METEN. MR0 Doelstellingen
|
|
- Fanny Vos
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 METEN MR0 Doelstellingen Deze doelstellingen zijn bedoeld voor de studenten kleuteronderwijs Arteveldehogeschool. Ze geven een beeld van wat verwacht wordt voor het examen. Toch is het ook voor anderen een handig overzicht van termen en activiteiten rond dit onderwerp. Je moet in staat zijn om volgende begrippen uit te leggen in eigen woorden, te herkennen in beschreven contexten of observaties van kinderen en te illustreren met (eigen) voorbeelden: meten, objecten, aspecten of grootheden objectieve en subjectieve eigenschappen lengte, oppervlakte, inhoud, volume, gewicht, tijd kwalitatief en kwantitatief vergelijken natuurlijke en zelfgekozen maateenheid eenheidsmaat stappen in het meetproces metriek stelsel kilo, hecto, deca, deci, centi, milli landmaten schatten meetgrafiek staande en hangende balans, rek- of veerbalans, digitale weegschaal conservatie van lengte, oppervlakte, inhoud, volume, gewicht Vanuit de beginsituatie van de kleuters een gepaste activiteit rond meten uitwerken. Een activiteit rond meten op een correcte manier opbouwen en voorzien van een denkstimulerende begeleiding. de doelen uit het leerplan wiskunde (VVKBaO) uit domein meten (van toepassing op kleuters) te begrijpen, te linken aan bovenstaande inhouden en activiteiten/observaties bij kleuters.
2 MR1 Omschrijving Meten is het vergelijken van objectieve aspecten van objecten. Onder aspecten worden bepaalde meetbare eigenschappen verstaan, ook wel gekend als grootheden. De grootheden waar in de kleuterklas mee gewerkt worden, zijn: lengte (hieronder zit ook diepte, dikte, breedte, omtrek, afstand, ); oppervlakte ( waar men kan over wrijven ); inhoud (datgene wat aanwezig is in iets) en volume (datgene wat in iets kan); gewicht; tijd (abstract voor kinderen wordt verder uitgebreid behandeld) Er zijn uiteraard nog vele andere grootheden maar die zijn voor kleuters weinig concreet of moeilijk te vatten. Denk bijvoorbeeld aan temperatuur, snelheid, luchtdruk, Bepaalde eigenschappen kunnen niet gemeten worden omdat ze subjectief zijn. Ze zijn voor iedereen anders. Voorbeelden: het mooie, het lieve, het sympathieke, het brave, het stoute, het slechte, het lekkere, Met meten willen we objectief kunnen vergelijken. Iedere persoon moet hetzelfde besluit bekomen (uiteraard op voorwaarde dat eenzelfde maateenheid gebruikt wordt). Onder het meten van objecten verstaan we zowel voorwerpen (in 3D of 2D) als personen. Onderstaand overzicht gaat van makkelijk(er) naar moeilijk(er), ideaal voor gradatiemogelijkheden op basis van materiaal in een meetactiviteit. We vergelijken bijvoorbeeld de lengte tussen: kleuters onderling: de lengte van één kleuter vergelijken met de lengte van een andere kleuter kleuters en concreet materiaal (3D): de lengte van een kleuter vergelijken met de hoogte van een tafel kleuters en 2D- materiaal (prenten, foto s, ): de lengte van een kleuter vergelijken met een poster van een groeimeter concreet materiaal (3D) onderling: de lengte van twee potloden onderling vergelijken (welke is de langste?) concreet materiaal en 2D- materiaal (prenten, foto s, ): de lengte van een potlood vergelijken met de lengte van een potlood op een tekening 2D- materiaal (prenten, foto s, ) onderling: de lengte van twee kindjes op een prent vergelijken
3 MR2 Kwalitatief en kwantitatief vergelijken Bij kwalitatief meten wordt het meetresultaat niet uitgedrukt met getallen. Er wordt geen maateenheid gebruikt. De meting vertrekt vanuit een directe (visuele) waarneming. Het resultaat wordt meestal uitgedrukt met de vergelijkende of overtreffende trap. Sebastien en Helena staan met de rug tegen elkaar. Robbe kijkt wie het langste is: Helena is de langste!. Victor legt een steen in het ene bakje van een staande balans. Hij legt een appel in het andere bakje en ziet dat het bakje van de steen dieper doorhangt dan dat van de appel. Hij besluit: De steen is zwaarder dan de appel.. Masha legt een groen en een blauw dekentje op elkaar. Ze merkt op dat het blauwe dekentje groter is dan het groene dekentje. Bij kwantitatief meten wordt het meetresultaat uitgedrukt met getallen: een aantal keren een vooraf gekozen maateenheid. Het besluit wordt gevormd op basis van de vergelijking van twee of meerdere getallen (aantal keer maateenheid). Jef meet in zijn kamer de plaats waar een nieuwe kleerkast moet komen. Hij stelt vast dat de voorziene ruimte vijftien voeten lang is. In de Ikea loopt Jef langs kasten en meet telkens of ze maximum vijftien voeten lang zijn. Deze kast is tien voeten lang. Tien is minder dan vijftien, dus de kast past in onze kamer. Jolien en Giometh spelen elk in de waterbak met een fles. Ze wil weten wie de fles vast heeft waarin het meeste water kan. Jolien: In mijn fles kunnen er vier bekers water. Giometh: In mijn fles kunnen er vijf. Vijf is meer dan vier dus in mijn fles kan er het meeste water. Bij het kwantitatief vergelijken is er sprake van een gekozen vergelijkingscriterium ter verbetering van het meetproces. Om preciezer te kunnen meten zal er een maateenheid gekozen worden. Vanzelfsprekend zal die voor iedereen dezelfde zijn.
4 De kinderen mogen om ter verst springen. De juf laat iedereen met de eigen schoen meten hoe ver ze elk hebben gesprongen. Elke kleuter gebruikt dus een andere maateenheid (verschillende lengtes van schoenen) waardoor het komen tot een correct besluit onmogelijk is. De juf kan hier beter haar eigen schoen gebruiken voor elke sprong. Die maateenheid zal bovendien ook praktisch moeten zijn. Dit veronderstelt dat zij gemakkelijk hanteerbaar moet zijn en ook doordacht moet gekozen zijn. Dit wil zeggen dat men de maat kiest i.f.v. de grootte van het te vergelijken aspect. Kies bijvoorbeeld geen lucifers om de lengte van de klas te meten (de maateenheid is te klein) of een lange stok (1 meter) om de lengte van de kleuters te bepalen (de maateenheid is te groot want zal bij iedereen slechts 1 keer gebruikt kunnen worden waardoor een vergelijking niet mogelijk is). MR3 Stappen in het meetproces Om het meten werkelijk onder de knie te krijgen en inzicht in te krijgen is het noodzakelijk dat een aantal opeenvolgende stappen doorlopen wordt. Onderstaande stappen mag je dus interpreteren als een ontwikkelingslijn doorheen de kleuterschool (stap 1 t.e.m. stap 4) en de lagere school (stap 5 en stap 6). Stap 1: Hetzelfde aspect van 2 (of meerdere) voorwerpen vergelijken Stap 2: Hetzelfde aspect van meerdere voorwerpen met het aspect van één voorwerp vergelijken In stap 1 en stap 2 wordt er altijd kwalitatief gemeten en vergeleken (leerplandoelen MR1 > MR6). Stap 3: Natuurlijke maateenheid gebruiken Stap 4: Deze natuurlijke maateenheid verdelen In stap 3 en stap 4 wordt door de kleuters zelf een maateenheid gekozen. Dit kan met een lichaamsmaat (vingers, voeten, volledige lichaam, ) of een andere zelfgekozen maat (stokjes, A4- blad, knikkers, ). Let wel, deze maateenheid moet steeds dezelfde zijn (dus telkens een even lang stokje of even zware knikker). Er wordt in deze stappen altijd kwantitatief gemeten en vergeleken (leerplandoelen MR7 > MR15).
5 Stap 5: Standaardmaateenheid gebruiken Stap 6 Standaardmaat in gelijke delen verdelen Omdat kinderen ervaren dat deze natuurlijke maateenheden verschillen (een voet of stok is niet altijd even lang), wordt een door iedereen aanvaardde standaardmaat in stap 5 en stap 6 geïntroduceerd (pas in de lagere school!). Denk aan meter, liter, gram, (stap 5) en de bijhorende onderverdelingen (b.v. kilo-, deci-, milli-, ). Ook hier wordt altijd kwantitatief gemeten en vergelijken (leerplandoelen MR17 > MR69). Met andere woorden: bij het aanleren van meten vertrekt men niet van een eenheidsmaat, men komt tot een eenheidsmaat. MR4 Ons metriek stelsel Het door ons gebruikte meetsysteem is een tiendelig stelsel. Bij het basissysteem is elke volgende rang tienmaal groter dan de vorige en elke onderliggende rang tienmaal kleiner dan de bovenliggende. Op die manier gebruiken wij o.a. volgende voorvoegsels: deca (tienmaal de eenheid da); hecto (honderdmaal de eenheid h); kilo (duizendmaal de eenheid k); deci (een tiende van de eenheid d); centi (een honderdste van de eenheid c); milli (een duizendste van de eenheid m). In onderstaande tabel staan de standaardeenheden voorgesteld door een symbolische notatie (geen afkorting). Het verband tussen elke kolom is van de orde tien. Eenheden bij verschillende soorten maten (inhoudsmaten, oppervlakte- en landmaten), die dezelfde waarde hebben staan onder elkaar.
6 MR5 Conservatie In het deel getallenkennis hadden we het al over de conservatie van hoeveelheid. Kinderen die het conservatiebegrip nog niet bezitten, maken ook fouten bij het meten (leerplandoel MR3). Ze laten zich misleiden door hun zintuigen. Hieronder enkele voorbeelden van typische proefjes (Piaget): Conservatie van lengte Neem twee stukken touw van dezelfde lengte en leg ze uitgerold naast elkaar op de tafel. Vraag de kleuter of ze even lang zijn. Rol dan één van de stukken touw op. Vraag dan welk touw langer is. De kleuter duidt het uitgerolde stuk touw aan. Conservatie van oppervlakte Leg twee identieke zakdoeken opengevouwen naast elkaar. Vraag de kleuter of ze even groot zijn. Vouw één zakdoek op tot een kleiner vierkant. Vraag dan welke zakdoek groter is. De kleuter duidt de opengevouwen zakdoek aan. Conservatie van inhoud Neem twee identieke glazen en vul ze gelijk met (gekleurd) water. Vraag de kleuter of er in elke glas evenveel water zit. Giet dan de inhoud van één glas in een smaller, langer glas. Vraag in welke glas meer water zit. De kleuter duidt het smallere glas aan ( want het water komt hoger ). Conservatie van gewicht Neem twee identieke bollen plasticine. Vraag de kleuter of de bollen even zwaar zijn (kan eventueel gecheckt worden met een staande balans). Sla dan één bol plat tot een pannenkoek. Vraag welke bol het meeste weegt. De kleuter zal de bol aanduiden (en niet de platte pannenkoek). Ook: kom binnen met een grote kartonnen doos en een kleine kartonnen doos. Vraag welke doos het zwaarste weegt. De meeste kinderen zullen de grote doos aanduiden omdat die het grootste is (terwijl er in de kleine doos gerust veel zwaardere spullen kunnen zitten).
7 MR6 Schatten Schatten (leerplandoel MR13) is een onmisbare attitude in het leven, ook voor volwassenen. Ik sta steeds vol verwondering hoe de slagersvrouw meestal perfect in één keer 250 g gehakt schept of hoe een naaister op de centimeter stroken kan afsnijden zonder meetlat. Wil je een beek overspringen, dan moet je best inschatten of je sprong je geen natte voeten zal bezorgen. De juiste leeftijd van een vrouw schatten is een kunst op zich. Ik waag er me niet aan. Bij alle bovenstaande voorbeelden is er één constante: je slaagt er maar in om correcte schattingen doen als je veel oefende en telkens je inschatting bijstuurde. Die mindere ervaring kan je parten spelen: Het schatten is jammer genoeg een verwaarloosd onderdeel van het meten in de kleuterklas. Het werkt nochtans erg motiverend, zeker voor kleuters. Het zorgt voor die extra stimulans om exact te gaan meten. Het zorgt voor een zinvolle aanzet tot meten: ik wil nu weten of mijn schatting correct is. Vooraf schatten heeft geen enkele zin als er daarna geen meting gebeurt of als het resultaat duidelijk zichtbaar is (op voorwaarde dat het conservatiebegrip hier niet speelt) Schatten leert men best vanaf jonge leeftijd. Jammer genoeg begint men daar meestal te laat mee of helemaal niet. Hebben wij genoeg limonade voor iedereen? Denk je dat het boekenrek daar kan staan? Zou ik met deze stoel wel het boek op de kast kunnen nemen? Kunnen al deze ballen in de doos? Wie zou er het meeste kaartjes verzameld hebben op het einde van een spel memory?
Les 7 de meter: een groeimeter maken en meten met de meter.
Les 7 de meter: een groeimeter maken en meten met de meter. Beginsituatie Ze kunnen de begrippen ruim, bijna, precies, juist, net, ongeveer gebruiken in dagelijkse situaties. De weten dat een lengte met
Nadere informatieMETEN EN METEND REKENEN EERSTE LEERJAAR
Geen zorgdoelen ontvangen LEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN EERSTE LEERJAAR Legende: - - - aanzet klemtoon === opbouw herhalen en verdiepen VET GEDRUKTE TEKST... zorgdoelen deze doelen komen niet
Nadere informatieLes 4 lengtematen m, dm en cm
Les 4 lengtematen m, dm en cm Beginsituatie De leerlingen: - kunnen lengten vergelijken; - hebben ervaring opgedaan met het meten met de meter, met de decimeter en met de centimeter; - hebben ervaring
Nadere informatieMETEN EN METEND REKENEN TWEEDE LEERJAAR
LEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN TWEEDE LEERJAAR Legende: - - - aanzet klemtoon === opbouw herhalen en verdiepen VET GEDRUKTE TEKST... zorgdoelen deze doelen komen niet (letterlijk) aan bod in de
Nadere informatieLEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN 3E LEERJAAR
LEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN 3E LEERJAAR Geen zorgdoelen ontvangen Legende: - - - aanzet klemtoon === opbouw herhalen en verdiepen VET GEDRUKTE TEKST... zorgdoelen deze doelen komen niet (letterlijk)
Nadere informatieTussendoelen ontwikkeling van het logisch denken
Tussendoelen ontwikkeling van het logisch denken 3 4 4;6 5 5;6 6 6,6 7 7;6 1. herkent begrippen als lang-korthoog-laag- klein-groot 1. kan verschillende grootheden onderscheiden en in betekenisvolle 1.
Nadere informatieDomein A: Inzicht en handelen
Tussendoelen wiskunde onderbouw vo vmbo Preambule Domein A is een overkoepeld domein dat altijd in combinatie met de andere domeinen wordt toegepast (of getoetst). In domein A wordt benoemd: Vaktaal: het
Nadere informatieREKENEN. Kerndoel 1: De leerlingen herkennen hoeveelheden en kunnen deze vergelijken. 1.1. Ordeningsbegrippen kennen 1.2. Ordenen van hoeveelheden
REKENEN Kerndoel 1: De leerlingen herkennen hoeveelheden en kunnen deze vergelijken. 1.1. Ordeningsbegrippen kennen 1.2. Ordenen van hoeveelheden Kerndoel 2: De leerlingen kunnen in alledaagse situaties
Nadere informatieTijd: seconden, minuten, uren, dagen, weken, maanden, jaren
Uren, Dagen, Maanden, Jaren,. Tijd: seconden, minuten, uren, dagen, weken, maanden, jaren 1 minuut 60 seconden 1 uur 60 minuten 1 half uur 30 minuten 1 kwartier 15 minuten 1 dag (etmaal) 24 uren 1 week
Nadere informatieLEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN 6 E LEERJAAR
LEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN 6 E LEERJAAR Legende: - - - aanzet klemtoon === opbouw herhalen en verdiepen VET GEDRUKTE TEKST... zorgdoelen deze doelen komen niet (letterlijk) aan bod in de handleiding
Nadere informatieSamenvatting door Flore colnelis 714 woorden 11 november keer beoordeeld. Natuurkunde. Fysica examen 1. Si-eenhedenstelsel
Samenvatting door Flore colnelis 714 woorden 11 november 2016 1 2 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Fysica examen 1 Si-eenhedenstelsel Grootheden en eenheden Een grootheid is iets wat je kunt meten Een eenheid
Nadere informatieGROEP 1-2. Wat valt er buiten te BELEVEN?!
GROEP 1-2 Wat valt er buiten te BELEVEN?! * Is evenveel ook even zwaar? Is een emmer met bladeren even zwaar als een emmer met stenen of takken? Hoeveel stenen zijn net zo zwaar als een emmer bladeren?
Nadere informatieMetriek stelsel. b. Grootheden. b-1. Lengte. Uitgangspunt (SI-eenheid): meter ; symbool: m. Gebruikte maten: mm-cm-dm-m-dam-hm-km
Inhoudsopgave: a: Inleiding b: Grootheden: (voor het basis-onderwijs) 1. Lengte 2. Oppervlakte 3. Volume, inhoud 4. Massa (vroeger: gewicht) 5. Tijd (voor het voortgezet onderwijs) 6. Temperatuur c. Omrekenregels
Nadere informatieREKENTOETS VMBO BB/KB/TL-GL
rekentoets vmbo BB/KB/TL-GL vakinformatie staatsexamen 2020 REKENTOETS VMBO BB/KB/TL-GL VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2020 Versie: 22 maart 2019 pagina 1 van 7 rekentoets vmbo BB/KB/TL-GL vakinformatie staatsexamen
Nadere informatieRekenen en wiskunde ( bb kb gl/tl )
Tussendoelen Rekenen en wiskunde Rekenen en wiskunde ( bb kb gl/tl ) vmbo = Basis Inzicht en handelen Vaktaal wiskunde Vaktaal wiskunde gebruiken voor het ordenen van het eigen denken en voor uitleg aan
Nadere informatieInhoud. Eenheden... 2 Omrekenen van eenheden I... 4 Omrekenen van eenheden II... 9 Omrekenen van eenheden III... 10
Inhoud Eenheden... 2 Omrekenen van eenheden I... 4 Omrekenen van eenheden II... 9 Omrekenen van eenheden III... 10 1/10 Eenheden Iedere grootheid heeft zijn eigen eenheid. Vaak zijn er meerdere eenheden
Nadere informatieMeten in de methode Rekenrijk
Meten in de methode Rekenrijk J. Bokhove & N. Eigenhuis Wolters-Noordhoff, Groningen 1 inleiding Meten is vooral actief bezig zijn met meetactiviteiten. Dit idee is door de auteurs van de methode Rekenrijk
Nadere informatieIn het volgende overzicht geven we per oefening de doelen van het vakgebied mee die met de verschillende contractoefeningen bereikt kunnen worden.
thema 5 Info voor de leerkracht 3 Het link.mundopakket heeft als doel om vanuit wereldoriëntatie de stap te zetten naar taal en wiskunde aan de hand van een contractwerkbundel gekaderd in een wereldoriëntatiethema.
Nadere informatiegewicht, tijdsduur en hoekgrootte nagegaan wordt hoeveel keer de maateenheid in de te meten grootheid gaat
Les 50 : meten met natuurlijke maateenheden meten van inhouden Doelstellingen - - - MR1 Twee dingen kwalitatief vergelijken volgens kleurschakering, geluidssterkte, levensduur, hardheid, lengte, gewicht,
Nadere informatieRekenen en wiskunde ( bb kb gl/tl )
Tussendoelen Rekenen en Rekenen en ( bb kb gl/tl ) vmbo = Basis Inzicht en handelen Vaktaal Vaktaal herkennen en voor het ordenen van herkennen en voor het ordenen van herkennen en voor het ordenen van
Nadere informatieREKENEN. Kerndoel 1: De leerlingen herkennen hoeveelheden en kunnen deze vergelijken. 1.1. Ordeningsbegrippen kennen 1.2. Ordenen van hoeveelheden
REKENEN Kerndoel 1: De leerlingen herkennen hoeveelheden en kunnen deze vergelijken. 1.1. Ordeningsbegrippen kennen 1.2. Ordenen van hoeveelheden Kerndoel 2: De leerlingen kunnen in alledaagse situaties
Nadere informatieverder aan de slag met meten te lijf
verder aan de slag met meten te lijf 180 www.rekenweb.nl Grote Rekendag 2010 meten te lijf en verder inleiding leerlijn vergelijken en ordenen natuurlijke maten referentiematen Ook na de Grote Rekendag
Nadere informatieReferentieniveaus uitgelegd. 1S - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1S rekenen. 1F - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1F rekenen
Referentieniveaus uitgelegd De beschrijvingen zijn gebaseerd op het Referentiekader taal en rekenen'. In 'Referentieniveaus uitgelegd' zijn de niveaus voor de verschillende sectoren goed zichtbaar. Door
Nadere informatie1.Tijdsduur. maanden:
1.Tijdsduur 1 etmaal = 24 uur 1 uur = 60 minuten 1 minuut = 60 seconden 1 uur = 3600 seconden 1 jaar = 12 maanden 1 jaar = 52 weken 1 jaar = 365 (of 366 in schrikkeljaar) dagen 1 jaar = 4 kwartalen 1 kwartaal
Nadere informatieBlok 1 GB les 2 K1: cijfers 2 en 3 overtrekken en zelf schrijven
Blok GB les 2 K: cijfers 2 en 3 overtrekken en zelf schrijven Cijfers 2 en 3 overtrekken en zelf schrijven 2 3 Start Van richting veranderen Stop Start Van richting veranderen Stop Overtrek de cijfers.
Nadere informatieTussendoelen wiskunde onderbouw vo vmbo
Tussendoelen wiskunde onderbouw vo vmbo Domein A: Inzicht en handelen Subdomein A1: Vaktaal wiskunde 1. vmbo passende vaktaal voor wiskunde herkennen en gebruiken voor het ordenen van het eigen denken
Nadere informatieTussendoelen rekenen-wiskunde voor eind groep 2
Domein GETALLEN, subdomein Getalbegrip HELE GETALLEN kan de telrij opzeggen tot ten minste 20. kan vanuit elk getal tot 20 verder tellen en vanuit elk getal onder 10 terugtellen. herkent en gebruikt rangtelwoorden
Nadere informatieToetswijzer examen Cool 2.1
Toetswijzer examen Cool 2.1 Cool 2.1 1 Getallenkennis: Grote natuurlijke getallen 86 a Ik kan grote getallen vlot lezen en schrijven. 90 b Ik kan getallen afronden. 91 c Ik ken de getalwaarde van een getal.
Nadere informatieBEWERKINGEN. B0 Doelstellingen
BEWERKINGEN B0 Doelstellingen Deze doelstellingen zijn bedoeld voor de studenten kleuteronderwijs Arteveldehogeschool. Ze geven een beeld van wat verwacht wordt voor het examen. Toch is het ook voor anderen
Nadere informatieREKENEN. Kerndoel 1: De leerlingen herkennen hoeveelheden en kunnen deze vergelijken. 1.1. Ordeningsbegrippen kennen 1.2. Ordenen van hoeveelheden
REKENEN Kerndoel 1: De leerlingen herkennen hoeveelheden en kunnen deze vergelijken. 1.1. Ordeningsbegrippen kennen 1.2. Ordenen van hoeveelheden Kerndoel 2: De leerlingen kunnen in alledaagse situaties
Nadere informatieMeten: essenties en leerlijn. OE 1.4.2 Bijeenkomst 3: hoorcollege Mariëlle van der Borgh Ortwin Hutten
Meten: essenties en leerlijn OE 1.4.2 Bijeenkomst 3: hoorcollege Mariëlle van der Borgh Ortwin Hutten Opzet van de bijeenkomsten 1. Hoorcollege meetkunde 2. Werkcollege meetkunde 3. Hoorcollege meten 4.
Nadere informatieaantal evaluatielessen
Jaarplanning Rekensprong Plus Rekensprong Plus heeft voor elk leerjaar een eenduidig jaarwerkplan. Elk werkschriftje van Rekensprong Plus overspant een periode tussen twee schoolvakanties werkschrift a
Nadere informatiespiekboek rekenen beter rekenen op de entreetoets van het Cito groep
spiekboek rekenen beter rekenen op de entreetoets van het Cito groep de o ra en a oor a 1. ik lees de opgave 2. ik kijk naar het plaatje 3. wat is de som die schrijf ik op kladpapier 4. ik kijk naar de
Nadere informatieBuiten leren rekenen leuk en zinvol!
Buiten leren rekenen leuk en zinvol! Rekenopdrachten buiten en aansluiting op de rekenmethodes Geschikt voor groep 3/4 van de basisschool Samengesteld door: Lisa van Suntenmaartensdijk In samenwerking
Nadere informatieAanpassingen Leer- en ontwikkelingslijnen jonge kind (4-7 jaar)
Aanpassingen Leer- en ontwikkelingslijnen jonge kind (4-7 jaar) Juni 2018 Rekenen In onderstaande tabellen is te zien welke wijzigingen er zijn in het leergebied Rekenen. Ongewijzigde doelen staan niet
Nadere informatie(Eerlijk) verdelen, breuken (taal), meetkunde, meten
Titel Belgische voet Groep / niveau Groep 5/6 Leerstofaspecten (Eerlijk) verdelen, breuken (taal), meetkunde, meten Benodigdheden Stroken; A3 in de lengte in vieren (smalle strook), bij voorkeur in verschillende
Nadere informatieDe prinses met de lange haren
De prinses met de lange haren Meetkampioenen De kleuters krijgen van de prinses met de kroon linten van verschillende lengtes. Ze mogen in de klas op zoek gaan naar voorwerpen die dezelfde lengte hebben
Nadere informatieChecklist reken- en wiskundeomgeving
Checklist reken- en wiskundeomgeving Naam: Ingevuld door: Datum (eerste meting): Datum (tweede meting): Kwaliteitsverbetering doe je zelf Vier stappen In beeld brengen van een kwaliteitsaspect Vul de lijst
Nadere informatieOp weg naar een leerlijn rekenen.
Op weg naar een leerlijn rekenen. Rekentoets in het nieuws. En wij? Hoe gaan wij om met rekenen? Hoe bereiden we voor? Weten we wat we doen en moeten doen? Wat is een leerlijn? Inhoudslijn. wat is de leerstof.
Nadere informatieklas 2-3 - 4 "Eenheden"
Naam: klas 2-3 - 4 "Eenheden" Klas: Het woord eenheid betekent dat dingen hetzelfde zijn. In de natuurkunde, scheikunde en techniek kan van alles gemeten worden. Iedereen kan elkaars metingen pas gebruiken
Nadere informatieBeginsituatie: De leerlingen zijn vertrouwd met het maken van constructies zoals keitjes.
Les 5 voorbereidend rekenen: meten en vergelijken Beginsituatie: De leerlingen zijn vertrouwd met het maken van constructies zoals keitjes. Lesdoelen: De leerlingen kunnen: - hoogte, lengte en afstand
Nadere informatieTussendoelen in MathPlus
MALMBERG UITGEVERIJ B.V. Tussendoelen in MathPlus Versie 1 Inhoud Tussendoelen onderbouw in MathPlus... 2 Tabel tussendoelen... 2 1HVG... 7 Domein Rekenen... 7 Domein Meten en tekenen... 9 Domein Grafieken
Nadere informatieLOPUC. Een manier om problemen aan te pakken
LOPUC Een manier om problemen aan te pakken LOPUC Lees de opgave goed, zodat je precies weet wat er gevraagd wordt. Zoek naar grootheden en eenheden. Schrijf de gegevens die je nodig denkt te hebben overzichtelijk
Nadere informatieA 1 RS+ 1. Rekensprong Plus 1 (c) Van In, lesnr domein lesonderwerp lesnr domein lesonderwerp lesnr domein lesonderwerp
RS+ 1 A 1 2 3 1 MK ruimtelijke oriëntatie: personen 27 G voorwerpen vergelijken naar aantal 53 G natuurlijke getallen interpreteren 2 G tellen tot 6 28 B evenveel maken door bijdoen of wegdoen 54 G vaste
Nadere informatieDOELEN METEN EN METEND REKENEN 4 E LEERJAAR
DOELEN METEN EN METEND REKENEN 4 E LEERJAAR Legende: - - - aanzet klemtoon === opbouw herhalen en verdiepen VET GEDRUKTE TEKST... zorgdoelen deze doelen komen niet aan bod in de handleiding 3.2.1 VERGELIJKEN
Nadere informatieREKENMODULE INHOUD. Rekenen voor vmbo-groen en mbo-groen
REKENMODULE INHOUD Rekenen voor vmbo-groen en mbo-groen Colofon RekenGroen. Rekenen voor vmbo- groen en mbo- groen Extra Rekenmodule Inhoud Leerlingtekst Versie 1.0. November 2012 Auteurs: Mieke Abels,
Nadere informatieOntwikkelingslijnen 0-4 jaar (MET extra doelen) - versie januari Naam kind. Rekenen Tellen en getalbegrip
Rekenen Tellen en getalbegrip Tellen en getalbegrip-fase 5 Zegt samen met de PM-er en andere kinderen de telrij tot en met 3 op, bijv. in de context van een telliedje enoemt de begrippen meer en minder
Nadere informatie11 Meten en maten. Er zijn nog meer maten. Die gebruik je minder vaak. uit het hoofd
De dollar heeft een andere waarde dan de euro. De verhouding van de waarde van de ene munt ten opzichte van de andere heet de wisselkoers. Als je een munt koopt, betaal je de aankoopkoers. De aankoopkoers
Nadere informatieBloemlezing uit 36 bladzijden voor een eerste indruk. inzicht in het complete metriek stelsel. Op een eenduidige
Meten is weten Bloemlezing uit 36 bladzijden voor een eerste indruk Leer- Meten en is oefenboek weten Bloemlezing metriek uit stelsel 36 bladzijden voor ISBN: een 978-90-821249-1-0 eerste indruk Auteur
Nadere informatieVerkorte versie van de SYLLABUS REKENEN 2F EN 3F (VO en MBO, versie mei 2015) Aanpassing van product van CvTE
Verkorte versie van de SYLLABUS REKENEN 2F EN 3F (VO en MBO, versie mei 2015) Aanpassing van product van CvTE 1. Inleiding Vanaf 1 oktober 2015 gelden nieuwe afspraken omtrent het rekenexamen 3F. De exameneisen
Nadere informatieHet metriek stelsel. Grootheden en eenheden.
Het metriek stelsel. Metriek komt van meten. Bij het metriek stelsel gaat het om maten, zoals lengte, breedte, hoogte, maar ook om gewicht of inhoud. Er zijn verschillende maten die je moet kennen en die
Nadere informatieEn wat nu als je voorwerpen hebt die niet even groot zijn?
Dichtheid Als je van een stalen tentharing en een aluminium tentharing wilt weten welke de grootte massa heeft heb je een balans nodig. Vaak kun je het antwoord ook te weten komen door te voelen welk voorwerp
Nadere informatieLeerlijnen peuters en jonge kind (ZONDER extra doelen) - versie mei Naam leerling. Rekenen Tellen en getalbegrip
Leerlijnen peuters en jonge kind (ZONDER extra doelen) - versie mei 2016 Rekenen Tellen en getalbegrip Tellen en getalbegrip-stap 1 Zegt samen met de PM-er en andere kinderen de telrij tot en met 3 op,
Nadere informatieJe ziet hier 3 snelheidsmeters. Welke meter geeft de hoogste snelheid aan?
Heeft Uw kind problemen met redactiesommen? Hieronder staan een aantal redactiesommen specifiek voor groep 7 en 8 van de basisschool U kunt het gebruiken voor wat extra training. Van welke combinatie van
Nadere informatieRekenkaart bij examenopgaven
Rekenkaart bij examenopgaven Ir. Lonneke Boels MEd Alaka Effect docent Bron: Wat werkt. Pedagogisch handelen en klassenmanagement. Evidence-basedstrategieën voor iedere leraar. R. Marzanoe.a. Uitgeverij
Nadere informatieActiviteit Doel Beschrijving doel Planning Uitvoering. De kinderen: - oriënteren zich op het thema. - activeren hun voorkennis.
Hier vind je een overzicht van de lesdoelen die worden aangeboden in dit project. Houd er rekening mee dat je tijdens de uitvoering van de lessen waarschijnlijk met méér doelen bezig zult zijn, voortkomend
Nadere informatieIn het internationale eenhedenstelsel, ook wel SI, staan er negen basisgrootheden met bijbehorende grondeenheden. Dit is BINAS tabel 3A.
Grootheden en eenheden Kwalitatieve en kwantitatieve waarnemingen Een kwalitatieve waarneming is wanneer je meet zonder bijvoorbeeld een meetlat. Je ziet dat een paard hoger is dan een muis. Een kwantitatieve
Nadere informatieCurriculum Leerroute 4 Rekenen, meten, tijd en geld
Curriculum Leerroute 4 Rekenen, meten, tijd en geld Dit curriculum is van 4 t/m 16 jaar gebaseerd op de ZML SO en VSO leerlijn Rekenen met uitstroom dagbesteding, CED- groep 2012. Vanaf 17 jaar is de leerlijn
Nadere informatieLENGTE. 1. DOORSTREEP DE BEGRIPPEN WAARVAN JE DE LENGTE NIET KUNT METEN. hoogte inhoud diepte breedte omtrek afstand temperatuur oppervlakte
LENGTE. DOORSTREEP DE BEGRIPPEN WAARVAN JE DE LENGTE NIET KUNT METEN. hoogte inhoud diepte breedte omtrek afstand temperatuur oppervlakte 2. AAN WELKE VOORWERP IN DE KLAS VIND EEN LIJNSTUK VAN (ONGEVEER)
Nadere informatieReken zeker: leerlijn kommagetallen
Reken zeker: leerlijn kommagetallen De gebruikelijke didactische aanpak bij Reken Zeker is dat we eerst uitleg geven, vervolgens de leerlingen flink laten oefenen (automatiseren) en daarna het geleerde
Nadere informatieBeschrijving van de materialen van de NEMO-Workshop Drijven en Zinken
Beschrijving van de materialen van de NEMO-Workshop Drijven en Zinken Hieronder vind je een beschrijving van de materialen die nodig zijn voor: De 10 experimenten die de ouder-kind teams zelf doen Het
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 1
Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 1 Samenvatting door een scholier 1494 woorden 8 april 2014 7,8 97 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Systematische natuurkunde Grootheden en eenheden Kwalitatieve
Nadere informatieTussendoelen domein METEN & MEETKUNDE, subdomein Meten 51
METEN: LENGTE EN OMTREK kent de standaardmaat hectometer en weet dat 1 km = 10 hm en 1 hm = 100 m. kent enkele referentiematen voor lengte (bv.: Hoe lang is 1 km ongeveer? Is de afstand van school naar
Nadere informatieMeten: referentiematen
Actualisering leerplan eerste graad - Deel meetkunde / sessie 1 Bijlage p. 11 Bijlage 2: Referentiematen Meten: referentiematen Per maat vind je voorstellen voor vaste referentiematen. Verder ook lijstjes
Nadere informatiekommagetallen en verhoudingen
DC 8Breuken, procenten, kommagetallen en verhoudingen 1 Inleiding Dit thema gaat over rekenen en rekendidactiek voor het oudere schoolkind en voor het voortgezet onderwijs. Beroepscontext: als onderwijsassistent
Nadere informatieGETALLEN Onderdeel: Getalbegrip Doel: Je bewust zijn dat getallen verschillende betekenissen hebben.
Leerroute 3 Jaargroep: 8 GETALLEN Onderdeel: Getalbegrip Doel: Je bewust zijn dat getallen verschillende betekenissen hebben. Je bewust zijn dat getallen verschillende betekenissen kunnen hebben. (hoeveelheidsgetal,
Nadere informatieLeerlijnen jonge kind (MET extra doelen) - versie juli Naam leerling. Rekenen Tellen en getalbegrip. Tellen en getalbegrip - 0
Leerlijnen jonge kind (MET extra doelen) - versie juli 2015 Rekenen Tellen en getalbegrip Tellen en getalbegrip - 0 Naam leerling Zegt de telrij op vanaf 1 als een opzegversje. -19--19 Telt voorwerpen
Nadere informatieREKENTOETS VWO INFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V
REKENTOETS VWO INFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V17.05.1 De informatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de staatsexamens
Nadere informatieRekenfundamenten - 1. Getalbegrip Symbool aan hoeveelheid koppelen, subiet hoeveelheid zien en benoemen, tellen én terugtellen.
Rekenfundamenten - 1 Dit document beschrijft belangrijke fundamenten voor rekenen, biedt voor elk fundament een activiteit om te toetsen of dat fundament gelegd is. Ook is aan het eind een observatieformulier
Nadere informatierekentrainer jaargroep 7 Fietsen op Terschelling. Teken en vul in. Zwijsen naam: reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs
Zwijsen jaargroep 7 naam: reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs Waar staat deze paddenstoel ongeveer? Teken op de kaart. Welke afstand of welke route fietsen de kinderen? naam route afstand Janna
Nadere informatierekentrainer jaargroep 7 Fietsen op Terschelling. Teken en vul in. Zwijsen naam: reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs
Zwijsen jaargroep 7 naam: reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs Waar staat deze paddenstoel ongeveer? Teken op de kaart. Welke afstand of welke route fietsen de kinderen? naam route afstand Janna
Nadere informatieLeonardo Da Vinci s brug
Leonardo Da Vinci s brug Bedoeling: De leerlingen overlopen in groepjes van 5 enkele opdrachten om dan uiteindelijk een brug te bouwen zoals Leonardo Da Vinci dit deed. Doelen: De leerlingen kunnen de
Nadere informatieBeste ouder(s)/verzorger(s),
Beste ouder(s)/verzorger(s), U vraagt zich soms af wat uw kind in groep 1 en 2 leert m.b.t. het vak rekenen. Rekenen is één van de basisvaardigheden die jonge kinderen goed onder de knie moeten krijgen.
Nadere informatie4900 snelheid = = 50 m/s Grootheden en eenheden. Havo 4 Hoofdstuk 1 Uitwerkingen
1.1 Grootheden en eenheden Opgave 1 a Kwantitatieve metingen zijn metingen waarbij je de waarneming uitdrukt in een getal, meestal met een eenheid. De volgende metingen zijn kwantitatief: het aantal kinderen
Nadere informatieReken zeker: leerlijn kommagetallen
Reken zeker: leerlijn kommagetallen De gebruikelijke didactische aanpak bij Reken Zeker is dat we eerst uitleg geven, vervolgens de leerlingen flink laten oefenen (automatiseren) en daarna het geleerde
Nadere informatieAfmetingen werden vroeger vergeleken met het menselijke lichaam (el, duim, voet)
Samenvatting door een scholier 669 woorden 2 november 2003 6 117 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Natuurkunde overal Hoofdstuk 1: Druk 1.1 Druk = ergens tegen duwen Verband = grootheid die met andere
Nadere informatieActiviteit Doel Beschrijving doel Planning Uitvoering
Hier vind je een overzicht van de lesdoelen die worden aangeboden in dit project. Houd er rekening mee dat je tijdens de uitvoering van de lessen waarschijnlijk met méér doelen bezig zult zijn, voortkomend
Nadere informatiePROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP
PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP Student: Lize Peeters Studietrajectbegeleider: Katrin Ceulemans Mentor : Ann Rutten Feedback op lesvoorbereiding in orde kleine aanpassingen
Nadere informatieFoutenberekeningen. Inhoudsopgave
Inhoudsopgave Leerdoelen :... 3 1. Inleiding.... 4 2. De absolute fout... 5 3. De KOW-methode... 7 4. Grootheden optellen of aftrekken.... 8 5. De relatieve fout...10 6. grootheden vermenigvuldigen en
Nadere informatieREKENTOETS HAVO INFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V
REKENTOETS HAVO INFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V16.12.1 De informatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de staatsexamens
Nadere informatieT O E L I C H T I N G R E K E N E N M E T V E R H O U D I N G E N
TOELICHTING REKENEN MET VERHOUDINGEN LEERSTAP 1 LEERSTAP 2 LEERSTAP 3 Rekenvlinder_rekenen_met_verhoudingen.indd 2 08-02-13 10:54Rekenvlinder_rekenen_met_verhoudingen.indd 3 08-02-13 10:54 LEERSTAP 4 LEERSTAP
Nadere informatieA. Cooreman. 4 HR Euro Decimalen tot tienden
A. Cooreman Ink ijke xe mp la ar HR Euro Decimalen tot tienden Leerjaar kk Groep 2 Remediëring 3 2 3 5 6 Naam: D/27/328/2 ISBN: 9 78962 5686 i.s.m 5 7 6 8 Klas: digitaal Legende iconen Leer dit vanbuiten.
Nadere informatieCursus rekenen gevorderden. ROC Nijmegen vierde bijeenkomst 4 oktober 2011
Cursus rekenen gevorderden ROC Nijmegen vierde bijeenkomst 4 oktober 2011 Programma Huiswerk Domein meten Domein meetkunde Domein verbanden deel 1 HUISWERK Huiswerk Werk een eigen voorbeeld van rekenen
Nadere informatieWorkshop. Vogels in je tuin
Workshop Vogels in je tuin * Info rond vogels voederen in de winter. De leerlingen lezen deze tekst op voorhand, als voorbereiding! * Voederbal en voederfles maken. * Vogelquiz als afsluiter Voederflessen
Nadere informatieSpiekboekje. Knowledgebridge Onderwijs Hein v.d. Velden
Spiekboekje Knowledgebridge Onderwijs Hein v.d. Velden 1 rekenen tot 20 verliefde getallen verliefde getallen zijn samen 10 1+9= 2+8= 3+7= 10 4+6= 5+5= 0+10= 2 getallenlijn 20 + plus 7 + 6= 7 + 3 = 10
Nadere informatieBuiten leren rekenen leuk en zinvol!
Buiten leren rekenen leuk en zinvol! Rekenopdrachten buiten en aansluiting op de rekenmethodes Geschikt voor groep 3/4 van de basisschool Samengesteld door: Lisa van Suntenmaartensdijk In samenwerking
Nadere informatieKernbegrippen Kennisbasis wiskunde Onderdeel breuken
Kernbegrippen Kennisbasis wiskunde Onderdeel breuken De omschreven begrippen worden expliciet genoemd in de Kennisbasis. De begrippen zijn in alfabetische volgorde opgenomen. Breuk Een breuk is een getal
Nadere informatieGroepsplan groep Vakgebied Rekenen Tijdsvak
Groepsplan groep Vakgebied Rekenen Tijdsvak Namen Evaluatie Niveau leerlijn 1 2 3 Functioneringsniveau
Nadere informatieRekenWijzer, uitwerkingen hoofdstuk 2 Gebroken getallen
Uitwerkingen 2. Kennismaken met breuken 2.. Deel van geheel Opdracht B 8 deel. ( deel + 8 deel). Opdracht 2 C 5 deel Opdracht C Driehoek C past in driehoek A. Aangezien driehoek A deel is van de tekening,
Nadere informatie1BK2 1BK6 1BK7 1BK9 2BK1
Kern Subkern Leerdoel niveau BK begrippen vmbo waar in bettermarks 1.1.1. Je gebruikt positieve en negatieve getallen, breuken en decimale getallen in hun onderlinge samenhang en je ligt deze toe binnen
Nadere informatiespiekboek rekenen beter rekenen op de entreetoets van het Cito groep
spiekboek rekenen beter rekenen op de entreetoets van het Cito groep 3 COLOFON 3 DiKiBO presenteert het spiekboek complete reken-zakboek rekenen voor groep voor 6 groep 5 & 6 (een uittreksel van DiKiBO
Nadere informatiew e r k b o e k a n t w o o r d e n blok De Klimboom Een nieuw schoolplein. Hoeveel tegels samen? Eerst schatten, dan precies.
jaargroep a n t w o o r d e n Zwijsen reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs blok De Klimboom w e r k b o e k = Een nieuw schoolplein. Hoeveel samen? Eerst schatten, dan precies. Les Overal getallen
Nadere informatieHieronder ziet u per 2 blokken wat er getoetst wordt in groep 4
Hieronder ziet u per 2 blokken wat er getoetst wordt in groep 4 Blok 1A en 2A Telrij, uitspraak en notatie Getallenlijn en getalvolgorde Opbouw getallen tot 100 Sprongen van 1, 2 en 5 tussen 10 en 20 t/m
Nadere informatie2.1 Kennismaken met breuken. 2.1.1 Deel van geheel. Opdracht 1 Welk deel van deze cirkel is zwart ingekleurd?
Oefenopdrachten hoofdstuk Gebroken getallen RekenWijzer, oefenopdrachten hoofdstuk Gebroken getallen. Kennismaken met breuken.. eel van geheel Opdracht Welk deel van deze cirkel is zwart ingekleurd? deel
Nadere informatieALGEMENE TIPS METEN. * Meespelen met uw kind en zoveel mogelijk benoemen wat hij/zij doet.
ALGEMENE TIPS * Meespelen met uw kind en zoveel mogelijk benoemen wat hij/zij doet. * Aanzet geven tijdens het meespelen: we gaan met reuzenstappen naar school en nu met muizenstapjes, kan jij onder de
Nadere informatieDoelenlijst 9: METEN onderdeel LENGTE, INHOUD, GEWICHT en OPPERVLAKTE
Doelenlijst 9: METEN onderdeel LENGTE, INHOUD, GEWICHT en OPPERVLAKTE Doel: Enkele referentiematen mbt lengte en inhoud kennen en kunnen gebruiken 81 Passende Perspectieven rekenen Doelenlijst 9: Meten,
Nadere informatieVerdiepingsmodule Meten Eerste bijeenkomst maandag 13 mei 2013 monica wijers en vincent jonker
Verdiepingsmodule Meten Eerste bijeenkomst maandag 13 mei 2013 monica wijers en vincent jonker deel 0 WIE ZIJN WIJ Wie doen er mee? Francisca Beitler Marian van Brandenburg Hanneke Broere George Cooke
Nadere informatieExperiment: Meet de lengte, de breedte en de dikte van je schoolagenda en noteer de resultaten in onderstaande tabel:
Deel 2: Metingen 2.1 Meten Experiment: Meet de lengte, de breedte en de dikte van je schoolagenda en noteer de resultaten in onderstaande tabel: Lengte (......) Breedte (......) Dikte (......) De grootheid
Nadere informatieEUROPESE U IE HET EUROPEES PARLEME T
EUROPESE U IE HET EUROPEES PARLEME T DE RAAD Brussel, 15 december 1999 (OR. f) 99/0014 (COD) PE-CO S 3636/99 E T 239 CODEC 785 WETGEVI GSBESLUITE E A DERE I STRUME TE Betreft: Richtlijn van het Europees
Nadere informatieMeten in de me. De wereld in getallen. Sjoerd Huitema, Ans Veltman, Joop Bokhove, Marike Verschoor, Yvonne Gerridzen, Anneke van Gool, Sietske Zagers
Sjoerd Huitema, Ans Veltman, Joop Bokhove, Marike Verschoor, Yvonne Gerridzen, Anneke van Gool, Sietske Zagers Meten in de me Veel scholen zijn toe aan de aanschaf van een nieuwe rekenmethode. In januari
Nadere informatie