de Stadt

Trend: Toename van biobased in verpakken. Karen van de Stadt Trend: Toename van biobased in verpakken Karen van de Stadt Waarom biobased in verpakken? Altijd instroom nodig Hernieuwbare materialen Innovatie Heilige graal? 2 Copyright 2017 KIDV 3 Copyright 2017 KIDV

Nadere informatie

Catalogus biobased verpakkingen

Catalogus biobased verpakkingen Catalogus biobased verpakkingen KARIN MOLENVELD EN MARTIEN VAN DEN OEVER Ingekort door René Kolsteren 1 Biobased materialen Introductie In deze catalogus worden de meest gebruikte biobased materialen en

Nadere informatie

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek Biobased Economy Wageningen UR Food & Biobased Research Windesheim 3 december, Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen UR Food

Nadere informatie

Biobased materialen. College 30 september 2013 VHL. Karin Molenveld

Biobased materialen. College 30 september 2013 VHL. Karin Molenveld Biobased materialen College 30 september 2013 VHL Karin Molenveld (karin.molenveld@wur.nl) Inhoud Introductie Wat zijn biopolymeren Hernieuwbaar (biobased) Biologisch afbreekbaar/composteerbaar Stand van

Nadere informatie

PHA programma: Introductie & consortium vorming

PHA programma: Introductie & consortium vorming PHA programma: Introductie & consortium vorming Christiaan Bolck Program manager materials - Wageningen UR Workshop PHA 17 December 2013 Wageningen Forum Biorefinery; nieuwe waardeketens van groene grondstoffen

Nadere informatie

Biobased plastics : grondstoffen, productie, types & circulariteit

Biobased plastics : grondstoffen, productie, types & circulariteit Biobased plastics : grondstoffen, productie, types & circulariteit Christiaan Bolck Wageningen Food & Biobased Research KIVI Duurzame Fabrieken - 28 mei, The Gallery, Enschede Biomass Biobased Products

Nadere informatie

Van onderzoek bij Wageningen Food & Biobased Research naar onderwijs

Van onderzoek bij Wageningen Food & Biobased Research naar onderwijs Van onderzoek bij Wageningen Food & Biobased Research naar onderwijs CBBE-docentendag 13 September 2016, Ben van den Broek Wageningen University & Research Universiteit Onderzoekinstelling 2 Wageningen

Nadere informatie

Duurzame laminaten. Maart 2015. Patrick Gerritsen/ Maurice Geerlings

Duurzame laminaten. Maart 2015. Patrick Gerritsen/ Maurice Geerlings Maart 2015 Patrick Gerritsen/ Maurice Geerlings 1 Inhoud: Bio4Pack BV en PG Kaas? Hoe werken we? Wat zijn composteerbare verpakkingen en hoe herken je ze? Wat zijn hernieuwbare verpakkingen en hoe herken

Nadere informatie

Bioplastics4U : keuzetool Bioplastics (Concept)

Bioplastics4U : keuzetool Bioplastics (Concept) Bioplastics4U : keuzetool Bioplastics (Concept) Opmerkingen bij versie 1.0 Deze versie 1.0 is een concept dat gelanceerd is tijdensde Dutch Design Week in Eindhoven 2014. Het is besproken met gebruikers

Nadere informatie

Eindsymposium RAAK PRO Biopolymeren. 17 maart 2016

Eindsymposium RAAK PRO Biopolymeren. 17 maart 2016 Eindsymposium RAAK PRO Biopolymeren 17 maart 2016 Programma 13.30 Welkom (Jappe de Best, Avans Hogeschool) 13.40 Relevantie van Stabiliteit polymeren voor end of life opties (Karin Molenveld, WUR-FBR)

Nadere informatie

Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen

Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen Kennisinstituut Duurzaam Verpakken Factsheet, augustus 2018 1 Introductie In de afgelopen periode is een brede discussie ontstaan over de vraag

Nadere informatie

Samen duurzamer uerpakken. Baslsregels Duurzame Verpakkln.gen.

Samen duurzamer uerpakken. Baslsregels Duurzame Verpakkln.gen. Samen duurzamer uerpakken Baslsregels Duurzame Verpakkln.gen. versie 01.I 2019 Overbodig verpakkingsmateriaal weglaten Reduceren formaat en gewicht verpakkingen S;muleren hergebruik Verpakking kan

Nadere informatie

Kansen voor duurzamere producten

Kansen voor duurzamere producten Kansen voor duurzamere producten Trends en voorbeelden Marc Marsidi Partners for Innovation 15 juni 2016 1. Waarom duurzaam? Groeiende wereldbevolking (2050 > 10 miljard) Klimaatverandering Uitputting

Nadere informatie

Toekomstige Biobased Materialen. Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products

Toekomstige Biobased Materialen. Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products Toekomstige Biobased Materialen Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products Geld verdienen met biomaterialen 23 november 2011 Groene grondstoffen in non-food toepassingen Zo oud als de mensheid!

Nadere informatie

Weggooiwijzer. Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies. Augustus 2017

Weggooiwijzer. Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies. Augustus 2017 Weggooiwijzer Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies Augustus 2017 Inleiding Als bedrijf dat verpakte producten op de markt brengt, kunt u het afnemers en consumenten makkelijk

Nadere informatie

BIODORE GO NATURAL EXPLORE FOOD EXPLORE NATURE EXPLORE DRINKS EXPLORE FESTIVALS EXPLORE YOURSELF EXPLORE PEOPLE

BIODORE GO NATURAL EXPLORE FOOD EXPLORE NATURE EXPLORE DRINKS EXPLORE FESTIVALS EXPLORE YOURSELF EXPLORE PEOPLE BIODORE GO NATURAL Disposables en verpakkingen, gemaakt van uitsluitend natuurlijke materialen. Biodore toont ons de natuur in al haar schoonheid. Biodore laat ons de veelzijdigheid van de natuur ervaren.

Nadere informatie

Verpakking en voedselverspilling

Verpakking en voedselverspilling Verpakking en voedselverspilling Presentatie NVVL Hester Klein Lankhorst, directeur In deze presentatie Een korte introductie: Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV). Welke kennis vraagt optimaliseren

Nadere informatie

Pictogram Bekers. Ontwikkeling pictogram afvalscheiding bekers. Versie 1.0 Mei Mijksenaar.

Pictogram Bekers. Ontwikkeling pictogram afvalscheiding bekers. Versie 1.0 Mei Mijksenaar. Pictogram Ontwikkeling pictogram afvalscheiding bekers Versie 1.0 Mei 2018 Inhoudsopgave 1 Verschillende typen bekers 3 2 Gescheiden inzameling 4 3 Specifiek of generiek pictogram 5 4 Uitgangspunten ontwerp

Nadere informatie

Weggooiwijzer. Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies. November 2018

Weggooiwijzer. Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies. November 2018 Weggooiwijzer Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies November 2018 Inleiding Als bedrijf dat verpakte producten op de markt brengt, kunt u het afnemers en consumenten makkelijk

Nadere informatie

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken.

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken. Materiaal keuzes Waarom verpakken we het product? Dit is de eerste vraag die beantwoord moet worden. Immers als het niet nodig is om een product te verpakken, is een materiaal keuze ook niet nodig en ontstaat

Nadere informatie

Design challenges with Biobased Plastics. CleanTech onderzoeksprogramma Frans Kappen, Food & Biobased Research Oktober 2013

Design challenges with Biobased Plastics. CleanTech onderzoeksprogramma Frans Kappen, Food & Biobased Research Oktober 2013 Design challenges with Biobased Plastics CleanTech onderzoeksprogramma Frans Kappen, Food & Biobased Research Oktober 2013 1 WHAT IS GOING ON? Duurzaam Afbreekbaar Composteerbaar Biobased De eerste emmers

Nadere informatie

Biobased Economy: van groene grondstoffen naar biobased materialen

Biobased Economy: van groene grondstoffen naar biobased materialen Biobased Economy: van groene grondstoffen naar biobased materialen Wageningen UR Food & Biobased Research Fontys, 24 februari 2014, L.A.M. (Ben) van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen

Nadere informatie

Resultaten enquête gemeenten % van de gemeente zamelt in: wat brengt de toekomst?

Resultaten enquête gemeenten % van de gemeente zamelt in: wat brengt de toekomst? Resultaten enquête gemeenten 2017 97% van de gemeente zamelt in: wat brengt de toekomst? Stichting HEDRA 16 november 2017 Inleiding Inzameling drankenkartons Vanaf 1 januari 2015 ontvangen gemeenten een

Nadere informatie

Bio is een marketing kreet. Die veel te vaak wordt misbruikt

Bio is een marketing kreet. Die veel te vaak wordt misbruikt Bio is een marketing kreet Die veel te vaak wordt misbruikt Bio based plastics Besparing aardolie is onnodig Besparing aardolie is vaak fictie CO2 besparing is niet bewezen Grondstof productie gaat vaak

Nadere informatie

100% recyclebare verpakkingen; is dat mogelijk? Gemeentelijk grondstoffen congres Door: Karin Lemmen

100% recyclebare verpakkingen; is dat mogelijk? Gemeentelijk grondstoffen congres Door: Karin Lemmen 100% recyclebare verpakkingen; is dat mogelijk? Gemeentelijk grondstoffen congres Door: Karin Lemmen Onderwerpen WE are BEL - Merken BEL GROUP in Nederland Portfolio Leerdammer Wat is belangrijk in onze

Nadere informatie

Biobased Inkopen. De koffiebeker. Rob Heijink Categoriemanager Catering IUC BV RWS

Biobased Inkopen. De koffiebeker. Rob Heijink Categoriemanager Catering IUC BV RWS De koffiebeker Rob Heijink Categoriemanager Catering IUC BV RWS Achtergrond Studie Milgro; 175 miljoen bekers per jaar Slechte scores met afvalscheiden Randvoorwaarden in kaart brengen voor duurzame koffiebeker

Nadere informatie

Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt

Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt Verpakkingen Een inwoner van Europa opent gemiddeld 7 verpakkingen per dag. Dit is gemiddeld 157 kilo verpakkingsafval per persoon per jaar. Wat bijna 40% van het

Nadere informatie

Hoe kunnen we bioplastics recycleren?

Hoe kunnen we bioplastics recycleren? is materiaalbewust Hoe kunnen we bioplastics recycleren? SAMEN MAKEN WE MORGEN MOOIER OVAM WWW.OVAM.BE 1 Zijn 100% biogebaseerde flessen biologisch afbreekbaar? Mogen die samen met andere PET-flessen bij

Nadere informatie

Van de Plastics Strategy op EU niveau tot de uitbreiding van de blauwe zak. 3 mei 2018

Van de Plastics Strategy op EU niveau tot de uitbreiding van de blauwe zak. 3 mei 2018 Van de Plastics Strategy op EU niveau tot de uitbreiding van de blauwe zak 3 mei 2018 Wat is er gaande rond plastics? EU: Circulaire economie met wetgevend pakket EU: Plastics Strategy BE: Uitbreiding

Nadere informatie

Biologische afbreekbaarheid: enkele fabels en feiten op een rij

Biologische afbreekbaarheid: enkele fabels en feiten op een rij Factsheet nr. 3 Biologische afbreekbaarheid: enkele fabels en feiten op een rij Soms lijkt het wel een trend om biobased en andere materialen biologisch afbreekbaar te noemen. Klinkt toch ook geweldig?

Nadere informatie

Weggooiwijzer. Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies. November 2016

Weggooiwijzer. Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies. November 2016 Weggooiwijzer Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies November 2016 Inleiding Als bedrijf dat verpakte producten op de markt brengt, kunt u het afnemers en consumenten makkelijk

Nadere informatie

ASN Bank. Beleid plastics

ASN Bank. Beleid plastics ASN Bank Beleid plastics 2 Februari 2019 ASN Bank Expertisecentrum Duurzaamheid Inhoudsopgave A. Inleiding 5 B. Onze visie op gebruik van plastics 5 C. Plastics 6 C.1 Schade aan het milieu 6 C.2 Minder

Nadere informatie

Seminar Samen Circulair. Vincent Kok & Femke Mackenzie 1 november 2018 Indaver Alphen aan den Rijn

Seminar Samen Circulair. Vincent Kok & Femke Mackenzie 1 november 2018 Indaver Alphen aan den Rijn Seminar Samen Circulair Vincent Kok & Femke Mackenzie 1 november 2018 Indaver Alphen aan den Rijn Agenda 2 Product van onze samenwerking Waarom is kwaliteit zo belangrijk? Wat gaan we doen? Toonaangevend

Nadere informatie

Design for Recycling is zelden one size fits all. Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018

Design for Recycling is zelden one size fits all. Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018 Design for Recycling is zelden one size fits all Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018 Design voor Recycling, is zelden one size fits all De onderwerpen: Waarom ook alweer duurzaam verpakken? Welke basisprincipes

Nadere informatie

Een plan van aanpak en een productdossier, voorbeeld 2 (food)

Een plan van aanpak en een productdossier, voorbeeld 2 (food) Een plan van aanpak en een productdossier, voorbeeld 2 (food) In het plan van aanpak legt u de te nemen stappen vast om nieuwe en te wijzigen verpakkingen aan de Essentiële Eisen te laten voldoen. Tevens

Nadere informatie

Weggooiwijzer. Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies. Versie december 2014

Weggooiwijzer. Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies. Versie december 2014 Weggooiwijzer Richtlijn voor bedrijven voor het toepassen van weggooi-instructies Versie december 2014 Inleiding Als bedrijf dat verpakte producten op de markt brengt, kunt u het afnemers en consumenten

Nadere informatie

Pilot Biobased Bekers

Pilot Biobased Bekers Pilot Biobased Bekers Tips, achtergrondinformatie en evaluatie van de pilot Ir. C.H. Bolck Rapport nummer 1554 en het ISBN 978-94-6257-512-7 Colofon Titel Biobased Bekers - Tips, achtergrondinformatie

Nadere informatie

Verpakken. Karen van de Stadt

Verpakken. Karen van de Stadt Verpakken Karen van de Stadt Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie inzetten om bij te dragen aan het sluiten

Nadere informatie

7,5oz/ 180ml - Vending

7,5oz/ 180ml - Vending 7,5oz/ 180ml - Vending 70,3 mm Totaalinhoud: 220ml Schenkinhoud: 180ml 93 mm 46 mm 93 mm Diameter bovenkant 70.3 mm Diameter bodem 46 mm Totaalinhoud 180 ml Schenkinhoud 160 ml Artikelnr 60106 Dozen per

Nadere informatie

Compostable concept. Verpakkingen met een end-of-life oplossing. KOPLOPER in verpakkingen en disposables

Compostable concept. Verpakkingen met een end-of-life oplossing. KOPLOPER in verpakkingen en disposables Compostable concept Verpakkingen met een end-of-life oplossing KOPLOPER in verpakkingen en disposables Als bedrijf wilt u natuurlijk bijdragen aan een beter milieu. Dit kan op veel verschillende manieren.

Nadere informatie

Simplastic. UMCU Analyse Plastic Omverpakkingen. Juli 2016

Simplastic. UMCU Analyse Plastic Omverpakkingen. Juli 2016 Simplastic UMCU Analyse Plastic Omverpakkingen Juli 2016 SAMENVATTING De Circle Scan die voor de Simplastic pilot is uitgevoerd is, na overleg met de pilot partners, verder ingezoomd op Verpleegafdelingen

Nadere informatie

16R.00045 RAADSINFORMATIEBRIEF 16R.00045

16R.00045 RAADSINFORMATIEBRIEF 16R.00045 RAADSINFORMATIEBRIEF 16R.00045 ^Įļ ļļjjļļļjļ gemeente WOERDEN Van college van burgemeester en wethouders Datum : 2 februari 2016 Portefeuillehouder(s) : wethouder Stolk Portefeuille(s) : Afval S Reiniging

Nadere informatie

Catalogus biobased verpakkingen KARIN MOLENVELD EN MARTIEN VAN DEN OEVER

Catalogus biobased verpakkingen KARIN MOLENVELD EN MARTIEN VAN DEN OEVER Catalogus biobased verpakkingen KARIN MOLENVELD EN MARTIEN VAN DEN OEVER Catalogus biobased verpakkingen Karin Molenveld en Martien van den Oever 2 Uitgegeven in de reeks Groene Grondstoffen. Duurzaamheid

Nadere informatie

BIODORE GO NATURAL. tot zijn recht komt. Voor iedere werknemer in de

BIODORE GO NATURAL. tot zijn recht komt. Voor iedere werknemer in de BIODORE GO NATURAL Disposables en verpakkingen, gemaakt van uitsluitend natuurlijke materialen. Biodore toont ons de natuur in al haar schoonheid. Biodore laat ons de veelzijdigheid van de natuur ervaren.

Nadere informatie

Verpakkingen. Karen van de Stadt Marc Reijnders

Verpakkingen. Karen van de Stadt Marc Reijnders Verpakkingen Karen van de Stadt Marc Reijnders Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie inzetten om bij te dragen

Nadere informatie

Leren van recycling van kunststof verpakkingsafval van bedrijven. Geert Bergsma, CE Delft ism TNO

Leren van recycling van kunststof verpakkingsafval van bedrijven. Geert Bergsma, CE Delft ism TNO Leren van recycling van kunststof verpakkingsafval van bedrijven Geert Bergsma, CE Delft ism TNO Waarom is recycling van kunststofafval van bedrijven speciaal interessant? Bedrijven krijgen geen vergoeding

Nadere informatie

Technische en economische haalbaarheid en implicaties

Technische en economische haalbaarheid en implicaties Haalbaarheidsstudie bioafbreekbare plastic draagtasjes Technische en economische haalbaarheid en implicaties Martien van den Oever, Christiaan Bolck, Harriëtte Bos, Karin Molenveld, Maarten van der Zee,

Nadere informatie

Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Hester Klein Lankhorst

Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Hester Klein Lankhorst Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk Hester Klein Lankhorst 2 Copyright 2015 KIDV KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022. Vermindering milieudruk

Nadere informatie

Vorige week. Opdracht materialenstudie uitgewerkt Weektaak uitgewerkt

Vorige week. Opdracht materialenstudie uitgewerkt Weektaak uitgewerkt Verpakken Vorige week Opdracht materialenstudie uitgewerkt Weektaak uitgewerkt Deze week Presenteren opdracht verpakkingsstudie Theorie verpakkingsmaterialen Theorie e-teken Verschillende verpakkingsmaterialen

Nadere informatie

Resultaten enquête gemeenten

Resultaten enquête gemeenten Resultaten enquête gemeenten Hoe staat het met de gescheiden inzameling van drankenkartons? Stichting HEDRA 4 oktober 2016 Inleiding Inzameling drankenkartons Vanaf 1 januari 2015 ontvangen gemeenten een

Nadere informatie

BIODORE EXPLORING NEVER STOP. go natural

BIODORE EXPLORING NEVER STOP. go natural NEVER STOP EXPLORING BIODORE go natural Ontdek en beleef al het mooie wat de natuur ons te bieden heeft met de disposables en verpakkingen van Biodore BIODORE GENIETEN MET EEN GOED GEVOEL De disposables

Nadere informatie

Introductie Biobased Economy

Introductie Biobased Economy Introductie Biobased Economy Ontwikkelcentrum, Ede 3 Maart 2014 Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen UR Food & Biobased Research

Nadere informatie

Ulphard Thoden van Velzen 9 december Zomer 2009: BO-vraag van LNV / platform biologica

Ulphard Thoden van Velzen 9 december Zomer 2009: BO-vraag van LNV / platform biologica Natuurlijk verpakt Ulphard Thoden van Velzen 9 december 21 Oorsprong Zomer 29: BO-vraag van LNV / platform biologica behoefte aan een overzicht van de kennis omtrent de milieueffecten van biologisch afbreekbare

Nadere informatie

Kansen met duurzaam verpakken. Hester Klein Lankhorst

Kansen met duurzaam verpakken. Hester Klein Lankhorst Kansen met duurzaam verpakken Hester Klein Lankhorst Samengevat Over: duurzaam verpakken in relatie tot de ontwikkeling naar een circulaire economie; de kansen die duurzaam verpakken biedt en hoe we die

Nadere informatie

Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Karen van de Stadt

Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Karen van de Stadt Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk Karen van de Stadt KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022. Vermindering milieudruk verpakkingsketen.

Nadere informatie

Advies: in te stemmen met bijgaande RIB en deze naar de raad te sturen

Advies: in te stemmen met bijgaande RIB en deze naar de raad te sturen VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS & RAADSINFORMATIEBRIEF Van: R. van Hattem Tel nr: Nummer: 16A.00095 Datum: 1 februari 2016 Team: A&R Tekenstukken: Ja Bijlagen: 3 Afschrift aan: V. Griessler N.a.v.

Nadere informatie

Hoe verbeter je de recyclingketen van kunststof verpakkingsafval? 19 november 2018, Marieke Brouwer

Hoe verbeter je de recyclingketen van kunststof verpakkingsafval? 19 november 2018, Marieke Brouwer Hoe verbeter je de recyclingketen van kunststof verpakkingsafval? 19 november 2018, Marieke Brouwer Mede mogelijk gemaakt door: Ulphard Thoden van Velzen Caterina Picuno Sorteerteam Extra informatie: Karin

Nadere informatie

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Zuyd Hogeschool, 12 december 2013, Ben van den Broek

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Zuyd Hogeschool, 12 december 2013, Ben van den Broek Biobased Economy Wageningen UR Food & Biobased Research Zuyd Hogeschool, 12 december 2013, Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen

Nadere informatie

Witte kunststof (opaque)

Witte kunststof (opaque) Witte kunststof (opaque) In Frankrijk heeft voor melkverpakkingen de afgelopen tijd een verschuiving plaatsgevonden van HDPE-flessen naar PET-flessen. Dit is mede ingegeven door de lage prijs voor de kunststof

Nadere informatie

Nederland importland. Landgebruik en emissies van grondstofstromen

Nederland importland. Landgebruik en emissies van grondstofstromen Nederland importland Landgebruik en emissies van grondstofstromen Vraagstelling en invulling Welke materiaalstromen naar en via Nederland veroorzaken wereldwijd de grootste milieudruk? Klimaat, toxische

Nadere informatie

BIODORE GO NATURAL EXPLORE NATURE EXPLORE FESTIVALS

BIODORE GO NATURAL EXPLORE NATURE EXPLORE FESTIVALS BIODORE GO NATURAL Disposables en verpakkingen, gemaakt van uitsluitend natuurlijke materialen. Biodore toont ons de natuur in al haar schoonheid. Biodore laat ons de veelzijdigheid van de natuur ervaren.

Nadere informatie

De ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt?

De ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? De ONBEKENDE KANT van PLASTIC Waarom worden zoveel producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? PLASTIC IS WAARDEVOL Tijdens de productie en gebruik EEN

Nadere informatie

De zin van afvalscheiding

De zin van afvalscheiding De zin van afvalscheiding (...en de onzin die u wel eens hoort)...alles gaat toch op één hoop... Hoe zit het écht? z.o.z. Gescheiden afval blijft gescheiden Gescheiden afval blijft gescheiden Alles wat

Nadere informatie

bio-based disposables uw partner voor biologische disposables gemaakt uit hernieuwbare en/of restmaterialen

bio-based disposables uw partner voor biologische disposables gemaakt uit hernieuwbare en/of restmaterialen bio-based disposables uw partner voor biologische disposables gemaakt uit hernieuwbare en/of restmaterialen bio-based disposables Inhoud bekers, hete dranken (koffie, thee) bekers, hete dranken (koffie,

Nadere informatie

Factsheet Symbolen op verpakkingen

Factsheet Symbolen op verpakkingen Factsheet Symbolen op verpakkingen k t o b e r 2 0 1 5 Deze factsheet van het ennisinstituut Duurzaam Verpakken (IDV) bespreekt de betekenis van symbolen die op verpakkingen staan. De symbolen in deze

Nadere informatie

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 13 maart 2017 platform voor experts professionalisering van het verpakkingsvak profiel versterken binnen het bedrijfsleven

Nadere informatie

Evaluatierapportage Implementatie 4-wekelijks inzamelen Rest in Almelo 11 september 2017

Evaluatierapportage Implementatie 4-wekelijks inzamelen Rest in Almelo 11 september 2017 Evaluatierapportage Implementatie 4-wekelijks inzamelen Rest in Almelo 11 september 2017 Inhoudsopgave 1 Bestuurlijke samenvatting 3 2 Inleiding 4 3 Scheidingsresultaten 5 3.1 Totaaloverzicht 5 3.2 Restafval

Nadere informatie

PEFC symposium. Kies voor innovatieve, biobased en circulaire materialen

PEFC symposium. Kies voor innovatieve, biobased en circulaire materialen PEFC symposium Kies voor innovatieve, biobased en circulaire materialen Programma: 14:00 14:15 Inleiding: Products that Flow en de nieuwe Brancheplannen Siem Haffmans, Partners for Innovation 14:15 14:45

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2014 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen

Nadere informatie

Gemeente BRONCKHORST. Sorteeranalyse Prullenbakken openbare ruimte

Gemeente BRONCKHORST. Sorteeranalyse Prullenbakken openbare ruimte Gemeente BRONCKHORST Sorteeranalyse Prullenbakken openbare ruimte Nulmeting, Oktober 2013 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Steekproefmonsters... 3 3 Resultaten van de sorteeranalyse... 4 3.1 Samenstelling

Nadere informatie

Nieuwe composteerbare. verpakkingsmaterialen voor. voedseltoepassingen

Nieuwe composteerbare. verpakkingsmaterialen voor. voedseltoepassingen Nieuwe composteerbare verpakkingsmaterialen voor voedseltoepassingen CHRISTIAAN BOLCK MICHIEL VAN ALST Maarten van der Zee KARIN MOLENVELD GERALD SCHENNINK INHOUD 1. Inleiding 3 2. Wanneer is een materiaal

Nadere informatie

PROGRESS PROJECT: TOEPASSING VAN PHA UIT AFVALWATER

PROGRESS PROJECT: TOEPASSING VAN PHA UIT AFVALWATER PROGRESS PROJECT: TOEPASSING VAN PHA UIT AFVALWATER USER COMMITTEE MEETING Ana Mafalda Gomes, EP Bijeenkomst, 15 Juni Inhoud 1. ProgRESS project 2. Consortium 3. Werkpakketten 4. WP1: Productie van PHA

Nadere informatie

Lessen. Theorie verpakken Gedurende 9 weken

Lessen. Theorie verpakken Gedurende 9 weken De verpakking Lessen Theorie verpakken Gedurende 9 weken Succescriteria komende lessen Je benoemt verschillende soorten verpakkingsmaterialen. Je benoemt verschillende verpakkingsmethoden. Je legt uit

Nadere informatie

Gemeente DEVENTER. Sorteeranalyse Prullenbakken en straatvuil in de openbare ruimte

Gemeente DEVENTER. Sorteeranalyse Prullenbakken en straatvuil in de openbare ruimte Gemeente DEVENTER Sorteeranalyse Prullenbakken en straatvuil in de openbare ruimte Nulmeting, Oktober 2013 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Steekproefmonsters... 3 3 Resultaten van de sorteeranalyse...

Nadere informatie

Hand-out digiboard presentatie

Hand-out digiboard presentatie Hand-out digiboard presentatie Bij werkboekje Groepen 6, 7 en 8 basisonderwijs Wie weet wat AVRI doet? Opdracht 1 In Rivierenland zamelt AVRI afval in. Wie weet wat AVRI doet? Opdracht 1 Opdracht 2 Woordweb

Nadere informatie

Aanvulling op meetprotocol bepalen samenstelling PMD-afval van huishoudens specifiek voor pilot Versie 27 oktober 2017

Aanvulling op meetprotocol bepalen samenstelling PMD-afval van huishoudens specifiek voor pilot Versie 27 oktober 2017 Aanvulling op meetprotocol bepalen samenstelling PMD-afval van huishoudens specifiek voor pilot Versie 27 oktober 2017 1. Specifiek voor Pilot 2 1.1 Achtergrond Pilot 2 1.2 Aanvullende werkzaamheden Pilot

Nadere informatie

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen

Nadere informatie

Woerden, 30 oktober 2018 De EU Plastics Strategy stuurt ons, materialen in te zetten. Met name de vraag naar recyclebare

Woerden, 30 oktober 2018 De EU Plastics Strategy stuurt ons, materialen in te zetten. Met name de vraag naar recyclebare AGF-producten verpakken in kartonnen tray met topseal Woerden, 30 oktober 2018 De EU Plastics Strategy stuurt ons, bij het verpakken van AGF producten, in de richting om recyclebare, fossiele grondstof

Nadere informatie

Diftar? De verwerking van restafval en gft= duur

Diftar? De verwerking van restafval en gft= duur Diftarin Herent Diftar? De verwerking van restafval en gft= duur Toepassing vanhet principe van 'de vervuiler betaalt' Door het afval te wegen wordt per gezin/vereniging gefactureerd wat men heeft aangeboden

Nadere informatie

voorwoord Spreek je ambitie uit en laat ons samen besparen. Op de natuur en op je factuur.

voorwoord Spreek je ambitie uit en laat ons samen besparen. Op de natuur en op je factuur. voorwoord In de jaren 50 van de vorige eeuw zijn we ooit klein begonnen. Met passie en ambitie zijn we nu een innovatieve verpakkingsspecialist geworden. Al meer dan 20 jaar ligt onze focus op groen en

Nadere informatie

Kunststof en composiet

Kunststof en composiet Kunststof en composiet Kunststof en composiet 4e college kunststof Utrecht HKU Materialen Vandaag: Overige kunststoffen Composieten Kunststofherkenning en herhaling Materialen PE, polyetheen - LDPE en

Nadere informatie

Kunststof en composiet Kunststof en composiet

Kunststof en composiet Kunststof en composiet Kunststof en composiet Kunststof en composiet 4e college kunststof Utrecht HKU Vandaag: PE, polyetheen Overige kunststoffen Composieten Kunststofherkenning en herhaling - LDPE en HDPE: verschillend soortelijk

Nadere informatie

GFT. Wel bij het GFT. Niet bij het GFT

GFT. Wel bij het GFT. Niet bij het GFT GFT Wel bij het GFT Aardappelschillen Bloemen en (kamer)planten Doppen van pinda s en noten Eierschalen Etensresten (gekookt, gebakken, rauw) Kaaskorsten zonder plastic Kattenbakkorrels met Milieukeur

Nadere informatie

VT-NRK Toepassing bioplastics

VT-NRK Toepassing bioplastics VT-NRK Toepassing bioplastics Verbeteren van de technische eigenschappen van PLA-folies In het kader van de Meerjarenafspraak energie-efficiency (MJA) Karin Molenveld Gerald Schennink Rapport nr. 1021

Nadere informatie

PROGRAMMA EINDPRODUCTEN THEMA S EN AANPAK RICHTING 2020

PROGRAMMA EINDPRODUCTEN THEMA S EN AANPAK RICHTING 2020 PROGRAMMA EINDPRODUCTEN THEMA S EN AANPAK RICHTING 2020 SANNE TIEKSTRA, PROGRAMMACOÖRDINATOR EINDPRODUCTEN JUBILEUMBIJEENKOMST 1 NOVEMBER 2018 EINDPRODUCTEN? MATERIALEN producteigenschappen zoals die van

Nadere informatie

DATUM. 24 maart Bioplastics4U VERSIE. 3.1 (maart 2017) Keuzetool Bioplastics STATUS. draft

DATUM. 24 maart Bioplastics4U VERSIE. 3.1 (maart 2017) Keuzetool Bioplastics STATUS. draft Bioplastics4U Keuzetool Bioplastics DATUM 24 maart 2017 VERSIE 3.1 (maart 2017) STATUS draft Opmerkingen bij versie 3.1 - In deze versie is PBS (Poly Butyleen Succinaat) als mogelijke bioplastic toegevoegd.

Nadere informatie

Een (gas)verpakking Hoe pak je dat aan?

Een (gas)verpakking Hoe pak je dat aan? Naast het geven van bescherming en uitstraling, kan een verpakking ook de houdbaarheid van een product verlengen. In deze nieuwsbrief: een introductie over hoe levensmiddelen bederven en hoe dit zo lang

Nadere informatie

Het sluiten van plastic kringlopen: uitdagingen en technische innovaties uit de praktijk en wetenschap. David Strik & Karin Molenveld

Het sluiten van plastic kringlopen: uitdagingen en technische innovaties uit de praktijk en wetenschap. David Strik & Karin Molenveld Het sluiten van plastic kringlopen: uitdagingen en technische innovaties uit de praktijk en wetenschap David Strik & Karin Molenveld Doel van de workshop overzicht te creëren van de uitdagingen die gepaard

Nadere informatie

Factsheet Klimaatbelasting van dranken Bijlage persbericht: Hittegolf? Les je dorst klimaatvriendelijk

Factsheet Klimaatbelasting van dranken Bijlage persbericht: Hittegolf? Les je dorst klimaatvriendelijk Factsheet Klimaatbelasting van dranken Bijlage persbericht: Hittegolf? Les je dorst klimaatvriendelijk Jonna Snoek Kirsten Palland Juli 2019 Milieu Centraal Aanleiding Tot nu toe is er veel informatie

Nadere informatie

Kunststoffen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/60782

Kunststoffen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/60782 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Emiel D 26 October 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/60782 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein

Nadere informatie

PET fles. Glas. Glas. Blik. Karton

PET fles. Glas. Glas. Blik. Karton Evaluatiesnel ingevuld door: Siem Haffmans datum: 13sep2010 Product eigenschappen Naam productgroep: ) product 1: PET fles product 2: product 3: Blik product 4: Plak hier foto's / tekeningen van de producten:

Nadere informatie

CO 2. Tekst: ing. Dick Havenaar. Niels Wesselink (links) en ing. Nico Doorn (rechts) van PS Koeltechniek & Klimaatbeheersing.

CO 2. Tekst: ing. Dick Havenaar. Niels Wesselink (links) en ing. Nico Doorn (rechts) van PS Koeltechniek & Klimaatbeheersing. Tekst: ing. Dick Havenaar Niels Wesselink (links) en ing. Nico Doorn (rechts) van PS Koeltechniek & Klimaatbeheersing. juni 2015 25 De compact samengebouwde CO 2 -installatie met op de achtergrond de gaskoeler.

Nadere informatie

Identificatie van bio-kunststof

Identificatie van bio-kunststof Identificatie van bio-kunststof materialen - nunclonschaaltje - pipetjes producten - bioplastiek (draagtas en playmaïs) - PE-draagtas - polystyreen verpakkingschips - stukje brood - lugol - water veiligheid

Nadere informatie

Uitleg indienen maandopgaven WasteTool 2017 kunststof, drankenkartons en metalen (PMD)

Uitleg indienen maandopgaven WasteTool 2017 kunststof, drankenkartons en metalen (PMD) Uitleg indienen maandopgaven WasteTool 2017 kunststof, drankenkartons en metalen (PMD) Indienen maandopgaven WasteTool kunststof, drankenkartons en metalen (PMD) Hoe moeten de ingezamelde en gerecyclede

Nadere informatie

Inventarisatie alternatieve oestersubstraten. Ir. F.H.J. Kappen

Inventarisatie alternatieve oestersubstraten. Ir. F.H.J. Kappen Inventarisatie alternatieve oestersubstraten Ir. F.H.J. Kappen Rapport Februari 2011 Colofon Titel Inventarisatie alternatieve oestersubstraten Auteur(s) Ir. F.H.J. Kappen Nummer Rapport Februari 2011

Nadere informatie

Monitoring verpakkingen Preventie publicaties

Monitoring verpakkingen Preventie publicaties Monitoring verpakkingen Preventie publicaties 30 juli 2012 Postbus 8724 3009 AS Rotterdam 010 4206161 www.nedvang.nl info@nedvang.nl Deze monitoring rapportage is een uitgave van Nedvang. 3 INHOUD 1 Preventie

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2016 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen

Nadere informatie