VOEDSELVERSPILLING FENOMEEN, IMPACT EN BELEID
|
|
- Herman Devos
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 VOEDSELVERSPILLING FENOMEEN, IMPACT EN BELEID Kris Roels Interdepartementale Werkgroep Voedselverlies Velt studiedag Te gebruiken vanaf, Vlaams Parlement, 23/11/2013
2 Inhoud Wat is voedselverlies en verspilling? Keten en consument in kaart gebracht Oorzaken Impact Beleid en maatregelen Succesverhalen Meer informatie 2
3 Inhoud Wat is voedselverlies en verspilling? Keten en consument in kaart gebracht Oorzaken Impact Beleid en maatregelen Succesverhalen Meer informatie 3
4 Wat is voedselverlies en -verspilling? Vlaamse definitie Voedselverlies is elke reductie in het voor menselijke consumptie beschikbare voedsel dat in de voedselketen, van oogst tot en met consumptie, plaatsvindt. 4
5 Wat is voedselverlies en verspilling? Conceptueel kader Valoriseren volgens cascade van waardebehoud 5
6 Cascade van waardebehoud Preventie Toepassing voor humane voeding Converteren naar humane voeding Dierenvoeding Grondstoffen voor industrie Verwerken tot meststof door vergisting en/of compostering Duurzame energie Verbranden Storten 6
7 Inhoud Wat is voedselverlies en verspilling? Keten en consument in kaart gebracht Oorzaken Impact Beleid en maatregelen Succesverhalen Meer informatie 7
8 Keten en consument in kaart gebracht - mondiaal Moeilijk te meten en weinig cijfers Maar al het onderzoek wijst uit dat er een groot probleem is! Rapport FAO (2011) Totale verlies: 1,3 miljard ton of 1/3 de van mondiale productie Relatief gezien evenveel verlies in rijke als in armere regio s Verschil: in arme landen >40% tijdens oogst en bewaring, in rijke landen >40% op einde van de keten + tijdens consumptie (verspilling) 8
9 Keten en consument in kaart gebracht - EU Onderzoek Europese Commissie (2010) Voedselverlies én nevenstromen Landbouwsector niet meegeteld Totaal verlies in EU-27: 89 miljoen ton per jaar of 179 kilo per burger per jaar Verdeling per ketenschakel Distributie: 4 % Horeca, catering, : 14 % Voedingsindustrie: 39 % Huishoudens: 43 % Bij BAU: 126 miljoen ton tegen 2020 Bron: Monier et al.,
10 Keten en consument in kaart gebracht: Vlaanderen De totale stroom voedselverlies en nevenstromen in de keten in Vlaanderen wordt geschat op tot ton of 314 tot 372 kilogram per capita. 10
11 Vlaanderen: keten Primaire sector: ton relatief gezien normaal tot laag in bepaalde sectoren nog mogelijkheid tot terugdringen verliezen breder plaatje bekijken: complexe verwevenheid en recyclage van biomassastromen Voedingsindustrie: ton belangrijke sector in Vlaanderen met hoge productie grote hoeveelheid nevenstromen (+hergebruik) voedselverlies relatief laag ingeschat (enkele procenten) Distributie: ton laag %, ook in ketenperspectief wel belang impact op voor- en naketen. Voedingsdiensten: ton = horeca, catering, Cijfers uit OVAM (2013) Voedselverlies in ketenperspectief 11
12 Vlaanderen: consument Op zoek naar verspild voedsel! OVAM sorteeranalyse restafval (2012): eerste meting in Vlaanderen Resultaten: 12% van de zak is voedselgerelateerd 5% voedselverlies (=5,6 kg pjpp) 7% nevenstromen (=8 kg pjpp) Belangrijkste componenten: Brood & banket, groenten, fruit Aandeel ongeopende verpakkingen = 12% Datum bij 1 op 5 nog niet overschreden! Zuivel, vlees, bereide gerechten, Totaal Vlaamse huishoudens: ton voedselafval, waarvan ton puur voedselverlies per jaar 12
13 Vlaanderen: consument Vlaming = goede sorteerder, dus weinig restafval Fractie GF in GFT: ton (schatting) Voedsel of niet? Bij gelijkaardige verdeling als restafval: ton voedsel Totaal verlies bij huishoudens: Voedselverlies: tussen en ton kg Nevenstromen: tussen en ton Geen compleet beeld waarschijnlijk onderschatting Benchmarking: Europese cijfers tussen 15 kg pp (Brussel) en 85 kg pp (UK) 13
14 Inhoud Wat is voedselverlies en verspilling? Keten en consument in kaart gebracht Oorzaken Impact Beleid en maatregelen Succesverhalen Meer informatie 14
15 Oorzaken van voedselverlies doorheen de keten Meer informatie: Roels & Van Gijseghem,
16 Oorzaken: rol beleid en regelgeving Klassiek voorbeeld: kromme komkommer 16
17 Inhoud Wat is voedselverlies en verspilling? Keten en consument in kaart gebracht Oorzaken Impact Beleid en maatregelen Succesverhalen Meer informatie 17
18 Impact: voedselperspectief Hongerproblematiek: 842 miljoen mensen lijden honger (ondervoeding) 2 miljard mensen hebben chronische tekorten (gebrek aan diversiteit in voeding) 2050: > 9 miljard mensen (+60% voedselvraag) Preventie verlies deel van oplossing? Oprukkende voedselarmoede in Europa 18 miljoen mensen krijgen Europese voedselhulp 43 miljoen Europeanen hebben onvoldoende eten aantal afhankelijken Rode Kruis voedselbedeling gestegen met 75% op vier jaar tijd Voedselbanken België Aantal minderbedeelden blijft stijgen. Van tot eind 2012 (+3100) 18
19 Impact: milieuperspectief Hoge milieu-impact van voeding EIPRO-studie: 20-30% van totale milieu-impact consumptie 44% van totale Ecologische Voetafdruk van Vlaamse huishoudens (VITO) dus ook hoge milieu-impact van voedselverlies Voedselverlies = verlies van schaarse grondstoffen die gebruikt worden voor de productie en consumptie van voedsel Impact mondiaal voedselverlies op natuurlijke hulpbronnen (FAO, 2013): CO2: 3de plaats, na VS en China Blauw water: 3x meer van Genève Land: 30% van wereldwijde landbouwareaal Negatief effect op biodiversiteit 19
20 Impact: financieel perspectief Voedselverlies brengt onnodige kosten met zich mee Mondiaal België Directe economische kost is 750 miljard dollar (=BBP van Zwitserland) 1,4 miljard euro (Leefmilieu Brussel) 175 euro per huishouden (OIVO, 2008) 252 miljard dollar besparen op grondstoffen tegen 2030 (McKinsey, 2011). Optimistische visie: problemen zijn opportuniteiten! Voedselverlies tegengaan = win-win-win Hoger voedselaanbod Minder milieu-impact Financieel voordeel 20
21 Inhoud Wat is voedselverlies en verspilling? Keten en consument in kaart gebracht Oorzaken Impact Beleid en maatregelen Succesverhalen Meer informatie 21
22 Beleid EU2020 strategie - Stappenplan voor efficiënt hulpbronnengebruik in Europa Halvering voedselverlies tegen % minder grondstoffen in voedselketen tegen 2020 Voorjaar 2014: mededeling over duurzaam voedsel voedselverspilling belangrijk issue Meer info over Europees beleid: tm Vlaamse Regering: Agendering als beleidsthema Oprichting Interdepartementale Werkgroep Voedselverlies Aansluiting bij Europese doelstelling in kader van Vlaanderen in Actie 22
23 Maatregelenpakket Vlaamse overheid en keten 7 thema s, 25 maatregelen Onderzoek en monitoring Samenwerking in de keten Primaire sector en Voedingsindustrie 3 soorten: -VO -VO én partners -partners Interne werking overheid Internationale agendering Voedselverlies en nevenstromen Sensibilise -ring van de burger Sociale innovatie stimuleren Synthesedocument 23
24 Maatregelenpakket Vlaamse overheid en keten Samenwerking in de keten bv. ketenoverleg uitbouwen Primaire sector bv. alternatieve eiwitbronnen, terugdringen teruggooi en uitval, enz. Voedingsindustrie bv. onderzoek haalbaarheid milieu-neutrale sector, audits in bedrijven Sociale innovatie uitbouwen traject voedseloverschotten Sensibilisering burger vormingen ondersteunen, folder, enz. Internationale agendering beleidsmakers bijeenbrengen, deelname aan Europees onderzoek, enz. Interne werking overheid kantineproject Onderzoek en monitoring Genesys project, samenwerking met Eurostat, enz 24
25 Maatregel 1: project voedselverlies in voedingsindustrie 25
26 Maatregel 2: Sociaal aan de slag met voedseloverschotten 26
27 Maatregel 3: preventie voedselverlies in overheidsrestaurants 27
28 Maatregel 4: folder consument webwinkel stop voedselverspilling 28
29 Kunnen we voedselverspilling tegengaan? 29
30 Inhoud Wat is voedselverlies en verspilling? Keten en consument in kaart gebracht Oorzaken Impact Beleid en maatregelen Succesverhalen Meer informatie 30
31 Primaire sector 31
32 Voedingsindustrie distributie Courtauld Commitment 32
33 Distributie i.s.m. sociale sector 33
34 Catering HoGent: maatregelen voor minder voedseloverschotten en afval Er werd afgelopen academiejaar ( ) ingezet op het verminderen van afval en voedselverspilling: Resultaten Daardoor werd er in 2012 een reductie van de voedseloverschotten van 38% t.o.v gemeten. 34
35 Consument 35
36 Inhoud Wat is voedselverlies en verspilling? Keten en consument in kaart gebracht Oorzaken Impact Beleid en maatregelen Succesverhalen Meer informatie 36
37 Meer informatie: webpagina Vlaamse overheid: landbouw/voedselverlies e-zine voedselverlies: inschrijven via webpagina contact: 37
38 Bedankt voor uw aandacht! 38
OVERHEID EN KETEN O SAMEN TEGEN VOEDSELVERLIES
OVERHEID EN KETEN O SAMEN TEGEN VOEDSELVERLIES Kris Roels Interdepartementale Werkgroep Voedselverlies Flanders FOOD, Kick-off Platform Duurzaamheid, sessie voedselverlies 19/06/2014, De Montil, Affligem
Nadere informatieTEGEN VOEDSELVERLIES! EEN ACTUELE UITDAGING VOOR DE GROOTKEUKENSECTOR
SAMEN TEGEN VOEDSELVERLIES! EEN ACTUELE UITDAGING VOOR DE GROOTKEUKENSECTOR Kris Roels - Interdepartementale Werkgroep Voedselverlies @ Grootkeukencolloquium 2015 WAT IS VOEDSELVERLIES? Voedselverlies
Nadere informatieVOORSTELLING SYNTHESEDOCUMENT VOEDSELVERLIES IN VLAANDEREN
VOORSTELLING SYNTHESEDOCUMENT VOEDSELVERLIES IN VLAANDEREN Kris Roels, Interdepartementale Werkgroep Voedselverlies Studienamiddag Voedselverlies in Vlaanderen, 15/10/2012 Inhoud Voortraject Synthesedocument
Nadere informatieVoedselverlies in ketenperspectief. Willy Sarlee OVAM Dienst beleidsinnovatie 15/10/2012
Voedselverlies in ketenperspectief OVAM Dienst beleidsinnovatie Onderzoek Voedselverlies in ketenperspectief (1/20) gestart in april 2011 tot begin juli 2012 Uitgevoerd door Tritel Eerste deel = keten
Nadere informatieFactsheet voedselverspilling bij de consument
Factsheet voedselverspilling bij de consument VERSIE: MAART 2014 1. Waarvoor dient dit document? De factsheet is een initiatief van de interdepartementale werkgroep voedselverlies van de Vlaamse overheid
Nadere informatieFactsheet voedselverspilling bij de consument
Factsheet voedselverspilling bij de consument VERSIE: SEPTEMBER 2015 1. Waarvoor dient dit document? De factsheet is een initiatief van de interdepartementale werkgroep voedselverlies van de Vlaamse overheid
Nadere informatieVlaanderen In Actie PACT Samen. tegen voedselverlies
Vlaanderen In Actie PACT 2020 Samen tegen voedselverlies Inleiding Wereldwijd gaat naar schatting één derde van al het geproduceerde voedsel verloren 1. De problematiek treft zowel landen in ontwikkeling
Nadere informatieVoedselverspilling LEI Wageningen UR. Anima Ruissen
Voedselverspilling LEI Wageningen UR Anima Ruissen Inhoud - Deel I Introductie Maatschappelijke context Consumenten Omgeving, gedrag, eigen verantwoordelijkheid? De marktplaats Waar ketenpartijen en consumenten
Nadere informatieVoedselverspilling: kans of uitdaging voor agrifoodtech?
Voedselverspilling: kans of uitdaging voor agrifoodtech? AgriFoodTech Platform Congres Toine Timmermans, 14 December 2016 Voedselverspilling: probleem of indicator? We moeten in de toekomst meer mensen
Nadere informatieAgriculture Voedselverspilling
Agriculture Voedselverspilling Supermarkt van de toekomst Voedselverspilling? Wat is dat? Wanneer vind jij dat er (meer) sprake is van voedselverspilling 1. Het brood uit de supermarkt dat niet meer vers
Nadere informatieDe voedselketenles LES 1 VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt?
VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt? 1 Hoe denk je dat de aardbeienjam op jouw boterham terecht is gekomen? Wat is er allemaal nodig om die aardbeienjam op jouw boterham
Nadere informatieBeperken Voedsel verspilling, Waarden van Voedsel in de Keten
Beperken Voedsel verspilling, Waarden van Voedsel in de Keten Juist of onjuist Per jaar wordt door de Nederlandse consument 8 tot 11% van het gekochte voedsel weggegooid! Juist of onjuist Totaal wordt
Nadere informatieVerduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief
Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief Conferentie Keuzes voor landbouw en veehouderij Huidige mondiale impact van veehouderij Biodiversiteit, aandeel 30% in mondiaal verlies
Nadere informatieVerminderen van voedselverspilling
Verminderen van voedselverspilling Hilke Bos-Brouwers Velt studiedag (Brussel,B) 23 November 2013 Onze missie: Wetenschap met impact Verkennen van de mogelijkheden van de natuur,... Het verbeteren van
Nadere informatieILVO s onderzoek naar valorisatie van tuinbouwreststromen: van idee tot marktintroductie
ILVO s onderzoek naar valorisatie van tuinbouwreststromen: van idee tot marktintroductie Nathalie Bernaert ILVO Food Pilot 19/06/2014 Kick off duurzaamheidsplatform FF Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek
Nadere informatieVoedselverliezen & Landbouw
Voedselverliezen & Landbouw Producent Consument & 1 Enkele vaststellingen Verschil Noord Zuid Voedselverlies beperkt t.o.v. andere schakels in de keten Niet-eetbare onderdelen strikt genomen geen voedselverlies
Nadere informatieKrachten bundelen. Verspilling in Nederland
Voedselverspilling Wereldwijd wordt zeker een derde van al het voedsel verspild. Daarmee worden ook de grondstoffen, het water en de energie verspild die nodig zijn om dat voedsel te produceren, te vervoeren
Nadere informatieDocentendag Biobased Economie Ketens & Agrologistiek. Voedselverspilling in de keten 21 januari 2016
Agri, Food & Life Sciences Docentendag Biobased Economie Ketens & Agrologistiek Voedselverspilling in de keten 21 januari 2016 Delft Gerry Kouwenhoven Datum 21-01-2016 1 Voedselverspilling is een internationaal
Nadere informatieDuurzame voedselproductie en voedselzekerheid de onvolmaakte waarheid
Duurzame voedselproductie en voedselzekerheid de onvolmaakte waarheid Vlaanderen en de wereld Wannes Keulemans en Tessa Avermaete Metaforum-werkgroep Voedselproductie Inagro 26 februari februari 2018 1.
Nadere informatieVerspilling: De houdbaarheidsdatum nabij
School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Opdrachtgever Agrarische Jongeren Friesland is een organisatie die zich ten doel stelt de bedrijfsvoering van boerenbedrijven zo efficient mogelijk te maken.
Nadere informatieSBIR Verduurzamen voedselproductie
SBIR Verduurzamen voedselproductie Informatiebijeenkomst 16 juli 2014 Alexia Michel, Ministerie EZ Topsector Agri&Food en Tuinbouw&Uitgangmaterialen Achtergrond Initiatief: topsector Agri&Food en ministerie
Nadere informatieHoe economie, ecologie en ethisch verantwoord werken hand in hand gaan
Hoe economie, ecologie en ethisch verantwoord werken hand in hand gaan 4 de Vlaamse afval en materialencongres Brugge, 6 april 2011 Xavier Gellynck & Ray Jacobsen Universiteit Gent pag. 1 Overzicht 1.
Nadere informatieHOE KAN DUURZAME CATERING DE DUURZAME POLITIEK VAN EEN ONDERNEMING ONDERSTEUNEN?
HOE KAN DUURZAME CATERING DE DUURZAME POLITIEK VAN EEN ONDERNEMING ONDERSTEUNEN? Ellen Dessart Sodexo Belgium INHOUD o Wat is een duurzaam voedingsaanbod? o Hoe omschakelen van een gewoon naar een duurzaam
Nadere informatie2020 dan in 2013 (Alliantie Verduurzaming Voedsel, 2013). In de werkgroep Optimalisatie Reststromen en Voedselverspilling van de Alliantie werken
Voedselverspilling Wereldwijd gaat een geschat aandeel van ruim 30% van al het voedsel dat geproduceerd wordt voor menselijke consumptie verloren, wat neerkomt op ongeveer 1,3 miljard ton per jaar (Gustavsson
Nadere informatieJoke Schauvliege en Liesbeth Homans: "Vlaamse Regering en keten lanceren Ketenroadmap Voedselverlies"
Persmededeling Maandag 6 april 2015 Joke Schauvliege en Liesbeth Homans: "Vlaamse Regering en keten lanceren Ketenroadmap Voedselverlies" Op voorstel van Joke Schauvliege, Vlaams minister van omgeving,
Nadere informatiebetreffende voedselverspilling en onnodige voedselverliezen
stuk ingediend op 163 (2014-2015) Nr. 1 10 november 2014 (2014-2015) Voorstel van resolutie van de heren Bart Caron, Bart Dochy, Wilfried Vandaele en Francesco Vanderjeugd en mevrouw Els Robeyns betreffende
Nadere informatieNulmeting van voedselverspilling bij Vlaamse gezinnen via sorteeranalyse van het restafval
Nulmeting van voedselverspilling bij Vlaamse gezinnen via sorteeranalyse van het restafval Nulmeting van voedselverspilling bij Vlaamse gezinnen via sorteeranalyse van het restafval Documentbeschrijving
Nadere informatieStudienamiddag: Duurzaamheid in de Grootkeuken
Studienamiddag: Duurzaamheid in de Grootkeuken Impact consumptiegedrag Hefbomen naar verandering Aankoopbeleid van voedingssector verduurzamen Actieve gedragsverandering van BE consument Verduurzamen
Nadere informatieDe noodzaak van het statuut van bijproducten voor de voedingsindustrie
De noodzaak van het statuut van bijproducten voor de voedingsindustrie 4 de Vlaamse afval- en materialencongres 06.04.11 Inhoud Voorstelling FEVIA / voedingsindustrie Voedingscyclus Huidige situatie Art
Nadere informatieVlaamse bedrijven produceren minder afval en sorteren voortaan ook pmd
Persmededeling JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Dinsdag 13 november 2012 Vlaamse bedrijven produceren minder afval en sorteren voortaan ook pmd Vlaams minister van Leefmilieu
Nadere informatieSociaal aan de slag met voedseloverschotten!
Sociaal aan de slag met voedseloverschotten! Trefmoment Voedselverlies in de Welzijnssector Brussel 20 maart 2018 Etienne Rubens KOMOSIE Wie is KOMOSIE? gezamenlijke communicatie (2002) sociale economie
Nadere informatie2013/7 Milieubewust omgaan met voeding: wie, wat en waarom?
2013/7 Milieubewust omgaan met voeding: wie, wat en waarom? Veerle Beyst D/2013/3241/262 Samenvatting Gedragingen met betrekking tot milieuvriendelijke voedselconsumptie zijn al goed ingeburgerd. Zo probeert
Nadere informatieVerbeter de kwaliteit van het leven
Verbeter de kwaliteit van het leven In de zorgsector is voedselverspilling een kans! 7 december 2017, Toine Timmermans, Joost Snels Kwaliteit van leven: 3 grote vraagstukken https://michielhaas.nl/wp-content/uploads/2013/02/ijsbeer-opschots.jpg
Nadere informatieVOEDSELVERLIES IN VLAANDEREN SYNTHESEDOCUMENT
VOEDSELVERLIES IN VLAANDEREN SYNTHESEDOCUMENT COLOFON Het rapport werd gepresenteerd op de studienamiddag Voedselverlies in Vlaanderen in Brussel op 15/10/2012. Depotnummer: D/2012/3241/260. Het synthesedocument
Nadere informatieVerlies en verspilling in de voedselketen
Verlies en verspilling in de voedselketen 2011 Departement Landbouw en Visserij afdeling Monitoring en Studie Kris Roels Dirk Van Gijseghem Verlies en verspilling in de voedselketen Kris Roels en Dirk
Nadere informatieInnovatie en ondernemerschap bij verminderen voedselverspilling
Innovatie en ondernemerschap bij verminderen voedselverspilling Toine Timmermans, Programma manager duurzame voedselketens Bart Groesz, PLUS Klaassen supermarkt Overzicht workshop Innovatie & ondernemerschap
Nadere informatieGeen oplossing voor klimaat zonder circulaire economie. 25 april 2019
Geen oplossing voor klimaat zonder circulaire economie 25 april 2019 Behoeften invullen met minder hulpbronnen Langere levensduur voor producten Gedeeld gebruik Minder verlies Dienst centraal en niet het
Nadere informatieBio-economie en circulaire economie
Bio-economie en circulaire economie Dirk Van Gijseghem, Departement LV Dimitri Strijbos, Vlaanderen Circulair EWI-focus 24 22 maart 2017 1. Bio-economie en Circulaire economie 2. Europees beleid 3. Vlaams
Nadere informatieMevrouw de Voorzitter, Dames en Heren,
Mevrouw de Voorzitter, Dames en Heren, Vooreerst wil ik de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling en zijn leden danken voor hun onthaal, en voor het feit dat ze de problematiek van de voedselverspilling
Nadere informatieMevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren,
Vrijdag 10 september 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Comité van de Regio s Resource Efficient Europa Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau,
Nadere informatieOnderzoek van het voedselverlies bij Vlaamse gezinnen via sorteeranalyse van het huisvuil
Onderzoek van het voedselverlies bij Vlaamse gezinnen via sorteeranalyse van het huisvuil Onderzoek van het voedselverlies bij Vlaamse gezinnen via sorteeranalyse van het huisvuil Documentbeschrijving
Nadere informatieDuurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen?
Duurzame wereldvoedselvoorziening hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Even voorstellen: Ruben Bringsken Ondernemer in Food en ICT (focus op duurzame oplossingen) Eigenaar/participatie
Nadere informatieWat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*?
Samenvatting van de bevindingen van de Nationale DenkTank 2012 boer Consument Wat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*? verwerker *De voorstellen van de denktank voor
Nadere informatieHet programma van vandaag
Welkom 1 Het programma van vandaag 11:45 Inloop 12:10 12:20 Welkom door Marc Jansen, directeur CBL, namens de Alliantie Verduurzaming Voedsel 12:20 12:35 Tegengaan voedselverspilling: aan de slag! Door
Nadere informatieWaste food. Thema maaltijd. Lilian Kamphof Marlon Lammertink Marjon Sluis PVB Maart pg. 1
Waste food Thema maaltijd Lilian Kamphof Marlon Lammertink Marjon Sluis PVB Maart 2012 pg. 1 Voorwoord Als PVB bij de CAH Dronten organiseren wij, Lilian Kamphof, Marlon Lamertink en Marjon Sluis verschillende
Nadere informatieVoedselverspillingtest. Steunpunt Smaaklessen. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur Steunpunt Smaaklessen Laatst gewijzigd Licentie Webadres 02 December 2013 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/41929 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs
Nadere informatieNulmeting van voedselverspilling bij Vlaamse gezinnen via sorteeranalyse van het restafval
Nulmeting van voedselverspilling bij Vlaamse gezinnen via sorteeranalyse van het restafval Documentbeschrijving 1. Titel publicatie Nulmeting van voedselverspilling bij Vlaamse gezinnen via sorteeranalyse
Nadere informatieVlaams beleid rond de bio-economie
Vlaams beleid rond de bio-economie Inhoud Hoe het begon Visie, strategie en actieplan Rol van de Interdepartementale werkgroep (IWG) SCAR-aanbevelingen Hoe het begon Februari 2012: Europese strategie en
Nadere informatieVerpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017
Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen
Nadere informatieHoe omgaan met voedseloverschotten?
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Hoe omgaan met voedseloverschotten? Trefdag Voedselverlies in de Welzijnssector ICC Gent 10 okt. 2016 Etienne Rubens KOMOSIE Eva Mees - FAVV Katrien
Nadere informatieVoedselverlies en verpakking
1 Waarom minder verpakking niet altijd beter is? Verpakkingen kunnen een belangrijke rol spelen in de strijd tegen voedselverspilling. Maar hoe kunnen we de milieuimpact van de verpakking afwegen tegen
Nadere informatieJong & Duurzaam. Klimaat Dieet
Jong & Duurzaam Klimaat Dieet Wie zijn wij en waarom zijn we hier? Wij zijn Wij zijn Werkgroep Jong & Duurzaam Eefke Wij zijn De jongerenvertegenwoordigers Wij zijn 1. 2. 3. 4. Klimaat dieet Duurzame Kleding
Nadere informatieDuurzaamheid en Circulaire Economie in de zorg. Elsemieke Meurs Projectmanager Duurzaamheid ElderCare
Duurzaamheid en Circulaire Economie in de zorg Elsemieke Meurs Projectmanager Duurzaamheid ElderCare Wat is duurzaam ondernemen? Green Deal zorg 2.0 Routekaart Care & Cure 164 ondertekenaars Mogelijk
Nadere informatieHoe start je met het meten van voedselverlies?
Hoe start je met het meten van voedselverlies? Meten, waarom zou ik? Meten, waarom zou ik? Startpunt voor beginners ijkpunt voor anciens Bron van informatie Overtuigingsmiddel - bewustwording Proces Initiatief
Nadere informatieVan afval naar grondstof. Informatie en tips over GFT scheiden
Van afval naar grondstof Informatie en tips over GFT scheiden Korte berichten Circulaire economie: Van Afval Naar Grondstof De Rijksoverheid heeft met de gemeente in Nederland afgesproken dat in 2020 maximaal
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN
OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN BOUWWERVEN IN CIRCULAIRE ECONOMIE HERFST 2017 Gewestelijk Programma voor Circulaire Economie Bouwsector Isabelle SOBOTKA 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N N Presentatie
Nadere informatiein distributieplatformen en restjesfabrieken Bioboost 21/06/2018 KOMOSIE Caroo Torfs
in distributieplatformen en restjesfabrieken Bioboost 21/06/2018 KOMOSIE Caroo Torfs KOMOSIE? KOMOSIE? Projecten van KOMOSIE Projecten van KOMOSIE gezamenlijke communicatie (2002) sociale economie in de
Nadere informatie74% van het Vlaamse bedrijfsafval krijgt tweede leven
Mechelen, 11 juni 214 74% van het Vlaamse bedrijfsafval krijgt tweede leven Nieuwe studie zet economisch effect en belang van de afval- en materialensector in de verf De Vlaamse bedrijven produceerden
Nadere informatieVoedselverspilling; eerst preventie en van reststroom naar grondstof
Voedselverspilling; eerst preventie en van reststroom naar grondstof Toine Timmermans NVRD Jaarcongres, 26 mei 2016 Voedselverspilling (nieuwe cijfers EU-28) Productie Verwerking Consumenten Food service
Nadere informatieSociaal aan de slag met voedseloverschotten
Sociaal aan de slag met voedseloverschotten Hefboom voor sociale innovatie en activering rond voedselhulp Colloquium FEAD Toekomst voedselhulp in België 27 april 2015 Etienne Rubens Projectmedewerker Voedselverlies
Nadere informatieHoeveel gooit de consument weg, uitgedrukt in euro s?
Feiten en cijfers over verspillen van voedsel door consumenten in 2010 beknopte versie oktober 2012 Afzender van de informatie: Milieu Centraal en het Voedingscentrum, in samenwerking met het PBL Definitie
Nadere informatieEerste Earth friendly menu voor stedelijke onderwijsinstellingen en kinderopvanginitiatieven
Eerste Earth friendly menu voor stedelijke onderwijsinstellingen en kinderopvanginitiatieven Op 11 mei 2017 serveert de Stad Gent zijn eerste 'Earth friendly schoolmaaltijd'. Zo zet het stadsbestuur weer
Nadere informatieBeperken Voedselverspilling
Beperken Voedselverspilling 1 Docent Events Ketens & Agrologistiek 02 april 2012, Joost Snels Inhoud 2 Introductie Definitie Voedselverspilling Hoeveelheid voedselverspilling en waar? Oorzaken Hoe te voorkomen
Nadere informatieVoedselveiligheid binnen een duurzame voedselketen. feedback workshops. Doelstelling symposium
12 e symposium Voedselveiligheid binnen een duurzame voedselketen feedback workshops A. Clinquart & W. Claeys RaCom-SciCom gemeenschappelijke zitting, 27-01-2017 Doelstelling symposium dialoog tussen de
Nadere informatieDuurzaamheidsverslag. Belgische voedingsindustrie Een samenvatting FEVIA-DUURZAAMHEID.BE
Duurzaamheidsverslag Belgische voedingsindustrie 2014 Een samenvatting FEVIA-DUURZAAMHEID.BE 2 Een essentiële dialoog met de stakeholders Een verslag met een gestructureerde methodologie Het verslag 2014
Nadere informatieVerpakken. Karen van de Stadt
Verpakken Karen van de Stadt Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie inzetten om bij te dragen aan het sluiten
Nadere informatieHoofdstuk 4 De marktontwikkeling van biologische producten
Hoofdstuk 4 De marktontwikkeling van biologische producten Voor dit hoofdstuk zijn de bestedingen gemeten in alle verkoopkanalen: supermarkten, speciaalzaken, out of home, huisverkoop, boerenmarkt en webwinkels.
Nadere informatieVoedselteams en voedselstrategie
Voedselteams en voedselstrategie Voedselteams in cijfers Voedselteams is een vzw 3 VTE tewerkstelling 200.000 jaarbudget 120 lokale groepen 85 producenten doel Kleinschalige duurzame landbouw Lokale economie
Nadere informatie(VOEDSEL) AFVAL UIT HUISHOUDENS
. (VOEDSEL) AFVAL UIT HUISHOUDENS DOET ROTTERDAM HET GOED GENOEG? - - Robbert van Duin Groene Conferentie RMC 17 December 2014 kg huishoudelijk afval per inwoner 1. Hoeveelheid afval per inwoner per jaar
Nadere informatieDuurzaamheidk. Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014
Duurzaamheidk mpas Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014 Het Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van een milieu-,
Nadere informatieDRAAG BIJ AAN DE VERMINDERING VAN VOEDSELVERSPILLING IN BEDRIJFSRESTAURANTS
DRAAG BIJ AAN DE VERMINDERING VAN VOEDSELVERSPILLING IN BEDRIJFSRESTAURANTS INLEIDING Het doel van deze uitgave van Hutten en Wastewatchers is om met praktische tips duidelijk te maken hoe op de werkvloer
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Voedselverspilling, er is genoeg voedsel en voedselspeculatie is immoreel Nederlandse consumenten gooien ieder jaar voor zo n 2,5 miljard aan voedsel weg. Dat is ruim 150 per persoon. Ofwel zo n 50 kilo.
Nadere informatieMaterialendecreet: grondstofverklaring. Meg Scheppers OVAM-Dienst Beleidsinnovatie Symbioseworkshop te Melle, 25.11.2014
Materialendecreet: grondstofverklaring OVAM-Dienst Beleidsinnovatie Symbioseworkshop te Melle, 25.11.2014 Wetgevend kader Materialendecreet en VLAREMA Materialendecreet (van kracht van 1/06/2012) Omzetting
Nadere informatiewij hebben u broodnodig Voedselbank West-vlaanderen vzw
wij hebben u broodnodig Voedselbank West-vlaanderen vzw 1 2 3 Wie is de voedselbank west-vlaanderen? WIE IS DE VOEDSELBANK WEST-VLAANDEREN STRIJD TEGEN HONGER STRIJD TEGEN VOEDSELVERSPILLING ENKELE CIJFERS
Nadere informatie1. GEEN ARMOEDE 2. GEEN HONGER. Armoede uitroeien, in al zijn vormen en overal. Honger beëindigen, betere voeding en duurzame landbouw promoten
1. GEEN ARMOEDE Armoede uitroeien, in al zijn vormen en overal Ondanks de halvering van de extreme armoede in de wereld tijdens de afgelopen decennia, leeft nog steeds 1,3 miljard mensen in extreme armoede.
Nadere informatieStudiedag circulaire economie 13 september 2016
Studiedag circulaire economie 13 september 2016 Sessie B2 Circulaire economie en consumptie - denken in behoeftesystemen An Vercalsteren, VITO NV an.vercalsteren@vito.be ton per capita DE MATERIALENVOETAFDRUK
Nadere informatieDe selectieve fracties bij ondergrondse inzameling
De selectieve fracties bij ondergrondse inzameling Studiedag VVSG 11.3.2014 - Afval gaat ondergronds Presentaties : http://tinyurl.com/po8purh Fost Plus Erkend organisme voor huishoudelijk verpakkingsafval
Nadere informatieScheidingsmethoden HHRA, Valkenswaard 10/10/ 16
Scheidingsmethoden HHRA, Valkenswaard 10/10/ 16 Even voorstellen; Willem Elsinga Elsinga periode Project/activiteit Patenten Elsinga (8) jaar nr 1991-2005 Arcadis/ Orgaworld BU-manager GFT-verwerking Bouw
Nadere informatieEen bestemming voor elke partij
Een bestemming voor elke partij Initiatief tegen voedselverspilling en vóór creatieve afzetmogelijkheden van restpartijen en reststromen. 5 februari 2014, Urk Waar een wil is, is een weg Voedsel wordt
Nadere informatieVoedselverspilling in huis
Voedselverspilling in huis 13 november 2014 Karin Bemelmans Missie Het Voedingscentrum informeert consumenten over en stimuleert hen tot een gezonde en meer duurzame voedselkeuze 1942 2014 Rapport Gezondheidsraad,
Nadere informatieBiologische voedingsmiddelen,
Indicator 4 februari 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het marktaandeel van biologische
Nadere informatieWat is vandaag de dag nog duurzaam?
Wat is vandaag de dag nog duurzaam? Duurzame voeding Schaal als spanningsveld VU Amsterdam 3 oktober 04 Inderdaad... Bron: NRC 7/0/04 Harry Aiking Overzicht Duurzaamheid is dynamisch Duurzaamheid en voedselzekerheid
Nadere informatieToolkit doelgerichte communicatie Bedrijven/Industrie
Groene handelszaken Wanneer mensen thuiskomen met hun boodschappen staan ze vaak versteld van de hoeveelheid verpakkingen die ze bij hebben: wikkels, plastic zakjes, piepschuim schaaltjes enz. Deze verpakkingen
Nadere informatieSamenvatting. Indicatoren voor ecologische effecten hangen sterk met elkaar samen
Samenvatting Er bestaan al jaren de zogeheten Richtlijnen voor goede voeding, die beschrijven wat een gezonde voeding inhoudt. Maar in hoeverre is een gezonde voeding ook duurzaam? Daarover gaat dit advies.
Nadere informatieGOOD FOOD STRATEGIE naar een duurzaam voedingssysteem in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Brussel LUST netwerkmoment 6 maart 2018
GOOD FOOD STRATEGIE naar een duurzaam voedingssysteem in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Brussel LUST netwerkmoment 6 maart 2018 1 STRATEGIE GOOD FOOD ENKELE VASTSTELLINGEN Voeding is meer dan enkel
Nadere informatieOp ieder moment van buitengewone betekenis zijn voor elkaar
Hutten Kengetallen (2015) Opgericht in 1929 Aandeelhouder is Bob Hutten. Er werken ruim 1400 samenwerkers ± 11.000 opdrachten per jaar Omzet > 80 miljoen Nettowinst > 2 miljoen Bedrijfscatering op ruim
Nadere informatieMonitor Voedselverspilling
Monitor Voedselverspilling Mid-term rapportage Han Soethoudt en Toine Timmermans Rapport 1372 Colofon Titel Monitor Voedselverspilling, mid-term rapportage Auteur(s) Han Soethoudt en Toine Timmermans Nummer
Nadere informatieAGENDA VERDUURZAMING VOEDSEL
SAMEN WERKEN AAN EEN DUURZAME VOEDSELKETEN IN 2020 AGENDA VERDUURZAMING VOEDSEL Voorop lopen met duurzaam voedsel Nederland is wereldspeler op het gebied van voedselproductie, innovatie en agrifood-export.
Nadere informatieActiviteiten Colruyt Group
Activiteiten Colruyt Group Waarom meedoen aan de Blauwe Cluster? Meerwaarde creëren Ecologie Maatschappij Economie = onze verantwoordelijkheid opnemen Geloof in duurzaam ondernemen Lange-termijngroei en
Nadere informatieEINDRAPPORT VOEDSELVERLIEZEN BIJ 4 BRUSSELSE BEDRIJVEN
EINDRAPPORT VOEDSELVERLIEZEN BIJ 4 BRUSSELSE BEDRIJVEN Voedselverliezen voedingsbedrijven in 2012 INLEIDING Voedselverspilling heeft een groot aandeel in de totale milieu-impact van voedingsproducten.
Nadere informatieAdviesplan doggybags. Wieke Glas, Alyza Josef, Isabelle van Montfoort en Zamanalu Bidiga. 27 november 2017 Gericht naar: De Markt
Adviesplan doggybags Wieke Glas, Alyza Josef, Isabelle van Montfoort en Zamanalu Bidiga 27 november 2017 Gericht naar: De Markt 1 Inhoudsopgave - (Voorwoord) blz. 2 - Inleiding blz. 2-3 - (Samenvatting)
Nadere informatieZittingsdocument 17.12.2013 B7-0000/2013 ONTWERPRESOLUTIE. naar aanleiding van vraag voor mondeling antwoord B7-0000/2013
EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Zittingsdocument 17.12.2013 B7-0000/2013 ONTWERPRESOLUTIE naar aanleiding van vraag voor mondeling antwoord B7-0000/2013 ingediend overeenkomstig artikel 115, lid 5, van het
Nadere informatieVoedselverlies en-verspilling in het Zuiden. FRDO Forum Brussel, 25 november 2014 Marc Maes,
Voedselverlies en-verspilling in het Zuiden FRDO Forum Brussel, 25 november 2014 Marc Maes, 11.11.11 1 805 miljoen mensen 1 op 9 hebben honger En toch is er voedsel genoeg 2 Er gaat zelfs massaal veel
Nadere informatieHandel & onverkochte voedingswaren : realiteit op het terrein, belemmeringen, uitdagingen, initiatieven en verbintenissen
Handel & onverkochte voedingswaren : realiteit op het terrein, belemmeringen, uitdagingen, initiatieven en verbintenissen Géraldine Verwilghen Comeos Preventie, de rol van de handelaar Optimaliseren van
Nadere informatieZwerfvuil & Verbod op plastic zakjes
Zwerfvuil & Verbod op plastic zakjes Wie is waarvoor verantwoordelijk? Theorie: Uitgebreide producentenverantwoordelijkheid In beginsel verantwoordelijkheid producent Bij retailers voor huismerken & import
Nadere informatieDe Groene Sleutel. Greenkey Vlaanderen. Sara Stuyck 20 nov 2017 Gent Expo Greenkey, Vlaamse overheid, Ovam, ophaalbedrijven, UBC, Horeca Vlaanderen
De Groene Sleutel Greenkey Vlaanderen Sara Stuyck 20 nov 2017 Gent Expo Greenkey, Vlaamse overheid, Ovam, ophaalbedrijven, UBC, Horeca Vlaanderen GoodPlanet Belgium I Edinburgstraat 26 Rue d Edimbourg
Nadere informatieRoundtable voedselverspilling
Roundtable voedselverspilling Op maandag 4 april heeft de roundtable: Beperken van voedselverspilling, waarden van voedsel in de keten plaatsgevonden te Ede. Dit in het kader van het programma ketens en
Nadere informatieDuurzame voedselproductie en voedselzekerheid, de onvolmaakte waarheid
Duurzame voedselproductie en voedselzekerheid, de onvolmaakte waarheid Phytofar 30 mei 2017 Wannes Keulemans Tessa Avermaete Metaforum-werkgroep Voedselproductie Structuur presentatie 1. Inleiding: voedselzekerheid
Nadere informatieLuchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest
Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Overzicht presentatie Luchtkwaliteit getoetst aan de normen Impact van deze luchtkwaliteit op onze gezondheid Bespreking van stikstofdioxide en fijn stof De nieuwste
Nadere informatie