Stichting Pensioenfonds Rockwool

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Stichting Pensioenfonds Rockwool"

Transcriptie

1 Stichting Pensioenfonds Rockwool Stichting Pensioenfonds Rockwool Industrieweg 15, 6045 JG Roermond Postbus 1160, 6040 KD Roermond Telefoon: Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer Verslag over het boekjaar t/m

2 2

3 Inhoud Pagina Voorwoord 5 Bestuur en organisatie 7 Meerjarenoverzicht 9 Bestuursverslag Profiel 11 Organisatie 11 Pensioenen 12 Goed pensioenfondsbestuur 17 Samenvatting actuarieel verslag 21 Beleggingen 24 Risicoparagraaf 28 Toekomstparagraaf 28 Bestemming van het resultaat 29 Verantwoordingsorgaan Verslag van het verantwoordingsorgaan 31 Reactie van het bestuur 32 Jaarrekening Balans per 31 december 34 Staat van baten en lasten 36 Kasstroomoverzicht 38 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 39 Toelichting op de balans per 31 december 43 Toelichting op de staat van baten en lasten 47 Risicoparagraaf 51 Overige gegevens Gebeurtenissen na balansdatum 59 Financiering 59 Resultaatbestemming 59 Uitvoering 59 Actuariële verklaring 60 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 61 Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

4 4

5 Voorwoord Het jaar 2010 is wederom een turbulent jaar geweest voor het pensioenfonds. Het grillige verloop van de rente, met een dieptepunt op 31 augustus 2010, zorgde voor veel turbulentie. Daarbij kwam het Actuarieel Genootschap in augustus 2010 met haar nieuwe overlevingstafels. Volgens deze meest recente inzichten leven mensen nog langer dan waarmee het pensioenfonds in 2009 al had gerekend. De dekkingsgraad was hierdoor erg volatiel. De dekkingsgraad was 104,9% aan het begin van het jaar en eindigde op 31 december op 99,8%. Tussentijds werden dekkingsgraden gemeten van 99,1% op 30 juni (evaluatiemoment) en een dieptepunt van 90,2% op 31 augustus. Op de beide officiële evaluatiemomenten voldeed het pensioenfonds aan de eisen van DNB, waardoor er op dit moment geen sprake meer is van een voorwaardelijke korting. Het eerstvolgende evaluatiemoment in het herstelplan is 31 december Ondanks deze turbulentie verloopt de dekkingsgraad in lijn met het bij DNB ingediende korte- en lange termijn herstelplan. Gezien het voorwaardelijke karakter van de indexatie loopt het indexatieverlies ten opzichte van de loon- of prijsinflatie steeds verder op. Ook duurt het nog een aantal jaren voordat er ruimte is om de pensioenen (gedeeltelijk) te kunnen indexeren. Het negatieve resultaat over 2010 wordt voor het grootste deel verklaard door de nieuwere inzichten met betrekking tot de levensverwachting en voor een deel door een correctie van het technische resultaat over de jaren Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

6 6

7 Bestuur en organisatie Bestuurssamenstelling Vertegen- Naam Functie woordiging Lid sinds zittingsduur Einde E. Wolf 1) Voorzitter Werkgever P. Boonen Secretaris Werkgever J. Ruijters Lid Werkgever A. Evers Lid Werknemer J. Ramakers Lid Werknemer H. Jansen Lid Gepensioneerden Organisatie Administrateur AZL N.V., Heerlen middels contract met Nationale-Nederlanden Levensverzekering Maatschappij N.V., Rotterdam Vermogensbeheerder ING Investment Management, Den Haag NewMont B.V., Maastricht Certificerend actuaris Ernst & Young Actuarissen, Amsterdam Adviserend actuaris Kleynen Consultants B.V., Heerlen Accountant Ernst & Young Accountants LLP, Maastricht 1) De heer Wolf heeft per 1 januari 2011 zijn functie neergelegd, de werkgever heeft per die datum de heer E.R. Capitain benoemd als extern voorzitter. Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

8 8

9 Meerjarenoverzicht Aantallen Deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden Totaal aantal verzekerden Financiële gegevens (in duizenden euro) Technische voorzieningen Voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds Reserves: Algemene reserve Bijdragen Pensioenuitkeringen Beleggingen: Belegd vermogen voor risico pensioenfonds 1) Return o.b.v. total return 10,80% 7,70% -2,30% 0,24% 2,70% Dekkingsgraad FTK 2) 99,8% 104,9% 91,6% 122,5% - Dekkingsgraad APP n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. 114,00% 1) Inclusief schulden uit hoofde van derivaten opgenomen onder de kortlopende schulden en exclusief liquide middelen. 2) Dekkingsgraad berekend op basis van rentetermijnstructuur ultimo jaar. Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

10 10

11 Bestuursverslag Profiel Stichting Pensioenfonds Rockwool, statutair gevestigd te Roermond is opgericht op 18 februari De laatste statutenwijziging was op 30 januari De stichting is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer Het fonds is een ondernemingspensioenfonds en is aangesloten bij koepelorganisatie OPF. Het fonds heeft tot doel uitvoering te geven aan de pensioenregeling van Rockwool B.V. Organisatie De uitvoering van de dagelijkse werkzaamheden gebeurt door een eigen pensioenadministrateur en diverse uitvoeringsorganisaties. Deze werkzaamheden betreffen bestuursondersteuning, pensioenadministratie en vermogensbeheer. Het bestuur blijft, conform de eisen van de Pensioenwet, verantwoordelijk voor de juiste uitvoering van de uitbestede taken. Dagelijks bestuur Het dagelijks bestuur van het fonds wordt gevormd door de voorzitter en de secretaris ondersteund door de pensioenadministrateur. Alle operationele besluiten worden voorgelegd aan ten minste één medebestuurslid. Het bestuur heeft uitsluitend bevoegdheden conform de statuten en reglementen van het fonds, overeenkomstig de vastlegging in de actuariële en bedrijfstechnische nota (ABTN). Verantwoordingsorgaan Het Verantwoordingsorgaan is ingesteld en werkt volgens het door het bestuur goedgekeurde reglement. Het verslag van het Verantwoordingsorgaan is elders in dit verslag opgenomen. Intern toezicht Het bestuur heeft een Visitatiecommissie ingesteld die zal zorgen voor het interne toezicht, conform het door het bestuur goedgekeurde reglement. Medezeggenschap Sinds 1 januari 2003 heeft een vertegenwoordiger van de gepensioneerden zitting in het bestuur. Uitvoeringsorganisaties De administratie is contractueel ondergebracht bij Nationale-Nederlanden Levensverzekering Maatschappij N.V., waarbij per 1 januari 2010 een nieuw herverzekeringscontract met Nationale-Nederlanden Levensverzekering Maatschappij N.V. is aangegaan. De administratie wordt vanaf 1 januari 2010 uitgevoerd door AZL N.V. Heerlen. Het vermogensbeheer is via ditzelfde contract ondergebracht bij ING Investment Management.Het overlaymanagement wordt uitgevoerd door NewMont B.V. Maastricht. De uitvoeringsorganisaties verstrekken SAS70-rapportages, type 2. Beleggingscommissie Vanuit het bestuur is een beleggingscommissie opgericht met als mandaat het monitoren van de vermogensbeheerders, het doen van voorstellen van een beleggingsbeleid, het opstellen van het beleggingsplan en de verantwoordelijkheid voor het tactisch beleid. Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

12 De commissie is samengesteld uit leden van het bestuur, die het bestuur van advies dienen ten behoeve van besluitvorming ten aanzien van het vermogensbeheer. Daarnaast wordt de commissie bijgestaan door een externe deskundige. Agendacommissie De voorbereiding van de bestuursvergaderingen geschiedt door de agendacommissie bestaande uit het dagelijks bestuur, de pensioenadministrateur en een vertegenwoordiger van de werknemers. Communicatiecommissie Ten behoeve van de uitvoering van het communicatieplan heeft het bestuur een communicatiecommissie ingesteld die bestaat uit drie bestuursleden en de pensioenadministrateur. Compliance officer Een nieuwe compliance officer is op 2 september 2010 aangesteld in de persoon van mevrouw L. Harboort-Mountford. Deze functionaris zal uitvoering geven aan de door het bestuur vastgestelde gedragscode. De Compliance Officer rapporteert aan de Voorzitter van het Bestuur. De Compliance Officer heeft een Compliance Program met een jaarplanning opgesteld. Een onderdeel hiervan is een verklaring tot naleving van de Gedragscode die jaarlijks door de verbonden personen dient te worden ondertekend. Het Compliance Program en de voorgestelde werkwijze zijn in de bestuursvergadering d.d. 16 december 2010 aan het bestuur voorgelegd en door het bestuur goedgekeurd. In het voorjaar zal het Bestuur met de Compliance Officer de activiteiten van de voorgaande periode bespreken. Indien nodig zal met de Compliance Officer worden afgestemd om het Compliance Program of de werkwijze aan te passen. Het Compliance Program is opgestart begin Externe ondersteuning Het fonds wordt bijgestaan door een externe deskundige voor actuariaat en risicobeheersing op lange termijn. Pensioenen Algemene ontwikkelingen Toekomstbestendigheid van het aanvullende pensioenstelsel De kredietcrisis heeft de aanzet gegeven tot een discussie over de toekomstbestendigheid van het Nederlandse aanvullende pensioenstelsel. Het kabinet Balkenende gaf het startsein voor deze discussie door de instelling van de commissies Don, Frijns en Goudswaard die op voortvarende wijze eind 2009 en in het begin van het onderhavige verslagjaar hun rapporten hebben uitgebracht. Het kabinet nam zelf de evaluatie van het Financieel Toetsingskader (FTK) ter hand. Kort daarop volgden nog onderzoeksrapporten en aanbevelingen van De Nederlandse Bank (DNB) en van de pensioenkoepels met betrekking tot het beleggingsbeleid en -gedrag van pensioenfondsen. Met de hiervoor geschetste, in korte tijd gerealiseerde beleidsvoorbereiding kon de politiek vervolgens aan de slag. Door het voortijdig aftreden van het kabinet Balkenende bleef politieke mening- en besluitvorming echter achterwege. Wel publiceerde de demissionaire minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), de heer Donner, bij brief van 7 april 2010 nog een kabinetsstandpunt over de voornoemde rapporten en naar aanleiding van de FTK-evaluatie. Ook de bij de Tweede Kamer aanhangig gemaakte wetsvoorstellen tot wijziging van de AOW werden niet in behandeling genomen. Het enige politieke feit van betekenis was 12

13 het besluit van minister Donner om de mogelijke opschorting tot 1 april 2012 van kortingen op pensioenaanspraken en ingegane pensioenen in te trekken. Het besluit leidde, mede vanwege de gebrekkige communicatie, tot veel maatschappelijke onrust. Sociale partners in de Stichting van de Arbeid (STAR) gingen evenwel door met de discussie over het pensioenstelsel. Dit mondde uit in het Pensioenakkoord van 4 juni Het toekomstige kabinet werd uitgenodigd dit akkoord, waarin de aanvullende pensioenen en AOW integraal worden behandeld en dat dus ook voorstellen tot wijziging van de AOW bevat, in zijn geheel over te nemen. Sociale partners stelden in het akkoord voor om naast het op de huidige Pensioenwet gebaseerde nominale kader een zogenaamd reëel kader te ontwikkelen, waarbinnen de pensioentoezegging afhankelijk wordt gemaakt van de stijging van de levensverwachting en de ontwikkelingen op de financiële markten. Na een lange formatieperiode werd met het sluiten van een regeer- en gedoogakkoord op 30 september 2010 een nieuw kabinet gevormd, bestaande uit de VVD en het CDA, met gedoogsteun van de PVV. Het onderhavige boekjaar werd afgesloten met een brief van de nieuwe minister van SZW, de heer Kamp, aan de Tweede Kamer waarin de bewindsman zijn plannen en prioriteiten voor 2011 uiteenzette. Centraal in dit jaar zullen, zoals te verwachten viel, de toekomstbestendigheid van het pensioenstelsel en de herziening van het FTK staan. Voorts staat de herziening van de pension fund governance en medezeggenschap hoog op de politieke agenda. Het nieuwe kabinet streeft naar een breed akkoord met sociale partners, waarvan de pensioenen onderdeel zullen zijn. Rekenrentesystematiek ligt in het kader van het herstel onder vuur In 2010 bereikte de rentestand het laagste niveau in decennia. Naar het einde van het jaar was weer een stijging van de rente waar te nemen. Een weerkerend onderwerp in het boekjaar was de dreiging van kortingen, mede veroorzaakt door de lage rentestand. De roep om een andere rekenrentesystematiek werd steeds groter. Van diverse zijden werd voorgesteld om de huidige, door DNB gepubliceerde rentetermijnstructuur die is gebaseerd op de zero-coupon-swapcurve, te vervangen. Diverse alternatieven werden aangedragen, zoals de ECB-AAA-curve en de curve voor staatsobligaties. Gezien de raad van pensioenfondsen acht DNB de huidige swapcurve echter nog steeds het meest passend. Het onderhavige onderwerp zal ongetwijfeld ten volle terugkeren in het kader van de herziening van het pensioenstelsel. Nieuwe inzichten in sterfte tonen trendbreuk Op 30 augustus 2010 publiceerde het Actuarieel Genootschap (AG) de Prognosetafel , waarnaar de pensioensector lang had uitgezien. Daaraan ging een periode vooraf van verwarring over de vraag of de actuariële grondslagen, in afwachting van de AG-tafel, al eerder moesten worden aangepast. DNB verwacht namelijk van pensioenfondsen dat zij steeds rekening houden met de meest recente inzichten op het gebied van sterfte. Dit leidde ertoe dat de pensioensector op basis van de laatste onderzoeksgegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) een extra stijging van de levensverwachting moesten meenemen in de waardering van hun pensioenverplichtingen ultimo Deze herwaardering kwam voor de vele pensioenfondsen die in een herstelsituatie verkeerden, bepaald niet op een gunstig moment. De pensioensector is er overigens niet bij gebaat dat twee verschillende instanties, met overigens verschillende meetmethoden en publicatiemomenten, met een tussenpose van circa twee jaar tot nieuwe bekendmakingen besluiten. Pension fund governance en medezeggenschap De inrichting van het ideale bestuursmodel voor pensioenfondsen bleef ook in dit boekjaar de gemoederen bezig houden. Zoals gezegd, zullen deze onderwerpen in het volgende verslagjaar veel aandacht krijgen. Een belangrijk feit was namelijk dat de Tweede Kamer akkoord ging met een initiatiefwetsvoorstel van Koser Kaya (D66) en Blok (VVD). Tijdens de behandeling van het wetsvoorstel in de Eerste Kamer heeft de demissionaire minister Donner bij brief van 27 september 2010 geprobeerd de senatoren te overtuigen van de wenselijkheid om de wijzigingsvoorstellen op te schorten tot meer bekend zal zijn over de bredere aanpak van de stelselherziening en governance, zoals die door het nieuwe kabinet wordt voorbereid. Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

14 Hij bepleitte een integrale aanpak van de deskundigheid, het interne toezicht en de verantwoording, waarbij naar zijn mening niet per se één governance model voor alle pensioenfondsen voor de hand ligt. Naast de bovenstaande ontwikkeling werd in het boekjaar gewerkt aan een convenant, getiteld Bevordering Diversiteit Pensioenfondsen. Het doel van dit convenant is te bereiken dat de fondsorganen een redelijke afspiegeling vormen van de populatie van het pensioenfonds naar leeftijd, geslacht en migrantenachtergrond. Het is de bedoeling dat de afspraken te zijner tijd worden opgenomen in de Principes voor goed pensioenfondsbestuur. Op de valreep hebben DNB en AFM de Beleidsregel deskundigheid vastgesteld. In deze beleidsregel wordt meer invulling gegeven aan de vereisten ten aanzien van de deskundigheid. Deskundigheid bestaat volgens de toezichthouders uit kennis, vaardigheden en professioneel gedrag, hetgeen onder meer blijkt uit de opleiding, werkervaring en competenties van de fondsbestuurders, alsmede de toepassing daarvan in de praktijk. De toetsing van de deskundigheid zal onderdeel moeten zijn van de jaarlijkse zelfevaluatie. Uitvoeringssector verrijkt met twee nieuwe vormen In het boekjaar werd de uitvoeringssector van pensioenfondsen en verzekeraars uitgebreid met twee nieuwe uitvoeringsvormen, de multi-opf en premiepensioeninstelling (PPI). De multi-opf maakt de samenwerking mogelijk tussen ondernemingspensioenfondsen die geen onderlinge verwantschap hebben of tot een concernverband horen. De samenwerking is bedoeld om vooral de uitvoering van de pensioenregelingen van kleinere pensioenfondsen efficiënter en dus goedkoper te maken. Zonder deze samenwerking zouden deze fondsen min of meer worden gedwongen tot liquidatie en overdracht van de pensioenverplichtingen aan een verzekeraar. De PPI is het Nederlandse antwoord op de grensoverschrijdende dienstverlening binnen de Europese Unie op het aanvullende pensioenterrein en concurrentie van buitenlandse pensioenuitvoeringsorganisaties. De PPI is zo opgezet dat hij niet alleen buitenlandse pensioenregelingen kan uitvoeren, maar ook voor louter binnenlands gebruik ingezet kan worden. Hiermee kan worden voorkomen dat Nederlandse pensioenfondsen de uitvoering overdragen aan een buitenlandse instelling. De PPI kan overigens alleen beschikbare premieregelingen uitvoeren. De uitbreiding naar loongerelateerde pensioenregelingen is nog onderwerp van nadere studie door het kabinet, waarbij het succes van de multi-opf zeker een rol zal spelen. De bovenstaande ontwikkelingen tonen aan dat de pensioensector in de komende jaren tegelijk voor uitdagingen staat met betrekking tot de inhoud van de pensioencontracten als voor keuzes ten aanzien van veranderingen wat betreft de governance, die nota bene samenvallen met uitbreiding van de uitvoeringsmogelijkheden. Hieronder volgen nog enkele andere ontwikkelingen die zich in het onderhavige verslagjaar hebben voorgedaan en de informatieverschaffing gemeen hebben. Pensioenregister moet pensioenbewustzijn vergroten In het kader van de parlementaire behandeling van de Pensioenwet is bij amendement het Pensioenregister geïntroduceerd dat met ingang van 1 januari 2011 zou moeten worden gerealiseerd. Het Pensioenregister moet rechthebbenden een volledig overzicht geven van hun pensioenrechten en te bereiken pensioen, inclusief de AOW. In het onderhavige boekjaar is de Stichting Pensioenregister erin geslaagd, in samenwerking met enkele pensioenuitvoeringsorganisaties, de noodzakelijke voorbereidingen te voltooien. Doordat AZL in een vroeg stadium hierbij betrokken is geweest, kon ook pensioenfonds Rockwool tijdig op het register worden aangesloten. De gegevens in het register zijn gebaseerd op de informatie in de UPO s ultimo

15 Steeds meer aandacht gevraagd voor informatieverstrekking en communicatie Het boekjaar heeft uitgewezen dat van pensioenuitvoerders steeds meer aandacht wordt gevraagd voor de informatieverstrekking aan en communicatie met de betrokken doelgroepen. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) ontpopt zich als een actieve toezichthouder die op basis van onderzoeken beleid op deze uitvoeringsaspecten ontwikkelt. Zo heeft de AFM geconstateerd dat de zorgplicht bij premieovereenkomsten niet overeenkomstig de wettelijke verplichtingen wordt nageleefd en zijn de UPO s onvoldoende duidelijk en begrijpelijk. Ook aan de startbrief valt volgens de AFM het nodige te verbeteren. In dit boekjaar verscheen in dit verband tenslotte het STAR-advies Baanmobiliteit en risicodekking partnerpensioen dat als voornaamste drijfveer heeft dat het pensioenbewustzijn wordt vergroot. Fondsspecifieke ontwikkelingen In het verslagjaar is een nieuw vijfjarig kapitaalcontract met Nationale-Nederlanden tot stand gekomen. De volgende overeenkomsten zijn afgesloten: overeenkomst met Nationale-Nederlanden tot het verrichten van zakelijke diensten ondernemingspensioenfondsen door AZL N.V. overeenkomst inzake vermogensbeheer door ING Investment Management overeenkomst inzake overlay management door NewMont B.V. Dekkingsgraad Per 31 december 2010 bedraagt de dekkingsgraad van het pensioenfonds 99,8% (2009: 104,9%). In onderstaande grafiek ziet u de relatie tussen de marktrente ontwikkeling, die als basis dient voor de berekening van de verplichtingen, en de ontwikkeling van de dekkingsgraad. Dekkingsgraad en rente 130,0% 125,0% 120,0% 115,0% 5,50% 5,00% 4,50% Dekkingsgraad 110,0% 105,0% 100,0% 4,00% 3,50% Rente 95,0% 90,0% 85,0% 3,00% 2,50% 80,0% ,00% dekkingsgraad rente Solvabiliteitseisen Ultimo 2010 bedraagt het eigen vermogen 0,361 miljoen negatief. Het minimaal vereist eigen vermogen bedraagt 8,9 miljoen en het vereist eigen vermogen 29,7 miljoen. Per 31 december 2010 voldoet het fonds niet aan beide normen. Hierdoor is zowel sprake van een reservetekort als een dekkingstekort. Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

16 Herstelplan Belangrijkste uitgangspunten van het vigerende door de DNB goedgekeurde herstelplan Het fonds maakt gebruik van de eenmalige mogelijkheid die de Minister heeft geboden om binnen 5 jaar (in plaats van drie jaar; dus uiterlijk 31 december 2013) het minimaal vereist eigen vermogen te bereiken. Het herstelplan is opgesteld met inachtneming van de uitgangspunten zoals die door DNB zijn voorgeschreven. Nadrukkelijk merken wij op dat inherent aan de modelmatige aanpak ook het herstelplan een benadering van de werkelijkheid is. Dit betekent dat de werkelijke ontwikkeling van de dekkingsgraad in positieve of negatieve zin kan afwijken van het verwachte herstelpad, waardoor de financiële positie van het fonds zich sneller of langzamer kan herstellen dan voorzien. De belangrijkste onderdelen zijn; in de vijfjaarsperiode zal er geen sprake zijn van indexatie in enig kalenderjaar; de werkgever betaalt een vaste premie van 20% van de pensioengrondslag; de werknemerspremie bedraagt 12,6% van de pensioengrondslag; de premiefranchise wordt bevroren tot het moment dat deze gelijk is aan de franchise opbouw nieuwe regeling ( ,-); het beleggingsbeleid wordt niet aangepast. Er wordt een gemiddeld rendement verondersteld van 5,3%; er wordt de komende jaren een minimale stijging van de marktrente verwacht; indien noodzakelijk wordt er overgegaan tot afstempeling van de pensioenrechten. In het verslagjaar waren er twee evaluatiemomenten, te weten 30 juni 2010 en 31 december 2010, waarop getoetst werd of het herstel daadwerkelijk volgens plan verliep. Ondanks de negatieve renteontwikkeling en de aanpassing van de voorziening aan de AG Prognosetafel bleef de ontwikkeling van de dekkingsgraad binnen de kaders van het herstelplan. Een overzicht ziet u hieronder. Ontwikkeling dekkingsgraad versus herstelplan 125% 120% 115% 110% 105% 100% 95% 90% 85% Dekkingsgraad (DG) Minimaal vereiste DG Herstelplan DG Herstelkracht op korte termijn Uit het herstelplan blijkt herstelkracht. Bij het tot stand komen van het herstelplan is voldaan aan de wettelijke eisen. De herstelkracht is voldoende om na 5 jaar (op 31 december 2013) een dekkingsgraad te bereiken die tenminste gelijk is aan 104,6%, zijnde de som van het minimaal vereist eigen vermogen (MVEV) en de pensioenverplichtingen. 16

17 Herstelkracht op lange termijn Uit het voorliggende herstelplan blijkt dat het pensioenfonds binnen 15 jaar voldoet aan de wettelijke eisen ten aanzien van het vereist eigen vermogen (VEV). Premie De totale premiebijdrage bedraagt 32,6%. (werkgever vast 20% en werknemer 12,6%) Beleggingen De beleggingsmix vastgoed/zakelijk/vastrentend blijft gehandhaafd op 10/20/70; Er is geen teruggang voorzien naar de risicovollere strategische mix; De berekening van het gemiddeld rendement is gebaseerd op de Regeling Parameters (rekenkundige waarden). Toeslagverlening Het fonds heeft een indexatieambitie voor actieve deelnemers van 100% van de CAO loonronde van de werkgever en voor gewezen deelnemers en pensioengerechtigden 100% van het CPI. Gezien de financiële situatie waarin het fonds verkeerd werd er in 2010 opnieuw niet geïndexeerd. Niet in de balans blijkende verplichtingen Het pensioenfonds had per 31 december 2010 een indexatieachterstand voor actieven van 10,4% en voor niet actieven 7,5% ( ). Daar er per 1 januari 2011 geen indexatie is toegepast, bedraagt de inhaalindexatie op dit moment voor actieven 12,3% en voor de niet actieven 9,2% ( ). Zodra de financiële positie dit toelaat kan het bestuur eventueel besluiten tot het toekennen van inhaalindexatie. Goed pensioenfondsbestuur Integere bedrijfsvoering Het bestuur van het fonds bestaat uit 6 personen. Door de diverse bestuursleden zijn de volgende commissies ingevuld; werkgeversoverleg agendacommissie contractcommissie beleggingscommissie communicatiecommissie De deskundigheidsgebieden aanwezig onder de bestuursleden zijn; het besturen van een organisatie, administratieve organisatie, interne controle, financieel technische- en beleggingsaspecten, financiering en herverzekering, relevante wet- en regelgeving en communicatie met toezichthouder, pensioenregelingen en soorten, communicatie met deelnemers, gewezen deelnemers en overige belanghebbenden, uitbesteding van werkzaamheden. Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

18 Intern toezicht en Verantwoordingsorgaan Het ingestelde Verantwoordingsorgaan bestaat uit vertegenwoordigers van werkgever, werknemers en gepensioneerden. Zij worden middels notulen, andere relevante documenten en overleg door het bestuur op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen van het fonds. Verder in dit verslag vindt u hun bevindingen. Voor Intern Toezicht is een Visitatiecommissie ingesteld bestaande uit externe deskundigen. Zij hebben in 2009 een onderzoek verricht en hun aanbevelingen zijn in het jaarverslag 2009 opgenomen. Het bestuur heeft deze aanbevelingen ter harte genomen en daar waar nodig actie ondernomen. Ten aanzien van de medezeggenschapsverplichting heeft een afgevaardigde van de gepensioneerden zitting in het bestuur. Deskundigheidsbevordering In 2010 heeft het bestuur een gecertificeerde pensioencursus op deskundigheidsniveau 2 deel 1 gevolgd. Voor 2011 is een opleiding gepland op deskundigheidsniveau 2 deel 2 en deel 3. Tevens hebben het Verantwoordingsorgaan en de compliance officer een gecertificeerde cursus op deskundigheidsniveau 2 deel 1 gevolgd en ook voor hen zal in 2011 een opleiding op deskundigheidsniveau 2 deel 2 en deel 3 worden gepland. Naleving wet- en regelgeving Het bestuur is niet bekend met overtredingen van wet- en regelgeving. Gedragscode Per 2 september 2010 is een nieuwe compliance officer aangesteld, die er op toe dient te zien dat de gedragscode door bestuur en overige organen wordt nageleefd. Toezichthouder In 2010 is er intensief overleg geweest met de toezichthouder pensioenfondsen DNB en een vertegenwoordiging van het Bestuur. Het overleg dat middels twee bezoeken, diverse malen telefonisch en ook schriftelijk plaatsvond had voornamelijk betrekking op de ingediende herstelplannen, ontwikkeling rentetermijnstructuur en daaraan gekoppeld de ontwikkeling van de dekkingsgraad, analyse premiebeleid en de communicatie naar actieven, gepensioneerden en gewezen deelnemers naar aanleiding van de situatie op 30 juni Tevens werden algemeen organisatorische zaken besproken. Daarnaast heeft er nog overleg plaatsgevonden met de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Uitbesteding Vertegenwoordigers namens het bestuur hebben het overleg met Nationale-Nederlanden en andere organisaties omtrent vernieuwing kapitaalscontract, de administratieve verwerking en vermogensbeheer afgerond. Communicatie In het boekjaar zijn de volgende activiteiten uitgevoerd; nieuwsbrieven naar actieven en gepensioneerden met nieuws over het pensioenfonds, het herstelplan en dekkingsgraad; voorlichting over pensioenregeling aan nieuwe werknemers; startbrief aan nieuwe werknemers; actieven, slapers en gepensioneerden geïnformeerd over de indexatie per 1 januari 2010 en 2011; UPO (Uniform Pensioenoverzicht) en PGO (Pensioengerechtigden Overzicht) verstrekt aan werknemers en gepensioneerden. voorlichtingsbijeenkomsten voor actieven omtrent ontwikkeling herstelplan; voorlichtingsbijeenkomst aan gepensioneerden omtrent ontwikkelingen binnen het fonds met name tot indexering en herstelplan. oriënterend onderzoek naar mogelijkheden omtrent digitale berichtgeving. 18

19 Bestuursvergaderingen Het bestuur van het fonds heeft het afgelopen jaar zeven maal vergaderd. De belangrijkste onderwerpen die behandeld werden waren; organisatie van het fonds; contractonderhandelingen en afronding; jaarrekening en jaarverslag 2009; actuarieel rapport 2009; adviezen beleggingscommissie; herstelplan, continuïteitsanalyse en premiebeleid; voorbereiding en evaluatie bespreking met DNB; de ontwikkeling van de dekkingsgraad in perspectief met ontwikkelingen in de markt en het herstelplan; deskundigheidsbevordering van het bestuur; evaluatie overlegvergaderingen met werkgever; uitvoering communicatieplannen; voorbereiding bijeenkomsten actieven en gepensioneerden; aanstellen nieuwe compliance officer; evalueren rapporten Visitatiecommissie en Verantwoordingsorgaan; indexatiebeleid voor 2011; begroting. Overleg werkgever Er heeft op kwartaalbasis overleg plaatsgevonden tussen afgevaardigden van het bestuur en de werkgever. De belangrijkste onderwerpen tijdens dit overleg waren; de algemene financiële situatie van het fonds op lange termijn aan de hand van de jaarrekening; de marktontwikkelingen en de invloed hiervan op het herstelplan en de reactie hierop van DNB; de algehele kwaliteit van de pensioenregeling bezien vanuit de indexatie ambitie en de ontwikkelingen van de laatste jaren de organisatie van het fonds; het nieuwe kapitaalcontract met Nationale-Nederlanden en het verder uitbesteden van diensten; evaluatie van de voorlichtingsbijeenkomst van actieven en gepensioneerden; Pensioenparagraaf Overeenkomstig artikel 10 van de Pensioenwet worden in deze paragraaf de belangrijkste wijzigingen en de kenmerken van de pensioenregeling weergegeven. Kenmerken regeling Dit betreft de basis- of hoofdregeling 1). In het boekjaar zijn er geen wijzigingen in de bestaande regeling aangebracht. De kenmerken van de regeling zijn als volgt: Pensioensysteem Pensioenregeling gebaseerd op voorwaardelijk geïndexeerd middelloon Pensioenleeftijd 65 jaar Opbouw Franchise per 1 januari 2011 Pensioengevend salaris 12 x maandsalaris inclusief ploegentoeslag plus 8% vakantietoeslag en 13e maand Premie Franchise Pensioengrondslag Pensioengevend salaris minus Opbouw Franchise Premiegrondslag Pensioengevend salaris minus Premie Franchise Opbouwpercentage 1,90% van de pensioengrondslag 1) In het kader van de VPL-regeling is er een overgangsregeling van toepassing. Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

20 Nabestaandepensioen Wezenpensioen Werknemersbijdrage Werkgeversbijdrage 70% van oudedagspensioen 14% van oudedagspensioen 12,6% van premiegrondslag vast 20% van premiegrondslag De pensioenregeling heeft het karakter van een uitkeringsovereenkomst. Garantieregeling Na invoering van de huidige regeling per 1 januari 2006, is voor de actieven uit de oude regeling een garantieregeling overeengekomen. Deze houdt het volgende in: a. voor medewerkers geboren < 1 januari 1950 blijft de oude regeling van toepassing; b. voor een aantal medewerkers geboren op of na 1 januari 1950 is er een garantieregeling van toepassing, zoals vastgelegd in het reglement. Toeslagbeleid De huidig geldende indexatietabel, die door het bestuur als leidraad wordt gehanteerd, is als volgt samengesteld: Dekkingsgraad < 110%: geen indexatie Dekkingsgraad tussen 110% en 130%: lineaire indexatie Dekkingsgraad > 130%: 100% indexatie Dekkingsgraad > 135%: 100% indexatie plus eventueel inhaalindexatie Als indexatie factor voor de actieven wordt genomen het percentage van de jaarlijkse algemene ontwikkeling van de CAO-lonen voor Rockwool medewerkers. Als indexatie factor voor slapers en gepensioneerden geldt de prijsontwikkeling (CPI) (sept./sept.) Het bestuur kan, om voor haar moverende redenen, afwijken van de leidraad. Het bestuur heeft besloten per 1 januari 2011 geen indexatie toe te passen. Verwachte wijzigingen in het komend jaar Er worden het komend jaar geen wijzigingen verwacht in de pensioenregeling. Het bestuur volgt nauwlettend de ontwikkelingen rondom de AOW en het nieuwe pensioenakkoord. Onderstaand een overzicht van de toegepaste indexatie in vergelijking met de werkelijke indexatie factoren: Actieven Werkelijke indexatie 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 1,25% 0,00% 1,25% Indexatie factoren 1,75% 1,75% 3,50% 2,00% 1,50% 1,25% 0,00% 2,50% Slapers/Gepensioneerden Werkelijke indexatie 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 1,80% 0,50% 1,01% Indexatie factoren 1,58% 0,38% 3,06% 1,32% 1,05% 1,80% 0,99% 2,02% 20

21 Samenvatting actuarieel verslag Opbouw premie Onderstaande tabel geeft de opbouw van de feitelijke premie weer. Bedragen Component in Actuarieel benodigde inkoop pensioen Solvabiliteitsopslag (14,5%) Kostendekking (excl beheerskosten) 578 Totale premie Ontvangen premie Saldo actuarieel benodigde en feitelijk premie 195 Geconcludeerd kan worden dat de premie kostendekkend is. Analyse resultaatsamenstelling Onderstaande tabel geeft de opbouw van een actuariële analyse van het resultaat weer. Bedragen Component in Intrest Kosten 44 Premie Sterfte 74 Arbeidsongeschiktheid 276 Uitkeringen 84 Waarde-overdrachten -46 Mutaties 1) 524 Afkopen 0 Overig 2) Aanpassing sterftetafels Totaal ) Onder mutaties staat een correctie voor het verkeerde gebruik van factoren bij ANW aanspraken in het verleden. Dit heeft NN nu in het technisch resultaat verwerkt. 2) Onder overig wordt het technisch resultaat over de jaren verwerkt, dit is vorig jaar onterecht voor 60% als bate opgenomen in het resultaat, het had voor 40% als last opgenomen dienen te worden. Dit is in boekjaar 2010 gecorrigeerd. Deze 40% last is tevens verwerkt voor het technisch resultaat over Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

22 Toereikendheidstoets, minimaal vereist eigen vermogen en vereist eigen vermogen Onderstaande tabel geeft de dekking van de minimum positie weer. Dekking van de minimumpositie Ultimo % van (x 1.000,-) 2010 VPV Aanwezige middelen ,8% Af: Voorziening pensioenverplichtingen ,0% Overdekking/(Onderdekking) (361) (0,2%) Het minimaal vereist eigen vermogen dat volgens de regels van de DNB wordt vastgesteld is gelijk aan 4,6% van de verplichtingen (dekkingsgraad van 104,6% komt overeen met 203,2 miljoen). Wordt volgens de methode van de DNB de worteltoets gehanteerd om het vereist eigen vermogen te berekenen op basis van de huidige beleggingsmix (31 december 2010) dan volgt een vereist eigen vermogen groot 15,3% van de verplichtingen (dekkingsgraad van 115,3% komt overeen met 224,0 miljoen). Hieruit blijkt zowel een dekkingstekort, als een reservetekort. 22

23 Verzekerdenbestand Deelnemers Gewezen Pensioen- deelnemers gerechtigden Stand per 31 december Mutaties door: Nieuwe toetreding Ontslag met premievrije aanspraak Waarde-overdracht Ingang pensioen Afkoop Overlijden Andere oorzaken (implementatie) Mutaties per saldo Stand per 31 december *) *) Waarvan 62 deelnemers met (gedeeltelijke) vrijstelling van premiebetaling wegens arbeidsongeschiktheid Gemiddelde deelnemersleeftijd 47,1 Specificatie pensioengerechtigden Ouderdomspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

24 Beleggingen Algemene ontwikkelingen Wereldeconomie Het wereldwijde economische herstel, dat zich in 2009 veel sterker ontwikkelde dan verwacht, zette in 2010 door. Hoewel het groeitempo in de zomer tijdelijk afnam, verraste de winstgroei van de bedrijven positief. In het vierde kwartaal wekte een nieuw programma van de Federal Reserve om staatsleningen te kopen ( kwantitatieve verruiming ) vertrouwen. In december verlengde President Obama de belastingvoordelen die zijn voorganger had ingevoerd. Gesteund door gunstige economische cijfers, droegen deze maatregelen bij aan de eindejaarsrally in aandelen. Markten Nog steeds onzekerheid Ondanks positieve koersontwikkelingen hadden markten onderhuids in 2010 te maken met bovengemiddelde beleggingsrisico s. De belangrijkste bronnen van risico waren de spanningen op de Europese markt van staatsleningen, angst voor een nieuwe recessie ( dubbele dip ) in de VS / deflatie en te hoge inflatie in China. Wat China betreft, was er vrees voor te sterke monetaire verkrapping in deze groeimotor van de wereldeconomie. Valutamarkten De nervositeit onder beleggers was nergens beter zichtbaar dan op de sterk bewegende valutamarkten. Over 2010 daalde de euro 6,5% tegenover de Amerikaanse dollar en zelfs 23% tegenover de Japanse yen. Ook ten opzichte van de meeste andere valuta s leverde de euro in. De zwakte van de euro was vooral te wijten aan de crisis op de Europese markt van staatsleningen, door de situatie van landen als Griekenland, Ierland en Portugal. Maatregelen van de beleidsmakers bezwoeren de crisis in mei. In november was Ierland het eerste land dat van het in mei gecreëerde vangnet gebruik maakte. Hierdoor nam de opnieuw opgelaaide spanning op de staatsleningmarkt weer af. Vergeleken met het voorjaar hadden de andere beleggingscategorieën veel minder last van de problemen op de markt van Europese staatsleningen. Aandelen De invloed van het valuta-effect was sterk terug te zien in de prestaties van de aandelenbeurzen. Uitgedrukt in euro s stegen wereldwijde aandelen 21%, waarvan het vierde kwartaal de helft voor zijn rekening nam. In euro s stegen Amerikaanse aandelen 23% (in dollars 15%) en aandelen van opkomende markten 27% (in dollars 19%). De stijging van Japanse aandelen (24%) was te danken aan het valuta-effect (in yen 0,7%). Europese aandelen stegen 12%. Cyclische aandelen in sectoren als basismaterialen (30%), kapitaalgoederen (32%) en cyclische consumentengoederen (33%) presteerden duidelijk beter dan aandelen in de meer defensieve sectoren zoals nutsbedrijven (6%) en gezondheidszorg (10%). Cyclische sectoren zijn veelal sterker gerelateerd aan de fors groeiende opkomende economieën. De wereldwijde vastgoedaandelen (30%) profiteerden onder meer van de lage rentes. Rente Mede door het extreem soepele monetaire beleid van de centrale banken en de lage rentes presteerden hoogrentende bedrijfsleningen, asset backed securities en obligaties uitgegeven door overheden van opkomende markten in 2010 gunstig. 24

25 De zogenaamde investment grade bedrijfsleningen bleven achter doordat banken, die van nature sterk verweven zijn met de markt van Europese staatsleningen, in dit segment een sterke weging hebben. De rentes op staatsleningen in de VS, Japan en de eurozone (Duitsland) handhaafden zich in 2010 op lage niveaus, door aanhoudende druk op de al lage inflatie, door forse overcapaciteit in de meeste volwassen economieën en door de extreem soepele monetaire politiek. In de opkomende economieën liepen door de sterke economische groei de rentes op. Begin 2010 bedroegen de tienjaarsrenten in de VS 3,8%, in de eurozone (Duitsland) 3,4% en in Japan 1,3%. Omstreeks september bereikten rentes historische dieptepunten, op niveaus van 2,4% (VS), 2% (Duitsland) en 0,9% (Japan). Vervolgens stegen de rentes tot 3,3%, 3% en 1,1% per ultimo Deze rally werd mede gevoed door positieve verrassingen in de Amerikaanse en Duitse economie. Fondsspecifieke ontwikkelingen Asset mix Naar aanleiding van de ALM studie en de daarbij gepresenteerde risicospreiding is in 2007 besloten om de strategische beleggingsmix uit te breiden met beleggingen in vastgoed. Het totaal belegd vermogen inclusief liquide middelen per 31 december 2010 bedraagt ,-. Voor de samenstelling van het belegd vermogen wordt verwezen naar de toelichting op de balans. De strategische beleggingsmix, realisatie en benchmarks kunnen als volgt worden samengevat: Feitelijke Strategische allocatie allocatie per Benchmark Vastrentende waarden 70% 68,0% Barclay s Capital Euro Aggregate Index(TR) Aandelen 20% 22,7% MSCI(DM) World (Net Dividend) Index Vastgoed 10% 6,8% Eurosiris Overige beleggingen 0% 0,0% Liquiditeiten 0% 2,5% Bandbreedtes Voor ieder type belegging in de assetmix geldt een bandbreedte van + of -5%. Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

26 Rendement In de onderstaande tabel staan de performancecijfers van de portefeuille versus de benchmark over geheel 2010 opgenomen. In 2010 zij wij geconfronteerd met een sterk wisselend koersontwikkeling van de aandelen portefeuille. Voor geheel 2010 zien wij echter een zeer positieve ontwikkeling De vastgoed fondsen hebben nog geen herstel te zien gegeven. Het rendement op obligaties wordt in 2010 gekenmerkt door een grillige ontwikkeling mede gezien de renteontwikkeling door het jaar heen. Voor totaal 2010 is de performance echter positief. Verdeling rendement: Rendement Benchmark Vastrentende waarden 9,1% 6,5% Aandelen 20,5% 20,2% Vastgoed -1,0% -1,1% Totaal rendement 10,8% 9,0% Onderstaand een overzicht van de totaal rendementen over de afgelopen jaren. Totaalrendement portefeuille ,00% 10,00% 10,90% 10,80% 8,00% 7,20% 7,30% 7,70% 6,00% 4,00% 2,70% 2,00% 0,00% 0,20% -2,00% -4,00% -6,00% -4,70% -2,30% Totaal Rockwool -4,70% 7,20% 7,30% 10,90% 2,70% 0,20% -2,30% 7,70% 10,80% Totale portefeuille De goede performance van aandelen en obligaties hadden een positief effect op de performance van Stichting Pensioenfonds Rockwool. Het positieve totaal rendement heeft een zodanige positieve invloed gehad op de dekkingsgraad dat deze de negatieve invloed van de ontwikkeling van de lange rente voor een groot deel kon compenseren. 26

27 Vastrentende portefeuille De acties ten aanzien van portefeuille inhoud en looptijd hebben ook in 2010 geleid tot een goede ontwikkeling in het rendement, die tevens de benchmark versloeg. Aandelen portefeuille Met uitzondering van het tweede kwartaal, is de ontwikkeling van de aandelenportefeuille positief geweest in het afgelopen jaar. Het herstel van de rendementen in 2009 zette zich in alle hevigheid door in 2010 wat heeft geleid tot een rendement van 20,5%, waarmee ook de benchmark werd verslagen. Vastgoed portefeuille De daling op de vastgoed beleggingen zijn in 2010 nog niet tot een einde gekomen al moeten wij constateren dat de laatste maanden van 2010 reeds positieve resultaten lieten zien. Vooruitzichten 2011 Economische groei Hoewel het tempo over het hoogtepunt heen lijkt, kan de wereldwijde economische groei, vooral dankzij de hoge groei in de opkomende economieën, op een behoorlijk peil blijven. De groei in de VS viel in de laatste twee kwartalen van 2010 positief uit. Mede dankzij beleidsmaatregelen van de Federal Reserve en de regering-obama, kan de economie van de VS in 2011 bovengemiddeld blijven presteren. Rente Het extreem soepele monetaire beleid in de volwassen economieën zal voorlopig niet veranderen. Voorshands lijkt, gezien de nog steeds aanwezige overcapaciteit in de meeste landen, een sterke stijging van de tienjaarsrenten in de VS, de eurozone (Duitsland) en Japan onwaarschijnlijk. In de staatsleningen van de perifere Europese landen is veel slecht nieuws ingeprijsd. Echter, er is nog steeds sprake van veel onzekerheid en nervositeit in deze markten en met name het gebrek aan marktliquiditeit noopt tot voorzichtigheid. De risicovollere segmenten van de vastrentende markt (zoals emerging market bonds en high yield debt) kunnen hun outperformance versus staatsleningen in 2011 continueren. Valuta De euro blijft, gezien de onzekerheid in de Europese staatsleningenmarkt, kwetsbaar. Veel hangt af van de manier waarop de beleidsmakers omgaan met de schuldenproblematiek in de eurozone. Aandelen Gezien het zeer soepele monetaire beleid van de centrale banken zijn er ruimschoots liquiditeiten beschikbaar. Een en ander kan positieve impulsen blijven geven aan de wereldeconomie en de financiële markten. Het jaar 2011 kan daardoor een gunstig aandelenjaar worden. Er is sprake van een positieve winstgroei en aantrekkelijke waarderingsniveaus, zowel op basis van historische vergelijkingen als versus de obligatierente. Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

28 Risicoparagraaf Risico- en beheersingsbeleid Het bestuur heeft zijn beleid verwoord in de ABTN. Algemene leidraad voor het uitvoeren van zijn beheerstaken is risicomijdend operationeel management. Onderstaand treft u de risico s aan die het bestuur met prioriteit heeft aangepakt: beleggingsrisico s; actuariële risico s; renterisico. Beleggingsrisico s In 2007 is het beleggingsbeleid heroverwogen in het licht van de nieuwe Pensioenwet en de daarin opgenomen eisen inzake de kostendekkende premie, het toeslagbeleid en het (minimaal) vereiste eigen vermogen. In het nieuwe beleggingsbeleid is sprake van een grotere spreiding over de verschillende beleggingscategorieën en regio s. Per beleggingscategorie is een strategische weging aangegeven en zijn de bandbreedtes aangegeven die op bestuursmandaat, naar inzicht van de externe vermogensbeheerder, benut kunnen worden. In het verslagjaar heeft er verdere diversificatie plaatsgevonden, onder andere door toevoeging van de categorie vastgoed aan de beleggingsportefeuille. Dit resulteert er in dat de gehele portefeuille een lager risico heeft dan voorheen het geval was. Voor een specificatie van de beleggingsrisico s: zie vanaf pagina 48. Actuariële risico s In augustus 2010 zijn de nieuwe sterftetafels AG Prognosetafels verschenen. Deze tafels wijzen op een verdere toename van de levensverwachting. Vorig jaar werd hier al op ingespeeld door op de toen gehanteerde AG Prognosetafels een opslag van 4% te nemen. Het pensioenfonds heeft nu besloten de nieuwe AG Prognosetafels te hanteren. Door deze overgang van AG naar AG is de voorziening met 5,2 miljoen extra toegenomen. Renterisico Het fonds is gevoelig voor wijzigingen in de marktrente omdat de duration van de beleggingen en de verplichtingen niet gelijk zijn. Bij de bepaling van het beleggingsbeleid weegt het bestuur zorgvuldig de voordelen (meer zekerheid) en nadelen (minder rendement) van meer of minder duration matching af ten opzichte van alternatieve strategieën. In het verslagjaar heeft geen verlenging van de duration plaatsgevonden. Vanaf 2011 is er een overeenkomst met NewMont B.V. waarin renterisico wordt afgedekt middels hedging waarbij de hoogte van hedging afhankelijk is van de dekkingsgraad. Toekomstparagraaf Voor de komende tijd ziet het bestuur zich geplaatst voor het tot uitvoering brengen van activiteiten ten aanzien van de volgende onderwerpen: Lange termijn financiële positie Het bestuur zal het uitgewerkte herstelplan nauwgezet moeten volgen en adequaat dienen te reageren bij gewijzigde omstandigheden. Nieuwe bestuursstructuur In het kader van de deskundigheidsbevordering van de bestuursleden in de hen toegewezen verantwoordelijkheidsgebieden zal de opleiding deskundigheidsniveau 2 worden afgerond. 28

29 Pension Fund Governance Het bestuur onderschrijft de principes voor goed pensioenfondsbestuur die de Stichting van de Arbeid heeft vastgesteld en die in de Pensioenwet zijn opgenomen. Het bestuur streeft er naar om deze principes na te leven. De principes hebben betrekking op de volgende onderdelen: zorgvuldig bestuur, transparantie, openheid en communicatie, deskundigheid en functioneren van het bestuur, verantwoording en intern toezicht. Alle zaken die betrekking hebben op het PFG zijn ingevoerd. Extern toezicht De aanbevelingen gedaan door de Visitatiecommissie naar aanleiding van hun onderzoek zullen verder worden opgepakt en uitgevoerd. Bestemming van het resultaat Het bestuur heeft op 30 juni 2011 besloten het negatieve resultaat over het boekjaar 2010 ad te onttrekken aan de algemene reserve. Roermond, 30 juni 2011 Het Bestuur E.R. Capitain (voorzitter) P. Boonen (secretaris) J. Ruijters A. Evers J. Ramakers H. Jansen Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

30 30

31 Verantwoordingsorgaan Verslag van het verantwoordingsorgaan In het kader van goed pensioenfondsbestuur is met ingang van 1 januari 2009 een Verantwoordingsorgaan (VO) ingesteld. In het (VO) hebben vertegenwoordigers van werknemers, gepensioneerden en werkgever zitting. Het VO heeft de bevoegdheid een oordeel te geven over het handelen van het bestuur, over het door het bestuur gevoerde beleid en over beleidskeuzes voor de toekomst. Het VO legt haar oordeel ten minste eenmaal per jaar vast. Dit oordeel wordt samen met de reactie van het Bestuur daarop, opgenomen in het jaarverslag. Het Verantwoordingsorgaan heeft kennis genomen van het (concept) jaarverslag en jaarrekening over het boekjaar Het VO heeft een aantal malen overlegd met het (dagelijks) bestuur van het fonds en heeft op 16 juni de bijeenkomst bijgewoond van het bestuur van het fonds met en de actuaris en de accountant. Tevens wordt het VO door middel van bestuursverslagen en andere relevante informatie op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen van het fonds. Het VO heeft een oordeel geformuleerd ten aanzien van het gevoerde beleid, waarin o.a. de volgende onderwerpen zijn behandeld: Opvolging aanbevelingen Verantwoordingsorgaan 2009 Opvolging aanbevelingen Visitatiecommissie 2009 Deskundigheid Bestuur Herstelplan Communicatie Goed pensioenfondsbestuur (Pension Fund Governance) Ten aanzien van de aanbevelingen van het Verantwoordingsorgaan constateert het VO dat deze grotendeels zijn opgevolgd. Het VO adviseert het bestuur de nog openstaande punten zo spoedig mogelijk in te vullen. Belangrijkste punt van aandacht blijft het duidelijk en correct vastleggen van argumenteringen en overwegingen in het besluitvormingsproces binnen het bestuur. Ten aanzien van de aanbevelingen van de Visitatiecommissie constateert het VO dat verdere opvolging nodig is. Het VO heeft kennis genomen van de aanstelling van een externe voorzitter. Het VO juicht deze aanstelling toe in het licht van de eisen aan het bestuur op het gebied van deskundigheid en professionaliteit. De DNB heeft het herstelplan van het fonds goedgekeurd. Het VO spreekt zijn waardering uit over de manier waarop het bestuur de inhoud en opvolging van dit herstelplan heeft gecommuniceerd naar de deelnemers. Gezien de lopende maatschappelijke discussie hecht het VO hier grote waarde aan. Het VO adviseert het bestuur de huidige ontwikkelingen op pensioengebied nauwlettend te volgen en tijdig de mogelijke gevolgen voor de deelnemers van het fonds, het bestuur en andere belanghebbenden te inventariseren en te communiceren. Samenvattend is het oordeel van het VO over het handelen van het bestuur, het gevoerde beleid en de gemaakte keuzes overwegend positief. Het VO is van mening dat het bestuur het door haar gevoerde beleid uitvoert en de keuzes maakt in overeenstemming met de principes voor goed pensioenfondsbestuur. Stichting Pensioenfonds Rockwool Jaarverslag

SPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 >

SPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Eind 2012 liep het herverzekeringscontract met Nationale-Nederlanden

Nadere informatie

2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram

2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram 02 verkort in beeld 03 Ontwikkelingen 05 08 10 Pensioenen Beleggingen Organogram Aantal deelnemers dat pensioen opbouwt Aantal personen dat een ouderdomspensioen ontvangt Aantal deelnemers met slapende

Nadere informatie

Geef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds

Geef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Geef pensioen de aandacht die het verdient Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Vijf mythes over pensioen Over pensioenen zijn meerdere mythes in omloop. Het is belangrijk om te weten hoe het wel zit. De

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind maart 2017 is 112,6% en is gestegen ten opzichte

Nadere informatie

Kwartaalbericht. 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015. Samenvatting cijfers per 31 december 2014

Kwartaalbericht. 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015. Samenvatting cijfers per 31 december 2014 Kwartaalbericht 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015 Samenvatting cijfers per 31 december 2014 Dekkingsgraad: 111,5% Beleidsdekkingsgraad: 112,6% Belegd vermogen: 19,6 miljard Rendement 2014: 27,6%

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal 2017-1 oktober 2017 t/m 31 december 2017 Samenvatting: De (12 maands)beleidsdekkingsgraad is gestegen van 112,7% eind september 2017 naar 115,3%

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 105,7% naar 110,5%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2013

Verkort jaarverslag 2013 Verkort jaarverslag 2013 Wat waren in 2013 de belangrijkste feiten en gebeurtenissen voor GE Pensioen? U leest het in deze verkorte versie van het jaarverslag 2013. Naast deze bondige versie treft u ook

Nadere informatie

Verder in deze nieuwsbrief een samenvatting van het rapport van de visitatiecommissie.

Verder in deze nieuwsbrief een samenvatting van het rapport van de visitatiecommissie. Van het SPAN bestuur De maand mei staat in het teken van het afronden van het SPAN jaarverslag over 2012. Eind deze maand verwachten we dat het verslag wordt goedgekeurd door actuaris en accountant. Het

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM. Tweede kwartaal april 2012 t/m 30 juni Samenvatting: Lage rente drukt dekkingsgraad

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM. Tweede kwartaal april 2012 t/m 30 juni Samenvatting: Lage rente drukt dekkingsgraad Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal 2012-1 april 2012 t/m 30 juni 2012 Samenvatting: Lage rente drukt dekkingsgraad Nominale dekkingsgraad is gedaald van 110,0% naar 105,1% Beleggingsrendement

Nadere informatie

Marktwaardedekkingsgraad per 30 september ,8%, een toename van 1,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2013.

Marktwaardedekkingsgraad per 30 september ,8%, een toename van 1,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2013. Kwartaalbericht 2013 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 30 september 2013 122,8%, een toename van 1,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2013. Meer informatie vindt u op de website. Beleggingsrendement

Nadere informatie

Belanghebbendenvergadering. 24 september 2015

Belanghebbendenvergadering. 24 september 2015 Belanghebbendenvergadering 24 september 2015 Agenda 1. Opening 2. Actuele ontwikkelingen Ballast Nedam N.V. 3. Jaarverslag 2014 4. Nieuwe pensioenregelgeving en herstelplan 5. Toekomst pensioenfonds 6.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics. Verkort Jaarverslag 2009

Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics. Verkort Jaarverslag 2009 Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics Verkort Jaarverslag 2009 Inleiding 2009 is voor de Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics (hierna Pensioenfonds SABIC-IP) weer een bijzonder

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013

Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur de pensioenregeling

Nadere informatie

Herstelplan PME 2015. Vastgesteld door het algemeen bestuur op 25 juni 2015

Herstelplan PME 2015. Vastgesteld door het algemeen bestuur op 25 juni 2015 Herstelplan PME 2015 Vastgesteld door het algemeen bestuur op 25 juni 2015 1 PME Herstelplan 2015 dekkingraadsjabloon inclusief onderbouwing Dit document bevat het dekkingsgraadsjabloon dat deel uitmaakt

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2017-1 juli 2017 t/m 30 september 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind september 2017 is 117,8% en is gestegen ten opzichte

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013

Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur

Nadere informatie

2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG

2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het jaarverslag legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen

Nadere informatie

2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG

2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG 2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het Jaarverslag 2013 legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen

Nadere informatie

Dekkingsgraadsjabloon inclusief DC kapitaal Stichting Pensioenfonds TNO

Dekkingsgraadsjabloon inclusief DC kapitaal Stichting Pensioenfonds TNO Dekkingsgraadsjabloon inclusief DC kapitaal Stichting Pensioenfonds TNO Dit document bevat het dekkingsgraadsjabloon inclusief DC kapitaal voor Stichting Pensioenfonds TNO. De uitgangspunten die ten grondslag

Nadere informatie

Beleggingsrendement 3% over het vierde kwartaal van 2012 (14,4% over geheel 2012); waarde van de beleggingen gestegen naar miljoen.

Beleggingsrendement 3% over het vierde kwartaal van 2012 (14,4% over geheel 2012); waarde van de beleggingen gestegen naar miljoen. Kwartaalbericht 2012 Samenvatting DNB-dekkingsgraad 125,2% per 31 december 2012, toename van 3,6%-punt ten opzichte van 30 september 2012. Meer informatie over de dekkingsgraad vindt u op de website Beleggingsrendement

Nadere informatie

VERKORT JAARVERSLAG 2016

VERKORT JAARVERSLAG 2016 VERKORT JAARVERSLAG 2016 2016: wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen van 2016 bij Pensioenfonds TNT Express? U leest het in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige

Nadere informatie

Marktwaardedekkingsgraad per 31 maart 2014: 128,6%, een toename van 3,3%-punt ten opzichte van 31 december 2013.

Marktwaardedekkingsgraad per 31 maart 2014: 128,6%, een toename van 3,3%-punt ten opzichte van 31 december 2013. Kwartaalbericht 2014 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 31 maart 2014: 128,6%, een toename van 3,3%-punt ten opzichte van 31 december 2013. Meer informatie vindt u op de website. Beleggingsrendement

Nadere informatie

Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV

Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV Versie 1.0 17 juni 2015 Auteur: Corné van Bokhoven Status: vastgesteld door bestuur Inleiding Nadat Stichting Pensioenfonds DHV in 2008 in dekkingstekort kwam heeft

Nadere informatie

VERKORT JAARVERSLAG 2017

VERKORT JAARVERSLAG 2017 VERKORT JAARVERSLAG 2017 De belangrijkste ontwikkelingen in 2017 bij Pensioenfonds TNT Express op een rij in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige jaarverslag vindt

Nadere informatie

Terugblik 2011 in cijfers

Terugblik 2011 in cijfers Terugblik 2011 in cijfers U vindt hier een samenvatting van het jaarverslag 2011. Het volledige jaarverslag kunt u downloaden via www.pensioenfondsricohnederland.nl. Financiële situatie Door de kredietcrisis

Nadere informatie

Dekkingsgraad 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012.

Dekkingsgraad 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012. Kwartaalbericht 2012 Samenvatting 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012. Meer informatie over de dekkingsgraad vindt u op de website. Beleggingsrendement 4,2%

Nadere informatie

Persbericht. ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende

Persbericht. ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende Persbericht ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende Hoofdpunten: Verlaging pensioen met 0,5% per 1 april 2013 definitief Mogelijk aanvullende

Nadere informatie

Deelnemersvergadering 17 september 2009

Deelnemersvergadering 17 september 2009 Deelnemersvergadering 17 september 2009 Agenda 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Notulen van de vergadering van 30 september 2008 3. Jaarverslag 2008 goedkeuring en decharge 4. Herstelplan

Nadere informatie

27 september Deelnemersvergadering

27 september Deelnemersvergadering 27 september 2007 Deelnemersvergadering Kernpunten 2006 Goed jaar, dekkingsgraad van 117,1% naar 122,7% Geen herstelplan meer nodig in 2007 Indexatie in 2006 verleend over 2005 van: - 0,63% voor de actieve

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal april 2015 t/m 30 juni 2015

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal april 2015 t/m 30 juni 2015 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal 2015-1 april 2015 t/m 30 juni 2015 De maand dekkingsgraad ultimo juni is sterk gestegen t.o.v eind maart De beleidsdekkingsgraad is gedaald van

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal 2017-1 april 2017 t/m 30 juni 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind juni 2017 is 115,7% en is gestegen ten opzichte van

Nadere informatie

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 25 juni 2015

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 25 juni 2015 Welkom namens Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK AMSTERDAM, 25 juni 2015 AGENDA 1. Opening en voorstellen leden van het bestuur 2. Mededelingen van de voorzitter 3. Notulen deelnemersvergadering 26

Nadere informatie

Stichting Norit Pensioenfonds

Stichting Norit Pensioenfonds Stichting Norit Pensioenfonds Communicatieplan 2017-2019 Dit communicatieplan is voorbereid door de werkgroep communicatie van Stichting Norit Pensioenfonds en vastgesteld door het bestuur. Amersfoort,

Nadere informatie

Pensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014

Pensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014 Pensioenfonds Robeco Populair Jaarverslag 2014 2014 was een bewogen jaar voor Pensioenfonds Robeco door de sterk dalende rente en de veranderende wet- en regelgeving. In het jaarverslag blikken wij als

Nadere informatie

Deelnemersvergadering. Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017

Deelnemersvergadering. Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017 Deelnemersvergadering Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017 Agenda Opening, mededelingen Toelichting organisatie van het fonds Verantwoording en jaarverslag 2016: beleggingen en pensioenaanspraken

Nadere informatie

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Leiden, 3 september 2012

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Leiden, 3 september 2012 Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Leiden, 3 september 2012 Agenda 1. Opening 2. Vaststelling notulen jaarvergadering 8 september 2011 3. Jaarverslag 2011 4. Beleggingsbeleid 5. Terugblik

Nadere informatie

J A A R V E R S L A G 2016 ( F I N A N C I E E L ) S T I C H T I N G P E N S I O E N F O N D S M E R C E R. 16 juni 2017

J A A R V E R S L A G 2016 ( F I N A N C I E E L ) S T I C H T I N G P E N S I O E N F O N D S M E R C E R. 16 juni 2017 H E A L T H W E A L T H C A R E E R J A A R V E R S L A G 2016 ( F I N A N C I E E L ) S T I C H T I N G P E N S I O E N F O N D S M E R C E R 16 juni 2017 Bestuur Stichting Pensioenfonds Mercer F I N

Nadere informatie

Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008

Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008 Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008 blad 1 van 7 Het Metro Pensioenfonds Hieronder eerst een aantal bijzonderheden over het Metro Pensioenfonds. Het Metro Pensioenfonds is opgericht

Nadere informatie

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 26 juni 2014

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 26 juni 2014 Welkom namens Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK AMSTERDAM, 26 juni 2014 AGENDA 1. Opening en voorstellen leden van het bestuur 2. Mededelingen van de voorzitter 3. Notulen deelnemersvergadering 27

Nadere informatie

stichting pensioenfonds wonen

stichting pensioenfonds wonen stichting pensioenfonds wonen Verkort Jaarverslag 2007 Kerncijfers Aantallen per 31-12 2007 2006 Werkgevers 4.331 4.161 Deelnemers 33.009 31.705 Gewezen deelnemers 70.948 62.860 Gepensioneerden 8.468 7.735

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland

Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Papendorpseweg 100 3528 BJ Utrecht Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer 41184467

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Derde kwartaal juli 2017 t/m 30 september Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Derde kwartaal juli 2017 t/m 30 september Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Derde kwartaal 2017-1 juli 2017 t/m 30 september 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 113,6% naar 116,5%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarbericht 2011

Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarbericht 2011 Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarbericht 2011 AUGUSTUS 2012 In dit Jaarbericht legt Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland verantwoording af voor het in 2011 gevoerde beleid.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 3 september 2018

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 3 september 2018 Stichting Pensioenfonds Avery Dennison Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 3 september 2018 Agenda 1. Opening 2. Vaststelling notulen jaarvergadering 4 september 2017 3.

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal 2015-1 april 2015 t/m 30 juni 2015. Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal 2015-1 april 2015 t/m 30 juni 2015. Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede kwartaal 2015-1 april 2015 t/m 30 juni 2015 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is fors gestegen van 105,7% naar 115,4%. Dit komt

Nadere informatie

1e kwartaal 2017 Den Haag, april 2017

1e kwartaal 2017 Den Haag, april 2017 Kwartaalbericht 1e kwartaal 2017 Den Haag, april 2017 Samenvatting cijfers per 31 maart 2017 Dekkingsgraad (UFR): 103,3% Beleidsdekkingsgraad: 100,4% Belegd vermogen: 23,5 miljard Rendement 2017 t/m maart:

Nadere informatie

Strengere regels voor pensioenfondsen

Strengere regels voor pensioenfondsen Pensioenflits Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie + Verkort jaarverslag November 2015 De Pensioenflits is een uitgave van uw Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie

Nadere informatie

WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN?

WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN? WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN? Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 20 september 2016 Agenda 1. Samenvatting jaarverslag 2015 2.

Nadere informatie

Kort jaarverslag Stichting Pensioenfonds nv Linde Gas Benelux

Kort jaarverslag Stichting Pensioenfonds nv Linde Gas Benelux Kort jaarverslag Stichting Pensioenfonds nv Linde Gas Benelux Beleggingen Het totaal rendement over het afgelopen boekjaar 2010 is uitgekomen op 15,6%. Als we naar de onderverdeling kijken zien we het

Nadere informatie

Kwartaalverslag Tweede kwartaal 2019

Kwartaalverslag Tweede kwartaal 2019 Kwartaalverslag Q2-2019 Kwartaalverslag Tweede kwartaal 2019 1 In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 juni 2019 bedroeg 117,3%. Het rendement van 1 april tot en met 30 juni 2019 bedroeg 3,5%. Het pensioenvermogen

Nadere informatie

WELKOM namens Stichting Pensioenfonds KAS BANK

WELKOM namens Stichting Pensioenfonds KAS BANK WELKOM namens Stichting Pensioenfonds KAS BANK Amsterdam, 0 Agenda 1. Welkom en voorstellen bestuur 2. Mededelingen van de voorzitter 3. Notulen deelnemersvergadering 23 september 2009 4. Bespreking jaarverslag

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2019

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2019 KWARTAALVERSLAG EERSTE KWARTAAL 2019 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 maart 2019 bedroeg 118,7%. Het rendement van 1 januari tot en met 31 maart 2019 bedroeg 7,1%. Het pensioenvermogen per

Nadere informatie

NOTULEN DEELNEMERSVERGADERING VAN DE STICHTING JAN HUYSMAN WZ. FONDS 25 september 2012 Datum : 25 september 2012 Steller : D.W. Slok-Uittenbogaard

NOTULEN DEELNEMERSVERGADERING VAN DE STICHTING JAN HUYSMAN WZ. FONDS 25 september 2012 Datum : 25 september 2012 Steller : D.W. Slok-Uittenbogaard Datum : 25 september 2012 Steller : D.W. Slok-Uittenbogaard Voorzitter: R.J.P. Siebesma AGENDA: 1. Opening 2. Notulen deelnemersvergadering d.d. 20 september 2011 3. Samenstelling bestuur en verantwoordingsorgaan

Nadere informatie

Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010

Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 Agenda 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Pensioenregeling uitgevoerd door BNPF 3. Vergelijking andere pensioenfondsen 4. Herstelplan

Nadere informatie

De Nederlandsche Bank NV T.a.v. de heer S. Keereweer AA Postbus 98 1000 AB AMSTERDAM

De Nederlandsche Bank NV T.a.v. de heer S. Keereweer AA Postbus 98 1000 AB AMSTERDAM De Nederlandsche Bank NV T.a.v. de heer S. Keereweer AA Postbus 98 1000 AB AMSTERDAM Wormerveer, 12 december 2011 Betreft: Herstelplan Stichting Pensioenfonds De Fracties Geachte heer Keereweer, De dekkingsgraad

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2012 t/m ultimo juni Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2012 t/m ultimo juni Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede kwartaal 2012-1 april 2012 t/m ultimo juni 2012 Samenvatting: Nominale dekkingsgraad gedaald van 107,6% naar 101,9% Beleggingsrendement is 1,6%

Nadere informatie

Het jaarverslag 2014 samengevat

Het jaarverslag 2014 samengevat Het jaarverslag 2014 samengevat Uw pensioenfonds blikt terug én vooruit Deelnemers 1.711 In 2014 verdiende het fonds 55,1 miljoen dankzij beleggen. Dat bedrag staat voor een rendement van 20,1%. Het fonds

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds SABIC

Stichting Pensioenfonds SABIC Stichting Pensioenfonds SABIC Presentatie SPF tijdens algemene ledenvergadering VGSE 15 april 2010 Jan van den Berg, voorzitter SPF 1 Programma 1. Algemeen 2. Situatie SPF eind 2008 3. Ontwikkelingen SPF

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 VIERDE KWARTAAL 2017

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 VIERDE KWARTAAL 2017 KWARTAALVERSLAG VIERDE KWARTAAL 2017 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 december 2017 bedroeg 117,2% Het rendement van 1 oktober tot en met 31 december 2017 bedroeg 3,0% Het rendement van 1

Nadere informatie

Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016

Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Op woensdagmiddag 9 maart, aansluitend aan de jaarbijeenkomst van de Vereniging Gepensioneerden Getronics (VGG), organiseerde Stichting Voorzieningsfonds Getronics

Nadere informatie

WELKOM. Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016

WELKOM. Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016 WELKOM Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016 Agenda Opening Nieuws vanuit het bestuur Hoe staat het fonds ervoor? Pensioen: wat is er gewijzigd en wat betekent dat?

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 TWEEDE KWARTAAL 2017

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 TWEEDE KWARTAAL 2017 KWARTAALVERSLAG TWEEDE KWARTAAL 2017 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 juni 2017 bedroeg 112,5% Het rendement van 1 april tot en met 30 juni 2017 bedroeg 0,8% Het rendement van 1 januari tot

Nadere informatie

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het tweede kwartaal gestegen van 15.941 miljoen naar 16.893 miljoen ( 15.008 miljoen ultimo Q4 2013).

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het tweede kwartaal gestegen van 15.941 miljoen naar 16.893 miljoen ( 15.008 miljoen ultimo Q4 2013). Kwartaalbericht 2014 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 30 juni 2014 129,5%, een toename van 0,9%-punt ten opzichte van 31 maart 2014. Over de eerste zes maanden steeg de marktwaardedekkingsgraad

Nadere informatie

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere

Nadere informatie

Haarlem 18 juni 2019 Boxmeer 20 juni 2019 Oss 20 juni 2019

Haarlem 18 juni 2019 Boxmeer 20 juni 2019 Oss 20 juni 2019 Haarlem 18 juni 2019 Boxmeer 20 juni 2019 Oss 20 juni 2019 Opening, mededelingen Toelichting organisatie van het fonds Ontwikkelingen 2018 & 2019 - IORP II & Bestuursmodel - Pensioenakkoord Beleggingen,

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM 1. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM 1. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM 1 Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De beleidsdekkingsgraad is gestegen van 114,6% naar 117,4%. Het beleggingsrendement

Nadere informatie

Een overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag.

Een overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag. 12 vragen over het jaarverslag 2013 De hoofdpunten uit het jaarverslag van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (SPV) behandelen we aan de hand van 12 vragen en antwoorden. Een volledig exemplaar

Nadere informatie

Persbericht. Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011

Persbericht. Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011 Persbericht Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011 Hoofdpunten: Dekkingsgraad van 94% is te laag: aanvullende maatregelen nodig Beschikbaar vermogen stijgt met ruim 11 miljard Door gedaalde rente nemen

Nadere informatie

Reservetekort weggewerkt, pensioenen verhoogd

Reservetekort weggewerkt, pensioenen verhoogd Verkort jaarverslag 2013 In dit verkorte jaarverslag 2013 zetten we de hoofdpunten uit het volledige jaarverslag van Metro Pensioenfonds voor u op een rij: we blikken terug op het pensioenjaar 2013 en

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Windmolenproject Egmond, 2006 1 Deelnemersvergadering 28 september 2006 Agendapunt 4 Kernpunten 2005 Goed jaar, dekkingsgraad van 112,1% naar 117,1% gestegen, ondanks

Nadere informatie

Pensioeninformatiebijeenkomst over herstelplan 2009

Pensioeninformatiebijeenkomst over herstelplan 2009 Pensioenbijeenkomst herstelplan 2009 Pensioenfonds voor de Grafische Bedrijven (PGB) over herstelplan 2009 juli 2009 Inleiding Waarom 5 pensioenbijeenkomsten? ernstige situatie met grote gevolgen voor

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014 Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014 Samenvatting: dalende euro en dalende rente Nominale dekkingsgraad gedaald van 117,4% naar 115,1%

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal oktober 2015 t/m 31 december Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal oktober 2015 t/m 31 december Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Vierde kwartaal 2015-1 oktober 2015 t/m 31 december 2015 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 103,7% naar 106,3%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland

Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Papendorpseweg 100 3528 BJ Utrecht Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer 41184467

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2012

Verkort jaarverslag 2012 1 Verkort jaarverslag 2012 Het jaarverslag 2012 voor u samengevat Stichting Pensioenfonds van de Grolsche Bierbrouwerij houdt u graag op de hoogte. Daarom bieden wij u deze samenvatting van ons jaarverslag

Nadere informatie

Stichting Voorzieningsfonds Getronics 11 februari 2015. Stand van zaken SVG. 1 van 19

Stichting Voorzieningsfonds Getronics 11 februari 2015. Stand van zaken SVG. 1 van 19 Stichting Voorzieningsfonds Getronics 11 februari 2015 Stand van zaken SVG 1 van 19 Programma Pensioenfonds SVG Financiële positie SVG Terugblik 2014 Vooruitblik 2015 Vragen 2 van 19 Pensioenfonds SVG

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 DERDE KWARTAAL 2017

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 DERDE KWARTAAL 2017 KWARTAALVERSLAG DERDE KWARTAAL 2017 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 september 2017 bedroeg 114,8% Het rendement van 1 juli tot en met 30 september 2017 bedroeg 1,4% Het rendement van 1 januari

Nadere informatie

Pensioenbijeenkomst. 22 maart 2018

Pensioenbijeenkomst. 22 maart 2018 Pensioenbijeenkomst 22 maart 2018 Programma Welkom! Het fonds - mensen en cijfers* Financiële positie en beleid* Pensioenregeling en keuzes Actualiteiten 5 minuten 15 minuten 10 minuten 5 minuten Vragen?

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2017 t/m 30 juni Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2017 t/m 30 juni Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede 2017-1 april 2017 t/m 30 juni 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 110,5% naar 113,6%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

TRANSPARANTIEDOCUMENT

TRANSPARANTIEDOCUMENT TRANSPARANTIEDOCUMENT Vereniging Nederlands Pensioenfonds voor de Sigarenindustrie en aanverwante Bedrijven (VNPS) Dit is een uitgave van de Vereniging Nederlands Pensioenfonds voor de Sigarenindustrie

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal juli 2016 t/m 30 september 2016

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal juli 2016 t/m 30 september 2016 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2016-1 juli 2016 t/m 30 september 2016 De maandelijkse nominale dekkingsgraad ultimo september is 102,4% en is gestegen ten opzichte van eind juni

Nadere informatie

Samenvatting: positief sentiment en gewijzigde rekenrente (UFR) stuwen dekkingsgraad

Samenvatting: positief sentiment en gewijzigde rekenrente (UFR) stuwen dekkingsgraad Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2012-1 juli 2012 t/m 30 september 2012 Samenvatting: positief sentiment en gewijzigde rekenrente (UFR) stuwen dekkingsgraad Nominale dekkingsgraad

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2018

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2018 KWARTAALVERSLAG EERSTE KWARTAAL 2018 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 maart 2018 bedroeg 119,0%. Het rendement van 1 januari tot en met 31 maart 2018 bedroeg -0,6%. Het pensioenvermogen per

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds VIERDE KWARTAAL In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds VIERDE KWARTAAL In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 KWARTAALVERSLAG VIERDE KWARTAAL 2018 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 december 2018 bedroeg 119,8%. Het rendement van 1 oktober tot en met 31 december 2018 bedroeg -3,8%. Het rendement van

Nadere informatie

Mijn Pensioen. Pensioen is meer! Onderwerpen van vandaag 23/11/2015. Mijn Pensioen (1) Hoe ziet mijn pensioen eruit?

Mijn Pensioen. Pensioen is meer! Onderwerpen van vandaag 23/11/2015. Mijn Pensioen (1) Hoe ziet mijn pensioen eruit? Mijn Pensioen Pensioen is meer! Oktober / november 2015 Onderwerpen van vandaag Mijn Pensioen (1) Hoe ziet mijn pensioen eruit? Mijn Pensioenfonds (2) Jaarverslag 2014 Hoe is het pensioenfonds georganiseerd?

Nadere informatie

Actuariële en Bedrijfstechnische Nota. Nota, waarin het beleid van het fonds op alle relevante gebieden beschreven wordt.

Actuariële en Bedrijfstechnische Nota. Nota, waarin het beleid van het fonds op alle relevante gebieden beschreven wordt. ABTN A-Factor AFM Afkoop Anw AOW Arbeidsongeschiktheidspensioen Actuariële en Bedrijfstechnische Nota. Nota, waarin het beleid van het fonds op alle relevante gebieden beschreven wordt. Aanduiding voor

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2016 t/m 31 maart Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2016 t/m 31 maart Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Eerste kwartaal 2016-1 januari 2016 t/m 31 maart 2016 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gedaald van 106,3% naar 98,1%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal 2015-1 januari 2015 t/m 31 maart 2015

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal 2015-1 januari 2015 t/m 31 maart 2015 Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Eerste kwartaal 2015-1 januari 2015 t/m 31 maart 2015 Samenvatting: dalende euro en dalende rente door monetair beleid De beleidsdekkingsgraad is gedaald

Nadere informatie

Het jaarverslag 2012 in vogelvlucht

Het jaarverslag 2012 in vogelvlucht Het jaarverslag 2012 in vogelvlucht De hoofdpunten uit het jaarverslag van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (SPV) behandelen we aan de hand van 10 vragen en antwoorden. Een volledig exemplaar

Nadere informatie

Veel veranderingen in druk pensioenjaar 2015

Veel veranderingen in druk pensioenjaar 2015 Verkort jaarverslag 2015 Elk jaar legt Metro Pensioenfonds in het jaarverslag verantwoording af over het gevoerde beleid van het afgelopen jaar. Voor degenen die liever een overzicht willen lezen van de

Nadere informatie

Eisen voor bestuursleden

Eisen voor bestuursleden Eisen voor bestuursleden (overgenomen uit plan van aanpak deskundigheidsbevordering Pensioenkoepels 2010) Om zijn verantwoordelijkheid te kunnen dragen moet een bestuurslid deelnemen aan de besluitvorming

Nadere informatie

Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014

Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014 Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014 1 Doel van deze bijeenkomst Toelichting waarom overstap naar nieuwe pensioenuitvoerder Toelichting waarom nieuwe pensioenregeling per 1-1-2015

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 DERDE KWARTAAL 2016

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 DERDE KWARTAAL 2016 KWARTAALVERSLAG DERDE KWARTAAL 2016 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 september 2016 bedroeg 107,9% Het rendement van 1 juli tot en met 30 september 2016 bedroeg 2,3% Het rendement van 1 januari

Nadere informatie

4e kwartaal 2016 Den Haag, januari 2017

4e kwartaal 2016 Den Haag, januari 2017 Kwartaalbericht 4e kwartaal 2016 Den Haag, januari 2017 Samenvatting cijfers per 31 december 2016 Dekkingsgraad (UFR): 101,4% Beleidsdekkingsgraad: 98,9% Belegd vermogen: 23,1 miljard Rendement 2016: 12,7%

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM. Derde kwartaal juli 2013 t/m 30 september 2013

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM. Derde kwartaal juli 2013 t/m 30 september 2013 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2013-1 juli 2013 t/m 30 september 2013 Nominale dekkingsgraad is gestegen van 113,3% naar 120,3% Beleggingsrendement is 1,8% Het belegd vermogen

Nadere informatie