Verslag van de vergadering van Provinciale Staten op 24 mei 2017

Transcriptie

1 Provinciale Staten Verslag van de vergadering van Provinciale Staten op 24 mei 2017 Aanwezig: dhr. Van Baak, mw. Blom, dhr. Bos, mw. Braam, dhr. Bruins, dhr. Van Dijk, mw. Faber, dhr. Gemmink, dhr. De Haan, mw. Hedin, dhr. Heldoorn, dhr. Hellegers, dhr. Hofman-Fransen, dhr. Van t Hoog, mw. Huisman, mw. Jeurink, dhr. Jonk, dhr. Kanis, dhr. Kerris, dhr. Komdeur, dhr. Kops, dhr. Kusters, mw. Lewe, dhr. Maouche, dhr. Meerburg, mw. Moulijn, dhr. Mulder, dhr. Peters, dhr. Plug, mw. Poortinga, mw. Prins, mw. Rijssenbeek, dhr. Ruitenberg, mw. Van der Schalk, dhr. Scheers, mw. Schriks, mw. Slingerland, dhr. Spoelstra, mw. Van Steenbrugge, dhr. Thus, dhr. Van der Veer, dhr. Venema, dhr. Visser, mw. Vliegenthart, mw. Vollebregt, dhr. De Vos, dhr. Vreugdenhil, dhr. Waltmans, dhr. Wanrooij, dhr. Westra, dhr. Wijnne, dhr. Witteveen, mw. Van der Woude, dhr. Zoet. Afwezig met bericht: dhr. De Haan (VVD), mw. Van Milaan (D66) en mw. Bieze (GS) Genodigden: gedeputeerden dhr. Van Dijk, dhr. Markink, mw. Meijers, dhr. Scheffer, mw. Schouten en provinciesecretaris dhr. Hilhorst. Voorzitter: dhr. Cornielje Griffier: dhr. Roelofs 1 Opening en mededelingen van de voorzitter Plaatsvervangend voorzitter dhr. Van Baak en gedeputeerde dhr. Markink feliciteren dhr. Cornielje namens PS en GS met zijn herbenoeming tot commissaris van de Koning. 2 Toelating W. Witteveen ter vervulling van de vacature-wieggers (GroenLinks) Besloten wordt de heer Witteveen tijdelijk toe te laten tot Provinciale Staten, voor de duur van het ziekteverlof van mw. Wieggers. 3 Vaststelling van de agenda Debatverzoeken van D66/PvdD/GL inzake verbranding biomassa en PvdDieren inzake jacht op provinciale gronden worden aan de agenda toegevoegd 4 Vaststelling van de besluitenlijst van de vergadering op 12 april 2017 Conform ontwerp vastgesteld. 5 Ingekomen stukken Afgedaan conform adviezen. 6 Vragenuur Er worden geen vragen gesteld. 7 Coördinatie van besluiten voor Kribverlaging Pannerdensch Kanaal (PS ) Stemverklaring: Mw. Moulijn (PvdDieren) meldt dat de PvdDieren altijd tegen coördinatiebesluiten stemt en bij agendapunt 7 en 11 dus tegen zal stemmen. Besluit: conform voorstel met stemmen vóór van VVD, CDA, D66, SP, PvdA, ChristenUnie, SGP, GroenLinks en 50PLUS. 8 Stand van zaken programma Leefbaarheid (PS ) Besluit: conform voorstel met stemmen vóór van VVD, CDA, D66, SP, PvdA, ChristenUnie, SGP, GroenLinks, PvdDieren en 50PLUS. 1

2 9 Inzet financieel instrumentarium duurzame energievoorziening (PS ) Besluit: conform voorstel met stemmen vóór van VVD, CDA, D66, SP, PvdA, ChristenUnie, SGP, GroenLinks, PvdDieren en 50PLUS. 10 Jaarverslag 2016 Fonds nazorg stortplaatsen Gelderland (PS ) Besluit: conform voorstel met stemmen vóór van VVD, CDA, D66, SP, PvdA, ChristenUnie, SGP, GroenLinks, PvdDieren en 50PLUS. 11 Coördinatiebesluit Windpark Zaltbommel (PS ) Besluit: conform voorstel met stemmen vóór van VVD, CDA, D66, SP, PvdA, ChristenUnie, SGP, GroenLinks en 50PLUS. 12 Jaarstukken 2016 (PS ) Dhr. Waltmans (VVD) zegt dat de provincie mogelijk kansen laat liggen bij de uitvoering van het treasurybeleid. De VVD is blij dat de provincie revolverende fondsen steeds meer gaat inzetten. Het weerstandsvermogen ligt veel lager dan de jaren waarin het stamkapitaal NUON aandelen vastzat. Is het wel juist dat de risico s die we nu in staatsobligaties aan banken hebben kleiner zijn dan de jaren waarin het kapitaal in de NUON-aandelen vastzat? Zorgpunt voor de VVD is het toenemende aantal bezwaarschriften. Doen we het als provincie minder goed op dit vlak of is dit een maatschappelijke trend? De VVD snapt dat de provincie Sterk Bestuur benadert vanuit integriteit. We moeten echter niet vergeten dat de overheid er is om maatschappelijke opgaven voor burgers op te lossen. De VVD maakt zich ook zorgen over de onderbesteding en roept al jaren op tot tempo. Blijven we praten met derden met het risico op onderbesteding of pakken we door met derden die boter bij de vis doen? De VVD is voor het laatste. Dhr. Komdeur (CDA) zegt dat de financiële positie van de provincie meer dan robuust is. Er zijn veel goede resultaten geboekt. We zien een betere verantwoording ten opzichte van de jaren hiervoor. Als we de cijfers nader gaan analyseren dan zie we dat er in 2016 sprake was van een behoorlijke onderbesteding. Dit hebben we de afgelopen jaren vaker gezien. Het CDA constateert dat de provincie Gelderland steeds meer te kampen heeft met financiële obesitas. Dit vinden we een zorgelijke situatie. We moeten dit bestrijden. Het college is zich hier ook van bewust. Onze ambities als PS zijn er groot maar lopen die nog wel genoeg in de pas met het absorptievermogen van onze eigen organisatie en onze samenleving? Soms moeten we ook gewoon doorpakken. De Rekeningcommissie heeft GS uitgedaagd om tot een hoofdlijnendocument te komen. Wil het college hier nog op reageren? Dhr. Heldoorn (D66) roept het college nogmaals op om soms wat vaker te vergaderen zodat stukken op tijd bij PS zijn. D66 ziet de provincie niet als bank. Het hebben van veel stil vermogen levert Gelderland niets op. Rijk zijn kost ook geld. Daarom blijft D66 pleiten voor meer investeringen in Gelderland. De provincie moet haar vermogen langjarig wegzetten in (revolverende) fondsen om van daaruit allerlei investeringen te doen in Gelderland. Wat D66 betreft komt er een langjarig plan voor het zo doelmatig en effectief mogelijk inzetten van de middelen van de provincie via de kerntaken. Mw. Lewe (SP) geeft aan dat we in eerdere periodes bij de Voorjaarsnota bespraken wat er met de eventuele overschotten zou gebeuren. Het college heeft een nieuwe werkwijze omarmd waarbij in 2015 een programma geformuleerd is. Een verdere uitbreiding van het programma kon slechts gebeuren bij de Midterm review. Een zwakke plek van deze werkwijze is dat het college voor een bestuursmodel kiest waarbij in partnerschap met andere overheden en het bedrijfsleven wordt gewerkt. Een van de gevolgen hiervan is dat het geld dat de Staten hebben ingezet voor het realiseren van de doelen op de plank blijft liggen omdat het niet zo wil vlotten met de partners. Volgens GS komen de doelen niet op de tocht te staan. De SP vindt dat het college partnerschap onderdeel maakt van het doel. De Staten staan in dit model op afstand. Er zijn meerdere verklaringen voor de onderbesteding. Partnerschap is niet de oplossing en verklaring voor alles. Maak duidelijk waar we zelf tempo kunnen maken. De SP is verheugd over de stevige inzet van de Rekeningcommissie, de Rekenkamer en de accountant op de onderwerpen maatschappelijke indicatoren en netwerksturing. De traagheid waarmee het college de motie van twee jaar geleden heeft opgepakt is meer dan ergerlijk. Mw. De Jager (PvdA) (maidenspeech) zegt dat het niet altijd makkelijk is de vele begrotingswijzigingen te volgen in de P&C-cyclus. Het is belangrijk dat hier snel verbetering in komt zodat de discussie over de inhoud kan gaan. De werkgelegenheid in Gelderland nam toe. Er kwamen in 2016 zo n 5000 banen bij. Het rode-loperbeleid lijkt zijn vruchten af te werpen. Er is ingezet op verdere samenwerking met de oosterburen op het gebied van werk, cultureel 2

3 erfgoed en grensoverschrijdende spoedhulp. Jammer dat we het maatschappelijk effect van alle inspanningen in 2016 niet kunnen meten. Bij de bespreking van de Jaarrekening 2014 is onder anderen door de PvdA aangedrongen snel met een voorstel te komen. In de Begroting 2017 is hier een begin mee gemaakt. Vanaf de komende Begroting worden we een handje geholpen door wet- en regelgeving en is een aantal indicatoren voorgeschreven. Dat is prima als basis maar daar moeten we het niet bij laten. Wat de leesbaarheid betreft is in deze Jaarrekening vooruitgang te zien. Nu moeten we stappen zetten in de verdere verbetering van de P&C-documenten. Uitbreiding van de huidige informatie over social return is nodig. GS hebben dit ook toegezegd voor de komende Begroting. Mw. Faber (PVV) blijft aandacht vragen voor de late toezending van aanvullende informatie door GS. Het is bedenkelijk dat er geen afspraken zijn gemaakt met de decentrale overheden over de verdeling van de ruimte binnen het gezamenlijk tekort. Doet men maar wat of zijn de decentrale overheden financieel vastgelopen? Het laatste kan in relatie staan met de onderbesteding bij de provincie. We kunnen wel gaan versnellen maar als onze partners ons operationeel en financieel niet kunnen bijbenen dan schiet het niet op. Aan de BNG heeft de provincie tweemaal een eeuwigdurende achtergestelde hybride lening verstrekt van 100 miljoen. De hoogte van de lening is niet geheel duidelijk. Hoeveel is er nu initieel verstrekt? Voorwaarden voor deze lening zijn omhuld met geheimzinnigheid. De BNG kan straffeloos rentebetaling overslaan. Dat was op het beslismoment in PS niet duidelijk in de openbare stukken. Wellicht worden gemeenten zo uit het zicht gefinancieerd via de BNG. Is het college van plan om nog meer hybride leningen te verstrekken? Door de constructie van hybride leningen aan de BNG worden de Wet HOF en het schatkistbankieren omzeild. Dhr. Van t Hoog (ChristenUnie) wil vooral voor ogen houden dat het gaat om gemeenschapsgeld waar we zorgvuldig mee om moeten gaan. Wat is het toch jammer dat de Jaarrekening zo weinig zegt over de bereikte maatschappelijke effecten. De ChristenUnie deelt de tevredenheid van GS over de geboekte voortgang niet en wil heel graag van het college horen hoe er nu sturing en focus wordt gegeven om stappen te zetten in de doorontwikkeling van maatschappelijke effecten. Dhr. Ruitenberg (SGP) geeft aan dat onderbesteding voor de SPG-fractie ook een belangrijk punt is. Hebben we onszelf niet zo ver dichtgeregeld dat we tegen allerlei kaders aan blijven lopen? Niet de financiële obesitas maar de regelgeving-obesitas is het probleem. De Rekeningcommissie heeft een goed advies uitgebracht. Sport is wat de SGP betreft geen kerntaak van de provincie. Dhr. Maouche (GroenLinks) sluit aan bij eerdere sprekers ten aanzien van de onderbesteding en de uitwerking van de maatschappelijke effecten. Onze manier van werken vormt misschien wel een belemmering voor het uitvoeren van plannen. We moeten hier kritisch naar kijken, ook naar onze eigen rol als PS. GS mogen zich wat GroenLinks betreft niet verschuilen achter partners. Wat GroenLinks betreft staat het doel voorop, de manier waarop is het middel. GroenLinks zou het prettig vinden als GS gaan werken met infographics. Als overheid hebben we verantwoordelijkheid om transparant en inzichtelijk te maken wat we doen. GroenLinks is zeer ontevreden dat er nog steeds geen overzicht is met de verschillen tussen de eerste Begroting en de Jaarstukken. De gedeputeerde heeft in de commissie gezegd dat hij zou kijken wat er mogelijk was. Dhr. Van der Veer (PvdDieren) vindt het resultaat van de (opzet van de) Jaarstukken nog steeds onvoldoende. Dit is een belangrijk onderwerp en de PvdDieren verwacht dan ook dat daar in de Beleidsrekening iets over gezegd wordt. Ook bij biodiversiteit is er sprake van grote onderbesteding. Dit lezen we niet terug in de stukken. Hij wil graag de toezegging dat er voortaan in de beleidsrekening een overzicht staat wat de resultaten van dat jaar zijn van de verschillende subsidieregelingen. Hij dient motie 17M23 in waarin GS verzocht wordt om met geplande activiteiten voor het soortenbeleid weer op schema te komen. In de tabel met verstrekte bedragen per subsidieregeling in het vervolgvoorstel stonden de begrote bedragen er helaas niet bij. Dan is het moeilijk om dit te vergelijken met de kaders die zijn vastgesteld. Dit is onvoldoende om onze controlerende rol mogelijk te maken. De PvdDieren ondersteunt de kritische opmerkingen van de andere fracties. Dhr. Bruins (50PLUS) is blij met de jaarstukken. Hij zou de stukken wel graag wat overzichtelijker zien en maximaal 100 pagina s. Dhr. Markink (GS) vindt dat er een prima resultaat ligt over het jaar GS hebben echt aandacht voor de onderbesteding en gaan daar serieus mee aan de slag. Het gaat uiteindelijk om de doelen die je wil bereiken voor de inwoners en de bedrijven in Gelderland. Het doel is niet om zo snel mogelijk het geld uit te geven. Het college voert uit waar PS een opdracht voor hebben gegeven. We hebben er bewust voor gekozen om dit samen met partners te doen. Op 3

4 een aantal onderdelen kunnen we als provincie gaan doorpakken. Wat GS betreft houden we dit model overeind. Er zijn twee knoppen waar je aan kunt draaien: versnellen en realistisch begroten. Er zijn mogelijkheden om wat scherper te kijken naar versnellen en hiervoor concretere en duidelijkere afspraken te maken met onze partners. Dit vraagt ook wat van PS. Ten aanzien van realistischer begroten geeft zijn we hier bij de Voorjaarsnota al flink met de stofkam doorheen gegaan. GS zullen rapporteren waar de onderbesteding vandaan komt en wat de effecten hiervan zijn. GS hebben geprobeerd om iedere keer stappen te zetten op het gebied van de indicatoren en maatschappelijke effecten, dat is te zien bij de Voorjaarsnota 2017 en de Begroting Het is weerbarstige materie. In het kader van de BBV zijn we verplicht om in ieder geval als provincies breed aan bepaalde kaders te voldoen. GS gaan hier nog weer een slag in maken. GS gaan met de aanbevelingen van de Rekeningcommissie aan de slag. Wat GS betreft gaan we geleidelijk aan naar een digitaal stuk. Ten aanzien van het treasurybeleid vindt het college dat we beter even pas op de plaats kunnen maken. Later dit jaar kunnen we het geld mogelijk op een meer renderende manier weg zetten. Het weerstandsvermogen is naar beneden gebracht. Dit heeft te maken met de claim die er lag vanuit de rechtzaak rond Vitesse. De risico s die we nu nog hebben bij buitenlandse obligaties zijn minimaal. Bij de Begroting 2018 komt het college met de input in het kader van indicatoren en maatschappelijke effecten. De provincie is op een goede manier bezig met social return, ook bij aanbestedingen. GS zullen dit een plek geven in de P&C-documenten. Het gaat GS hier ook om het doel en niet om het middel. Er zijn wel degelijk afspraken gemaakt met de decentrale overheden over de verdeling van de ruimte binnen het EMU-saldo. De provincie heeft in het kader van de publieke taak de mogelijkheid om een hybride lening te verstrekken aan de BNG. Het is niet aan de orde dat we hiermee de Wet HOF of het schatkistbankieren omzeilen. We zijn twee keer een hybride lening aangegaan met de BNG. Daar zitten wat risico s aan, dat was ook bij PS bekend. Binnenkort komen GS met een voorhangprocedure om lenen aan mede-overheden mogelijk te maken. Er wordt niet afgeschreven op de lening aan de BNG. GS proberen zo inzichtelijk mogelijk te maken wat het directe effect is van ons beleid op een kwestie als werkgelegenheid. GS zullen kijken of ze iets met infographics kunnen gaan doen. We zijn vaak gebonden aan internationale richtlijnen, bijvoorbeeld op het gebied van natuur. GS hebben op dit moment niet de indruk dat het noodzakelijk is om hier in de risicoparagraaf anders mee om te gaan. Motie M1723 wordt daarom ontraden. Aan onderbesteding zitten inderdaad niet alleen financiële aspecten maar ook regelgevingsaspecten. Als je nu al geld aan allerlei projecten hangt is je onderhandelingspositie weg. GS willen niet op een ondoorzichtige manier geld wegzetten in allerlei fondsen. GS willen wel kijken naar een meerjareninvesteringsagenda. De gedeputeerde zal kijken naar een subsidieoverzicht met het totaal per regeling. Dhr. Komdeur (CDA) zegt dat de manier waarop GS de onderbesteding willen aanpakken en tempo willen maken het CDA aanspreekt. Het geld moet wel voldoende beschikbaar blijven voor Gelderland. Dhr. Markink (GS) geeft aan dat GS bewust een grens hebben gesteld aan het vermogen dat is vastgezet. Besluit: conform voorstel met stemmen vóór van VVD, CDA, D66, SP, PvdA, ChristenUnie, SGP, GroenLinks en 50PLUS. 17M23 verworpen met stemmen vóór van SP, GroenLinks en PvdDieren. 13 Eindvoorstel Midterm review (PS ) Mw. Faber (PVV) biedt haar excuses aan aan de gedeputeerde omdat in tegenstelling tot wat ze eerder zei, er wel volledige informatie is gegeven over de BNG-leningen. Het spreekt dhr. Waltmans (VVD) aan dat er flink gaat worden geïnvesteerd in bereikbaarheid. Mooi is ook dat het gaat om lange-termijninvesteringen. De VVD complimenteert de oppositiepartijen met hun betrokkenheid en steun. De randvoorwaarden voor een stabiele economische groei staan nog steeds onder druk. De bereikbaarheid van Gelderland is kwetsbaar, er is veel te doen op dit gebied. Ook het economisch beleid is van belang. Belangrijk is innovatie, goede en voldoende bedrijventerreinen en aansluiting van onderwijs op arbeidsmarkt. Kennisinstellingen moeten hun kennis ook kunnen valoriseren. Provinciale investeringen op dit gebied moeten een duidelijk doel hebben. Betrokkenheid van de partners is en blijft een vereiste. Dhr. Zoet (CDA) is blij met dit resultaat dat tot stand is gekomen in goede samenwerking 4

5 tussen de meeste partijen. Duurzaamheid, economie en bereikbaarheid zijn de drie thema s waar het CDA volledig achterstaat. Maar ook cultuur, erfgoed en het jeugdsportfonds zijn van belang. De fractie steunt de bereikbaarheidsmaatregelen. De samenwerking met partners in de samenleving is boeiend maar kan ook lang duren. GS moeten goed omgaan met de zogenoemde versnellingsknoppen. Mw. Van der Schalk (D66) vindt dat het proces om tot deze MTR te komen goed is doorlopen. De coalitie is goed op weg bij de uitvoering van het coalitieakkoord. Maar de wereld is wel veranderd sinds Zie bijvoorbeeld de vluchtelingencrisis en het gevoel van onbehagen dat in de maatschappij heerst. Hier heeft de provincie slechts een beperkte rol. Met deze MTR kan de provincie een klein steentje bijdragen. Extra geld voor bereikbaarheid betekent voor D66 niet dat er vooral asfalt wordt aangelegd, het gaat ook om slimme maatregelen. Geld voor sport en cultuur is van belang voor maatschappelijke cohesie. De klimaatparagraaf moet verder worden uitgewerkt. De samenwerking met partners is belangrijk, maar er moet ook oog blijven voor inhoudelijke sturing op thema s. Het moet vanuit de provincie meer zijn dan alleen een procesrol. Dhr. De Vos (SP) vindt dat er met deze MTR een verandering is gekomen in de werkwijze van de Staten. Veel van de prioriteiten van de SP, zoals dubbelspoor en cultureel erfgoed, worden gerealiseerd. De SP is niet voor de railterminals. Er wordt in de MTR gesuggereerd dat flexibele middelen voor cultuur worden omgezet naar structurele en dat klopt niet. Sommige zaken blijven wat vaag, zoals de netwerksturing. Voor de SP moet het NUON-geld terug naar de burger en de provincie blijft daarbij sturend. Wie betaalt, bepaalt. De MTR is een totaalpakket en daarom zal de SP het voorstel ook steunen. Dhr. Kerris (PvdA) memoreert de prioriteiten voor de PvdA: goed werk en goed wonen. Het coalitieakkoord ligt wat dat betreft op koers. Maar de verduurzaming van woningen blijft helaas achter. De totstandkoming van het Gelders Energieakkoord heeft wat dat betreft te lang geduurd. Hier is versnelling nodig. Aandacht is nodig voor kwetsbare groepen, vooral voor statushouders en 55-plussers. De provincie moet ook het goede voorbeeld geven. De provincie moet sociaal aanbesteden en payroll-constructies moeten worden gestopt. Het tekort aan sociale huurwoningen is een groot probleem en dat mag niet alleen op het bord van de gemeenten liggen, ook woningcorporaties hebben daarbij een rol. GS moeten snel komen met een stand van zaken per regio. Het is goed dat het jeugdsportfonds en het jeugdcultuurfonds voortgezet worden. Dhr. Van t Hoog (ChristenUnie) constateert dat er meerdere breuklijnen in de samenleving zijn. Het gaat er nu om verbindingen te leggen, aandacht voor de sociale component. Het is jammer dat het college deze vierde pijler niet heeft willen toevoegen als beleidsdoel naast economie, bereikbaarheid en duurzaamheid. Investeringen moeten ertoe leiden dat we beter uit de crisis komen. Er moet daarom geïnvesteerd worden in transities, zowel in ruimtelijke zin als bij energie. Het zal een grote inspanning vergen om de doelen uit het coalitieakkoord te behalen. Als totaalpakket zal de fractie het voorstel steunen. De fractie acht zich echter niet gebonden aan de reservering van 200 miljoen voor na Dhr. Ruitenberg (SGP) vindt dat er per onderwerp een verschillende bestuursstijl kan worden gehanteerd. Het is jammer dat er geen vooruitgang zit in de oplossing van de problematiek bij de Rijnbrug in Rhenen. Ook de A1-A30, A1-A28 en vliegveld Lelystad zijn belangrijk. Kan de provincie geen duw geven aan de sanering van asbest? Dhr. Maouche (GroenLinks) wil knokken voor wat kwetsbaar is en daarvan is het resultaat in deze MTR te zien. Investeren in het landschap is van belang voor de biodiversiteit. GroenLinks heeft constructief willen meedenken, ook als de fractie buiten de comfortzone moest treden. Hij dient amendement 17A14 in. Hij stemt in met de MTR als totaalpakket. Dhr. Van der Veer (PvdDieren) vindt dat de tussenbalans in de openbaarheid tot stand moet komen. De PvdDieren heeft nooit een uitnodiging ontvangen om inbreng te leveren. Het meestemmen met een motie kan daarvoor geen voorwaarde zijn. Dit moet op de volgende integriteitsdag worden besproken. De fractie stemt niet in met het voorstel. Dhr. Markink (GS) denkt dat er nog winst te behalen door gebruik te maken van de zogenaamde versnellingsknoppen. Het gaat niet alleen maar over extra geld. Door de investeringsgelden uit te smeren over 10 jaar, is er ook ruimte voor komende colleges. Door de netwerksturing komt de provincie, en dus ook PS, soms wat op afstand te staan. Daar moet aandacht voor zijn. GS zullen in komende P&C-documenten inzichtelijker proberen te maken wat de resultaten zijn bij de verduurzaming van woningen. De provincies hebben met de vakbonden goede afspraken gemaakt over payrollconstructies. GS komen terug op de rol die de provincie kan spelen bij het vergroten van de beschikbaarheid van sociale huurwoningen. GS hebben aandacht voor sociale verbondenheid. Dat valt onder het thema leefbaarheid. 5

6 Maar de focus moet wel liggen op de provinciale kerntaken. De problematiek van de Rijnbrug bij Rhenen is complex en vergt de medewerking van andere overheden, zoals de gemeente Rhenen. Vliegveld Lelystad gaat kansen bieden en hier is overleg over met de andere overheden. Over asbestsanering worden PS binnenkort geïnformeerd. GS hebben het proces voor de totstandkoming van de MTR als positief ervaren. Wat betreft het amendement constateert hij dat er niet volledig van de regeling gebruik wordt gemaakt. GS denken dat er voldoende geld is en hij laat het oordeel aan PS. Dhr. Maouche (GroenLinks) vindt dat het lijkt dat GS zich verschuilen achter andere organisaties, maar hij vindt dat de provincie wat betreft landschap en biodiversiteit er bovenop moet zitten. GroenLinks gaat ervan uit dat het beschikbare geld op een effectieve manier wordt besteed en dat het tot resultaten leidt. Dhr. Markink (GS) vindt niet dat GS zich verschuilen. GS zullen alle mogelijkheden benutten om tot resultaten te komen. Stemverklaringen Dhr. Van der Veer (PvdDieren) zal het amendement steunen, maar verwacht dat GS er nu alles aan doen om tot resultaten te komen. Dhr. De Vos (SP) zal het voorstel steunen, zeker gezien de grote stap die nu wordt gezet om dubbelspoor in de Achterhoek te realiseren. Dhr. Maouche (GroenLinks) zal het voorstel steunen gezien de vele goede investeringen die worden gedaan. Dhr. Kerris (PvdA) zal het amendement van harte steunen. Dhr. Ruitenberg (SGP) steunt de MTR, met uitzondering van de investeringen in topsport. Dhr. Bruins (50PLUS) steunt het voorstel, omdat het een goede investering in de toekomst is. 17A14 aangenomen met stemmen vóór van VVD, CDA, D66, SP, PvdA, ChristenUnie, SGP, GroenLinks, PvdDieren en 50PLUS. Besluit: met inachtneming van 17A14 conform voorstel met stemmen vóór van VVD, CDA, D66, SP, PvdA, ChristenUnie, SGP, GroenLinks en 50PLUS. 14 Gelderse corridor (PS ) Dhr. Peters (VVD) zegt dat de partners na twee jaar op de juiste stoel en achter de juiste tafel zitten. Nu we dit hebben bereikt is het belangrijk om tempo te houden. Het laanboomcentrum is het concrete project wat in dit voorstel opgenomen is. Voor de VVD is de railterminal Gelderland een belangrijk project. Hij vraagt aan GS om de projecten die nu vanuit de regio gaan komen (pro) actief te ondersteunen. De VVD vraagt in het bijzonder aandacht voor het Fresh Food Consolidation Center in Beneden-Leeuwen. Dit project wordt gedragen door verschillende partners. Het versterkt de economische kracht in meerdere regio s. Mw. Van der Schalk (D66) stemt voor dit besluit om de doelen vast te stellen en het bedrag voor het laanboomcentrum beschikbaar te maken. D66 benadrukt dat het beeldbepalende project in deze gebiedsopgave, de railterminal Gelderland, ook het meest ingrijpende project is. Ze spreekt de wens uit om in het gebied ruimhartig te compenseren en hiervoor voldoende middelen vrij te maken. Dhr. Kusters (SP) constateert dat de discussie over woon- en leefomgeving toch nog omzeild wordt. De beraadslaging over de corridor is wat de SP betreft niet te verkleinen tot louter de fysieke werkomgeving. Omwonenden en hun leefomgeving maken daar een wezenlijk deel van uit. We staan ook in Gelderland voor een grote opgave rond de circulaire economie. Het voorliggende stuk voldoet hier te weinig aan. Circulaire economie is niet terug te brengen tot alleen duurzaamheid. De SP denkt dat de uitvoeringsstrategie van de Gelderse corridor verder verstevigd kan worden door dit voor Gelderland belangrijke economische aspect goed uit te werken. Hij hoopt dat GS in het najaar met een duidelijk uitgewerkte visie komen. De SP is niet overtuigd van de onderbouwing van de , - voor het laanboomgebouw en zal tegen het voorstel stemmen. Dhr. Witteveen (GroenLinks) (maidenspeech) zegt dat zijn fractie geen voorstander is van het voortzetten van de gebiedsopgaven. Deze zijn te economisch ingestoken en hebben net iets te weinig oog voor bijvoorbeeld energietransitie, klimaat, bescherming van natuur en leefbaarheid. GroenLinks beoordeelt de gebiedsopgaven dan ook op deze criteria. Als je logistiek als zwaartepunt kiest van de gebiedsopgave dan moet daar wat GroenLinks betreft wat tegenover staan. Het expliciet noemen van het woon- en werkklimaat als derde doel biedt wat dat betreft kansen. In het doel staat dat het niet alleen een bescherming van het 6

7 woonklimaat is maar zelfs een verbetering. Toch is GroenLinks teleurgesteld over de uitwerking van dit doel in de Statenbrief. De drie economische doelen vormen de boventoon en het woonklimaat lijkt helaas niet meer dan een subdoel. De gedeputeerde gaf in de commissie aan dat het woonklimaat slechts bezien zal worden in het licht van de economische ontwikkelingen. Op deze manier is alleen sprake van effectbestrijding. Wat GroenLinks betreft zijn er initiatieven nodig die gericht zijn op de verbetering van het woonklimaat. GS hebben hierbij een steuntje in de rug nodig. Hij dient daartoe de motie 17M24 in, mede met de SP. Mw. Poortinga (PVV) zegt dat het college samen met partners vier doelen uitwerken. Onder de voorgestelde doelen ligt helaas nog geen financiële onderlegger. De vormgeving van het programma moet dit jaar worden aangeleverd. De PVV is benieuwd welk bedrag de provincie hiervoor opzijzet. Zijn we op zoek naar partners voor cofinanciering? Ook de plannen voor de Railterminal zijn groots. In de Midterm review is hiervoor 35 miljoen gereserveerd. Is dit voldoende? Nemen GS de varianten die de voorkeur hebben van de omwonenden serieus? In de uitvoeringsstrategie wordt aangegeven dat er ruimhartig gecompenseerd wordt. Wat is in dit geval ruimhartig? De dunne uitvoeringsstrategie staat vol met mooie ambities die mogelijk veel werkgelegenheid op kan leveren. De PVV vindt het jammer dat er niet apart gestemd kan worden over het laanboomgebouw, want met dat onderdeel was men akkoord gegaan. Dhr. Mulder (SGP) vindt het goed dat er nu voor het Rivierengebied ook een notitie voorligt. Helaas bevat dit voorstel nog weinig concrete plannen. Zorgelijk, maar het is goed dat het laanbomencentrum het eerste project is dat hierin opgenomen is. Het is niet alleen goed voor de werkgelegenheid tijdens de bouw maar ook zeker daarna. Fijn dat er nog meer concrete projecten in de pijplijn zitten. De SPG vindt het mooi dat de woonomgeving als een van de doelen in dit verhaal terugkomt. Wat de SPG betreft ligt het initiatief bij de samenwerkingspartners. Mw. Schouten (GS) zegt dat dit de laatste basisnotitie is van de gebiedsopgaven die voorligt. We hebben ons bij deze gebiedsopgave geconcentreerd op het krijgen van eensgezindheid, de structuur zo maken dat het bedrijfsleven aangehaakt is en de doelen met elkaar helder geformuleerd zijn. Het invullen van concrete projecten wordt hierna ook makkelijker. Het Fresh Food Consolidation Center zit op dit moment in de uitwerking. Hier zijn verschillende partners bij betrokken. GS hopen hier in het najaar bij de Staten op terug te komen. GS hebben een pro-actieve houding. Het ene gebied loopt toch wat makkelijker dan de andere. Tempo maken zal de komende twee jaar zichtbaar worden. Bij de Railterminal Gelderland zal het een opgave zijn om ruimhartig te compenseren. Het is een beeldbepalend project in een kwetsbaar gebied waar al veel is. Inwoners zeggen terecht dat dit in goede overeenstemming moet gebeuren. We hebben hier een heel gebiedsproces doorlopen met veel omwonenden. We komen nu in de moeilijke fase van (lastige) keuzes maken. Bij de Midterm review is hiervoor geld weggezet. GS zullen hier ruimhartig mee omgaan. Deze investering zal apart aan PS voorgelegd worden. De doelen zijn met onze partners gesteld. Het is niet zo dat we breed in deze gebieden allerlei dingen aan het landschap doen. De hoofdfocus van de gebiedsopgaven is ruimtelijkeconomisch. Optrekken met partners is de basis van alle gebiedsopgaven. Dhr. Peters (VVD) geeft aan dat de VVD de motie van GroenLinks en SP niet zal steunen. De fractie wil niet dat GS met projectvoorstellen komen, die moeten vanuit het gebied zelf komen. Dhr. Kerris (PvdA) vraagt in hoeverre de doelen die we nu gaan vaststellen ook gedeeld worden door de betrokken overheden en de inwoners? De PvdA zal de motie niet steunen. Mw. Schouten (GS) geeft aan dat de overheden, onderwijsinstellingen en ondernemers deze doelen ondersteunen. Het is lastig om de inwoners hierin vorm te geven. Dit is een aandachtspunt bij meerdere gebiedsopgaven. Stemverklaringen Dhr. Bos (CDA): zijn fractie stemt tegen de motie. Dhr. Witteveen (GroenLinks): tegen het voorstel tenzij de motie aangenomen wordt. Mw. Van der Schalk (D66): haar fractie stemt tegen de motie. Besluit: conform voorstel met stemmen vóór van VVD, CDA, D66, PvdA, ChristenUnie, SGP en 50PLUS. 17M24 verworpen met stemmen vóór van SP, GroenLinks en PvdDieren. 7

8 15 Initiatiefvoorstel Rekenkamer rapport follow up financieel toezicht (PS ) Dhr. Van t Hoog (ChristenUnie) vraagt aan GS hoe het nu verder gaat met de aanbeveling uit het vorige rekenkameronderzoek die nog niet volledig is ingevuld. Het gaat om de aanbeveling: de (on)mogelijkheden tot regionale sturing van woningbouw en bedrijventerreinen evenals de implicaties daarvan voor de financiële positie van gemeenten te onderzoeken en daarover aan PS te rapporteren. Dhr. Hofman (GroenLinks) sluit zich aan bij de vraag van de ChristenUnie. Dhr. Markink (GS) geeft aan dat GS dit niet direct via het financieel toezicht geregeld hebben maar meer via de beleidsinhoudelijke kant. GS zijn bezig om de regionale planning werklocaties op orde te krijgen. Hier zitten consequenties aan die de gemeenten vervolgens zelf moeten oppakken. Het is niet zo dat er vanuit financieel toezicht op gestuurd wordt. Het is ook de verantwoordelijkheid van de raden. GS gaan ook geen tekorten dan wel verliezen overnemen. Besluit: conform voorstel zonder stemming. 16 Provinciaal inpassingsplan Windpark Bijvanck (PS ) Mw. Schriks (VVD) vindt dat het proces naar het voorliggende plan, na een aantal hobbels, goed is verlopen. Er zijn ook door de initiatiefnemer oplossingen geboden zodat er zo min mogelijk overlast zal zijn. Maar nu ontvingen PS gisteren ineens een brief van GS over ontheffingverlening o.g.v. de nieuwe Natuurbeschermingswet. Gaat dat goed en is de provincie gevrijwaard als het niet goed gaat? Dhr. Jonk (CDA) zegt dat het proces goed is verlopen. Er is goed geluisterd naar de omwonenden. De hinder wordt beperkt. Op sommige punten zoals bijvoorbeeld slagschaduw zal er zelfs helemaal geen hinder zijn. Er zijn door de initiatiefnemer goede voorstellen gedaan voor financiële tegemoetkoming zowel voor de omwonenden als voor de dorpen. Windenergie is om evidente redenen ook noodzakelijk, dus de fractie stemt in met het voorstel. Hij merkt nog op dat zijn fractie de laatste s van bezwaarmakers wat minder smaakvol vindt. Dhr. Hellegers (D66) kan eigenlijk niet tevreden zijn met een proces dat zo lang heeft moeten duren maar stemt toch vóór. Niet omdat er een verplichting is uit de Elektriciteitswet maar omdat D66 gelooft in duurzame energie. Windmolens maken een belangrijk onderdeel uit van de benodigde energiemix om tot de energietransitie te komen. Hij vindt deze windmolens niet schadelijk voor de gezondheid van de omwonenden. Hij denkt dat er over het algemeen veel draagvlak is voor windmolens, hoewel niet binnen deze gemeente. Draagvlak is een inspanningsverplichting en geen resultaatverplichting. In dit geval is er voldoende inspanning geleverd door de initiatiefnemer om tot draagvlak te komen. Daarnaast wordt er bovenwettelijke extra inzet geleverd om slagschaduw terug te brengen naar 0 uren i.p.v. de toegestane 6. D66 hoopt dat na het besluit initiatiefnemer en omwonenden eindelijk in gesprek kunnen gaan over manieren om de molens draaglijker te maken. Dhr. Kusters (SP) complimenteert nogmaals voor de wijze waarop alle betrokkenen benaderd zijn, betrokken zijn gehouden en voorzien van informatie. Er is zorgvuldig gekeken naar beschermende maatregelen. Zijn fractie zal tegen stemmen. Pijnpunt is de discussie rond het draagvlak. Hij hoopt dat alle gemeenten die nu en in de toekomst betrokken zijn bij de realisatie van een windmolenpark serieus werk maken van het realiseren van breed draagvlak. De gemeenten moeten dat voortvarend aanpakken en daarbij alle mogelijkheden, inclusief ruime vergoeding voor omwonenden, meenemen. We zijn als samenleving bezig met een enorme en alomvattende energietransitie. Dan zou een inpassingplan, hoe juridisch correct ook, niet de oplossing voor maatschappelijke weerstand moeten zijn. De mogelijkheid ervan zou ook niet door gemeenten strategisch en op voorhand, omarmd moeten worden. Het moet het laatste middel zijn waarvan gebruik wordt gemaakt. Dhr. Visser (PvdA) zegt dat de energietransitie gaat inhouden dat het opwekken van duurzame energie een manifest element in het landschap gaat worden. Ruimtelijke ingrepen raken altijd mensen persoonlijk en zullen als onwenselijk worden beschouwd. Maar we hebben wel de verantwoordelijkheid om invulling te geven aan de opgave. Er moet een belangenafweging plaatsvinden tussen de transitie en de omwonenden op wiens leefomgeving dit een directe en majeure impact zal hebben. Hier heeft die belangenoverweging op zorgvuldige wijze plaatsgevonden en zijn fractie stemt dan ook in met het voorstel. Hij merkt op dat het begrip draagvlak niet zo veel toevoegt aan het debat omdat het de suggestie wekt dat het een criterium is op basis waarvan bestuurlijke besluiten worden genomen, maar dat is niet zo. Het gaat erom dat fatsoenlijke politiek-bestuurlijke belangenafwegingen worden gemaakt. De resultante daarvan is een zekere mate van draagvlak. Hij benadrukt dat er bij de generaties 8

9 die na ons komen 100% draagvlak zal zijn voor de maatregelen die we vandaag moeten nemen om een leefbare wereld achter te laten. Dhr. Venema (PVV) zegt dat in het stuk staat dat de opstelling van de molens het landschapsbeeld versterkt en dat ze zichtbaar maken dat het waait. Dan staan GS toch niet meer open voor redelijke argumenten. Dan rest de burger alleen nog een rechtsgang. En dat heeft ook zin want de omwonenden hebben 23 pagina s met 244 fouten en onvolledigheden in de zienswijzenota aangereikt. Hij adviseert GS om dit eerst goed te bekijken anders wordt voor hen de gang naar de RvS erg pijnlijk. Er is ook jurisprudentie van de RvS van 2 januari 2013 nr Raedthuys wilde een windpark realiseren in de gemeente Steenwijkerland aan de rand van Nationaal Park de Weerribben. De gemeente wees het plan af net zoals nu Zevenaar. Raedthuys ging daarop in beroep bij de RvS die het ongegrond verklaarde. Dan zal de RvS i.c. dezelfde uitspraak doen. GS moeten het belang van de burger beschermen. Het democratisch proces is in de gemeenteraad compleet terzijde geschoven. En nu het hier behandeld moet worden is draagvlak opeens geen argument meer, dus de burger doet er niet toe. Daarom mag dit windpark er wat de PVV betreft nooit komen. Mw. Slingerland (ChristenUnie) zegt dat volgens het landelijk verkiezingsprogramma van de ChristenUnie in 2035 de verwarming van huizen en gebouwen voor 90% onafhankelijk van aardgas moet zijn. De ChristenUnie wil z.s.m. af van gas, olie en kolen en wil ruim baan maken voor schone energie en zo in één generatie een volledig duurzame energievoorziening realiseren. We kunnen het ons niet permitteren windenergie dan over te slaan. Haar partij is hoopvol over de duurzame toekomst van Nederland. Schone energie is belangrijk voor onze kinderen en iedereen moet daarin een bijdrage leveren. In eigen huishouding door op energie te bezuinigen en bijv. zonnepanelen te plaatsen, maar ook grootschaliger op sporthallen en scholen en met windturbines. Laten we daarbij respectvol met elkaar omgaan en elkaar vasthouden. Zij verwijst verder naar haar bijdrage in de commissie. Dhr. Mulder (SGP) zegt te staan voor het energieakkoord en realiseert zich dat alle vormen van alternatieve energie nodig zijn. Zijn fractie heeft ook ingestemd met de windvisie. Daarin is aangegeven waar windmolens kunnen komen. Dat is de ene kant van het verhaal. Aan de andere kant wordt gehecht aan draagvlak zowel in gemeenteraden als in de nabije omgeving. Zuur dat PS alleen maar die windparken voorgelegd krijgen waar het draagvlak in de gemeenteraad ontbreekt. Voor PS mag formeel draagvlak geen afwegingscriterium zijn, er kan slechts worden gekeken naar aspecten van ruimtelijke ordening. Hij roept gemeentebesturen op zelf verantwoordelijkheid te nemen. Kijkend naar het voorstel concludeert zijn fractie dat de voorgestelde plek best geschikt is. Daarnaast wordt gestreefd naar minimalisering van de overlast voor omwonenden. Geen slagschaduw, minimale verlichting en een ruimhartig participatieaanbod door de initiatiefnemer. Alles overziende kan men niet anders dan instemmen met het voorstel. Mw. Moulijn (PvdDieren) vindt schone energieopwekking ook noodzakelijk, ook met wind. Maar het mag niet ten koste gaan van omwonenden, zowel mens als dier. Een goede belangenafweging is heel belangrijk. In de plannen staat duidelijk dat overlast zo veel mogelijk wordt voorkomen: geen slagschaduw, de stilste molens, stilstand i.v.m. vleermuizen en het tegengaan van lichtvervuiling. De fractie vindt dat er voldoende rekening wordt gehouden met omwonenden, maar heeft wel zorgen of maatregelen wel goed doorgevoerd worden. De gedeputeerde heeft toegezegd om een jaar na de bouw te evalueren hoe het gaat met de overlast c.q. de voorkoming ervan. Waarom is een ontheffing ingevolge de Natuurbeschermingswet nodig? Betekent dat dat er verwacht en geaccepteerd wordt dat vleermuizen slachtoffer worden van de molens ondanks de stilstandregeling? Wat is er nodig in de plannen om ontheffing onnodig te maken? De brief heeft de fractie wel aan het twijfelen gebracht. Dhr. Van Dijk (GS) dankt voor de steun voor het proces. Hij gaat eerst in op de opmerkingen over de Statenbrief van gisteren. De aanvraag voor de Bijvanck is enige jaren geleden gedaan toen de Flora- en faunawet nog van toepassing was. Daarin was een generieke vrijstelling opgenomen voor windparken. Bij de nieuwe Natuurbeschermingswet die 1 januari jl. is ingegaan is die vrijstelling niet meer van toepassing en moet ontheffing worden gevraagd. Juridisch gezien kan e.e.a. gewoon doorgaan. Mocht de RvS later zeggen dat een ontheffing nodig was dan kan het via een bestuurlijke lus nog worden gerepareerd. Maar om volledig transparant en zorgvuldig te zijn is ervoor gekozen Raedthuys alsnog de ontheffing op basis van de Natuurbeschermingswet te laten aanvragen. De verwachting is dat de ontheffing kan worden verleend. Hij zegt over draagvlak, met o.a. de SP, dat het ook aan de gemeenteraden is om boter bij de vis te leveren v.w.b. de doelstelling om in 2050 energieneutraal te zijn. Gemeenteraden moeten niet denken dat de verantwoordelijkheid dan wel door de provincie 9

10 wordt genomen. GS hadden ook liever niet hoeven voorstellen om nu een inpassingplan vast te stellen, maar zijn helaas gedwongen. Hopelijk verdwijnt de wettelijke verplichting. Af en toe zullen we een ander belang moeten laten prevaleren en een besluit moeten nemen dat tegen de zin van een aantal burgers in gaat. N.a.v. de opmerking van de PVV merkt hij op dat het deelnemen van omwonenden aan de dialoog helemaal nog niet hoefde te betekenen dat er ook instemming zou zijn met het geheel. Als je helemaal niet wilt praten verspeel je je rechten aldus de gedeputeerde. Tot heden hebben omwonenden categorisch geweigerd te overleggen met de initiatiefnemer. Hij verwijt de PVV dat die niet nader aangeeft waar dan precies de genoemde 244 fouten t.a.v. de zienswijzen zitten. De voorzitter merkt op dat het nu ook niet meer aan de orde is om alle 244 opmerkingen nog te gaan opnoemen. Dhr. Van Dijk (GS) constateert dat alle fracties behalve de PVV hebben aangegeven dat een zorgvuldig proces doorlopen is en dat men energietransitie met duurzame energie waaronder windmolens belangrijk vindt. Er is voldaan aan een goede ruimtelijke inpassing. Hij bevestigt de toezegging die in de commissie is gedaan om na 1 jaar met een evaluatie te komen. Tweede termijn Mw. Schriks (VVD) vindt het goed dat GS transparant willen zijn v.w.b. de Natuurbeschermingswet. Zij vraagt zich wel af of PS er niet al eerder over geïnformeerd hadden kunnen worden. Ze vindt het raar dat de gemeenten Zevenaar en Montferland zich wel hebben gecommitteerd aan het GEA maar aan dit plan geen medewerking hebben willen geven en hoopt dat dat geen trend wordt. Dhr. Jonk (CDA) verzet zich tegen de suggestie van de PVV dat er door andere partijen absoluut niet geluisterd zou worden naar de bezwaarmakers. Dhr. Visser (PvdA) zegt dat de PVV redeneert vanuit het gemak van de ontkenning dat we voor een energieopgave staan. Jammer dat de PVV wegloopt voor de complexiteit van het werkelijke vraagstuk. Dhr. Venema (PVV) zegt dat men als volksvertegenwoordiger hartstochtelijk probeert een spreekbuis te zijn voor de achterban, zeker ook in dit dossier. Hij vindt dat GS de genoemde 244 punten goed moeten bekijken. Dhr. Van Dijk (GS) zegt n.a.v. de opmerking van de VVD dat Montferland toch wel erg betrokken is bij de Achterhoekse Energie Maatschappij en Zevenaar is een van de koplopers als het gaat om verduurzaming van het maatschappelijk vastgoed. Hij vindt dat een volksvertegenwoordiger ook af en toe de politieke moed moet hebben om, ondanks dat zijn achterban er niet helemaal gelukkig mee is, toch in het algemeen belang besluiten te nemen. Zoals de PvdA ook al meldde zullen toekomstige generaties enthousiast zijn over de maatregelen die we nu treffen. Als straks uit de evaluatie blijkt dat er toch meer slachtoffers onder vleermuizen en/of vogels vallen, kunnen de voorwaarden eventueel nog aangescherpt worden. Ten slotte merkt hij op dat GS altijd zorgvuldig de zienswijzen bekijken en beantwoorden. Besluit: conform voorstel met stemmen vóór van VVD, CDA, D66, PvdA, ChristenUnie, SGP, GroenLinks, PvdDieren en 50PLUS. 17 Weerbare overheid (PS ) Dhr. Peters (VVD) zegt dat de georganiseerde criminaliteit steeds zichtbaarder wordt in onze provincie, die is inmiddels zo sterk geworden dat het zijn best doet om te infiltreren in het openbaar bestuur. De kwaliteit van het lokaal bestuur komt hierdoor onder druk te staan. De ongeorganiseerde overheid moet optreden tegen de steeds beter georganiseerde criminaliteit. De provincie kan met de beperkte bevoegdheden die er zijn wel het verschil maken. De VVD wil niet achterover leunen en wachten op de ondermijningsbeelden die het RIEC de komende twee jaar op gaat stellen. Met elkaar hebben we de verantwoordelijkheid om een situatie zoals in Brabant te voorkomen. Hij dient motie 17M25 in om GS de haalbaarheid te laten onderzoeken voor een veiligheidscentrum tegen ondermijnende criminaliteit. Dit veiligheidscentrum kan gezien worden als een doorontwikkeling van de Taskforce Zeeland-Brabant. Doel hiervan is om als verschillende overheden en diensten als één overheid gaan acteren. Dhr. Komdeur (CDA) geeft aan dat de commissaris deze problematiek de laatste tijd uitdrukkelijk op de agenda zet. We moeten echt wat gaan doen. Het CDA weet uit eigen ervaring dat uitvoeringsdiensten zoals de politie behoefte hebben aan samenwerking. Het bieden van veiligheid is ook een kerntaak van de provinciale overheid. Gemeenten worden in 10

11 toenemende mate geconfronteerd met crimineel gedrag. De provincie moet als middenbestuur een faciliterende en regisserende rol pakken. Het CDA steunt de motie. Dhr. Heldoorn (D66) ziet een rol voor de provincie maar vindt wel dat we bij de kerntaken moeten blijven. Onze provinciale rol moet echt van toegevoegde waarde zijn. Laat de professionals hun werk doen. Dhr. Kusters (SP) ziet een duidelijke rol voor de provincie bij de bestrijding van criminaliteit. We kunnen bijvoorbeeld iets doen aan de leegstand van kassen en schuren en de verloedering van recreatieparken. Het kan wat de SP betreft echter niet zo zijn dat we hiermee de bezuinigingen van de rijksoverheid opvangen. Voeren GS deze discussie ook in Den Haag? We missen in de Statenbrief nog de aandacht voor cybercrime. De SP roept op om ook de veiligheid van de eigen organisatie mee te nemen. Komt de motie nu niet te vroeg of geeft deze GS juist een duwtje in de rug? Dhr. Vreugdenhil (ChristenUnie) geeft aan dat deze problematiek om een stevig politiek en bestuurlijk antwoord vraagt. Het is goed dat het onderwerp nu in een breder kader wordt benaderd. De ChristenUnie herkent zich niet in het beeld van de VVD dat het college nu twee jaar achterover gaat leunen. Dat is niet de intentie van het stuk. Hoe wil het college op de korte termijn tegemoet komen aan bijvoorbeeld de hulpvraag van burgemeesters en wethouders uit het Rivierengebied? Wat de ChristenUnie betreft kan het niet bij een weerbare overheid alleen blijven. We moeten ons ook buigen over de vraag hoe we van Gelderland een weerbare samenleving maken. Dhr. Ruitenberg (SGP) vindt het goed dat we op dit terrein vaart gaan maken. Daarom heeft de SGP de motie ook mee ingediend. Het raakt ook een van de meest wezenlijke overheidstaken: de bescherming van de zwakkeren. Dhr. Hofman (GroenLinks) spreekt zijn steun uit voor de Statenbrief. De vraag is of de motie die nu is ingediend een toegevoegde waarde heeft ten opzichte van het stuk van GS. De provincie is een verrassende partner op het gebied van criminaliteitsbestrijding. We kunnen als provincie partijen bij elkaar brengen. Hoe verhoudt zich dit tot een proactieve rol waarin we regie willen nemen? Dhr. Bruins (50PLUS) vindt het goed dat de provincie hier een regierol in wil pakken. Dhr. Markink (GS) zegt dat de commissaris het thema weerbare overheid op de agenda heeft gezet bij de Gelderse gemeenten. GS kijken eerst naar wat de provincie zelf kan doen binnen de diverse beleidsterreinen, daarom heet het een ontwikkelprogramma. Het is ook een integriteitsvraagstuk. Daarnaast willen we samenwerken met diverse partners. Het Field Lab is hier een voorbeeld van. GS zien de motie als ondersteuning van het beleid maar wel vanuit de eigen verantwoordelijkheid en rol: geen dingen afdwingen of ons ergens tussenwringen. Stemverklaringen Dhr. Vreugdenhil (ChristenUnie): de fractie stemt vóór de motie na de toelichting van GS. Dhr. Vlottes (PVV) heeft bestrijding van criminaliteit zeer hoog in het vaandel staan maar ziet een extra apparaat niet als de oplossing. De fractie zal tegen de motie stemmen. Dhr. Van der Veer (PvdDieren): omdat het gaat om een verkenning naar een samenwerkingsverband zal de fractie vóór de motie stemmen. Dhr. Hofman (GroenLinks) meldt dat zijn fractie vóór de motie zal stemmen. 17M25 aangenomen met stemmen vóór van VVD, CDA, D66, SP, PvdA, ChristenUnie, SGP, GroenLinks, PvdDieren en 50PLUS. 18 Debatverzoek van D66, PvdA en GroenLinks over verbranding van biomassa (PS ) Dhr. Kanis (D66) zegt dat bij de verbranding van houtige biomassa CO 2 wordt uitgestoten. Bomen leggen ook CO 2 uit de lucht vast en zetten dat om in zuurstof. Maar daar zit de crux van het verhaal: dat het een hernieuwbare vorm van energie is betekent niet automatisch dat het ook duurzaam is. Wanneer je een boom kapt en daar een nieuwe voor terugplant duurt het 20 tot 100 jaar voor die boom de hoeveelheid CO 2 die is vrijgekomen bij het verbranden weer heeft vastgelegd. Hoewel het verbranden van biomassa helpt om minder afhankelijk te worden van fossiele brandstof kan het tegenwerken in de klimaatdoelstelling. Uit een inventarisatie van de provincie blijkt dat met de huidige en bestaande biomassacentrales al de helft meer houtige biomassa wordt gebruikt dan er jaarlijks op een duurzame manier in onze provincie gewonnen kan worden. Dat betekent dat we zeer terughoudend moeten zijn met het steunen van nieuwe initiatieven. Daarom dient hij met GroenLinks, PvdA, SP, CDA en VVD motie 17M26 in om scherpe voorwaarden te stellen aan provinciale ondersteuning aan initiatieven 11