Quickscan natuur Eikenlaan Sleeuwijk 27 februari 2013

Transcriptie

1 Quickscan natuur Eikenlaan Sleeuwijk 27 februari 2013 zoon ecologie

2 Colofon Titel Quickscan Natuur Eikenlaan Sleeuwijk Opdrachtgever mro Uitvoerder ZOON ECOLOGIE Auteur C.P.M. Zoon Datum 27 februari 2013 zoon ecologie Balkerweg 60, 7738 PB, Witharen tel: , zoon ecologie heeft sinds 1980 ervaring met veldonderzoek naar flora en vegetatie in Nederland. Vanaf 1986 is meegewerkt aan tot stand brengen van natuurbeleid van provincies en gemeenten. Sinds1990 is er faunaonderzoek in heel Europa uitgevoerd. Vanaf die tijd is er ervaring met terreinbeheer, natuurontwikkeling en het beoordelen van effecten van plannen voor bouwen, aanleg van wegen en kanalen in Nederland. zoon ecologie /mro/eikenlaan Sleeuwijk/Quickscan natuur/

3 Inhoud Inleiding 3 Ligging van het terrein Het plan Status van het terrein in het natuurbeleid Noodzaak van een natuurtoets 5 Toets in het kader van gebiedsbescherming Toets in het kader van soortbescherming Beschermingscategorieën Flora- en faunawet Aangepaste lijst van beschermde vogelsoorten Rode lijst van bedreigde soorten Natuurwaarden 7 Toestand van de natuur Verwachting voor beschermde soorten Bestaande gegevens van beschermde soorten Aangetroffen beschermde soorten Het belang van het terrein voor beschermde soorten Het belang van het terrein voor beschermde gebieden Effecten 9 Effecten van het plan op beschermde soorten Effecten van het plan op beschermde gebieden Conclusies 10 Aanbevelingen 10 Nader onderzoek Mogelijkheden voor mitigatie van negatieve effecten op de Rugstreeppad Ontheffingen Zorgplicht soortbescherming Bronnen 11 zoon ecologie /mro/eikenlaan Sleeuwijk/Quickscan natuur/

4 Inleiding Aan de Eikenlaan in Sleeuwijk heeft men het plan om een tuin te bebouwen met een cluster van 8 woningen. Ligging van het terrein Het plangebied in de zuidwestrand van Sleeuwijk zoon ecologie /mro/eikenlaan Sleeuwijk/Quickscan natuur/

5 Overzicht van het plangebied en omgeving bij Sleeuwijk Plangebied waterberging in aanleg Uitbreidingswijk Nieuwes in aanbouw juist verwijderde elzen singel Het plan Het plan voor bebouwing van het plangebied zoon ecologie /mro/eikenlaan Sleeuwijk/Quickscan natuur/

6 Status van het gebied in het natuurbeleid Het plangebied is geen onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur. Het ligt daar ook niet dichtbij. Het dichtstbijzijnde beschermde gebied is de Zevenbanse boezem. Er is geen directe relatie tussen het plangebied en dit beschermde gebied. Noodzaak van een natuurtoets Toets in het kader van gebiedsbescherming Ht plangebied heeft geen relatie met beschermde gebieden en ligt grotendeels ingesloten door erven en gebouwen. Er zijn daarom geen significante effecten van het plan op beschermde gebieden. Toets in het kader van soortbescherming Bij elk plan dat ingrijpt op standplaatsen van planten of vaste verblijfplaatsen van dieren, dient getoetst te worden wat het effect is op beschermde soorten, die met name genoemd zijn in de Flora- en faunawet. In deze wet worden beschermde soorten in drie beschermingscategorieën ingedeeld. zoon ecologie /mro/eikenlaan Sleeuwijk/Quickscan natuur/

7 Beschermingscategorieën Flora- en faunawet Tabel 1 Tabel 2 Tabel 3 Algemene soorten waarvoor geen ontheffing aangevraagd hoeft te worden bij bestendig beheer of ruimtelijke ontwikkeling. Anders is wel ontheffing nodig voor verstoren of vernietigen en er geldt altijd de zorgplicht (art.2). Soorten waarvoor ontheffing aangevraagd moet worden, behalve als er gewerkt wordt volgens een door de minister goedgekeurde gedragscode, waarbij de zorgplicht blijft gelden. Ontheffing kan worden verleend als de gunstige staat van instandhouding van de soort niet in gevaar komt. Zeldzame soorten, waarvoor altijd ontheffing aangevraagd moet worden. Ontheffing wordt alleen verleend als voldaan wordt aan alle volgende criteria: én - er sprake is van een in de wet genoemd belang én - er geen alternatieven zijn én - de ingreep geen afbreuk doet aan de gunstige staat van instandhouding van de soort Voor soorten uit Habitatrichtlijn bijlage IV (alle in tabel 3) is alleen ontheffing voor een ruimtelijke ontwikkeling mogelijk bij een dwingende reden van groot openbaar belang. Voor Vogelrichtlijnsoorten (alle vogels en alle in tabel 3) is geen ontheffing bij ruimtelijke ontwikkeling mogelijk, ook niet bij een dwingende reden van groot openbaar belang. Aangepaste lijst van beschermde vogelsoorten Van alle vogelsoorten zijn de bewoonde nesten tijdens het broedseizoen beschermd. Daarboven zijn nesten en verblijfplaatsen van vogels jaarrond beschermd, als deze: - het gehele jaar gebruik maken van de verblijfplaatsen (cat 1); - honkvaste koloniebroeders zijn (cat. 2); - honkvaste niet-koloniebroeders zijn (cat 3) - zelf geen nest kunnen maken en elk jaar naar hetzelfde nest terugkeren (cat 4) Indien het voortbestaan op locatie van beschermde soorten planten of dieren uit tabel 2 en 3 door de ingreep negatief beïnvloed worden, is sprake van overtreding van de Flora- en faunawet. Voor soorten van Habitatrichtlijn bijlage IV en Vogelrichtlijnsoorten (alle vogels) dient het plan zo uitgevoerd te worden dat de duurzame instandhouding van deze soorten niet bedreigd wordt en de ecologische functionaliteit niet in gevaar komt. Overtreding van de Flora-en faunawet wordt zo voorkomen. Initiatiefnemer dient dit aannemelijk te maken door middel van een activiteitenplan, dat door het ministerie van EZ goedgekeurd kan worden. Ook onbeschermde soorten mogen niet onnodig moedwillig vernietigd worden. Iedereen dient zich te houden aan de zorgplicht (art. 2 Flora- en faunawet). De Flora- en faunawet geldt altijd en overal, waar beschermde soorten voorkomen. Rode lijst van bedreigde soorten Soorten op de rode lijst zijn kwetsbaar. Verstoring en vernietiging van leefgebied en individuen heeft bij deze soorten mogelijk eerder gevolgen voor het duurzaam voortbestaan van populaties, dan bij soorten die niet kwetsbaar zijn. De toets op de instandhouding van de nationale rode lijst-soorten vindt plaats in het spoor van de Ruimtelijke Ordening. Het is een provinciaal belang dat door de provincie behartigd wordt. zoon ecologie /mro/eikenlaan Sleeuwijk/Quickscan natuur/

8 Natuurwaarden Op 18 februari 2013 is het plangebied en omgeving bezocht. Toestand van de natuur Het plangebied kan het beste omschreven worden als een knotwilgentuin met kleinvee. Het beheer van het gras is intensief. Onder het knotwilgenveld en in greppels komen kruiden voor van bosranden. De knotwilgen zijn relatief jong en hebben nog weinig holten. De oevers van de sloten zijn gemaaid en de sloten zijn geschoond. Begroeiing van het plangebied 18/2/2013 K kwekerij met bakken en kasjes A braakliggend met akkerkruiden D dierenweide (ren) H Haag laurierkers en of beuk C compostopslag L Loofhoutrij (gekapt) G1 kort gemaaid gras G2 ruig grasland met ganzen en weidevogels S1 sloot met sterke kwel, geschoond en ruig gemaaid gras S2 W geschoonde sloot met ruige grasoevers vak jonge knotwilgen met bosondergroei rij knotwilgen jong zoon ecologie /mro/eikenlaan Sleeuwijk/Quickscan natuur/

9 Verwachting voor beschermde soorten Grasland, slootjes, composthoop en schuurtjes maken het voorkomen mogelijk van de volgende beschermde soorten. soort Florafaunawet tabel Habitatrichtlijn bijlage 4 Rode lijst Vogel Jaarrond Beschermd Mogelijke functie plangebied Gewone pad 1 Voortplanting sloot 1 en 2 Overwintering schuren en composthoop C Kleine watersalamander 1 Id. Bruine kikker 1 Id. rugstreeppad 3 x x Id. Veldmuis 1 Ruige randen sloten S2 Rosse woelmuis 1 Loofhoutstrook L Bosmuis 1 Loofhoutstrook L Huisspitsmuis 1 Schuren en ruig gras (G2) bosspitsmuis 1 Loofhoutstrook L Egel 1 Hagen H, loofhoutstrook L overwintering compost C bunzing 1 Jachtgebied vanuit bostuin De knotwilgen zijn nog te jong voor bijzondere holenbroedende vogels, zoals steenuil of vleermuizen. Het beheer is te intensief voor verblijfplaatsen van kleine marterachtigen. Er komen geen struiken voor, waar zangvogels in kunnen broeden. De schuurtjes zijn niet geschikt voor broedvogels of vleermuizen. Bestaande gegevens van beschermde soorten (kilometerhokken van Waarneming.nl, ) soort Florafaunawet tabel Habitatrichtlijn bijlage 4 Rode lijst Vogel Jaarrond Beschermd Mogelijke functie plangebied Kleine watersalamander 1 Voortplanting sloot 1 en 2 Overwintering schuren en compost C Bruine kikker 1 Voortplanting sloot 1 en 2 Overwintering schuren en compost C Rugstreeppad 3 x x Voortplanting sloot 1 en 2 Overwintering schuren en compost C Bosmuis 1 Loofhoutstrook L Egel 1 Hagen H, loofhoutstrook L overwintering compost C bunzing 1 Jachtgebied vanuit bostuin De Steenuil komt aan de zuidkant van Sleeuwijk wel veel voor, maar is van de noordkant niet bekend (Waarneming.nl). Er zijn geen waarnemingen van Gewone pad, Veldmuis, Rosse woelmuis, Huisspitsmuis, Bosspitsmuis. zoon ecologie /mro/eikenlaan Sleeuwijk/Quickscan natuur/

10 Aangetroffen beschermde soorten Er zijn bij het veldbezoek geen beschermde soorten in het plangebied aangetroffen. Het belang van het terrein voor beschermde soorten soort Florafaunawet tabel Habitatrichtlijn bijlage 4 Rode lijst Vogel Jaarrond Beschermd Mogelijke functie plangebied Gewone pad 1 Voortplanting sloot 1 en 2 Overwintering schuren en composthoop C Kleine watersalamander 1 Id. Bruine kikker 1 Id. rugstreeppad 3 x x Id. Bosmuis 1 Loofhoutstrook L Egel 1 Hagen H, loofhoutstrook L overwintering compost C Bunzing 1 Jachtgebied vanuit bostuin Van de bunzing kunnen er in het plangebied geen verblijfplaatsen zijn. Het is wel een zeer geschikt jachtgebied. Het grootste belang heeft het plangebied voor de rugstreeppad. Daarin verschilt het terrein niet van de omringende erven en de volkstuinen. Alle sloten in de buurt zijn voortplantingswateren en veel tuinen en schuren zijn overwinteringsplaatsen. Het plangebied ligt wel midden in een belangrijke populatie Rugstreeppad rond Sleeuwijk. Het belang van het terrein voor beschermde gebieden Het plangebied heeft geen betekenis voor beschermde gebieden Effecten Effecten van het plan op beschermde soorten Voor de amfibieën Rugstreeppad, Gewone pad, Bruine kikker en Kleine watersalamander gaan winterverblijven verloren en een klein voortplantingsgebied (sloot 1). Afhankelijk van de erfinrichting kunnen er enkele winterverblijven nieuw ontstaan. Deze soorten gebruiken ook nieuwe gebouwen en erven. Het plangebied is echter klein vergeleken met de enorme hoeveelheid erven rond Sleeuwijk. De duurzame instandhouding van populaties van deze amfibieën-soorten rond het plangebied zal daarom niet in gevaar komen. Voor de Bosmuis en de Egel gaan enkele mogelijke verblijfplaatsen verloren, door het verdwijnen van de loofhoutstrook en de ruige randen met knotwilg. Nieuw ontstaan zal enige tijd duren en is afhankelijk van de erfinrichting. Veel erven in de omgeving hebben ook en vaak meer mogelijke verblijfplaatsen voor deze soorten. Voor de bunzing kan een deel van het jachtgebied verloren gaan. Verblijfplaatsen van deze soort gaan echter niet verloren. Duurzame instandhouding van de aanwezige zoogdieren in de directe omgeving is daardoor verzekerd. zoon ecologie /mro/eikenlaan Sleeuwijk/Quickscan natuur/

11 Effecten van het plan op beschermde gebieden Het plan heeft geen effecten op beschermde gebieden. Conclusies Het plangebied heeft beperkte natuurwaarden. Er vindt voor de bunzing geen overtreding van de Flora-faunawet plaats (geen verblijfplaatsen gaan verloren). Voor de egel en de bosmuis, de Gewone pad, de Bruine kikker en de Kleine watersalamander gaan wel verblijfplaatsen verloren, wat leidt tot overtreding van de Flora-faunwet. Voor deze tabel 1 soorten bestaat echter een algemene vrijstelling. Voor de Rugstreeppad gaan waarschijnlijk verblijfplaatsen verloren, wat tot overtreding van de Flora-faunawet leidt. Het plan kan alleen doorgaan als de ecologische functionaliteit van de directe omgeving voor de Rugstreeppad in stand blijft, waardoor de duurzame instandhouding van de soort in de directe omgeving verzekerd is. De soort is namelijk beschermd door de Habitatrichtlijn bijlage IV. Ontheffing voor een bouwplan is daarom niet mogelijk. Alleen als na degelijk onderzoek blijkt dat de Rugstreeppad niet in het plangebied voorkomt, kan het plan zonder verdere maatregelen doorgaan. Als men eerder wil beginnen met het plan, kan men beter ervan uitgaan dat de Rugstreeppad er zit en maatregelen treffen voor behoud van voortplantingswater en overwinteringsplaatsen, waardoor overtreding van de Flora-en faunawet voorkomen wordt. Aanbevelingen Nader onderzoek Nader onderzoek is alleen zinvol naar de Rugstreeppad. Een goed onderzoek naar de Rugstreeppad duurt van maart tot september. Mogelijkheden voor mitigatie van negatieve effecten op de Rugstreeppad In de randen van het perceel lijkt veel ruimte voor aanleg van een poel en winterverblijven voor amfibieën, gekoppeld aan de naastgelegen sloot en de naastgelegen bostuin. Geisoleerde poelen hebben de voorkeur boven sloten, omdat roofvissen die dikkopjes eten dan buitengehouden worden. Enigszins natuurlijke begroeiing (ruig gras, strukiken en bomen, direct naast de poel geeft dieren goede bescherming tegen predatoren op het land (bunzing). Overwinteringsplaatsen kunnen bestaan uit opslag van materiaal (of liggend dood hout), boomwortels, schuurtjes en tuinhuizen met toegankelijke ruimte onder de vloer. Bij het slopen van gebouwtjes en dempen van het slootje, dient men rekening te houden met voortplanting (maart- juli) en overwintering (september maart) van de Rugstreeppad Door deze maatregelen voor de Rugstreeppad, worden ook andere amfibieën en zoogdieren geholpen. De ecologische functie voor deze soorten blijft bestaan, zodat er geen overtreding is van de flora-en faunawet. zoon ecologie /mro/eikenlaan Sleeuwijk/Quickscan natuur/

12 Ontheffingen Er wordt geen ontheffing verleend voor verstoring van de Rugstreeppad door een bouwplan. Wel kan er een positieve afwijzing verkregen worden. Dat doet men door een ontheffing voor de Rugstreeppad aan te vragen onder overleggen van een maatregelenplan. De positieve afwijzing is een goedkeuring van het maatregelenplan door Dienst Regelingen, op voorwaarde dat de maatregelen het ecologisch functioneren van het terrein voor de Rugstreeppad intact laten. Zorgplicht soortbescherming Voor alle soorten geldt de zorgplicht (art. 2 Flora en Faunawet). Dit houdt in dat de ingreep op zodanige wijze dient plaats te vinden, dat de schade aan soorten beperkt wordt. Men dient bij de uitvoering rekening te houden met kwetsbare perioden van soorten (voortplantingstijd, overwintering). Alle soorten die tijdens de ingreep aangetroffen worden dienen verplaatst of beschermd te worden, zodat zij behouden kunnen blijven. Vaak is hiervoor deskundige begeleiding nodig bij de uitvoering van het plan. Bronnen Waarneming.nl. Soortegegevens tussen 2000 en 2013 zoon ecologie /mro/eikenlaan Sleeuwijk/Quickscan natuur/