Fondsen van De Goudse

Transcriptie

1 Fondsen van De Goudse Informatie voor de klant Wij zijn Geert Bouwmeester was pas 22 toen hij in 1924 voor zichzelf begon. Een overloop werd ingericht als kantoorruimte en de eerste polissen werden op de fiets rondgebracht. Sindsdien is ons bedrijf enorm gegroeid en is er veel veranderd. Nu heeft De Goudse zo n 800 medewerkers en een omzet van ruim 728 miljoen euro. Maar ondanks deze groei zijn wij nog steeds een onafhankelijk familiebedrijf en werken we nog steeds vanuit ons ondernemershart. Verzekeringen voor ondernemers Wij richten ons vooral op verzekeringen voor ondernemers. Mannen en vrouwen die hard werken aan het succes van hun bedrijf. Die op zoek zijn naar zekerheid en gemak. En naar goede en praktische verzekeringsoplossingen, voor elke fase van hun ondernemerschap. Onafhankelijke adviseurs Onze samenleving wordt steeds ingewikkel der. Particulieren en onder nemers heb ben behoefte aan iemand die hen kent en een advies geeft dat helemaal is afgestemd op hun persoonlijke situatie, wensen en mogelijkheden. Daarom werken wij nauw samen met onafhankelijke adviseurs, die als geen ander in staat zijn om de juiste oplossing samen te stellen (apr2013)a

2 Wat vindt u waar? 1 Nederlandse Aandelenfonds 3 2 Obligatiefonds 5 3 Internationale Aandelenfonds 7 4 Geldmarkt Fonds 9 5 Wereld Obligatiefonds 10 6 Mix Fonds 12 7 Wereld Fonds 15 8 Holland Fonds 17 9 Europa Fonds IT Fonds Continu Clickfonds Gespreide Beleggingsfonds 24 Begrippenlijst 27 Ziet u in de tekst een woord onderstreept staan? Dan vindt u een toelichting in de begrippenlijst.

3 1 Nederlandse Aandelenfonds In het jaar 2011 heeft het Nederlandse Aandelenfonds een rendement van -12,2% gerealiseerd. 1.1 Marktontwikkelingen Het was een zeer turbulent jaar. Het begon optimistisch, maar de stemming sloeg snel om en de economische vooruitzichten werden naar het eind van het jaar toe steeds grimmiger. De Griekse schuldencrisis groeide uit tot een Europese crisis vanwege een gebrek aan afdoende maatregelen om dit te voorkomen. De lichtpuntjes kwamen aan het eind van het jaar uit de Verenigde Staten, waar de macro-economische indicatoren op verbetering duidden. Op de aandelenmarkten schommelden de koersen sterk; vaak werd de richting bepaald door uitspraken van politici of acties van de ECB. In Nederland vertaalde dit zich in een daling van de AEX van 8,8% (inclusief dividend), waarbij defensieve aandelen als Royal Dutch Shell en Unilever de positieve uitschieters waren. Cyclische ondernemingen en kleine beursgenoteerde bedrijven bleven achter. Uitzondering was ASML. De producent van halfgeleidersystemen profiteerde van een verbetering in het orderboek in het vierde kwartaal. 1.2 Gevoerd beleggingsbeleid Het fonds bleef in 2011 met een daling van 12,2% achter bij de AEX. We begonnen het jaar met licht positieve verwachtingen en positioneerden de portefeuille hierop. We hadden relatief meer belegd in industriële en technologiebedrijven en relatief minder belegd in defensieve zwaargewichten als Royal Dutch Shell en Unilever. Daarna kwamen er winstwaarschuwingen van cyclische bedrijven als Air France KLM, TNT Express, TomTom en Philips, maar ook van meer defensieve ondernemingen als KPN, Heineken en CSM. KPN had last van veranderend consumentengedrag: mensen gebruiken steeds vaker gratis internetapplicaties in plaats van sms. Heineken en CSM hadden te lijden van een zwakke vraag gecombineerd met hoge grondstofprijzen. Ondanks deze verslechtering van omstandigheden voor veel bedrijven zijn we blijven toevoegen in namen waar we op langere termijn potentie in zien. We breidden onze belangen uit in onder meer Dockwise, ASM International, Nutreco, CSM en USG. Ook namen we nieuwe belangen in Koninklijke Ten Cate en Vopak op in de portefeuille. In de AEX kwamen twee nieuwe namen voor. Roestvrijstaalproducent Aperam werd afgesplitst van ArcelorMittal en TNT Express van PostNL. Wereldhave en Koninklijke BAM Groep verdwenen uit de AEX. De grootste positiewijzigingen binnen het fonds vonden plaats door extra aankopen van aandelen Ahold, PostNL en Fugro. Daartegenover werden de belangen in Heineken, KPN en Royal Dutch Shell iets verkleind. Pas in de laatste maand van het jaar begonnen we wat te profiteren van onze positionering en wonnen we wat van de verloren performance terug. Per saldo waren PostNL en ArcelorMittal de zwakste aandelen in de portefeuille. Van het negatieve rendement van -12,2% in 2011 werd door deze twee aandelen respectievelijk -1,0% en -0,8% bijgedragen. Ondanks onze terughoudendheid ten aanzien van Unilever, droeg dit aandeel -0,6% bij aan het negatieve resultaat. ASML was een van de positieve uitschieters en beperkte het negatieve jaarrendement van het fonds met 0,4%. 1.3 Vooruitzichten De verwachtingen voor 2012 zijn niet onverdeeld positief. Beleggers zullen worden geconfronteerd met moeilijke en sterke wisselende omstandigheden. De wereldwijde economische groei zal dalen tot 3% en vooral Europa zal zich door een recessie heen moeten slaan met bezuinigingen en het terugdringen van de schuldenlast. Aan de andere kant lijkt er een versnelling te komen in de bereidheid om te zoeken naar oplossingen. We verwachten dat de bedrijfsresultaten zullen afnemen, maar vergeleken met eerdere recessies zien we slechts pag 3/28

4 een lichte terugval in de winsten. De kosten worden goed onder controle gehouden, waardoor de bedrijfsresultaten minder kwetsbaar zijn voor een terugval in de omzet. Ondertussen zijn de lage koersen en fusie- en overnameactiviteiten een steun in de rug. Aandelenkoersen zijn aantrekkelijk, zowel in absolute zin als vergeleken met andere beleggingscategorieën (zoals bedrijfsobligaties). Bedrijven hebben een goedgevulde kas en sterke balansen, terwijl overnamekandidaten relatief goedkoop zijn. 1.4 Gebruik derivaten In de portefeuille van het ING Basis Fonds, waarin het fonds belegt, is gebruikgemaakt van derivaten. Het fonds heeft tijdens de verslagperiode een positie aangehouden in futures op de AEX om de nog te ontvangen dividenden te dekken. pag 4/28

5 2 Obligatiefonds In het jaar 2011 heeft het Obligatiefonds een rendement van 3,1% gerealiseerd. 2.1 Marktontwikkelingen Het was een bewogen jaar voor de financiële markten. De toenemende onrust op de Europese staatsleningenmarkten, waarbij het voortbestaan van de eurozone soms in gevaar leek te komen, sprong het meest in het oog. De spanningen liepen vanaf april op door speculaties over een herstructurering van de hoog opgelopen Griekse staatsschuld. Dit leidde tot besmetting van andere eurolanden, zoals Portugal, Ierland, Spanje en Italië. Tijdens enkele ontmoetingen zetten beleidsmakers belangrijke stappen naar budgettaire en politieke integratie van de eurozone. Mede door het ontbreken van details brachten zij echter geen structureel vertrouwensherstel bij beleggers. Terwijl de rentes van de zuidelijke Europese landen als Italië, Spanje en Griekenland sterk opliepen, daalde de rente op staatsleningen van veilige landen als Duitsland en de VS tot historische dieptepunten van minder dan 2%. De hoge afkeer van risico s bij beleggers droeg bij aan het stijgen van de risicopremies (spreads) op risicovollere obligaties. 2.2 Gevoerd beleggingsbeleid In 2011 was het nettorendement van het fonds 3,1%, ten opzichte van een rendement van 3,2% voor de benchmark, de Barclays Capital Euro Aggregate Index. Aan het begin van het jaar hadden we een verhoudingsgewijs grote positie in bedrijfsobligaties. Deze positie hebben we gedurende het jaar verkleind, maar de stijging van de risicopremie van deze obligaties is toch nadelig geweest voor de performance. Ten aanzien van de staatsobligaties van de zuidelijke eurolanden hebben we gedurende het jaar kleine tijdelijke handelsposities ingenomen die per saldo een positieve bijdrage aan het rendement hebben geleverd. Op basis van een signaal van onze rentemodellen hebben wij de rentegevoeligheid (duratie) van de portefeuille halverwege april verhoogd. We hebben deze hogere rentegevoeligheid aangehouden tot eind september en de portefeuille heeft daardoor extra geprofiteerd van de sterke daling van de rente. Ten aanzien van de rentekromme (yieldcurve) van Duitse staatsleningen hebben wij onze positie, die was gericht op een steiler wordende 2-10-jaars rentekromme, omgezet naar een positie gericht op een vervlakking. Wij verwachtten namelijk dat de ECB de rente zou verhogen en dat daardoor het verschil tussen de 2- en 10-jaarsrente zou afnemen. De ECB heeft de rente in twee stappen (in april en juli) inderdaad verhoogd naar 1,5%. We hebben in oktober winst genomen op deze positie. 2.3 Vooruitzichten Wij verwachten dat de lange rentes voorlopig laag kunnen blijven. De reden hiervoor is het zeer soepele monetaire beleid van de Europese Centrale Bank en de verwachting dat in 2012 de volwassen economieën minder zullen groeien dan gemiddeld. De ontwikkeling van de 10-jaarsrente blijft voorlopig bepaald door de risicobereidheid van beleggers, en dus vooral door het verloop van de eurocrisis. Wij verwachten dat beleidsmakers uiteindelijk de juiste stappen zetten om de crisis te bezweren. Wij blijven gematigd positief voor leningen aan bedrijven die voldoende kredietwaardig zijn. Ondanks de negatieve macro-economische berichten zijn de fundamenten van bedrijven nog altijd gunstig. pag 5/28

6 2.4 Derivaten In de portefeuille van de ING Basis Fondsen, waarin het fonds belegt, is gebruikgemaakt van derivaten. In de portefeuille wordt gebruikgemaakt van futures en swaps om tegen gunstiger voorwaarden posities in te nemen en af te dekken en om de portefeuille bij te sturen binnen de beleggingsregels van het fonds. pag 6/28

7 3 Internationale Aandelenfonds In het jaar 2011 heeft het Internationale Aandelenfonds een rendement van -6,8% gerealiseerd. 3.1 Marktontwikkelingen Het jaar 2011 was zeer turbulent. Het begon optimistisch, maar de stemming sloeg snel om en de economische vooruitzichten werden naar het eind van het jaar toe steeds grimmiger. De Griekse schuldencrisis groeide uit tot een Europese crisis vanwege een gebrek aan afdoende maatregelen om dit te voorkomen. De lichtpuntjes kwamen aan het eind van het jaar uit de Verenigde Staten, waar de macro-economische indicatoren op verbetering duidden. Op de aandelenmarkten schommelden de koersen sterk; vaak werd de richting bepaald door uitspraken van politici of acties van de ECB. Geholpen door een zwakke euro bleef de daling van de MSCI World Index uitgedrukt in euro s beperkt tot -1,8%. De prestaties per regio liepen echter sterk uiteen. In euro s stegen Amerikaanse aandelen met 3,9%, terwijl Europese aandelen daalden met 7,5%. Japan (-11,3%) en opkomende markten (-15,4%) bleven duidelijk achter. Defensieve aandelen presteerden relatief goed met stijgingen in de sectoren Gezondheidszorg (+13,9%) en Dagelijkse Consumentengoederen (+13,0%). De grote verliezers waren de Financiële Sector (-15,3%) en Basismaterialen (-16,9%). 3.2 Gevoerd beleggingsbeleid Met een rendement van -6,8% bleef het fonds achter bij de MSCI World Index. Dit was vooral het gevolg van onze aandelenselectie, die voor een extra negatief rendement van 4,4% zorgde. De afkeer van risico onder beleggers zorgde ervoor dat bedrijfsnieuws volledig werd overschaduwd door de schuldencrisis. Hierdoor reageerden de koersen anders dan op basis van een analyse van het bedrijfsnieuws verwacht kon worden, waardoor het moeilijker werd om een goede aandelenselectie uit te voeren. De aandelenselectie binnen de financiële sector leverde een negatieve rendementsbijdrage van 1,9%. We profiteerden van onze terughoudendheid ten aanzien van de Europese banken, die sterk in koers daalden. Maar ook Amerikaanse instellingen als Goldman Sachs (-44%) en Bank of America (-57%) stonden onder druk door tegenvallende marktomstandigheden en zorgen over de balansverhoudingen en nieuwe regelgeving. Andere sectoren met aandelen die een negatieve bijdrage aan het rendement leverden waren Energie (bijdrage -1,4%) en Duurzame Consumentengoederen (bijdrage -0,9%). Ondanks hogere olieprijzen zorgde de afkeer van risico s voor koersdalingen bij olieprijsgevoelige aandelen als Petrobras (-30%) en Weatherford International (-34%). Beleggers vluchtten naar bedrijven die op meerdere terreinen actief waren, zoals Exxon Mobil (+22%), en negeerden hierbij de hoge koersen en lage productiegroei van deze bedrijven. We maakten hiervan gebruik door de olieservicebedrijven Dresser Rand en Halliburton op aantrekkelijke niveaus toe te voegen aan de portefeuille. Uitschieter binnen Duurzame Consumentengoederen was reisorganisator Thomas Cook, die in financiële problemen raakte (-91%). Wij verkochten onze gehele positie. De aandelenselecties binnen Nutsbedrijven en Gezondheidszorg leverden positieve bijdragen van respectievelijk 0,3% en 0,4%. Dit was te danken aan Amerikaanse elektriciteitsbedrijven als ITC Holdings (+28%) en PPL (+20%), medicijnenproducent Pfizer (+31%) en dienstverlener in de gezondheidszorg UnitedHealth Group (+46%). We bouwden onze posities in ITC en PPL iets af. pag 7/28

8 3.3 Vooruitzichten De verwachtingen voor 2012 zijn niet onverdeeld positief. Beleggers zullen worden geconfronteerd met moeilijke en sterk wisselende omstandigheden. De wereldwijde groei zal dalen tot 3% en vooral Europa zal zich door een recessie heen moeten slaan met bezuinigingen en het terugdringen van de schuldenlast. Aan de andere kant lijkt er een versnelling te komen in de bereidheid om te zoeken naar oplossingen. We verwachten dat de bedrijfsresultaten zullen afnemen, maar vergeleken met eerdere recessies zien we slechts een lichte terugval in de winsten. De kosten worden goed onder controle gehouden, waardoor de bedrijfsresultaten minder kwetsbaar zijn voor een terugval in de omzet. Ondertussen zijn de waarderingen en fusie- en overnameactiviteiten een steun in de rug. Aandelenwaarderingen zijn aantrekkelijk, zowel in absolute zin als vergeleken met andere beleggingscategorieën (zoals bedrijfsobligaties). Bedrijven hebben een goedgevulde kas en sterke balansen, terwijl overnamekandidaten relatief goedkoop zijn. 3.4 Derivaten In de verslagperiode is door het fonds en het ING Basis Fonds waarin wordt belegd geen gebruik gemaakt van derivaten. pag 8/28

9 4 Geldmarkt Fonds In het jaar 2011 heeft het Geldmarkt Fonds een rendement van 1,1% gerealiseerd. 4.1 Marktontwikkelingen De Europese Centrale Bank (ECB) liet het monetaire beleid gedurende het eerste kwartaal van 2011 ongemoeid. Begin april werd de herfinancieringrente met 25 basispunten verhoogd naar 1,25% en deze rentestap werd begin juli door nóg een renteverhoging gevolgd. In het derde kwartaal handhaafde de ECB de herfinancieringrente op 1,5%. In het vierde kwartaal ging Mario Draghi, de nieuwe president van de ECB, echter tweemaal over tot verlaging van de rente met 0,25%, in november en december. Daarmee werd de officiële rente teruggebracht tot 1% en probeerde de ECB tegengas te bieden aan de zwakkere groei in de eurozone. 4.2 Gevoerd beleggingsbeleid Per saldo hebben wij in het eerste kwartaal een vrij lange gemiddelde looptijd gehandhaafd. In maart en juni hebben wij deze echter om tactische redenen verlaagd (tot ongeveer 30 dagen), vooruitlopend op renteverhogingen door de ECB. In het tweede kwartaal hebben wij de gemiddelde looptijd geregeld aangepast. Per saldo handhaafden wij deze looptijd op ongeveer 40 dagen. We waren er namelijk van overtuigd dat de ECB de herfinancieringrente moest gaan verlagen omdat macro-economische indicatoren aangaven dat er waarschijnlijk een recessieniveau zou worden bereikt. De economische omgeving was in 2011 zeer uitdagend, maar we hebben creatieve oplossingen gevonden om daarmee om te gaan. Zo hebben op nieuwe manieren meer spreiding in de portefeuille aangebracht. Daartoe werd de positie in papier van niet-financiële en semioverheidsinstellingen opgehoogd. Al met al presteerde in 2011 het Geldmarkt Fonds met een rendement van 1,07% beter dan onze benchmark (+0,99%). Dit is te danken aan onze voorzichtige selectie van debiteuren en actief beheer van de gewogen gemiddelde looptijd. 4.3 Vooruitzichten We voorzien een milde recessie in de eurozone in De eurocrisis heeft niet alleen het vertrouwen van beleggers ondermijnd, maar ook dat van bedrijven en gezinnen. Daarom verwachten we dat de ECB de herfinancieringrente in 2012 verder gaat verlagen tot 0,5%. 4.4 Derivaten In de verslagperiode is door het fonds en de ING Basis Fondsen waarin wordt belegd geen gebruik gemaakt van derivaten. pag 9/28

10 5 Wereld Obligatiefonds In het jaar 2011 heeft het Wereld Obligatiefonds een rendement van 8,1% gerealiseerd. 5.1 Marktontwikkelingen Het was een bewogen jaar voor de financiële markten. De toenemende onrust op de Europese staatsleningenmarkten, waarbij het voortbestaan van de eurozone soms in gevaar leek te komen, sprong het meest in het oog. De spanningen liepen vanaf april op door speculaties over een herstructurering van de hoog opgelopen Griekse staatsschuld. Dit leidde tot besmetting van andere eurolanden, zoals Portugal, Ierland, Spanje en Italië. Tijdens enkele ontmoetingen zetten beleidsmakers belangrijke stappen naar budgettaire en politieke integratie van de eurozone. Mede door het ontbreken van details brachten zij echter geen structureel vertrouwensherstel bij beleggers. Terwijl de rentes van de zuidelijke landen van de eurozone, zoals Griekenland en Italië, sterk opliepen, daalde de rente op staatsleningen van sterke landen als Duitsland en de VS tot historische dieptepunten van minder dan 2%. De grote afkeer van risico s bij beleggers droeg bij aan het stijgen van de risicopremies (spreads) op risicovollere obligaties. 5.2 Gevoerd beleggingsbeleid In 2011 was het nettorendement van het fonds 8,1%, ten opzichte van een rendement van 9,2% voor de benchmark, de Barclays Capital Global Aggregate Index. Gedurende het jaar hebben we verschillende valutaposities ingenomen, waarvan vooral de valutaposities in opkomende landen nadelig waren. Aan het begin van het jaar hadden we een verhoudingsgewijs grote positie in bedrijfsobligaties. Deze positie hebben we gedurende het jaar teruggebracht tot normaal niveau, maar het stijgen van de risicopremie van deze obligaties is toch negatief geweest voor de performance. Op basis van een signaal van onze rentemodellen hebben wij de rentegevoeligheid van de portefeuille (duratie) halverwege april verhoogd. We hebben deze hogere rentegevoeligheid aangehouden tot eind september en de portefeuille heeft daardoor extra geprofiteerd van de sterke daling van de rente. Aan de andere kant hebben onze duratieposities in de laatste maanden van het jaar een negatieve bijdrage gehad. Ten aanzien van de rentekromme (yieldcurve) van Duitse staatsleningen hebben wij onze positie, die was gericht op een steiler wordende 2-10-jaarsrentekromme, omgezet naar een positie gericht op een vervlakking. Wij verwachtten namelijk dat de ECB de rente zou verhogen en dat daardoor het verschil tussen de 2- en 10-jaarsrente zou afnemen. De ECB heeft de rente in twee stappen (in april en juli) inderdaad verhoogd, naar 1,5%. We hebben in oktober winst genomen op deze positie. Ten aanzien van de staatsobligaties van de zuidelijke eurolanden hebben we gedurende het jaar kleine actieve posities ingenomen die per saldo een kleine positieve bijdrage hebben gehad. 5.3 Vooruitzichten Wij verwachten dat de lange rentes voorlopig laag kunnen blijven door het zeer soepele monetaire beleid en de in 2012 naar verwachting benedengemiddelde groei in de volwassen economieën. De ontwikkeling van de 10-jaarsrente zal voorlopig bepaald blijven worden door de risicobereidheid van beleggers, en dus vooral door het verloop van de eurocrisis. Wij verwachten dat beleidsmakers uiteindelijk de juiste stappen zullen zetten om de crisis te bezweren. Wij blijven gematigd positief voor investment grade -bedrijfsleningen. Ondanks de negatieve macro-economische berichten zijn de fundamenten van bedrijven nog altijd gunstig. pag 10/28

11 5.4 Derivaten In de portefeuille van het ING Basis Fonds, waarin het fonds belegt, is gebruikgemaakt van derivaten. In de portefeuille wordt gebruikgemaakt van futures, swaps en valutatermijntransacties om tegen gunstiger voorwaarden posities in te nemen en af te dekken en om de portefeuille bij te sturen binnen de beleggingsregels van het fonds. pag 11/28

12 6 Mix Fonds In het jaar 2011 heeft het Mix Fonds een rendement van -2,5% gerealiseerd. 6.1 Marktontwikkelingen Het jaar 2011 was zeer turbulent. Het jaar begon in een optimistische stemming, maar de Arabische lente, de aardbeving in Japan en de Griekse schuldencrisis drukten snel het sentiment. Mede als gevolg van de hoge olieprijs, oplopende inflatie en de Japanse ramp raakte de markt flink verstoord. Het Griekse schuldenprobleem groeide uit tot een Europese crisis. Tijdens enkele ontmoetingen zetten beleidsmakers belangrijke stappen richting budgettaire en politieke integratie van de eurozone, maar mede door het ontbreken van details brachten deze maatregelen geen structureel vertrouwensherstel. De lichtpuntjes kwamen aan het eind van het jaar uit de Verenigde Staten, waar de macro-economische indicatoren op verbetering wezen. De koers van de euro ten opzichte van de dollar daalde naar 1,30. Wereldwijde aandelen daalden (in euro s) met 3,8%, waarbij defensieve sectoren relatief goed presteerden. Opkomende markten werden stevig geraakt en verloren 15,4%. Japanse aandelen daalden 11,3% terwijl de Europese aandelen 7,5% daalden. Wall Street boekte, dankzij de status van veilige haven, een positief resultaat van 5,4%. Terwijl de rentes van de zuidelijke landen van de eurozone sterk opliepen, daalde de rente op staatsleningen van sterke landen als Duitsland en de VS tot historische dieptepunten van minder dan 2%. De grote afkeer van risico s bij beleggers zorgde ervoor dat risicovollere obligaties achterbleven op veilig overheidspapier. Obligaties van opkomende markten (in harde valuta s) presteerden, anders dan in eerdere crisissen, goed. 6.2 Gevoerd beleggingsbeleid Het fonds behaalde in 2011 een negatief resultaat van -2,5% (na kosten). In de eerste plaats vanwege de moeilijke omgeving voor aandelen. Hiermee bleef het fonds achter op zijn benchmark, die een positief rendement behaalde van 0,3%. De relatieve performance werd gedrukt door de mindere prestatie van het onderliggende aandelenfonds, waarin het fonds doorbelegt. De vastgoedportefeuille presteerde wel beter dan de brede markt. Begin 2011 hadden wij iets meer aandelen dan in de normale weging naar beleggingscategorieën en iets minder vastrentende waarden. Midden februari hebben wij onze aandelenportefeuille weer op tijd op het normale niveau teruggebracht. Toen de onzekerheid rond Japan en het Midden-Oosten afnam, hebben we begin april opnieuw aandelen bijgekocht. Teleurstellende macrocijfers deden ons midden mei echter al snel terugkeren naar een normale weging. Vanwege de aanhoudende staatsschuldenproblematiek schroefden we in de zomer het aandelengewicht terug tot iets beneden de norm. Begin december keerden we terug naar neutraal vanwege de betere macrosignalen. Het belang dat wij hadden in vastgoedaandelen bleef heel 2011 dicht bij het normale niveau. Het aandelengedeelte bleef met een rendement van -6,3% een kleine 4% achter bij de MSCI World Index. Dit was vooral het gevolg van de aandelenselectie. In de eerste plaats leverden onze aandelen binnen de financiële sector een negatieve rendementsbijdrage op. Andere sectoren met een negatieve rendementsbijdrage waren Energie en Duurzame Consumentengoederen. Onze aandelen binnen Nutsbedrijven en Gezondheidszorg leverden wel pag 12/28

13 een positieve bijdrage. Vooral de keuzes voor het Amerikaanse elektriciteitsbedrijf ITC Holdings en medicijnenproducent Pfizer waren goede beslissingen. Het onroerend goed fonds, waarin het Mix Fonds doorbelegt, steeg 0,9%, terwijl de referentieindex 1% verloor. Aan dit goede resultaat werd bijgedragen door de goede resultaten in Amerika (Taubman Centers, Post Properties, Equity Residential), Australië (Charter Hall Retail Reit), het Verenigd Koninkrijk (Derwent London) en Singapore (CapitaMall Trust). Anderzijds leverde het belang in Frankrijk (Gecina en Icade), dat groter was dan in de index, een negatieve bijdrage aan het resultaat van het fonds. Eind 2011 hadden wij in Europa meer belangen in het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland dan in de index. We hadden geen belangen in Brazilië en Zweden, terwijl die wel in de index zijn opgenomen. Met het obligatiedeel van de portefeuille is in 2011 een rendement behaald van 3,3% terwijl het rendement van de benchmark (de Barclays Capital Euro Aggregate Index) uitkwam op 3,2%. Aan het begin van het jaar hadden we een grotere positie in bedrijfsobligaties dan in de benchmark. Deze positie hebben we gedurende het jaar teruggebracht naar het niveau van de benchmark, maar het stijgen van de risicopremie van deze obligaties heeft toch een negatief effect gehad op de performance. Ten aanzien van de staatsobligaties van de zuidelijke eurolanden hebben we gedurende het jaar kleine actieve posities ingenomen, die per saldo een positieve bijdrage hebben gehad. Gedurende de verslagperiode hebben wij de rentegevoeligheid (duratie) van de portefeuille aangepast op basis van onze rentevisie. 6.3 Vooruitzichten We verwachten dat de wereldeconomie in 2012 met ongeveer 3% zal groeien. Deze groei is wat minder groot dan de verwachte gemiddelde groei voor de komende jaren en zal overwegend worden gerealiseerd in de opkomende economieën. Voor de ontwikkelde landen zien we voor 2012 een groei van het bbp met slechts zo n 1%. Voor de eurozone verwachten we een milde recessie, vooral door de tegenwind vanwege de eurocrisis en het verder afbouwen van de schuldpositie bij huishoudens en de financiële sector. Om de overheidsfinanciën onder controle te krijgen, zal er meer worden bezuinigd, waardoor de groei verder wordt onderdrukt. De systeemcrisis in de eurozone is ongetwijfeld de belangrijkste bepalende factor voor de wereldeconomie. Voor 2012 verwachten we een sterk schommelende aandelenmarkt, waarbij beleggers te maken krijgen met moeilijke marktomstandigheden en extreme stemmingswisselingen. Vanwege de lage economische groei verwachten we dat de winst van de bedrijven ongeveer gelijk zal blijven in de VS en licht zal afnemen in Europa. We verwachten een redelijke winstgroei voor Japan en de opkomende markten, ondersteund door sterkere economische groei. Veel van de onzekerheden zijn al meegenomen in de aandelenwaarderingen, aangezien de huidige koers/winstverhouding 25 tot 30% lager ligt dan het gemiddelde op de lange termijn. In ons basisscenario gaan we uit van rendementen van slechts rond de 5% op de Westerse aandelenmarkten, maar de kans op een totaal andere uitkomst is hoog. De rentes op (veilige) staatsobligaties blijft voorlopig laag door het zeer soepele monetaire beleid van de vier belangrijkste centrale banken in de wereld, terwijl een deel van de opkomende wereld ook in de richting van verdere monetaire versoepeling gaat. Maar de politieke onrust kan aanzienlijke schommelingen in de rentes blijven veroorzaken. Hoewel de Europese beleidsmakers stappen in de goede richting hebben gezet, is het risico van een (tijdelijk) vertrouwensverlies onder beleggers nog niet verdwenen. Gezien de onzekere uitkomst pag 13/28

14 van de eurocrisis en de hoge risico s van het financiële systeem wanneer de euro uit elkaar zou vallen, hebben we voorlopig een neutrale visie voor risicovollere obligaties. 6.4 Derivaten In de portefeuille van ING Basis Fondsen, waarin het fonds belegt, is gebruikgemaakt van derivaten, zoals futures, valutatermijntransacties en swaps. Deze zijn zo gebruikt dat de portefeuille als geheel altijd binnen de beleggingsregels bleef en er tactisch, snel en efficiënt kon worden ingespeeld op beleggingskansen. pag 14/28

15 7 Wereld Fonds In het jaar 2011 heeft het Wereld Fonds een rendement van -7,1% gerealiseerd. 7.1 Marktontwikkelingen Het jaar 2011 was zeer turbulent. Het begon optimistisch, maar de stemming sloeg snel om en de economische vooruitzichten werden naar het eind van het jaar toe steeds grimmiger. De Griekse schuldencrisis groeide uit tot een Europese crisis vanwege een gebrek aan afdoende maatregelen om dit te voorkomen. De lichtpuntjes kwamen aan het eind van het jaar uit de Verenigde Staten, waar de macro-economische indicatoren op verbetering duidden. Op de aandelenmarkten schommelden de koersen sterk; vaak werd de richting bepaald door uitspraken van politici of acties van de ECB. Geholpen door een zwakke euro bleef de daling van de MSCI World Index uitgedrukt in euro s beperkt tot -1,8%. De prestaties per regio liepen echter sterk uiteen. In euro s stegen Amerikaanse aandelen met 3,9%, terwijl Europese aandelen daalden met 7,5%. Japan (-11,3%) en opkomende markten (-15,4%) bleven duidelijk achter. Defensieve aandelen presteerden relatief goed met stijgingen in de sectoren Gezondheidszorg (+13,9%) en Dagelijkse Consumentengoederen (+13,0%). De grote verliezers waren de Financiële Sector (-15,3%) en Basismaterialen (-16,9%). 7.2 Gevoerd beleggingsbeleid Met een rendement van -7,1% bleef het fonds achter bij de MSCI World Index. Dit was vooral het gevolg van aandelenselectie, die een negatieve rendementsbijdrage leverde van per saldo 4,4%. De afkeer van risico onder beleggers zorgde ervoor dat bedrijfsnieuws volledig werd overschaduwd door de schuldencrisis. Hierdoor reageerden de koersen anders dan op basis van een analyse van het bedrijfsnieuws verwacht kon worden, waardoor het moeilijker werd een goede aandelenselectie uit te voeren De aandelenselectie binnen de financiële sector leverde een negatieve rendementsbijdrage van 1,9%. We profiteerden van onze terughoudendheid ten aanzien van de Europese banken, die sterk in koers daalden. Maar ook Amerikaanse instellingen als Goldman Sachs (-44%) en Bank of America (-57%) stonden onder druk door tegenvallende marktomstandigheden en zorgen over de balansverhoudingen en nieuwe regelgeving. Andere sectoren met aandelen die een negatieve bijdrage aan het rendement leverden waren Energie (bijdrage van -1,4%) en Duurzame Consumentengoederen (bijdrage van -0,9%). Ondanks hogere olieprijzen zorgde de afkeer van risico s voor koersdalingen bij olieprijsgevoelige aandelen als Petrobras (-30%) en Weatherford International (-34%). Beleggers vluchtten naar bedrijven die op meerdere terreinen actief waren, zoals Exxon Mobil (+22%), en negeerden hierbij de hoge koersen en lage productiegroei van deze bedrijven. We maakten hiervan gebruik door de olieservicebedrijven Dresser Rand en Halliburton op aantrekkelijke niveaus toe te voegen aan de portefeuille. Uitschieter binnen Duurzame Consumentengoederen was reisorganisator Thomas Cook, die in financiële problemen raakte (-91%). Wij verkochten onze gehele positie. De aandelenselecties binnen Nutsbedrijven en Gezondheidszorg leverden positieve bijdragen van respectievelijk 0,3% en 0,4%. Dit was te danken aan Amerikaanse elektriciteitsbedrijven als ITC Holdings (+28%) en PPL (+20%), medicijnenproducent Pfizer (+31%) en dienstverlener in de gezondheidszorg UnitedHealth Group (+46%). We bouwden onze posities in ITC en PPL iets af. pag 15/28

16 7.3 Vooruitzichten De verwachtingen voor 2012 zijn niet onverdeeld positief. Beleggers zullen worden geconfronteerd met moeilijke en sterk wisselende omstandigheden. De wereldwijde groei zal dalen tot 3% en vooral Europa zal zich door een recessie heen moeten slaan met bezuinigingen en het terugdringen van de schuldenlast. Aan de andere kant lijkt er een versnel ling te komen in de bereidheid om te zoeken naar oplossingen. We verwachten dat de bedrijfsresultaten zullen afnemen, maar vergeleken met eerdere recessies zien we slechts een lichte terugval in de winsten. De kosten worden goed onder controle gehouden, waardoor de bedrijfsresultaten minder kwetsbaar zijn voor een terugval in de omzet. Ondertussen zijn de waarderingen en fusie- en overnameactiviteiten een steun in de rug. Aandelenwaarderingen zijn aantrekkelijk, zowel in absolute zin als vergeleken met andere beleggingscategorieën (zoals bedrijfsobligaties). Bedrijven hebben een goedgevulde kas en sterke balansen, terwijl overnamekandidaten relatief goedkoop zijn. 7.4 Derivaten In de verslagperiode is door het fonds en de ING Basis Fondsen waarin wordt belegd geen gebruik gemaakt van derivaten. pag 16/28

17 8 Holland Fonds In het jaar 2011 heeft het Holland Fonds een rendement van -12,4% gerealiseerd. 8.1 Marktontwikkelingen Het was een zeer turbulent jaar. Het begon optimistisch, maar de stemming sloeg snel om en de economische vooruitzichten werden naar het eind van het jaar toe steeds grimmiger. De Griekse schuldencrisis groeide uit tot een Europese crisis vanwege een gebrek aan afdoende maatregelen om dit te voorkomen. De lichtpuntjes kwamen aan het eind van het jaar uit de Verenigde Staten, waar de macro-economische indicatoren op verbetering duidden. Op de aandelenmarkten schommelden de koersen sterk; vaak werd de richting bepaald door uitspraken van politici of acties van de ECB. In Nederland vertaalde dit zich in een daling van de AEX van 8,8% (inclusief dividend), waarbij defensieve aandelen als Royal Dutch Shell en Unilever de positieve uitschieters waren. Cyclische ondernemingen en kleine beursgenoteerde bedrijven bleven achter. Uitzondering was ASML. De producent van halfgeleidersystemen profiteerde van een verbetering in het orderboek in het vierde kwartaal. 8.2 Gevoerd beleggingsbeleid Het fonds bleef in 2011 met een daling van 12,2% achter bij de AEX. We begonnen het jaar met licht positieve verwachtingen en positioneerden de portefeuille hierop. We hadden relatief meer belegd in industriële en technologiebedrijven en relatief minder belegd in defensieve zwaargewichten als Royal Dutch Shell en Unilever. Daarna kwamen er winstwaarschuwingen van cyclische bedrijven als Air France KLM, TNT Express, TomTom en Philips, maar ook van meer defensieve ondernemingen als KPN, Heineken en CSM. KPN had last van veranderend consumentengedrag: mensen gebruiken steeds vaker gratis internetapplicaties in plaats van sms. Heineken en CSM hadden te lijden van een zwakke vraag gecombineerd met hoge grondstofprijzen. Ondanks deze verslechtering van omstandigheden voor veel bedrijven zijn we blijven toevoegen in namen waar we op langere termijn potentie in zien. We breidden onze belangen uit in onder meer Dockwise, ASM International, Nutreco, CSM en USG. Ook namen we nieuwe belangen in Koninklijke Ten Cate en Vopak op in de portefeuille. In de AEX kwamen twee nieuwe namen voor. Roestvrijstaalproducent Aperam werd afgesplitst van ArcelorMittal en TNT Express van PostNL. Wereldhave en Koninklijke BAM Groep verdwenen uit de AEX. De grootste positiewijzigingen binnen het fonds vonden plaats door extra aankopen van aandelen Ahold, PostNL en Fugro. Daartegenover werden de belangen in Heineken, KPN en Royal Dutch Shell iets verkleind. Pas in de laatste maand van het jaar begonnen we wat te profiteren van onze positionering en wonnen we wat van de verloren performance terug. Per saldo waren PostNL en ArcelorMittal de zwakste aandelen in de portefeuille. Van het negatieve rendement van -12,2% in 2011 werd door deze twee aandelen respectievelijk -1,0% en -0,8% bijgedragen. Ondanks onze terughoudendheid ten aanzien van Unilever, droeg dit aandeel -0,6% bij aan het negatieve resultaat. ASML was een van de positieve uitschieters en beperkte het negatieve jaarrendement van het fonds met 0,4%. 8.3 Vooruitzichten De verwachtingen voor 2012 zijn niet onverdeeld positief. Beleggers zullen worden geconfronteerd met moeilijke en sterke wisselende omstandigheden. De wereldwijde economische groei zal dalen tot 3% en vooral Europa zal zich door een recessie heen moeten slaan met bezuinigingen en het terugdringen van de schuldenlast. Aan de andere kant lijkt er een versnelling te komen in de bereidheid om te zoeken naar oplossingen. We verwachten dat de bedrijfsresultaten zullen afnemen, maar vergeleken met eerdere recessies zien we slechts pag 17/28

18 een lichte terugval in de winsten. De kosten worden goed onder controle gehouden, waardoor de bedrijfsresultaten minder kwetsbaar zijn voor een terugval in de omzet. Ondertussen zijn de lage koersen en fusie- en overnameactiviteiten een steun in de rug. Aandelenkoersen zijn aantrekkelijk, zowel in absolute zin als vergeleken met andere beleggingscategorieën (zoals bedrijfsobligaties). Bedrijven hebben een goedgevulde kas en sterke balansen, terwijl overnamekandidaten relatief goedkoop zijn. 8.4 Gebruik derivaten In de portefeuille van het ING Basis Fonds, waarin het fonds belegt, is gebruikgemaakt van derivaten. Het fonds heeft tijdens de verslagperiode een positie aangehouden in futures op de AEX om de nog te ontvangen dividenden te dekken. pag 18/28

19 9 Europa Fonds In het jaar 2011 heeft het Europa Fonds een rendement van -9,5% gerealiseerd. 9.1 Marktontwikkelingen Het jaar 2011 was zeer turbulent. Het begon optimistisch, maar de stemming sloeg snel om en de economische vooruitzichten werden naar het eind van het jaar toe steeds grimmiger. De Griekse schuldencrisis groeide uit tot een Europese crisis vanwege een gebrek aan afdoende maatregelen om dit te voorkomen. De lichtpuntjes kwamen aan het eind van het jaar uit de Verenigde Staten, waar de macro-economische indicatoren op verbetering duidden. Op de aandelenmarkten schommelden de koersen sterk; vaak werd de richting bepaald door uitspraken van politici of acties van de ECB. Per saldo daalde de MSCI Europe Index met 8,1%. Defensieve aandelen presteerden relatief goed. De sectoren Gezondheidszorg (+13,8%) en Dagelijkse Consumentengoederen (+7,7%) sprongen eruit. De grote verliezers waren de Financiële Sector (-23,9%) en Basismaterialen (-20,7%). 9.2 Gevoerd beleggingsbeleid Met een rendement van -9,5% bleef het fonds achter bij de MSCI Europe Index. De aandelenselectie zorgde voor een negatieve rendementsbijdrage van 0,6%. De afkeer van risico onder beleggers zorgde ervoor dat bedrijfsnieuws volledig werd overschaduwd door de schuldencrisis. Hierdoor reageerden de koersen anders dan op basis van een analyse van het bedrijfsnieuws verwacht kon worden, waardoor het moeilijker werd om een goede aandelenselectie uit te voeren. Voor de verdeling van de portefeuille over de verschillende sectoren hebben we grotendeels de weging binnen de index gevolgd. Dit leverde een positieve bijdrage aan het rendement op van +0,4%. Onze aandelen binnen de sector Telecommunicatie leverden een negatieve rendementsbijdrage van 0,4%. In deze sector stonden vanwege de eurocrisis vooral Portugal Telecom (-37%) en het Spaanse Telefónica (-15%) onder druk. Andere sectoren met een negatieve bijdrage uit de aandelenportefeuille waren Energie (-0,3%), Basismaterialen (-0,4%) en Industrie (-0,3%). Ondanks hogere grondstoffenprijzen zorgde de afkeer van risico voor koersdalingen bij aandelen van onder meer de mijnbouwers Xstrata (-32%) en Rio Tinto (-27%) en de Russische aardgasproducent Gazprom (-12%). Beleggers vluchtten naar bedrijven die op meerdere terreinen actief waren, zoals Royal Dutch Shell (+22%), en negeerden hierbij de de hoge koersen en lage productiegroei van deze bedrijven. Binnen Industrie was PostNL (-70%) een negatieve uitschieter. Het aandeel stond onder druk door de waardedaling van het belang in pakketbezorger TNT Express en dekkingsgraadproblemen bij het eigen pensioenfonds. Onze aandelen binnen financiële instellingen leverden een positieve bijdrage op van 0,5%. Dit was vooral te danken aan onze terughoudendheid ten aanzien van zwak gefinancierde Europese banken, die soms met meer dan 50% in koers daalden, en aan onze voorkeur voor minder kwetsbare instellingen, zoals de Franse verzekeraar Axa (-17%). Zo verkochten we onze posities in het Franse Société Générale en het Italiaanse Intesa SanPaolo en namen we een belang in Swiss Re. De sterkste rendementsbijdrage kwam met +0,6% van de sector Duurzame Consumentengoederen. Een opvallende uitschieter was hier de Britse kledingketen Next (+47%), die profiteerde van sterke verkoopcijfers. We namen winst en verkochten onze gehele positie. pag 19/28

20 9.3 Vooruitzichten De verwachtingen voor 2012 zijn niet onverdeeld positief. Beleggers zullen worden geconfronteerd met moeilijke en sterk wisselende omstandigheden. De wereldwijde groei zal dalen tot 3% en vooral Europa zal zich door een recessie heen moeten slaan met bezuinigingen en het terugdringen van de schuldenlast. Aan de andere kant lijkt er een versnelling te komen in de bereidheid om te zoeken naar oplossingen. We verwachten dat de bedrijfsresultaten zullen afnemen, maar vergeleken met eerdere recessies zien we slechts een lichte terugval in de winsten. De kosten worden goed onder controle gehouden, waardoor de bedrijfsresultaten minder kwetsbaar zijn voor een terugval in de omzet. Ondertussen zijn de waarderingen en fusie- en overnameactiviteiten een steun in de rug. Aandelenwaarderingen zijn aantrekkelijk, zowel in absolute zin als vergeleken met andere beleggingscategorieën (zoals bedrijfsobligaties). Bedrijven hebben een goedgevulde kas en sterke balansen, terwijl overnamekandidaten relatief goedkoop zijn. 9.4 Gebruik derivaten In de verslagperiode is door het fonds en de ING Basis Fondsen waarin wordt belegd geen gebruik gemaakt van derivaten. pag 20/28

21 10 IT Fonds In het jaar 2011 heeft het IT Fonds een rendement van 0,7% gerealiseerd Marktontwikkelingen Voor de IT-sector was 2011 een jaar met twee gezichten. De aardbeving in Japan en de overstromingen in Thailand zorgden voor problemen bij toeleveranciers. Segmenten als netwerkapparatuur en consumenten-pc s waren zwak, waardoor ook de toeleverende half geleiderfabrikanten tegenvallende resultaten lieten zien. Er waren echter ook positieve ontwikkelingen. Het sterkste segment binnen de sector was IT-consultancy. Daar zagen bedrijven als Accenture en IBM een duidelijke verbetering van het orderboek, omdat ondernemingen in IT blijven investeren om hun efficiëntie verder te verbeteren. Andere belangrijke groeimotoren voor de sector blijven de sterke vraag naar smartphones en tabletcomputers (zoals de ipad) en de verschuiving van dataopslag en dienstverlening naar het internet (cloud computing) Gevoerd beleggingsbeleid Met een totaalrendement van +0,7% deed het fonds het iets slechter dan de benchmark: MSCI World Information Technology (+1,1%). De performance van het fonds werd in positieve zin gedreven door het vermijden van de aandelen Nokia, Research in Motion en Hewlett-Packard, die zo n 40% tot 50% in waarde daalden door hun snel verzwakkende posities in de smartphone- en pc-markt. De positie in Mastercard droeg ook flink bij aan het resultaat nu er meer duidelijkheid is gekomen over de regulering van creditcards in de US. De performance werd gedrukt door de positie in IT-consultancy (met name IBM: -1,37%), die kleiner was dan in de index, maar dit werd goedgemaakt door een goede aandelenselectie in het aan IT-consultancy gelieerde software-segment. De posities in LED-machineproducenten Aixtron (-0,6%) en Veeco presteerden teleurstellend omdat de overstap op LED-verlichting trager verloopt dan verwacht. De posities in IBM, HP en Intel zijn verkocht omdat deze ons koersdoel bereikten. Dit geld is deels herbelegd in bedrijven die profiteren van de sterke groei van dataverkeer, zoals netwerkapparatuurmakers Riverbed, F5, ACME Packet, Ciena en Juniper. Daarnaast zijn de posities in Universal Display en Murata verder uitgebreid omdat we verwachten dat ze zullen profiteren van de groeiende vraag naar smartphones en tablets Vooruitzichten Het blijft erg aantrekkelijk om in de technologiesector te investeren. Dit geldt vooral voor de grotere bedrijven die een sterke balans hebben en gemiddeld werden verhandeld op een koers-winstverhouding van net boven de tien keer. Maar ook kleinere bedrijven zijn vaak nog aantrekkelijk geprijsd gezien hun sterkere groei. Daarnaast houdt de vraag naar IT-producten aan, omdat ze bijdragen aan het verbeteren van de efficiency bij bedrijven, wat juist bij economische onzekerheid van belang is. Bovendien blijft de ontwikkeling van mobiel internet en cloud computing een drijvende kracht achter de vraag naar IT-producten als smartphones, opslagmedia en netwerkapparatuur. Wij denken daarom dat de sector op de middellange termijn beter moet kunnen presteren dan de aandelenmarkt. pag 21/28

22 10.4 Derivaten In de portefeuille van het ING Basis Fonds, waarin het fonds belegt, is gebruikgemaakt van derivaten. Vanwege de toegenomen schommelingen van wisselkoersen gedurende de verslagperiode, is gebruikgemaakt van derivaten om het actieve valutarisico af te dekken. pag 22/28

23 11 Continu Clickfonds In het jaar 2011 heeft het Continu Clickfonds een rendement van -0,8% gerealiseerd Marktontwikkelingen Het was een zeer turbulent jaar. Het begon optimistisch, maar de stemming sloeg snel om en de economische vooruitzichten werden naar het eind van het jaar toe steeds grimmiger. De Griekse schuldencrisis groeide uit tot een Europese crisis vanwege een gebrek aan afdoende maatregelen om dit te voorkomen. De lichtpuntjes kwamen aan het eind van het jaar uit de Verenigde Staten, waar de macro-economische indicatoren op verbetering duidden. Op de aandelenmarkten schommelden de koersen sterk; vaak werd de richting bepaald door uitspraken van politici of acties van de ECB. In Nederland vertaalde dit zich in een daling van de AEX van 8,9% (inclusief dividend). Ook het fonds had een negatief rendement, vooral vanwege de dalende beurs in de tweede helft van het jaar. Gedurende het jaar zijn wij minder in de AEXindexopties gaan beleggen. Hierdoor is het fonds nog steeds relatief defensief gepositioneerd Gevoerd beleggingsbeleid Het fonds bestaat uit een combinatie van kortlopende vastrentende waarden en opties op de AEX-index. Minstens 90% van het fonds wordt belegd in vastrentende waarden met een hoge kredietwaardigheid. Dit biedt bescherming van het vermogen dat de belegger heeft geïnvesteerd. Maximaal 10% van het fonds wordt belegd in callopties op de AEX-index. Deze optiestrategie optimaliseert de waardestijgingen in een opgaande aandelenmarkt en beperkt de waardedaling in een neergaande markt. Elke vijfde werkdag van de maand worden koerswinsten vastgeklikt als het fonds op deze dag een nieuwe hoogste koersstand heeft bereikt. In dat geval wordt vanaf dat moment 90% van deze hoogste koers beschermd door de winsten op de optieportefeuille te realiseren en te beleggen in de vastrentende portefeuille. Als de koers van het fonds daalt, blijft het beschermingsniveau ongewijzigd Vooruitzichten De verwachtingen voor 2012 zijn niet onverdeeld positief. Beleggers zullen worden geconfronteerd met moeilijke en sterk schommelende omstandigheden. De wereldwijde economische groei zal dalen tot 3% en vooral Europa zal zich door een recessie heen moeten slaan met bezuinigingen en het terugdringen van de schuldenlast. Aan de andere kant lijkt er een versnelling te komen in de bereidheid om te zoeken naar oplossingen voor de eurocrisis. We verwachten dat de bedrijfsresultaten zullen afnemen, maar vergeleken met eerdere recessies voorzien we slechts een lichte terugval in de winsten. De kosten worden goed onder controle gehouden. Daardoor zijn de bedrijfsresultaten minder kwetsbaar voor een terugval in de omzet. Ondertussen zijn de hoge koersen en fusie- en overnameactiviteiten een steun in de rug. De koersen van aandelen zijn aantrekkelijk, zowel in absolute zin als vergeleken met andere beleggingscategorieën (zoals bedrijfsobligaties). Bedrijven hebben een goedgevulde kas en sterke balansen, terwijl overnamekandidaten relatief goedkoop zijn. pag 23/28

24 12 Gespreide Beleggingsfonds In het jaar 2011 heeft het Gespreide Beleggingsfonds een rendement van -2,4% gerealiseerd Marktontwikkelingen Het jaar 2011 was zeer turbulent. Het jaar begon in een optimistische stemming, maar de Arabische lente, de aardbeving in Japan en de Griekse schuldencrisis drukten snel het sentiment. Mede als gevolg van de hoge olieprijs, oplopende inflatie en de Japanse ramp raakte de markt flink verstoord. Het Griekse schuldenprobleem groeide uit tot een Europese crisis. Tijdens enkele ontmoetingen zetten beleidsmakers belangrijke stappen richting budgettaire en politieke integratie van de eurozone, maar mede door het ontbreken van details brachten deze maatregelen geen structureel vertrouwensherstel. De lichtpuntjes kwamen aan het eind van het jaar uit de Verenigde Staten, waar de macro-economische indicatoren op verbetering wezen. De koers van de euro ten opzichte van de dollar daalde naar 1,30. Wereldwijde aandelen daalden (in euro s) met 3,8%, waarbij defensieve sectoren relatief goed presteerden. Opkomende markten werden stevig geraakt en verloren 15,4%. Japanse aandelen daalden 11,3% terwijl de Europese aandelen 7,5% daalden. Wall Street boekte, dankzij de status van veilige haven, een positief resultaat van 5,4%. Terwijl de rentes van de zuidelijke landen van de eurozone sterk opliepen, daalde de rente op staatsleningen van sterke landen als Duitsland en de VS tot historische dieptepunten van minder dan 2%. De grote afkeer van risico s bij beleggers zorgde ervoor dat risicovollere obligaties achterbleven op veilig overheidspapier. Obligaties van opkomende markten (in harde valuta s) presteerden, anders dan in eerdere crisissen, goed Gevoerd beleggingsbeleid Het fonds behaalde in 2011 een negatief resultaat van -2,5% (na kosten). In de eerste plaats vanwege de moeilijke omgeving voor aandelen. Hiermee bleef het fonds achter op zijn benchmark, die een positief rendement behaalde van 0,3%. De relatieve performance werd gedrukt door de mindere prestatie van het onderliggende aandelenfonds, waarin het fonds doorbelegt. De vastgoedportefeuille presteerde wel beter dan de brede markt. Begin 2011 hadden wij iets meer aandelen dan in de normale weging naar beleggingscategorieën en iets minder vastrentende waarden. Midden februari hebben wij onze aandelenportefeuille weer op tijd op het normale niveau teruggebracht. Toen de onzekerheid rond Japan en het Midden-Oosten afnam, hebben we begin april opnieuw aandelen bijgekocht. Teleurstellende macrocijfers deden ons midden mei echter al snel terugkeren naar een normale weging. Vanwege de aanhoudende staatsschuldenproblematiek schroefden we in de zomer het aandelengewicht terug tot iets beneden de norm. Begin december keerden we terug naar neutraal vanwege de betere macrosignalen. Het belang dat wij hadden in vastgoedaandelen bleef heel 2011 dicht bij het normale niveau. Het aandelengedeelte bleef met een rendement van -6,3% een kleine 4% achter bij de MSCI World Index. Dit was vooral het gevolg van de aandelenselectie. In de eerste plaats leverden onze aandelen binnen de financiële sector een negatieve rendementsbijdrage op. Andere sectoren met een negatieve rendementsbijdrage waren Energie en Duurzame Consumentengoederen. Onze aandelen binnen Nutsbedrijven en Gezondheidszorg leverden wel een pag 24/28