I Postbus EA SCHIEDAM Stadskantoor

Transcriptie

1 gemeente Schiedam Y.J. Haan Wetliouder voor Boi~~ven, Wonen, Milieu, Dierenwelzijn, Verkeer en Vervoer I Postbus EA SCHIEDAM Stadskantoor Aan de gemeenteraad van Schiedam UW KENMERK W BRIEF VAN ONS KENMERK l OUIT02460 DOORKIESNUhIhfER ONDERWERP Wonen in beweging; van lwantiteit naar kwaliteit DATUM 5 februari a.vd.woude@schiedam.nl Geachte dames en heren, Graag presenteer ik u het boekje "Wonen in beweging; Van lwantiteit naar lcwaliteit", een uitgave van het team Wonen & Milieu van de gemeente Schiedam. Het boelcje geeft een terugblik op wat er de afgelopen tien jaar is gerealiseerd op het gebied van wonen, het staat stil bij de huidige moeilijke situatie op de woningmarkt en het kijkt vooruit naar een aantal belangrijke thema's voor de toekomst. Ik wens u veel leesplezier! Met vriendelijke groet, Yoriclc Haan \ III I

2 Wonen in beweging Van kwantiteit naar kwaliteit

3 2

4 Inhoudsopgave Voorwoord 5 Verleden > Heden > Toekomst Verleden 8 Tijdslijn beleidstukken 9 Toelichting beleidsstukken 12 Overzicht woningvoorraad Bouwprojecten Plattegrond Schiedam met belangrijkste projecten 16 Verleden > Heden > Toekomst Heden 20 Belangrijke actualiteiten van Actuele thema s in Boodschappenlijstje Verleden > Heden > Toekomst Toekomst 30 Nieuwe thema s 31 Projecten in ontwikkeling 32 Ziekenhuislocatie: Burgemeester Knappertlaan 34 Toekomst van het wonen 36 Ambities 37 3

5 4 Verleden > Heden > Toekomst

6 Voorwoord Voor de volkshuisvesting was 2009 een overgangsjaar met een aantal belangrijke afspraken, zoals die met het rijk in het kader van het Investeringsbudget stedelijke vernieuwing (ISV), de verstedelijkingsafspraken met de stadsregio over woningbouwproductie en de meerjaren prestatieafspraken met woningcorporatie Woonplus Schiedam. Als we terugkijken op de afgelopen vijf jaar, kunnen we vaststellen dat er veel is gebeurd. Heel positief zijn de aanpak van de herstructurering in Nieuwland en Groenoord en het afbouwen van de wijk Sveaparken, waardoor bijna nieuwe woningen voor Schiedammers beschikbaar zijn gekomen. Ook ben ik blij met de discussie die wordt gevoerd over duurzaamheid en energiezuinigheid van woningen en over levensloopvriendelijke wijken. Kwaliteit van het wonen en de woonomgeving zijn onderwerpen die Schiedammers nauw aan het hart liggen en waar de komende periode veel nadruk op zal komen te liggen. Helaas zit de wind ook wel eens tegen, zoals de kredietcrisis illustreert: bouwbedrijven krijgen projecten moeilijk gefinancierd en consumenten wachten met de aanschaf van een nieuwe woning tot de huidige is verkocht. En dat gaat niet vanzelf. Maar we gaan niet bij de pakken neerzitten, integendeel. We hebben voorstellen gedaan om het vertrouwen in de woningmarkt te herstellen en de woningbouw weer op gang te krijgen. Ook de nieuwe stadsvisie biedt prachtige kansen. En voor de komende vijf jaar zetten we met het ISV in op meer kwaliteit in woningen én in de woonomgeving, in de vorm van groen, blauw en parkeergelegenheid. In dit boekje kijken we met u terug op wat de afgelopen negen jaar is gerealiseerd als het gaat om wonen. Maar ook de toekomst komt aan bod. Ik wens u veel genoegen bij het doorlezen ervan. Schiedam, januari 2010 Y orick Haan W ETHOUDEr 5

7 6

8 Verleden > Heden > Toekomst 7

9 Verleden Het woonbeleid van de gemeente Schiedam was in het afgelopen decennium met name gericht op de kwantiteit van de woningvoorraad. De centrale strategische doelstelling van de beleidsnota Wonen Contouren voor aantrekkelijk wonen in Schiedam uit 2003 was: het realiseren van een gevarieerde, evenwichtige en kwalitatief hoogwaardige woningvoorraad voor alle doelgroepen. Daarbij zijn twee hoofdambities te onderscheiden: het vergroten van het aandeel koopwoningen (tot 45%) en het vergroten van het aantal eengezinswoningen (tot 35%). De doelstelling van 45% eigenwoningbezit is in 2007 gerealiseerd. De ambitie met betrekking tot het vergroten van het aandeel eengezinswoningen blijft ook in het Volkshuisvestingsplan gehandhaafd. 8

10 Verleden > Heden > Toekomst 2003 Gemeente Schiedam Contouren voor aantrekkelijk wonen in Schiedam: 1 e module Beleidsnota Wonen (visie op het wonen in het algemeen en op de herstructurering in het bijzonder) Gemeente Schiedam Kansen voor ouderen: 2 e module Beleidsnota Wonen (evaluatie Nota Ouderenhuisvesting) 2000 Ministerie van VROM Mensen Wensen Wonen (kwaliteitsslag in de woningbouwproductie) Gemeente Schiedam Beleidsplan woonwagenzaken 2004 en verder: 3 e module Beleidsnota Wonen (bouwsteen voor het woonwagen beleid) 2001 Gemeente Schiedam Nota Ouderenhuisvesting (beleidsvoornemens huisvesting van 55-plussers in Schiedam) Dit hoofdstuk toont de beleidsnota s die van 2000 tot 2009 een rol hebben gespeeld in het woonbeleid van de gemeente, met een korte toelichting op de belangrijkste thema s en doelen uit die nota s. Ook vindt u hier een overzicht van de woningbouwprojecten uit dezelfde periode. De belangrijkste of omvangrijkste daarvan zijn uitgelicht in de plattegrond op pagina 16. 9

11 Verleden > Heden > Toekomst 2004 Gemeente Schiedam Monitor Wonen 2003 (voortgangs rapportage uitvoering, ambities en doelstellingen Beleidsnota Wonen) 2006 Gemeente Schiedam Monitor Wonen Gemeente Schiedam Monitor Wonen

12 2008 Gemeente Schiedam Monitor Wonen 2007 Gemeente Schiedam Volkshuisvestingsplan (actualisatie Beleidsnota Wonen en uitvoeringsmaatregelen) Gemeente Schiedam Volkshuisvestingsplan samenvatting Stadsregio Rotterdam Bidbook De Eerste Steen ; Verstedelijkingsafspraken (aftrap verstedelijkingsopgave komende periode) 2009 Gemeente Schiedam Monitor Wonen 2008 Gemeente Schiedam Verslag bijeenkomst Woningmarkt en kredietcrisis 14 januari 2009 (in gesprek met marktpartijen) Gemeente Schiedam Verslag vervolgbijeenkomst Woningmarkt en Kredietcrisis 1 april 2009 (presentatie gemeentelijk bod en om tafel met marktpartijen) Gemeente Schiedam MOP 2010 t/m 2014 Schiedam (Meerjaren Ontwikkelings programma) 2007 Gemeente Schiedam Monitor Wonen 2006 Gemeente Schiedam Verslag middagconferentie Toekomst van de Woningbouw 26 juni 2008 Gemeente Schiedam (Tijdelijk) Thuis in Schiedam verslag expertmeeting 6 juni 2008 (bijeenkomst van experts om de conceptnotitie verder te ontwikkelen en te schragen) Gemeente Schiedam (Tijdelijk) Thuis in Schiedam (voorstellen voor flankerend beleid t.a.v. van tijdelijke arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa) Gemeente Schiedam Stadsvisie Schiedam 2030 (hoofdopgaven voor komende jaren, uit werking daarvan in ruimtelijke zin en prioriteiten voor korte en middellange termijn) 11

13 Toelichting belangrijkste thema s en doelen beleidsstukken Nota Mensen, wensen, wonen Eén motto: de burger centraal; mensen, wensen, wonen. Vier principes: meer keuzevrijheid; aandacht voor maatschappelijke waarden; betrokken overheid en een beheerste marktwerking. Vijf kernthema s: zeggenschap over woningen en woonomgeving vergroten; kansen scheppen voor mensen in kwetsbare posities; wonen en zorg op maat bevorderen; stedelijke woonkwaliteit verbeteren en groene woonwensen faciliteren. Beleidsnota Wonen: Contouren voor aantrekkelijk wonen in Schiedam Doelstellingen gebaseerd op de belangrijkste knelpunten: - Er is een relatief grote voorraad goedkope huurwoningen en veel vraag naar andere typen woningen. - Voor de ca Schiedamse huishoudens die belangstelling hebben voor een koopwoning is het aanbod binnen de gemeente te klein. - Er is geen geschikt aanbod voor midden- en hogere inkomens groepen: deze wijken uit naar andere gemeenten in de regio. Deze doelstellingen hebben betrekking op de kwantiteit en kwaliteit van de woningvoorraad, uitbreiding en nieuwbouw. Maar ook op het voorzien in de behoeften van verschillende doelgroepen en de leefbaarheid, kortom op het profileren van de gemeente Schiedam als een aantrekkelijke woongemeente. Volkshuisvestingsplan Hierin komen de visie en de ambities van de gemeente op stedelijk niveau naar voren, uitgewerkt in een aantal uitvoeringsmaatregelen, waarvan de belangrijkste zijn: - De ambitie om 35% eengezinswoningen te realiseren blijft tot 2010 gehandhaafd. - Het woonmilieu wordt als factor mee genomen in het bepalen van de invulling van bouwlocaties. Levensloopvriendelijke wijken zijn hierbij een uitgangspunt. - Bij nieuwbouw van geschikte woningen voor ouderen, wordt bij de inrichting van het openbaar gebied rekening gehouden met de toe- en doorgankelijkheid, leefbaarheid en veiligheid in de wijk. 20% bereikbare woningen in elk plan of deelgebied is het uitgangspunt. - In nieuwbouwplannen wordt de nadruk gelegd op de kwaliteit van de woningen, de groepen koopstarters en ouderen en is er aandacht voor bereikbare eengezinswoningen in huur- en koopsector. - Bij het opstellen van de woningbouwplannen wordt rekening gehouden met de behoefte van de groep met middenen hogere inkomens. 12

14 15% Verleden > Heden > Toekomst woningvoorraad naar wijk en eigendomsverhouding, per b e w o o n d d o o r e i g e n a a r b e w o o n d d o o r h u u r d e r 85% 51% 43% 49% 57% 30% 50% c e n t r u m o o s t g r o e n o o r d k e t h e l 70% 43% w e s t w o u d h o e k 18% 29% 58% 50% 82% 53% z u i d n i e u w l a n d s p a l a n d / s v e a 47% 71% ontwikkeling van de woningvoorraad naar wijk en bouwwijze, t/m e e n g e z i n s / m e e r g e z i n s 2006 e e n g e z i n s / m e e r g e z i n s 2007 e e n g e z i n s / m e e r g e z i n s 513 / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / e e n g e z i n s / m e e r g e z i n s 2009 e e n g e z i n s / m e e r g e z i n s tota alover zicht 439 / / e e n g e z i n s m e e r g e z i n s 760 / / / / / / / / / / / / % 71% % 71% % 71% % 70% % 70% / / / /

15 bouwprojecten AANTAL WONINGEN WIJK JAAR PROJECT TOTAAL EGW APP SENIOREN STARTERS KOOP HUUR CENTRUM 2000 Lange Kerkstraat Zijlstraat Oude Kerkhof Raam / Schie Branderspoort Lange Haven (Otterboer) Lange Nieuwstraat Korte Haven (Roelantshof) Entrepot / Lange Nieuwstraat Land van Belofte Broersveld, Kuiperswerf (de Joker) Lange Nieuwstraat, Scheepswerf Particulier Totaal opgeleverd Centrum OOST 2000 Singelhof Edisonplein Teijlerstraat Franklinstraat Stationsplein 1e Fase, Stationshof Stationsplein 2e Fase, Nieuwerdam Totaal opgeleverd Oost WEST 2003 Eendracht / Nieuwe Haven Westerstaete Nieuwe Haven / Warande Nieuwe Haven / BK-laan Particulier Totaal opgeleverd West ZUID 2000 Particulier Dwarstraat Goereesestraat Rozenburgsestraat / Goereesestraat Buitensluis / Groenelaan Hagastraat Havendijk / Rijnstraat Totaal opgeleverd Zuid

16 Verleden > Heden > Toekomst AANTAL WONINGEN WIJK JAAR PROJECT TOTAAL EGW APP SENIOREN STARTERS KOOP HUUR NIEUWLAND 2002 Thurlede Schiehart Johannes de Dooper / Mgr. Nolenslaan Opstandingskerk Vijfsluizen Burgemeester Honnerlage Gretepad Goeman, Bordes / Prieel Vijfmolens Toernooiveld Over het Water, mews en kadewoningen Totaal opgeleverd Nieuwland GROENOORD 2004 Midden A Bospad Laan van Bol'es, Ensemble Laan van Bol'es, Contrabas Obrechtstraat, Klavier van Beinumlaan, Serenade Landréplein, Sonate Laan van Bol'es, Menuet Andriessenlaan, Suite Totaal opgeleverd Groenoord WOUDHOEK 2000 Gildeweg Totaal opgeleverd Woudhoek SPALAND 2000 Bieslookveld Sveafors Sveaholm Sveaborg Sveadal Svealund Totaal opgeleverd Spaland KETHEL 2007 De Nieuwe Harg Particulier Totaal opgeleverd Kethel TOTAAL

17 S-GRAVELAN C DOENKADE Delfshavense Schie LAARDINGWEG Plattegrond Schiedam met belangrijkste projecten MALTINGEWEG ROTTERDAM NOORD-WEST 'S-GRAVELAND Zweth Schie Kandelaar Sveaparken Aantal woningen Eengezinsw: 706 Appartement: 310 LANDSEWEG Totaal: Koop: 926 Huur: 90 SVEADAL SVEABORG SVEAHOLM SVEAPARKEN SLIMME WATERING SVEAFORS Bospad (seniorenwoningen) 2004 S-GRAVE Aantal woningen KETHEL- VAART ZWALUWLAAN Eengezinsw: - SPALAND Appartement: 46 Totaal: 46 Koop: 24 Huur: 22 KETHEL TUINDORP 16 MOZARTLAAN ENOORD

18 V Schie MALTINGEWEG 11 SCHIEDAM E25 A20 Parkweg Oost/ Schiehart 2003 TJALK- Stationsplein/ Schieveste 2007 Aantal woningen Eengezinsw: 0 Appartement: 130 Totaal: 130 Koop: 0 Huur: 130 HORVATHWEG OOST Land van Belofte 2006 Aantal woningen Eengezinsw: 16 Appartement: 69 Totaal: 85 Koop: 60 Huur: 25 VAN DEVENTER- STRAAT MATHENESSE ROTTERDAMSEDIJK SCHIEDAMSEDIJK NIEUW- MATHENESSER- STRAAT Nieuwe Haven/ Westerkade Aantal woningen Eengezinsw: 2 Appartement: 146 Totaal: 148 Koop: 128 Huur: 20 NIEU Voorhaven DSEWEG Aantal woningen Eengezinsw: 130 Appartement: 110 Totaal: 240 Koop: 240 Huur: - S-GRAVELANDSEWEG Schie Nieuwe Haven ZUID HAVENDIJK Spuikanaal Spuihaven NIEUWLAND HAARENLAAN NIEUWE HAVEN WEST LAAN KNAPPERT- BURG. WILLEM DE ZWIJGERLAAN VAN Vijfsluizen/ Toernooiveld Aantal woningen WESTFRANKELANDSEDIJK Wilhelminahaven WILHELMINAHAVEN HURCHILLWEG N VAN BOL ES 10 SCHIEDAM- NOORD Contrabas/ Midden A Aantal woningen Eengezinsw: 76 Appartement: 125 Totaal: 201 Koop: 67 Huur: 134 BIJDORP NIEUWE DAMLAAN BURGEMEESTER Poldervaart Eengezinsw: 109 Appartement: - Totaal: 109 Koop: 103 Huur: 6 VLAARDINGERDIJK Wiltonhaven VIJFSLUIZEN Ni euwe THELPLEIN RGALAAN A4 ern 17

19 18

20 Verleden > Heden > Toekomst 19

21 Heden Voor het Investeringsbudget stedelijke vernieuwing (ISV), de verstedelijkings afspraken met de stadsregio over woningbouwproductie en de meerjarenprestatieafspraken met de woningcorporatie Woonplus Schiedam geldt dat de bestaande afspraken in 2010 aflopen en de aanzet wordt gemaakt om te komen tot nieuwe. Belangrijke omslag is ook die van kwantiteit naar kwaliteit op de woningmarkt. Lag in het verleden de nadruk op het halen van aantallen woningen, in de toekomst zal meer worden gelet op het verbeteren van de kwaliteit ervan. 20

22 Verleden > Heden > Toekomst Einde ISV2 Met het ISV wordt vooral ingezet op fysieke investeringen, die samenhangen met wonen, woonmilieus, openbaar gebied, stedelijke voorzieningen, groen en blauw. Voorbeelden van projecten die met een ISV2-bijdrage zijn gerealiseerd zijn de kwalitatief hoogwaardige inrichting van de openbare ruimte van het Land van Belofte en de entree naar de stad vanaf het station langs de Schie. Voor het project Werk aan de Winkel is met ISV-geld een aantal panden in de Hoogstraat verworven ten gunste van het Stedelijk Museum. Verstedelijkingsafspraken Het Rijk maakt bestuurlijke afspraken met stedelijke regio s over verstedelijking, met name over woningbouwgerelateerde gebiedsontwikkeling. De Stadsregio Rotterdam betrekt de gemeenten in de regio daarbij. In deze overleggen hebben Rotterdam en Schiedam vanwege het Grotesteden beleid een zelfstandige positie. De nieuwe afspraken worden gemaakt voor de periode Enkele grote projecten zullen daar deel van uitmaken, zoals de binnenstad en Schiedam Oost. Verder zijn de verstedelijkingsafspraken ook een regionale afstemming van woningbouwplanning en woonruimteverdeling. Belangrijk is een regionale solidariteit als het gaat om een betere spreiding van bereikbare sociale huurwoningen over de Stadsregio. De Stadsregio stuurt erop aan om deze voorraad in de gemeenten Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen en Maassluis te laten krimpen en in de randgemeenten juist aan te vullen. Nauw verbonden met de verstedelijkingsafspraken is het meerjarenontwikkelingsprogramma ISV3 (MOP) voor de periode Het ISV levert een belangrijke kwaliteitsimpuls in alle wijken van Schiedam en op het knooppunt Schieveste. Actualiseren Volkshuisvestingsplan Het actuele woonbeleid, dat is vastgelegd in de Beleidsnota Wonen en het Volkshuisvestingsplan, loopt in 2010 ten einde. Inmiddels is een begin gemaakt met de evaluatie van het huidige woonbeleid. Op basis van deze evaluatie en nieuwe thema s en ambities zal vorm worden gegeven aan het nieuwe woonbeleid. Thermometer opgeleverde woningen (situatie per 1 mei 2009) W O N I N G E N I N A A N B OUW, O PLEVERING I N E N 2010 O P G E L E V E R D E W O N I N G E N 21

23 Belangrijke actualiteiten van 2009 Stadsvisie De gemeenteraad heeft op 24 september 2009 de Stadsvisie Schiedam 2030 vastgesteld. In dit document is de inzet voor het Grotestedenbeleid in de komende twintig jaar neergelegd. Daarnaast is de Stads visie de ruimtelijke structuurvisie voor Schiedam voor de lange termijn, in het kader van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (WRO). Prestatieafspraken De huidige meerjarenprestatieafspraken met woningcorporatie Woonplus Schiedam gelden voor de periode en lopen dus ten einde. Aanvullend hierop werden ook jaarlijkse prestatieafspraken gemaakt. Met Woonplus is overeengekomen geen jaarlijkse afspraken te maken, maar meer resultaatgerichte en concrete meerjarenafspraken. Woningmarkt en Kredietcrisis Naar aanleiding van de verslechterende economische situatie en de invloed daarvan op de woningmarkt is een aantal bijeenkomsten georganiseerd tussen de gemeente en markt partijen over maatregelen die de woningmarkt kunnen stimuleren. Het college heeft belangrijke voorstellen gedaan om de woningmarkt te stimuleren, waaronder: 22

24 Verleden > Heden > Toekomst - Het verruimen van de voorwaarden voor het verkrijgen van een Starterslening. - De mogelijkheid voor particulieren om een vergunning aan te vragen voor het tijdelijk verhuren van te koop staande woningen op basis van de Leegstandwet. - A-B-C-constructie voor de overdracht van grond bij bouwprojecten. Aanjaagteam Het ambtelijk aanjaagteam Woningbouwproductie heeft tot doel: - Het aanbrengen van prioriteit in het planaanbod. - Het ontwikkelen van sturingselementen. - Het bieden van meer zekerheid in de afspraken en doorlooptijden met betrekking tot huidige en toekomstige woningbouwafspraken. De belangrijkste taken van het aanjaagteam en de regisseur zijn: - Voortgangsoverleg over lopende bouwprojecten. - Toezien op kwaliteit, duurzaamheid, programmering, woningbouwafspraken en grondbeleid. - Ontwikkelen van sturingsinstrumenten en het opstellen van een instrumentarium. - Voortgangs- en verkennende gesprekken met ontwikkelaars en corporaties. Naast het Aanjaagteam opereert een regisseur Woningbouwproductie, die zich bezighoudt met regie, overzicht prioriteitsstelling en het oplossen van knelpunten bij lopende projecten. 23

25 Actuele thema s in 2010: Toekomst goedkope woningvoorraad De woningvoorraad bestaat uit 54% huurwoningen en 46% koopwoningen in met name de appartementenbouw. De woningen zijn relatief goedkoop. Slechts 6% van de huurwoningen behoort tot de vrije sector en slechts 33% van de koopwoningen is duurder dan euro. Om wooncarrière te kunnen maken moet er kwalitatief goed aanbod zijn op alle treden van de woningladder. Ruimte voor herstructurering Samen met Woonplus is de afgelopen jaren volop geherstructureerd, maar in de naoorlogse wijken nog niet rigoureus genoeg. Er zijn nog teveel gestapelde wonin gen, terwijl de markt daarvoor terug loopt. Schiedam wil in overleg met de stadsregio Rotterdam meer grondgebonden woningen bouwen en volop doorgaan met het vervangen van oude portiekflats door eengezins woningen en appartementen die van deze tijd zijn. Wonen voor ouderen en starters (vergrijzing/ontgroening) Het wonen voor senioren is volop in beweging. Meerdere trends en ontwikkelingen doen zich voor. Zo is er de naderende vergrijzinggolf voortkomend uit de na-oorlogse baby-boom waardoor het aantal ouderen sterk zal toenemen. De populatie senioren is geleidelijk aan verandering onderhevig. Toekomstige senioren zullen andere woonwensen hebben dan die van nu. Bovendien blijft men langer zelfstandig wonen en zullen senioren steeds vaker dienstver lening en zorg aan huis inkopen. De positie van de koopstarters is door de snel stijgende huizenprijzen van de laatste jaren vrij uitzichtloos geweest. Door de gewijzigde omstandigheden in de markt lijkt de positie echter te verbeteren. Het woningaanbod is toegenomen, de hypotheekrente staat laag en de starter zit niet met een moeilijk verkoopbare woning. Bovendien is een aantal regelingen in het leven geroepen die de aanschaf van een huis goedkoper en makkelijker kunnen maken: de gemeente verstrekt starters leningen en het ministerie van VROM biedt koopsubsidies. Met dit startersbeleid staat de woon carrière centraal en kan Schiedam zijn faam als woonstad versterken. Verdichting Schiedam heeft de grenzen van de groei bereikt en dus moet ruimte voor nieuwbouw worden gevonden in de bestaande stad. Een nadeel hiervan kan zijn dat er meer mensen op een bepaalde oppervlakte moeten wonen. Dit is echter ook karakteristiek voor stedelijk wonen. Binnenstedelijk bouwen brengt de mogelijkheid om juist daar te bouwen waar veel werkgelegenheidsmogelijkheden zijn. Dit zorgt voor een verlichting van de mobiliteitsdruk. Bovendien kunnen bestaand groen en bedrijvenlocaties worden behouden en profiteren vanhet feit dat er meer mensen in de buurt wonen. Kwaliteitsimpuls Bij kwaliteit spelen verschillende aspecten een rol. Over kwaliteit in de woningen kunnen afspraken worden gemaakt met bouwers en woningcorporaties, zoals bijvoorbeeld over energiezuinige maatregelen en het gebruik van duurzame materialen. De kwaliteit van de woonomgeving heeft betrekking op het voorzieningenniveau in een buurt (zoals winkels, openbaar vervoer, werkgelegenheid), investeringen in groen en blauw en de inrichting van het openbaar gebied (bijvoorbeeld de verlichting en straatindeling). Dankzij het ISV is op dit gebied veel resultaat geboekt. Ook de milieu kwaliteiten spelen tegenwoordig een grote rol. Een belangrijk aandachtspunt daarbij is de verandering van het klimaat en de gevolgen daarvan. 24

26 Verleden > Heden > Toekomst bevolkingsprognose voor schiedam per leeftijdsgroep, t/m WONINGVOoRAADONTWIKKELING PER WIJK, 2008 WONINGVERMEERDERING WONINGVERMINDERING WIJK NIEUWBOUW WEER BEWOOND GESLOOPT ONTTROKKEN SALDO CENTRUM OOST WEST ZUID NIEUWLAND GROENOORD KETHEL WOUDHOEK SPALAND/SVEA Totaal VERKOOPPRIJS KOOPWONINGEN REGIO ZUID-HOLLAND EN DE vier GROTE STEDEN 2007 VERKOOPPRIJS WIJK AANT. WONINGEN PER EENGEZINS MEERGEZINS GEMIDDELD AMSTERDAM DORDRECHT DEN HAAG LEIDEN ROTTERDAM SCHIEDAM UTRECHT JAAR JAAR VLAARDINGEN Nederland JAAR JAAR JAAR woningdichtheid, woningen per km 2 regio zuid-holland en de vier grote steden, t/m JAAR amsterdam DORDRECHT DEN HAAG LEIDEN ROTTERDAM SCHIEDAM UTRECHT VLAARDINGEN 25

27 Boodschappenlijstje 2010 Meerjaren Ontwikkelings- Programma (2009) (brengt fysieke kwalitatieve investeringen voor de periode in beeld). Nieuwe meerjarenprestatieafspraken opwerken. Stadsvisie (structuurvisie van de stad waarin ontwikkelingstypologieën en ontwikkelingskaders worden genoemd). Visie op het wonen Van kwantiteit naar kwaliteit Verstedelijkingsafspraken Ideeën uit de stad Woningen in het lege winkelcentrum. Leegstand aanpakken. Braakliggende stukken aanpakken. Een plekje voor oudere huurders. Bankjes voor ouderen. Meer seniorenwoningen in de stad. 26

28 Verleden > Heden > Toekomst Ideeën uit de Stadsvisie Schiedammers moeten binnen Schiedam en de wijk waar zij wonen wooncarrière kunnen maken. Behoud van historisch erfgoed is uitgangspunt bij de verbetering en het aantrekkelijk maken van de bestaande woningvoorraad. We willen mensen die in Schiedam werken maar hier niet wonen verleiden om zich toch in onze stad te vestigen. Realiseren van levensloopvriendelijke wijken voor jong en oud. Versterken van de woonfunctie in de binnenstad. 27

29 28

30 Verleden > Heden > Toekomst 29

31 Toekomst Belangrijke doelstellingen van het woonbeleid zijn de vergroting van de woonkwaliteit, differentiatie van de woningvoorraad en de verbetering van de fysieke kwaliteit van de woonomgeving. Wonen moet duurzaam, gezond en veilig zijn. Daarnaast is er veel aandacht voor mogelijkheden om een stap te kunnen zetten naar een betere woning en naar een betere woonomgeving, de zogenaamde wooncarrière. 30

32 Verleden > Heden > Toekomst Nieuwe thema s Kwaliteit in plaats van kwantiteit De bestaande woningvoorraad moet worden verbeterd. De komende jaren zal er door individualisering en welvaartsgroei meer vraag zijn naar goede appartementen in de huur- en koopsector en eengezinswoningen in de koopsector. Duurzaamheid In Schiedam gaan we bij het begrip duurzaamheid uit van gebruik van duurzame materialen (zoals FSC-hout) voor de binnenruimten en buitenruimten, flexibele gebruiksmogelijkheden van een gebouw, zowel binnen als buiten, en een zo beperkt mogelijk energie- en watergebruik. Energie Bij nieuwbouwlocaties worden, in overleg met projectontwikkelaars, ambities voor de energiebesparing geformuleerd. Daarnaast geeft de gemeente in overleg met woningcorporaties ook een belangrijke impuls aan het energie zuiniger maken van bestaande wijken. Ook bij het stimuleren van de opwekking en het gebruik van hernieuwbare energie bij woningen speelt de gemeente een belangrijke rol. Schiedam staat achter het energielabel. Vraaggestuurd bouwen (doorstroming) Voor starters en de huishoudens met lage inkomens zijn kwantitatief gezien voldoende goedkope woningen aanwezig, maar deze voldoen niet aan de woonwensen. Door te bouwen voor de midden- en hogere inkomensgroepen wordt de doorstroming bevorderd en komen meer woningen beschikbaar voor beginnende huishoudens. Om te zorgen dat er in de toekomst voldoende kwalitatief goede woningen zijn voor mensen met lage inkomens moet in nieuwbouwprojecten rekening worden gehouden met sociale woningbouw in de huursector en betaalbare koopwoningen voor bijvoorbeeld koopstarters, die uit een huurwoning willen doorstromen. Levensloopvriendelijke wijken Een belangrijke doelstelling is het realiseren van levensloopvriendelijke wijken voor jong en oud. Ouderen hebben geschikte woningen nodig, gekoppeld aan goede voorzieningen, op bereikbare afstand en - ter voor koming van eenzaamheid - met mogelijkheden voor ontmoeting. De behoefte van jongeren varieert van goede speelvoorzieningen dichtbij in de wijk tot een compleet aanbod van uitgaans- en horecavoorzieningen, zoals een bioscoop, disco en jongerencafé. Wonen, zorg en welzijn Naast de inzet voor levensloopvriendelijke wijken is er aandacht nodig voor de relatie tussen wonen, welzijn en zorg en de samenwerking tussen gemeente en zorginstellingen, welzijnsinstellingen en de woningcorporatie. 31

33 Projecten in ontwikkeling Project Watertoren PKO-laan Het Terras Stadstimmerwerf Beatles PKO-laan Notenbalk Notenbalk Beatles Goereesestraat Houthaven Het Terras Havendijk/Rijnstraat 32

34 Verleden > Heden > Toekomst Aantal woningen Startersappartementen Jaartal geplande oplevering Totaal Eeengezinswoning Appartement Koop Huur

35 Ziekenhuislocatie: Burgemeester Knappertlaan een eerbetoon aan Piet Sanders Deze locatie maakt deel uit van de wijk Schiedam West. Sinds de komst van het nieuwe Vlietlandziekenhuis en de bijbehorende verhuizing begin is op de locatie van het oude ziekenhuis ruimte ontstaan. Hiervoor is afgelopen jaren planvorming opgesteld. Het is een mooi voorbeeld van een inbreidings locatie in een bijzondere jaren-dertigbuurt van Schiedam. In de planvorming zijn duurzaamheid en een geslaagd tijdloos ontwerp de vurige wens van gemeente en belanghebbenden. Deze locatie verdient een eigentijdse ontwikkeling die recht doet aan die omgeving en aan de geschiedenis. De vastlegging van de randvoorwaarden wordt vormgegeven met een stedenbouwkundig programma van eisen. Dit SPvE wordt gebruikt als voorloper voor het stedenbouwkundig plan en het bestem mingsplan. Het is in samenwerking met omwonenden opgesteld en dient als hommage aan Piet Sanders, de Schiedamse architect die in de jaren dertig veel gebouwen in de stad heeft ontworpen en gerealiseerd. Deze dertiger jarenstijl is dan ook leidraad voor het beeldkwaliteitskader geworden. In totaal worden er naar verwachting 125 woningen gerealiseerd: 68 grondgebonden woningen en 57 appartementen. Een interessante opgave waarvoor de gemeente in 2010 volgens planning een architect en een ontwikkelaar moet gaan selecteren. Eind 2009 is gestart met de sloop van het ziekenhuis. Gemeente en belanghebbenden streven ernaar nog in 2010 met de bouw te beginnen. Een ambitieuze opgave waarvoor samenwerking binnen de gemeente en met belanghebbenden essentieel blijft. Uiteindelijk doel is om hier één van de nieuwe parels van Schiedam te ontwikkelen, waarvan elke Schiedammer straks trots kan zeggen: Dit is echt een hommage aan Piet Sanders! 34

36 Verleden > Heden > Toekomst Prentbriefkaart, ca 1970, collectie Emdeeha BV, Oosterbeek 35

37 Toekomst van het wonen Een goede verhouding tussen vraag en aanbod is van groot belang voor de werking van de woningmarkt. In een markt met aanhoudend veel schaarste zal de prijs van woningen blijven stijgen waardoor wooncarrières ernstig worden bemoeilijkt. Om keuzevrijheid voor de consument te vergroten zal in de nabije toekomst voldoende voortgang in de woningbouwproductie moeten worden gemaakt. Tegelijkertijd heeft Schiedam de grenzen van de groei bereikt en moet ruimte voor nieuwbouw in de bestaande stad worden gezocht. Toplocaties zullen worden gevonden aan de randen van het Beatrixpark, Schienoko, het terrein van de huidige UTO-vestiging en, verder in de toekomst, wonen op en aan het water langs de Nieuwe Maas. De veroudering van de bevolking en de behoefte om langer zelfstandig thuis te kunnen blijven wonen vereist een nieuwe kwaliteit van bouwen. Bewoners moeten binnen de eigen wijk terecht kunnen voor zorg en dienstverlening. Dat betekent onder meer dat de bebouwing en openbare ruimte goed toegankelijk moeten zijn. Hoe zien deze levensloopvriendelijke woonge bieden er straks uit? Eigenlijk niet veel anders dan de oude wijken. Er is wel een hoog percentage levensloopbestendige woningen en de kleinschalige woonvormen zijn met elkaar verbonden door een netwerk van veilige looproutes. In de wijk is een winkelcentrum en een wijkcentrum waar 24 uur per dag een compleet basispakket wordt aange boden van haal- en brengdiensten op het gebied van gezondheid, huishoudelijke dienstverlening, ontmoeting en dagactiviteiten. Het College streeft naar een vitale stad met leefbare wijken, waarbij de kansen voor de mensen met lagere inkomens verbeteren, terwijl tegelijkertijd meer mogelijkheden voor andere stedelijke bevolkingsgroepen op de woningmarkt ontstaan. Over de gehele linie is daartoe ook een kwalitatieve impuls in de woningvoorraad noodzakelijk, gerelateerd aan de huidige en toekomstige woningvraag. Een betere milieukwaliteit versterkt straks de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van de stad en daarvan profiteert iedereen die in Schiedam woont, werkt of de stad bezoekt. 36

38 Verleden > Heden > Toekomst Ambities Centrale ambitie is door nieuwbouw en herstructurering de nu nog te eenzijdige woningvoorraad aantrekkelijker te maken, het aanbod meer te differentiëren en meer kwaliteit te bieden. We willen Schiedammers de mogelijkheid geven wooncarrière te maken binnen de eigen wijk of in ieder geval binnen de stadsgrenzen. Ook willen we meer aan dacht voor de toenemende behoefte om te wonen met gelijkgestemden. Tegelijkertijd zorgen we ervoor dat er voldoende bereikbare sociale huurwoningen te vinden zijn. Een volgende ambitie is de grote kwaliteit die we in deze stad hebben te behouden en te verbeteren. Bij het verbeteren en aantrekkelijker maken van de bestaande woningvoorraad is het behoud van het historisch erfgoed een van de uitgangspunten. Het versterken van de woonfunctie in de binnenstad is een belangrijk speerpunt van het toekomstige woonbeleid. De historische omgeving, de molens en vele monumenten, de Schie en de binnenstadshavens geven de Schiedamse binnenstad een heel eigen identiteit en aantrekkingskracht. In deze omgeving zien wij ook kansen voor wonen aan en op het water. Voor verbetering van het woonklimaat is de verlaging van CO 2 -uitstoot van groot belang. We willen energiebesparende maat re gelen nemen in bestaande woningen en in nieuwbouwwoningen, onder meer in samenwerking met Woonplus Schiedam, en gaan zelf energiebesparing en duurzame energie in gemeentelijke gebouwen en installaties introduceren. Maar we besteden ook aandacht aan het verbeteren van het gedrag van bewoners. Tot slot hebben we een ambitie als het gaat om het woonmilieu. Niet alleen de woning is belangrijk we willen ook meer kwaliteit in de woonomgeving en aandacht voor de bevolkingsopbouw in de wijken. Dat betekent investeren in groen, aantrekkelijke verblijfsruimten in het openbaar gebied en maatregelen ter bevordering van de veiligheid en bereikbaarheid. 37

39 38

40 Colofon Uitgave van: team Wonen en Milieu van de gemeente Schiedam Foto s en illustraties: Jan van der Ploeg Adri Reijnhout Woonplus Waal Bouw WOGroenoord Anouk van der Woude Emdeeha BV Oosterbeek Tekst: Harry Exmann Anouk van der Woude Ontwerp en layout: Tigges strategie concept ontwerp, Rijswijk Oplage:

41 Gemeente Schiedam Bezoekadres Stadserf DZ Schiedam Postadres Postbus EA Schiedam Telefoon info@schiedam.nl Website