Habitat preferentie en verstoring in een zandige laaglandbeek: een experimentele benadering. Dorine Dekkers & Piet Verdonschot (Alterra, Wageningen)
|
|
|
- Franciscus Sasbrink
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Contract no. GOCE-CT Habitat preferentie en verstoring in een zandige laaglandbeek: een experimentele benadering Dorine Dekkers & Piet Verdonschot (Alterra, Wageningen) soorten klimaatsverandering landgebruik habitatstabiliteit afvoerdynamiek doelstelling EU-project Eurolimpacs: bestuderen van de relatie tussen toenemende afvoerpieken, habitatstabiliteit en macrofauna-distributie. Focus van dit deelonderzoek is op de interactie tussen habitatstabiliteit en distributie van soorten. 1
2 test organismen distributie soorten volgens bekentypologie 2.5 Anabolia nervosa Halesus radiatus Mystacides longicornis 1.5 Limnephilus lunatus Chaetopteryx villosa Micropterna sequax specialisten natuurlijke beken Halesus radiatus Micropterna sequax Chaetopteryx villosa 2
3 generalisten gekanaliseerde beken Anabolia nervosa Limnephilus lunatus Mystacides longicornis vraagstelling habitat preferentie: welk habitat prefereren specialisten en generalisten? beïnvloedt stroomsnelheid de habitat keuze? verstoring: verlaten soorten het habitat (=respons) bij verstoring? is de respons afhankelijk van de wijze van verstoring? 3
4 habitat preferentie - kunstbeken kunstbeken lab: klimaatregeling 6 kunstbeken 6 l water per kunstbeek habitat preferentie habitat materialen habitat materialen (ad random en in duplo): blad (> 2. mm) detritus ( mm) grind (2. 8. mm) zand ( mm) slib (95 % <.25 mm) 4
5 habitat preferentie experimentele opzet per beek: 8 exemplaren larven 4e / 5e stadium bovenstrooms loslaten stroomsnelheid: 1 cm/s watertemperatuur: 12 C aantal individuen (%) habitat preferentie - specialisten Halesus radiatus (n=39) Micropterna sequax (n=284) habitat materiaal (per soort) Chaetopteryx villosa (n=291) blad detritus grind zand slib bodemplaat 5
6 aantal individuen (%) habitat preferentie - generalisten Anabolia nervosa (n=32) Limnephilus lunatus (n=315) habitat materiaal (per soort) Mystacides longicornis (n=315) blad detritus grind zand slib bodemplaat habitat preferentie - stroomsnelheid aantal individuen (%) drift tegen eindgaas 1 cm/s 3 cm/s 5 cm/s H. radiatus M. sequax C. villosa A. nervosa L. lunatus M. longicornis specialisten generalisten 6
7 habitat preferentie - conclusies specialisten: duidelijke habitat preferentie voor blad generalisten: prefereren blad en/of detritus, deze preferentie is even groot als rondlopen over bodemplaten (= sub-preferentie) stroomsnelheid: er is meer drift waarbij intensiteit van de drift afhankelijk is van de stroomsnelheid en de soort verstoring vraagstelling verlaten soorten het habitat (=respons) bij verstoring? is de respons afhankelijk van de wijze van verstoring? 7
8 verstoring - typen stroomsnelheid: 1, 3, 5 en 1-5 cm/s habitat verstoren d.m.v. roeren habitat begraven onder zand: ½ cm, 5 cm en 1 cm verstoring inrichting kunstbeken goten: geen compartimenten een grindbodem (1. 2. mm) per goot 1 habitat compartiment start experiment: kokerjuffers zitten in habitat 8
9 verstoring experimentele opzet kokerjuffers (alle 6 soorten): alle exemplaren afzonderlijk geobserveerd observatie max 6 uur n=2 voorzien van een kleurcode start in habitat acclimatiseren: 15 minuten verstoringsprikkel: 16 / 5 minuten verstoring respons op stroomsnelheid aantal individuen Halesus radiatus cm/s 3 cm/s 4 5 cm/s cm/s :: :2:53 :5:46 :8:38 :11:31 :14:24 :17:17 verblijfsduur in habitat tijdens verstoring (uren) 9
10 verstoring stroomsnelheid aantal individuen die habitat verlaten (%) H. radiatus M. sequax specialisten C. villosa A. nervosa L. lunatus generalisten M. longicornis 1 cm/s 3 cm/s 5 cm/s 1-5 cm/s verstoring habitat roeren aantal individuen H. radiatus M. sequax C. villosa A. nervosa L. lunatus M. longicornis 4 2 :: :1:26 :2:53 :4:19 :5:46 verblijfsduur in habitat tijdens verstoring (uren) 1
11 aantal individuen verstoring - habitat begraven (1/2 cm) 18 H. radiatus 16 M. sequax 14 C. villosa 12 A. nervosa 1 L. lunatus 8 M. longicornis :: ::43 :1:26 :2:1 :2:53 :3:36 :4:19 verblijfsduur in habitat tijdens verstoring (uren) aantal dode individuen (%) verstoring - habitat begraven zand 5 cm zand 1 cm H. radiatus M. sequax specialisten C. villosa A. nervosa L. lunatus generalisten M. longicornis 11
12 verstoring - samenvattend specialisten: respons op verstoring stroomsnelheid habitat roeren zand ½ cm zand 5 / 1 cm Halesus radiatus 95 % 9 % 65 % 5 % dood Micropterna sequax 5 % 35 % 5 % 5 % dood Chaetopteryx villosa 75 % 45 % % 5 % dood generalisten: respons op verstoring stroomsnelheid habitat roeren zand ½ cm zand 5 / 1 cm Anabolia nervosa 1 % 9 % 85 % 5 % dood Limnephilus lunatus 7 % 8 % 25 % 5 % dood Mystacides longicornis 1 % 95 % 5 % 5 % dood verstoring - conclusie conclusie: alle 6 soorten kokerjuffers zijn gevoelig voor verstoring iedere soort reageert verschillend mate van gevoeligheid varieert met de type verstoring hypothese/aanbeveling: om soorten te behouden zijn maatregelen nodig die de habitat stabiliteit vergroten en waarbij de afvoerdynamiek niet teveel wisselt naast habitat stabiliteit en beperkte dynamiek kunnen ook ander factoren een rol spelen, bv zuurstof-huishouding 12
Ecologische effecten van droogte en afvoerpieken in beken
Ecologische effecten van droogte en afvoerpieken in beken Ralf Verdonschot 9 mei 2019 Wageningen Environmental Research, Wageningen UR ralf.verdonschot@wur.nl Introductie Klimaatverandering: toename weersextremen
Building with Nature: maatregelen In vogelvlucht
Building with Nature: Ecologische effecten van kleinschalige Building with Nature maatregelen In vogelvlucht Bart Brugmans 20 september 2016 Opgenomen in nieuwe Waterbeheerplan Effectievere inzet middelen
Ralf Verdonschot Wageningen Environmental Research, Wageningen UR
Sloten Ralf Verdonschot Wageningen Environmental Research, Wageningen UR ralf.verdonschot@wur.nl Sloten in Nederland Watgetallen... 300.000 kilometer sloot = 8x de omtrekvan de aarde 400-1000 meter sloot
Jan de Brouwer, Piet Verdonschot en Anna Besse
Beekdalbreed hermeanderen Technieken om dood hout in te brengen Jan de Brouwer, Piet Verdonschot en Anna Besse Jan.debrouwer@wur.nl Piet.verdonschot@wur.nl nl Anna.besse@wur.nl team zoetwaterecologie Piet
Effecten van droogte op beken
Effecten van droogte op beken Ralf Verdonschot Wageningen Environmental Research, Wageningen UR ralf.verdonschot@wur.nl Introductie Veel permanent watervoerende natuurlijke beken hebben momenteel een verminderde
Voor afmetingen waarvoor geen bewerkingsprijs staat vermeld gelden de prijzen op aanvraag
19 x 13 x 19 x 1,5 mm 0,57 314,00 324,00 344,00 364,00 20 x 15 x 20 x 1,5 mm 0,61 314,00 324,00 344,00 364,00 25 x 15 x 25x 2 mm 0,96 227,00 237,00 257,00 277,00 10 x 20 x 10 x 2 mm 0,56 227,00 237,00
Beek of beekmoeras? Water stroomt waar het gaan kan, en anders niet. Veldwerkplaats Beekdallandschap Verslag Geeserstroomgebied, Gees, 13 mei 2008
Beek of beekmoeras? Water stroomt waar het gaan kan, en anders niet Veldwerkplaats Beekdallandschap Verslag Geeserstroomgebied, Gees, 13 mei 2008 Inleiders: Rients Hofstra, DLG en Piet Verdonschot, Alterra
BIOLOGIE Bovenbouw P.O. Fris viswater
BIOLOGIE Bovenbouw P.O. Fris viswater x www.dlwbiologie.wordpress.com Oriëntatiefase Het voorkomen van organismen in het oppervlaktewater heeft een directe relatie met de kwaliteit van water. Elk ecosysteem
Winde. Willie van Emmerik Jochem Koopmans
Winde Willie van Emmerik Jochem Koopmans Vis van het jaar 2006 Belangrijke vissoort Sportvisserij Waterbeheer Visstandbeheer Visserij Zeer gewilde vis voor de sportvisserij Vroeger ook voor de beroepsvisserij
Dood hout in beken en rivieren; kennis en ervaringen uit de praktijk
Dood hout in beken en rivieren; kennis en ervaringen uit de praktijk Boven- en middenlopen zijn van nature heterotrofe systemen, ze leven van invallend organisch materiaal Piet Verdonschot 1,2, Jan de
Gegevensverwerving en verwerking
Gegevensverwerving en verwerking Staalname - aantal stalen/replicaten - grootte staal - apparatuur Experimentele setup Bibliotheek Statistiek - beschrijvend - variantie-analyse - correlatie - regressie
Vismonitoring in grote rivieren
Optrekmogelijkheden en habitatgebruik van de rivierprik in Nederland Vismonitoring in grote rivieren Erwin Winter & Ben Griffioen Erwin Winter Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek IMARES, Wageningen
Hierdense Beek: building with nature in een Veluws beeksysteem. Peter van Beers Waterschap Vallei en Veluwe 3 maart 2016
Hierdense Beek: building with nature in een Veluws beeksysteem Peter van Beers Waterschap Vallei en Veluwe 3 maart 2016 Overzicht presentatie Overzicht presentatie: 1. Systeem & gebied 2. Wat speelt er
Recente inzichten kwabaal herintroductieproject in Vlaanderen. Lore Vandamme, Inne Vught, Johan Auwerx, Ine Pauwels & Johan Coeck
Recente inzichten kwabaal herintroductieproject in Vlaanderen Lore Vandamme, Inne Vught, Johan Auwerx, Ine Pauwels & Johan Coeck Vissennetwerk 7 september 2017 Indeling Levenscyclus Situatie in Vlaanderen
Kwantitatieve analyse effecten zonnepark Model en analysetool
Kwantitatieve analyse effecten zonnepark Model en analysetool Rick Wortelboer, Sibren Loos Workshop STOWA 23 mei 2019 Directe effecten Conceptueel schema Ook indirecte effecten zijn van belang Hoe? - welke
Experimenteel Onderzoek en Experimentele Controle
Experimenteel Onderzoek en Experimentele Controle ECO 2011-2012 Hemmo Smit Wilhelm Wundt en William James 3 criteria voor Causaliteit (herhaling) 1. Covariantie: samenhang tussen variabelen aantonen 2.
Wat zijn de effecten van suppleties op de Habitats van zeebaars en harder?
Wat zijn de effecten van suppleties op de Habitats van zeebaars en harder? Telt dit door in de aanwezigheid en vangbaarheid? 30-04-16, Marcel Rozemeijer Europese Unie, Europees Fonds voor Maritieme Zaken
Ontwikkeling van beek- en oevervegetatie na innovatief beekherstel
Ontwikkeling van beek- en oevervegetatie na innovatief beekherstel Rob Fraaije Ecologie en Biodiversiteit groep Universiteit Utrecht J.T.A. Verhoeven & M.B. Soons FLORON-dag 10 december 2016 Overzicht
Macrofaunanieuwsmail 73, 16 juli 2007
Macrofaunanieuwsmail 73, 16 juli 2007 Beste lezers, Het is alweer even geleden dat er een nieuwsmail is verschenen. Maar ik ben weer terug en hier is dan een zeer rijk gevuld nummer. Heel hartelijk dank
MWW - Waternood-DAN - EKO. Hanneke Keizer Piet Verdonschot Karin Didderen
MWW - Waternood-DAN - EKO Hanneke Keizer Piet Verdonschot Karin Didderen Maatregel Wijzer Waterbeheer Inleiding Implementatie van zowel WB21 als KRW vraagt om waterhuishoudkundige maatregelen Talrijke
Bijlage D Beschrijving watertypen Maas
Bijlage D Beschrijving watertypen Maas....................................................................... Toelichting Nederlandse werkwijze watertypen Doelen van oppervlaktewaterlichamen worden afgeleid
Ecologische monitoring; standaardisatie?
Ecologische monitoring; standaardisatie? Auteur: H.E. Keizer-Vlek Methode zou moeten afhangen van het doel Maar data worden vaak voor meerdere doeleinden gebruikt: vaststellen ecologische toestand detecteren
Beek moet in bomen hangen
Beek moet in bomen hangen Verslag van beekherstel in stuwwalgebied, Veldwerkplaats Beekdalen in het Springendal op 10 juli 2007 Inleiders: Fons Eysink, Staatsbosbeheer, beheerder regio Oost en Piet Verdonschot,
Smart Monitoring Innovatie van waterkwaliteitsbeoordeling. Milo de Baat
Smart Monitoring Innovatie van waterkwaliteitsbeoordeling Milo de Baat ILOW Symposium 15 februari 2017 KRW waterkwaliteitsbeoordeling Chemische status? Ecologische status Chemische analyse 45 prioritaire
Biologische respons op klimaatsverandering
Biologische respons op klimaatsverandering - maakt evolutie een verschil? Luc De Meester Impact klimaatsverandering op organismen Soortniveau Fysiologie Seizoenaliteit Verspreiding Evolutie Gemeenschappen
Doelen REFRESH. Producten REFRESH
REFRESH Adaptive strategies to Mitigate the Impacts of Climate Change on European Freshwater Ecosystems Beheer van zoete wateren in een veranderende wereld Piet Verdonschot & Merel Soons piet.verdonschot@wur.nl
Voortgang ontwikkeling Lunterse beek Plan Wittenoord en traject KleinWolfswinkel-Engelaar
Voortgang ontwikkeling Lunterse beek Plan Wittenoord en traject KleinWolfswinkel-Engelaar In de Wijerd van december jl. heeft u in het artikel Kronkelende beek is nog geen natuurlijke beek kunnen lezen
Integraal Natuurherstel in Beekdalen
Integraal Natuurherstel in Beekdalen Diffuse / gedempte / vertraagde afvoer Piet Verdonschot piet.verdonschot@wur.nl Freshwater Ecology Group Wageningen Environmental Research (Alterra) afvoer (m 3 /s)
Waterkwaliteitsbepaling m.b.v. Macrofauna
Inhoud Waterkwaliteitsbepaling m.b.v. Macrofauna Inleiding Proef 1. Algemene bepalingen. Proef 2. Bepaling waterkwaliteit met behulp van kleine waterdieren (makrofauna). Verzameltabel voor alle resultaten.
Van a naar Beek. Over hoe waterdiertjes een nieuwe woonplaats vinden. Judith J. Westveer. Judith Westveer
Van a naar Beek Over hoe waterdiertjes een nieuwe woonplaats vinden Judith J. Westveer Judith Westveer 2018 61 Van A naar Beek Over hoe waterdiertjes een nieuwe woonplaats vinden Judith Westveer 2018
Ketentest en geometrische QA voor cervix brachytherapie. Kathrin Surmann Landelijke brachydag
Ketentest en geometrische QA voor cervix brachytherapie Kathrin Surmann Landelijke brachydag 17-11-2017 Ketentest volgens NVRO Een ketentest dient minimaal te omvatten: Maken van een CT-scan van een fantoom
Vervolgens wordt ook ingegaan op de hypothese dat patronen in fenotypische plasticiteit adaptief kunnen zijn. De eerste vraag was of natuurlijke
Variatie in abiotische factoren komt voor in alle natuurlijke omgevingen, zoals variatie in ruimte en tijd in temperatuur, licht en vochtigheid. Deze factoren kunnen vervolgens bijvoorbeeld voedselaanbod
Vernatten en akkerbouw? Olga Clevering (Praktijkonderzoek Plant en Omgeving) Bram de Vos en Francisca Sival (Alterra)
Vernatten en akkerbouw? Olga Clevering (Praktijkonderzoek Plant en Omgeving) Bram de Vos en Francisca Sival (Alterra) Inhoud Vormen van vernatten Modelberekeningen Veldexperimenten Conclusies en discussie
Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/37037 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/37037 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Lupatini, Manoeli Title: Microbial communities in Pampa soils : impact of land-use
Verzilting van zoete wateren: Verlies of winst voor de aquatische natuur?
Verzilting van zoete wateren: Verlies of winst voor de aquatische natuur? Ralf Verdonschot 26 juni 2014 ralf.verdonschot@wur.nl Inhoud 1. Wat maakt de levensgemeenschap van brakke wateren waardevol? 2.
Het effect van piekafvoeren op de levensgemeenschap in beekbovenlopen
Alterra is onderdeel van de internationale kennisorganisatie Wageningen UR (University & Research centre). De missie is To explore the potential of nature to improve the quality of life. Binnen Wageningen
Stroomsnelheidseisen voor waterlopen in West-Brabant
Stroomsnelheidseisen voor waterlopen in West-Brabant In opdracht van het waterschap Brabantse Delta, Breda. 2 Alterra-rapport 1166 Stroomsnelheidseisen voor waterlopen in West-Brabant P.F.M. Verdonschot
Zandsuppletie in de Leuvenumse beek: monitoring van de fysische en biologische effecten
Zandsuppletie in de Leuvenumse beek: monitoring van de fysische en biologische effecten 214-215 Zoetwatersystemen, Alterra Wageningen UR April 216 Auteurs Ralf C.M. Verdonschot, Dorine D. Dekkers, Anna
Inspectierapport 't Stadstuintje lokatie Vrieseweg (KDV) Vrieseweg NX Dordrecht Registratienummer
Inspectierapport 't Stadstuintje lokatie Vrieseweg (KDV) Vrieseweg 44 3311NX Dordrecht Registratienummer 211528638 Toezichthouder: Dienst Gezondheid en Jeugd In opdracht van gemeente: Dordrecht Datum inspectie:
Herinrichting Boven Slinge. Eerste inzichten na een jaar meten. Inleiding
Herinrichting Boven Slinge Eerste inzichten na een jaar meten Inleiding Aanleiding De Boven Slinge is een bijzondere beek, niet alleen voor de Achterhoek, maar zelfs op landelijke schaal. Er zijn in ons
Veldexperiment in de Hooge Raam: winst voor beekherstel én wetenschap
Veldexperiment in de Hooge Raam: winst voor beekherstel én wetenschap J.P.C. Eekhout 1, A.J.F. Hoitink 2, E. Mosselman 3, M. Kits 4 en M. Talsma 5 In de beek de Hooge Raam is een beekherstelproject gekoppeld
Monitoring effecten zandsuppletie Leuvenumse beek 2016
Monitoring effecten zandsuppletie Leuvenumse beek 216 Ralf Verdonschot, Dorine Dekkers & Piet Verdonschot Notitie Zoetwatersystemen, Wageningen Environmental Research Februari 217 Auteurs Ralf Verdonschot,
Chemisch wateronderzoek 1. klimaatstad. water leeft 2. Abio. klimaatstad
Chemisch wateronderzoek 1 water leeft 2 Abio Chemisch wateronderzoek 2 Chemisch wateronderzoek 3 WATER LEEFT Chemisch wateronderzoek Een goede waterkwaliteit is van groot belang voor het leven van waterdieren
Snoekbaars Sander lucioperca L.
Snoekbaars Sander lucioperca L. Toine Aarts Kennis & Informatie Vis van het jaar 2007 Belangrijke vissoort Sportvisserij Beroepsvisserij VBC s en visplannen Stroperij KRW Inhoud Wettelijke status Taxonomie
Ontwikkeling nieuwe minerale olie standaard RIVM-NMi-001
Ontwikkeling nieuwe minerale olie standaard RIVM-NMi-001 Michel van Son NMi Van Swinden Laboratorium B.V. Afdeling MDKV+CH Datum: 22 juni 2007 Rapportcode: S-CH.07.11 De werkzaamheden die worden beschreven
Bijlage: Situatietekening
Bijlage: Situatietekening Bijlage: Sondeergrafieken Conusweerstand. q [MN/m 2 =MPa] Helling. [graden] c 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 15 M.V. : 14.76 m N.A.P. 0.3 14 13-0.1 12 Conustype:
Eindrapport VISONDERZOEK TER PLAATSE VAN EN DIRECT ROND HET HATTEMS DEEL VAN BEDRIJVENTERREIN H2O
Eindrapport VISONDERZOEK TER PLAATSE VAN EN DIRECT ROND HET HATTEMS DEEL VAN BEDRIJVENTERREIN H2O Eindrapport VISONDERZOEK TER PLAATSE VAN EN DIRECT ROND HET HATTEMS DEEL VAN BEDRIJVENTERREIN H2O rapportnr.
Beschrijving watertypen Rijndelta
Bijlage D Beschrijving watertypen Rijndelta....................................................................... Toelichting Nederlandse werkwijze watertypen Doelen van oppervlaktewaterlichamen worden
Herintroductie vissen : van plannen naar uitvoering Vissennetwerk 25 november J. Quak
Herintroductie vissen : van plannen naar uitvoering Vissennetwerk 25 november 2010 J. Quak Inhoud Historie, korte terugblik: herintroductie op agenda (beken, riviertjes) Kaders: beleid, ecologie en beheer
De mogelijke effecten van het boren naar en het winnen van schaliegas op de Nederlandse leefomgeving Robin Hummel
De mogelijke effecten van het boren naar en het winnen van schaliegas op de Nederlandse leefomgeving Robin Hummel R.C.A. Hummel. Alle rechten voorbehouden. Overzicht Doel van het onderzoek Wat is schalie(gas)
Samenvatting Hoofdstuk 1
Samenvatting Om een duidelijk inzicht te krijgen in de evolutionaire krachten die tot de enorme biodiversiteit in de natuur leiden, probeert de evolutionaire biologie modellen te ontwikkelen die de essentie
Morfologische veranderingen van de Westelijke Waddenzee. Een systeem onder invloed van menselijk ingrijpen.
Morfologische veranderingen van de Westelijke Waddenzee. Een systeem onder invloed van menselijk ingrijpen. Edwin Elias Ad van der Spek Zheng Bing Wang John de Ronde Albert Oost Ankie Bruens Kees den Heier
Micro evolutie In een populatie huisjesslakken
Inleiding Bij evolutie denken we vaak aan macro evolutie: het ontstaan, de afstamming of verandering van organismen over een lange tijdsperiode. In macro evolutionair onderzoek werkt men met aannames,
Bodem Boornummers : KS5-1 en KS5-2 Gemiddelde maaiveldhoogte m NAP : +10,90
Kamerstraat 5 Kamerstraat 5, Woonhuis Algemene gegevens Adres : Kamerstraat 5 Plaats : Groessen Gemeente : Duiven ID volgens Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) : 0226100000008774 Type opstal :
HAPTE CHAP SAMENVATTING
HAPTE CHAP Wanneer voortplanting tussen individuen van verschillende soorten, maar ook van verschillende populaties wordt voorkómen, noemen we dit reproductieve isolatie. Reproductieve isolatie speelt
Size matters. Size matters
Size matters Size matters 0 Agenda Welke boodschap kunnen of moeten we ook meegeven? Test Proef resultaten Theorie Conclusie 2 HH actieve stoffen Situatie gewasbeschermingsmiddelen Sinds begin jaren 90
Ralf Verdonschot (Alterra Wageningen UR), Piet Verdonschot (Alterra Wagenigen UR, UvA)
Het uitzetten van macrofauna als beekherstelmaatregel Ralf Verdonschot (Alterra Wageningen UR), Piet Verdonschot (Alterra Wagenigen UR, UvA) In het voorjaar van 2014 zijn in de herstelde middenloop van
Broodje roofvis. 14 november 2018, Fabrice Ottburg Studiedag kreeften Bilthoven
Broodje roofvis 14 november 2018, Fabrice Ottburg Studiedag kreeften Bilthoven https://www.wur.nl/nl/onderzoek-resultaten/onderzoeksinstituten/environmental-research/publicaties.htm v.l.n.r. Alterra-rapport
Evaluatie Eco-Inventarisaties Waterschap De Dommel
Evaluatie Eco-Inventarisaties Waterschap De Dommel Alexander Klink Evaluatie Eco-Inventarisaties Waterschap De Dommel. Alexander Klink Hydrobiologisch Adviesburo Klink Rapporten en Mededelingen nr. 74
Wat vliegroutes van meervleermuizen ons kunnen vertellen
Wat vliegroutes van meervleermuizen ons kunnen vertellen A-J Haarsma Alterra/ Radboud Univ. Nijmegen ahaarsma @dds.nl Wetgeving: Europese habitat richtlijn (vormt basis voor nationale wetgeving) Verblijven
Morfologische en ecologische aspecten van hermeanderen. Ton Hoitink Joris Eekhout Piet Verdonschot Bart Makaske Henk Wolfert
Morfologische en ecologische aspecten van hermeanderen Ton Hoitink Joris Eekhout Piet Verdonschot Bart Makaske Henk Wolfert Inhoud Beschouwing huidige praktijk en visie op hermeandering Simulatie van beekmeandering
Dood hout in beken en rivieren; kennis en ervaringen uit de praktijk
Dood hout in beken en rivieren; kennis en ervaringen uit de praktijk Piet Verdonschot piet.verdonschot@wur.nl Group of Aquatic Ecology and Ecotoxicology Freshwater Ecology Group Dood hout: intrinsiek onderdeel
Practicumverslag. Persoonlijke informatie. Voornamen en namen van de deelnemers : Voornamen en namen van de lesgevers : School:
Practicumverslag Dit document dient digitaal ingediend te worden ten laatste op 18/11/2016. Gelieve dit document niet met de hand in te vullen, maar op een computer. De grootte van de invulvelden zijn
Naar herstel van beekdalvenen: tussenstand van het onderzoek en de praktijk
Naar herstel van beekdalvenen: tussenstand van het onderzoek en de praktijk Camiel Aggenbach, Rudi van Diggelen, Willem-Jan Emsens, Gijsbert Cirkel, Fons Smolders & Ralf Verdonschot 1 Hoe zagen die venen
Realistische ecologische doelen voor macrofauna in Noord-Brabantse beken
Realistische ecologische doelen voor macrofauna in Noord-Brabantse beken Geschreven door Ralf Verdonschot (Wageningen Environmental Research), Marco Beers & Jeffrey Samuels (Waterschap Brabantse Delta),
Niet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project
Niet-technische samenvatting 2015307 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Nieuwe behandelingen voor gewrichtsschade bij paarden 1.2 Looptijd van het project 1.3 Trefwoorden (maximaal 5) 2015-2020
Betreft Herbouw Lidl te Hoensbroek. Ons kenmerk HEE141.0001. Datum 19 november 2013. Behandeld door Bert Hage
Toelichting Betreft Herbouw Lidl te Hoensbroek Ons kenmerk HEE141.0001 Datum 19 november 2013 Behandeld door Bert Hage Inleiding en doel In opdracht van Lidl Nederland GmbH heeft Kragten opdracht gekregen
De Digitale Kokerjuffer
De Digitale Kokerjuffer Jaargang 11, Nummer 18: 2015 Digitale nieuwsbrief van de EIS-werkgroep Trichoptera The Digital Caddisfly Newsletter of the Benelux Trichoptera Society Amsterdam / Gent, februari
Hoe doe ik een onderzoeksproject. Hans Bodlaender Marjan vd Akker
Hoe doe ik een onderzoeksproject Hans Bodlaender Marjan vd Akker 1 Dit verhaal Eerst een paar (overbodige?) opmerkingen over samenwerking in een groep Hoe doe ik een onderzoeksproject: Vraagstelling (Vandaag)
Trips. Robert Stolker Veredelaar
Trips Robert Stolker Veredelaar 06-30576922 rs@deliflor.nl www.deliflor.nl Achtergrond (1) Probleem Groot probleem Bestrijding Monitoring Onduidelijk Waar komt de trips vandaan Hoe verloopt de populatieontwikkeling
Wat eten slakken graag? 3-5. Auteurs: Giselle Theuma, St. Paul s Missionary, Malta. jaar
3-5 jaar Wetenschappelijke inhoud: Biowetenschap Beoogde concepten/vaardigheden: Kinderen onderzoeken wat slakken het liefst eten : sla, tomaten of droge bladeren. Beoogde leeftijdsgroep: 3-5 jaar oud
Frontend Developer. Arbeidsvoorwaarden. Omschrijving functie. Toelichting vacature. Overige wensen. Contactgegevens. Algemene gegevens.
Frontend Developer Joof Arbeidsvoorwaarden Naam functie Webdeveloper (middelbaar) Soort werklocatie Vaste werklocatie Postcode en plaats 3011AD ROTTERDAM Uren per week 36-40 uur per week Soort werktijd
Slib van Afbraakprodukt tot Grondstof en van Voedingsstof tot Brandstof. Piet Hoekstra Geowetenschappen Waddenacademie
MUDWELL Slib van Afbraakprodukt tot Grondstof en van Voedingsstof tot Brandstof Piet Hoekstra Geowetenschappen Waddenacademie Oerol College 19 juni 2019 - Aanvang 13.30 u. MUDWELL - Teresa van Dongen Leeuwarden,
DETERMINANTEN VAN LAGE WERKINTENSITEIT IN HUISHOUDENS MET ARBEIDSONGESCHIKTE GEZINSLEDEN Empirische analyses voor de EU-15
DETERMINANTEN VAN LAGE WERKINTENSITEIT IN HUISHOUDENS MET ARBEIDSONGESCHIKTE GEZINSLEDEN Empirische analyses voor de EU-15 Leen Meeusen, Annemie Nys en Vincent Corluy 17 juni 2014 Opbouw presentatie Inleiding
Ecologie van het leren
Ecologie van het leren L&D Talks Brussel dr Manon C.P. Ruijters MLD Brussel 10 oktober 2013 Ecologie is verbindingen en samenhang balans diversiteit behoud, lange termijn grieks: οἶκος, "huishouden
College 4 Experimenteel Onderzoek en Experimentele Controle
College 4 Experimenteel Onderzoek en Experimentele Controle - Leary: Hoofdstuk 9 en 10 - MM&C: Hoofdstuk 2.4 (p.129-130), 2.6 en 3.1 - Aanvullende tekst 4 Jolien Pas ECO 2012-2013 Doel experimenteel onderzoek:
Keylinks: Ecologische processen in sloten en beken
Keylinks: Ecologische processen in sloten en beken 2 Alterra-rapport 1069 Keylinks: Ecologische processen in sloten en beken II De relatie tussen afvoerdynamiek, temperatuur en de populatiegroei van Agapetus
Wat gebeurt er met de blaadjes die in de herfst van de bomen vallen? En wat doen onze tuiniers met dode of planten of afgesnoeide takken?
De bodem doorgrond Wat? Voor Leeftijd wie? Duur: Prijs: begeleid actief atelier Basisonderwijs 2 uur 90 per groep van max. 20 lln. Wat gebeurt er met de blaadjes die in de herfst van de bomen vallen? En
Biobouwers als kustbeschermers: groene fantasie of fantastisch groen? Luca van Duren
Biobouwers als kustbeschermers: groene fantasie of fantastisch groen? Luca van Duren 23 maart 2011 Wat zijn biobouwers? Organismen die direct of indirect hun omgeving zo veranderen dat ze hiermee het habitat
WORKSHOP ONDERZOEKSMETHODEN
WORKSHOP ONDERZOEKSMETHODEN INHOUD Kwantitatieve onderzoeksmethoden Algemene kenmerken Enquête Experiment Kwalitatieve onderzoeksmethoden Algemene kenmerken Observatie Interview Kwaliteit van het onderzoek
Bepaling van de biotische index van zoetwater
1 Inleiding Bepaling van de biotische index van zoetwater Op basis van het voorkomen van ongewervelden of aan de hand van de aanwezige planktonorganismen kan stilstaand of stromend water in vier kwaliteitsklassen
Projectplan (ontwerpbesluit) Aanpassen Heelsumse beek
Projectplan (ontwerpbesluit) Aanpassen Heelsumse beek 1 Projectbeschrijving 1.1 Wat wordt aangelegd of gewijzigd? Dit Projectplan gaat over het aanpassen van de Heelsumse beek vanaf de N225 tot aan de
Hoofdstuk 10: Regressie
Hoofdstuk 10: Regressie Inleiding In dit deel zal uitgelegd worden hoe we statistische berekeningen kunnen maken als sprake is van één kwantitatieve responsvariabele en één kwantitatieve verklarende variabele.
Persoonlijk Activiteiten Plan (P.A.P)
Persoonlijk Activiteiten Plan (P.A.P) Kevin de Ram Persoonlijk Activiteiten Plan (P.A.P.) Kevin de Ram Culemborg Unica Installatietechniek B.V. november 2015 Kevin de Ram Persoonlijk Activiteiten Plan
Reflectie op lezing Kees Bastmeijer
Reflectie op lezing Kees Bastmeijer Hoe werkt de natuurwet door in de decentralisatie van het natuurbeleid: verantwoordelijkheden en kansen voor de provincies 4 e Flora en Faunacongres Nijmegen, 18 januari
vis in stukjes aan te bieden. Daarna kan je het effect op de gezondheid van de roofvissen bestuderen.
diergedrag in Artis: 1999/2006/2010/2012/2014 antwoorden Er worden bij de opdrachten geen vragen gesteld met pasklare antwoorden. De leerlingen zijn voor het grootste deel zelf verantwoordelijk voor hun
Samenvatting 203 Klimaatverandering leidt volgens de voorspellingen tot een toename van de mondiale temperatuur en tot veranderingen in de mondiale waterkringloop. Deze veranderingen in de waterkringloop
Bijlagen. Bijlage 1: Profielbeschrijvingen
Bijlagen Bijlage 1: Profielbeschrijvingen Projectcode: 24678-DEMP Opdrachtgever: Vermilion Oil & Gas Netherlands B.V. Projectnaam: Onderzoek dempingen De Hoeve Boring: 1 Boring: 11 humeus, donkergrijs
HOOFDSTUK 6: INTRODUCTIE IN STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN
HOOFDSTUK 6: INTRODUCTIE IN STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN Inleiding Statistische gevolgtrekkingen (statistical inference) gaan over het trekken van conclusies over een populatie op basis van steekproefdata.
Floatlands veelbelovend als waterzuiveraar in stadswateren
Floatlands veelbelovend als waterzuiveraar in stadswateren Hanneke Keizer- Vlek, Piet Verdonschot, Ralf Verdonschot, Dorine Dekkers (Alterra) Drijvende moerassystemen met helofyten, ook wel floa=ng treatment
De effecten van bodemverhoging op het beekecosysteem van de Springendalse beek
De effecten van bodemverhoging op het beekecosysteem van de Springendalse beek Staatsbosbeheer (regio Flevoland-Overijssel) 2 Alterra-rapport 1075 De effecten van bodemverhoging op het beekecosysteem van
S T O W A : 2 0 1 2-1 9 W E W : T H E M A N U M M E R 2 3
S T O W A : 1-1 9 W E W : T H E M A N U M M E R 3 > INHOUD > 1 Inleiding 1 Inleiding 3 Methode.1 Factoren en klassengrenzen. Bronnen 5.3 Verdeling van tien punten. Soortenlijst 3 Toepassing 9 3.1 Kennis
WATER LEEFT Chemisch wateronderzoek
Chemisch wateronderzoek 1 WATER LEEFT Chemisch wateronderzoek Een goede waterkwaliteit is van groot belang voor het leven van waterdieren en waterplanten. Biologisch leven in het water is afhankelijk van
Life at the edge: benthic invertebrates in high altitude Andean streams. Dhr. R.A. Loayza-Muro
Life at the edge: benthic invertebrates in high altitude Andean streams. Dhr. R.A. Loayza-Muro Samenvatting Gebergtes bedekken ongeveer 27% van het aardoppervlak en bevatten gletsjers en zoetwatervoorraden
Bepaling van de biotische index van zoetwater
1 Inleiding Bepaling van de biotische index van zoetwater Op basis van het voorkomen van ongewervelden of aan de hand van de aanwezige planktonorganismen kan stilstaand of stromend water in vier kwaliteitsklassen
Beweegvriendelijke Wijken in Rotterdam
Beweegvriendelijke Wijken in Rotterdam Naar een beweegvriendelijke omgeving: van theorie naar oplossingen? Ir.Otto Trienekens Veldacademie Veldacademie Ambities Rotterdamse Woonservicegebieden Een betrokken
Begrazing voor biodiversiteit
Begrazing voor biodiversiteit In terrestrische ecosystemen Chris Smit Community and Conservation Ecology University of Groningen 1 2 Begrazing in NL Hoofddoel Vergroten heterogeniteit en biodiversiteit
Arbeidsmarktdynamiek vanuit een leeftijdsspecifiek perspectief
Arbeidsmarktdynamiek vanuit een leeftijdsspecifiek perspectief Anne C. Gielen Department Algemene Economie Universiteit van Maastricht 28 September 2007 1/22 Dynamiek op de arbeidsmarkt Demografische,