Ontwikkeling van beek- en oevervegetatie na innovatief beekherstel
|
|
- Helena Wauters
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Ontwikkeling van beek- en oevervegetatie na innovatief beekherstel Rob Fraaije Ecologie en Biodiversiteit groep Universiteit Utrecht J.T.A. Verhoeven & M.B. Soons FLORON-dag 10 december 2016
2 Overzicht 1. Waarom (innovatief) beekherstel? 2. Hoe verloopt de kolonisatie van vegetatie na een herstelproject? 3. Floristische winst na herstel?
3 Laagland beken Vlak landschap, lage stroomsnelheid Regenwater gevoed Dynamisch en divers Stroming, waterniveaus, gradiënten Heterogeniteit, hoge biodiversiteit Kanalisatie: verlies van habitat heterogeniteit en biodiversiteit
4 Beekherstel Hermeanderen alleen: Weinig verbetering Project Beekdalbreed Hermeanderen: Verbeteren beek functioneren Agentschap NL STOWA Zeven waterschappen Univerisiteit Utrecht Wageningen UR Alterra
5 Overzicht 1. Waarom (innovatief) beekherstel? 2. Hoe verloopt de kolonisatie van vegetatie na een herstelproject? 3. Floristische winst na herstel?
6 Methoden Experimentele opzet Aankomst van zaden in zaadvallen: kunstgras matjes 25x25 cm Vegetatie opnames 25x50 cm: 1 en 2 jaar na herstel Veldexperimenten kieming van 17 soorten Veldexperimenten kiemplant overleving en groei van 17 soorten
7 Resultaten Per soort Gly max Aank Kiem Overl Groei Veg
8 Resultaten Per soort Aankomst: R 2 = 0.35, P < Gly max Lyc eur Myo sco Ran fla Aank Kiem Overl Groei Veg
9
10
11
12 Results Aantal soorten Aankomst zaden
13 Results Aantal soorten Vegetatie R 2 = 0.19 P = R 2 = 0.41 P < R 2 = 0.67 P < Aankomst zaden Kieming Kiemplant overleving
14 Resultaten Vegetatie R 2 = 0.52 P < R 2 = 0.15 P = R 2 = 0.57 P < R 2 = 0.61 P < Aankomst zaden Kieming Zaailing overleving Zaailing groei
15 Overzicht 1. Waarom (innovatief) beekherstel? 2. Hoe verloopt de kolonisatie van vegetatie na een herstelproject? 3. Floristische winst na herstel?
16 Onderzoeksgebieden Niet hersteld Hersteld LB HM KA HR TR KA HR LB TR HM
17 Onderzoeksopzet Niet hersteld Hersteld Beeksectie 3 beeksecties 6 beeksecties 3 oevertransecten Oevertransect Peilbu Is Beektransect 3 oevertransecten Peilbu is
18 Onderzoeksopzet
19 Onderzoeksopzet
20 Onderzoeksopzet
21 Resultaten Stroomsnelheid
22 Resultaten Stroomsnelheid Variatie stroomsn Variatie beekdiepte
23 Resultaten
24 Resultaten
25 Resultaten
26 Resultaten
27 Resultaten
28 Resultaten soortenaantal per plot Oevervegetatie aantal soorten Beekvegetatie aantal soorten
29 Resultaten - beekvegetatie
30 Aantal soorten Aanwezigheid Resultaten - beekvegetatie Hoge stroomsnelheid Groeivorm classificatie Lage stroomsnelheid Kruipend Submers Submers Emergent Drijvend smalbladig breedbladig
31 Resultaten - oevervegetatie Aantal soorten
32 Resultaten - oevervegetatie Verschil in soortensamenstelling Hoogtestap langs gradiënt (m)
33 Resultaten - oevervegetatie Terrestrische soorten Oeverplant soorten Hersteld Niet hersteld Aquatische soorten
34 Resultaten - oevervegetatie Aantal soorten Zaad drijfvermogen Zaadmassa Hersteld Niet hersteld Hersteld Niet hersteld
35 Conclusies en discussie Gecombineerde herstelmaatregelen zeer effectief in herstellen habitat heterogeniteit Snelle korte termijn toename in biodiversiteit van typische beeken oeverplant soorten Lange termijn afname diversiteit, bebossing, dynamiek
36 Beekherstel Combinatie van herstelmaatregelen essentieel Verkleinde beekdimensies alleen mogelijk wanneer ruimte in het beekdal Meandering toegevoegde waarde bij hogere stroomsnelheden HERSTEL: RUIMTE: brede oeverzones en ondiepe (stromende) beken HETEROGENITEIT: Geleidelijk oplopende oeverzones met ruimte voor overstroming, variatie in waterdiepte CONNECTIVITEIT: bovenstroomse nabijgelegen bronpopulaties, winteroverstroming in het beekdal
37
38 Met dank aan: Fondsen: Agentschap NL (RVO) en STOWA Waterschappen Aa & Maas, de Dommel, Vechtstromen, Vallei & Veluwe, Peel & Maasvallei Botanische tuin Utrecht MSc studenten: Sophie Moinier Ike Breeman Iris van Gogh Joost van Deelen Robert Timmers Claire Poupin Bedankt
Jan de Brouwer, Piet Verdonschot en Anna Besse
Beekdalbreed hermeanderen Technieken om dood hout in te brengen Jan de Brouwer, Piet Verdonschot en Anna Besse Jan.debrouwer@wur.nl Piet.verdonschot@wur.nl nl Anna.besse@wur.nl team zoetwaterecologie Piet
Nadere informatieEcologisch herstel van twee nieuwe beektrajecten in de bovenlopen van de Kleine Nete
Ecologisch herstel van twee nieuwe beektrajecten in de bovenlopen van de Kleine Nete Alain De Vocht Centrum voor Milieukunde, Universiteit Hasselt, Agoralaan, Geb. D, 3590 Diepenbeek, Belgium alain.devocht@uhasselt.be
Nadere informatieSoortenrijke, functionerende oevers
Soortenrijke, functionerende oevers Instituutsdag 4 februari 2011 Mariet Hefting, Merel Soons Ecologie en Biodiversiteit, UU Setup Oevers van nature divers De biodiversiteit-functionaliteit hypothese Zal
Nadere informatieHierdense Beek: building with nature in een Veluws beeksysteem. Peter van Beers Waterschap Vallei en Veluwe 3 maart 2016
Hierdense Beek: building with nature in een Veluws beeksysteem Peter van Beers Waterschap Vallei en Veluwe 3 maart 2016 Overzicht presentatie Overzicht presentatie: 1. Systeem & gebied 2. Wat speelt er
Nadere informatieVegetatie en grote modderkruiper in de verlandingsbiotoop. Jeroen van Zuidam
Vegetatie en grote modderkruiper in de verlandingsbiotoop Jeroen van Zuidam zuidam@floron.nl Grote modderkruiper Moeras en verlandingswateren Proces van verlanding belangrijk Isolatie Zuurstoftolerant
Nadere informatieHerinrichting Hagmolenbeek Meer berging, meer stroming, meer fauna
Herinrichting Hagmolenbeek Meer berging, meer stroming, meer fauna Rob van Dongen, Waterschap Vechtstromen Met dank aan Pieter Jelle Damsté & Friso Koop Inhoud presentatie 1. Opgave Hagmolenbeek 2. Korte
Nadere informatieBeekherstel Dommel door Eindhoven tot het Wilhelminakanaal
Inhoud presentatie Beekherstel Dommel door Eindhoven tot het Wilhelminakanaal 1. Aanleiding 2. Het gebied 3. Doel van het project 4. Ontwerpproces en uitdagingen 5. Voorbeelden Frank Gerritsen, projectmanager
Nadere informatieEffectiviteit KRW maatregelen. Halen we met de geplande maatregelen de ecologische doelen?
Effectiviteit KRW maatregelen Halen we met de geplande maatregelen de ecologische doelen? 1 Maatregelen Kaderrichtlijn Water Kwaliteit Doelstelling Beleidstekort Maatregelen 2 Welke maatregelen worden
Nadere informatieModelleren bij Beekherstel
Modelleren bij Beekherstel Overbodige luxe of noodzakelijk kwaad Eisse Wijma Juni 2008 Niet het doel maar het middel Beekherstel Kleine Beerze Zuid Bron: WS de Dommel 1 Onze Visie Modelleren draagt bij
Nadere informatie1/28/2019. Nettie Aarnink. Voorbeelden Building with Nature. Voorbeelden Building with Nature. Voorbeelden Building with Nature
Nettie Aarnink 1 2 1 2 De Snoeyinksbeek zandsuppletie Hagmolenbeek Hermeandering Voorbeelden Building with Nature 3B. Worm 4 3 4 De Regge Hermeandering Voorbeelden Building with Nature De Regge Hermeandering
Nadere informatieKunstmatige structuren als habitat voor vis in stilstaande wateren. Martin Kroes Vissennetwerk 27 september 2012
Kunstmatige structuren als habitat voor vis in stilstaande wateren Martin Kroes (martin.kroes@tauw.nl) Vissennetwerk 27 september 2012 Inhoud Achtergrond herstel van habitatstructuren? Veldstudie kunstmatige
Nadere informatieHet morgenprogramma bestond uit plenaire presentaties, waarbij diverse aspecten van beek- en rivierherstel ter sprake zijn gekomen.
Verslag bijeenkomst Platform Beek- en Rivierherstel 14-12-2012 Afgelopen dertig jaar is veel werk verricht op het gebied van beek- en rivierherstel met als doel om de waterkwaliteit te vergroten. Tijdens
Nadere informatieIntegrale beekherstelprojecten in Vlaanderen. Kansen voor realisatie doelstellingen KRLW én Habitatrichtlijn?
Integrale beekherstelprojecten in Vlaanderen Kansen voor realisatie doelstellingen KRLW én Habitatrichtlijn? Beekherstelproject Marke Rechtgetrokken, verbrede en gestuwde waterloop Problemen wateroverlast
Nadere informatieRalf Verdonschot Wageningen Environmental Research, Wageningen UR
Sloten Ralf Verdonschot Wageningen Environmental Research, Wageningen UR ralf.verdonschot@wur.nl Sloten in Nederland Watgetallen... 300.000 kilometer sloot = 8x de omtrekvan de aarde 400-1000 meter sloot
Nadere informatieEcologische effecten van droogte en afvoerpieken in beken
Ecologische effecten van droogte en afvoerpieken in beken Ralf Verdonschot 9 mei 2019 Wageningen Environmental Research, Wageningen UR ralf.verdonschot@wur.nl Introductie Klimaatverandering: toename weersextremen
Nadere informatieVeldexperiment in de Hooge Raam: winst voor beekherstel én wetenschap
Veldexperiment in de Hooge Raam: winst voor beekherstel én wetenschap J.P.C. Eekhout 1, A.J.F. Hoitink 2, E. Mosselman 3, M. Kits 4 en M. Talsma 5 In de beek de Hooge Raam is een beekherstelproject gekoppeld
Nadere informatieEffecten van droogte op beken
Effecten van droogte op beken Ralf Verdonschot Wageningen Environmental Research, Wageningen UR ralf.verdonschot@wur.nl Introductie Veel permanent watervoerende natuurlijke beken hebben momenteel een verminderde
Nadere informatieBuilding with Nature: maatregelen In vogelvlucht
Building with Nature: Ecologische effecten van kleinschalige Building with Nature maatregelen In vogelvlucht Bart Brugmans 20 september 2016 Opgenomen in nieuwe Waterbeheerplan Effectievere inzet middelen
Nadere informatieBeek of beekmoeras? Water stroomt waar het gaan kan, en anders niet. Veldwerkplaats Beekdallandschap Verslag Geeserstroomgebied, Gees, 13 mei 2008
Beek of beekmoeras? Water stroomt waar het gaan kan, en anders niet Veldwerkplaats Beekdallandschap Verslag Geeserstroomgebied, Gees, 13 mei 2008 Inleiders: Rients Hofstra, DLG en Piet Verdonschot, Alterra
Nadere informatieEen vooruitblik op de verwachte landschapsontwikkeling na ontpoldering van de Hedwige-Prosperpolder
Een vooruitblik op de verwachte landschapsontwikkeling na ontpoldering van de Hedwige-Prosperpolder Stijn Temmerman, Jim van Belzen, Olivier Gourgue, Christian Schwarz, Tjeerd Bouma, Johan van de Koppel
Nadere informatieWerken aan water. Beekbegeleidende zone: buffer en gradiënt. Beekdalbreed Hermeanderen. Hoe? HET VOLG- EN EFFECTIEVER BEHEER
Beken stromen: traag en hele jaar door Veerkracht beekdal na een regenbui huidige situatie minder inns + minder snel optredende piekafvoeren Warschap Peel en Maasvallei beekdalbreed ingericht stroomgebied
Nadere informatieBEEKDALHERSTEL & VERWEVEN MENS EN NATUUR
BEEKDALHERSTEL & VERWEVEN MENS EN NATUUR vastgoedconcep- INHOUD 1. INLEIDING 2. HUIDIGE SITUATIE 3. ONTWIKKELING BEEKDAL 4. LANDSCHAP 5. MENS EN NATUUR 6. GEBOUW 7. DUURZAAM vastgoedconcep- BEEKDALHERSTEL
Nadere informatieBodems in een veranderend(natuur) landschap
Bodems in een veranderend(natuur) landschap door de ogenvan eengeograaf Erik Meijles Rijksuniversiteit Groningen Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen& Kenniscentrum Landschap e.w.meijles@rug.nl Foto: Koopman
Nadere informatieBeekdalbreed Hermeanderen
Bouwstenen voor de leidraad voor innovatief beek- Final l en rereport beekdalherstel Beekdalbreed Hermeanderen rapport 2012 36 Beekdalbreed Hermeanderen: Bouwstenen voor de leidraad voor innovatief beek-
Nadere informatieHet landschap als randvoorwaarde voor stuifzand natuur
Het landschap als randvoorwaarde voor stuifzand natuur Onderzoek stuifzandprocessen in relatie tot beheer 20-06-2013, Michel Riksen Inhoud Inleiding stuifzand als geomorfologische eenheid Onderzoek stuifzand
Nadere informatieIntegraal Natuurherstel in Beekdalen
Integraal Natuurherstel in Beekdalen Diffuse / gedempte / vertraagde afvoer Piet Verdonschot piet.verdonschot@wur.nl Freshwater Ecology Group Wageningen Environmental Research (Alterra) afvoer (m 3 /s)
Nadere informatieGeschiedenis van de Drentsche Aa
Geschiedenis van de Drentsche Aa Ontwikkeling van een beeksysteem gedurende de laatste 500 jaar Marije Langstraat Ronald Leeraar Methodiek Afbakening Gebiedsbeschrijving Ontwikkeling Systeem Stroming Structuur
Nadere informatieDatum 14 december Herstel Meander Lunterse Beek Scherpenzeel. Het college van dijkgraaf en heemraden van Waterschap Vallei en Veluwe
PROJECTPLAN WATERWET Datum 14 december 2015 Projectnummer P205508 Onderwerp Herstel Meander Lunterse Beek Scherpenzeel Het college van dijkgraaf en heemraden van Waterschap Vallei en Veluwe besluit het
Nadere informatieMorfologische en ecologische aspecten van hermeanderen. Ton Hoitink Joris Eekhout Piet Verdonschot Bart Makaske Henk Wolfert
Morfologische en ecologische aspecten van hermeanderen Ton Hoitink Joris Eekhout Piet Verdonschot Bart Makaske Henk Wolfert Inhoud Beschouwing huidige praktijk en visie op hermeandering Simulatie van beekmeandering
Nadere informatieVrijdag 9 mei: Voedselkwaliteit en biodiversiteit in bossen op de hoge zandgronden. Nog enkele plaatsen beschikbaar!
Aanmelden nieuwsbrief Afmelden nieuwsbrief Klik hier als deze e-mail niet correct wordt weergegeven Vrijdag 9 mei: Voedselkwaliteit en biodiversiteit in bossen op de hoge zandgronden. Nog enkele plaatsen
Nadere informatieVeenvorming in beekdalen. Veldwerkplaats: Drentse Aa, 15 juni 2009 Willem Molenaar / Camiel Aggenbach
Veenvorming in beekdalen Veldwerkplaats: Drentse Aa, 15 juni 2009 Willem Molenaar / Camiel Aggenbach Veensystemen in beekdalen hoogvenen regenwater, zuur, arm laagvenen hellingvenen grondwater, zuur-zwak
Nadere informatieMeetstrategie en methodiek macrofyten 1 METHODIEK
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Meetstrategie en methodiek macrofyten //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieNaar herstel van beekdalvenen: tussenstand van het onderzoek en de praktijk
Naar herstel van beekdalvenen: tussenstand van het onderzoek en de praktijk Camiel Aggenbach, Rudi van Diggelen, Willem-Jan Emsens, Gijsbert Cirkel, Fons Smolders & Ralf Verdonschot 1 Hoe zagen die venen
Nadere informatieKRW en Gedragscode: Houvast of last? Janneke van Goethem Platform beek- en rivierherstel17 april 2014
en Gedragscode: Houvast of last? Janneke van Goethem Platform beek- en rivierherstel17 april 2014 Resultaatgericht /gedragscode Doelgericht Werkwijze gericht Resultaatgericht d.m.v. maatlatten Abundantie
Nadere informatieVan a naar Beek. Over hoe waterdiertjes een nieuwe woonplaats vinden. Judith J. Westveer. Judith Westveer
Van a naar Beek Over hoe waterdiertjes een nieuwe woonplaats vinden Judith J. Westveer Judith Westveer 2018 61 Van A naar Beek Over hoe waterdiertjes een nieuwe woonplaats vinden Judith Westveer 2018
Nadere informatieLeuvenumse beek. Er wordt gebruik gemaakt van de landschapsvormende
Leuvenumse beek Naar een klimaat robuust watersysteem Korte introductie De Leuvenumse Beek in het noorden van de Veluwe voert tijdens hevige regenval water snel af naar de Veluwerandmeren. Met wateroverlast
Nadere informatieCoP Beheer & Onderhoud Symposium Klimaat en Beheer & Onderhoud: Voorbereid op de toekomst? 9 mei Bart Brugmans Waterschap Aa en Maas
CoP Beheer & Onderhoud Symposium Klimaat en Beheer & Onderhoud: Voorbereid op de toekomst? 9 mei 2019 Bart Brugmans Waterschap Aa en Maas Programma vandaag 10:00 Opening en introductie 10:05 De verdringingsreeks
Nadere informatieWaterberging in beekdal Beerze
Waterberging in beekdal Beerze Projectgebied Beerze - Brabants beekdal - problematiek: waterkwantiteit en -kwaliteit - 1990: omdijking LV, stuw - 2000: retentiebekken LB Onderzoeksvragen Hoe verloopt waterberging
Nadere informatieVerlanding een handje helpen gaat het dan vlotter?
Verlanding een handje helpen gaat het dan vlotter? Jeroen Geurts, Roos Loeb, Liesbeth Bakker, Jasper van Belle, José van Diggelen, Gijs van Dijk, Johan Loermans, Winnie Rip en vele anderen BIOGEOCHEMICAL
Nadere informatieBiodiversiteit in Zundert Korte samenvatting
Biodiversiteit in Zundert Korte samenvatting Wij hopen dat het rapport "Biodiversiteit in Zundert" en deze korte samenvatting u zullen inspireren tot het nemen van maatregelen om de biodiversiteit in Zundert
Nadere informatieNatuurherstel in Duinvalleien
Natuurherstel in Duinvalleien Kan het natuurlijker? A.P.Grootjans@rug.nl 1 Universiteit Groningen, IVEM 2 Radboud Universiteit Nijmegen Opbouw lezing Hydrologisch systeem van een duinvallei Relatie hydrologie,
Nadere informatieBronnen aan de basis van een goede natuurkwaliteit Over herstelbeheer in bronsystemen
Veldwerkplaats 16 mei 2012 Bronnen aan de basis van een goede natuurkwaliteit Over herstelbeheer in bronsystemen Rob van Dongen, Waterschap Regge en Dinkel & Marcel Horsthuis, Unie van Bosgroepen Bronnen
Nadere informatieOnderzoekcentrum B-WARE BV
Onderzoekcentrum B-WARE BV Opgericht in 2002 Emiel Brouwer Natuur- en waterbeheer in Nederland - Biotoopvernietiging, versnippering, atmosferische depositie, verdroging, vervuiling van grond- en oppervlaktewater,
Nadere informatieEvaluatie traject Smeerling
Evaluatie traject Smeerling Toelichting op inrichting en beheer door: Hein Kuiper Henk Roskam Paul Hendriks hk Aanleiding Ervaringen beheerders: hoge beekpeilen in groeiseizoen vernatting van het beekdal
Nadere informatieREACTIENOTA. Ontwerp projectplan Waterwet Herinrichting Boven Slinge Burloseweg
REACTIENOTA Ontwerp projectplan Waterwet Herinrichting Boven Slinge Burloseweg Juni 2015 INHOUD REACTIENOTA 1. INLEIDING 3 2. GEVOLGDE PROCEDURE 3 3. INGEKOMEN REACTIES 3 4. BEHANDELING REACTIES 4 2 1.
Nadere informatieSuccesfactoren en leerervaringen van beekherstel uit de praktijk
Succesfactoren en leerervaringen van beekherstel uit de praktijk Maureen Pesman, Niels Evers (Royal HaskoningDHV), Mirja Kits (Waterschap Aa en Maas) De laatste 25 jaar zijn er veel beekherstelprojecten
Nadere informatie9Sommige stukken van beken en rivieren bieden nog extra charme, Prachtige oorspronkelijke stukken van beken
Prachtige oorspronkelijke stukken van beken 9Sommige stukken van beken en rivieren bieden nog extra charme, doordat daar de werking van de elementen goed zichtbaar is, of omdat de sfeer er gewoonweg sprookjesachtig
Nadere informatieGHG huidig gemiddeld 2.1 Sneek Noorderzijlvest Assen Stadskanaal Heerenveen Fryslan Hunze en Aa's Lemmer Steenwijk Reest en Wieden Emmen Emmeloord Meppel Hoogeveen Velt en Vecht Zuiderzeeland Hardenberg
Nadere informatieHabitat preferentie en verstoring in een zandige laaglandbeek: een experimentele benadering. Dorine Dekkers & Piet Verdonschot (Alterra, Wageningen)
Contract no. GOCE-CT-23-5554 Habitat preferentie en verstoring in een zandige laaglandbeek: een experimentele benadering Dorine Dekkers & Piet Verdonschot (Alterra, Wageningen) soorten klimaatsverandering
Nadere informatieHandboek vervangt fles jenever na 25 jaar
Handboek vervangt fles jenever na 25 jaar Verslag bijeenkomst Geomorfologisch Beekherstel: theorie en praktijk 12 november 2015 De Community of Practice Hermeandering beken en het Platform Rivier- en beekherstel
Nadere informatieJacqueline Henrot - KNNV ledenavond - November 2018
Oeverplanten is een Citizen Science onderzoek, samenwerking van Naturalis en het publiek, om de oevervegetatiekwaliteit in de Leidse regio te beoordelen. Het doel is de gemeenten met hun keuze over oeverbeheer
Nadere informatieWater en natuur: complexe uitdaging in een versnipperd landschap. Koen Martens, VMM AOW met input van vele collega s
Water en natuur: complexe uitdaging in een versnipperd landschap Koen Martens, VMM AOW met input van vele collega s Inleiding Decreet IWB, decreet natuurbehoud, SBZ, : vraag naar ecologisch herstel waterlopen
Nadere informatieEcologische doelstelling
Nevengeulen langs de grote rivieren Leren van de praktijk Margriet Schoor Oost Nederland Platform beek- en rivierherstel Vreugderijkerwaard, oktober 2009 14 december 2011 Waarom nevengeulen? Hoofdgeul
Nadere informatiede Dijlevallei De vorming van een meanderend ontbossingen en bodemerosie:
De vorming van een meanderend rivierlandschap als gevolg van historische ontbossingen en bodemerosie: de Dijlevallei Gert Verstraeten, Nils Broothaerts en Bastiaan Notebaert Afdeling Geografie, KU Leuven
Nadere informatieVoortgang ontwikkeling Lunterse beek Plan Wittenoord en traject KleinWolfswinkel-Engelaar
Voortgang ontwikkeling Lunterse beek Plan Wittenoord en traject KleinWolfswinkel-Engelaar In de Wijerd van december jl. heeft u in het artikel Kronkelende beek is nog geen natuurlijke beek kunnen lezen
Nadere informatieEcologische Karakterisering van Oppervlaktewateren (EKO)
Ecologische van Oppervlaktewateren (EKO) Aanleiding Het project EKO is in 1981 door de provincie en de waterschappen in Overijssel geïnitieerd. Hanneke Keizer-Vlek Alterra Aanleiding voor het project was
Nadere informatieNatuurvriendelijke oevers: mogelijkheden per standplaats. Emiel Brouwer en Pim de Kwaadsteniet
Natuurvriendelijke oevers: mogelijkheden per standplaats Emiel Brouwer en Pim de Kwaadsteniet Aanleiding Aanleg natuurvriendelijke oevers belangrijk in waterbeheer Bij aanleg mist vaak de relatie met de
Nadere informatieBegrazing voor biodiversiteit
Begrazing voor biodiversiteit In terrestrische ecosystemen Chris Smit Community and Conservation Ecology University of Groningen 1 2 Begrazing in NL Hoofddoel Vergroten heterogeniteit en biodiversiteit
Nadere informatieKwabaal Gelderland Kansen voor herstel
Kwabaal Gelderland Kansen voor herstel Frank Spikmans Zaltbommel, 7 september 2017 Kwabaal Gelderland Ecologie & verspreiding Oorzaken achteruitgang Actuele toestand leefgebieden Kansen herstel Leefgebied
Nadere informatieVoorbij natuurherstel volgens het doelenboekje. Rienk-Jan Bijlsma
Voorbij natuurherstel volgens het doelenboekje Rienk-Jan Bijlsma Natuurontwikkeling op vml ideaal weiland Vrijwel vlakke weidegebieden, vooral in vlakke dekzandlandschappen en brede beekdalen. Ideaal voor
Nadere informatieDoelen en randvoorwaarden Gammelkerbeek
Verslag Workshop Veilig Hermeanderen Datum 28 juni 2007 Plaats DLG, Zwolle Aanwezig Wim Zeeman (DLG), Christina Oosterhof (DLG),Toine Tunnissen (DLG) Henk Roskam (DLG), Ellen Bollen (WRIJ), Eveline Bakker
Nadere informatieDe Peelvenen. Hoogveenherstel op het randje. Gert-Jan van Duinen en vele anderen
De Peelvenen Hoogveenherstel op het randje Gert-Jan van Duinen en vele anderen 1. Op de grens van Brabant en Limburg 2. Ontstaan rondom de Peelrandbreuk De Verheven Peel op de Peelhorst: hoog en nat De
Nadere informatieOp zoek naar het Porseleinhoen. Handreikingen voor inrichting en beheer
Op zoek naar het Porseleinhoen Handreikingen voor inrichting en beheer Een duistere ontmoeting. Huidige Verspreiding (max per atlasblok, bron Sovon) Porseleinhoen A&W 31 januari 2015 Trend en aantal in
Nadere informatie4.5 Riviervis. Erwin Winter en Joep de Leeuw, RIVO
4.5 Erwin Winter en Joep de Leeuw, RIVO (erwin.winter@wur.nl) De toestand van veel riviervissen is verbeterd sinds het dieptepunt in de jaren zeventig, maar de visstand is nog ver verwijderd van de situatie
Nadere informatieTrosbosbes Effecten op het ecosysteem en mogelijkheden voor bestrijding
Trosbosbes Trosbosbes Effecten op het ecosysteem en mogelijkheden voor bestrijding GertJan van Duinen Vraagstelling Hoe beïnvloedt Trosbosbes ecosysteem? Peelvenen: veenontwikkeling, biodiversiteit Factoren
Nadere informatieFactsheet: NL43_10 Fliert
Factsheet: NL43_10 Fliert -DISCLAIMER- De informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met het moment van het aanmaken van deze factsheet, zoals vermeld in de voettekst. Deze
Nadere informatieKennisdag PBRH en werkgroep Bouwen met Natuur Planten in de stroom. Kansen voor weerstand?
Kennisdag PBRH en werkgroep Bouwen met Natuur Planten in de stroom. Kansen voor weerstand? Op 15 november vond de kennisdag van het Platform Beek en Rivier Herstel en de werkgroep Bouwen met Natuur plaats.
Nadere informatieEFFECTEN VAN GRAZERS OP BELANGRIJKE KWELDER PROCESSEN
Samenvatting INTRODUCTIE Een groot deel van het landoppervlak op aarde is bedekt met graslanden en deze worden doorgaans door zowel inheemse diersoorten als door vee begraasd. Dit leidt vaak tot een zeer
Nadere informatieDispersieproblemen bij planten
Dispersieproblemen bij planten Hoe kan connectiviteit verbeterd worden? Wim Ozinga Michiel Wallis de Vries, Marijn Nijssen Veldwerkplaats OBN, 12 oktober 2018 Versnippering als probleem Balans Leefgebied
Nadere informatieDe ecologische behoeften van het IJsselmeer en de Waddenzee. Peter M.J. Herman Waddenacademie, NIOZ
De ecologische behoeften van het IJsselmeer en de Waddenzee Peter M.J. Herman Waddenacademie, NIOZ Een blik over de dijk Wat zijn grote trends in ecologie IJsselmeergebied? Wat drijft deze trends? Hoe
Nadere informatieHoogveenherstel in de Groote Peel
Hoogveenherstel in de Groote Peel Verslag veldwerkplaats Nat Zandlandschap 9 oktober 2009, De Groote Peel Inleiders: Gert-Jan van Duinen (Stichting Bargerveen/Afd. Dierecologie, Radboud Universiteit Nijmegen)
Nadere informatieKoningsdiep Beekdalsysteemherstel uitgangspunten en aanpak
Koningsdiep Beekdalsysteemherstel uitgangspunten en aanpak Piet Verdonschot team zoetwaterecologie The Netherlands Wat is een natuurlijk beekdalsysteem? Inhoud 1. Stroomgebiedsbenadering 2. Sturende factoren
Nadere informatiePresentatie tekst Velddag. Verdrogingsbestrijding Groote Peel. Peilopzet in combinatie met peilgesturde drainage
Presentatie 20-06 - 2007 1 tekst Velddag Verdrogingsbestrijding Groote Peel Peilopzet in combinatie met peilgesturde drainage Programma 2 Welkomstwoord door DB-lid Peter van Dijk Presentatie film Peilgestuurde
Nadere informatieVan helder naar troebel..en weer terug COPYRIGHT. en de rol van actief visstandbeheer hierbij. Marcel Klinge. 2 juli
Van helder naar troebel..en weer terug en de rol van actief visstandbeheer hierbij Marcel Klinge 2 juli 2009 1 Aanleiding OBN Onderzoek Laagveenwateren en de vertaling hiervan in het STOWA-boekje Van helder
Nadere informatieUitvoeringsprogramma Biodiversiteit en Leefgebieden
Uitvoeringsprogramma Biodiversiteit en Leefgebieden 1. Inleiding In de nota Brabant Uitnodigend Groen (Nota BrUG) is het nieuwe natuur- en landschapsbeleid van de provincie voor het komende decennium verwoord.
Nadere informatieDe meerwaarde: een casus. Martine Lodewijk programmamanager KRW voor waterschap Amstel Gooi en Vecht
De meerwaarde: een casus Martine Lodewijk programmamanager KRW voor waterschap Amstel Gooi en Vecht Conclusies Wat is de meerwaarde van een systeemanalyse (ESF-analyse)? Diagnose: wat zijn de bepalende
Nadere informatieBeek moet in bomen hangen
Beek moet in bomen hangen Verslag van beekherstel in stuwwalgebied, Veldwerkplaats Beekdalen in het Springendal op 10 juli 2007 Inleiders: Fons Eysink, Staatsbosbeheer, beheerder regio Oost en Piet Verdonschot,
Nadere informatieSamenvatting 203 Klimaatverandering leidt volgens de voorspellingen tot een toename van de mondiale temperatuur en tot veranderingen in de mondiale waterkringloop. Deze veranderingen in de waterkringloop
Nadere informatieKlimaat als kans! 5x ORAS
Klimaat als kans! 5x ORAS november 2011 In opdracht van Kennis voor Klimaat hebben Rob Bonte, Anne Kamphuis en Harald Blonk, adviseurs van Royal Haskoning SMC, het proces begeleid om te komen tot de ORAS-notities
Nadere informatieNatuurkwaliteit Drentse vennen
Natuurkwaliteit Drentse vennen Herman van Dam Adviseur Water en Natuur (1991 Rijksinstituut voor Natuurbeheer) Gertie Arts, Dick Belgers Alterra (1991 Grontmij) Ronald Bijkerk, Harry Boonstra Koeman en
Nadere informatieNVO's en vis. Wat is het effect van NVO s op de visstand? 32 tigste bijeenkomst Vissennetwerk: KRW, Vis & Maatregelen
NVO's en vis Wat is het effect van NVO s op de visstand? 32 tigste bijeenkomst Vissennetwerk: KRW, Vis & Maatregelen Amersfoort, 24 november 2011 Carlo Rutjes & Michelle de la Haye Scoren met natuurvriendelijke
Nadere informatieWoensdag 3 september: Vennen in een veranderend klimaat
Aanmelden nieuwsbrief Afmelden nieuwsbrief Klik hier als deze e-mail niet correct wordt weergegeven Woensdag 3 september: Vennen in een veranderend klimaat Locatie: Landschotse Heide (bij Middelsbeers)
Nadere informatieHerinrichting beekdal Oude Strijper Aa Beknopte toelichting op de plannen en procedure
Herinrichting beekdal Oude Strijper Aa Beknopte toelichting op de plannen en procedure In het beekdal dreigen bossen en vennen te verdrogen. Ook staat kwetsbare natuur onder druk door te hoge stikstofuitstoot.
Nadere informatieNatuurverkenning 2030
Natuurverkenning 2030 Aanpak Terrestrische verkenning Scenario s Verlies en versnippering van leefgebied Vermesting Klimaatverandering Aquatische verkenning Scenario s Verontreiniging Versnippering van
Nadere informatieBeekdalherstel succesvol voor wateropgaven, natuur én boeren- bedrijf
Beekdalherstel succesvol voor wateropgaven, natuur én boeren- bedrijf Pieter Jelle Damsté & Friso Koop (waterschap Vechtstromen), Fons Eysink (Boeren voor Natuur Twente, Unie van Bosgroepen) Om te voldoen
Nadere informatieTijdelijke droogval als waterkwaliteitsmaatregel. Roos Loeb, Fons Smolders, Esther Lucassen, Jeroen Frinsel, Rick Kuiperij, e.a.
Tijdelijke droogval als waterkwaliteitsmaatregel Roos Loeb, Fons Smolders, Esther Lucassen, Jeroen Frinsel, Rick Kuiperij, e.a. In samenwerking met: Waterschap Hunze en Aa s Wetterskip Fryslan Staatsbosbeheer
Nadere informatieSpecifieke Europese Natuurdoelen voor de vallei van de Rivierbeek Maarten Reynaert, Agentschap voor Natuur en Bos
Specifieke Europese Natuurdoelen voor de vallei van de Rivierbeek Maarten Reynaert, Agentschap voor Natuur en Bos Dag van de Rivierbeek 28 november 2016 SBZ-H BE2500004 Bossen, heiden en valleigebieden
Nadere informatieCommissie voor Ecologie en Handhaving
Griffie Commissie voor Ecologie en Handhaving Datum commissievergadering : - Document nummer : 3000044 Behandelend ambtenaar : F.B.A. van Lamoen Directie/bureau : Ecologie/ Bureau Oppervlaktewater Nummer
Nadere informatielastige exotische invasieve water- en oeverplanten in de kleine stromende wateren
Invasieve exootplanten en KRW, in kleine wateren Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Voorbeelden Waterlichamen 3. Wanneer probleem en wanneer zegen Maarten Zonderwijk, ws Regge en Dinkel, dec 2009 4. Beheer
Nadere informatieEcologische tuin campus Wageningen UR. Ontwikkeld door Alterra en Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
Ecologische tuin campus Wageningen UR Ontwikkeld door Alterra en Praktijkonderzoek Plant & Omgeving Campus Wageningen UR De natuurtuin >kijkrichting foto > Ontstaansgeschiedenis natuurtuin Nieuwbouw Instituut
Nadere informatieFlexibeler peil in Wieden & Weerribben. Casper Cusell & Ivan Mettrop
Flexibeler peil in Wieden & Weerribben Casper Cusell & Ivan Mettrop Habittatypen in laagveenwereld Knelpunten in laagveenwereld Aantal grote knelpunten in het Nederlandse laagveenlandschap: o Niet optreden
Nadere informatieMonitoringsverslag Hierdense / Staverdense beek per 17-7-2009 Bekenwerkgroep Nederland E, van den Dool
Monitoringsverslag Hierdense / Staverdense beek per 17-7-2009 Bekenwerkgroep Nederland E, van den Dool De Hierdense beek is door de BWN 6 keer bezocht. En wel in 1973, 1987, 1995, 2001, 2005 en 2009. De
Nadere informatieCursus Bosbeheer en biodiversiteit WELKOM
Cursus Bosbeheer en biodiversiteit WELKOM Programma Voorstelrondje Presentatie Bosbeheer en biodiversiteit (Patrick) Bosbeheer en mossen (Klaas van Dort) Pauze Bosbeheer en vlinders (Kars Veling) Lunch
Nadere informatieStadswateren en blauwalgen
Stadswateren en blauwalgen Voedselrijk Stilstaand Onnatuurlijke inrichting Waterdiepte soms beperkt Divers gebruik Vele tientallen overlastlocaties (West-Brabant) Typen maatregelen symptoombestrijding
Nadere informatieInventarisatie verkiezingen tot 1 januari Herindelingsverkiezingen
Inventarisatie verkiezingen tot 1 januari 2008 leden van het Europees Parlement 10 juni 2004 leden van de gemeenteraden maart 2006 leden van de provinciale staten maart 2007 leden van de Tweede Kamer der
Nadere informatieEcosysteemdiensten als ondersteuning van ecologische maatregelen. Katrien Van der Biest, Jan Staes, Dirk Vrebos en Patrick Meire
Ecosysteemdiensten als ondersteuning van ecologische maatregelen Katrien Van der Biest, Jan Staes, Dirk Vrebos en Patrick Meire Inleiding - 2020 = einde verlies biodiversiteit = biodiversiteit verhogen
Nadere informatieedna vismonitoring van grote modderkruiper naar soortsamenstelling (KRW)
edna vismonitoring van grote modderkruiper naar soortsamenstelling (KRW) Jelger Herder Utrecht, 9 april 2015 Sommige soorten zijn lastig te monitoren Grote modderkruiper (Misgurnus fossilis) Vrijwilligers
Nadere informatieKennis voor zoet en veilig water. Versnel Beekherstel. Natuurlijk aan de slag
Kennis voor zoet en veilig water. Voor Innoveren nu én met later de bouwstenen van de natuur Versnel Beekherstel Natuurlijk aan de slag 2014 49 Innoveren met de bouwstenen van de natuur Versnel Beekherstel
Nadere informatie9 Oude Diep. 9.1 Watersysteem
9 Oude Diep 9.1 Watersysteem Het waterlichaam Oude Diep behoort tot de KRW-categorie Rivieren, type R5; langzaam stromende middenloop/benedenloop op zandbodem (RBO Rijn-Oost, 2004. p. 31). De oorsprong
Nadere informatieNatuurkwaliteit en bosgebruik Natura 2000. Rienk-Jan Bijlsma
Natuurkwaliteit en bosgebruik Natura 2000 Rienk-Jan Bijlsma Onderwerpen Habitatkaart bossen Veluwe Kwaliteitsverbetering habitattypen bos Oppervlaktevergroting habitattypen bos Habitatkaart: typen en criteria
Nadere informatie