Toetsplan vervolgopleiding openbaar apotheker specialist De rol van de kenmerkende professionele activiteiten (EPA s)

Transcriptie

1 Toetsplan vervolgopleiding openbaar apotheker specialist De rol van de kenmerkende professionele activiteiten (EPA s) Toetsen vormt het hart van iedere opleiding. Zonder toetsing is er eigenlijk geen sprake van een goede opleiding! Toetsen stuurt als het ware het leerproces ( Assessment drives learning ). Voor dat leerproces is de ApIOS in eerste aanleg zelf verantwoordelijk. Hij moet er voor zorgen dat hij een goed beeld krijgt van de stand van kennis, vaardigheden en attitude door toetsing en feedback. In de eerste plaats is toetsen iets van de ApIOS zelf. Zelfreflectie of zelfbeoordeling is belangrijk voor jouw ontwikkeling gedurende de tweejarige opleiding. Er zijn prachtige toetsvormen waaraan je als ApIOS veel kunt hebben om jezelf een spiegel voor te houden. Toetsen stimuleert verder het geven van feedback door de apothekeropleider (ApOP) en door anderen die bij de opleiding op een of andere wijze betrokken zijn. Tot slot maakt toetsen ook een beoordeling mogelijk. Wat moet je nu (laten) toetsen? Het gaat er bij jouw opleiding om dat je uiteindelijk volledig competent bent. Dus dat je in het bezit bent van de juiste combinatie van kennis, vaardigheden en attitude en dat je die ook kunt toepassen in de dagelijkse praktijk. Maar de toetsing van de 7 beschreven competentiegebieden is lastig. Ook is het lastig om alles uit de beschrijving van de taakgebieden te toetsen op de zeven beschreven competenties. Hoe vindt toetsing dan wel plaats? Voor de toetsing is een veertigtal activiteiten van openbare apothekers geselecteerd, die als kenmerkende of in opleidingstermen toe te vertrouwen beroepssituaties kunnen worden omschreven. We noemen ze EPA s oftewel Entrustable Professional Activities. Iedere EPA is bij één van de taakgebieden ondergebracht. Bij een taakgebied tref je meestal meerdere EPA s aan. De verbinding tussen taakgebied en EPA s herken je door de opsomming van EPA s onder de titel van het betreffende taakgebied. Met de toetsing van één of meerdere EPA s per taakgebied worden het betreffende taakgebied en steeds enkele competenties getoetst. EPA s kunnen niet alle op dezelfde manier, dus met dezelfde toetsvorm, worden getoetst. Bij alle EPA s worden daarom specifieke toetsvormen voorgesteld. Diverse toetsvormen. Voor toetsing zijn diverse toetsvormen beschikbaar, die elders in de map worden beschreven, zie tabblad Toetsings- en beoordelingsinstrumenten. We noemen hier als voorbeelden de, de Directly Observed Preparation Skills (DOPS), de Zelfassessment en de 360º Feedback. In de loop van deze en aankomende jaren worden deze toetsvormen stapsgewijs ingevoerd. Het kan dus zijn dat je nog niet alle toetsvormen in jouw opleiding toepast. Voor alle toetsvormen die worden toegepast, zijn of komen formulieren en handleidingen beschikbaar. Zie daarvoor hetzelfde tabblad. Nog even terug naar de competenties. Zoals al eerder gezegd, toets je uiteindelijk de zeven competentiegebieden. De beschreven toetsvormen zijn niet allemaal geschikt om alle competenties te toetsen. Zo scoor je bij de KPB vooral op twee competenties, namelijk op farmaceutisch en farmacotherapeutisch handelen en op communicatie. Met de toetsing van alle EPA s en het gebruik van de diverse toetsvormen in de juiste frequentie worden alle competenties uiteindelijk voldoende getoetst om een valide beoordeling te geven. 1

2 Taakgebied 1. Communicatie met en begeleiding van de patiënt 1 Begeleiding patiënt in kader van een eerste uitgifte van een geneesmiddel 2 Begeleiden patiënt in kader van een tweede of vervolguitgifte van een geneesmiddel Alle grote aandoeningen aan bod laten komen: diabetes, astma/ COPD, cardiovasculaire aandoeningen, psychiatrische aandoeningen (i.h.b. depressie), reumatische aandoeningen, kanker. Technische instructie, zoals van inhalatiemiddelen, bloedglucosemeters en dergelijke hoort hier ook toe. Rekening houden met de sociale, psychische en culturele achtergrond van de patiënt, zoals van een psychiatrische patiënt, een dementerende oudere, en dergelijke. Nota bene: taalbarrière/ communicatieproblemen, Ramadan, kind met ernstige aandoening, handicaps, kinderwens, zwangerschap, borstvoeding. (zie checklist kennis en vaardigheden) In ieder geval uitvoering van een tweede uitgifte. Alle grote aandoeningen aan bod laten komen. Zie verder toelichting bij EPA 21 en zie checklist kennis en vaardigheden. 3 Begeleiden patiënt met palliatieve zorg Startmoment kan recept voor opiaat zijn. Een euthanasieverzoek kan soms het eindpunt zijn van de zorg voor een palliatieve zorgpatiënt. Hoewel geen palliatieve zorg is dit specifieke aspect van zorg hier wel opgenomen. 4 Begeleiden patiënt of mantelzorger met verzorgings- en/of medische hulpmiddelen - Incontinentiematerialen - Verbandmiddelen - (Drink)voedingen - Injectiesystemen, infusen, cassettes (zie checklist kennis en vaardigheden) EPA 1: Begeleiding patiënt in kader van een eerste uitgifte van een geneesmiddel (waar mogelijk met diverse aspecten) EPA 2: Begeleiding patiënt in kader van een tweede uitgifte van een geneesmiddel (waar mogelijk met diverse aspecten) EPA 4: Begeleiden patiënt of mantelzorger met verzorgings- en/of medische hulpmiddelen EPA 1: Afdruk van geanonimiseerd EPD van patiënt of ingevuld protocol van EUB voor patiënten met aandoeningen volgens de checklist kennis en vaardigheden EPA 2: Afdruk van geanonimiseerde EPD van patiënt of ingevuld protocol van TUB/VUB voor patiënten met aandoeningen volgens de checklist kennis en vaardigheden In 1 e jaar 14x In 1 e jaar 7x In 2 e jaar 7x Case based discussion EPA 3: Begeleiden palliatieve zorg patiënt 2

3 Taakgebied 2. Zorgvragen van patiënten en leken 5 Behandelen zelfzorgpatiënt Toepassing WHAM vragen als hulpmiddel; UAverstrekking. Rekening houden met sociale, psychische en culturele achtergrond van de zelfzorgvrager. 6 Afhandeling zorgvraag patiënt, geen zelfzorg Inclusief zorgvragen van mantelzorgers. Het kan onder andere gaan over ervaren bijwerkingen, klachten, reisvaccinatie advies, mogelijke vergiftiging. Rekening houden met sociale, psychische en culturele achtergrond van de zelfzorgvrager. Zie checklist kennis en vaardigheden. EPA 5: Behandelen zelfzorgpatiënt EPA 6: Afhandeling zorgvraag patiënt, geen zelfzorg In 1 e jaar 4x 3

4 Taakgebied 3. Medicatiebewaking 7 Afhandelen van signaal van een farmacotherapie gerelateerd probleem, al of niet geautomatiseerd gepresenteerd 8 Controle van recepten en daarbij horende medicatiebewakingssignalen na afloop van receptgang Aan de orde komen aspecten als: gefaseerde beoordeling, relatie tussen assistente en apotheker, overleg met voorschrijver en overleg met patiënt. Diverse problemen en hun afhandeling: zie checklist kennis en vaardigheden. Betrekken van mogelijke risicofactoren, zoals comorbiditeit, klinisch-chemische parameters, farmacokinetische gegevens, farmacogenetische gegevens e.d.. Diverse problemen en hun afhandeling: zie checklist kennis en vaardigheden. Betrekken van mogelijke risicofactoren, zoals comorbiditeit, klinisch-chemische parameters, farmacokinetische gegevens, farmacogenetische gegevens e.d.. incident Kennistoets EPA 7: Afhandeling van signaal van een farmacotherapie gerelateerd probleem, al of niet geautomatiseerd gepresenteerd EPA 7: Afdruk uit geanonimiseerde EPD van afgehandelde medicatiebewakingssignalen zoals vermeld op de checklist kennis en vaardigheden. EPA 8: Controle van de lijst met medicatiebewakingssignalen Farmaceutische zorgbehoeften van bepaalde patiëntengroepen en farmacotherapie gerelateerde problemen In 1 e jaar 6x In 2 e jaar 7x In 2 e jaar 2x 4

5 Taakgebied 4. Periodieke beoordeling van de farmacotherapie 9 Eerste uitvoering technische medicatie review bij een risicopatiënt, inclusief opstellen farmacotherapeutisch behandelplan (FBP) 10 Consult met patiënt over de farmacotherapie in kader van medicatie review, inclusief opstellen farmacotherapeutisch behandelplan (FBP) 11 Uitvoering farmacotherapeutisch behandelplan (FBP) en geven van continuïteit van zorg 12 Consult met patiënt over de farmacotherapie in kader van opname in het ziekenhuis of andere zorginstelling 13 Consult met patiënt over de farmacotherapie in kader van ontslag uit ziekenhuis of andere zorginstelling Aan de orde is een polyfarmacie patiënt en/of geriatrische patiënt, veelal met multimorbiditeit (enkele grote aandoeningen, zie EPA 4). Selectie van patiënt kan ook een relatie hebben met risicomoment, zoals ziekenhuisontslag. Uitvoering review en opstelling FBP in overleg met arts. Eventueel bij huisbezoek. Zie ook EPA 9. Uitvloeisel van EPA 9 en/of 10. Een en ander in overleg met arts en/of praktijkondersteuner. Contact met patiënt. Vaststelling controlemomenten. Herhaling van de medication review. Eventueel bij huisbezoek. Zie ook EPA 9 Belangrijk onderdelen: wat is actueel medicijngebruik en welke problemen worden ervaren. Eventueel bij huisbezoek. Zie ook EPA 9 Belangrijk onderdelen: wat is actueel medicijngebruik, verschillen met gebruikshistorie, begrip bij patiënt. Inclusief monitoring na consult. EPA 10: Consult met patiënt over de farmacotherapie in kader van medicatie review, inclusief opstellen farmacotherapeutisch behandelplan (FBP) Case based discussion Kennistoets EPA 13: Consult met patiënt over de farmacotherapie in kader van ontslag uit ziekenhuis of andere zorginstelling EPA 9: Eerste uitvoering technische medicatie review bij een risicopatiënt, inclusief opstellen farmacotherapeutisch behandelplan (FBP) EPA 12: Beoordeling van het consult met patiënt over de farmacotherapie in kader van opname in ziekenhuis of andere zorginstelling EPA 11: Uitvoering behandelplan en zorg voor continuïteit ervan Medication review In 1 e jaar 4x In 2 e jaar 10x In 2 e jaar 10x 5

6 Taakgebied 5. Het intercollegiaal overleg 14 Overleg met voorschrijver over recept of naar aanleiding van andersoortig probleem 15 Deelname aan en/of voorbereiding en uitvoering van FTO Overleg/ communicatie kan ook nodig zijn met trombosedienst. Welke afspraken zijn er wat betreft delegatie van deze taak aan assistenten? Inclusief presentatie. Inclusief plaatsbepaling van nieuwe geneesmiddelen 16 Deelname aan en/of overleg over ketenzorg Inclusief overleg met zorggroepen. In relatie tot eigen apotheek, bijv. in kader gezondheidscentrum. Ook: ontwikkeling regionaal formularium, zorgoverleg verzorgingshuis/ verpleeghuis, e.a.. 360º feedback en zelfbeoordeling Bij deze toetsvorm zijn diverse EPA s aan de orde, zoals EPA 14 (overleg met de voorschrijver), EPA 15 (deelname aan en/of voorbereiding en uitvoering van FTO) en EPA 16 (deelname aan ketenzorg) EPA 14: Overleg met voorschrijver over recept of naar aanleiding van andersoortig probleem In 1 e jaar 8x In 2 e jaar 5x Reflectieverslag EPA 15: Deelname aan en/of voorbereiding en uitvoering van FTO 6

7 17 Algemene schriftelijke of mondelinge voorlichting geven aan een groep van patiënten en/of leken 18 Aanbieden en uitvoeren van screeningsactiviteiten Taakgebied 6. Preventieve zorg en screening Inclusief presentaties voor groepen, opstellen schriftelijk voorlichtingsmateriaal. Inclusief voorlichting via website. Zo mogelijk in samenwerking met huisartsen. Onderdeel hiervan kan zijn de uitvoering van een search om een specifieke groep van patiënten te selecteren. Onderdeel kan zijn de verwerving, analyse en beschrijving van resultaten vanwege de screening, alsmede de weergave hiervan in het kwaliteitsjaarverslag. Reflectieverslag EPA 17: Algemene schriftelijke voorlichting geven aan groep van patiënten en/of leken EPA 17: Algemene mondelinge voorlichting geven aan groep van patiënten en/of leken. Reflectieverslag mede op basis van enquête onder deelnemers Reflectieverslag EPA 18: Verslag van de uitgevoerde screeningsactiviteit 7

8 Taakgebied 7. Verzameling en beheer van patiëntgegevens Kenmerkende professionele activiteit (EPA) 19 Voeren van intake gesprek Betreft onder andere: - Nieuwe patiënt - Passant - Passant met dienstrecept Inclusief opbouw dossier, uitwisseling gegevens (nazorg passant) en voorzorgen inzake privacy. EPA 19: Voeren van intake gesprek EPA 19: Afdruk van geanonimiseerd EPD van nieuwe patiënt of passant waarmee intakegesprek is gehouden In 1 e In 2 e jaar 1x jaar 1x 8

9 Taakgebied 8. Productzorg 20 Beschikbaar stellen van moeilijk verkrijgbare geneesmiddelen 21 Uitvoeren van bereiding op recept vanuit grondstoffen 22 Voor toediening gereed maken van een geneesmiddel, inclusief - productzorg bij bijzondere toedieningsystemen - productzorg bij bijzondere geneesmiddelen Inclusief import, weesgeneesmiddelen. Als onderdeel van totale productzorg, dus incl. kwaliteitsbeoordeling (analyse) en uitvoering medicatiebewaking. Dit speelt in de apotheek en/of bij de patiënt thuis. - Toedieningsystemen: Infusie- en injectiesystemen, cassettes - Bijzondere geneesmiddelen: Suspensies, cytostatica, eiwitgeneesmiddelen, steriele geneesmiddelen en dergelijke. Betreft ook bewaren in de apotheek, transport, bewaren bij de patiënt thuis, voorlichting en instructie aan patiënt bij bewaren en toediening thuis en noodprotocol weekend. EPA 22: Voor toediening gereed maken van een geneesmiddel Directly Observed Preparation Skills (DOPS) EPA 20: Beschikbaar stellen van moeilijk verkrijgbare geneesmiddelen EPA 21: Uitvoeren van bereiding op recept vanuit grondstoffen In 2 e jaar 2x 9

10 Taakgebied 9. Kwaliteitszorg in de apotheek 23 Uitvoeren van een recall procedure Traceerbaarheid tot en met patiënt 24 Toepassen van een geïndividualiseerde distributievorm Inclusief analyse van noodzaak ervan en voorlichting 25 Opstellen, uitvoeren en evalueren van Inclusief overleg met andere zorgverleners - een FPZ project en/of zorgverzekeraar - een jaarplan of projectplan - het jaarverslag 26 Onderhoud van kwaliteitssysteem Inclusief kwaliteitshandboek, kwaliteitsdocumenten, certificering en hercertificering 27 Verzamelen en analyseren van Toepassen kwaliteitscirkel kwaliteitsindicatoren 28 Verzamelen en analyseren van (bijna) fouten Inclusief deelname Remedie 29 Verzamelen, melden en analyseren van bijwerkingen Inclusief contact met LAREB; eventueel advies aan patiënt om rechtstreeks te melden 30 Uitvoering en analyse van - Voorraadsysteem: In relatie tot tijdige - het voorraadsysteem beschikbaarstelling, economie, - het distributiesysteem gebruikgegevens. Inclusief de - arbeidsomstandigheden opiumwetgeving. Relatie met uitkomst: mogelijke aanpassingen organisatie. Inclusief begrip van doelmatig inkopen, substitutie, parallel import. - Distributiesysteem: Inclusief (mogelijke) bijzonderheden, zoals met behulp van robots, medicijnkluisjes, internetbestellingen van patiënten, in verpleeghuizen en verzorgingshuizen. - Arbeidsomstandigheden: divers, inclusief ziekmeldingen, begeleiding ziekmeldingen, werkomstandigheden, wettelijke eisen inzake ARBO (ook tijdens bereidingen), e.d.; medewerkertevredenheidsonderzoek (organisatie en arbeidsomstandigheden). Nota bene: ook rekening houden met ARBO in de thuiszorg en in de instellingen. 31 Relatie met toeleveranciers, industrie, software leverancier Inclusief selectie op basis van o.a. kwesties als continuïteit van levering, levertijd, kwaliteit orderafhandeling, certificering 32 Functiebeschrijving medewerker opstellen Inclusief salariëring, en werving en selectie van nieuwe medewerkers. 33 (Functionerings)gesprek, beoordelingsgesprek met medewerker Inclusief opstellen en evalueren POP medewerkers (POP = Persoonlijk Ontwikkel Plan) 34 Werkbespreking/ werkoverleg Centraal werkoverleg. Inclusief onderwijs, implementatie. Van deelname naar presenteren en voorzitten. 35 Implementatie wijziging of invoering nieuwe procedure of een nieuw werkvoorschrift op de werkvloer Inclusief instructie, motivering en controle (kwaliteitscirkel). Gericht op de groep, op individuen. 36 Relatie met verzekeraars Contractering. Inclusief verzamelen en analyseren van managementgegevens als voorbereiding op contractonderhandelingen. Specifieke richtlijnen. Machtigingen. 10

11 EPA 24: Toepassen van een geïndividualiseerde distributievorm (voorlichting aan nieuwe patiënt) EPA 25: Verslag van een FPZ project (eventueel in kader van cursorisch onderwijs, n.l. project) EPA 25: Verslag van keuzeproject (eventueel in kader van cursorisch onderwijs, n.l. project) EPA 26: Uitwerking van opdracht onderhoud van kwaliteitssysteem EPA 27: Verslag verzamelen en analyseren van kwaliteitsindicatoren EPA 30: Uitwerking van opdracht analyse van het voorraadsysteem of het distributiesysteem of de arbeidsomstandigheden EPA 31: Uitwerking van opdracht betreffende relatie met toeleveranciers, industrie of software leverancier EPA 32: Functiebeschrijving medewerker Reflectieverslag EPA 36: Uitwerking van opdracht betreffende relatie met verzekeraars EPA 23: Uitvoeren van een recall procedure EPA 28: Verzamelen en analyseren van (bijna) fouten EPA 29: Verzamelen, melden en analyseren van bijwerkingen EPA 33: (Functionerings-)gesprek, beoordelingsgesprek met medewerker Reflectieverslag EPA 34: Werkbespreking/ werkoverleg Reflectieverslag feedback en zelfbeoordeling EPA 35: Implementatie wijziging procedure of werkvoorschrift invoering nieuwe procedure of een nieuw op de werkvloer Bij deze toetsvorm zijn diverse EPA s aan de orde. Het betreft hier de beoordeling van de kwaliteit van het functioneren door derden binnen de apotheekorganisatie. Diverse EPA s uit taakgebied 9 zijn aan de orde, evenwel ook andere uit andere taakgebieden. Men kan ervoor kiezen om deze toetsvorm en dezelfde die staat beschreven bij taakgebied 5 samen te voegen, zodat zowel het intern als het extern functioneren tegelijkertijd door anderen wordt beoordeeld. 11

12 Taakgebied 10. Kennis, opleiding en wetenschap 37 Analyse van grootschalige externe invloeden Preferentiebeleid, aanpassing vergoedingswijze geneesmiddelen, aanpassing tarief, e.d. Signaleren van potentieel ethische problemen samenhangend met externe invloeden. Deze zo nodig intern bespreken. 38 Verwerken nieuwe informatie over geneesmiddelen 39 Initiëren, uitvoeren en/of participeren in praktijkonderzoek 40 Supervisie van een stagiair bij zorgonderdelen en/of coachen van een medewerker Van CBG (bijsluiterwijzigingen, risico management plannen), fabrikant (productinfo), Gebu (nieuwe geneesmiddelen), PS (idem), e.a. Inclusief feedback geven EPA 37: Uitwerking van opdracht inzake analyse van grootschalige externe invloeden EPA 38: Uitwerking van opdracht inzake verwerken van nieuwe informatie over geneesmiddelen EPA 39: Verslag van een farmaceutisch praktijkonderzoek (bijvoorbeeld in kader van cursorisch onderwijs: n.l. project) EPA 40: Supervisie van een stagiair bij zorgonderdelen of het coachen van een medewerker 12