Het Groene Hart Werkt

Transcriptie

1 Het Groene Hart Werkt Verwaarding van grasmaaisels Aldert van der Kooij Alphen a/d Rijn, 29 maart 2018

2 Wat zijn maaisels? Maaisels van wegbermen, dijken, parken, watergangen en natuurterreinen Bestaat uit grassen, kruiden, riet Vaak ook zand, plastic, metalen, stenen en hout In Nederland ca 1 miljoen ton/jaar Wegbermen ca 0,5 miljoen ton/jaar Watergangen en -kanten ca 0,5 miljoen ton/jaar Afgevoerd ca ton/jaar

3 Biologie 3

4 Variatie per provincie Provincie Areaal wegbermen (ha) Tonnage bermgras (ton) Friesland Groningen Drenthe Overijssel Gelderland TOTAAL

5 Variatie in soorten en seizoen juni-juli aug.- okt.-nov. sept. Oevers 16% 2% 28% Nat profiel 17% 2% 29% Exoten 3% 0% 3% Totaal 36% 5% 59%

6 Wat kost het?

7 Ketenanalyses

8 Variatie in samenstelling

9 Composteren en vergisten

10 Vezel verwaarding Verwijdering inhoudstoffen Gebruik van de vezels voor papier en karton Proces van NewFoss bv Samenwerking van Staatsbosbeheer, RWS, NewFoss, Huhtamaki en Parenco Van blad tot bladzijde

11 Biomassa Technologie Principe bioraffinage Winnen van alle inhoudstoffen Gebruik van de eiwitten voor veevoer Gebruik van de vezels voor papier, karton en composieten Gebruik van de mineralen voor kunstmest Proces van Grassa Producten Eiwit Biogas/ compost Suikers Mineralen Vezels

12 Bioraffinage praktijkproeven Soort Oevers NL, ton nat Nat Exoten profiel NL, NL, ton ton nat nat Totaal NL, ton nat Droge stof, % Ton droge Eiwit, % van de Vezel, % van de stof in NL droge stof resterende droge stof Fonteinkruid (Lies)Gras Grote Waternavel Kroos Kroosvaren Lisdodde Parelvederkruid Riet Waterpest Waterwaaier Grote Brandnetel Totaal Benchmark: composteren MillVision Vaste resten Grassa Vezelplaat industrie, substraat teelt Vezels voor papier, karton, composieten Sappen, suikers Fosfaat Eiwitten

13 Businesscase, voorlopig Soort Ton eiwit Ton fosfor Ton vezel Fonteinkruid 188 3,7 830 (Lies)Gras , Grote Waternavel 107 3,8 420 Kroos 143 2,6 260 Kroosvaren 15 0,4 57 Lisdodde Parelvederkruid 84 3,0 434 Riet Waterpest 326 4, Waterwaaier 2 0,1 10 Grote Brandnetel 582 2, Totaal In analyse Eiwitten en zuivere vezels Eiwitten en minder zuivere vezels Vezels voor compo sieten Raffinagekosten vezels, /ton droge ingaande biomassa Raffinagekosten eiwit, /ton natte ingaande biomassa 15 Kosten fosfaatproductie, /ton P 50 Rendement raffinage vezels 90% 80% 90% 90% Rendement raffinage eiwitten 40% Rendement persen water 50% Rendement P-verwijdering 50% Waarde vezels uit Grassa, /ton ds 5 Waarde vezels uit MillVision, /ton ds Waarde eiwitten uit Grassa, /ton ds Waarde perswater met mineralen uit Grassa, /ton 2 Waarde calciumfosfaat uit Grassa, /ton ds 100 Input Grassa Ton nat Ton ds Fonteinkruid (Lies)Gras Grote Waternavel Kroos Kroosvaren Input MillVision Parelvederkruid Ton nat Ton d.s. Waterpest Lisdodde Waterwaaier Riet Grote Brandnetel Totaal Totaal Product: vezels Product: sap met Product: eiwitten mineralen en suikers Ton Ca3(PO4)2 111 Ton d.s Ton sap Ton d.s Kosten Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Opbrengsten Resultaat Resultaat Resultaat Resultaat/ton input 0,86 Resultaat/ton inp 0,47 Resultaat/ton inp -12,78 Resumé Totaal resultaat/ton natte biomassa input Kosten composteren Verschil -11,45 per ton -20,00 per ton 8,55 per ton

14 Bioraffinage: oogsten van planten

15 Bioraffinage: schets installatie Grassa bv

16 Raffinage 1

17 Raffinage 2

18 Raffinage 3

19 Biobased Delta: Agro Meets Chemistry World class agro & chemical industry Biotechnology & green chemistry A feedstock position Local biomasss & imports Best in class infrastructure

20 Conclusies Gras en andere maaisels lenen zich goed voor de productie van vezels voor papier en karton. Zie als voorbeeld NewFoss Bioraffinage lukt redelijk, maar er moet nog veel aan verbeterd worden. In dit soort initiatieven is het noodzakelijk de keten van plant tot klant te organiseren. Zonder dit zijn de risico s groot. In het Groene Hart is veel gras. Dit zou een goede grondstof kunnen zijn voor dergelijke initiatieven.

21 Discussie Grondstoffen in het Groene Hart Ondernemers in het Groene Hart Klanten Technologie Businesscase

22 Meer informatie Van der Kooij Clean Technologies Sterrenwacht SV Veenendaal M I T I E aldert@vanderkooijct.nl I nl.linkedin.com/in/aldertvanderkooij KvK maart 2018