KRW en Gedragscode: Houvast of last? Janneke van Goethem Platform beek- en rivierherstel17 april 2014

Transcriptie

1 en Gedragscode: Houvast of last? Janneke van Goethem Platform beek- en rivierherstel17 april 2014

2 Resultaatgericht /gedragscode Doelgericht Werkwijze gericht

3 Resultaatgericht d.m.v. maatlatten Abundantie macrofyten Soortensamenstelling waterplanten Abundantie en soortensamenstelling vis

4 Globaal lage abundantie macrofyten in bovenlopen en hoge(re) in benedenlopen geeft goede score op maatlat Globaal grote soortendiversiteit macrofyten geeft goede score op maatlat (gaat niet perse om beschermde soorten)

5 Bescherming van soorten Beschermingsregimes tabel 1, 2 en 3 en vogels Vrijstelling mogelijk bij tabel 1 en met gedragscode Ontheffing nodig zonder gedragscode (tabel 2 en 3) of bij ruimtelijke ingrepen (tabel 3)

6 en Gedragscode Voor deze soorten geldt een vrijstelling. U hoeft geen ontheffing van de Flora- en faunawet aan te vragen, maar u moet wel de zorgplicht nakomen. Soorten uit tabel 1 Komen er beschermde dier- of plantensoorten voor in het gebied? Hebben uw activiteiten effect op de beschermde dier- of plantensoorten? Soorten uit tabel 2 ja ja Soorten uit tabel 3 Vogels nee nee U hoeft geen ontheffing van de aan te vragen, maar u moet wel de zorgplicht nakomen. Als een goedgekeurde gedragscode van toepassing is op uw activiteiten geldt een vrijstelling. U hoeft geen ontheffing van de Flora- en faunawet aan te vragen, maar u moet uw activiteiten aantoonbaar uitvoeren zoals in de gedragscode staat. De zorgplicht geldt ook voor u. ja Kunt u werken volgens een goedgekeurde gedragscode? nee Soorten uit bijlage 1 Besluit vrijstelling beschermde dieren plantensoorten Soorten uit bijlage IV Habitatrichtlijn Kunt u maatregelen nemen om de functionaliteit van de voortplantings- en/of vaste rust- en verblijfplaatsen te garanderen? nee Vraag ontheffing aan nee Vraag ontheffing aan op grond van een wettelijk belang uit het Besluit vrijstelling beschermde dieren plantensoorten nee Vraag ontheffing aan op grond van een wettelijk belang uit de Habitatrichtlijn nee Vraag ontheffing aan op grond van een wettelijk belang uit de Vogelrichtlijn ja Vraag een ontheffing aan om uw mitigerende maatregelen goed te laten keuren. Zijn de maatregelen voldoende dan ontvangt u een beschikking met daarin de goedkeuring in de vorm van een afwijzing van uw ontheffingsaanvraag.

7 Gedragscode voor waterschappen Gedragscode voor waterschappen opgesteld door de Unie van Waterschappen (2006) STOWA gaf in 2009 opdracht om de gedragscode te evalueren Aangepaste gedragscode 2012 Doel: Richtlijnen voor werkwijze rekening houdend met FF-wet

8 Voorwaarden voor werken met de Gedragscode Werken volgens gedragscode vraagt om inzicht in soorten Herkenning in het veld Verspreiding en habitateisen Risico s ten aanzien van diverse werksoorten (werkkalender) Hulpmiddelen: STOWA gaf opdracht om protocollen te maken ( Soortenstandaards beschikbaar (DLG) NDFF (database) GaN beschikbaar

9 Activiteiten uit de gedragscode Twee voorbeelden: Schonen van waterlopen en oevers (het natte profiel) Baggeren van bodems, herprofilering en herstelwerkzaamheden aan oevers

10 Activiteiten uit de gedragscode Schonen van waterlopen en oevers (het natte profiel) Periode 15 juli-1 november (sept/okt) Zaden en dieren terug naar water Schoonsel 48 uur laten liggen Aanvullende maatregelen opnemen in beheerplan Minimaal 25% van de vegetatie sparen Schoonsel controleren op beschermde soorten Baggeren van bodems, herprofilering en herstelwerkzaamheden aan oevers Alleen baggeren boven 10 C

11 Problemen in de praktijk Schonen van waterlopen en oevers (het natte profiel) Periode 15 juli-1 november (sept/okt) Zaden en dieren terug naar water Schoonsel 48 uur laten liggen Minimaal 25% van de vegetatie sparen Schoonsel controleren op beschermde soorten Zeer intensief, weinig resultaat Te kort Schoonsel ook Verruiging Soms in strijd met /peilbeheer Baggeren van bodems, herprofilering en herstelwerkzaamheden aan oevers Alleen baggeren boven 10 C Onpraktisch en niet ecologisch gefundeerd

12 Oplossingen Schonen van waterlopen en oevers (het natte profiel) Periode 15 juli-1 november (sept/okt) Bij geen beschermde soorten periode ruimer Bij primaire waterschapstaken periode ruimer Schoonsel 48 uur laten liggen Gemotiveerd afwijken mag, mits gedocumenteerd Minimaal 25% van de vegetatie sparen Hele watersysteem bekijken Baggeren van bodems, herprofilering en herstelwerkzaamheden aan oevers Alleen baggeren boven 10 C Uit gedragscode gehaald

13 tussen en Gedragscode Voorbeeld: Middenloop (R5) is voor 70% begroeid met waterplanten (submers, emers & drijvend) en herbergt diverse beschermde vissoorten, amfibieën en planten Voor peilbeheer/goede doorstroming moet er geschoond worden Er moet gewerkt worden met de gedragscode ivm beschermde soorten -score voor bedekking is Goed

14 tussen en Gedragscode Voor peilbeheer/goede doorstroming moet er geschoond worden Liefst alle vegetatie verwijderd vooral in winter Er moet gewerkt worden met de gedragscode ivm beschermde soorten Er moet minimaal 25% van de vegetatie gespaard worden (jaarrond vegetatie aanwezig) -score voor bedekking is Goed Bij verwijdering tot 30-60% van de vegetatie wordt -score Zeer goed

15 tussen en Gedragscode Oplossing: Vegetatieve bedekking op 30% houden pleksgewijs over gehele waterloop daar waar doorstroom niet belemmerd wordt Stroomdraad vrijhouden van planten en lokaal vegetatie in ondiepten behouden, belemmert doorstroming/peilbeheer niet/nauwelijks Er wordt voldaan aan gedragscode. Beschermde soorten behouden leefgebied -score verbetert van Goed naar Zeer goed

16 tussen en Gedragscode Voorbeeld: Watersysteem met bijzondere oevervegetatie wordt geschoond. In water komen lichtbeschermde amfibieën voor Voor peilbeheer/goede doorstroming moet er geschoond worden en voorkomen worden dat maaisel in water valt Er moet gewerkt worden met gedragscode i.v.m. zorgplicht -score is hoog door voorkomen van grote diversiteit oeverplanten

17 tussen en Gedragscode Voor peilbeheer/goede doorstroming moet er geschoond worden en voorkomen worden dat maaisel in water valt Liefst maaisel direct afvoeren Er moet gewerkt worden met gedragscode i.v.m. zorgplicht Maaisel moet 48 uur op het talud blijven liggen -score is hoog door voorkomen van grote diversiteit oeverplanten Maaisel mag niet op oever gedeponeerd worden

18 tussen en Gedragscode Oplossing: Maaisel direct afvoeren of elke keer dat geschoond wordt op vaste plekken op oever deponeren Afvoeren zorgt ervoor dat geen maaisel terug in water valt. Op vaste plekken deponeren beperkt terugval. Gemotiveerd van gedragscode afwijken om oevervegetatie te sparen -score komt niet in gevaar door direct afvoeren. Eventuele depots kunnen zo gekozen worden dat meest bijzondere vegetaties behouden blijven.

19 Waar is de gedragscode te vinden Elk waterschap heeft papieren exemplaren van de oude gedragscode. De nieuwe aangepaste gedragscode (2012) is alleen digitaal beschikbaar. Een digitale versie van de gedragscode is te vinden via de STOWA themasite. Vragen kun je via het forum aan collega waterschappers stellen

20 Waar is de gedragscode te vinden

21 Conclusie Gedragscode en kunnen goede hulpmiddelen zijn om beheer en onderhoud volgens de wet uit te voeren waarbij natuurwinst hoog in het vaandel staat Het is soms lastig om als niet-ecoloog de richtlijnen te interpreteren en samenhang te zien Raadpleeg relevante websites, collega s en ecologen in geval van twijfel

22 Vragen