JAARVERSLAG Kerkhofstraat BRUGGE. tel fax

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2005

2 Beste lezer, Stilaan wordt het een traditie. Elk jaar rond deze tijd ondernemen we een poging om iedereen die begaan is met gelijke kansen en toegankelijkheid in onze provincie inzage te geven in de werkingsresultaten van het afgelopen jaar. Hieronder leest u een opsomming van een aantal opvallende verwezenlijkingen van vorig jaar. Verder in dit jaarverslag vindt u onder meer een gedetailleerde bespreking per onderwerp. Het project Toegankelijk Grensoverschrijdend Winkeltoerisme waarvan Westkans trekker is, werd in juni 2005 goedgekeurd door Euregio Scheldemond. Het project loopt tot eind 2007 en zal uitgevoerd worden in drie pilootsteden, namelijk Maldegem, Terneuzen en Roeselare. Het hoofddoel van het project is het aantonen van het economisch nut van toegankelijkheid van winkels. De stad Oostende sloot een convenant af met Westkans. Hiermee gaan thans drie kustgemeenten (Middelkerke, Nieuwpoort en Oostende) het engagement aan om op structurele wijze toegankelijkheidsadvies te vragen aan vzw Westkans. In het kader van het project Versterkte Steden heeft Westkans in opdracht van de Dienst Cultuur van de Provincie meegewerkt aan de ontwikkeling en publicatie van de wandelingen op kaart met aanwijzingen over de toegankelijkheid van de routes. Het project toegankelijkheid van gemeentehuizen werd op gang getrokken door het Provinciaal Steunpunt Toegankelijkheid (PST) en uitgevoerd door Westkans. West-Vlaamse gemeenten konden mits een cofinanciering van 125 euro de toegankelijkheid van hun gebouwen laten onderzoeken door Westkans. Het aantal toegankelijkheidsadviezen die we mochten verlenen, steeg in 2005 meer dan de vorige jaren. Dit heeft enerzijds te maken met de gestaag toenemende naambekendheid en het vertrouwen in Westkans. Anderzijds geldt bij een aantal dossiers (zoals bv. subsidiereglement van welzijnsvoorzieningen van de Provincie en het decreet Toerisme voor Allen van Toerisme Vlaanderen) het verkrijgen van toegankelijkheidsadvies als voorwaarde om in aanmerking te komen voor subsidies. Mede door dergelijke maatregelen komt een meer toegankelijk West-Vlaanderen dichterbij. We hebben echter nog een lange weg te gaan! Dirk De fauw Gedeputeerde Welzijn Voorzitter Westkans vzw

3 Algemene Vergadering De algemene vergadering bestaat uit volgende leden: De Provincie West-Vlaanderen Werkgroep Vorming en Actie vzw Dominiek Savio Instituut vzw Blindenzorg Licht en Liefde vzw Fevlado vzw Katholieke Vereniging Gehandicapten vzw Vlaamse Federatie Gehandicapten vzw Dynamica Meulebeke vzw Wijzer vzw Provinciaal Integratiecentrum West-Vlaanderen vzw The Global Village vzw Katholiek Vormingswerk van Landelijke Vrouwen vzw Katholieke Arbeidersvrouwen vzw Pierre Blancke (ontslag 14/04/2005) Freddy Vanfleteren Fernand Dasseville Geert Dumoulin Sofie Vanhoutte Jo Vansteenkiste Cécile Rapol Markant vzw ATD Vierde Wereld vzw Sociale Dienst voor Vreemdelingen Stad Oostende (ontslag 14/04/2005)

4 Raad van Bestuur De raad van bestuur van Westkans is als volgt samengesteld: Voorzitter o Dirk De fauw - Gedeputeerde van Welzijn Provincie West-Vlaanderen Ondervoorzitter o Sofie Vanhoutte - Persoonlijke titel Secretaris o Geert Lein - Provinciaal Integratiecentrum West-Vlaanderen vzw Penningmeester o Tim Claerhout - Katholieke Vereniging Gehandicapten vzw Leden o Pierre Blancke - Persoonlijke titel (ontslag 14/04/2005) o Pierre Breyne - Dominiek Savio Instituut vzw (ontslag 14/04/2005) Vervangen door Eric Van Parijs o Fernand Dasseville - Persoonlijke titel o Marleen Decraene - Gedeputeerde van Gelijke Kansen (ontslag 14/04/2005) Vervangen door Isabelle Maes o Geert Dumoulin - Persoonlijke titel o Marianne Maes - Provincieraadslid o Marc Van Leynseele - Vlaamse Federatie Gehandicapten vzw o Rik Vandemaele - Werkgroep Vorming en Actie vzw o Freddy Vanfleteren - Persoonlijke titel Raadgevende leden o Damien Kinds - Gelijke Kansen dienst Welzijn Provincie o Collins Nweke - The Global Village vzw o Hannelore Ryckx - Gelijke Kansen dienst Welzijn Provincie o Rita Sanders - ATD Vierde Wereld vzw o Jo Vansteenkiste - Gelijke Kansen Holebi's

5 Team Kamran Raes Algemeen coördinator Bart Vermandere Architect Toegankelijkheidsadviseur Siska Goubert Coördinator Meldpunt en projecten Christine Vandewalle Administratieve duizendpoot Gracienne Faut Toegankelijkheidsmedewerker Vanaf 1 oktober 2005 kreeg Westkans er twee nieuwe collega s bij. Zij worden gesubsidieerd door Toerisme Vlaanderen:

6 Sofie Plasman Toegankelijkheidsmeter Katrien Savels Toegankelijkheidsmeter

7 Netwerkpartners Tot het netwerk behoren de volgende organisaties en individuen die in West-Vlaanderen actief zijn op het vlak van gelijke kansen en toegankelijkheid: Blindenzorg Licht en Liefde vzw Dominiek Savio Instituut vzw Fernand Dasseville Geert Dumoulin Fevlado vzw In-Ham vzw Katholieke Vereniging Gehandicapten vzw Provinciaal Integratiecentrum West-Vlaanderen (PIC) vzw Vlaamse Federatie Gehandicapten vzw Werkgroep Vorming en Actie vzw

8 Data Raad van Bestuur 2005 Dagorde Raden van Bestuur: 24/02/2005 1) Goedkeuring verslag vergadering 20 december 2004; 2) Toegankelijk Vlaanderen; 3) Toerisme Vlaanderen; 4) Euregio Project; 5) Personeelsaangelegenheden; 6) Dagorde Algemene Vergadering; 7) Varia. 24/03/2005 1) Goedkeuring verslag vergadering 24 februari 2004; 2) Verslag bilateraal overleg (Westkans Kabinet GKV) met betrekking tot de Toevlalicentie; 3) Goedkeuring balans en resultatenrekening 2004; 4) Dagorde Algemene Vergadering; 5) Varia. 14/04/2005 1) Goedkeuring verslag vergadering 24 maart 2005; 2) Jaarverslag 2004; 3) Toegankelijk Vlaanderen; 4) Varia. 31/05/2005 1) Goedkeuring verslag vergadering 14 april 2005; 2) Voorstelling project gemeentehuizen door Siska Goubert; 3) Toegankelijk Vlaanderen; 4) Financieel overzicht; 5) Varia. 21/06/2005 1) Goedkeuring verslag vergadering 31 mei 2005; 2) Stand van zaken ToeVla; 3) Stand van zaken Euregio; 4) Verslag enquête bestuurders; 5) Varia.

9 22/09/2005 1) Goedkeuring verslag vergadering 21 juni 2005; 2) Voorstelling PST (Provinciaal Steunpunt Toegankelijkheid) door Silvie Vanhoutteghem; 3) Aanwerving 2 halftijdse toegankelijkheidsmeters; 4) Verlenging contract Gracienne; 5) Stand van zaken ToeVla; 6) Stand van zaken Euregio; 7) Varia. 29/11/2005 1) Goedkeuring verslag vergadering 22/09/2005; 2) Voorstelling PST (Provinciaal Steunpunt Toegankelijkheid) door Silvie Vanhoutteghem; 3) Voorstelling ingediende projecten Openbaar Sanitair door Bart Vermandere; 4) Begroting 2006; 5) Meerjarenplan; 6) Stand van zaken ToeVla; 7) Oprichting VECT (Vlaams Expertise Centrum Toegankelijkheid); 8) Stand van zaken Euregio; 9) Varia.

10 Data Algemene Vergadering 2005 Dagorde Algemene Vergadering: 14/04/2005 1) Goedkeuring verslag vergadering 25/10/2004; 2) Goedkeuring balans en resultaatrekening 2004; 3) Jaarverslag 2004; 4) Goedkeuring begroting 2005; 5) Jaarplan 2005; 6) Ontslag en benoeming leden Raad van Bestuur en Algemene Vergadering; 7) Varia.

11 Activiteitenverslag Voor het Provinciaal Steunpunt Toegankelijkheid (PST) voerde Westkans volgende taken uit: 1. Verzamelen registreren en verstrekken van informatie Regelmatig bijwerken en aanvullen van de website. De website van Westkans ( werd, in de mate van het mogelijke, geregeld bijgewerkt met onderwerpen uit de actualiteit, nieuwe ontwikkelingen, nieuwe projecten en andere weetjes inzake toegankelijkheid voor professionelen en het breed publiek. Regelmatig ontwikkelen, redactie en verspreiding van de nieuwsbrief. Door het geringe aantal geabonneerden op de nieuwsbrief was de investering van tijd en middelen om geregeld nieuwsbrieven te ontwikkelen en te verspreiden niet verantwoord. Daarom hebben we besloten om de nieuwsbrief te vervangen door occasionele berichten op onze website. Verder aanvullen van het documentatiecentrum voor het groot publiek. Het bestaande documentatiecentrum werd regelmatig verder aangevuld. Dit gebeurt door zowel aangekochte als gratis publicaties, naslagwerken, tijdschriften, boeken, inzake toegankelijkheid. Tevens verzamelen we syllabussen van gevolgde studiedagen en allerhande relevante persknipsels. De documentatie die op elektronische wijze beschikbaar is kan eveneens op afspraak ter plaatse op een daarvoor bestemde computer geraadpleegd worden. Bij specifieke vragen kan er eventueel doorverwezen worden naar de netwerkpartners. Westkans is in het bezit van lijsten met informatie die bij de netwerkpartners voorhanden is. Verder aanvullen van de beschikbare toegankelijkheidsinformatie; De beschikbare toegankelijkheidsinformatie werd aangevuld en ter beschikking gesteld van het groot publiek. De informatie werd geregistreerd in de databank (excel-lijst) en kan geraadpleegd worden door iedereen. Afwerken van de folder (wenkenblad) met algemene toegankelijkheidsnormen; Het maken van technische tekeningen die aan alle richtlijnen voldoen bleek een sterk onderschat probleem te zijn. Twee tekenaars haakten, na gedeeltelijk geslaagde pogingen, hierom af. Daarop besloten we om geen illustraties meer te gebruiken maar te werken met foto s. Momenteel is onze toegankelijkheidsploeg bezig met het verzamelen van de nodige foto s en het bijeenschrijven van teksten.

12 2. Inventariseren en bundelen van verworven expertise Verder aanvullen en inventariseren van de bundeling van de beschikbare richtlijnen; Er zijn inventarissen beschikbaar van de hangbare richtlijnen. Deze richtlijnen zijn samengebracht. In het kader van het project Toegankelijk Vlaanderen werd samengewerkt met de andere adviesbureaus om de gezamenlijk ontwikkelde normenbundel verder te verfijnen en aan te passen. Ook in het kader van het premiebesluit voor hotels van Toerisme Vlaanderen was er geregeld overleg tussen de adviesbureaus en werd de in dat kader ontwikkelde normen afgestemd en aangepast aan de op het Vlaams niveau hangbare normen. Geregeld hield Westkans overlegbijeenkomsten met de netwerkpartners waarin ook de recentst beschikbare richtlijnen werden besproken en in kaart gebracht. Systematisch verzamelen van goede praktijkvoorbeelden omtrent toegankelijkheid; Goede praktijkvoorbeelden uit de omgeving werden geregeld door de toegankelijkheidsadviseur en andere personeelsleden van Westkans verzameld. Deze voorbeelden werden digitaal vastgelegd en bijgehouden op een daartoe bestemde map op de computer. Daarnaast zochten wij ook naar goede voorbeelden op internet en downloaden die naar de daartoe bestemde map. Dit betrof zowel West-Vlaamse, Belgische en buitenlandse goede praktijkvoorbeelden. In ons documentatiecentrum beschikken we ook over een aantal video s en boeken met goede praktijkvoorbeelden uit binnen- en buitenland. Aanvullen van de lijst van de vormingspakketten en methodieken; De bestaande lijst van de bij Westkans en haar netwerkpartners aanwezige vormingspakketten en methodieken omtrent toegankelijkheid werd geregeld aangevuld met nieuw materiaal. De lijst wordt zowel op computer (databank) als op papier bijgehouden. Ook de syllabussen / documentatiemappen van de door de medewerkers van Westkans gevolgde vormingen en studiedagen werden opgenomen in die databank en staan ter beschikking van de netwerkpartners en aanvragers. De belangrijkste conclusies en ervaringen hieruit werden bijgehouden en besproken tijdens het netwerkoverleg en staan ter beschikking in het documentatiecentrum. 3. Fungeren als meldpunt Het meldpunt behandelt klachten over discriminatie van verschillende aard: op grond van geslacht, zogenaamd ras, huidskleur, afkomst, nationale of etnische afstamming, seksuele geaardheid, burgerlijke staat, geboorte, fortuin, leeftijd, geloof of levensbeschouwing, huidige of toekomstige gezondheidstoestand, handicap of fysieke eigenschap. Dit meldpunt kwam tot stand door een samenwerking tussen het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding en vzw Westkans. De melding van de klachten kunnen telefonisch, per post, per of via de website doorgegeven worden. Anonieme klachten worden niet behandeld.

13 Registratie, bemiddeling en of doorverwijzing zijn de enige instrumenten die door Westkans gehanteerd worden voor de behandeling van klachten. Met andere woorden: Westkans onderneemt nooit juridische stappen. Westkans beslist autonoom of een dossier al dan niet behandeld wordt. De aanklager wordt in elk geval op de hoogte gehouden van het verloop van het dossier en wordt steeds om toestemming gevraagd indien verdere stappen worden ondernomen. Registreren en opvolgen van de klachten door gebruik van het bestaand systeem; De klachten werden verder geregistreerd en gebundeld in de daarvoor ontwikkelde databank. Doorverwijzing en opvolging meldingen; De meest voorkomende klachten werden gesignaleerd aan het PST. Waar nodig werden de klachten doorverwezen naar andere instanties. Behandeling van de meldingen; In samenspraak met het Centrum van Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding bemiddelen we zoveel mogelijk bij meldingen van gevallen van ontoegankelijkheid of ongelijke behandeling. Waar de bemiddeling geen resultaat oplevert wordt de klacht, mits toestemming van de klager, doorgegeven aan het Centrum die dan zelfstandig beslist wat ze met de klacht doet. Bij complexe gevallen waar we geen bemiddeling kunnen opnemen wordt de klager doorverwezen naar instanties of gespecialiseerde diensten die dit wel kunnen doen (b.v. gebruikers- of doelgroepenorganisaties,.).

14 LIJST MELDINGEN In 2005 ontvingen wij 17 klachten waaronder: Raciale discriminatie - klachten over ordediensten - pesterijen op werkvloer - klachten onderwijs - klachten tewerkstelling Discriminatie op basis van handicap - discriminatie inzake tewerkstelling - klacht over openbaar vervoer. - Discriminatie huisvesting - Klachten ontoegankelijkheid gebouwen - Klacht ontoegankelijk festival Klachten die geen verband hadden met discriminatie werden doorverwezen naar bevoegde instanties. Het ging o.a. over: - behandeling hulpverleners - familiale geschillen - burenruzies - bestaansminimum - verblijfsvergunning 4. Analyseren van de info op vlak van toegankelijkheidsproblematiek Op basis van onze contacten met de gebruikers en de gesignaleerde knelpunten kunnen we het volgende knelpunt signaleren: Naast de openbare gebouwen, zoals gemeentehuizen, en de voorbehouden parkeerplaatsen, beiden al aangehaald vorige jaren, wijzen vele onderzoeken, besprekingen en haalbaarheidsstudies van de openbare ruimte, zoals speelpleinen, parken of infrastructuur aan de kust op een tekort aan aangepast openbaar sanitair. In de adviezen die gegeven worden naar verblijfsaccommodaties of voorzieningen kunnen we sanitair meestal goed situeren in een nieuwe situatie maar steeds blijft de nood in de buitenruimte, niet gelinkt aan een gebouw, onbeantwoord. Op vraag van een kustgemeente gaan we ook onderzoeken wat de mogelijkheden zijn op de dijk.

15 Vormingen Op initiatief van PST en in samenwerking met de School voor Bestuursrecht werden er opnieuw vormingssessies georganiseerd Klantvriendelijke omgang met personen met een handicap. Dit wordt georganiseerd voor gemeente- en provinciaal personeel. De sessie bestaat uit 5 halve dagen: 1. beeldvorming rond personen met een handicap door Ben Wuyts, SIG 2. omgang met personen met een fysieke handicap door Sandra Vansteelandt, VFG 3. omgang met personen met een visuele handicap door Elke Willaert, BLL 4. omgang met personen met een auditieve handicap door Filip Verstraete, Fevlado 5. omgang met personen met een mentale handicap door Luc Kockelberghe, SIG Westkans stond in voor de inhoud van de vorming. De gastsprekers werden gezocht en de syllabus werd samengesteld.

16 Deze vorming werd gegeven aan het Gemeentepersoneel van Ieper en het Stadspersoneel van Oostende. Andere vormingen - Diverse vormingen aan de netwerkpartners m.b.t. de checklijsten van Toegankelijk Vlaanderen - 07/05/2005: Vorming toegankelijkheid van speelpleinen - 24/08/2005: Vorming toegankelijkheid in het kader van OMD (Brouwerij Rodenbach en Roeselare) - 30/08/2005: Vorming toegankelijkheid in het kader van OMD (Provinciaal domein Bulskampveld Beernem) - 20/11/2005: Vorming aan onthaalpersoneel van het OCMW Harelbeke - 06/12/2005 : Vorming toegankelijkheid op en rond de hoeve

17 Deelname Westkans aan volgende beurzen 13/ Struikelblok (Kortrijk) /05/2005 Reva beurs (Gent) 24/09/2005 Wereld Doven Dag (Kortrijk) 08/12/2005 Tedewest (Roeselare)

18 Deelname Westkans aan volgende studiedagen 15/05/2005: Steden anders bekeken (Brugge) 17/05/2005: Hoe maak ik mijn gemeentehuis toegankelijk (Brugge) 14/06/2005: Publieke Ruimte en Architectuur aan de Kust (Oostende) 24/09/2005: Wereld Doven Dag (Kortrijk) 27/09/2005: Voorbehouden parkeerplaatsen (Brugge)

19 25/10/2005: Accessibility of coaches and long distance buses for people with reduced mobility (Kortrijk) 17/11/2005: Akoestisch voetgangerssignaal (Antwerpen) 25/11/2005: Wablief (Antwerpen) Alle deelnamemappen van de gevolgde studiedagen worden in het documentatiecentrum van Westkans bijgehouden.

20 Deelname Westkans aan volgende werkgroepen Provincie West-Vlaanderen - Werkgroep Onthaal en Toegankelijk Provinciehuis - Kwaliteitskamer - PraKtijk - WinVORM - Stuurgroep Tolkenproject - Stuurgroep Rede van de Gouverneur - Toegankelijkheidsplatform West-Vlaanderen - Technische commissie Provinciale Verordening Vlaanderen Stuurgroep Toegankelijk Vlaanderen Technische werkgroep Toegankelijk Vlaanderen / Toerisme Vlaanderen denkgroep Infokantoor Toerisme Vlaanderen Grasmarkt

21 Diverse opdrachten Project gemeentehuizen De resultaten van alle gescreende gemeentehuizen werden persoonlijk voorgesteld aan de betrokken diensten van de gemeenten. Bij elk huisbezoek werd de wijze van doorlichten via het systeem van Toegankelijk Vlaanderen toegelicht a.d.h.v. de doorlichting van het desbetreffende gemeentehuis. Er werd ook duidelijk toegelicht hoe de gemeente met die concrete resultaten het gemeentehuis toegankelijk kan maken. Ook de resultaten werden gepubliceerd op de website van Toegankelijk Vlaanderen zodat de gebruikers die gegevens kunnen consulteren. Als afsluiter van het project werd op het persmoment, studiedag van 17 mei het handboek Hoe maak ik mijn gemeentehuis toegankelijk? voorgesteld aan alle contactpersonen toegankelijkheid van de gemeenten. De gemeenten kregen de kans om een tweede doorlichting te laten uitvoeren door Westkans na de concrete realisatie ter bevordering van de toegankelijkheid. Volgende gemeenten stapten daarop in: Jabbeke, Staden, Hooglede en Wervik. Eind september werden die actuele gegevens op de site van Toegankelijk Vlaanderen gepubliceerd. Vervolgproject gemeentehuizen De gemeenten kregen een tweede kans om in te schrijven op het vervolg project. Volgende gemeenten schreven zich in: Ichtegem, Moorslede, Waregem, Deerlijk, Ardooie, Middelkerke, Ingelmunster, Kortemark, Alveringem, Lichtervelde, Wevelgem, Tielt, Torhout en De Haan. Ook hier werden alle gemeenten persoonlijk op de hoogte gebracht van de resultaten. Alle gegevens werden ook gepubliceerd op de website van Toegankelijk Vlaanderen.

22 Project OCMW s en sociale huizen Ook alle West-Vlaamse OCMW s en sociale huizen kregen de kans om zich in te schrijven in een gelijkaardig project als bovenstaand. Ook hier worden die gebouwen doorgelicht volgens het systeem van Toegankelijk Vlaanderen en uiteindelijk gepubliceerd op de website in Katernen infomap Toegankelijkheid zoals het is PST startte in de lente 2004 met de infomap Toegankelijkheid zoals het is. De infomap dient voor de contactpersonen toegankelijkheid van de gemeenten. Drie maal per jaar wordt er een technische, praktische fiche vanuit Westkans uitgewerkt waarmee een gemeente direct aan de slag kan. In 2005 werden volgende katernen samengesteld: toegankelijkheid van inspraakvergadering en praktijkboek Hoe maak ik mijn gemeentehuis toegankelijk? en voorbehouden parkeerplaatsen. Europese Subsidiedossiers In 2005 zetelde Westkans samen met o.a. de Vlaamse Bouwmeester in de Kwaliteitskamer, ontstaan in het kader van doelstelling 2 Kustvisserijgebied en 5b phasing out Westhoek ingediende projecten. Een jury beoordeelt en adviseert projecten op ruimtelijke beeldkwaliteit en toegankelijkheid is een aspect dat mee speelt.

23 Toegankelijkheidsadviezen / Haalbaarheidsstudies In 2005 kregen wij 81 aanvragen. Deze kunnen als volgt onderverdeeld worden: Provinciale Dienst Gebouwen (Overheidsopdrachten en Patrimonium) Westkans gaf advies bij nieuwbouw, vernieuwing, renovatie en optimalisatie van het provinciale gebouwenpatrimonium en bij bouwprojecten met externe ontwerp- en studiebureaus. Subsidiedossiers Jeugdverblijfcentra Bij de toekenning van de subsidie is toegankelijkheid een essentiële voorwaarde, daarom beoordelen wij de aanvragen speciaal op toegankelijkheid. Wij verleenden ook rechtstreeks advies dat voorafgaandelijk opgemaakt werd, bij de aanvraag werd gevoegd en na uitvoering werd gecontroleerd. Subsidiedossiers Provinciaal Reglement Wij zijn betrokken geweest bij het vastleggen van de normen en de procedures voor het Provinciaal reglement betreffende de toegankelijkheid van infrastructuur van diensten en voorzieningen in de sector welzijn, opleiding en tewerkstelling. Ondertussen is het reglement van kracht sedert 30 juni Bij de toekenning van de subsidie is toegankelijkheid een essentiële voorwaarde, daarom beoordelen de erkende adviesbureaus de aanvragen speciaal op toegankelijkheid. Een aantal van deze dossiers vallen onder het VIPA (het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden). Diverse toegankelijkheidsadviezen Zowel particuliere organisaties als overheden van binnen (sommige zelfs van buiten) de provincie kwamen bij ons terecht voor toegankelijkheidsadviezen.

24 Toerisme Vlaanderen Sinds juni 2003 is Westkans één van de vier adviesbureaus inzake toegankelijkheid die door Toerisme Vlaanderen erkend zijn voor het voeren van doorlichtingen en het geven van toegankelijkheidsadvies aan de logiesverstrekkende bedrijven. Deze bedrijven kunnen genieten van een premie om werken uit te voeren inzake toegankelijkheid in het kader van het premiebesluit van de Vlaamse minister van Toerisme. De toegankelijkheidsdoorlichting wordt uitgevoerd in opdracht van de logiesaanbieder die infrastructuuraanpassingen wenst te doen op het vlak van toegankelijkheid voor personen met een handicap. 70% van de kosten van de doorlichting wordt door Toerisme Vlaanderen terugbetaald. De uitvoering van een toegankelijkheidsdoorlichting door een erkend adviesbureau is een essentiële voorwaarde om eventueel in aanmerking te komen voor een premie. De premie beoogt het verhogen van de toegankelijkheid van hotels voor personen met een handicap. Tot 30% van de kosten van de infrastructuuraanpassingen worden terugbetaald. De toegankelijkheidsdoorlichting bestaat uit: - een haalbaarheidsstudie: planstudie plaatsbezoek rapportage - een toegankelijkheidsadvies: knelpuntenrapport knelpuntenbespreking eindrapport In 2005 kregen wij acht nieuwe aanvragen binnen. Anderzijds heeft Westkans in 2005 een samenwerkingsovereenkomst ondertekend met Toerisme Vlaanderen gebaseerd op het Besluit van de Vlaamse Regering van 4 juni 2004, houdende de toekenning van subsidies voor de tewerkstelling van personeelsleden. Sofie Plasman en Katrien Savels werden hiervoor in dienst genomen voor de periode van 01/10/2005 tot 30/09/2006. Zij worden ingezet voor de uitvoering van toegankelijkheidsdoorlichtingen van toeristische en aanverwante infrastructuur (verblijfsaccommodatie, attracties, bezienswaardigheden, recreatieve voorzieningen, musea, strand en dijk, infokantoren en bezoekerscentra, groenvoorzieningen, parkeergelegenheden, openbare toiletten, openvaar vervoer, restaurants, cafés en winkels, ).

25 De accommodaties worden geselecteerd door Toerisme Vlaanderen. De doorlichtingen gebeuren volgens de Toegankelijk Vlaanderen methode en criteria en worden ingevoerd in de databank Toegankelijk Vlaanderen.

26 Euregio project Historiek Dit project kadert in een samenwerkingsverband waar we rond harmonisatie inzake onderzoekstechnieken en informatieverstrekking over toegankelijkheid van gebouwen en omgeving aan 't werken zijn tussen Vlaanderen en Nederland. Ook de vastgoedsector, winkeliersverenigingen en beleidsverantwoordelijken kunnen uit deze globale studie interessante en performante gegevens halen m.b.t. de economische meerwaarde van toegankelijke infrastructuur en verder denken aan toekomstperspectieven om de vergrijzende bevolking comfortabel aan het winkelen te houden. De partners - Projectverantwoordelijke: West-Vlaams Bureau voor Gelijke Kansen en Toegankelijkheid vzw Westkans (Brugge, West-Vlaanderen) - Adviesbureau Toegankelijke Omgeving vzw ATO (Sint-Niklaas, Oost-Vlaanderen) - Stichting het Klaverblad Zeeland, (Goes, Nederland) - Co-financiers: Provincies West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Zeeland Stad Roeselare en gemeenten Maldegem en Terneuzen. Waarom dit project? Ruim 14% van de bevolking heeft één of andere vorm van beperking: slechtziendheid, hardhorendheid, minder mobiel, Mits enkele, soms geringe aanpassingen aan de omgeving en de handelszaken, is een groot deel van deze mensen in staat om zich zelfstandig te verplaatsen en te winkelen. Het belang van de toegankelijkheid als instrument om bepaalde doelgroepen zoals o.a. personen met functiebeperking en ouderen te laten deelnemen aan activiteiten die ook een bijdrage betekenen aan de economie wordt vaak niet voldoende erkend. Dit is niet anders bij het grensoverschrijdend winkeltoerisme. De handelaars zijn onvoldoende bewust van de rol van toegankelijkheid in het aantrekken van nieuwe klanten. Een andere belangrijke factor hierbij is de onbekendheid van de handelaars en vastgoedsector met toegankelijkheid en het hoe en waarom ervan. Hierbij speelt de onderschatting van de grootte van de doelgroep en het economisch gewicht ervan ook een rol. Het ontbreken van informatie over de toegankelijkheid van de handelszaken en hun onmiddellijke omgeving is vaak een belemmering voor personen met een handicap om zelfstandig te gaan winkelen of zich verder te verplaatsen dan hun vertrouwde omgeving en winkels.

27 Door de afwezigheid van, of een tekort aan informatie is niet bekend hoe het gesteld is met de toegankelijkheid van de winkels. Het al dan niet geslaagd zijn van een winkelbezoek door o.a. personen met functiebeperking is afhankelijk van een goede planning, gebaseerd op de beschikbare informatie over toegankelijkheid. Gebrekkige toegankelijkheid van de winkels en de omgeving betekent dat o.a. personen met functiebeperking en ouderen niet of niet zelfstandig kunnen winkelen. Doelstellingen: - Ontwikkelen van instrumenten waarin het economisch nut van toegankelijkheid van winkels in het kader van grensoverschrijdend winkeltoerisme aangetoond en gepromoot worden. - Sensibiliseren van handelaars en de vastgoedsector door het aanbieden van informatie over de basisbeginselen van toegankelijkheid en de toepassing ervan in de praktijk. - Verzamelen en aanbieden van eenduidige informatie over de toegankelijkheid van winkels en de onmiddellijke omgeving ervan aan o.a. personen met functiebeperking en ouderen zodat ze gestimuleerd worden tot deelname aan grensoverschrijdend winkeltoerisme. Methodiek Om het project beheersbaar en overzichtelijk te houden hebben de partners het onderzoek beperkt tot één stad per provincie. De steden werden gekozen in functie van de volgende criteria: - grootte van de stad; - het belang van winkeltoerisme voor de stad; - de bestaande of toekomstige bouw- en verbeteringsplannen aan de winkelstraten; - de geografische ligging van de stad; - bereikbaarheid van de stad met verschillende vervoermiddelen. De volgende pilootsteden werden gekozen: Roeselare voor West-Vlaanderen, Maldegem voor Oost-Vlaanderen en Terneuzen voor de provincie Zeeland. In elke stad werd een gebied, meestal een winkelstraat, afgebakend. Om de mate van toegankelijkheid in kaart te brengen worden alle in dat gebied gelegen winkels onderzocht op hun toegankelijkheid. Daar het om grensoverschrijdend winkelen gaat gaan we ervan uit dat de toerist aan meer behoefte heeft dan alleen aan toegankelijke winkels. Daarom worden ook, de in directe omgeving liggende, parkeermogelijkheden, eet- en drankgelegenheden, openbare toiletten, bioscopen en schouwburgen onderzocht op hun toegankelijkheid. Eveneens wordt bereikbaarheid van de stad met openbaar vervoer en of eigen vervoer bekeken. Het ontwikkelen van de instrumenten, verzamelen van toegankelijkheidsinformatie ten behoeve van de doelgroep vergt onderzoek. Enerzijds naar de mate van toegankelijkheid (bestaande situatie) van de winkels en hun omgeving, anderzijds naar het economisch belang van toegankelijkheid in functie van grensoverschrijdend winkeltoerisme.

28 Naast een opmeting die te maken heeft met maatvoering in functie van fysieke toegankelijkheid zullen de deskundigen ook aandacht besteden aan niet meetbare gegevens. Dit zijn zaken die belangrijk zijn voor personen met een visuele, auditieve of mentale beperking. Op basis van die doorlichtingen zal een beoordeling gemaakt worden van de mate van toegankelijkheid (bestaande situatie) van elk object voor verschillende doelgroepen met specifieke functiebeperkingen. Per object zullen twee verslagen gemaakt worden. Eén verslag met de knelpunten en basisrichtlijnen aan de uitbater of eigenaar. Een tweede verslag, met de beoordeling van de toegankelijkheid en een beknopte toelichting ervan, wordt ten behoeve van de gebruikers aangeboden via een website en een brochure. Aan de hand van de meest voorkomende knelpunten bij de doorlichtingen en ander onderzoeksmateriaal zal een werkboek gemaakt worden met goede praktijkvoorbeelden om de vragen over toegankelijkheid te beantwoorden en om de economische meerwaarde ervan aan te tonen. Hierin wordt ook een plan van aanpak aangereikt dat de weg te werken knelpunten in functie van hun belang en complexiteit rangschikt. Er zal ook een vormingsmodule op maat van de handelaars ontwikkeld worden om hen wegwijs te maken in het hoe en waarom van toegankelijkheid. Door in kaart brengen van de bestaande situatie inzake toegankelijkheid van de winkels in het kader van dit pilootproject en het ter beschikking stellen van deze informatie via een website en een brochure komen we in hoge mate tegemoet aan de nood aan informatie van de personen met een functiebeperking. Het verzamelen en aanbieden van toegankelijkheidsinformatie op zich, werkt stimulerend op de deelname van de doelgroep aan het grensoverschrijdend winkelen. Het economisch nut van de toegankelijkheid wordt aangetoond en gepromoot in een werkboek of een handleiding. Hierin worden eveneens de noden en vragen van de handelaars beantwoordt. Dit koppelen we aan een vormingsmodule bestaande uit sensibilisatie voor en basisvorming inzake toegankelijkheid. Door hun verhoogde aandacht voor toegankelijkheid zullen de handelaars nieuwe potentiële klanten, o.a. personen met een functiebeperking en ouderen, beter bereiken. Dit zal tevens deze groepen stimuleren tot deelname aan grensoverschrijdend winkeltoerisme.

29 Versterkte Steden Wij werden in 2004 gevraagd door de dienst cultuur van de provincie West-Vlaanderen om het samenwerkingsverband tussen de versterkte steden in West-Vlaanderen, Noord-Frankrijk en Kent in Groot-Brittannië bij te staan inzake toegankelijkheid. In West-Vlaanderen ging het over Ieper, Menen, Lo, Nieuwpoort, Oostende en Veurne. Westkans heeft in 2004 in elke stad een vooropgestelde wandeling afgelopen en beoordeeld op vlak van toegankelijkheid. Er werden ook eventuele alternatieve circuits voorgesteld. Het eindresultaat, de publicatie van die wandelingen op kaart, werden in oktober 2005 voorgesteld in Ieper. In de andere landen werd hetzelfde systeem uitgewerkt. Deze publicatie kan worden aangevraagd bij provincie West-Vlaanderen, dienst cultuur.

30 Convenanten In 2004 sloten Nieuwpoort en Middelkerke een convenant af met Westkans. In 2005 sloot Oostende een convenant af met Westkans. Zij zijn de eerste gemeentebesturen in onze provincie die zich engageren om op structurele wijze toegankelijkheidsadvies te vragen aan vzw Westkans betreffende - Gemeentelijke infrastructuur: gebouwen, straten, pleinen, parken en alle ruimten die toegankelijk zijn voor het publiek en eigendom zijn van de gemeente; - Belangrijke verbouwingen: alle werken die betrekking hebben op de toegang, inrichting, functies van de ruimtes, circulatie in het gebouw en accommodaties; - Toegankelijkheid: zowel de rechtstreekse toegang, de bereikbaarheid en de bruikbaarheid van de infrastructuur; - Integrale toegankelijkheid: het kunnen gebruik maken van de infrastructuur en de voorzieningen voor iedereen. Het uitgangspunt is niet de jonge fitte gebruiker maar een breder gemiddelde dat rekening houdt met de noden van ouderen, kinderen, personen met een handicap, Bij ondertekening van een convenant krijgen de gemeenten 20% korting op de facturen voor o.a. volgende diensten: - Inventarisatie en doorlichting van de mate van toegankelijkheid van de bestaande infrastructuur; - Technisch advies op maat inzake integrale toegankelijkheid van de gemeentelijke infrastructuur. Verder kunnen zij steeds telefonisch bij ons terecht voor alle technische vragen.