Onderwerp Evaluatie jaarwisseling 2009/2010

Transcriptie

1 Gemeente Den Haag Burgemeester Retouradres: Postbus , 2500 DJ Den Haag De voorzitter van de Commissie Veiligheid, Bestuur en Financiën Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk BSD/ RIS Doorkiesnummer adres Aantal bijlagen Onderwerp Evaluatie jaarwisseling 2009/2010 Datum 4 februari 2010 Zeer geachte heer Smits, 1. Inleiding De jaarwisseling geeft een verbeterd beeld ten opzichte van vorig jaar. Er waren minder autobranden (23 ten opzichte van 52 vorig jaar) en overige incidenten. De Mobiele Eenheid hoefde niet op te treden en de totale schade aan gemeentelijke eigendommen daalde met 14 procent. Gelet ook op het verbeterde beeld na de jaarwisseling 2008/2009 blijkt de aanpak van de jaarwisseling effect te hebben. Ik bedank de bewoners, jong en oud, die op 31 december in grote getale vrijwillig de straat op zijn gegaan om de sfeer goed te houden. Verder bedank ik bewoners(organisaties) en ondernemers voor hun steun in de voorbereiding naar en tijdens de jaarwisseling. Ook de maximale inzet van de politie, brandweer, GHOR en de gemeentelijke diensten verdient alle lof. In mijn reactie op vragen van de media heb ik duidelijk gemaakt dat ik van mening ben dat de oudejaarsnacht vergelijkbaar is met een crisissituatie, die enkele uren aanhoudt. De enige manier om de jaarwisseling zoveel mogelijk in goede banen te leiden, is te blijven investeren in de voorbereiding en daarbij te zoeken naar verbeteringen. Vanzelfsprekend met de ervaringen van dit jaar en van de jaren ervoor. Het blijft zaak om niet te verslappen en waar nodig de grenzen van de wettelijke mogelijkheden op te zoeken. In deze evaluatie ga ik in op de voorbereiding en het verloop van de afgelopen jaarwisseling. De evaluatie vormt het vertrekpunt voor de aanpak van komende Oud- en Nieuw. 2. Aanpak jaarwisseling en accenten Doel van de aanpak was het bevorderen van een ordentelijk en goed verloop van de jaarwisseling. Mijn accenten waren. - versterking van de communicatie over de aanpak van de jaarwisseling; Inlichtingen bij E. Berg Postadres: Postbus , 2500 DJ Den Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: Internetadres:

2 BSD/ stimuleren van betrokkenheid van welwillende bewoners en ondernemers; - verdere vermindering van autobranden; - lik op stuk voor geweldplegers en vernielers; - alternatieven in de vorm van jongerenwerk, festiviteiten en functionele vreugdevuren; - extra huisvuilophaal en inzamelingsacties van kerstbomen en vuurwerkresten; - bescherming personeel hulpdiensten; - aanpak (illegaal) vuurwerk in relatie tot landelijke acties. Binnen Den Haag verzorgde het Ambtelijke Coördinatieorgaan Oud en Nieuw (Acon) de afstemming van de centrale activiteiten. Om zoveel mogelijk maatwerk te kunnen leveren, vond in de stadsdelen de locale afstemming tussen de hulp- en de gemeentelijke diensten plaats. Hierbij zijn bewonersinitiatieven, bewonersorganisaties, welzijnsorganisaties, woningcorporaties en ondernemers betrokken. 2.1 Versterking van de communicatie over de aanpak van de jaarwisseling Het doel van de communicatie was enerzijds om de Hagenaars bekend te maken met de voorbereiding op de jaarwisseling, de hierbij betrokken organisaties en de maatregelen. Hen is ook gevraagd om een bijdrage te leveren aan een goed verloop van de jaarwisseling. Anderzijds moest het duidelijk zijn wat de consequenties waren voor degene die zich niet aan de regels zou houden. Om deze doelen te bereiken is in afstemming met het Openbaar Ministerie, de hulpdiensten en de gemeentelijke diensten voorafgaand aan Oud en Nieuw een mediacampagne gehouden. Een campagne met een positieve toon, gericht op medewerking. Onderdelen van de campagne waren onder andere: een persoonlijke informatiebrief over de aanpak naar alle Hagenaars en 240 waarschuwingbrieven richting potentiële onruststokers (hotshots). Na afloop van de jaarwisseling is een dankbetuiging uitgegaan naar iedereen die een positieve bijdrage leverde aan de jaarwisseling. 2.2 Stimuleren van betrokkenheid van welwillende bewoners en ondernemers Vanuit de stadsdelen is extra actie ondernomen om welwillende bewoners, woningbouwcorporaties en ondernemers (winkeliers, aannemers, café-exploitanten) te betrekken bij de voorbereiding op de jaarwisseling. Dat leidde bijvoorbeeld tot zeer gewaardeerde ondersteuning van circa 100 vrijwilligers uit moskeeën en sportverenigingen in Den Haag Zuidwest. Ook spreek ik mijn waardering uit voor de ondersteuning van tientallen andere vrijwilligers, zoals buurtvaders, Jongeren 4 Youth in Transvaal, Al Hadaf in de Schilderswijk en betrokken bewoners in Ypenburg en Loosduinen. De extra inzet vanuit de stadsdelen leidde ook tot meer samenwerking en afstemming tussen de hulp- en de gemeentelijke diensten, bewoners, winkeliers, horecaondernemers, aannemers, scholen etc Verdere vermindering autobranden Zoals vermeld daalde het aantal autobranden met meer dan de helft. Van 52 vorig jaar naar 23 dit jaar. De meeste branden vonden net als vorig jaar plaats in het Centrum en Transvaal. De hulpdiensten en de gemeente investeerden, in samenwerking met de bewoners, enorm in het omlaag krijgen van het aantal autobranden. Teleurstellend was dat de Soepbus van de Kesslerstichting op de De La Reyweg in vlammen opging. Mede dankzij het beschikbaar stellen van een vervangende bus door Stichting Mooi heeft de dienstverlening aan de doelgroep hier niet onder geleden. Het zoeken naar de toedracht van de brandstichting heeft hoge prioriteit. Uitgebreid technisch onderzoek ter plaatse, een buurtonderzoek en een oproep via de media hebben helaas nog niet geleid tot bruikbare tips. Net als vorig jaar zette de politie in de aanloop van de jaarwisseling een speciaal opsporingsteam in. Dit team was belast met onderzoek naar de autobranden met als doel potentiële daders te laten weten dat ze in de gaten worden gehouden en om daders op te sporen. De ervaring van het team hielp bij het treffen van gerichte maatregelen, zoals het plaatsen van camera s, het aanbrengen van extra verlichting en het (mondeling en schriftelijk) wijzen van autobezitters op risico s.

3 BSD/ Bezorgde autobezitters, vooral uit het Centrum en Transvaal, konden hun auto s veilig en gratis of tegen gereduceerd tarief stallen in parkeergarages in Scheveningen, Centrum en Laak. Het openbaar vervoer van en naar die garages was gratis. Dit is op ruime schaal gecommuniceerd en 750 automobilisten maakten er gebruik van tegen 450 bij de jaarwisseling 2008/ Lik op stuk voor geweldplegers en vernielers In samenspraak tussen de gemeente, de politie, Halt en het OM is geïnvesteerd om de drempel voor potentiële geweldplegers en vernielers te verhogen, onder andere door waarschuwingsbrieven aan 240 mogelijke daders. Hiernaast is ingezet om de op heterdaad betrapte geweldplegers en vernielers lik op stuk te geven. Het arrondissementsparket reserveerde zittingsdata voor (super)snelrecht kort na de jaarwisseling. Al op 4 januari zijn 6 verdachten uit Haaglanden op de supersnelrechtzitting aangebracht en zijn de meesten direct veroordeeld. Onder de verdachten waren overigens geen mensen uit Den Haag. De overige jaarwisselingzaken worden binnen enkele maanden afgedaan. De politie zette in samenwerking met de gemeente extra in op het op heterdaad betrappen van vernielers van gemeentelijke eigendommen en het strafrechtelijk en financieel aanpakken daarvan. In aanloop naar en tijdens de jaarwisseling zijn enkele vernielers opgepakt, waaronder de vernieler van de straatverlichting op het Moerbeiplein. De gemeente verhaalt schade op deze personen. De insteek bij zowel het OM als bij Bureau Halt is daders een straf te geven in relatie tot de misdraging. Leer- en taakstraffen worden waar mogelijk toegepast in de wijk waar het delict is gepleegd. 2.5 Alternatieven in de vorm van jongerenwerk, festiviteiten en gedoogde vreugdevuren Op basis van ervaringen van vorig jaar richtten de welzijnsorganisatie de activiteiten (inclusief de openstelling van 28 jeugd- en buurthuizen) meer op de behoefte en wensen van de jongeren. Vanzelfsprekend bleef het uitgangspunt dat de activiteiten een directe bijdrage moesten leveren aan een ordelijk verloop van de jaarwisseling. De samenwerking tussen de jongerenwerkers en de politie verliep goed. Zoals eerder gemeld ben ik groot voorstander van spontane bewonersinitiatieven. In dat kader wordt komend jaar krachtig ingezet op het stimuleren van zowel jongere als oudere buurtbewoners om zelf activiteiten te organiseren die bijdragen aan goed en ordelijk verloop van de jaarwisseling. Vanuit de gemeente worden deze activiteiten maximaal ondersteund. 2.6 Extra huisvuilophaal en inzamelingsacties van kerstbomen en vuurwerkresten Dit jaar viel eerste kerstdag voor sommige wijken op een reguliere ophaaldag. Stadsbeheer investeerde maximaal in voorlichting om te voorkomen dat bewoners toch hun vuilnis buiten zetten. Het huisvuil werd op de eerstvolgende werkdag opgehaald. Daarnaast zette Stadsbeheer extra opruimcapaciteit (piketwagen met 24 uur beschikbaarheid) in om eventuele brandgevaarlijke situaties tegen te gaan. Dit werkte afdoende. De schoonmaakactie Vuurwerk en kerstbomen opgeruimd? Straat netjes! vond dit jaar voor wat betreft de kerstbomen al vóór de jaarwisseling plaats. Daardoor konden jongeren nog een stuk van hun schoolvakantie inzetten. Daarnaast was de inzet om het aantal rondslingerende kerstbomen in de grootste risicoperiode te beperken. Met bijna 500 opgehaalde kerstbomen vóór 31/12 is dit gedeeltelijk gelukt. De actie met vuurwerkzakken werd iets benadeeld doordat de kinderen op 4 januari weer naar school moesten. In totaal zijn vuurwerkzakken en kerstbomen ingeleverd (in 2008/2009: ). 2.7 Bescherming personeel hulpdiensten Tijdens de jaarwisseling registreerde de politie 44 geweldsincidenten in Den Haag, inclusief verbaal geweld en bedreiging. De toename ten opzichte van vorig jaar (11 keer) wordt gedeeltelijk verklaard door een registratie-effect. Het onderwerp krijgt meer aandacht en de tolerantiegrenzen zijn aangescherpt. Bij twee incidenten was een groep agenten betrokken. Ze deden allen aangifte. Er zijn geen incidenten bekend waarbij geweld richting brandweer- of ambulancepersoneel is gebruikt.

4 BSD/ Cameratoezicht Bij de aanpak van het geweld tegen hulpdiensten is een toenemende rol weggelegd voor het gebruik van mobiele camera s, onder andere bij de moutainbikers van de politie, op 6 politievoertuigen en 7 ambulances. Mogelijke daders hebben de extra risico s op herkenning snel in de gaten en de camera s zijn nuttig bij het verzamelen van bewijsmateriaal. Nieuw was dat Politie Haaglanden bewoners expliciet wees op de mogelijkheid om beelden over geweld, en vernieling elektronisch door te sturen. Hiervan is tien keer gebruik gemaakt. 2.9 Aanpak (illegaal) vuurwerk in relatie tot landelijke acties Landelijk is afgelopen jaar veel opsporingscapaciteit gestoken in het in kaart brengen van de structuren en organisaties, die zich bezig houden met de import van illegaal vuurwerk. Dit heeft geleid tot enkele grote vangsten en aanhouding van belangrijke daders. Ook Politie Haaglanden heeft met haar regionaal team vuurwerkspecialisten hiertoe bijgedragen, voor zover dat binnen de eigen bevoegdheden en mogelijkheden viel. In totaal heeft Politie Haaglanden ongeveer 2000 kilo vuurwerk in beslag genomen. De grootste vangst bedroeg een partij van 520 kilo Schade De schade aan de openbare ruimte, veroorzaakt tijdens de afgelopen jaarwisseling, is geraamd op Dit is 14 procent lager dan het schadebedrag bij de vorige jaarwisseling ( ). Het aantal beschadigde afvalbakken is vrijwel gelijk gebleven: 237 vorig jaar en 246 dit jaar. 3. Maatregelen Oud- en Nieuw 3.1. Maatregelen openbare ruimte * Bestrijding gladheid In de aanloop van de jaarwisseling ontstond gladheid op de straten. Hoewel de gladheid op 31 december grotendeels was verdwenen op de doorgaande routes, reed Stadsbeheer een gedeeltelijk preventieve strooironde in de ochtend. Achteraf bleek deze voorzorgsmaatregel niet nodig. * Preventief verwijderen brandbare materialen Net als vorig jaar zetten de stadsdelen voorafgaand aan de jaarwisseling één of meer huisvuilwagens in om brandbaar materiaal weg te halen. Hiernaast wezen zij ondernemers via een brief op hun verantwoordelijkheid voor het correct aanbieden en afvoeren van (bedrijfs)afval. Aan de verhuurders van containers voor bouw- en sloopafval is verzocht om tijdens de jaarwisseling alleen dichte containers te verhuren of deze periode niet in te plannen. Dit om te voorkomen dat open containers met brandbaar materiaal uit veiligheidsoverwegingen op kosten van de huurder weggesleept moesten worden. Tijdens de nacht van de jaarwisseling zetten de gemeentelijke- en de hulpdiensten 3 schoonmaaktreinen in voor het direct verwijderen van resten van toegestane vreugdevuren en grotere spontane vuren. Deze treinen (combinatie van een blusvoertuig, vrachtauto s en een shovel, beschermd door de politie) zijn ongeveer uur gestart. Verder geen bijzonderheden. Stadsbeheer startte in de ochtend van 1 januari 2010 direct met het verwijderen van nog aanwezige vuurresten. De prioriteit lag in eerste instantie bij het opruimen van de hoofdroutes. * Afronden/afschermen wegwerkzaamheden openbare ruimte De gemeente geeft ieder jaar opdracht aan eigen aannemers om wegwerkzaamheden tijdig voor Oud- en Nieuw af te ronden of loszittend materiaal, zoals stenen of trottoirtegels goed af te schermen. Dit is goed verlopen.

5 BSD/ * Verwijderen autowrakken en aanhangwagens Voorafgaand aan de jaarwisseling levert het Handhavingsteam extra inzet om lang geparkeerde, ongebruikte en in slechte staat verkerende auto s en aanhangwagens, zoveel mogelijk in overleg met de eigenaar, van straat te halen. Uitgebrande auto s zijn versleept naar een speciaal daarvoor gecreëerde ruimte in Zichtenburg en bij de voormalige brandweerkazerne Erasmusweg. * Hotspots en hotshots In de decentrale Acons zijn de risicolocaties (hotspots) in beeld gebracht. Mede aan de hand van een gezamenlijke schouw zijn op die locaties maatregelen getroffen, zoals extra verlichting en bewaking van risicovolle gebouwen. De politie bracht de mogelijke onruststokers (hotshots) in kaart. Voor de jaarwisseling namen wijkagenten contact op met jeugdgroepen om eventuele plannen in goede banen te leiden en te waarschuwen voor consequenties van wangedrag. Dit in overleg met het jongerenwerk. Zoals aangegeven heb ik de voornaamste Oud- en Nieuwrecidivisten aangeschreven. Het OM schreef daders aan die door de rechter tot een huisarrest waren veroordeeld tijdens de jaarwisseling. Dit om hen te wijzen op de gevolgen van een eventuele overtreding van het gebod. * Aanbrengen extra verlichting DSB bracht op diverse risicolocaties voor de jaarwisseling extra verlichting aan. Deze voorzieningen functioneerden goed. Een storing in het lichtnet in de Frans Halsstraat en omgeving (geen sabotage) werd opgevangen met adequate noodmaatregelen. * Plaatsen extra politiecamera s Net als vorig jaar plaatste de politie camera s op strategische punten bij verscheidene bekende of veronderstelde risicolocaties. Hier ging een preventieve werking van uit. Ook droeg het bij aan een betere aansturing van politie-eenheden. * Vreugdevuurlocaties Dit jaar zijn -net als vorig jaar- gedoogvuren gehouden op het Noorderstrand, het Zuiderstrand, aan de Paets van Troostwijkstraat, de Escamplaan en de Laan van Haamstede. De decentrale Acons maakten met de organisatoren van deze vreugdevuren afspraken over preventieve maatregelen en opslag van brandbare materialen. Bij alle vuurlocaties was de sfeer overwegend goed, met uitzondering van een incident in de voorfase op het Noorderstrand. Een man uit Delft is om nog onbekende redenen belaagd en mishandeld door een grote groep mannen. Omstanders en vrienden wisten de man te ontzetten. Hij is in het ziekenhuishuis behandeld aan letsel aan zijn hoofd en knie en verbleef daar een nacht ter observatie. Het politieonderzoek is nog gaande. Als dit onderzoek uitwijst dat er specifieke maatregelen moeten worden getroffen, informeer ik u hierover in het beleidskader aanpak jaarwisseling 2010/2011. In de voorfase wees ik het verzoek om een vreugdevuur op het King Olivereiland af omdat deze locatie onvoldoende bereikbaar is voor hulpdiensten in geval van calamiteiten. Plannen voor een illegaal vuur op de kruising Medemblikstraat/Den Helderstraat zijn in overleg tussen hulpdiensten en bewoners verijdeld, omdat ook deze plek te veel risico s bood. * Voorkomen van schade aan de openbare ruimte Stadsbeheer sloot ter voorkoming van schade op basis van inzichten van voorgaande jaren op diverse risicoplekken afvalbakken af of haalde ze weg. Uitgangspunt bleef om zoveel mogelijk afvalbakken in gebruik te laten, ter voorkoming van zwerfvuil. Alle papiercontainers en textielcontainers zijn vlak voor de jaarwisseling geleegd en daarna afgesloten. Op risicoplekken zijn ze weggehaald.

6 BSD/ Maatregelen gebouwen * Bouw- en slooplocaties Vanwege de risico s op brandstichting, vernieling en diefstal van materialen besteedt DSO voorafgaand aan de jaarwisseling extra aandacht aan bouw- en slooplocaties. Bouwinspecteurs zien erop toe dat bouwbedrijven en andere ondernemers brandbare of andere risicovolle materialen op bouw- en sloopterreinen goed opbergen, bewaken, verlichten of afvoeren. Deze maatregelen bleken afdoende. * Risicovolle gebouwen Risicovolle gebouwen kregen extra aandacht voorafgaand aan de jaarwisseling. De politie en de gemeentelijke diensten benaderden de eigenaren van gebouwen die, bijvoorbeeld door leegstand, extra risico liepen. Ook leegstaande gemeentepanden zijn in beeld gebracht. Waar nodig zijn preventieve maatregelen genomen, zoals tijdelijke verhuur, extra verlichting en extra toezicht/bewaking. OCW regelde extra bewaking voor 38 openbare- en particuliere basisscholen Bestuursrechtelijke maatregelen Naast de al bestaande bestuursrechtelijke maatregelen stelde het college voorafgaand aan de jaarwisseling twee tijdelijke alcoholverboden in op de locaties Moerbeiplein en Perenstraat/Abrikozenstraat e.o. Dit voor de periode van 29 december 2009 tot en met 1 januari De alcoholverboden werkten goed, vooral in preventief opzicht. 5. Inzet politie, brandweer en Ghor tijdens en na jaarwisseling 5.1. Inzet politie In de aanloop naar en tijdens de jaarwisseling zet de politie jaarlijks maximaal in. In de nacht ging het hierbij in Den Haag om bijna mensen, het tienvoudige van wat op een normale dag in dienst is. Tijdens de jaarwisseling zijn minder arrestaties verricht dan vorig jaar, namelijk 53 tegenover 104 in 2008/2009. Het aantal Halt-verwijzingen rond de jaarwisseling daalde naar 29. Vorig jaar was het aantal 75. De Halt-verwijzingen zijn vooral voor vroegtijdig afsteken van vuurwerk, vernieling en stichten van brand in de openbare ruimte. Net als vorig jaar was er geen noodzaak voor optreden van de Mobiele Eenheid Inzet brandweer De brandweer zette 14 brandweerwagens in; 1 meer dan vorig jaar. Het brandweerkorps had een erg drukke nacht maar kon, mede door regionale prioritering in personeel en materieel, op elke melding adequaat reageren. Er zat veel werk in 10 woningbranden (vorig jaar 20), een beginnende brand in een school en een middelbrand in een aantal kelderboxen aan het Gradaland. Het totale aantal meldingen op 31 december 2009 en 1 januari 2010 was 735 tegen 784 in dezelfde periode het jaar ervoor. 5.3 Inzet Ghor Hoewel het ambulancepersoneel een drukke nacht had, bleek de inzet van 15 ambulances voldoende. Uit de gegevens van de Ghor blijkt, dat tijdens deze jaarwisseling 97 slachtoffers met letsel als gevolg van vuurwerk, zich hebben gemeld bij de Haagse ziekenhuizen (tegen 86 vorig jaar). 6. Conclusie Al met al is dit jaar opnieuw een flinke stap vooruit gezet. De jaarwisseling is met hulp van goedwillende bewoners en ondernemers en maximale inzet van de politie, Ghor, brandweer en de gemeentelijke diensten minder heftig verlopen dan vorig jaar. Uiteraard blijf ik op zoek naar mogelijkheden om de schade en de overlast verder terug te dringen en de feestelijke aspecten te onderstrepen.

7 BSD/ In het beleidskader voor de komende jaarwisseling dat in het najaar verschijnt, kunt u van mij aanzetten verwachten voor een verdere verbetering van de succesvolle aanpak. Waar nodig zal ik hierbij de grenzen van de wettelijke mogelijkheden opzoeken. Met de meeste hoogachting, J.J. van Aartsen