MEDEWERKERS INFORMATIE. Werken met gevaarlijke stoffen

Transcriptie

1 MEDEWERKERS INFORMATIE Werken met gevaarlijke stoffen

2 2

3 MEDEWERKERSINFORMATIE Bijna overal in het Maasstad Ziekenhuis wordt gewerkt met gevaarlijke stoffen, denk bijvoorbeeld alleen maar aan de desinfectiemiddelen of schoonmaakmiddelen. Afhankelijk van de afdeling waar je werkt, wordt er met meer of met minder gevaarlijke stoffen gewerkt. Op de laboratoria wordt met meer gevaarlijke stoffen gewerkt dan op verpleegafdelingen. Op een gegeven moment komen we allemaal wel met een gevaarlijke stof in aanraking. Wat zijn gevaarijke stoffen? Gevaarlijke stoffen zijn stoffen, die door hun specifieke eigenschappen reeds in kleine hoeveelheden gevaar of schade kunnen veroorzaken aan mensen, aan materialen en/of aan het milieu. Welke stoffen vallen eigelijk onder de noemer gevaarlijk? Dat zijn die stoffen waar op het etiket één of meerdere van de negen gevaarsymbolen staat. Verplichtingen van werkgever en werknemer Zowel de werkgever als de werknemer heeft verplichtingen bij het werken met gevaarlijke stoffen. Het Maasstad Ziekenhuis heeft patiënt- en medewerkersveiligheid hoog in het vaandel staan. Bij het werken met gevaarlijke stoffen zijn met name de omgang, het gebruik van Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM s), wat te doen bij calamiteiten (morsen) en waar je de informatie kan vinden, erg belangrijk. 3

4 De werkgever is verplicht zijn werknemers goed voor te lichten over en te beschermen tegen blootstelling aan gevaarlijke stoffen. Voorlichting moet gaan over de risico s van gevaarlijke stoffen, de mate van blootstelling, de veiligheids- en preventiemaatregelen en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen. De werknemer is verplicht de arbeidsmiddelen op de juiste wijze te gebruiken, evenals de persoonlijke beschermingsmiddelen. Daarnaast moet de medewerker meewerken aan voorlichting en onderricht en opgemerkte gevaren direct melden bij zijn leidinggevende. Algemene regels Wanneer er gewerkt wordt met gevaarlijke stoffen moeten de werk-/ veiligheidsprocedures in acht genomen te worden. Lees daarom voor de werkzaamheden het Veiligheidsinformatieblad (Safety Data Sheet) nauwkeurig door wat betreft de risico s en neem de voorgeschreven veiligheidsmaatregelen in acht. De risico- en veiligheidsinformatie is te vinden in het Informatiesysteem gevaarlijke stoffen ( van het Maasstad Ziekenhuis. Deze is te vinden onder de Startknop > Alle programma s op je PC. Daar vind je informatie over: de gezondheidsrisico s; de te nemen voorzorgsmaatregelen; wat je moet doen bij eerste hulp; wat de symptomen zijn bij aanraking; hoe je moet handelen bij ongevallen; het volledig veiligheidsinformatieblad. 4

5 MEDEWERKERSINFORMATIE Om veilig met gevaarlijke stoffen te werken dien je minimaal het volgende altijd in acht te nemen: Blijf alert tijdens het werk Zorg voor een opgeruimte werkplek ( good house keeping ) Weet met welke gevaarlijke stoffen er gewerkt wordt Ken de gevaren van de stoffen waarmee gewerkt wordt Neem de juiste werkwijze en beschermende maatregelen Risico s van gevaarlijke stoffen Het werken met gevaarlijke stoffen brengt risico s met zich mee. Deze risico s worden verkleint als de juiste procedures gevolgd worden. De risico s kunnen onderverdeeld worden in: veiligheidsrisico s (brand, explosie); gezondheidsrisico s (o.a. giftig, kankerverwekkend, huidaantasting); milieurisico s (giftig voor water-organismen, moeilijk afbreekbaar). Gevaarlijke stoffen kunnen via verschillende wegen het menselijk lichaam inkomen. Dit kan via: de luchtwegen (inademing); de huid (opname door de huid); de mond (inslikken); de ogen (contact met de ogen). In het Informatiesysteem gevaarlijke stoffen ( is te vinden onder tabblad Brand/EHBO/Spill wat je bij aanraking/ besmetting moet doen en wat de symptomen zijn die de stof kan veroorzaken bij aanraking, inademing of iname door de mond. Een specifieke groep stoffen zijn de Carcinogene, Mutagene en Reprotoxische stoffen stoffen (CMR-stoffen). Carcinogeen: Kan kanker veroorzaken Mutageen: Kan het DNA veranderen Reprotoxisch: Kan het ongeboren kind en/of de vruchtbaarheid schaden 5

6 Voor het werken met deze stoffen is een aanvullende registratie verplicht (Arbowet). Gegevens van medewerkers die met deze stoffen werken dienen tot 40 jaar na het beëindigen van het werken met deze stoffen bewaard te blijven. Deze stoffen zijn te herkennen aan het symbool: Ook stoffen die een overgevoeligheidsreactie kunnen veroorzaken via aanraking met de huid of via inademing dragen dit symbool. Beheersing van de risico s Het Maasstad Ziekenhuis wil haar medewerkers, wanneer zij werken met gevaarlijke stoffen, een veilige werkplek bieden. Hierbij volgt het ziekenhuis de Arbeidshygiënische strategie. Deze strategie houdt in dat risico s zoveel mogelijk bij de bron worden aangepakt. Pas als dat niet lukt, kunnen maatregelen van een ander niveau genomen worden, zoals: technische maatregelen (afscherming, afzuiging); organisatorische maatregelen; persoonlijke monitoring, gebruik van PBM s. Een ander belangrijk punt voor het verkleinen van risico s is te zorgen dat de voorraad van gevaarlijke stoffen op de afdeling zo klein mogelijk is. Ook wordt het risico verkleint wanneer het volume per fles/can klein is. Liever 10 flesjes van 100 ml dan 1 fles van een liter. Bij omvallen of lekkage komt er dan een kleinere hoeveelheid vrij. 6

7 MEDEWERKERSINFORMATIE Persoonlijke bescherming Het belangrijkste bij het werken met gevaarlijke stoffen is dat gerealiseerd wordt dat je met stoffen werkt die je lichaam kunnen beschadigen. Dat kan direct tot uiting komen, maar dat kan ook pas na enkele uren of pas na vele jaren gebeuren (dit zie je bijvoorbeeld bij kankerverwekkende stoffen). Om besmettingen van de huid te voorkomen geldt binnen het Maasstad Ziekenhuis dat bij werken met gevaarlijke stoffen altijd handschoenen gedragen moeten worden ter bescherming van de huid. De Nitrilhandschoenen die in het Maasstad Ziekenhuis gangbaar zijn, zijn in de meeste gevallen hiervoor geschikt. Zie ook het Informatiesysteem gevaarlijke stoffen onder het icoon Handschoenen. Zorg daarnaast dat er water in de buurt is om de ogen te spoelen wanneer gevaarlijke stoffen in de ogen terechtkomt. Bij vluchtige/brandbare stoffen moet voorkomen worden dat deze niet ingeademd wordt. Dit kan bijv. door de handelingen in een zuurkast uit te voeren, of voor voldoende ventilatie te zorgen. Voorkom in ieder geval dat de werkzaamheden plaatsvinden in de ademzone (= afstand stof-neus < 1m). Welke persoonlijke beschermingsmiddelen er gebruikt moeten worden staat in de werkprocedures die achter de risicosymbolen zitten in het Informatiesysteem gevaarlijke stoffen ( Voorbeelden van gevaarlijke stoffen Hieronder worden enkele gevaarlijke stoffen genoemd die veel in het ziekenhuis gebruikt worden en waar voorzichtig mee omgegaan dient te worden. Alcohol/Alcohol (70%): de damp van alcohol is zeer brandbaar/ explosief en staat op de SZW-lijst van kankerverwekkende producten en processen. 7

8 Formaline (10%): formaline is een fixatievloeistof voor weefsel. Formaline is mogelijk kankerverwekkend voor de mens en kan een overgevoeligheidsreactie veroorzaken bij aanraking met de huid. Zuurstof: zuurstof is een gas wat brand kan bevorderen. Zuurstof zelf is niet brandbaar. Een verhoogd zuurstofgehalte in de lucht verlaagd het vlampunt van stoffen waardoor deze spontaan kunnen gaan branden. Even belangrijk is het gevaar van de zuurstofgasfles zelf. Zuurstof zit onder hoge druk in de gasfles. Als de gasfles omvalt en de afsluiter (de kop) breekt af, vliegt de gasfles met grote kracht onbeheersbaar door de ruimte, met alle gevolgen van dien. Zet daarom de gasflessen, ook als deze leeg is, altijd zodanig dat deze niet kan omvallen. Wat te doen bij vrijkomen van gevaarlijke stoffen Bij het ongewild vrijkomen van gevaarlijke stoffen dient er gehandeld te worden volgens procedure Meld/noodprocedure bij ongewild vrijkomen gevaarlijke stoffen, zie tabblad Brand/EHBO/Spill bij Hoe te handelen bij. Bedrijfshulpverlening (BHV) Het Informatiesysteem gevaarlijke stoffen kent een BHV-module. Bij calamiteiten op een afdeling kan vanuit het informatiesysteem direct bekeken worden of er gevaarlijke stoffen op de plek des onheils aanwezig zijn. Als dit zo is, wordt dit direct aan de hulpdiensten doorgegeven. Het is daar van groot belang dat de informatie in het informatiesysteem klopt en up-to-date is. 8

9 MEDEWERKERSINFORMATIE Het gevaar zit soms in een klein hoekje waar je het niet verwacht. Laten we allen ons steentje bijdragen zodat het Maasstad Ziekenhuis veilig is en blijft. Weet waar de informatie is te vinden van de stoffen waarmee gewerkt wordt en die een risico kunnen vormen mijzelf, mijn medemens en het milieu. VOORKOMEN IS BETER DAN GENEZEN! 9

10 10

11

12 Maasstad Ziekenhuis Maasstadweg DZ Rotterdam T: (010) E: I: / (kinderwebsite) I: (patiëntenportaal) NL, 12 november 2018