PAGO Gevaarlijke Stoffen juni 2018 dia nr 5. Blootstelling aan gevaarlijke stoffen op het werk in Nederland. PAGO Gevaarlijke Stoffen
|
|
- Brecht van den Pol
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 PAGO Gevaarlijke Stoffen ofwel het Addendum Leidraad Preventief Medisch Onderzoek (PMO) van werkenden bij blootstelling aan gevaarlijke stoffen auteurs Rik Menting, Frank Brekelmans, Carel Hulshof Blootstelling aan gevaarlijke stoffen op het werk in Nederland Jaarlijks 3000 tot 4000 doden Jaarlijks DALY's Verkeersdoden : jaarlijks 600 Dodelijke arbeidsongevallen : 60 Frank Brekelmans, arbeidshygiënist juni 2018 dia nr 2 PMO Gevaarlijke Stoffen? Wat is dat? Bedrijfsartsen doen hier niets mee Oorzaken volgens deze bedrijfsartsen : PAGO / PMO PMO "Krijg ik betaald om dit uit te zoeken?" "Ik begrijp de vraag niet" "Ik weet niets van deze chemicaliën" "Dit vind ik ingewikkeld" dia nr 3 dia nr 4 In blauw : domein van arbeidshygiënist oranje : bedrijfsarts In oranje : domein van bedrijfsarts Start Stappenplan PMO Gevaarlijke Stoffen 1 Maak inventarisatie van stoffen Bepaal populatie at risk 6 Voer PMO uit 2 Maak overzicht van H-zinnen 7 Geef terugkoppeling aan individuele werknemers 3 Stel vast welke doelorganen of effecten uit de H-zinnen zijn af te leiden 8 Geef terugkoppeling op groepsniveau 4 Kies onderzoeksmethoden op basis van de doelorganen 9 Adviseer verbetering van arbeidsomstandigheden Stel PMO voorstel op Plan volgende 10 PMO Gevaarlijke Stoffen dia nr 5 dia nr 6 5 1
2 Verantwoordelijkheid werkgever : RI&E RI&E Gevaarlijke Stoffen Blootstellings beoordelingen Biologische monitoring klaar nee Blootstellingen boven grenswaarde? Verbeter de arbeidshygiënische strategie Volg de vorderingen van de verbeteringen ja Herhaal de blootstellingsbeoordeling In blauw domein van arbeidshygiënist oranje : bedrijfsarts In oranje : domein van bedrijfsarts dia nr 7 dia nr 8 Verantwoordelijkheid werkgever : acties Verantwoordelijkheid werkgever : registraties Register Gevaarlijke Stoffen maken Carcinogene en/of Mutagene stoffen : maak aanvullende registratie & notities in personeelsdossier Reprotoxische stoffen : maak aanvullende registratie & aanvullingen in Beleid Zwangeren Werken met gevaarlijke stoffen : geef voorlichting en instructie Carcinogenen en mutagenen : jaarlijks voorlichting & instructie Reprotoxische stoffen : informeer proactief alle medewerkers Houd adequaat toezicht RI&E Gevaarlijke Stoffen Register Gevaarlijke Stoffen Aanvullend Register CMR Stoffen Beleid zwangeren en reprotoxische stoffen Registratie van werknemers die werken met Carcinogene en Mutagene stoffen Eerste opzet PAGO Gevaarlijke Stoffen : het PMO Advies PAGO rapportages oranje : bedrijfsarts dia nr 9 dia nr 10 Van H-zinnen naar doelorgaan / effect Voorbeeld gevaarlijke stoffen register met 200 producten dia nr 11 dia nr 12 2
3 H311 H312 H314 H315 H317 H318 H319 H331 H332 H334 H336 H340 H341 H350 H351 H360 H361 Unieke H-zinnen bij de 200 producten in het Register Gevaarlijke Stoffen dia nr 13 Code Van toepassing op doelorgaan/effect H311 Acute dermale toxiciteit, gevarencategorie 3 H312 Acute dermale toxiciteit, gevarencategorie 4 H314 Huidcorrosie / -irritatie, gevarencategorie 1A 1B & 1C H315 Huidcorrosie / -irritatie, gevarencategorie 2 H317 Huidsensibilisatie, gevarencategorie 1 H318 Ernstig oogletsel / oogirritatie, gevarencategorie 1 H319 Ernstig oogletsel / oogirritatie, gevarencategorie 2A H331 Acute toxiciteit bij inademing, gevarencategorie 3 H332 Acute toxiciteit bij inademing, gevarencategorie 4 H334 Sensibilisatie van de luchtwegen, gevarencategorie 1 H336 Specifieke doelorgaan-toxiciteit bij eenmalige blootstelling, gevarencategorie 3, narcotische werking PAGO H361 Gevaarlijke Voortplantingstoxiciteit, Stoffen juni 2018 gevarencategorie 2 huid ogen luchtwegen neurologische effecten H340 Mutageniteit in geslachtscellen, gevarencategorie 1A en 1B genetische schade H341 Mutageniteit in geslachtscellen, gevarencategorie 2 verbod zwangeren H350 Kankerverwekkendheid, gevarencategorie 1A en 1B H351 Kankerverwekkendheid, gevarencategorie 2 H360 Voortplantingstoxiciteit, gevarencategorie 1A en 1B carcinogeniteit reprotoxiciteit dia nr 14 Gevaarlijke stoffen register fabriek met 160 producten R-zin korte omschrijving doelorgaan / effect 20 schadelijk bij inademing 23 giftig bij inademing 37 irriterend ademhalingswegen luchtweg 65 longschade na inslikken longen 21 schadelijk voor huid 24 giftig bij aanraking met huid 43 sensibiliserend voor huid 66 herhaalde blootstelling gebarsten huid huid 38 irriterend voor huid 34 veroorzaakt brandwonden 22 schadelijk bij opname door mond afhankelijk van de toxische eigenschappen 25 giftig bij opname door mond van de stof 36 irriterend voor ogen 41 ernstig oogletsel ogen 40 carcinogeen carcinogeniteit dia nr 15 PAGO Gevaarlijke 67 dampen Stoffen juni kunnen 2018 slaperigheid veroorzaken centraal zenuwstelsel dia nr 16 Van doelorganen / effecten naar PMO-opzet Doelorgaan huid PMO opzet Vragenlijst uit Richtlijn Contacteczeem: Preventie en Behandeling Fotografie Plakproeven RAST dia nr 17 dia nr 18 3
4 Doelorgaan luchtwegen PMO opzet Anamnese Vragenlijst NVAB Astma en COPD Bloedonderzoek: bloedbeeld/eosinofilie totaal IGE/ specifiek IGE spirometrie piekflowmetingen Effect mutageniteit PMO opzet Arbeidsgezondheidskundig spreekuur (zie ook PMO opzet bij reprotoxiciteit) Voor zwangeren en werknemers tijdens lactatie verboden arbeid te verrichten waarbij zij aan mutagenen kunnen worden blootgesteld Bronchiale hyperreactiviteit, Alfa-1-antitrypsine, huidtesten, RAST, ELISA dia nr 19 dia nr 20 Effect carcinogeniteit PMO opzet Effect reprotoxiciteit PMO opzet Arbeidsgezondheidskundig spreekuur Terughoudendheid bij screenend onderzoek naar kanker Uitzonderingen blaaskanker : cytologie urine leukemie : bloedbeeld huidkanker/ actinische keratose : huidinspectie NVAB Richtlijn Kanker en Werk voor het handelen van de bedrijfsarts bij behoud van en terugkeer naar werk Aanvullende diagnostiek Preventie consult NVAB Richtlijn Zwangerschap, Postpartumperiode en Werk Preconceptie Indicatie Lijst (PIL) Multidisciplinaire samenwerkingsafspraken College perinatal zorg ( CPZ) 2017 Bij concrete blootstelling of bij cluster van miskramen kan specialistisch onderzoek geïndiceerd zijn dia nr 21 dia nr 22 Doelorgaan nieren PMO opzet Anamnese Bloeddruk Bloedonderzoek: nierfunctie; Creatinine Ureum Urine: albuminurie Samenwerking BA met AH is essentieel onderlinge samenhang van RI&E, blootstellingsregisters en PMO/PAGO : dienen voor AH en BA helder te zijn uitkomsten van PMO/PAGO beoordelen door BA en AH BA en AH adviseren samen aan werkgever Werkgever dient dit te faciliteren dia nr 23 dia nr 24 4
5 Samenwerking BA met AH is essentieel Stellingen Er dient nog enige bijscholingen genoten te worden Meer dan 3000 doden per jaar maakt dat hazard based benadering nodig is Kind kan de was doen! dia nr 25 dia nr 26 Addendum Leidraad Preventief Medisch Onderzoek (PMO) van werkenden bij blootstelling aan gevaarlijke stoffen is te vinden op : uploads/files/insite/ addendum-leidraadpmo-gevaarlijke-stoffen-definitiefpdf en op : dia nr 27 5
Betekenis H-zinnen. Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren
Betekenis H-zinnen Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren 00 Ontplofbare stoffen, instabiel Instabiele ontplofbare stof H0 Ontplofbare stoffen, subklasse. H0 Ontplofbare stoffen, subklasse. H03 Ontplofbare
Nadere informatiePMO stand van zaken. CGC bijeenkomst Rik Menting
PMO stand van zaken CGC bijeenkomst 09-06-2016 Rik Menting Wetgeving De werkgever stelt de werknemers periodiek in de gelegenheid een onderzoek te ondergaan, dat erop is gericht de risico's die de arbeid
Nadere informatieBlootstelling aan gevaarlijke stoffen
Blootstelling aan gevaarlijke stoffen ARBO-Event SBI Formaat Carolina.verspuij@sbiformaat.nl Carolina Verspuij, trainer / adviseur Arbeid & Gezondheid Blootstelling aan gevaarlijke stoffen: 3000 mensen
Nadere informatieDEEL 1: GEVARENAANDUIDINGEN ; H-zinnen
DEEL 1: GEVARENAANDUIDINGEN ; H-zinnen Materiële gevaren Klasse 2.1 Ontplofbare stoffen, instabiele ontplofbare stoffen H200 Instabiele ontplofbare stof. Subklasse 1.1 H201 Ontplofbare stof; gevaar voor
Nadere informatiePreventief Medisch Onderzoek, wat moet je er mee als arbeidshygiënist
Preventief Medisch Onderzoek, wat moet je er mee als arbeidshygiënist Maart 2015 Drs.ing. Jolanda Willems MBA, drs. Toin van Haeren, bedrijfsarts, drs. Rik Menting, bedrijfsarts, drs. Edo Houwing, arbeids-
Nadere informatiePAGO. 13 April 2017 Edo Houwing, Toin van Haeren, Rik Menting, Jolanda Willems PreventPartner
PAGO 13 April 2017 Edo Houwing, Toin van Haeren, Rik Menting, Jolanda Willems PreventPartner Opzet PAGO / PMO Preventief Medisch Onderzoek Bewaken en bevorderen van gezondheid & inzetbaarheid. Doelstelling
Nadere informatieVan Metingen & Modellen naar Toxidromen & Klachtenherkenning. 12 april 2017 Jolanda Willems, Rik Menting
Van Metingen & Modellen naar Toxidromen & Klachtenherkenning 12 april 2017 Jolanda Willems, Rik Menting Voorstellen (1) Gecertificeerd arbeidshygiënist/toxicoloog, ook opgeleid tot HVK Achtergrond in management
Nadere informatieFiche 2 (Observatie): R-ZINNEN
Fiche 2 (Observatie): R-ZINNEN Bijzondere risico s toegeschreven aan gevaarlijke stoffen en preparaten (waarschuwingszinnen) TOLUEEN R11: Licht ontvlambaar R20: Schadelijk bij inademing S16: Verwijderd
Nadere informatieGevarenaanduidingen voor materiële gevaren.
Overzicht H-zinnen (Hazard) H-zin Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren. H200 Instabiele ontplofbare stof. H201 Ontplofbare stof: gevaar voor massa-explosie. H202 Ontplofbare stof, ernstig gevaar
Nadere informatieLijst van gevarenaanduidingen (H - zinnen) Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren
Lijst van gevarenaanduidingen (H - zinnen) Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren Van toepassing op H200 Ontplofbare stoffen, instabiel H201 Ontplofbare stoffen, subklasse 1.1 H202 Ontplofbare stoffen,
Nadere informatieH228 Ontvlambare vaste stoffen, gevarencategorie 1 en 2
Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren Code Van toepassing op H00 Ontplofbare stoffen, instabiel H01 Ontplofbare stoffen, subklasse 1.1 H0 Ontplofbare stoffen, subklasse 1. H03 Ontplofbare stoffen,
Nadere informatieBeroepsziekten, wat kan je er mee als veiligheidskundige? Drs.ing. Jolanda Willems MBA Drs. Rik Menting bedrijfsarts PreventPartner
Beroepsziekten, wat kan je er mee als veiligheidskundige? Drs.ing. Jolanda Willems MBA Drs. Rik Menting bedrijfsarts PreventPartner Voorstellen (1) Gecertificeerd arbeidshygiënist/toxicoloog, ook opgeleid
Nadere informatieHet Rebo GHS handboek. Hulp bij de etikettering van chemische stoffen (EU-GHS/CLP) (EG) Nr. 1272/2008.
Het Rebo GHS handboek Hulp bij de etikettering van chemische stoffen (EU-GHS/CLP) (EG) Nr. 1272/2008 EU-GHS/CLP in het kort Het Globally Harmonised System van de Verenigde Naties (VN-GHS) is in 2002 door
Nadere informatieEUROPESE U IE HET EUROPEES PARLEME T
EUROPESE U IE HET EUROPEES PARLEME T DE RAAD Straatsburg, 16 december 2008 (OR. en) 2007/0121 (COD) LEX 958 PE-CO S 3671/08 ADD 6 REV 2 COMPET 306 E V 538 CHIMIE 49 MI 293 E T 213 CODEC 1079 VERORDE I
Nadere informatieCode Voorzorgsmaatregelen Gevarenklasse Gevarencategorie
Lijst van voorzorgsmaatregelen (P-zinnen) Algemeen Code Voorzorgsmaatregelen Gevarenklasse Gevarencategorie P101 P102 P103 Bij het inwinnen van medisch advies, de verpakking of het etiket ter beschikking
Nadere informatielicht ontvlambaar licht ontvlambaar
Tipkaart 22.5 1,2-dichloorethaan (C2H4Cl2) Algemene gegevens CAS nr: 107-06-2 EU-etikettering: R-zinnen: 45-11-22-36/37/38 S-zinnen: : 53-45 licht ontvlambaar zeer giftig CLP(EU-GHS): Signaalwoord: GEVAAR
Nadere informatieKoninklijk besluit 21 juli 2017 over reprotoxische agentia
Koninklijk besluit 21 juli 2017 over reprotoxische agentia 1 "Arbeidshygiëne is de discipline van het anticiperen, herkennen, evalueren en beheersen van gevaren voor de gezondheid in de werkomgeving met
Nadere informatiePMO, PAGO, GPO: meer van het zelfde of duidelijk wat anders? Prof.dr Judith K Sluiter, MBA & Prof.dr Carel T.J. Hulshof, bedrijfsarts Juni 2017
PMO, PAGO, GPO: meer van het zelfde of duidelijk wat anders? Prof.dr Judith K Sluiter, MBA & Prof.dr Carel T.J. Hulshof, bedrijfsarts Juni 2017 Disclosure belangenverstrengeling (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieTipkaart 22.2 H 6. Benzeen (C 6. Algemene gegevens CAS nr: 71-43-2 EU-etikettering: R-zinnen: 45-46-11-36/8-48/23/24/25-65 S-zinnen: 53-45
Benzeen (C 6 H 6 ) Algemene gegevens CAS nr: 71-43-2 EU-etikettering: R-zinnen: 45-46-11-36/8-48/23/24/25-65 S-zinnen: 53-45 Licht ontvlambaar Schadelijk CLP (EU-GHS): Signaalwoord: GEVAAR H: 225-350-340-372***-304-319-315
Nadere informatieZo werkt het EU-GHS - etiketteringssysteem. : deze geven duidelijk aan dat er bepaalde gevaren aan de verwerking van het product zijn verbonden.
Etikettering A1 Binnen de EU zijn voorschriften van kracht voor het etiketteren van gevaarlijke stoffen. Ook de Nederlandse verfindustrie is hieraan gebonden. De wijze waarop deze informatie gegeven dient
Nadere informatieH en P zinnen. Lijst van gevarenaanduidingen (H-zinnen)
Lijst van gevarenaanduidingen (H-zinnen) Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren H200 Ontplofbare stoffen, instabiel H201 Ontplofbare stoffen, subklasse 1.1 H202 Ontplofbare stoffen, subklasse 1.2 H203
Nadere informatieZelfontledende stoffen en mengsels, type A Organische peroxiden, type A H241
Lijst van gevarenaanduidingen (H-zinnen) Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren H200 Ontplofbare stoffen, instabiel H201 Ontplofbare stoffen, subklasse 1.1 H202 Ontplofbare stoffen, subklasse 1.2 H203
Nadere informatieRISICOZINNEN (R-ZINNEN)
RISICOZINNEN (R-ZINNEN) R-code R-zin 1 In droge toestand ontplofbaar. 2 Ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken. 3 Ernstig ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur
Nadere informatieZwangeren en CMR stoffen
Zwangeren en CMR stoffen Gevaar versus risico NVVA symposium april 2018 Ingrid Oirbons Expertisecentrum toxische stoffen Arbo Unie CMR stoffen Blootstelling aan stoffen dient beheerst te zijn voor alle
Nadere informatieMEDEWERKERS INFORMATIE. Werken met gevaarlijke stoffen
MEDEWERKERS INFORMATIE Werken met gevaarlijke stoffen 2 MEDEWERKERSINFORMATIE Bijna overal in het Maasstad Ziekenhuis wordt gewerkt met gevaarlijke stoffen, denk bijvoorbeeld alleen maar aan de desinfectiemiddelen
Nadere informatie1. RISK & SAFETY ZINNEN
1. RISK & SAFETY ZINNEN Risico en Veiligheidszinnen op etiketten en veiligheidsbladen R-zinnen geven bijzondere gevaren (Risks) aan. S-zinnen geven veiligheidsaanbevelingen (Safety) aan. De zinnen zijn
Nadere informatieVeilig werken met gevaarlijke stoffen: H-, P- en EUH-zinnen op veiligheidsinformatiebladen en etiketten
Veilig werken met gevaarlijke stoffen: H-, P- en EUH-zinnen op veiligheidsinformatiebladen en etiketten Sinds 1 juli 2015 is de nieuwe EU-GHS/CLP (Globally Harmonized System / Classification, Labelling
Nadere informatiePAGO in de arbeidsbeleidcyclus
PAGO in de arbeidsbeleidcyclus Marian van Zadelhoff SZW: Gezond Werken Inhoud 1. Waarom? 2. Wat? 3. Hoe? Waarom? Gezondheid is een groot goed Geen nadelig gezondheidseffect Verantwoordelijkheid: werkgevers
Nadere informatieGevarenaanduidingen (H)
Gevarenaanduidingen (H) H200 H201 H202 H203 H204 H205 H220 H221 H222 H223 H224 H225 H226 H228 H240 H241 H242 H250 H251 H252 Instabiele ontplofbare stof. Ontplofbare stof; gevaar voor massa-explosie. Ontplofbare
Nadere informatieWorld of Lab 2 oktober 2018
World of Lab 2 oktober 2018 Road to Zero Inspectie SZW 2 Blootstelling aan Gevaarlijke (CMR) stoffen Diana Martens Projectleider Inspectie SZW Programma Bedrijven met Gevaarlijke Stoffen Algemeen: Werknemers
Nadere informatiearboregelgeving Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbowet
Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbo-regelgeving Arbowet De regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden is vastgelegd in de Arbeidsomstandighedenwet,
Nadere informatieMoerdijk, belicht vanuit de bedrijfsgezondheidszorg
Moerdijk, belicht vanuit de bedrijfsgezondheidszorg Expertise Centrum Toxische Stoffen (ECTS), Arbo Unie Drs.ing. Jolanda Willems, MBA 29 maart 2012 Voorstellen: Manager Arbo Unie Riskinzet (advies) Expertise
Nadere informatieAard der bijzondere gevaren toegeschreven aan gevaarlijke stoffen en preparaten: R-zinnen
1 van 8 Rzinnen & S zinnen Datum: 18032013 Aard der bijzondere gevaren toegeschreven aan gevaarlijke stoffen en preparaten: Rzinnen R 1 R 2 R 3 R 4 R 5 R 6 R 7 R 8 R 9 R 10 R 11 R 12 R 14 R 15 R 16 R 17
Nadere informatieInhoud presentatie. Gevaarlijke stoffen. Gevaarsymbolen oud Herkennen van gevaarlijke stoffen. Gevaarsymbolen GHS
Inhoud presentatie Gevaarlijke stoffen 2 januari 204 Betty Gerritsen Tinguely Xperts Wat is een gevaarlijke stof Arbowet over gevaarlijke stoffen Reach register gevaarlijke stoffen - gevaarsymbolen - R-
Nadere informatieDe les uit de chroom VI affaire(s)? Heijermanslezing Teake Pal & Frederieke Schaafsma
De les uit de chroom VI affaire(s)? Heijermanslezing 30-11-2018 Teake Pal & Frederieke Schaafsma Disclosure belangen sprekers Teake Pal en Frederieke Schaafsma werken beiden in opdracht van IKA-Ned. Zij
Nadere informatiegiftig doelorgaan - toxisch acuut toxisch
Algemene gegevens CAS nr: 50-00-0 EU-etikettering: R-zinnen: 23/24/25-34-40-43 S-zinnen: (1/2)-26-36/37/39-45-51 giftig CLP(EU-GHS): Signaalwoord: GEVAAR H: 351-331-311-301-314-335-317 acuut toxisch doelorgaan
Nadere informatieDuurzame overheidsopdracht-fiche: basis
Duurzame overheidsopdracht-fiche: basis 1) Onderwerp Met milieuvriendelijke materialen en processen geproduceerde harde vloerbedekkingen. (naam van de openbare overheid) hecht belang aan de milieuzorg
Nadere informatiePMO Wetsvoorstel Beroepsziekten
PMO Wetsvoorstel Beroepsziekten Rechte rug of slappe knieën Peter Wulp, bedrijfsarts Medisch adviseur Inspectie SZW Preventie van gezondheidsschade door arbeid RI&E Maatregelen / AH strategie /preventiestrategie
Nadere informatieDe nieuwe etikettering CLP
De nieuwe etikettering CLP PREBES Open forum 11 dec 2009 Christel Swinnen Preventieadviseur Arbeidshygiëne Ford Genk GHS - CLP GHS: Globally Harmonized System wereldwijd systeem voor indeling en etikettering
Nadere informatieEnkelvoudige R-zinnen 1 In droge toestand ontplofbaar 2 Ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken.
Enkelvoudige R-zinnen 1 In droge toestand ontplofbaar 2 Ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken. 3 Ernstig ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken.
Nadere informatieMultidisciplinaire richtlijn Arbeid en Lymeziekte
Multidisciplinaire richtlijn Arbeid en Lymeziekte Gecoördineerd door NVAB & RIVM 1 December 2014 Fedor Gassner (namens het Multidisciplinaire team) RIVM Richtlijn, waarom? CBO Lymeziekte 2013 Vraag naar
Nadere informatieR-zinnen en S-zinnen. R-zinnen... 2 Gecombineerde R-zinnen... 4 S-zinnen... 7 Gecombineerde S-zinnen... 9
-zinnen en S-zinnen Inhoud Pag. -zinnen... 2 Gecombineerde -zinnen... 4 S-zinnen... 7 Gecombineerde S-zinnen... 9 -zinnen (aanduiding bijzondere gevaren, isk-zinnen) -nummer Gevarenaanduiding 1 2 3 4 5
Nadere informatieFysieke gevaren Waarschuwing Ontvlambaar. Gevaarklasse en - categorie. Oude gevaarpictogram men. Gevaaraanduiding (H-zinnen)
e m Pictogram gevaaraanduidin g van de CLP klasse - aanduiding Fysieke gevar Springstoff Springstof R2 Risico op explosie door schok, wrijving, brand of andere Onstabiele ontplofbare stoff Afdeling 1.1
Nadere informatieGevaarlijke Stoffen en Inspectie SZW
Gevaarlijke Stoffen en Inspectie SZW Diana Martens Projectleider Programma Bedrijven met Gevaarlijke Stoffen Deze presentatie Arbowetgeving, REACH en gevaarlijke stoffen Wat doet Inspectie SZW op dit gebied?
Nadere informatieAard der bijzondere gevaren toegeschreven aan gevaarlijke stoffen en preparaten (R-zinnen)
Document Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Koning Albert II-laan 20 bus 8 1000 Brussel Tel 02 553 03 55 - Fax 02 553 80 06 beleid@lne.vlaanderen.be Onderwerp Status versie datum auteur R-zinnen en S-zinnen
Nadere informatieVeiligheidsinformatieblad
Rubriek 1: Identificatie 1.1 Productidentificatie Productnaam Fellowes artikelnummer : Reinigingsdoekjes voor oppervlakken, 100 st. : 99715 1.2 Relevant geïdentificeerd gebruik van de stof of het mengsel
Nadere informatiePreventief Medisch Onderzoek. vragenlijstonderzoek
Preventief Medisch Onderzoek vragenlijstonderzoek 1. Inleiding De vragenlijst Preventief Medisch Onderzoek (PMO) is ontwikkeld voor een snelle en betrouwbare analyse naar gezondheidsaspecten in relatie
Nadere informatieZETTEX CLEANING WIPES
Herzieningsdatum: 01.06.2015 Herziening: - Vervangt datum: - 1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET MENGSEL EN VAN DE VENNOOTSCHAP/ONDERNEMING Productnaam: Fabrikant Zettex Europe BV Plaza 20 4782 SK Moerdijk
Nadere informatieRisico en Veiligheidszinnen op etiketten en veiligheidsbladen
RISK & SAFETY ZINNEN Risico en Veiligheidszinnen op etiketten en veiligheidsbladen Laatste update: 11 maart 2003 Volgens het 'Besluit verpakking en aanduiding milieugevaarlijke stoffen', behorende bij
Nadere informatieDuurzame overheidsopdracht-fiche: basis
Duurzame overheidsopdracht-fiche: basis 1) Onderwerp Met milieuvriendelijke materialen en processen geproduceerde kettingzaagolie. (naam van de openbare overheid) hecht belang aan de milieuzorg en
Nadere informatieVeiligheidsinformatieblad
Rubriek 1: Identificatie 1.1 Productidentificatie Productnaam Fellowes artikelnummer : 100 Antibacteriële reinigingsdoekjes voor oppervlakken : 22109 1.2 Relevant geïdentificeerd gebruik van de stof of
Nadere informatieBijlage IX AARD DER BIJZONDERE GEVAREN TOEGESCHREVEN AAN GEVAARLIJKE STOFFEN EN PREPARATEN :
Bijlage IX R 1 : In droge toestand ontplofbaar AARD DER BIJZONDERE GEVAREN TOEGESCHREVEN AAN GEVAARLIJKE STOFFEN EN PREPARATEN : R 2 : Ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken
Nadere informatieWEGWIJZER GEVAARLIJKE STOFFEN
WEGWIJZER GEVAARLIJKE STOFFEN WAT IS DE WEGWIJZER GEVAARLIJKE STOFFEN 1 op de 6 werknemers loopt het risico om ziek te worden doordat zij werken met gevaarlijke stoffen. Jaarlijks sterven naar schatting
Nadere informatieBlootstelling Gevaarlijke stoffen. Tips voor implementatie
Blootstelling Gevaarlijke stoffen Tips voor implementatie René Bekman (RAH / RHVK) 31 maart 2015 NVVK congres Veiligheid? Zoek het ff zelf uit! Veel geluk! Citaat: Grote chemische bedrijven, zoals Fuji
Nadere informatieVeiligheidsinformatieblad
Rubriek 1: Identificatie 1.1 Productidentificatie Productnaam Fellowes artikelnummer : Schermreinigingsdoekjes, 100 st. : 99703 1.2 Relevant geïdentificeerd gebruik van de stof of het mengsel en ontraden
Nadere informatieToepassing CLP-GHS in het onderwijs. Programma
Toepassing in het onderwijs Welzijnsdag voor het onderwijs 12 november 2012 Programma CLP (wettelijke achtergrond en toepassing) Databank gevaarlijke stoffen Voorstelling Pauze Databank gevaarlijke stoffen
Nadere informatieRisicoanalyse chemische agentia. Wettelijk kader
Provikmo 10/10/2016 Risicoanalyse chemische agentia Wettelijk kader Prebes, 10/10/2016 Ing. Bart Muylle Zijn de risico s ten gevolge van blootstelling aan gevaarlijke chemische agentia op de arbeidsplaats
Nadere informatieGevaarlijke stoffen zijn stoffen die gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Op je werk, maar ook thuis zijn veel meer gevaarlijke stoffen dan je denkt.
Gevaarlijke stoffen Gevaarlijke stoffen zijn stoffen die gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Op je werk, maar ook thuis zijn veel meer gevaarlijke stoffen dan je denkt. Giftig Een stof is giftig als deze
Nadere informatieOPGESTELD: HSEW Advisor W. Workum. GECONTROLEERD: Area Lead M. Scholten
Werkinstructie : HSEW Blz. : 1 van 5 INDEX 1 SCOPE 2 DOEL 3 ALGEMENE INFORMATIE EN EISEN TEN AANZIEN VAN 3.1 Voorwaarden: 3.2 Organisatie: 3.3 Werkwijze: 3.3.1 Omschrijf de werkzaamheden 3.3.2 Inventariseer
Nadere informatieHierbij gaat voor de delegaties document D033652/02 - BIJLAGE.
Raad van de Europese Unie Brussel, 14 juli 2014 (OR. en) 11888/14 ADD 1 ENV 672 ENT 161 BEGELEIDENDE NOTA van: ingekomen: 11 juli 2014 aan: Betreft: de Europese Commissie het secretariaat-generaal van
Nadere informatieKlasse 9: Diverse gevaarlijke stoffen en voorwerpen
Klasse 9: Diverse gevaarlijke stoffen en voorwerpen Voorbeeldstoffen uit deze klasse zijn: asbest en asbestbevattende mengsels, PCB s, lithiumbatterijen, reddingsmiddelen en verwarmde stoffen. 1.1 Transport
Nadere informatie1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET PREPARAAT EN VAN DE ONDERNEMING
Veiligheidsblad Copyright, 2012, 3M Company Alle rechten voorbehouden. Kopiëren en/of downloaden van deze met het doel van juist gebruik van het 3M product is enkel toegestaan als: (1) de volledig is gekopieerd
Nadere informatieREACH en ARBO Hoe implementeer ik REACH in arbeidsomstandigheden? Diana Martens Projectleider Renske Beetstra Specialist Diana Martens, Inspectie SZW
REACH en ARBO Hoe implementeer ik REACH in arbeidsomstandigheden? Diana Martens Projectleider Renske Beetstra Specialist Inhoud 1. Verplichtingen REACH Eindgebruiker 2. Relatie REACH en ARBO-wetgeving
Nadere informatieCLP-GHS. Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals
CLP-GHS Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals P I C T O G R A M M E N GHS01 GHS02 Instabiele ontplofbare stoffen Ontplofbaar - subklasse 1.1, 1.2, 1.3 en 1.4 Zelfontledende
Nadere informatieAlgemene. laboratoriumveiligheid
Algemene Universiteit laboratoriumveiligheid Marc Fluttert Arbo en Milieudienst W&N Arbo- en Milieudienst (AMD), Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen 1 Inhoud 1. Algemene regels op een lab 2.
Nadere informatieInhoud. Lijst van auteurs. 1 De relatie tussen werk en gezondheid 1 J.H.A.M. Verbeek
Lijst van auteurs Inleiding xi xiii 1 De relatie tussen werk en gezondheid 1 J.H.A.M. Verbeek 1 Gezondheidsrisico s in het werk 1 2 Gezondheidsrisico s en belastende factoren 3 3 Beroepsziekte 4 4 Gevolgen
Nadere informatieRisk & Safety zinnen (Risico- en veiligheidsaanduidingen op etiketten)
en S-zinnen isk & Safety zinnen (isico- en veiligheidsaanduidingen op etiketten) Voor etikettering van stoffen die op de werkplek woren gebruikt verwijst de Arbowet naar het 'Besluit verpakking en aanduiding
Nadere informatie: Kobaltcomplexen. 1. Onderzoeksvraag Welke complexen kan je met kobaltionen vormen?
: Kobaltcomplexen 1. Onderzoeksvraag Welke complexen kan je met kobaltionen vormen? 2. Voorbereiding a. Begrippen als achtergrond voor experiment Geactiveerd complex: overgangstoestand in een chemische
Nadere informatieDaarnaast zijn er ook S-zinnen; deze geven aanbevelingen voor het veilig werken met bepaalde stoffen. S staat hier voor Safety.
- en S-zinnen -zinnen zijn internationaal gestandaardiseerde risicobeschrijvingen die (indien van toepassing) dienen te worden aangebracht op verpakkingen van stoffen die bepaalde risico s met zich meebrengen.
Nadere informatieOF STOFZUIG JIJ? VEEG NIET GEBRUIK GEEN PERSLUCHT ZUIG HET STOF OP. Initiatiefnemers:
ZUIG JE STOF OF STOFZUIG JIJ? VEEG NIET GEBRUIK GEEN PERSLUCHT ZUIG HET STOF OP Initiatiefnemers: RISICO S VAN HOUT STOF Gezondheidsrisico s Bij het bewerken of verwerken van hout en plaatmateriaal komt
Nadere informatieChecklist: Gezondheidsklachten door fijnstof
Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof Er komt kwartsstof vrij wanneer je kwarts-houdend materiaal zoals hardsteen en baksteen bewerkt. De fijnstof kan via de huid en de inademing in je lichaam terechtkomen
Nadere informatieNVAB Richtlijn Zwangerschap, postpartumperiode en werk. Advisering en begeleiding door de bedrijfsarts. datum plaats. naam persoon.
NVAB Richtlijn Zwangerschap, postpartumperiode en werk datum plaats Advisering en begeleiding door de bedrijfsarts persoon 1 datum Programma 1. Waarom een richtlijn? 2. Inhoud van de richtlijn: Arbobeleid
Nadere informatieWettelijk verplichte gevaarsetikettering
DATUM: 20.03.2009 Wettelijk verplichte gevaarsetikettering In bepaalde gevallen verplicht de wet fabrikanten om gevaarsinformatie te verstrekken (gevaarssymbolen en de bijbehorende risico- en veiligheidszinnen)
Nadere informatieVergelijking Oude etikettering nieuw etikettering
PERFECTLY CLEAN FOR SURE Vergelijking Geachte lezer, Om ervoor te zorgen dat u altijd op de hoogte bent van de actuele stand van zaken met betrekking tot de CLP-aanpassing hebben wij voor u een checklist
Nadere informatieRISICO-INVENTARISATIE EN EVALUATIE (RI&E) MET BETREKKING TOT DE BLOOTSTELLING
INLEIDING Op basis van de Arbowet is een werkgever verplicht een beleid te voeren dat risico s voor de veiligheid en gezondheid voor de medewerkers zoveel mogelijk uitsluit. Dit geldt ook voor situaties
Nadere informatieVoorlichting & Training. Gevaarlijke Stoffen
Voorlichting & Training Gevaarlijke Stoffen Inleiding Introductie Leerdoelen Definities Blootstellingstandaard Besmetting & gezondheidseffecten Identificaties en etiketten Persoonlijke beschermingsmiddelen
Nadere informatieDuurzame overheidsopdracht-fiche: basis
Duurzame overheidsopdracht-fiche: basis 1) Onderwerp Vaatwassers voor huishoudelijk gebruik, geproduceerd met milieuvriendelijke materialen, die milieuvriendelijk zijn zowel in het gebruik als bij de afvalverwerking.
Nadere informatieNotitie Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (AGO) in de context van werk en biologische agentia
Notitie Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (AGO) in de context van werk en biologische agentia Invulling in de praktijk van artikel 4.91 Arbobesluit Inleiding In artikel 4.91 van het Arbobesluit (Onderzoek
Nadere informatieVeiligheidsinformatieblad
Rubriek 1: Identificatie 1.1 Productidentificatie Productnaam Fellowes artikelnummer : Reinigingsdoekjes voor touchschermen, 20 st. : 99335 1.2 Relevant geïdentificeerd gebruik van de stof of het mengsel
Nadere informatieBiologische bestrijdingsmiddelen: gezondheidsbewaking bij de producent. En de consument? 17 april 2013. Dr Jos M Rooijackers,
NVvA 2013 Biologische bestrijdingsmiddelen: gezondheidsbewaking bij de producent. En de consument? 17 april 2013 Dr Jos M Rooijackers, Dr ir Remko Houba, Vanessa Zaat Drs Erik Stigter Bernadette Aalders,
Nadere informatieTGG 8 uur mg/m 3 (ppm) 14 (20) 3,25 (1) 1 (0,9) 0,7 (0,1) 7 (1,5) 0,15 (0,1) 0,14 (0,1)
Tipkaart 7 Grenswaarden Onderstaande tabel geeft een overzicht van grenswaarden van veel voorkomende gevaarlijke gassen in zeecontainers. Een deel van deze gassen kent een wettelijke grenswaarde. Voor
Nadere informatieVEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD volgens 1907/2006/EG, Artikel 31
VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD volgens 197/26/EG, Artikel 31 RUBRIEK 1: Identificatie van de stof of het mengsel en van de vennootschap/onderneming 1.1. Productidentificatie Productnaam 1.2. Relevant geïdentificeerd
Nadere informatiegas onder druk Als het gas vrijkomt, bereikt het zeer snel een concentratie in de lucht die gevaarlijk is voor de gezondheid.
Algemene gegevens CAS nr: 7803-51-2 EU-etikettering: R-zinnen: 12, 17, 26, 34, 50 S-zinnen: (1/2), 28, 36/37, 45, 61, 63 licht ontvlambaar zeer giftig milieugevaarlijk CLP(EU-GHS): Signaalwoord: GEVAAR
Nadere informatieArbeidshygiënisten een belangrijke schakel in het voorkomen van beroepsziekten
Arbeidshygiënisten een belangrijke schakel in het voorkomen van beroepsziekten Actieplan Nederlandse Vereniging van Arbeidshygiëne. Een uitnodiging tot samenwerking. Kennis Meten Maatregelen Het aantal
Nadere informatieISOPA PRODUCT STEWARDSHIP PROGRAMMA. Walk the Talk. Methyleenchloride
ISOPA PRODUCT STEWARDSHIP PROGRAMMA Walk the Talk Methyleenchloride 1 Etiketinformatie methyleenchloride CLP DSD Signaalwoord: Waarschuwing Gevaaraanduidingen H315 Veroorzaakt huidirritatie H319 Veroorzaakt
Nadere informatieBIJLAGE 2 EU-GHS INDELING CMR STOFFEN
Blad : van 7 BIJLAGE EU-GHS INDELING CMR SOFFEN CMR-stoffen worden door de Europese Unie (EU), afhankelijk van hoe sterk het bewijs is voor het schadelijke effect, in drie subcategorieën verdeeld. In onderstaande
Nadere informatieEU-GHS Verordening in vogelvlucht
EU-GHS Verordening in vogelvlucht Kennisdag EU-GHS voor MKB Annet Sluer EU-GHS Helpdesk 6 december 2012 Inhoud EU-GHS en VN-GHS Verplichtingen Wat moet u doen? Relatie met REACH Inventaris van indeling
Nadere informatieAan de slag met de branche afspraken. Marcel Balm en Fieke Horsten vhp
Aan de slag met de branche afspraken Marcel Balm en Fieke Horsten vhp Doel van deze workshop Het doel is dat u bekend met de gebruiksmogelijkheden van de Arbocatalogus en dat u er gemotiveerd mee aan de
Nadere informatieTabel 1. Kankerverwekkende stoffen - subcategorieën, gevaarssymbolen, gevaarsaanduiding en R-zinnen volgens Wm. Gevaarsaanduiding
Blad : 1 van 7 BIJLAGE 2 EU-GHS INDELING CMR SOFFEN CMR-stoffen worden door de Europese Unie (EU), afhankelijk van hoe sterk het bewijs is voor het schadelijke effect, in drie subcategorieën verdeeld.
Nadere informatieOverzichtstabel gevaarlijke producten volgens de CLP-verordening Versie 21/04/2015
Vlaamse overheid Afdeling Milieuvergunningen Koning Albert II-laan 20 bus 8 1000 Brussel T 02 553 79 97 F 02 553 79 95 milieuvergunningen@lne.vlaanderen.be Overzichtstabel gevaarlijke producten volgens
Nadere informatieOpnameroutes van toxische stoffen in rook door brand
Opnameroutes van toxische stoffen in rook door brand Drs.ing. Jolanda Willems MBA, Drs. Ellen Wissink, Dr. Remko Houba (allen PreventPartner) Dr. Frans Greven (GGD) Drs. Ronald Heus (IFV) Opzet presentatie
Nadere informatieSchadelijke producten algemeen
Schadelijke producten algemeen Wat zijn schadelijke producten? Wat zijn de gevolgen van werken met schadelijke producten? Welke factoren zijn van invloed op de schadelijkheid? Wat zegt de wet? Wat kunnen
Nadere informatieAftellen tot Brzo 2015
Aftellen tot Brzo 2015 Wat te doen? Yvette van Duijn (DCMR) Mirjam van der Plas (Royal HaskoningDHV) Inhoud Nu: Brzo 1999 Wms-classificatie / Stoffen- en Preparatenrichtlijn Per 1 juni 2015: Brzo 2015
Nadere informatieToolbox-meeting Gevaarlijke stoffen
Toolbox-meeting Gevaarlijke stoffen Unica installatietechniek B.V. Schrevenweg 2 8024 HA Zwolle Tel. 038 4560456 Fax 038 4560404 Inleiding In het dagelijks leven kunnen we niet meer zonder chemische stoffen.
Nadere informatieAlgemene laboratoriumveiligheid Eerstejaarsintroductie BFW, LS&T, MS&T
Algemene laboratoriumveiligheid Eerstejaarsintroductie BFW, LS&T, MS&T Marjolijne Samwel-Luijt September 2015 Arbo & Milieu Dienst W&N Inhoud 1. Algemene regels op een lab 2. Risico s chemicaliën bepalen
Nadere informatieAANVAARDING VAN DE KENNISGEVING. Gelet op de aanvraag ingediend op 13/09/2016. De Minister van Leefmilieu beslist:
1.Het biocide: FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu AANVAARDING VAN DE KENNISGEVING Gelet op de aanvraag ingediend op 13/09/2016 Gelet op het advies van het Comité voor advies
Nadere informatieVeiligheidsinformatiebladen Van hazard naar risk
Veiligheidsinformatiebladen Van hazard naar risk Dr. Ir. Evelyn Tjoe Nij, RAH Beleidsadviseur arbeidshygiëne en toxicologie Arbouw, Harderwijk Inhoud 1. REACH, Arbo en CLP 2. Veiligheidsinformatiebladen
Nadere informatiegevaarlijke stoffen Verdiepende brochure en handleiding bij de 5xbeter Verbetercheck Gevaarlijke stoffen
gevaarlijke stoffen Verdiepende brochure en handleiding bij de 5xbeter Verbetercheck Gevaarlijke stoffen Inhoudsopgave 5xbeter 3 Waarom deze brochure? 5 1. Risico s en aanpak gevaarlijke stoffen 7 1.1
Nadere informatiegevaarlijke stoffen Verdiepende brochure en handleiding bij de 5xbeter Verbetercheck Gevaarlijke stoffen
gevaarlijke stoffen Verdiepende brochure en handleiding bij de 5xbeter Verbetercheck Gevaarlijke stoffen Inhoudsopgave 5xbeter 3 Waarom deze brochure? 5 1. Risico s en aanpak gevaarlijke stoffen 7 1.1
Nadere informatieLIJST VAN GEVARENAANDUIDINGEN, AANVULLENDE GEVARENAANDUIDINGEN EN AANVULLENDE ETIKETTERINGSELEMENTEN VOLGENS BIJLAGE III VAN DE CLP-VERORDENING
LIJST VAN GEVARENAANDUIDINGEN, AANVULLENDE GEVARENAANDUIDINGEN EN AANVULLENDE ETIKETTERINGSELEMENTEN VOLGENS BIJLAGE III VAN DE CLP-VERORDENING DEEL 1: GEVARENAANDUIDINGEN Gevarenaanduidingen voor materiële
Nadere informatie