Klimaat als kans! 5x ORAS
|
|
- Anja Veenstra
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Klimaat als kans! 5x ORAS
2 november 2011 In opdracht van Kennis voor Klimaat hebben Rob Bonte, Anne Kamphuis en Harald Blonk, adviseurs van Royal Haskoning SMC, het proces begeleid om te komen tot de ORAS-notities voor vijf Kennis voor Klimaat hotspots.
3 KvK rapportnummer 88/2012 ISBN Dit onderzoeksproject (projectnummer ORASKvK01; projecttitel Opties voor regionale adaptatie strategie) werd uitgevoerd in het kader van het Nationaal Onderzoekprogramma Kennis voor Klimaat ( Dit onderzoeksprogramma wordt medegefinancierd door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu..
4
5 1. Inleiding 2 2. Belangrijkste uitkomsten 4 3. Vijf opties voor adaptatiestrategieën 7 4. Vervolgstappen Bijlage 21 5x ORAS Deze publicatie is in coproductie ontwikkeld door de bijdragen van de hotspotcoördinatoren Carl Paauwe, Arnoud Molenaar, Nico Landsman, Frank van Lamoen en Jos Verhoeven, de deelnemers van de workshops en de begeleiding door de adviseurs van Royal Haskoning SMC.
6 1. Inleiding In 2010 en 2011 hebben vijf Nederlandse regio s ( hotspots ) onder de vlag van Kennis voor Klimaat een proces doorlopen om te komen tot opties voor een regionale adaptatiestrategie (ORAS). Het resultaat is vastgelegd in vijf notities. Het gaat om de hotspots Regio Haaglanden, Regio Rotterdam, Zuidwestelijke Delta, Droge Rurale Gebieden en Ondiepe Wateren en Veenweidegebieden.
7 ! " # " # %& & # '' () * # +" # +) +, )-./ # 0 # # 1# )-./ "2 # & 3
8 2. Belangrijkste uitkomsten Met het ORAS project is zowel inhoudelijk als procesmatig een stap voorwaarts gemaakt. Het proces is doorlopen met aandacht voor en in lijn met de unieke regionale context. Dat is de kern van de beschrijving van de aanpak voor het project.
9 ! & -" -- # &# ' # ( &' # ###& 1 # ## 3 4" &. # 9 ## ( & ( 2 (&# 1" )-./ # 1 0 & )-./ % & 0 &1 -- )-./# - 5
10 -1# & )* : )-./# ;; 1 Regio Haaglanden: Bestuurlijke steun Regio Rotterdam: Regionale aanpak Zuidwestelijke Delta: Afstemming NDP ZWD Droge rurale gebieden: Gedeelde strategie Ondiepe wateren en veenweidegebieden: Opschaling naar OWV
11 3. Vijf opties voor adaptatiestrategieën Aan de hand van vier vragen schetsen wij per hotspot een beeld van de resultaten van het ORAS project: Wat is er gedaan? Wat is eruit gekomen? Wat was de meerwaarde van het project? Wat zijn de verwachte vervolgstappen? 7
12 Regio Haaglanden 1 # & < )-./ &" % " #= >= > = >: #?# "# = > '& # ) # )-./ # & # )#, )-./# ## Regio Haaglanden: Bestuurlijke steun
13 1 5677# -9* &# # A=> B=> C## ( * " * # :# & : * :# #= > & D ( D#,:&, % 9 9
14 Regio Rotterdam " - -.+" - +* +&" -- & - - E F 565G- 766H ")-./# 8? - & & => =>, )-./ " 1- # - )# # ( 1567I -./## Regio Rotterdam: Regionale aanpak
15 Zuidwestelijke Delta 0 & : " 8 0 & & 0 &= %& > # # #C # # )-./&)-./ # 0%90" & )-./ F & 0 & %& 00"%9 # )-./34 # * +* +" #0 & 1 & # 7 5 : J D # ## # # # # J Zuidwestelijke Delta: Afstemming NDP ZWD 11
16 K I - J 34 0 # )-./ & ) ## # ) K7 5677
17 Droge Rurale Gebieden 1"&-2 1. %& D) 2,L) ## # ;; & & # #( 3 4 #1 #" &" 0)# & -2& # &#" ) # " Droge rurale gebieden: Gedeelde strategie 13
18 "&-2 2# & * # # # +& # & # " + ) # +0 & -,: # ' &# # " # * +1 # +1 1, # 3 4 ( #+" # M &# &
19 Ondiepe Wateren en Veenweidegebieden :")*:## #" -. # # & " ) # &")* : * L :& &# ( ' & # &# # 1 #8 3" 9 # " " # #9 # #, 8 1,9. # 4 ")-./ # & # Ondiepe wateren en veenweidegebieden: Opschaling naar OWV 15
20 # & 3 4 # # # F# # # 9 " # "? 3 4) # &#' # ) 1 # & ## " # : # 5N 5677 = >
21 4. Vervolgstappen De ORAS-notities vormen een belangrijke eerste stap om te komen tot een regionale adaptatiestrategie voor elk van de hotspots. Om dit mogelijk te maken ligt de bal bij de hotspots zelf. Er is geen behoefte aan uniformiteit in de regionale adaptatiestrategieën. Er moet ruimte blijven voor de regionale diversiteit. Kennis voor Klimaat ondersteunt dit proces en biedt met de derde tranche projecten cofinanciering voor het uitdragen en zichtbaar maken van klimaatadaptatie. 17
22 ) # & " # #( =>& - (&#"- 1 & # # 0 & 1 )* : &- 2# &"0 O& F: # * # ## # # => 1 # # : # # 18% = 7N 5677> I' 7 F J 5 )## # J K )# J I F
23 & &# )-./# 1 # & 1!" & # F: # # # - - &I 1 / - " 1E =1E> 1E &# # % &# 7 E #J 5 & J K ) J I ) " # %-E ' ) # # 19
24 & # # # # )-./ " # ## #
25 5. Bijlage De ORAS-notities zijn in interactieve sessies tot stand gekomen. In de bijlage is een overzicht opgenomen van de deelnemers van alle sessies. 21
26 Slotbijeenkomst L., EF &9 1 LF "2 D'%,,P/ %D F: - '9 %,1 - E 1 *" FL * F%9 F0 /- :88 Hotspot Ondiepe Wateren en Veenweidegebieden 5N E C "2 "" C: C. C, C/ C: 9,),P/ -C -, / /: E - * 8 F2". " &/ -. F8 FL' &D * :88 F0" * 8 * %# :88 * L' Q(
27 Hotspot Droge Rurale Gebieden 7G : 9: &9 L(" LD L- L: "2 C % F D2 D",:,,,P/ / Hotspot Regio Rotterdam 5N5677-.:.;-.'-. 9: E D "9 D F# D'%,), D F- F/ * &: F%9 F2 F2 * && F%9 F%9 F) * F,. D) *., * 9& * -1C * -& *., F%9 FD F2 * "& /- /- &E,-,- 2 " 2 1C 2 - " / 2 : 2. 2 E1C 23
28 D C': Hotspot Haaglanden &.D EF &- "2 ", "2 C9 %," %. /: / / 2 E1C " & 2 : 2 9 / " *" 2 * " & " &. * " & 2 &" 2-2 & " & Hotspot Zuidwestelijke Delta 7I56762., F%9 "9 F0 1% F0" D. - %D F0 F: -% F0 9 F0, * / : F0 * ) F 0 &
29
30 Ontwikkelen van wetenschappelijke en toegepaste kennis voor een klimaatbestendige inrichting van Nederland en het creëren van een duurzame kennisinfrastructuur voor het omgaan met klimaatverandering Contactinformatie Programmabureau Kennis voor Klimaat Secretariaat: Communicatie: p/a Universiteit Utrecht p/a Alterra, Wageningen UR Postbus Postbus AH Utrecht 6700 AA Wageningen T T E office@kennisvoorklimaat.nl E info@kennisvoorklimaat.nl
Eindrapport Clustervoorstel kleine kennisvragen
Eindrapport Clustervoorstel kleine kennisvragen KvK rapportnummer KvK 117/2014 Copyright 2014 Nationaal Onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat (KvK). Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave
Nadere informatieImpact van klimaatverandering en sociaal-economische ontwikkelingen op lage afvoeren van de Rijn. Nederlandstalige samenvatting
Impact van klimaatverandering en sociaal-economische ontwikkelingen op lage afvoeren van de Rijn Nederlandstalige samenvatting KvK rapportnummer KvK 92/2013 Copyright 2012 Nationaal Onderzoeksprogramma
Nadere informatieKlimaatadaptatie. Charles Aangenendt
Klimaatadaptatie Charles Aangenendt Adaptatie Ruimte en Klimaat 2006: start Nationaal Programma Adaptatie Ruimte en Klimaat (ARK) Doel: klimaatbestendig maken van ruimtelijke inrichting lange termijn:
Nadere informatieRegionale Adaptatie Strategie vanwege klimaatverandering. MT 22 maart 2012 Arno Lammers
Regionale Adaptatie Strategie vanwege klimaatverandering MT 22 maart 2012 Arno Lammers Voorgeschiedenis RAS - Proces Waterkader Haaglanden gestart febr. 2003 na opdracht AB - Regionaal Bestuursakkoord
Nadere informatieVerslag van activiteiten in het kader van de ontwikkeling van de Adaptatiestrategie Regio Rotterdam
Verslag van activiteiten in het kader van de ontwikkeling van de Adaptatiestrategie Regio Rotterdam KvK rapportnummer KvK 120/2014 Copyright 2014 Nationaal Onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat (KvK).
Nadere informatieHandleiding Opties voor Regionale Adaptatiestrategieën in veenweidegebieden
... Handleiding Opties voor Regionale Adaptatiestrategieën in veenweidegebieden Cees Kwakernaak, Jos T.A. Verhoeven en Fokke de Jong Eindrapport van project HSOV3.1 Hotspot Ondiepe wateren en Veenweidegebieden
Nadere informatieHotspot Droog Ruraal Kennis voor Klimaat Bouwstenen voor regionale klimaatadaptatie in hoog Nederland
Hotspot Droog Ruraal Kennis voor Klimaat Bouwstenen voor regionale klimaatadaptatie in hoog Nederland Workshop Het Lankheet, 16 mei 2014 Kennis voor Klimaat Overland Hans Bleumink Kennis voor Klimaat Onderzoeksprogramma,
Nadere informatieAfspraken maken over implementatie
Universiteit Twente Afspraken maken over implementatie Flexibele beleidsarrangementen reflexieve monitoring! & Schakelen tussen de schalen Programma 15:00: Welkom en waarom deze sessie (Frank van Lamoen)
Nadere informatieRotterdamse adaptatiestrategie. John Jacobs Programmabureau Duurzaam Rotterdam Climate Proof
John Jacobs Programmabureau Duurzaam Rotterdam Climate Proof Adaptatie? Effecten klimaatverandering Rotterdam: er is urgentie om te handelen Strategie gericht op functioneren van de stad Bebouwing Nutsnetwerken
Nadere informatieKenniscocreatie: Ervaringen uit het KvK programma
Kenniscocreatie: Ervaringen uit het KvK programma Prof. Peter Driessen Wetenschappelijk directeur KvK programma Onderzoeksprogramma waarin onderzoekers samen met overheden en het bedrijfsleven kennis,
Nadere informatieKlimaatbestendige stad
Klimaatbestendige stad Nú bouwen aan de stad van de toekomst Deltaprogramma Nieuwbouw & Herstructurering Hoe is het begonnen? Veel onderzoek Nationale adaptatiestrategie Advies van Commissie Veerman Deltaprogramma
Nadere informatieKlimaat voor Ruimte In vogelvlucht
Klimaat voor Ruimte In vogelvlucht Klimaat voor Ruimte Het BSIK 1 programma Klimaat voor Ruimte (KvR) doet onderzoek naar klimaatverandering en naar manieren hoe met de gevolgen ervan om te gaan. Het spitst
Nadere informatieRotterdamse adaptatiestrategie. John Jacobs Afdeling Water Rotterdam Climate Proof
John Jacobs Afdeling Water Rotterdam Climate Proof Adaptatie is niet nieuw! Effecten klimaatverandering Rotterdam: er is urgentie om te handelen Strategie gericht op functioneren van de stad Bebouwing
Nadere informatieDuurzame Stad Nijmegen klimaatbestendig in 2050
Duurzame Stad Nijmegen klimaatbestendig in 2050 Ton Verhoeven Adviseur Klimaatadaptatie Gemeente Nijmegen 1 Amsterdam Nijmegen Presentatie Nijmegen Klimaatbestendig in 2050 Eerste Waterplan in Nijmegen-Zuid
Nadere informatieJaarplan 2009 Nationaal onderzoekprogramma Kennis voor Klimaat
Jaarplan 2009 Nationaal onderzoekprogramma Kennis voor Klimaat Auteurs: Monique Slegers, Kees Dorland Samenstelling: Kees van Deelen, Peter Driessen, Jantsje van Loon-Steensma, Kim van Nieuwaal, Fred Ruwe,
Nadere informatieSamenvatting Nationaal Onderzoekprogramma Kennis voor Klimaat
Samenvatting Nationaal Onderzoekprogramma Kennis voor Klimaat 2008 2013 Kennis voor Klimaat is een ambitieus onderzoekprogramma s dat via samenwerking tussen de Nederlandse overheid, het bedrijfsleven
Nadere informatieKlimaatbestendige stad
Klimaatbestendige stad Joke van Wensem Samenwerken aan water en klimaat Programmaplan en kennisagenda Algemeen en programmering: Deltaprogramma RA/IenM, STOWA, RWS, CAS, Deltares Projectentournee: Deltaprogramma
Nadere informatieagendapunt 3.a.1 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden KENNIS VOOR KLIMAAT: PROJECTEN 1E EN 2E TRANCHE Datum 17 augustus 2010
agendapunt 3.a.1 850401 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden KENNIS VOOR KLIMAAT: PROJECTEN 1E EN 2E TRANCHE Portefeuillehouder Wiegman, A.G. Datum 17 augustus 2010 Aard bespreking Informatief Afstemming
Nadere informatieKlimaat voor Ruimte Beoordelingsprocedure syntheserapporten. Klimaat voor Ruimte Climate changes Spatial Planning
Klimaat voor Ruimte Climate changes Spatial Planning Template en beoordelingsprocedure syntheserapporten Januari 2011 1 2 BSIK 1 Programma Klimaat voor Ruimte Internet E-mail : www.klimaatvoorruimte.nl
Nadere informatieJaarverslag 2009 Nationaal onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat
Jaarverslag 2009 Nationaal onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat Vastgesteld door de Raad van Bestuur, d.d. 18 mei 2010 Goedgekeurd door de Raad van Toezicht, d.d. 3 juni 2010 Copyright 2010 Nationaal
Nadere informatietoekomst veenweide Inspiratieboek
toekomst veenweide Inspiratieboek BOSCH SLABBERS toekomst veenweide Inspiratieboek Opdrachtgever Kennis voor Klimaat In samenwerking met Alterra, DHV, Gemeente Midden-Delfland, Provincie Zuid-Holland,
Nadere informatieKlimaatinformatie op maat. De juiste data voor elke sector
Klimaatinformatie op maat De juiste data voor elke sector Klimaatinformatie voor adaptatie De Nederlandse overheid, kennisinstellingen en bedrijven werken hard aan klimaatadaptatie: het aanpassen aan de
Nadere informatieNAS Stef Meijs Netwerkdag Ruimtelijke Adaptatie 19 jan 2017
NAS 2016 Stef Meijs Netwerkdag Ruimtelijke Adaptatie 19 jan 2017 Het verhaal van de NAS Voorgeschiedenis Trends en bollenschema s Focus op urgente risico s Vervolg: proces en acties 2 Ministerie van Infrastructuur
Nadere informatieJaarverslag 2011 Nationaal onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat
Jaarverslag 2011 Nationaal onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat Vastgesteld door de Raad van Bestuur, d.d. 22 mei 2012 Goedgekeurd door de Raad van Toezicht, d.d. 5 juni 2012 Copyright 2011 Nationaal
Nadere informatieJaarverslag 2012 Nationaal onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat
Jaarverslag 2012 Nationaal onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat Vastgesteld door de Raad van Bestuur d.d. 14 mei 2013 Goedgekeurd door de Raad van Toezicht d.d. 27 juni 2013 Copyright 2013 Nationaal
Nadere informatieKennisportaal ruimtelijke adaptatie en de relevantie voor de MER
Kennisportaal ruimtelijke adaptatie en de relevantie voor de MER Dr. Hasse Goosen Alterra Wageningen UR Stichting Climate Adaptation Services De urgentie is hoog: zelfs wanneer de opwarming beperkt blijft
Nadere informatieDeltabeslissing Ruimtelijke adaptatie
Deltaprogramma Ruimtelijke adaptatie Deltabeslissing Ruimtelijke adaptatie Het Deltaprogramma: een nieuwe aanpak Een goede kwaliteit van de leefomgeving is een basisvoorwaarde voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat
Nadere informatieagendapunt 3.b.12 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden AFRONDING WATERKADER HAAGLANDEN; VOORTGANG OP WATER- EN KLIMAATTAFEL Datum 11 juni 2012
agendapunt 3.b.12 991293 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden AFRONDING WATERKADER HAAGLANDEN; VOORTGANG OP WATER- EN KLIMAATTAFEL Portefeuillehouder Wiegman, A.G. Datum 11 juni 2012 Aard bespreking
Nadere informatieKlimaat voor een nieuwe M.E.R.
Klimaat voor een nieuwe M.E.R. Praktische Workshop Klimaatadaptatie in de praktijk van planvorming en milieu effectrapportage. Gerald Jan Ellen, Deltares, Bestuurskundig onderzoeker/adviseur Inhoud Adaptatie?
Nadere informatieKlimaatadaptatie. De gemeente Renkum Manon Wille Projectmanager Water
31-5-2016 Klimaatadaptatie Manon Wille Projectmanager Water De gemeente Renkum Ligt aan de Rijn, op de zuidflank van de Veluwe Ligt tussen Wageningen en Arnhem 32.000 inwoners 6 dorpen Veel natuur Weinig
Nadere informatieKlimaatadaptatie. Manon Wille Projectmanager Water
Klimaatadaptatie Manon Wille Projectmanager Water De gemeente Renkum Ligt aan de Rijn, op de zuidflank van de Veluwe Ligt tussen Wageningen en Arnhem 32.000 inwoners 6 dorpen Veel natuur Weinig landbouw
Nadere informatieOproep: Actieprogramma klimaatadaptieve bouwprojecten in stedelijk gebied
Oproep: Actieprogramma klimaatadaptieve bouwprojecten in stedelijk gebied Meld nu uw bouwproject aan voor het Actieprogramma klimaatadaptieve bouwprojecten in stedelijk gebied. Daarin bundelen overheden,
Nadere informatieJaarplan 2011 Nationaal onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat
Jaarplan 2011 Nationaal onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat Vastgesteld door de Raad van Bestuur d.d. 14 december 2010 Goedgekeurd door de Raad van Toezicht d.d. 2 december 2010 Copyright 2010 Nationaal
Nadere informatieNieuwsbrief Nummer 2, november 2011 KvK thema 3: Klimaatbestendig maken van het platteland
Nieuwsbrief Nummer 2, november 2011 KvK thema 3: Klimaatbestendig maken van het platteland Voor u ligt de tweede Nieuwsbrief over het CARE (Climate Adaptation for Rural areas) onderzoek. De afgelopen periode
Nadere informatieZeepkistsessie. 11 korte presentaties van Hotspots in KvR en KvK. Hotspot Droge en Rurale gebieden
Zeepkistsessie 11 korte presentaties van Hotspots in KvR en KvK Hotspot Droge en Rurale gebieden 1 Hotspot Haaglanden Hotspot Rotterdam 2 Hotspot Rivieren Programma 2009-2010 IJssel/ IJsseldelta Rotterdam
Nadere informatieKennisinnovaties slappe bodems
Kennisinnovaties slappe bodems Agenda 10 min 15 min 15 min 5 min Introductie Enrico Moens (program manager Climate and Sustainability bij Grontmij) Leon van Paassen (assistant professor Geo- Engineering
Nadere informatieKlimaatverandering, kansen voor agrarische ondernemers
Klimaatverandering, kansen voor agrarische ondernemers Nationale Najaarsconferentie POP 3 Workshop Klimaatverandering en Landbouw Utrecht, 17 Nov. 2016 door Pier Vellinga Wetenschappelijk directeur Kennis
Nadere informatieKlimaat voor Ruimte Climate changes Spatial Planning. Deel 1 Subsidieovereenkomst *PROJECTCODE* *projecttitel*
Klimaat voor Ruimte Climate changes Spatial Planning Deel 1 Subsidieovereenkomst *PROJECTCODE* *projecttitel* BSIK 1 Programma Klimaat voor Ruimte Internet E-mail : www.klimaatvoorruimte.nl : pb.kvr@falw.vu.nl
Nadere informatieRESULTATEN WORKSHOP WAARHEEN MET HET VEEN 30 januari 2003 in Gouda
RESULTATEN WORKSHOP WAARHEEN MET HET VEEN 30 januari 2003 in Gouda Doel van de bijeenkomst: 1. verzamelen van commentaar op concept projectvoorstel Waarheen met het veen? t.b.v. inzending aan ICES als
Nadere informatieOpen call Adaptatie aan klimaatverandering. Uitnodiging tot het indienen van pre-proposals
Open call Adaptatie aan klimaatverandering Uitnodiging tot het indienen van pre-proposals Open call Adaptatie aan klimaatverandering Uitnodiging tot het indienen van pre-proposals Copyright 2009 Stichting
Nadere informatieDeltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Intentieverklaring
Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering Intentieverklaring Deltawet (2011) Deltaprogramma met deelprogramma s Deltafonds Een pot geld Deltacommissaris Wim Kuijken Deltabeslissingen Deltaprogramma
Nadere informatieThe Governance of Adaptation to Climate Change
The Governance of Adaptation to Climate Change Consortium governance of climate adaptation Samenstelling consortium Wageningen Universiteit Vrije Universiteit Erasmus Universiteit Universiteit Utrecht
Nadere informatieMonitoring en evaluatie van adaptatie op regionaal en lokaal niveau
Monitoring en evaluatie van adaptatie op regionaal en lokaal niveau Rapport KvK thema 8: casussen Stadsregio Rotterdam en Regio Haaglanden J.E.M. Klostermann, S.M.G. Arts, K. van de Sandt, J. van Minnen,
Nadere informatieStrategy: a perspective
1 The Belgian National Climate Change Adaptation Strategy: a perspective CLIMAR Workshop, 25 mei 2011 Yannick Ghelen FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu Dienst Klimaatverandering
Nadere informatiePROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL Reg.nr. PS/2ot<-) /X35 7 MRT 2014. Routing
Provinciale Staten van Overijssel PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL Reg.nr. PS/2ot
Nadere informatieDeltatechnologie in de Delta
Deltatechnologie in de Delta Aanleiding (Omgevingsplan) Doel van Deltatechnologie in Zeeland Project 1: Nieuwe innovaties Deltatechnologie Project 2: Communicatiecentrum Deltatechnologie en Klimaat Verbonden
Nadere informatieKlimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta)
Agenda Stad Concernstaf CSADV Stadhuis Grote Kerkplein 15 Postbus 538 8000 AM Zwolle Telefoon (038) 498 2092 www.zwolle.nl Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Hoe houden we onze delta leefbaar
Nadere informatieOpties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa
Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa Jennie van der Kolk, Alterra Helmond, 22-02-13 Nico Verdoes, Livestock Research Inhoud presentatie Wetenschapswinkel
Nadere informatieKlimaatkennis voor de markt Werkatelier 9 juni
Klimaatkennis voor de markt Werkatelier 9 juni Jan Coppes Bestuur KvR / Witteveen + Bos Marjolein van Wijngaarden Twynstra Gudde Aanleiding Kennis uit twee klimaatonderzoeksprogramma s sneller en gerichter
Nadere informatieTrapdijk. Dé multifunctionele stadsdijk. www.rotterdam.nl. nieuwe Trapdijk. oude dijk
www.rotterdam.nl Trapdijk Dé multifunctionele stadsdijk Gemeentewerken Rotterdam ontwikkelt de Trapdijk. Dit is een trapsgewijze dijk, waarvan de treden gebruikt kunnen worden voor wegen, groen, bebouwing,
Nadere informatieJeugdzorg en sport. Niels Hermens (Verwey-Jonker Instituut & Wageningen Universiteit) nhermens@verwey-jonker.nl
Jeugdzorg en sport Niels Hermens (Verwey-Jonker Instituut & Wageningen Universiteit) nhermens@verwey-jonker.nl Agenda Samenwerking jeugdzorg en sport: achtergrond en ervaringen Sport in de interventiepiramide
Nadere informatieJaarplan 2010 Nationaal onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat
Jaarplan 2010 Nationaal onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat Vastgesteld door de Raad van Bestuur, dd. 1 december 2009 Goedgekeurd door de Raad van Toezicht, dd. 3 december 2009 Copyright 2010 Nationaal
Nadere informatieKlimaatverandering & fysieke opgaven
Klimaatverandering & fysieke opgaven Klimaatadaptatie en EU-fondsen 15 december 2016 Joke Schalk Weten, willen werken 2 RWS ONGECLASSIFICEERD Inhoud Weten, willen werken klimaatverandering Aspecten Effecten
Nadere informatieNieuwe perspectieven voor HEAD Landelijke Themadag Sociaal domein
Nieuwe perspectieven voor HEAD Landelijke Themadag Sociaal domein 2 mei 2017 Workshop Maatschappelijke vraagstukken in het sociale domein het hoofd bieden Introductie De transitiedriehoek en de aanpak
Nadere informatieDocentendag HOG Bouw en Ruimte
Docentendag HOG Bouw en Ruimte 7 november 2017 Hogeschool Utrecht Op 7 november organiseert de HOG Bouw en Ruimte haar jaarlijkse Docentendag. Naast interessante keynote speakers is er dit jaar ook veel
Nadere informatieKlimaatadaptatie in Rijnmond-Drechtsteden leren van buitendijks gebied
Klimaatadaptatie in Rijnmond-Drechtsteden leren van buitendijks gebied Corjan Gebraad, Nick van Barneveld (gemeente Rotterdam), Jarit van de Visch, Mathijs van Ledden (Royal HaskoningDHV) Door zeespiegelstijging
Nadere informatieDroge voeten voor Sint-Oedenerode. Informatieavond 12 december 2018
Droge voeten voor Sint-Oedenerode Informatieavond 12 december 2018 Informatie-avond 19.30u Welkom (Rob van Veen) 19.40u Kansen benutten (wethouder Harry van Rooijen) 19.50u Opgave waterschap (lid DB Jac
Nadere informatieTussenstand OP EFRO Noord-Nederland 2014 2020. SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt
Tussenstand OP EFRO Noord-Nederland 2014 2020 SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt Noordelijke specialisatie in beeld Samengestelde behoeften Samengestelde oplossingen Achtertuin als proeftuin/
Nadere informatieOp weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven. Emiel Reiding directeur NOVI. 5 juli 2017
Op weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven Emiel Reiding directeur NOVI Aanleiding Omgevingsvisie Omgevingswet De maatschappij verandert Stapeling van wensen en claims op leefomgeving Herijken
Nadere informatieZoet is goed maar een beetje zout smaakt beter door Pier Vellinga *) Spaarwater eindsymposium Schouwburg de Harmonie, Leeuwarden, 12 maart 2019
Zoet is goed maar een beetje zout smaakt beter door Pier Vellinga *) Spaarwater eindsymposium Schouwburg de Harmonie, Leeuwarden, 12 maart 2019 Presentatie in drie delen: 1. Het klimaat verandert; wat
Nadere informatieNetworking for Urban Vitality
Networking for Urban Vitality Mobiliteit Infrastructuur Ruimtelijke ontwikkeling en Leefomgeving Utrecht, 20 mei 2016 Raymond Linssen Jasper Snippe Henk de Snoo Networking for Urban Vitality (NUVit) Wat
Nadere informatieBRONDOCUMENT behorend bij pre-proposal. Open call. Adaptatie aan klimaatverandering
BRONDOCUMENT behorend bij pre-proposal Open call Adaptatie aan klimaatverandering Inleiding De open call Adaptatie aan Klimaatverandering zoals deze in mei 2009 door de Stichting Kennis voor Klimaat is
Nadere informatieDe klimaatbestendige stad: hoe doe je dat?
De klimaatbestendige stad: hoe doe je dat? De klimaatbestendige stad Klimaatadaptatie van stedelijk gebied staat sinds kort prominent op de publieke agenda. Op Prinsjes dag heeft het kabinet de Deltabeslissing
Nadere informatieNieuwsbrief Nummer 6, april 2014 KvK thema 3: Klimaatbestendig maken van het platteland
Nieuwsbrief Nummer 6, april 2014 KvK thema 3: Klimaatbestendig maken van het platteland Slotbijeenkomst Case study Baakse Beek Op 30 januari 2014 vond de slotbijeenkomst plaats van de CARE case study Baakse
Nadere informatieTussentijdse bevindingen klimaatadaptatie in stedelijk gebied. Beleidssamenvatting voortgangsrapportage Climate Proof Cities 2013
Tussentijdse bevindingen klimaatadaptatie in stedelijk gebied Beleidssamenvatting voortgangsrapportage Climate Proof Cities 2013 Klimaat en stad Als gevolg van de mondiale opwarming kunnen hete zomers
Nadere informatieWAARDEN BEWUST ONDERNEMEN
WAARDEN BEWUST ONDERNEMEN EEN NIEUW SOORT ONDERNEMERSCHAP RESULTAAT KOERS VISIE PERSOONLIJK LEIDERSCHAP MEERWAARDE & RENDEMENT WAARDEN BEWUST WAARDEN BEWUST ONDERNEMEN ANNO 2013 Waarden Bewust Ondernemen
Nadere informatieDuurzaamheid: Anne Mollema Projectmanager SO. Hoe een boerenjongen van de stad ging houden. 11 mei 2017
Duurzaamheid: Hoe een boerenjongen van de stad ging houden Anne Mollema Projectmanager SO 11 mei 2017 . En in de lucht Maar vooral op de grond Waar gaat het over? De transitie De omgeving Anders werken;
Nadere informatieDoorwerking resultaten Kennis voor Klimaat bij waterschappen Evaluatie
2014 Doorwerking resultaten Kennis voor Klimaat bij waterschappen Evaluatie Rapport CCA14.01 Doorwerking Kennis voor Klimaat bij waterschappen Rapport CCA14.01 Pagina 2 Doorwerking resultaten Kennis voor
Nadere informatieNAS en de LIFE-IP aanvraag NL- NASCCELERATE
NAS en de LIFE-IP aanvraag NL- NASCCELERATE Maandag 10 december 2018 Jeroen van Leuken (RIVM), Coördinator LIFE- IP aanvraag Doelstelling van LIFE IP Leer- en faciliteermechanisme organiseren zodat belangrijke
Nadere informatieProgramma uur Opening en mededelingen (door Mark van Gurp, CROW) Kort voorstelrondje
CROW Levende Stad Regiobijeenkomst Noord-Holland Klimaatbestendig - Klimaatadaptatie 10 juni 2015, Den Helder #levendestad Programma 13.30 uur Opening en mededelingen (door Mark van Gurp, CROW) Kort voorstelrondje
Nadere informatieZoetwatervoorraad in neerslaglenzen onder druk van klimaatverandering
KVK Thema 2: Climate proof fresh water supply Werkplan Project 2.2: Zoetwatervoorraad in neerslaglenzen onder druk van klimaatverandering Projectplan, versie 30 november 2010 1 KVK Thema 2: Climate proof
Nadere informatie- Kennis voor Klimaat en het Deltaprogramma - Adaptief deltamanagement
- Kennis voor Klimaat en het Deltaprogramma - Adaptief deltamanagement Projectendag Kennis voor Klimaat Amersfoort, 7 april 2011 Pieter Bloemen Staf Deltacommissaris 1 Intentieverklaring DC - directie
Nadere informatieKennis Netwerk Delta Water 1
Stakeholderparticipatie Hotspot Zuidwestelijke Delta Drs. N.R. Nico Landsman 2 juli 2008 Kennis Netwerk Delta Water 1 Opbouw presentatie Samenhang in beeld? Kennisvraagarticulatie in Bredere context Projecten
Nadere informatieThema Klimaatverandering. Door Charles Rijsbosch April 2016
Thema Klimaatverandering Door Charles Rijsbosch April 2016 Klimaatverandering is een feit Warming of the climate system is unequivocal. Since the 1950s, many of the observed changes are unprecedented over
Nadere informatieNieuwsbrief nummer 13, juni 2008
Inhoud 1. Nieuwe Klimaat voor Ruimte projecten en initiatieven 2. Programmabureau nieuws 3. Ander nieuws 4. Bijeenkomsten Met bijdragen van: Kees Dorland, Fokke de Jong, Eddy Moors, Florrie de Pater, Ottelien
Nadere informatieKlimaatadaptatie. Programmaplan duurzame en gezonde stad
Klimaatadaptatie Programmaplan duurzame en gezonde stad Inhoud Ons klimaat verandert Wat betekent het voor Nederland? De uitdagingen voor onze regio Wat doen we al in Helmond en waar dragen we aan bij?
Nadere informatieOp weg naar de volgende generatie KNMI klimaatscenario s Albert Klein Tank et al.
Op weg naar de volgende generatie KNMI klimaatscenario s Albert Klein Tank et al. Agenda waarom klimaatscenario s voor NL? hoe komen ze tot stand? wat veroorzaakt de spreiding in de klimaatprojecties?
Nadere informatieTerugzine. Samen kennis maken. Samenwerking in de groene kolom is uniek. Lezen en laten lezen! Win-win voor onderwijs en bedrijfsleven
Terugblik Meerjarenafspraak 2006-2010 Terugzine Magazine van de Groene Kennis Coöperatie met succesprojecten van de afgelopen vijf jaar Lezen en laten lezen! Gooi mij niet weg maar geef me door! Of kijk
Nadere informatieBosonderzoek in Vlaanderen Verkenning van onderzoekslijnen op (middel)lange termijn
Bosonderzoek in Vlaanderen Verkenning van onderzoekslijnen op (middel)lange termijn Samenvatting van het doorlopen voortraject 2016-2017 Situering Een goede afstemming tussen de verwachtingen van beleid
Nadere informatieAnna Schoemakers Klimaat voor Ruimte
Workshop: De klimaatrobuuste stad Voorzitter: Prof. dr.ir. C. Zevenbergen (Chris), Dura Vermeer/UNESCO IHE Sprekers en presentaties: Drs. A.J. Schoemakers (Anna) Projectbegeleider Klimaat voor Ruimte,
Nadere informatieKLIMAATADAPTATIE: GEMEENTEN AAN ZET. Bijeenkomst Stadwerkwerk, Boxmeer, Kim van Nieuwaal, 12 juni 2018
KLIMAATADAPTATIE: GEMEENTEN AAN ZET Bijeenkomst Stadwerkwerk, Boxmeer, Kim van Nieuwaal, 12 juni 2018 Klimaatverandering: mitigatie en adaptatie Klimaatadaptatie: een voorgeschiedenis 1980s 1990 : Klimaatwetenschap
Nadere informatieKlimaateffect Atlas 1.0
Klimaateffect Atlas 1.0 In opdracht van: In samenwerking met: Klimaateffectatlas 1.0 Hasse Goosen, Lodewijk Stuyt, Monique de Groot, Marjan den Braber, Janette Bessembinder INHOUD BLAD 1 AANLEIDING EN
Nadere informatieKwaliteit van het Openbaar Groen. Onderzoeksplan
Kwaliteit van het Openbaar Groen Onderzoeksplan Rekenkamercommissie Haarlem Postbus 511 2003 PB Haarlem 023-511 30 38 https://gemeentebestuur.haarlem.nl/informatie-over/rekenkamercommissie/ rekenkamercommissie@haarlem.nl
Nadere informatieWelkom. Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen. Van Afval naar Grondstoffen
Welkom Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen Programma 14.00-14.05 uur Welkomstwoord door dagvoorzitter Isabelle
Nadere informatieMKBA Rotterdamse Klimaatadaptatie Strategie. Rotterdam, november 2012
MKBA Rotterdamse Klimaatadaptatie Strategie Rotterdam, november 2012 Overzicht Page 2 1. Projectbeschrijving 2. Analyse 3. Afwegingskader Page 3 1. Projectbeschrijving Rotterdamse Adaptatie Strategie (RAS)
Nadere informatieMinor klimaatbestendige gebiedsontwikkeling
Minor klimaatbestendige gebiedsontwikkeling Peter Groenhuijzen Hogeschool Van Hall Larenstein Minor klimaatbestendige gebiedsontwikkeling Doelstelling Beginsituatie Inhoud Evaluatie 1 Doelstelling Afleveren
Nadere informatieHoogheemraadschap van Delfland
Hoogheemraadschap van Delfland Beleidskader ten behoeve van adaptatie aan klimaatverandering Beleidsveld: Aard voorstel: 150 Besluitvormend Vergaderdatum: Agendapunt: Kenmerk VV: Aantal bijlagen: 18 december
Nadere informatieMANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND
MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND WERK ALS ÉÉN OVERHEID De fysieke en sociale leefomgeving van Nederland gaan de komende decennia ingrijpend veranderen. Transities in de energievoorziening, de landbouw,
Nadere informatieHet Interuniversitair Centrum voor Onderwijswetenschappen De periode nader bekeken
Het Interuniversitair Centrum voor Onderwijswetenschappen De periode 2006-2011 nader bekeken Jos Beishuizen Diana Dolmans Jan van Driel Iwan Wopereis Jeroen van Merriënboer Onderwijs Research Dagen 2012,
Nadere informatieBUITENDIJKSE PILOT BOTLEK. Joost de Nooijer, Havenbedrijf Rotterdam Projectleider Pilot Botlek Waterveiligheid, Gebiedsoverleg DPRD
BUITENDIJKSE PILOT BOTLEK Joost de Nooijer, Havenbedrijf Rotterdam Projectleider Pilot Botlek Waterveiligheid, Gebiedsoverleg DPRD 18-4-2016 Inhoud presentatie Pilot waterveiligheid: Context Projectaanpak
Nadere informatieLegitimatie van de nevengeul Varik-Heesselt
Legitimatie van de nevengeul Varik-Heesselt Roel During, Alterra Wageningen UR 2 juni 2016 Inhoud Conclusie Vraag van Waalzinnig Uitgangspunten van het onderzoek 18.000 m 3 /s bij Lobith Onderbouwing maatgevende
Nadere informatieWettelijk kader voor adaptatiemaatregelen
Wettelijk kader voor adaptatiemaatregelen bij kustverdediging Workshop Kustverdediging, visserij en toerisme : klimaatadaptatie warm aanbevolen?, Bredene 25 mei 2011 Overzicht 1. Internationaal adaptatiebeleid
Nadere informatieCommissie voor Ecologie en Handhaving
Griffie Commissie voor Ecologie en Handhaving Datum commissievergadering : - Document nummer : 3000044 Behandelend ambtenaar : F.B.A. van Lamoen Directie/bureau : Ecologie/ Bureau Oppervlaktewater Nummer
Nadere informatieMeten is Weten Dierentuin en Wetenschap. Lisette de Ruigh Voorzitter NWWO / Manager Operations WILDLANDS
1 Meten is Weten Dierentuin en Wetenschap Lisette de Ruigh Voorzitter NWWO / Manager Operations WILDLANDS Waarom wetenschappelijk onderzoek bij NVD tuinen? Vanuit eigen kernwaarden leden Met respect voor
Nadere informatieNieuwsbrief onderzoek Jeugd, Zorg en Sport
Nieuwsbrief onderzoek Jeugd, Zorg en Sport April 2015 Het onderzoeksproject Jeugd, Zorg en Sport van Wageningen University, FlexusJeugdplein, Rotterdam Sportsupport, het Nederlands Instituut voor Sport
Nadere informatieagendapunt 3.b.7 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden AANPAK KLIMAATADAPTATIE 2016 Datum 5 januari 2016
agendapunt 3.b.7 1234419 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden AANPAK KLIMAATADAPTATIE 2016 Portefeuillehouder Houtzager, M.A. Datum 5 januari 2016 Aard bespreking Besluitvormend Afstemming BDV/FIN
Nadere informatieKlimaatadaptatiestrategie Hellendoorn
Klimaatadaptatiestrategie Hellendoorn Actueel: wateroverlast in Limburg Bron vermelding: NOS Klimaatadaptatiestrategie Hellendoorn Toelichting Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie (DPRA) Wat doet Hellendoorn
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieDatum 23 mei 2016 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over het bericht dat de Haagse politie een rapport over discriminatie zou hebben gemanipuleerd
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj
Nadere informatieIn deze Nieuwsbrief: Myriam van Rooij versterkt de PCL
In deze Nieuwsbrief: Myriam van Rooij versterkt de PCL Anouk van Twist denkt graag na over lange termijn Drie stevige uitgangspunten voor slimme mobiliteit: Omgevingskwaliteit als dubbeldoelstelling bij
Nadere informatie