Burgemeester. De voorzitter van Commissie Bestuur. Geachte voorzitter,

Transcriptie

1 Gemeente Den Haag Burgemeester Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag De voorzitter van Commissie Bestuur Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk BSD/ RIS Doorkiesnummer adres Onderwerp Beleidskader Jaarwisseling 2013/2014 Aantal bijlagen 1 Datum 20 november 2013 Geachte voorzitter, De Haagse aanpak van de jaarwisseling slaat aan. Een aanpak met aan de éne kant een scala van maatregelen en mogelijkheden om er een feest van te maken en anderzijds een lik op stukbeleid voor kwaadwillenden, die de viering van oud en nieuw willen verstoren. Een korte terugblik leert dat de jaarwisseling 2012/2013 over het algemeen feestelijk is verlopen. Maar u kunt erop rekenen dat positieve resultaten uit het verleden geen aanleiding voor mij zijn om achterover te leunen. Ik zet de succesvolle aanpak van de afgelopen jaren onverminderd voort en blijf bovendien zoeken naar verbeteringen. Zo heb ik eerder een stevig standpunt ingenomen ten aanzien van de vuurwerktraditie. Ik maak me ernstig zorgen over het afsteken van consumentenvuurwerk. Rationeel is deze traditie niet te verdedigen, vanwege de schade en overlast die er mee gepaard gaat. Maar gelet op het draagvlak voor vuurwerk in de maatschappij is de tijd nog niet rijp voor drastische maatregelen op dit punt. De inzet in de komende periode moet wat mij betreft dan ook gericht zijn op het geleidelijk en consequent verminderen van de schade en overlast. Uitgangspunten hiervoor zijn: Hagenaars wijzen op hun verantwoordelijkheid, een maximale en efficiënte inzet van de hulpdiensten en het terugdringen van de verkoop en het gebruik van zwaar en illegaal vuurwerk. Onlangs heb ik mijn bezorgdheid over de verkoop en het gebruik van zwaar illegaal vuurwerk onder de aandacht gebracht van de Minister van Veiligheid en Justitie. Ik begrijp dat vanuit het Ministerie van Veiligheid en Justitie en vanuit het Ministerie van Infrastructuur en Milieu stevig wordt ingezet op het voorkomen dat illegaal vuurwerk in Nederland op de markt wordt gebracht. Er zijn bijvoorbeeld afspraken gemaakt met belangrijke invoerlanden zoals Polen, Tsjechië, China en Italië om illegaal vuurwerk in vroegtijdig stadium te kunnen onderscheppen. Ook is er contact met Postorderbedrijven; deze hebben instructies ontvangen hoe ze vuurwerkpakketten kunnen herkennen. Inlichtingen bij E. Berg Postadres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: Internetadres:

2 BSD/ Van mijn kant blijf ik maximaal inzetten op het optimaal waarborgen van de veiligheid van onze hulpverleners en het voorkomen van overlast en schade in de stad. In deze brief ga ik kort in op de accenten voor de komende jaarwisseling. In de bijlage kunt u nadere informatie vinden over de aanpak en de uitgangspunten van de jaarwisseling. Accenten aanpak jaarwisseling 2013/2014. Voorkomen schade Er worden bijzonder veel maatregelen getroffen om schade aan particuliere- en gemeentelijke eigendommen te voorkomen. Bij het treffen van fysieke maatregelen houden we zo veel mogelijk rekening met het misbruik van (zwaar illegaal) vuurwerk. De politie zet ook dit jaar extra in op de opsporing van zwaar vuurwerk en op autobranden. Alle vernielers van gemeentelijke eigendommen ontvangen een schadeclaim. Ongeacht de hoogte van het schadebedrag. Verder vergroten van betrokkenheid Om overlast en schade te voorkomen streven we er naar om ook dit jaar zoveel mogelijk goedwillende Hagenaars op straat te krijgen rond de jaarwisseling. De overtuiging en de ervaring is dat hiervan een preventieve werking uitgaat. De gemeente en de politie zijn hierover al enige tijd in gesprek met bewoners en bewonersorganisaties. Niet alleen met als doel om extra ogen en oren op straat te krijgen maar zeer zeker ook vanwege het organiseren van buurtactiviteiten of schoonmaakacties. Daarnaast zullen de gemeentelijke handhavers in samenspraak met de politie op 29 en 30 december tot uur en op de 31 december tot uur hun eigenlijke taken uitvoeren. Stimuleren vreugdevuren en andere feestelijke wijkactiviteiten De gemeente staat positief tegenover vreugdevuren of andere feestelijk activiteiten die verantwoordelijke bewoners willen en kunnen organiseren. Vanzelfsprekend onder strikte voorwaarden, zoals een goede, betrouwbare en aanspreekbare organisatie. Op dit moment is bekend dat voor 5 locaties plannen zijn om een vreugdevuur te organiseren. Dit zijn: Noorderstrand, Zuiderstrand, Paets van Troostwijkstraat, Fakonahof en Purmerendstraat. Ik merk hierbij op dat alle aanvragen voor vreugdevuren strikt worden getoetst op (brand)veiligheid. Voortzetten lik op stuk beleid Potentiële raddraaiers (hotshots) krijgen ruim voor de jaarwisseling een waarschuwing. Wie zich toch misdraagt, krijgt te maken met ons lik op stukbeleid, onder meer via (super)snelrecht en ZSM. In het bijzonder noem ik nog het geweld tegen hulpverleners. Het is evident dat dergelijk geweld onacceptabel is. We zetten dan ook alle mogelijke middelen binnen het straf- en bestuursrecht in om onruststokers te laten voelen dat hun gedragingen niet geaccepteerd worden. Tot slot Onze aanpak bouwt voort op de positieve ervaringen van afgelopen jaren. Deze aanpak moet leiden tot een prettige jaarwisseling voor iedereen. Uw commissie ontvangt zoals gebruikelijk op 1 januari een eerste indruk van het verloop. Met de meeste hoogachting, J.J. van Aartsen

3 BSD/ BIJLAGE 1: Aanpak jaarwisseling 2013/2014, de praktische uitgangspunten 1. Algemeen Hieronder staan de uitgangspunten die gelden voor de aanpak van de jaarwisseling 2013/2014. Deze uitgangspunten zijn gebaseerd op de ervaringen van de afgelopen jaren. Bij het voorbereiden van de maatregelen en het opstellen van de aanpak is uitgegaan van minimaal de jaarlijks gebruikelijke inzet door de hulpdiensten en de betrokken (gemeentelijke) organisaties. Richtinggevend bij de aanpak zijn: denken in termen van risico s en aantasting van leefbaarheid en van openbare orde en veiligheid; bepalen van maatregelen aan de hand van de risicoanalyse stadsdelen; gezamenlijke aanpak van straatvuren door politie en brandweer; eventueel plaatsen van containers voor de opslag van brandbare materialen alleen op verzoek van de politie (opdracht politie); strakke tolerantiegrenzen op locaties waar vorig jaar problemen waren; schadeverhaal en sanctiebeleid waar dat maar enigszins mogelijk is; controle en handhaving vuurwerkverkooppunten door politie, brandweer en DSB/Milieu; planmatige uitvoering en coördinatie inzet opruimmaterieel in jaarwisselingnacht en ochtend; effectieve inzet van de zogenaamde schoonmaaktreinen (samenwerkende combinatie van een blusvoertuig, 2 vrachtauto s en zonodig een shovel) in de avond/nacht van de jaarwisseling door een goede instructie van het personeel en het zoveel mogelijk rijden volgens vastgestelde routes; flexibiliseren van inzet van schoonmaak- en blusmaterieel, zowel in tijd als qua samenstelling; investeren in groepen jongeren gedurende het gehele jaar; 2. Organisatie aanpak jaarwisseling (Den Haag en regionaal) Diverse organisaties bereiden zich vanuit hun verantwoordelijkheid voor op de jaarwisseling. Dit zijn onder andere: politie, brandweer, geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (GHOR), gemeentelijke diensten, welzijnsorganisaties, woningcorporaties, talrijke bewoners(organisaties) en ondernemers. Centraal voor Den Haag Het Ambtelijk Coördinatieorgaan Oud en Nieuw (Acon) zorgt voor een goede samenwerking tussen deze partijen op stedelijk niveau. De Acon informeert de burgemeester over het verloop van de voorbereiding en de eventuele knelpunten. Stadsdelen In de stadsdelen regisseren de stadsdeeldirecteuren de lokale afstemming tussen de hulp- en gemeentelijke diensten. Zij bevorderen dat de welzijnsorganisaties, woningcorporaties, ondernemers, bewonersorganisaties en burgerinitiatieven (waaronder nachtpreventie, buurtpreventie- en buurtinterventieteams en straatvertegenwoordigers) actief meedenken, meepraten en meewerken. Elk stadsdeel maakt voor haar gebied een risicoinventarisatie. Hierin staan de maatregelen die worden getroffen in risicogebieden (hotspots). Bijvoorbeeld extra verlichting, politiecamera s, weghalen vuilcontainers, extra vuilnisophalen etc.. Ook staan erin de activiteiten voor de jeugd en de afspraken ten aanzien van de bereikbaarheid van de hulpdiensten en de jongerenwerkers. De risicoinventarisaties worden via de centrale Acon ter beoordeling voorgelegd aan de Driehoek. Regionaal Ook dit jaar heeft het bestuur van Veiligheidsregio Haaglanden (Politie Haaglanden, Brandweer en GHOR) een regionaal kader opgesteld, waarin hun richtlijnen staan voor de lokale voorbereiding op de jaarwisseling. Dat moet leiden tot een betere afstemming van de inzet van materieel en personeel en maximale flexibiliteit in de inzet van brandweereenheden. Uitgangspunt is dat aan Den Haag minimaal dezelfde inzet wordt geleverd als bij de laatste jaarwisseling.

4 BSD/ De gezamenlijke hulpdiensten werken net als vorig jaar met een geïntegreerde intake en prioritering van meldingen op de meldkamer. 3. Vreugdevuren in de stadsdelen Omdat tijdens de jaarwisseling niet alle vuren kunnen worden voorkomen of bestreden, worden voor een aantal locaties met de organisatoren afspraken gemaakt over de omstandigheden waaronder niet zal worden ingegrepen. Op dit moment is bekend dat voor 5 locaties plannen zijn om een vreugdevuur te organiseren. Dit zijn: Noorderstrand, Zuiderstrand, Paets van Troostwijkstraat, Fakonahof en Purmerendstraat. De uitgangspunten bij een vreugdevuur zijn: het vuur moet bijdragen aan een positief verloop van de jaarwisseling en mag niet de openbare orde en veiligheid aantasten; brandweer en politie bepalen gezamenlijk de uit oogpunt van (brand)veiligheid toelaatbare omvang en situering van een brandstapel; hierbij wordt in ieder geval rekening gehouden met de aard van de locatie en de weersomstandigheden; er worden geen vuren toegestaan op de hoofdroutes van de hulpdiensten en het openbaar vervoer en op asfaltverharding en wegbelijning; de opbouw van de vuurstapel vindt niet eerder plaats dan op 31 december en nadat de locatie is gemarkeerd en/of op de locatie een beschermende zandlaag is aangebracht, tenzij met de organisatie op dat gebied andere afspraken zijn gemaakt; de vreugdevuren worden niet voor de jaarwisseling aangestoken; de vuren of de vuurstapels bevatten geen stoffen of zaken, die onwettig zijn verkregen, schadelijk zijn (zoals autobanden en autowrakken), hoogvluchtig zijn (bijvoorbeeld benzine), of een zeer hoge hittestraling of vliegvuur kunnen veroorzaken; de opslag van brandbaar materiaal leidt niet tot gevaar of wanordelijkheden; pallets mogen niet in een woonbuurt worden opgeslagen; tijdig beschikbaar zijn van goed kaartmateriaal voor de opbouw van vuurstapels; ter plaatse aanwezig zijn van een contactpersoon van de organisatie bij het leggen van beschermende zand- en eventuele rijplaten. De verantwoordelijkheid voor het vreugdevuur, inclusief de veiligheid van omstanders, ligt bij de organisatie. Als de afspraken niet worden nagekomen, of wordt gehandeld in strijd met de voorwaarden, onderneemt de politie actie. De brandweer treedt op als ze een brandgevaarlijke situatie constateert. De dienst Stadsbeheer verwijdert, na verzoek van de politie, brandbare materialen uit opslagplaatsen en uit brandstapels. Tevens zal ze de restanten opruimen van vuren, die voortijdig zijn beëindigd. De politie houdt hierbij in de gaten of er ordeverstoring ontstaat en beschermt medewerkers van de dienst tegen agressie. 4. Activiteiten en festiviteiten in de stadsdelen Activiteiten en festiviteiten kunnen bijdragen aan een plezierig en ongestoord verloop van de jaarwisseling. De gemeente stimuleert initiatiefnemers op dat gebied zoveel mogelijk. Aan het houden van activiteiten en festiviteiten zijn voorwaarden verbonden. Uitgangspunten bij de activiteiten en festiviteiten zijn: de extra activiteiten maken onderdeel uit van een samenhangend pakket van preventieve maatregelen in een wijk; welzijnsorganisaties en relevante vrijwilligersinstellingen worden in de gelegenheid gesteld hun bijdrage te leveren; de activiteiten hebben in principe een openbaar karakter; een eventuele bijdrage in de kosten wordt afgegeven aan een organisatie op basis van een door hen te overleggen begroting; er wordt geen bijdrage gegeven voor betalingen aan vrijwilligers; de verantwoordelijkheid en de aansprakelijkheid bij de activiteiten ligt primair bij de organisatoren.

5 BSD/ Beheersactiviteiten in de stadsdelen Op basis van de risicoanalyses en de gezamenlijke schouw in de stadsdelen worden de volgende acties ondernomen: bedrijven die beschikking hebben over brandbare materialen (waaronder autobanden en pallets) worden erop gewezen dat ze deze materialen zo moeten beheren dat ze niet in vuren terechtkomen; aannemers worden benaderd om zorg te dragen voor 'schone' en goed afgezette bouwplaatsen; bedrijven die puinbakken verhuren aan particulieren worden aangeschreven zorg te dragen dat deze rond de jaarwisseling niet op straat staan; leegstaande (sloop)gebouwen e.d. die tijdens de jaarwisseling een risico kunnen vormen voor de openbare orde en veiligheid worden bij voorkeur voor de jaarwisseling gesloopt; als dat onmogelijk is worden ze dichtgetimmerd en/of bewaakt; gasaansluitingen worden zo vroeg mogelijk afgesloten en verwijderd; (gemeentelijke) schoolgebouwen worden rond de jaarwisseling extra bewaakt in opdracht van OCW; straatmeubilair (speelwerktuigen, banken en dergelijke) dat onevenredig gevaar loopt, wordt tijdelijk verwijderd; de toepassing van de reguliere autowrakkenregeling wordt in de aanloop naar de jaarwisseling geïntensiveerd door DPZ/beheer in samenspraak met DSB/LT en de politie; het inzamelen van huisvuil, bedrijfsafval, glas en papier wordt zoveel en zo lang mogelijk via het normale regime uitgevoerd; glas- en papiercontainers worden in principe niet verwijderd maar kort afgesloten, tenzij op basis van ervaring blijkt dat afsluiten niet afdoende is; deze wijzigingen worden tijdig en duidelijk met de burgers gecommuniceerd; bij afgesloten containers: aandacht voor het voorkomen van zwerfvuil; burgers worden gestimuleerd om vuurwerkafval op te ruimen. Dit mede door de schoonmaakactie Vuurwerk en kerstbomen opgeruimd? Straat netjes! Deze vindt plaats tijdens de kerstvakantie. Bewoners kunnen op verschillende locaties hun vuurwerkafval en kerstbomen inleveren. Zij ontvangen hiervoor een attentie. Voor bewoners die hun kerstboom direct na Kerstmis willen inleveren worden voor de jaarwisseling een beperkt aantal inleverpunten geopend. 6. Politiecamera s Op basis van zijn eigen plan van aanpak en de risicoanalyses in de stadsdelen plaatst de politie op een aantal locaties tijdelijk een camera. Gelet op de ervaringen in voorgaande jaren is er extra aandacht voor de beveiliging van de camera s. 7. Voorkomen autobranden Net als voorgaande jaren zetten het OM en de politie extra capaciteit in op het tegengaan van autobranden en de opsporing van eventuele daders. Andere maatregelen zijn: het aanbieden van gedeeltelijk gratis parkeerruimte, het informeren van bewoners, preventieactiviteiten op scholen en jongerencentra. 8. Preventieve bestuursrechtelijk maatregelen Op 1 september 2010 is de wet Maatregelen Bestrijding Voetbalvandalisme en Ernstige Overlast (hierna afgekort tot Overlastwet ) in werking getreden. Dit biedt de mogelijkheid om op basis van bestuursrecht of strafrecht personen aan te pakken die herhaaldelijk individueel of in groepsverband de openbare orde verstoren. De burgemeester kan een gebieds- of groepsverbod opleggen, al dan niet in combinatie met een meldingsplicht. Verder kunnen maatregelen worden opgelegd aan degene die het gezag uitoefent over een jongere onder de 12 jaar die herhaaldelijk de openbare orde verstoort. De gezagvoerder kan worden verplicht om die jongere op bepaalde tijden en bepaalde plekken te begeleiden. In aanloop naar de jaarwisseling levert de politie de namen aan OOV. Deze beziet of die personen in aanmerking komen voor toepassing van de Overlastwet. Mocht dat niet zo zijn dan houdt de politie ze in aanloop naar de jaarwisseling extra in de gaten. Als ze zich misdragen dan krijgen ze alsnog een maatregel.

6 BSD/ De Overlastwet geeft ook aan de Officier van Justitie (OVJ) nieuwe bevoegdheden. Hij kan aan personen die van een strafbaar feit worden verdacht maar nog niet zijn veroordeeld een gebiedsverbod, een contactverbod, een meldingsplicht of een plicht om zich te laten begeleiden door hulpverlening opleggen. Over het opleggen van een maatregel vindt overleg plaats in de Driehoek. Daarmee is verzekerd dat iedereen die daarvoor in aanmerking komt of door de burgemeester of door de OVJ wordt aangepakt. De Overlastwet maakt ook voorbereidende handelingen tot het plegen van geweld tegen personen of goederen strafbaar (artikel 141a Wetboek van Strafrecht). Te denken valt hierbij aan twitter-, sms- en ander internetverkeer tussen ordeverstoorders over mogelijke confrontaties. Naast de Overlastwet bestaat op basis van de APV de mogelijkheid tot het instellen van een tijdelijk alcoholverbod in afgebakende gebieden. In die gebieden is het niet toegestaan om alcoholhoudende dranken te drinken of aangebroken flesjes, blikjes e.d. met alcoholhoudende drank bij zich te hebben. Via het Veiligheidsoverleg in de stadsdelen worden mogelijke tijdelijke alcoholverboden ter goedkeuring voorgelegd aan de Driehoek en het college. 9. Lik op stuk beleid Tegen verdachten die tijdens de jaarwisseling worden aangehouden, wordt zo veel mogelijk lik op stuk opgetreden, zeker in zaken waarbij het gaat om geweld tegen politie, brandweer of ambulancepersoneel. Er zal ZSM 1 worden opgetreden door te beslissen dat aangehouden personen, hetzij: in voorarrest moeten verblijven en binnen 3 dagen voor de rechter zullen verschijnen; direct een dagvaarding uitgereikt krijgen en binnen een maand op een oud&nieuw zitting verschijnen; of binnen een week boete of een taakstraf opgelegd krijgen middels een OM-strafbeschikking, waarbij de start van die taakstraf kort na de oplegging plaatsvindt. Jongeren die via het OM en/of Halt tot een taakstraf zijn veroordeeld, voeren in de regel deze straf uit op de plaats waar ze zich hebben misdragen. De aard van de leer- en taakstraf heeft een duidelijke relatie met de misdraging waarvoor ze zijn veroordeeld. Op alle vernielers van gemeentelijke eigendommen verhalen we de schade. Ongeacht de hoogte van het schadebedrag. 10. Bescherming hulpdiensten Het is noodzakelijk dat de brandweer, het ambulancepersoneel, reparatieploegen en schoonmaakpersoneel ook tijdens de jaarwisseling veilig hun werk kunnen doen op straat en niet worden geconfronteerd met geweld. Gemeente en politie zetten zich daarvoor in. Bij geweld tegen werknemers met een publieke taak geldt sinds enkele jaren in principe een dubbele strafeis. Geweldzaken tegen hulpdiensten komen waar mogelijk in aanmerking voor snelrecht. Hulpverleners zijn en worden getraind in het hanteren van agressie. 11. Communicatie In de communicatie rondom oud en nieuw wordt zichtbaar welke maatregelen door de verschillende organisaties worden genomen om de jaarwisseling zo goed mogelijk te laten verlopen. En uiteraard; wat Hagenaars zelf kunnen doen aan een goed verloop van de jaarwisseling. Hagenaars worden opgeroepen om met politie en gemeente samen te werken aan de veiligheid in de eigen woonomgeving. Ook wordt duidelijk gemaakt wat de consequenties zijn voor mensen die de jaarwisseling verstoren. 1 Zo Snel/Slim/Smart Mogelijk. Afdoeningsmethodiek waarbij OM, politie, Reclassering Nederland en Raad van de Kinderbescherming bij elkaar zitten om zeer kort na de aanhouding te beslissen wat er met de verdachte gebeurt.

7 BSD/ Er wordt zoveel mogelijk stadsdeelgericht gecommuniceerd online en via gedrukte middelen. De toon van de communicatie is positief; de jaarwisseling is een feest voor iedereen. Eenduidige communicatie en woordvoering is belangrijk. Daarom wordt de communicatie vanuit de verschillende partijen (politie, brandweer (Veiligheidsregio) en de gemeentelijke diensten) nauw op elkaar afgestemd. In het gezamenlijke communicatieplan wordt verder beschreven wat de doelstellingen zijn en welke middelen worden ingezet. Na de jaarwisseling informeert de burgemeester de Gemeenteraad over het verloop ervan. Dit doet hij op basis van informatie van de hulp- en de gemeentelijke diensten. 12. Vuurwerk Verkopen en afsteken van vuurwerk is geregeld in het landelijke Vuurwerkbesluit. In Den Haag is de verkoop van vuurwerk gebonden aan een APV-vergunning. Verkoop door vergunninghouders is toegestaan op 28, 30 en 31 december. Voor de opslag van meer dan 1000 kilo vuurwerk is een vergunning op basis van de Wet Milieubeheer noodzakelijk. De controle vindt plaats door brandweer, politie en DSB. Afsteken is toegestaan in de periode van 31 december uur tot 1 januari uur. Gebruik van zwaar en illegaal vuurwerk is een risicofactor. Landelijk zijn maatregelen getroffen om de aanvoer van illegaal vuurwerk tegen te gaan. Politie Haaglanden draagt bij aan het opsporen van illegaal vuurwerk voor zover dat binnen de eigen bevoegdheden en mogelijkheden valt. 13. Halt Jongeren van 12 tot en met 17 jaar komen bij vergrijpen als te vroeg afsteken van vuurwerk, brandstichting, diefstal van brandbaar materiaal en baldadigheid in aanmerking voor de Halt-procedure. Halt gebruikt voor de jaarwisseling waar mogelijk de versnelde procedure. Hierdoor krijgen overlastgevende jongeren binnen 2 dagen een taak- en/of andere straf met waar mogelijk een eis tot schadevergoeding. De uitvoering van de taakstraffen vindt zoveel mogelijk plaats in de wijk waar het delict is gepleegd. Als zij zich niet aan de afspraken houden, volgt altijd een reactie van de officier van justitie. Verder richt bureau Halt zich in Den Haag op voorlichting aan jongeren door het faciliteren en ondersteunen van landelijke campagnes, door te flyeren bij vuurwerkverkooppunten en door medewerking te verlenen aan het project werken aan veiligheid in en om scholen. In de voorlichting op scholen en in jongerencentra wordt aandacht besteed aan de gevaren van vuurwerk en aan de straffen voor misdragingen. Voorop staat de norm dat vandalisme niet thuishoort in onze samenleving. Onderdeel van de voorlichting is dat Halt de jeugd besef probeert te geven van de kosten die gemoeid zijn met het herstellen van gemeentelijke- en particuliere eigendommen.