Onderwerp Evaluatie Jaarwisseling 2011/2012

Transcriptie

1 Gemeente Den Haag Burgemeester Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag De voorzitter van de Commissie Bestuur Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk BSD/ RIS Doorkiesnummer adres Aantal bijlagen Onderwerp Evaluatie Jaarwisseling 2011/2012 Datum 26 april 2012 Zeer geachte mevrouw Michels-Spee, Op 1 januari 2012 gaf ik u via een persbericht mijn eerste indrukken over de jaarwisseling 2011/2012 op basis van de op dat moment bekende informatie. In deze evaluatie ga ik nader in op het verloop van de jaarwisseling. Met deze evaluatie start direct de voorbereiding op de komende jaarwisseling. De jaarwisseling is qua openbare orde minder druk verlopen dan in voorgaande jaren. Zo was het geweld tegen politiemensen en hulpverleners minder dan vorig jaar. Op verreweg de meeste plaatsen verliep het rustig en feestelijk. Alleen in Ypenburg moest de Mobiele Eenheid rond 1.00 uur kort optreden. Hartverwarmend en vooral zeer effectief was de inzet van enkele honderden rolmodellen in Escamp, Transvaal en Schilderswijk-west. In deze wijken vonden geen grote openbare orde problemen plaats. Door de aanwezigheid van de rolmodellen kon bijvoorbeeld worden voorkomen dat de sfeer omsloeg toen de elektriciteit op het Anna Blamanplein uitviel. De organisatie van het Project Rolmodellen verdient alle lof. Lof die er natuurlijk ook is voor de jongerenwerkers en welzijnswerkers die wijkbewoners enthousiasmeerden om een positieve bijdrage te leveren tijdens de jaarwisseling. Deze professionals waren ook in de avond en de nacht in touw om te helpen de jaarwisseling zo plezierig mogelijk te laten verlopen. Geconstateerd is dat er dit jaar beduidend meer zwaarder illegaal vuurwerk is gebruikt dan voorgaande jaren. Dit leidde tot meer schade aan gemeentelijke eigendommen. Vooral de nieuwe kostbare parkeerautomaten moesten het ontgelden. Er sneuvelden ondanks de preventieve maatregelen 13 automaten van ,00 per stuk. Heftig was de explosie naast het Stadsdeelkantoor Laak. Er was schade aan de gevel en binnen het Stadsdeelkantoor. Inlichtingen bij E. Berg Postadres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: Internetadres:

2 BSD/ Ook het aantal vuurwerkgerelateerde slachtoffers dat zich meldde in de ziekenhuizen steeg behoorlijk. Van 48 vorige jaarwisseling naar 93 dit jaar. Met deze ervaringen in het achterhoofd zetten we extra in op preventieve maatregelen. Inzet van politie, brandweer en ambulancepersoneel tijdens en na de jaarwisseling - De politie zette in de aanloop naar en tijdens de jaarwisseling maximaal in. In de nacht waren 650 agenten op de been. Zoals eerder is gemeld, trad de ME eenmaal kort op in Ypenburg. - Het aantal meldingen voor de brandweer in de nacht was minder dan vorig jaar (688 tegen 742). Met 14 brandweerauto s, een verdubbeling van het reguliere aantal, had de brandweer voldoende materieel voorhanden om deze branden het hoofd te bieden. - Voor het ambulancepersoneel bleek het dit jaar een drukkere nacht dan vorig jaar. Wel was het ambulancepersoneel met 15 ambulances voldoende uitgerust. Zoals aangegeven, is het aantal door vuurwerk gewonde personen dat naar het ziekenhuis moest, behoorlijk gestegen ten opzichte van vorige jaarwisseling. Uit informatie van de ziekenhuizen MCH Westeinde, MCH Antoniushove, HAGA Leyenburg, HAGA Rode Kruis en Bronovo bleek dat er 93 slachtoffers waren tegen 48 vorige jaarwisseling. De aanpak Uitgangspunt van de aanpak jaarwisseling was het beleidskader Jaarwisseling 2011/2012. Vastgehouden is aan een succesvol gebleken koers. Met extra accent op:» het verder vergroten van betrokkenheid van jonge bewoners en ondernemers;» stimuleren van activiteiten die de feestvreugde in goede banen kunnen leiden en uitwassen voorkomen.» voortzetten van lik-op-stuk beleid met toepassing van de Overlastwet, supersnelrecht en (particulier) schadeverhaal waar mogelijk; Initiatieven van bewoners en ondernemers Alleen al via het project Rolmodellen hebben dit jaar enkele honderden vrijwilligers zich ingezet voor een goed verloop van de jaarwisseling. Dit project, waaraan veel jongeren deelnamen, liep in Escamp, Transvaal en Schilderswijk-West. Ook in andere stadsdelen hebben jongeren- en welzijnswerkers zich ingespannen om jongeren en volwassenen te enthousiasmeren een positieve bijdrage te leveren. Dat heeft geleid tot diverse nieuwe bewonersinitiatieven. Bijvoorbeeld de wijkbewoners rond het Elandplein die vanwege onvrede over de vernielingen vorige jaarwisseling, dit jaar de wacht hebben gehouden. Of jongeren in Bezuidenhout-West die samen met jongerenwerkers in de avond op straat surveilleerden en andere jongeren aanspraken om ze over te halen naar activiteiten in het opengestelde welzijnsgebouw te gaan. Ik heb deze en enkele andere bewonersinitiatieven, voorafgaand aan de jaarwisseling bezocht en ik ben zeer enthousiast over de bevlogenheid van de vrijwilligers. Het is inmiddels een traditie dat we al deze mensen die - soms al jaren - hun steentje bijdragen een bedankbrief sturen. We zijn erg blij met hun inzet. Organiseren van activiteiten Net als vorig jaar zijn er in een groot aantal buurthuizen en jongerencentra activiteiten georganiseerd. Het aantrekkelijke aanbod van jongerenactiviteiten droeg zeer zeker bij aan een rustigere jaarwisseling. Veel jongeren hebben deze activiteiten bezocht. Door het vooraf stellen van duidelijke regels aan de jongeren en het maken van goede afspraken tussen politie en jongerenwerkers zijn deze activiteiten naar behoren verlopen. De sfeer bij de vreugdevuren Noorderstrand, Zuiderstrand, Paets van Troostwijkstraat, Purmerendstraat en Fakonahof was goed. De vuren droegen bij aan de feestvreugde. De afspraken die met de organisatoren zijn gemaakt zijn goed nagekomen.

3 BSD/ Voor de jaarwisseling informeerde ik u over het niet doorgaan van het vreugdevuur op de Laan van Haamstede. De locatie was niet meer beschikbaar, vanwege bebouwing. Een andere geschikte locatie bleek na goed overleg met de organisatie, niet voorhanden. Tijdens de jaarwisseling zijn 3 schoonmaaktreinen ingezet voor het direct verwijderen van resten van toegestane vreugdevuren en grotere spontane vuren. Dit bleek net als in de laatste jaren ruim voldoende. Bezien wordt om het aantal schoonmaaktreinen te verminderen. Gerichte benadering van (potentiële) onruststokers Tijdens de afgelopen jaarwisseling heb ik aan 27 personen een gebiedsverbod opgelegd op grond van mijn bevoegdheid in de Wet Maatregelen Bestrijding Voetbalvandalisme en Ernstige Overlast. Politie Haaglanden heeft in vier gevallen overtreding een geconstateerd: drie maal tijdens de jaarwisseling en éénmaal achteraf via cameraopname. Deze personen zijn vervolgd. Ter volledigheid, in twee zaken is bezwaar aangetekend tegen mijn besluit tot het opleggen van een gebiedsverbod. Beide zaken liggen op dit moment onder de rechter. Het OM heeft de mensen aangeschreven die vorig jaar door de rechter zijn veroordeeld tot huisarrest tijdens de jaarwisseling, om hen te wijzen op de gevolgen van een eventuele overtreding. De politie heeft erop toegezien dat zij inderdaad binnen zijn gebleven. Hiernaast waarschuwde ik 90 hotshots en hun ouders/verzorgers bij brief. Deze personen waren in het verleden - in het bijzonder afgelopen jaar - betrokken bij diverse incidenten. De politie reikte de brief uit en wees hen in het bijzijn van hun ouders/verzorgers erop dat de politie ze in de gaten hield en dat elke misstap direct voor hen negatieve gevolgen zou hebben. Lik-op-stuk-beleid Met het OM zijn voorafgaand aan de jaarwisseling afspraken gemaakt over het toepassen van supersnelrecht voor personen die tijdens de jaarwisseling geweld gebruiken tegen de hulpdiensten. Het OM reserveerde voor 3 en 4 januari 2012 speciaal zittingsdagen bij de Arrondissementrechter. Er kwamen geen Haagse zaken in aanmerking voor supersnelrecht. In totaal zijn er rond de jaarwisseling 166 mensen aangehouden (73 vorig jaar). Mede door de degelijke voorbereidingen van alle betrokken partijen, waaronder de inzet van de Rolmodellen en andere Hagenaars, was het mogelijk om vaker in een vroeg stadium in te grijpen. Hierdoor zijn veel aanhoudingen verricht voor verhoudingsgewijs lichtere vergrijpen. In het Beleidskader Jaarwisseling 2011/2012 gaf ik aan dat de pakkans voor vernielers, ondanks alle maatregelen beperkt is. Het is donker, her en der zijn brandjes, veel mensen op straat en er wordt veel knal- en siervuurwerk afgestoken. Dat is des te meer reden dat plegers behalve op strafrechtelijke vervolging ook kunnen rekenen op een schadeclaim. Ook in gevallen waarin de verhaalskosten hoger zijn dan de mogelijke schadevergoeding. Het doel is om duidelijk te maken dat vernieling niet wordt geaccepteerd. Tijdens de jaarwisseling zijn in Escamp en Centrum 6 personen aangehouden wegens het vernielen van prullenbakken en een boom. Op deze personen is de schade verhaald. Dit jaar is voor feiten gerelateerd aan de jaarwisseling 48 maal naar Halt verwezen. Dat is 12 keer minder dan vorig jaar. Jongeren krijgen Halt-verwijzingen vooral voor het vroegtijdig afsteken van vuurwerk, vernieling en brandstichting in de openbare ruimte. Daders die een leer- of taakstraf krijgen opgelegd (via Halt of via het OM) krijgen zoveel mogelijk een straf die een relatie heeft met het gepleegde feit. Inzet is om deze straffen ten uitvoer te leggen in de buurt waarin het delict is gepleegd.

4 BSD/ Preventieve maatregelen Zowel op het Moerbeiplein als in de Perenstraat/Abrikozenstraat zijn tijdelijke alcoholverboden ingesteld. In combinatie met andere maatregelen (zoals extra verlichting en hulp van enkele bewoners) heeft dat goed gewerkt. Conform het Beleidskader Jaarwisseling 2011/2012 zijn op basis van de gezamenlijke schouw door betrokken gemeentelijke diensten en hulpdiensten preventieve maatregelen getroffen op de risicolocaties. Voorbeelden van preventieve maatregelen zijn: aanbrengen van extra verlichting en tijdelijke camera s, afsluiten/weghalen van afvalbakken, papier- en glascontainers en weghalen brandbaar materiaal. Autobranden In de aanloop naar de jaarwisseling is veel aandacht besteed aan het voorkomen van autobranden. Bewoners zijn hierbij nauw betrokken. Net als voorgaande jaren zette de politie een speciaal opsporingsteam (Oscarteam) in. Dit team staat onder leiding van een officier van justitie. Aan de Bond van Verzekeraars is voor de jaarwisseling verzocht om het doen van aangifte bij de politie in dit soort zaken te stimuleren. De informatie in de aangifte draagt bij aan de opsporing van daders en het treffen van preventieve maatregelen. Mede op grond van informatie vanuit het Oscarteam is een reeks gerichte maatregelen genomen, zoals het tijdelijk plaatsen van camera s en het aanbrengen van extra verlichting. Vanaf begin oktober hebben de stadsdelen en de handhavingsteams zich ingespannen om lang geparkeerde, ongebruikte en in slechte staat verkerende auto s en aanhangwagens van straat te halen. Dit gebeurde zoveel mogelijk in overleg met de eigenaar. Autobezitters zijn (mondeling en schriftelijk) gewezen op risico s. De gemeente regelde in samenwerking met enkele parkeergarages en de HTM, dat bezorgde autobezitters hun auto gratis of tegen gereduceerd tarief konden stallen in parkeergarages in Scheveningen, Centrum, Escamp, Haagse Hout, Segbroek en Laak. Het openbaar vervoer van en naar die garages was gratis. Deze mogelijkheid is breed onder de aandacht gebracht, vooral in Transvaal, Segbroek, Laak en andere gebieden waar autobranden in vorige jaren zijn voorgekomen. Van de beschikbare 5660 parkeerplaatsen zijn er 837 benut, iets meer dan vorig jaar (toen waren het er 750). Ondanks alle maatregelen in de afgelopen jaren is het fenomeen geen halt toegeroepen. Het is een laffe daad die snel en zeker in een drukke nacht als de jaarwisseling onopvallend kan worden uitgevoerd. Dit neemt niet weg dat we alle inspanningen onverminderd voortzetten om autobranden tijdens de jaarwisseling te voorkomen. Geweld tegen politie en hulpdiensten Er waren dit jaar minder geweldsincidenten tegen de politie; 24 tegen 34 vorig jaar. Het brandweerpersoneel is tijdens de jaarwisseling viermaal geconfronteerd met geweld. Drie keer was er sprake van verbale bedreiging. De vierde keer was op het Kaapseplein. Een hard voorwerp afkomstig van omstanders beschadigde het zijraam van de brandweerauto. Van alle gevallen is aangifte bij de politie gedaan. Ik ben verheugd te hebben vernomen dat het ambulancepersoneel niet is geconfronteerd met geweldsincidenten. Er geldt sinds enkele jaren een verhoogde strafeis bij geweld tegen werknemers die een publieke taak uitvoeren. Ook zijn er diverse publiciteitscampagnes gevoerd. De gemeente haakt hierbij aan door onder andere in haar contacten met bewoners (bewonersorganisaties, scholen, jeugdcentra etc.) te wijzen op de maatschappelijke functie van de hulpdiensten en de ontoelaatbaarheid van agressie tegen hen. Ook waren er goede afspraken tussen de (hulp)diensten over effectieve ondersteuning door de politie. Daarnaast zijn hulpverleners getraind in het voorkomen van en met het omgaan met agressie.

5 BSD/ Aanpak (illegaal) vuurwerk De politie Haaglanden nam dit jaar met kilo beduidend meer illegaal vuurwerk in beslag dan vorig jaar (2.000 kilo). Dit jaar is ook meer zwaar vuurwerk in beslag genomen. Politie Haaglanden heeft onder andere een aanvoerlijn stopgezet van gevaarlijk zwaar vuurwerk afkomstig uit Polen. Ruim voor komende jaarwisseling ga ik met de woningcorporaties in overleg om te komen tot afspraken over de opslag van dit soort vuurwerk in hun woningen. Vernielingen en beschadigingen van gemeentelijke eigendommen (parkeren, verlichting en straatmeubilair) Meest opvallende schadepost was dit jaar de 13 vernielde parkeerautomaten van ,00 per stuk. Om deze kapot te maken, gebruikten de daders gelet op de schade, zeer zwaar vuurwerk. De totale schade bij de afdeling Parkeren was ,00. Dat is ,00 meer dan vorig jaar. Bezien wordt op welke wijze de parkeerautomaten komende jaarwisseling beter beschermd kunnen worden. De schade aan het straatmeubilair steeg met 13 procent naar ,00. Hier tegenover staat de daling van de schade aan straatverlichting met ,00. De totale schade aan straatverlichting kwam hiermee uit op ,00. Communicatie Doel van de communicatie was het oproepen van Hagenaars om samen met politie en gemeente te werken aan een feestelijke jaarwisseling. Ook is er nadrukkelijk gewezen op de regels en de consequenties voor mensen die de jaarwisseling verstoren. Er is zoveel mogelijk stadsdeelgericht gecommuniceerd via internet en gedrukte middelen, zoals wijkkranten, een special van de Politiepost, groot artikel in de Stadskrant, een reportage in TeamWest en op Om de jongeren beter te kunnen bereiken is dit jaar gebruik gemaakt van social media zoals Twitter en Facebook. Hiernaast is door middel van aansprekende filmpjes op internet aan jongeren duidelijk gemaakt dat de jaarwisseling feestelijk is, dat verstoring ervan nadelig consequenties heeft en dat het afsteken van vuurwerk gevaren met zich meebrengt. Deze filmpjes zijn 3000 maal bekeken. Inzamelingsacties van kerstbomen en vuurwerkresten ( 30 december en 2 tot en met 6 januari) Op 30 december startte de actie met de mogelijkheid kerstbomen in te leveren. Er zijn ruim meer kerstbomen en zakken vuurwerkresten ingeleverd dan vorig jaar tijdens de inzamelingsactie. In totaal brachten meer dan 300 kinderen (exclusief de meehelpende broertjes, zusjes en vriendjes) ruim kerstbomen en zakken op. De kinderen ontvingen hiervoor crownies waarmee ze konden sparen voor bijvoorbeeld skiën in de Uithof of bioscoopkaartjes. Al met al is de jaarwisseling qua openbare orde minder druk verlopen dan vorig jaar. In het bijzonder baart de toename van zwaarder illegaal vuurwerk en het misbruik van consumentenvuurwerk mij zorgen. Niet voor niets heb ik in G4 verband het initiatief genomen om onderzoek te doen naar alternatieven voor de vuurwerktraditie. Daarbij wordt onder andere gekeken naar wat dit betekent voor de handhaving, de benodigde personele capaciteit en welke kosten daarmee gemoeid zijn. Ik wil u hierover voor de zomer van 2012 nader informeren. Maar het vrij algemene gevoelen in Nederland dat er nu eenmaal een vastgeroeste traditie bestaat om de oud- en nieuw uren te gebruiken voor het trappen van rotzooi - om het in heldere taal te zeggen is wel aan een omslag toe. Met de meeste hoogachting, J.J. van Aartsen