Gebiedsontwikkeling via persoonlijke, organisatie- en netwerkontwikkeling

Transcriptie

1 Gebiedsontwikkeling via persoonlijke, organisatie- en netwerkontwikkeling Peter van Rooy Startbijeenkomst NLBW november 2013 NLBW COMM_P_10_42239

2 2003: gebiedsontwikkeling 1. Sybilla Dekker op 27 mei minister van VROM: van ontwikkelingsplanologie naar gebiedsontwikkeling. 2. Verzoek aan provincies ieder met één voorbeeldproject te komen. 3. Adviescommissie Gebiedsontwikkeling olv Riek Bakker voor ondersteuning provincies. 4. NLBW als onafhankelijke denktank en buitenboordmotor.

3 2004: voorbeeldprojecten 1. GR: Blauwe Stad & Meerstad. 2. FR: Zuidlanden Haak om Leeuwarden. 3. DR: Hunzeproject. 4. OV: Ijsseldelta. 5. GL: Groei en krimp recreatiebedrijven Veluwe. 6. UT: Hart van de Heuvelrug. 7. FL: As Lelystad-Dronten-Zwolle. 8. NH: Bloemendalerpolder & Wieringerrandmeer. 9. ZH: Rijn-Gouwezone. 10. ZL: West-Zeeuws-Vlaanderen. 11. NB: West-Brabant. 12. LB: Klavertje vier.

4 2005: vastgoedwereld 1. Gebiedsontwikkeling is vastgoedontwikkeling, rest is klein bier. 2. Uitgifte grond voor woningbouw, kantoren, winkels en bedrijven op volle toeren. 3. Grondbedrijven van ontwikkelaars, gemeenten en corporaties maken megawinsten. 4. Banken jagen ontwikkelaars aan om te ontwikkelen en soepele hypotheekverlening doet de rest. 5. Voor en goed plan is altijd geld, want geld klotst tegen de plinten.

5 2006: praktijkboek I 1. Nota Ruimte: gebiedsontwikkeling voor meer ruimtelijke kwaliteit, snelheid en betrokkenheid. 2. Vertrouwen is het beste medicijn tegen complexiteit. 3. Niet alleen kennis maar ook vaardigheden en rolopvattingen zijn van belang. 4. Verbreding en verdieping van gebiedsontwikkeling als werkwijze. 5. Uitdaging tot verdere gedachtevorming, discussie en actie.

6 2007: eindrapport Bakker 1. Gebiedsontwikkeling is mensenwerk en kwestie van lange adem. 2. Het is een manier van denken en van samen werken, gericht op realisatie van kwaliteit. 3. Belang van actieve communicatie en stevige regie voor verdeling lusten en lasten. 4. Centraal wat moet, decentraal wat kan, vereist actieve rijksoverheid die urgentie voelt. 5. Rijk voor zeer omvangrijke, complexe en kostbare ontwikkelingen van nationaal belang.

7 2008: Wro en Lehman 1. Op 30 juni big bang Wro met daarin verevening van rode baten voor kwaliteit omgeving. 2. Op 15 september faillissement Lehman Brothers. 3. Op Prinsjesdag Balkenende en Bos: crisis is probleem van VS en niet van Nederland. 4. Op 4 oktober nationalisatie Nederlands deel van Fortis met daarin ABN-AMRO. 5. Winsten vastgoedwereld in vrije val, waardoor verevening niet verder komt dan papier.

8 2009: praktijkboek II 1. Crisis sluipt meer of minder in praktijken van gebiedsontwikkeling. 2. Geconstrueerde megacomplexiteit werkt verlammend en verlaagt kosteneffectiviteit. 3. Klassieke beelden van verhouding tussen publiek, privaat en particulier achterhaald. 4. Individuen en instituties doen er alles aan het bestaande te beschermen. 5. Indien overtuigend MWK komen krachtige ontwikkelingen tot stand. Het kan dus wel.

9 2010: ontluistering 1. Reflectie op praktijken met soms verstrekkende consequenties. Eerste stekkers eruit. 2. Openbaring enorme plankosten (6,5 mrd per jaar) in verhouding tot kans op realisatie. 3. Ontkenning crisis, niet in de laatste plaats door de vastgoedwereld ( markt trekt weer aan ). 4. Klassieke publiekprivate samenwerkingsmodellen werken niet langer. 5. Sterk gestegen grondprijzen frustreren nieuwe ontwikkelingen.

10 2011: verdienmogelijkheden 1. Herijking van doelen: zijn doelen nog doelen of eigenlijk middelen geworden? 2. Verslimming binnen sectoren: waar liggen nog kansen voor optimalisatie? 3. Verbinding tussen sectoren: hoe kunnen meer sectoren profijt halen uit investeringen? 4. Herijking van rollen: waarvoor is publiek, privaat en particulier het beste geëquipeerd? 5. Aanpak van perversiteiten: wat kan slimmer in fiscaal, aanbestedings- en mededingingsrecht?

11 2012: meerwaardecreatie 1. NL is relatief nog steeds een schatrijk land maar de geldstromen zitten vast. 2. Vanuit wil tot zelforganisatie talloze particuliere initiatieven. Wekelijks 20 coöperaties. 3. Meerwaardegesprekken voor afstemming initiatieven en collectieve belangen. 4. Uitnodigingsplanologie door overheden die gericht vragen om bepaalde initiatieven. 5. Gros ruimtelijke initiatieven in besluitvormingsmoeras. Roep om initiatiefconsulent.

12 2013: erkenning 1. Digitalisering en sociale media luiden nieuwe realiteit in, zonder die te kennen. 2. Er is teveel op collectieve bord van overheden gekomen. 3. NL is een schakel in een steeds afhankelijker en kwetsbaarder wereldsysteem. 4. Ook ondernemers dragen voor duurzame ontwikkeling wezenlijke verantwoordelijkheid. 5. Individuen niet langer in vooral consumerende modus. Noodzaak participerende productie.

13 2014: heruitvinding 1. Op 19 maart gemeenteraadsverkiezingen, waarna afwaarderingen grond tot reële waarde. 2. Nieuwe bestemmingen voor enorme overcapaciteit kantoor- en winkelruimtes. 3. Natuur als ontzorgde wildernis, als partner van zorg, sport, recreatie, wonen en werken. 4. Vakmanschap en kwaliteit als waarden onder vitaliteit en volhoudbaarheid. 5. Op 22 mei verkiezingen Europarlement, waarna EU mogelijk terug naar economische unie.

14 2015: netwerken 1. Op 4 maart verkiezingen Provinciale Staten (daarmee Eerste Kamer) en waterschappen. 2. Acceptatie en benutting van sterke verschillen tussen regio s. Verschillen voeden identiteit. 3. Belang van effectief opereren in netwerken dwingt binnen instituties interne eenvoud af. 4. Door nieuwe financiële realiteit is programmatische samenhang voorwaarde. 5. Gebiedsontwikkeling begint met persoonlijke, organisatie- en netwerkontwikkeling.

15