Infectieziekten en werk Hoe pak ik vragen daarover aan?

Transcriptie

1 Infectieziekten en werk Hoe pak ik vragen daarover aan? Danielle Visser, Werk groep Infectieziekten en Arbeid NVAB Bedrijfsarts Zorg van de Zaak en EC O&P Bedrijfszorg,

2 Introductie Bedrijfsarts Zorg van de zaak Voor een deel ingehuurd door interne arbodienst Rijk (ECO&P Bedrijfszorg) Actief in Werkgroep Infectieziekten en Arbeid NVAB Aanleiding voor deze workshop (MDO, praktisch, zicht op hulpbronnen, niet bedoeld voor experts )

3 BG-dagen 2017 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Bedrijfsnamen Sponsoring en onderzoeksgelden Adviseurschappen en honorarium incl. sprekersvergoedingen > 500 Aandeelhouder Andere relatie, namelijk.. Geen Geen N.v.t. N.v.t.

4 QUIZ Wie van jullie gaat vragen over infectieziekten uit de weg? Wie van jullie vindt infectieziekten eng?

5 EO-presentator Andries Knevel op ic vanwege legionella MA 14 NOVEMBER, 11:11 BINNENLAND

6 Programma Tuberculose Wet- en regelgeving Arbeids hygienische strategie Voorbeelden uit de praktijk Opdracht in tweetallen Terugkoppeling in de groep Evaluatierondje

7 TUBERCULOSE Hoe zat het ook alweer

8

9 TBC 2 Mycobacterium tuberculosis Elke 18 seconden overlijdt ergens in de wereld iemand aan tbc! In de westerse wereld in de 20e eeuw afname tbc (betere leefomstandigheden, sanering veestapel, georganiseerde tbcbestrijding, adequate medicamenteuze behandeling) Begin jaren 90 toename door demografische onwikkelingen (bevolkingsgroei), HIV-epidemie, reizen en immigratie(oost- Europa, Azie, Afrika, Zuid-Amerika) Toename multiresistente vormen

10

11

12 TBC 3 Kan overal in lichaam voorkomen Meest voorkomend longtuberculose (55%): besmettelijk Aerogene overdracht : hoesten, niezen, spreken, ingedroogde sputumdruppels die je inademd (bv in laboratoria) Overdracht via besmet voedsel (koeienmelk) door pasteurisatie verleden tijd

13 TBC 4 Incubatietijd 8 weken tot levenslang (meestal 2 jaar). Na besmetting wordt ongeveer 10% van de mensen ziek, 60% in de eerste 2 jaar, 40% daarna. Cave gelijktijdige HIV-infectie of anti-tnf-alfatherapie (kans overgang naar ziekte 5-8% per jaar!) Symptomen: algehele malaise, nachtzweten, lokale symptomen (bij longen hemoptoe, pijn in borstkas en kortademigheid) Spondylitis tuberculosa, lymfadenitis tuberculosa of niertbc met bijpassende symptomen

14

15 TBC 5 Diagnostiek latente infectie: Mantoux of interferon-gammagebaseerde bloedtest, X-thorax Diagnostiek actieve infectie: microscopie (ZN-kleuring, auraminekleuring), PCR, kweek, X-thorax

16 TBC 6 Besmettelijkheid: van mens-op-mens, weren gedurende besmettelijke periode (school, werk) iom behandeld arts (longarts, tuberculosearts GGD) Werknemers at risk: werken met risicogroepen = asielzoekers en immigranten uit landen met hoge tbc-prevalentie, gedetineerden, nauwe contacten van besmette patiënten of materialen/instrumentarium. Vergeet de stagiares, co-assistenten en schoonmaak niet!

17 Wet- en regelgeving Basisprincipes

18 Basisprincipes Elke werkgever moet een arbobeleid hebben. De basis wordt gevormd door de RI&E: Inventarisatie: Welke risico s komen in het bedrijf voor? Evaluatie: Hoe groot is het risico? Plan van Aanpak: welke maatregelen zijn mogelijk? Wie gaat wanneer welke maatregelen nemen om de risico s te verminderen? Toestsing van de RI&E door de arbodienst Uitvoeren en evaluaren van het Plan van Aanpak met als resultaat dat de maatregelen zijn uitgevoerd.

19 RI&E Denk aan RI&E gericht op blootstelling medewerkers aan infectieziekten in b.v. kinderdagverblijven, op scholen, in verpleeghuizen en verzorgingshuizen, maar ook als er internationaal wordt gereisd voor het werk

20 RI&E Elke werkgever moet een arbobeleid hebben. De basis wordt gevormd door de RI&E: Inventarisatie: Welke risico s komen in het bedrijf voor? Evaluatie: Hoe groot is het risico? Plan van Aanpak: welke maatregelen zijn mogelijk? Wie gaat wanneer welke maatregelen nemen om de risico s te verminderen? Toestsing van de RI&E door de arbodienst Uitvoeren en evaluaren van het Plan van Aanpak met als resultaat dat de maatregelen zijn uitgevoerd.

21 Arbeidshygienische strategie Wat moeten we nu met al die risico s?

22

23 Arbeidshygienische strategie 1 De arbowet verlangt dat maatregelen in en bepaalde volgorde worden genomen, waarbij allereerst naar de bron van het probleem wordt gekeken. Dat is de arbeidshygienische strategie.

24 Arbeidshygienische strategie 2 Bronmaatregelen: oorzaak probleem wegnemen, bv schadelijke stof vervangen door veiliger alternatief Collectieve maatregelen: om risico s te verminderen, b.v. afscherming of afzuiginstallatie Individuele maatregelen: het werk zo organiseren dat werknemers minder risico s lopen (b.v. taakroulatie) Persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals gehoorbescherming

25 Arbeidshygienische strategie 3 Redelijkerwijsprincipe: De maatregelen op de verschillende niveaus hebben nadrukkelijk een hiërarchische volgorde. De werkgever moet dus eerst de mogelijkheden op hoger niveau onderzoeken voordat besloten wordt tot maatregelen uit een lager niveau. Het is alleen toegestaan een niveau te verlagen als daar goede redenen voor zijn (technische, uitvoerende en economische redenen).

26 Voorbeelden uit de praktijk Tbc Ebola Vijfde ziekte Kinkhoest

27 Medewerker ministerie Haar zoon wordt op tbc onderzocht vanwege zeer ernstige gezondheidsproblemen en ziekenhuisopname Leidinggevende heeft medewerker naar huis gestuurd om daar te werken uit angst voor besmetting van collega s. Is dat terecht?

28 Tbc Bij haar zoon is nog helemaal geen tbc aangetoond Betreffende medewerker is zelf klachtenvrij (geen luchtwegproblemen) Als haar zoon al besmet zou zijn, kan hij haar alleen besmetten als hij open tbc heeft. Dan nog is het nog helemaal niet zeker dat betrokkene besmet is. Als betrokkene besmet zou zijn, duurt het langer voor ze ziek is. Ze kan daarna bij long-tbc een besmettingsgevaar voor de omgeving opleveren. Niet op kantoor werken is dus onzin, zeker zo lang niet duidelijk is of haar zoon tbc heeft en haar besmet kan hebben.

29 Ebola in detentiecentrum Schoonmakers Gerucht over client met mogelijk Ebola Paniek! Bedrijfsarts neemt vraag niet serieus. Wat nu?

30 Vervolg Ebola Inschakelen deskundige via arbodienst (arbeidshygienist) Inschatten risico s voor medewerkers Voorlichting geven aan medewerkers (ook bij laag risico!)

31 5e ziekte in kinderdagverblijf Kind met 5e ziekte (erythema infectiosum, parvo B19) in kinderdagverblijf Zwangere medewerkster Risico voor medewerkster en haar kind?

32 Vijfde ziekte, advies LCI Maatregelen ten aanzien van patiënt en contacten Bij een epidemie van erythema infectiosum, bijvoorbeeld op een school, personen met een verhoogd risico op een ernstig beloop van de infectie te weten niet-immune zwangeren, patiënten met een chronische hemolytische anemie en patiënten met een gestoorde immuniteit, informeren over de ziekte. Aan zwangeren die door intensief (gezins)contact mogelijk besmet zijn, kan een antistofbepaling (IgM en IgG) aangeboden worden om de vatbaarheid te bepalen, gevolgd door counseling ten aanzien van de risico s voor de foetus. Zie verder de bijlage I Parvovirus B19-infectie en zwangerschap, Richtlijnen voor de praktijk. Informatie over de mogelijkheden van het declareren van kosten voor individuele, verzekerde zorg door de GGD bij zorgverzekeraars kunt u terugvinden op Profylaxe Geen. 9.5 Wering van werk, school of kindercentrum Niet zinvol omdat erythema infectiosum besmettelijk is voordat het exantheem en/of de gewrichtsklachten verschijnen en daarna niet meer.

33 Bibliotheek Medewerker met kinkhoest Risico s voor klanten? Risico s voor collega s?

34 Vraag bibliotheek Stel de vraag aan de eigen bedrijfsarts Vraag aan je arbodienst om overleg met een arbeidshygienist Zoek in de LCI-richtlijnen van het RIVM

35 Kinkhoest Besmettelijk in cattharale stadium tot eerste 4 weken na start hoesten. Besmettelijkheid neemt 7 dagen na start behandeling af. In LCI_richtlijn vooral aandacht voor mensen met verminderde weerstand (neonaten en zwangeren). Kinkhoest zit in Rijksvaccinatieprogramma, maar beschermt niet levenslang Bij kortdurende contacten is het risico op besmetting laag Advies voorlichting

36 RI&E Internationale dienstreizen Voorbeeld ZBO Voorbeeld arbeidshygienisten ZvdZ

37 Groepsopdracht Inventariseer mogelijke infectierisico s in je eigen bedrijven

38 Groepsopdracht Twee- of drietallen Overzicht van je bedrijven Welke potentiele infectierisico s? Hoe en met wie kan je die ter sprake brengen? Terugkoppeling per groepje

39 Hygiene

40 Handige informatie Website ministerie Buitenlandse Zaken Website RIVM/LCI Bedrijfsarts Arbeidshygienist GGD

41 Hulpbronnen bedrijfsarts Collega s met kennis van infectieziekten (bedrijfsarts, arbeidshygienist, soms ook biologisch veiligheidskundige) Collega arts infectieziekten GGD: vragen om intercollegiaal overleg, maar GGD kijkt naar populatierisico s terwijl in bedrijfsgeneeskunde alles moet worden gedaan om werknemer te beschermen, ook bij laag risico KIZA RICM-LCI-richtlijnen bevatten meestal een arboparagraaf

42 Vragen?