Arbo deelcatalogus Infectiepreventie in de umc s
|
|
- Nathan Cools
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Arbo deelcatalogus Infectiepreventie in de umc s NFU versie d.d. 4 oktober 2013 Inleiding Biologische agentia is de verzamelterm voor micro-organismen (bacteriën, virussen, schimmels, parasieten en prionen) en producten van die micro-organismen, zoals endo-, exo- en myco-toxines, die tot (ernstige) gezondheidsklachten kunnen leiden, zoals een allergische reactie of een toxisch effect. Biologische agentia zijn overal aanwezig in het milieu, in de lucht en op en in de lichamen van alle levende organismen, zo ook de mens. Ze zijn essentieel voor ons bestaan, door de grote verscheidenheid aan biologische agentia bestaat er een natuurlijk evenwicht, waardoor agressievere biologische agentia, die potentieel ziekte kunnen veroorzaken zelden de gelegenheid krijgen tot onbeperkte groei. Daarom worden we over het algemeen niet ziek van biologische agentia. In een ziekenhuis bestaat een andere situatie. In ziekenhuizen is er een concentratie van zieke mensen met vaak een verminderde weerstand, bij wie het natuurlijke evenwicht van de biologische agentia snel verstoord kan worden. Ook worden er mensen met diverse infectieziekten behandeld. Dit kan leiden tot blootstelling aan biologische agentia voor de werknemers van ziekenhuizen. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen ongericht en gericht werken met biologische agentia. Bij ongerichte werken gaat het om risico s die (onbedoeld) optreden. Bijvoorbeeld door het werken met patiënten of potentieel besmettelijke lichaamsmaterialen. Van gericht werken is sprake wanneer er gewerkt wordt met een geïdentificeerd risico, bijvoorbeeld in een laboratorium waar biologische agentia onderzocht worden. Deze arbocatalogus beperkt zich tot ongericht werken met biologische agentia tijdens het werken in het ziekenhuis. Voor laboratoriumsituaties geldt deze arbocatalogus niet, evenmin voor het werken met genetisch gemodificeerde organismen (GGO s). 1. Het risico Als een medewerker is blootgesteld aan een biologisch agens kan een besmetting ontstaan, die op korte of langere termijn tot een infectieziekte kan leiden. Het risico op ziekte is afhankelijk van de hoeveelheid en infectieuze potentie van het biologisch agens, de transmissieroute, omgevingsfactoren en het immuunsysteem van de geïnfecteerde (o.a immuniteit tegen het desbetreffende micro-organisme). In het kader van deze arbocatalogus onderscheiden we 2 groepen medewerkers: 1. Risicolopers: Dit zijn medewerkers, die blootgesteld kunnen worden aan en eventueel besmet worden door (infectieuze) biologische agentia, afkomstig van patiënten, collega s en bezoekers. 2. Risicovormers: Dit zijn geïnfecteerde medewerkers, die ongemerkt biologische agentia kunnen verspreiden en hierdoor collega s (en buiten de scope van deze arbocatalogus uiteraard ook patiënten en bezoekers) besmetten Infectiepreventie umc s in de Arbocatalogus umc s versie /7
2 2. Doelgroepen De arbocatalogus Infectiepreventie is ontwikkeld voor iedereen die te werk gesteld is in een umc s die in contact kunnen komen met (infectieuze) biologische agentia. Ook studenten en stagiaires behoren tot de doelgroep. Er is speciale aandacht voor kwetsbare groepen, zoals zwangeren, medewerkers met een verminderde weerstand en jongeren (<18 jaar). In de infectiekaarten worden de doelgroepen en medisch kwetsbare groepen per infectieziekte nader gespecificeerd. 3. Wettelijk kader De Europese richtlijnen vormen de basis voor de wetgeving in Nederland. Voor biologische agentia is dat de EG-richtlijn 2000/54/EG Richtlijn betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico's van blootstelling aan biologische agentia op het werk. ( Deze richtlijn is geïmplementeerd in de Nederlandse wetgeving in afdeling 9 en 10 van hoofdstuk 4 van het Arbeidsomstandighedenbesluit. De volgende artikelen zijn voor deze arbocatalogus van belang: Nadere voorschriften risico-inventarisatie en evaluatie (Artikel 4.85 Arbobesluit). Indien een werknemer wordt of kan worden blootgesteld aan biologische agentia, wordt, in het kader van de in artikel 5 van de wet bedoelde risico-inventarisatie en evaluatie, de aard, de mate en de duur van de blootstelling beoordeeld teneinde het gevaar voor de werknemer te bepalen. Voorkomen of beperken van blootstelling (Artikel 4.87a Arbobesluit) Als blijkt dat er risico voor de veiligheid of gezondheid van de werknemers bestaat en dat het in verband met de aard van de arbeid niet uitvoerbaar is om biologische agentia te vervangen door biologische agentia die niet gevaarlijk zijn, worden, voor zover dit technisch uitvoerbaar is, zodanige andere maatregelen genomen dat blootstelling van werknemers aan biologische agentia wordt voorkomen en de risico's beperkt. Hygiënische beschermingsmaatregelen (Artikel 4.89 Arbobesluit) Op plaatsen waar gevaar bestaat voor blootstelling aan biologische agentia mag niet worden gerookt, gegeten en/of gedronken. Ook moeten nodige beschermingsmaatregelen worden getroffen zoals hygiënemaatregelen en persoonlijke beschermingsmiddelen. Registratie (Artikel 4.90 Arbobesluit) Indien werknemers kunnen worden blootgesteld aan biologische agentia van categorie 3 en 4 moet dit worden geregistreerd. Arbeidsgezondheidskundig onderzoek en vaccins (Artikel 4.91 Arbobesluit) Voor zover mogelijk wordt aan iedere werknemer, die nog niet immuun is voor de biologische agentia waaraan hij is of kan worden blootgesteld, doeltreffende vaccins ter beschikking gesteld. Elke werknemer die is of kan worden blootgesteld aan biologische agentia wordt in de gelegenheid gesteld bij aanvang van de arbeid een Preventief Medisch Onderzoek te ondergaan. Melden incidenten en kennisgeving (art en 4.95 Arbobesluit) Nederland heeft één landelijke toezichthouder op arbeid, de Arbeidsinspectie (inspectie SWZ). De inspectie SWZ moet op de hoogte worden gesteld als er voor de eerste keer wordt gewerkt met biologische agentia van categorie 2, 3 en 4. Incidenten en ongevallen wat (mogelijk) heeft geleid tot het vrijkomen van biologische agentia van risicocategorie 3 en/of 4 moeten bij de inspectie SWZ worden gemeld Infectiepreventie umc s in de Arbocatalogus umc s versie /7
3 Bijzondere bepalingen (Artikel 4.97 en 4.98 Arbobesluit) Het nemen van doeltreffende maatregelen ter bescherming van de veiligheid en de gezondheid van de betrokken werknemers i.v.m. de onzekerheid omtrent de aanwezigheid van biologische agentia in monsters en materiaal van patiënten. Dit heeft betrekking op desinfectieprocedures, afvalverwerking en het voorkomen van prikaccidenten. Voor prikaccidenten dient men een medisch hulpmiddel met ingebouwd veiligheids- en beschermingsmechanisme ter beschikking te stellen indien er gevaar is voor letsel of infectie door een scherp medisch hulpmiddel en er is een verbod op het terugzetten van doppen op injectienaalden. Voorlichting en onderricht (Artikel Arbobesluit) Werknemers die tijdens het werk kunnen worden blootgesteld aan biologische agentia moeten voorlichting en onderricht ontvangen onder andere over de mogelijke gevaren voor de gezondheid, voorzorgsmaatregelen, en de te nemen beschermingsmiddelen. Arbeidsverboden (Artikel en Arbobesluit) Jeugdige werknemers (<18 jaar) verrichten geen arbeid met- of worden niet blootgesteld aan biologische agentia van categorie 3 of 4. Het is een zwangere werknemer verboden arbeid te verrichten waarbij zij kan worden blootgesteld aan de biologische agentia Toxoplasma en Rubellavirus, tenzij is gebleken dat zij hiervoor immuun is. Melden beroepsziekten (art. 9 Arbowet) Indien een (infectie)ziekte (vermoedelijk) is opgelopen tijdens het werk of als gevolg van het werk, moet een bedrijfsarts dit melden bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB). 4. Ambitieniveau umc s De umc s streven naar een permanent en zoveel mogelijk uniform preventieprogramma om de blootstelling en de effecten van blootstelling aan (infectieuze) biologische agentia zo veel mogelijk te beperken. De infectiekaarten (bijlagen, die deel uitmaken van deze arbocatalogus) worden hiervoor als basis gebruikt. Alle medewerkers van de umc s (zoals beschreven in de doelgroep) zijn zich bewust van de risico s van infectieuze biologische agentia, weten welke risico s ze lopen en weten hoe ze de risico s moeten beheersen. Een medewerker kan dit op de volgende manieren nagaan: de Risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) van de afdeling en informatie op bekendheid met het beleid ter preventie van infecties binnen de umc s door toegang tot protocollen/richtlijnen van de ziekenhuishygiëne (bijv. m.b.t. isolatievoorschriften, hygiëne maatregelen e.d.) inwerkprogramma met zo vaak als nodig herhaling van voorlichting toegang tot arbodienst voor advies in geval van incidenten en individuele casuïstiek Om patiëntveiligheid en bescherming van de medewerkers te optimaliseren is er een goede samenwerking tussen Infectiepreventiecommissie, de afdeling ziekenhuishygiëne en de Arbodienst van het umc. 5. Maatregelen en middelen umc s De belangrijkste maatregelen en middelen om de ambities en wettelijke doelvoorschriften te realiseren zijn: Infectiepreventie umc s in de Arbocatalogus umc s versie /7
4 5a. Procesvoorschriften: Elk umc heeft een infectiepreventiebeleid ter bescherming van de doelgroep van deze arbocatalogus. Bij het opstellen en uitvoeren van dit beleid zijn de lokale infectiepreventiecommissie, afdeling ziekenhuishygiëne en de arbodienst betrokken. Het beleid is gebaseerd op de risico-inventarisatie en evaluatie en het Biologische ArbeidsHygiënische beheersmaatregelen (BAH)-principe ( ). In het beleid is minimaal aandacht voor: 1. Bronmaatregelen: weren van de bron (weren van de bron is lastig in ziekenhuissetting) bestrijden van de bron door desinfectie. Hiermee wordt bedoeld hygiënisch werken en goede schoonmaakprotocollen en beheersmaatregelen (zie hiervoor o.a. de WIP richtlijnen). Zie ook professionele en persoonlijke hygiëne. 2. Technische maatregelen, zoals: gebruik van veilige naalden (indien mogelijk) het afschermen van het infectieuze agens afzuiging op de werkplek luchtdrukverschillen tussen ruimtes creëren. 3. Organisatorische maatregelen, zoals: het zoveel mogelijk scheiden van werknemersstromen en patiënten stromen inrichten schoon/vuil zones beperken aantal medewerkers op bepaalde plek. voorlichting en instructie (en toezicht), zodat medewerkers op de hoogte zijn van de gezondheidsrisico s, de hygiëneprotocollen en beheersmaatregelen en wat te doen bij een incident. 4. Hygiënische maatregelen (professioneel en persoonlijke hygiëne), zoals handenwassen en hoesthygiëne. 5. Persoonlijke beschermingsmiddelen. Indien blootstelling op geen andere wijze voorkomen kan worden, dient de werkgever de werknemer persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) aan te bieden. Belangrijk hierbij is dat dit beschikbaar stellen van PBM vergezeld gaat met goede gebruikersinstructies en toezicht. 6. Vaccinatie. Iemand die gevaccineerd is tegen een bepaald biologisch agens loopt minder risico hierdoor geïnfecteerd te worden of een patiënt te besmetten met dit agens. 7. Therapie bij werk gerelateerde blootstelling aan een biologische agentia. Indien een werknemer onverhoopt is besmet of is blootgesteld aan een schadelijke biologisch agens (of er sprake is van een significante kans op) dient de werknemer zo spoedig mogelijk hiervoor behandeld te worden. Hieronder wordt ook begrepen: post expositie beleid bij accidenteel bloedcontact (gebaseerd op de landelijke richtlijn hoe te handelen bij prik-, snij-, spat- en bijtincidenten). 8. Apart beleid voor kwetsbare groepen. 9. Periodiek medisch onderzoek, screening. Elk umc heeft een beleid zodat ten tijde van calamiteiten op gebied van (infectieuze) biologische agentia de organisatie opgeschaald kan worden. Het umc draagt er zorg voor dat met externe bedrijven afspraken worden gemaakt over de voorlichting en instructie van hun medewerkers (in doelgroep omschreven als contractanten) over het veilig werken in een omgeving met een verhoogde kans op blootstelling aan biologische agentia Infectiepreventie umc s in de Arbocatalogus umc s versie /7
5 Elk umc evalueert iedere twee tot drie jaar het gevoerde beleid 5b. Middelvoorschriften: In alle umc s is laagdrempelige informatie beschikbaar over het risico van blootstelling aan infectieuze biologische agentia. Dit kan via (daar staan o.a. de infectiepreventiekaarten) of via het umc-intranet. De door de werkgroep opgestelde infectiepreventiekaarten geven informatie over de desbetreffende infectieziekten en zijn de leidraad voor het beleid per infectieziekte. De opbouw van de infectiepreventiekaarten is als volgt: 1. Beschrijving biologische agentia en ziektebeeld 2. Besmettingsweg (verloopt besmetting bijvoorbeeld via de lucht, lichaamsvloeistoffen of via prikincidenten) 3. Besmettelijke periode (hoelang is een eventuele bron besmettelijk voor anderen) 4. Incubatietijd (als iemand besmet is, hoe lang duurt het dan dat hij anderen kan besmetten en klachten ontwikkeld) 5. Risicolopers 6. Medisch kwetsbare groepen 7. Preventie (hierin kunnen de diverse aspecten van het BAH principe aan bod komen, zoals weren van de bron, vaccinatie, technische, organisatorische en persoonlijke beheersmaatregelen) 8. Post expositiebeleid (inclusief eventuele behandeling) 9. Risicovormers (speciaal relevant voor de zorg en patiënt veiligheid) Werknemers werkzaam in een umc kunnen aan de hand van deze kaarten zelf informatie inwinnen over de desbetreffende infectieziekte 6. Literatuurlijst Matrixtabel met daarin bron, beroep, risicosituatie/handeling (website KIZA: WIP richtlijnen ( Landelijke richtlijn (protocol) prikincidenten AI 9 Biologische agentia CCDR: Prevention and Control of Occupational Infections in Health Care ( Richtlijn LCI en RIVM voor melden en registreren infectieziekten en/of beroepsziekten RIVM Infectieziekten A t/m Z Arbeidsomstandighedenbesluit Melden beroepsziekten Arbowet Artikel 9EG-richtlijn 2000/54/EG Infectiepreventie umc s in de Arbocatalogus umc s versie /7
6 7. Infectiekaarten in apart document./. Bijlagen bij deelcatalogus Infectiepreventie umc s in de Arbocatalogus umc s, zie NFU Infectiepreventie umc s in de Arbocatalogus umc s versie /7
7 Utrecht, 13 december 2013 NFU Prof. dr. J.L.L. Kimpen Abvakabo FNV E.W.M. Merlijn CMHF D. Hamaker MSc AC/FBZ Mr. B. Sprokholt CNV Publieke Zaak Drs. A. Mellema Infectiepreventie umc s in de Arbocatalogus umc s versie /7
SAMENVATTING UITVOERDER P&O-BELEID, UITVOERDER ARBOBELEID EN LEIDINGGEVENDE INFORDOCUMENT TOOL
INFORDOCUMENT TOOL SAMENVATTING UITVOERDER P&O-BELEID, UITVOERDER ARBOBELEID EN LEIDINGGEVENDE 1 SAMENVATTING Wat zijn biologische agentia? Biologische agentia zijn levende of niet levende organismen van
Nadere informatieBasisinspectiemodule
Basisinspectiemodule Blootstelling aan biologische agentia Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de wetenschap en is geschreven voor intern gebruik door de Inspectie
Nadere informatieNotitie Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (AGO) in de context van werk en biologische agentia
Notitie Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (AGO) in de context van werk en biologische agentia Invulling in de praktijk van artikel 4.91 Arbobesluit Inleiding In artikel 4.91 van het Arbobesluit (Onderzoek
Nadere informatieSAMENVATTING MEDEWERKER
INFORDOCUMENT TOOL SAMENVATTING MEDEWERKER 1 ARBOCATALOGUS BIOLOGISCHE AGENTIA SAMENVATTING MEDEWERKER SAMENVATTING Wat zijn biologische agentia? Biologische agentia zijn levende of niet levende organismen
Nadere informatieBasisinspectiemodule
Basisinspectiemodule Werken met biologische agentia in laboratoria Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de wetenschap en is geschreven voor intern gebruik door de Inspectie
Nadere informatieRisico-inventarisatie & evaluatie
Risico-inventarisatie & evaluatie Dit is een uitgave van: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl September 2013 Deze brochure is ontwikkeld door het voormalig
Nadere informatieInfectieziekten onder controle
Infectieziekten onder controle Veilig en Gezond Werken Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening Ziek? Liever niet! Een woonbegeleider maatschappelijke opvang verbindt de hand van een dakloze die een
Nadere informatiearboregelgeving Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbowet
Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbo-regelgeving Arbowet De regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden is vastgelegd in de Arbeidsomstandighedenwet,
Nadere informatieWat hebben wij nodig??
Wat hebben wij nodig?? A. Kennis over infectieziekten in relatie tot het werk in de breedste zin: Kiza mindmap B. Samenwerking met alle betrokkenen in het veld Gezamenlijke onderwerpen 1 A. Kennissysteem
Nadere informatieFiche 9 (Analyse): Risicobeoordeling: Wetgeving
Fiche 9 (Analyse): Risico: Wetgeving Referentie: artikels 6 tot 10 van het KB van 4 augustus1996, gewijzigd bij de artikels 4 en 5 van het KB van 29 april 1999. De werkgever verricht de in samenwerking
Nadere informatieProtocol voor het handelen bij ongevallen
Protocol voor het handelen bij ongevallen Maart 2016 Op grond van de Arbeidsomstandighedenwet, kortweg de Arbowet, is de werkgever verplicht om ongevallen op te nemen in een ongevallenregister en ernstige
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting 11
Samenvatting Een werkgever is verantwoordelijk voor gezonde en veilige arbeidsomstandigheden voor zijn werknemer. Hij dient zijn werknemers onder meer te beschermen tegen de mogelijke gevolgen van blootstelling
Nadere informatieHoe groot is het probleem? Om welke stoffen gaat het? Wat zegt de wet er over?
Samenvatting Dossier Biologische agentia Wat zijn biologische agentia? Definitie Het begrip biologische agentia omvat: kleine levende organismen (bijvoorbeeld bacteriën of schimmels) materiaal van biologische
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatieRisicobeoordeling biologische agentia. Christian Schumacher Directeur Toxicure en Toxicoloog & Arbeidshygiënist bij Arbo Unie
Risicobeoordeling biologische agentia Christian Schumacher Directeur Toxicure en Toxicoloog & Arbeidshygiënist bij Arbo Unie Inhoud Arbeitsschutz - het Duits systeem van arbeidshygiëne Het begin van `Arbeiterschutz
Nadere informatieVaccineer iedereen!.. of kan het slimmer met uw hulp? H.P.J. Stinis, bedrijfsarts NCvB Presentatie NVVA 14 april 2011
Vaccineer iedereen!.. of kan het slimmer met uw hulp? H.P.J. Stinis, bedrijfsarts NCvB Presentatie NVVA 14 april 2011 h.p.stinis@amc.uva.nl Volkskrant 7 maart 2011 Agressie in arbeid mogelijk? : 1) Vaccineren
Nadere informatieREACH en ARBO Hoe implementeer ik REACH in arbeidsomstandigheden? Diana Martens Projectleider Renske Beetstra Specialist Diana Martens, Inspectie SZW
REACH en ARBO Hoe implementeer ik REACH in arbeidsomstandigheden? Diana Martens Projectleider Renske Beetstra Specialist Inhoud 1. Verplichtingen REACH Eindgebruiker 2. Relatie REACH en ARBO-wetgeving
Nadere informatieR isico I nventarisatie & E valuatie
R isico I nventarisatie & E valuatie Nationaal Hepatitis Centrum Stationsplein 8 3818 LE Amersfoort tel: 033 4220980 fax: 033 4220983 email: info@hepatitis.nl www.hepatitis.nl augustus 2005 1 Risico inventarisatie
Nadere informatieVeilig werken met Gevaarlijke Stoffen
Veilig werken met Gevaarlijke Stoffen Checklist leidinggevenden Binnen het ziekenhuis wordt veel gewerkt met gevaarlijke stoffen. Als vuistregel geldt dat een gevaarlijke stof kan worden herkend aan het
Nadere informatieInfectierisico s op de werkvloer
Infectierisico s op de werkvloer Informatie altijd bij de hand! Inleiding Fleur Meerstadt-Rombach, bedrijfsarts CIb/LCI, RIVM Inhoud Inleiding 1. Beroepsinfectieziekten 2. Registratie en herkenning 3.
Nadere informatiePrikaccidenten: epidemiologie, opvang en mogelijkheden voor reductie
Prikaccidenten: epidemiologie, opvang en mogelijkheden voor reductie Paul van Wijk, september 2014 VU medisch centrum, Amsterdam Jeroen Bosch Ziekenhuis, s-hertogenbosch Inhoud Prikaccidenten risico s
Nadere informatieVeilig werken met Gevaarlijke Stoffen
Pagina: 1 / 8 Veilig werken met Gevaarlijke Stoffen Checklist voor leidinggevenden In een Universitair Medisch Centrum wordt veel gewerkt met gevaarlijke stoffen. Als vuistregel geldt dat een gevaarlijke
Nadere informatieArbocatologus Biologische agentia. Dr. Jaap Maas Bedrijfsarts-Epidemioloog
Arbocatologus Biologische agentia Dr. Jaap Maas Bedrijfsarts-Epidemioloog Affluenza affluenza, n. a painful, contagious, socially transmitted condition of overload, debt, anxiety and waste resulting from
Nadere informatieProtocol voor het handelen bij ongevallen
Protocol voor het handelen bij ongevallen maart 2008 Op grond van de Arbeidsomstandighedenwet, kortweg de Arbowet, is de werkgever verplicht om ongevallen op te nemen in een ongevallenregister en ernstige
Nadere informatieVeilig werken met Gevaarlijke Stoffen
Veilig werken met Gevaarlijke Stoffen Checklist voor leidinggevenden In een Universitair Medisch Centrum wordt veel gewerkt met gevaarlijke stoffen. Als vuistregel geldt dat een gevaarlijke stof kan worden
Nadere informatieInfectiepreventiebeleid studenten
Infectiepreventiebeleid studenten I Inleiding, reikwijdte voorstel In het Infectiepreventiebeleid studenten is uitgegaan van de kaderstelling die de Arbowet en de daarop berustende bepalingen bieden. Deze
Nadere informatieVoorlichting, onderricht & Toezicht
Interne instructie Arbeidsinspectie Voorlichting, onderricht & Toezicht INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Inspectie 2.3 Handhaving 3. SCHEMA STAPPEN BIJ HANDHAVING Vastgesteld
Nadere informatieBiologische agentia bij waterschappen. Algemene inleiding. Biologische agentia_werken met kadavers & zieke dieren 2013 v1.1
Biologische agentia bij waterschappen Algemene inleiding Afbakening van de Toolboxmeeting Definities (toolbox, onderwerp)..... Doel / doelgroep......... Afbakening........... Tijdsduur en frequentie......
Nadere informatieVrijwilligers en Arbeidsomstandigheden
Vrijwilligers en Arbeidsomstandigheden Frank Rijshouwer Hogere Veiligheidskundige 20 juni 2006 1 Arbowetgeving Arbeidsomstandighedenwet Arbeidsomstandighedenbesluit Arbeidsomstandighedenregeling Arbo-
Nadere informatieONDERZOEK RICHTLIJNEN WERKGROEP INFECTIE PREVENTIE EN ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN. Frank Brekelmans Henk Tissing Sigrid Zeeman
ONDERZOEK RICHTLIJNEN WERKGROEP INFECTIE PREVENTIE EN ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN Frank Brekelmans Henk Tissing Sigrid Zeeman Eindrapport Uitgebracht op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Nadere informatieSessie 2 RI&E en Plan van aanpak. Wendy Roescher
Sessie 2 RI&E en Plan van aanpak Wendy Roescher 06-525 99 066 RI&E Risico Factoren in arbeidssituatie die kunnen leiden tot gezondheidsschade of letsel Inventariseren Risico s eigen werknemers en derden
Nadere informatieBiologische agentia. in de pluimveeverwerkende industrie
Biologische agentia in de pluimveeverwerkende industrie Wat zijn Biologische agentia? Biologische agentia is een verzamelnaam voor allerlei micro-organismen. Denk aan bacteriën, virussen, parasieten en
Nadere informatieMicrobiologische veiligheid onderhoud aan medische- en laboratoriumapparatuur
Ziekenhuizen Microbiologische veiligheid onderhoud aan medische- en laboratoriumapparatuur Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits steeds de Werkgroep Infectiepreventie als
Nadere informatieBIoLoGIscHE AGENTIA. in de pluimveeverwerkende industrie. biologische agentia brochure.indd :51
BIoLoGIscHE AGENTIA in de pluimveeverwerkende industrie biologische agentia brochure.indd 1 26-05-15 10:51 WAT zijn BIoLoGIscHE AGENTIA? biologische agentia brochure.indd 2 26-05-15 10:51 Biologische agentia
Nadere informatieZiekenhuizen. Persoonlijke hygiëne patiënt en bezoeker
Ziekenhuizen Persoonlijke hygiëne patiënt en bezoeker Werkgroep Infectiepreventie Vastgesteld: juli 2012 Revisiedatum: juli 2017 Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits steeds
Nadere informatiePreventief Medisch Onderzoek, wat moet je er mee als arbeidshygiënist
Preventief Medisch Onderzoek, wat moet je er mee als arbeidshygiënist Maart 2015 Drs.ing. Jolanda Willems MBA, drs. Toin van Haeren, bedrijfsarts, drs. Rik Menting, bedrijfsarts, drs. Edo Houwing, arbeids-
Nadere informatieZiekenhuizen. Persoonlijke hygiëne patiënt en bezoeker
Ziekenhuizen Persoonlijke hygiëne patiënt en bezoeker Werkgroep Infectiepreventie Vastgesteld: juli 2012 Gewijzigd: maart 2014 Revisiedatum: juli 2017 Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd
Nadere informatieinhoud 1. Wat? 2. Waar? 3. Waarom? 4. Hoe?
Biologische agentia inhoud 1. Wat? 2. Waar? 3. Waarom? 4. Hoe? 2 3 Wat? De definitie Biologische agentia: (art. 3.) 1 "biologische agentia": micro-organismen, met inbegrip van die welke genetisch zijn
Nadere informatiePLANTAARDIGE MATERIALEN EN ALLERGISCHE REACTIES
PLANTAARDIGE MATERIALEN EN ALLERGISCHE REACTIES Gezondheidsrisico s kunnen ontstaan door contact met planten (sap, steel, bladeren, bloem, stuifmeel of pollen, etc.) en zaden (bijvoorbeeld wortelzaden).
Nadere informatieAan de slag met RI&E RI& onderdeel Preventiebeleid. Waar ik kort over kan zijn
Aan de slag met RI&E Als onderdeel van het Preventiebeleid Marco Sikkel (CAOP) m.sikkel@caop.nl /06-51293568 RI& onderdeel Preventiebeleid 1.Het inventariseren en evalueren van de veiligheids- en gezondheidsrisico
Nadere informatieMargriet Tensen 3 november 2012
Margriet Tensen 3 november 2012 Kernactiviteit: Het voorkomen van besmetting van patiënten en medewerkers, door initiëren, coördineren, bewaken en evalueren van infectiepreventiebeleid. Opdrachtgevers:
Nadere informatieOngeval en Beroepsziekte
Ongeval en Beroepsziekte Rechte rug recht en slappe knieën Erik Stigter, bedrijfsarts, forensisch arts Peter Wulp, bedrijfsarts Medisch adviseurs Inspectie SZW Preventie van gezondheidsschade door arbeid
Nadere informatieBiologische agentia. Wat zijn biologische agentia?
Biologische agentia Biologische agentia worden in de Arbeidsomstandighedenwet omschreven als de levende organismen die een infectie, allergie of toxiciteit kunnen veroorzaken. Er bestaan ook stoffen van
Nadere informatieZiekenhuizen. Accidenteel bloedcontact
Ziekenhuizen Werkgroep Infectiepreventie Vastgesteld: oktober 2012 Revisie: oktober 2017 Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits steeds de Werkgroep Infectiepreventie (WIP)
Nadere informatieZiekenhuizen. Microbiologische veiligheid onderhoud aan medische- en laboratoriumapparatuur
Ziekenhuizen Microbiologische veiligheid onderhoud aan medische- en laboratoriumapparatuur Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: maart 2004 Wijziging: december 2010 Revisie: maart 2009 Aan de samenstelling
Nadere informatieVakjargon uit Arbowet en arbocatalogus. FNV Woordenlijst
Vakjargon uit Arbowet en arbocatalogus FNV Woordenlijst Woordenboekje: jargon rond Arbowet en arbocatalogus arbeidshygiënische strategie arbeidsinspectie arbeidsrisico arbo arbobeleid arbobeleidsregels
Nadere informatieToetsingsrapportage RI&E
Oranjestraat 38 3291 BS Strijen Tel. 078-3030230 www.questadvies.nl info@questadvies.nl Toetsingsrapportage RI&E 1. VERANTWOORDING Betreft RI&E van bedrijf : Technisch Buro Nigo B.V. Koperweg 4 8251 KA
Nadere informatieARBO INFORMATIE INHOUDSOPGAVE
INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding 11 1.1 Wat is arbo- en verzuimbeleid? 11 1.2 Arbo, verzuim, veiligheid, gezondheid en welzijn 11 1.3 Waar vind ik de belangrijkste wet- en regelgeving? 12 1.4 Opbouw van deze
Nadere informatieOVERZICHT VERPLICHTINGEN
INFORDOCUMENT TOOL OVERZICHT VERPLICHTINGEN 1 ARBOCATALOGUS BIOLOGISCHE AGENTIA OVERZICHT VERPLICHTINGEN 1. Beoordeel de risico s van blootstelling aan biologische agentia in de (verdiepende) RI&E. Algemene
Nadere informatieInfectiepreventiebeleid EVO PDF Tools Demo
Infectiepreventiebeleid Ziekenhuis Gelderse Vallei Deze folder is bedoeld voor alle nieuwe medewerkers. Het bevat informatie over de afdeling infectiepreventie, afspraken, regels en maatregelen rondom
Nadere informatieArbobeleidskader Lucas
Arbobeleidskader Lucas t.b.v de scholen voor VO van de Lucas 1. Uitgangspunten Het bestuur van Lucas en de directie(s) van de aangesloten scholen zijn verantwoordelijk voor het schoolbeleid. Het arbobeleid
Nadere informatieVeilig en gezond werken
Krab en Bijt Nederlandse Vereniging van Dierentuinen Postbus 15458 1001 ML Amsterdam 020 5246080 Info@nvddierentuinen.nl Nummer P 3 Pagina 2 van 5 Krab- en bijt 1. Inleiding Dit protocol is opgesteld om
Nadere informatieAlgemeen Aangemaakt: Documentbeheerders. Beoordeling. Opmerkingen. Hyperlinks (migratiegebruiker) (Timmermans, Manon)
Algemene voorzorgsmaatregelen H&I (V&V 7918) v. 2, te gebruiken tot 24 uur na 28-11-2016 Map: Zuyderland\Care\Zuyderland Care (V&V) Titel: Algemene voorzorgsmaatregelen H&I (V&V 7918) Versie: 2 Status:
Nadere informatieMultidisciplinaire richtlijn Arbeid en Lymeziekte
Multidisciplinaire richtlijn Arbeid en Lymeziekte Gecoördineerd door NVAB & RIVM 1 December 2014 Fedor Gassner (namens het Multidisciplinaire team) RIVM Richtlijn, waarom? CBO Lymeziekte 2013 Vraag naar
Nadere informatie1. Arbowet: plichten van de werkgever
Handboek Ondernemingsraad en Personeelsvertegenwoordiging Inhoudsopgave 1. Arbowet: plichten van de werkgever... 1 1.1 Pak risico s aan bij de bron... 2 1.2 Wat is psychosociale arbeidsbelasting (PSA)?...
Nadere informatieOmgaan met biologische agentia
Omgaan met biologische agentia Hoe omgaan met BA Werknemer Werkgever Instructie Procedure Besmettingswijze Besmettingsincident Informatie (RA) Communicatie Hygiëne-voorzieningen PBM BA Gezondheidstoezicht
Nadere informatieWorkshop: Training preventiemedewerker. Door: Mark Smakman Arbeids- & Organisatieadviseur/Veiligheidskundige
Workshop: Training preventiemedewerker Door: Mark Smakman Arbeids- & Organisatieadviseur/Veiligheidskundige Programma Introductie; Kennismaking; Arbo-wet; Partijen in de Arbo-wet; Arbobeleidscyclus; De
Nadere informatieRapport Inspectie Arbeidsomstandigheden
Rapport Inspectie Arbeidsomstandigheden School: PCSS voor basisonderwijs De Arend Vestiging: Nunspeet Beschrijving: Protestants Christelijk Speciale School voor Basisonderwijs Onderzoek: drs. P.A. de Kloe
Nadere informatieRISICO-INVENTARISATIE EN EVALUATIE (RI&E) MET BETREKKING TOT DE BLOOTSTELLING
INLEIDING Op basis van de Arbowet is een werkgever verplicht een beleid te voeren dat risico s voor de veiligheid en gezondheid voor de medewerkers zoveel mogelijk uitsluit. Dit geldt ook voor situaties
Nadere informatiein cijfers 2016 Nederlands Centrum voor Beroepsziekten Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid AMC UvA
Beroepsziekten in cijfers 2016 Nederlands Centrum voor Beroepsziekten Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid AMC UvA 9. Beroepsziekten door biologische agentia In 2015 werden 152 beroepsinfectieziekten
Nadere informatiePersoonlijke Beschermingsmiddelen EEN VERPLICHT NUMMER
Persoonlijke Beschermingsmiddelen EEN VERPLICHT NUMMER Wat zijn persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM)? Onder persoonlijke beschermingsmiddelen wordt verstaan: uitrusting die bestemd is om door de werknemer
Nadere informatieDE ARBOCATALOGUS. Veilig en gezond werken in de installatie en isolatiebranches
DE ARBOCATALOGUS Veilig en gezond werken in de installatie en isolatiebranches Introductie Martijn van Amelsfort Arbeidshygiënist en Hoger Veiligheidskundige Inhoudsdeskundige werknemersvertegenwoordiging
Nadere informatieGAP ANALYSE INFORDOCUMENT TOOL. Een GAP analyse geeft het verschil ( gap ) aan tussen de huidige en gewenste situatie.
INFORDOCUMENT TOOL GAP ANALYSE Een GAP analyse geeft het verschil ( gap ) aan tussen de huidige en gewenste. 1 Algemene aspecten 1. Er is een (verdiepende) RI&E biologische agentia. Er is een functie-gevarenmatrix..
Nadere informatieARBEIDSGEZONDHEIDSKUNDIGE SCREENING
ARBEIDSGEZONDHEIDSKUNDIGE SCREENING Inleiding Werken in een gezondheidszorginstelling brengt specifieke risico s met zich mee. Eén daarvan is dat medewerkers in aanraking kunnen komen met patiëntenmateriaal.
Nadere informatiePraktijkervaringen Legionellabeheersing koel- en proceswater
Praktijkervaringen Legionellabeheersing koel- en proceswater Wat gaat goed, wat kan beter Frits.hollebekkers@rhdhv.com 27 juni 2018 Bron: www.nsctpl.com Royal HaskoningDHV Aviation Buildings Energy Industry
Nadere informatieZiek van water? Verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie biologische agentia bij het werken met proceswater binnen Vlisco Netherlands B.V.
Ziek van water? Verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie biologische agentia bij het werken met proceswater binnen Vlisco Netherlands B.V. Man-So Wong Maart 2014 Opbouw presentatie Aanleiding Onderzoeksvraag
Nadere informatieMirjam de Groot STIGAS 2018
Hoe pak ik dat aan? Voorkom contact tussen de werkenden in het groen en de teek Mirjam de Groot STIGAS 2018 Mcg.de.groot@stigas.nl Foto M. Montizaan Inhoud Onderzoek teken, tekenbeten en de ziekte van
Nadere informatieBiologische agentia bij waterschappen. Algemene inleiding
Biologische agentia bij waterschappen Algemene inleiding Afbakening van de Toolboxmeeting Definities (toolbox, onderwerp)..... Doel / doelgroep......... Afbakening........... Tijdsduur en frequentie......
Nadere informatieRevalidatiecentra. Accidenteel bloedcontact
Revalidatiecentra Accidenteel bloedcontact Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: oktober 2008 Revisie: oktober 2013 Aan de samenstelling van deze richtlijn werd, behalve door leden en medewerkers van
Nadere informatieChecklist: Gezondheidsklachten door fijnstof
Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof Er komt kwartsstof vrij wanneer je kwarts-houdend materiaal zoals hardsteen en baksteen bewerkt. De fijnstof kan via de huid en de inademing in je lichaam terechtkomen
Nadere informatieRisico-inventarisatie & evaluatie en Preventiemedewerker
Interne Instructie Risico-inventarisatie & evaluatie en Preventiemedewerker Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Wettelijke grondslag 3. Aanpak 3.1. Toezicht en handhaving 3.2. Werkwijze 3.3. Basis toetskader
Nadere informatieArbeidsrisico s in de gehandicaptenzorg
Inspectie SZW Arbeidsrisico s in de gehandicaptenzorg Gerichte inspecties in uw branche De belangrijkste arbeidsrisico s in de gehandicaptenzorg Deze brochure vertelt u meer over de belangrijkste arbeidsrisico
Nadere informatieHoe overdracht vermijden: bijkomende voorzorgsmaatregelen. Opleiding docenten - 8 september 2016 A. Willemse
Hoe overdracht vermijden: bijkomende voorzorgsmaatregelen Opleiding docenten - 8 september 2016 A. Willemse Allemaal beestjes MRSA, VRE, CPE, C. difficile, M. tuberculosis, S. epidermidis, P. acnes, E.
Nadere informatieGP 8. Beslisschema veilige werkwijze
GP 8 Beslisschema Veilige werkwijzen met gevaarlijke stoffenvoor universitaire organisaties Als geen wettelijke grenswaarden van stoffen zijn vastgesteld kan met behulp van het beslisschema grenswaarden
Nadere informatieFactsheet Veilige arbeidsomstandigheden. Arbowet en zorgplicht
Factsheet Veilige arbeidsomstandigheden Arbowet en zorgplicht Sinds 1 januari 2007 is de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) in beginsel niet meer van toepassing op vrijwilligers. Alleen als er ernstige
Nadere informatieWat te doen na een prik of snij-ongeval
Wat te doen na een prik of snij-ongeval Wat te doen na een Prik of Snij-ongeval in de St. Anna Zorggroep Voorlichtingsfolder betreffende bloedoverdraagbare aandoeningen op en door het werk. Algemeen Deze
Nadere informatieArbeidsrisico s in de verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT)
Arbeidsrisico s in de verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT) Verpleeg- en verzorgingshuiszorg, thuiszorg, jeugdgezondheidszorg en kraamzorg Gerichte inspecties in uw branche Deze brochure is een uitgave
Nadere informatieGevaarlijke stoffen. pathogene resp. allergene eigenschappen
Gevaarlijke stoffen M. Gevaarlijke stoffen - Registratie 1. Het risico Inleiding Binnen diverse ruimten zoals onderzoek- en onderwijslaboratoria, opslagruimten, distributiecentra, technische ruimten en
Nadere informatieArbeidsrisico s in de verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT)
Inspectie SZW Arbeidsrisico s in de verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT) Verpleeg- en verzorgingshuiszorg, thuiszorg, jeugdgezondheidszorg en kraamzorg Gerichte inspecties in uw branche 2 Arbeidsrisico
Nadere informatieBiologische agentia bij waterschappen. Algemene inleiding. Biologische agentia: Werken met oppervlakte water 2013 v1.1
Biologische agentia bij waterschappen Algemene inleiding Afbakening van de Toolboxmeeting Definities (toolbox, onderwerp)..... Doel / doelgroep......... Afbakening........... Tijdsduur en frequentie......
Nadere informatieSignaleren, diagnosticeren, melden en preventie van beroepsziekten: het zes-stappenplan voor bedrijfsartsen. Toelichting en checklists per stap
Signaleren, diagnosticeren, melden en preventie van beroepsziekten: het zes-stappenplan voor bedrijfsartsen September 2014 Toelichting en checklists per stap Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, Coronel
Nadere informatieSysteembepalingen Arbowet
Bijlagen 26 BIJLAGE 1 27 28 BIJLAGE 2 Systeembepalingen Arbowet De Arbowet kent de volgende systeembepalingen. Per bepaling is daarbij kort de doelstelling toegelicht. In deze opsomming is niet opgenomen
Nadere informatieBeroepsziekten, wat kan je er mee als veiligheidskundige? Drs.ing. Jolanda Willems MBA Drs. Rik Menting bedrijfsarts PreventPartner
Beroepsziekten, wat kan je er mee als veiligheidskundige? Drs.ing. Jolanda Willems MBA Drs. Rik Menting bedrijfsarts PreventPartner Voorstellen (1) Gecertificeerd arbeidshygiënist/toxicoloog, ook opgeleid
Nadere informatieZiekenhuizen. Accidenteel bloedcontact
Ziekenhuizen Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: oktober 2012 Wijziging: mei 2015 Geplande revisie: oktober 2017 Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits de Werkgroep Infectie
Nadere informatie2 Arbeidsomstandigheden in Nederland
2 Arbeidsomstandigheden in Nederland 2.1 Inleiding Op basis van recente onderzoeksliteratuur geeft dit hoofdstuk een globale schets van de stand van zaken van de arbeidsomstandigheden in Nederland (paragraaf
Nadere informatieVeilig en gezond werken in de diervoederindustrie
Veilig en gezond werken in de diervoederindustrie Veilig en gezond werken in de diervoederindustrie Werk in de diervoedersector is niet altijd vrij van gevaren en risico s. Voor de veiligheid en gezondheid
Nadere informatieVernieuwde Arbowet. De belangrijkste wijzigingen op een rij
Vernieuwde Arbowet De belangrijkste wijzigingen op een rij Op 1 juli 2017 treedt de vernieuwde Arbowet definitief in werking. De regering wil medewerkers en werkgevers meer betrekken bij het arbobeleid,
Nadere informatieOR en de RI&E Simon Troost
OR en de RI&E Simon Troost Basis voor invloed OR op Arbo Bevorderende taak Technologische voorziening Investeringen Verdeling van de bevoegdheden Adviesrecht Arbeidsomstandigheden Verzuim Re-integratie
Nadere informatieInfectieziektebestrijding en de rol van arboprofessionals
Infectieziektebestrijding en de rol van arboprofessionals Karin Heimeriks, Arbeidshygiënist, Centrum Infectieziektebestrijding, RIVM 1 14 april 2011 Wat kunnen jullie verwachten? Infectieziektebestrijding
Nadere informatieInspectie SZW Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid TITELPAGI NA. Hollen. Stilstaan bij Werkdruk. dát maakt zorg beter.
Inspectie SZW Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid TITELPAGI NA Hollen Stilstaan bij Werkdruk dát maakt zorg beter Anita Hertogh Waarom is Zorg en Welzijn een van de prioritaire sectoren voor
Nadere informatie13. Gevaarlijke stoffen: biologische factoren
Het arbothemablad Gevaarlijke stoffen: biologische factoren is onderdeel van de Arbocatalogus Tuincentra. Het is bedoeld voor werkgevers en medewerkers om te voldoen aan de verplichtingen uit de Arbo-wet.
Nadere informatie1.1 Hoe vrijblijvend is de Arbowet?
1 Arbo 17 de meest gestelde vragen in de schoonmaak 1 Arbo Arbeidsomstandigheden hebben de laatste decennia veel aandacht gekregen, en terecht. Vaak is al gebleken dat met soms eenvoudige werkplekaanpassingen,
Nadere informatiePrik- of spatletsel opgelopen tijdens het werk
Prik- of spatletsel opgelopen tijdens het werk Deze folder is bestemd voor zorgverleners die tijdens hun werk prik- of spatletsel oplopen. In deze folder leest u algemene informatie over prik- of spatletsel
Nadere informatieWat ziet de inspecteur: infectiepreventie vanuit het oogpunt van de IGZ. Marijke Bilkert Senior inspecteur
Wat ziet de inspecteur: infectiepreventie vanuit het oogpunt van de IGZ Marijke Bilkert Senior inspecteur Wat ziet de inspecteur: infectiepreventie vanuit het oogpunt van de IGZ De inhoud van deze presentatie
Nadere informatiePesten. Wie heeft welke rol
Pesten Wie heeft welke rol Wat zegt de wet Doelvoorschriften t.a.v. PSA Psychosociale arbeidsbelasting Seksuele intimidatie Agressie en geweld Pesten Discriminatie Werkdruk Werkgever verplicht beleid te
Nadere informatieArbobeleid. Titus Terwisscha van Scheltinga
Arbobeleid Titus Terwisscha van Scheltinga Veiligheid, Gezondheid, Welzijn en PSA Veiligheid: Machineveiligheid Brandpreventie en bestrijding Vluchtwegen en nooduitgangen Veilige machines en installaties
Nadere informatieBlootstelling aan gevaarlijke stoffen
Blootstelling aan gevaarlijke stoffen ARBO-Event SBI Formaat Carolina.verspuij@sbiformaat.nl Carolina Verspuij, trainer / adviseur Arbeid & Gezondheid Blootstelling aan gevaarlijke stoffen: 3000 mensen
Nadere informatie10 jaar veiligheidsinformatiebladen biologische agentia
10 jaar veiligheidsinformatiebladen biologische agentia een instrument dat zich heeft bewezen in de praktijk Jolanda Willems en Hans Francken, Expertise centrum toxische stoffen Hans Bos, Intervet U bent
Nadere informatieWat te doen na een Prik of Snij-ongeval
Wat te doen na een Prik of Snij-ongeval Wat te doen na een Prik of Snij-ongeval in de St. Anna Zorggroep Voorlichtingsbrochure betreffende bloedoverdraagbare aandoeningen op en door het werk. Algemeen
Nadere informatieBranchetoetsdocument: Arbo en veiligheid
pagina van 5 Branchetoetsdocument: Arbo en veiligheid Versie 4. VERVALLEN - Vervangen door RI&E en Preventiemedewerker (alle branche) Deelbranche(s) Camper en Caravan Algemene beschrijving & doelstelling
Nadere informatie