Naar aanleiding van nevensvermeld. van heden,no. 2516, afdeeling Hooger

Transcriptie

1 MINISTERIE VAN ONDERWIJS, KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN. N0.25I6. Afd. H.O. 'S-GRAVENHAGE, 2 J u l i Bericht op schrijven van 28 Fefcr.1935,N«.13880, Betreffe1i»«? te * Äi * aswsb * 0 bevoegdheid van Nederlandsen juristen. Indische Naar aanleiding van nevensvermeld doe ik U hiernevens toekomen afschrift van heden,no. 2516, afdeeling Hooger schrijven van mijn brief Onderwijs,aan Mr.J.M.W. Knipscheer. De Minister van Onderwijs, Kunsten en Wet en schappen a.i., Voor den Minister, De ^ecretaris-generaal, 'ft (van Poelje) AAN de eerste afdeeling van den Onderwijsraad«18724-'33

2 AFSCHRIFT, jinisterie VAN ONDERWIJS, KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN. 3 2Slo AFD TT O Verzoeke bu beantwoording datum, nummer en afdeeling van dit schrijven te vermelden. [richt op schrijven van 'ebruari I935. itreffende voegdheid van Bederlandachril acne juristen. p w m ^ [nfjjiä eb *ie^ß i ois. H. T, (, «& den Heer Mr a $VM#W. Knip scheer te 1 s-gravenhacre«- y tondel s tra at I5L. 5inoi TOO J e ci ^xjernoxnee^eevu»xßßieneö-e JtTCs^eipeS eg 's-gravenhage, 2 Juli 193Ç,.( De motiveer ing, welke TJw nevensvermeld request behelst, heeft mij niet overtuigd,dat Uw verzoek moet worden Ingewilligd. Ik ben integendeel met mijn ambtgenoot van Justitie, dien Ik hierover raadpleegde, van oordeel, dat een goede uitoefening der rechtspraktijk hier te lande een andere opleiding vereis cht dan die welke een doctoraalexamen in de Indische Rechtswetenschappen waarborgt. Bij een tekort aan advocaten of procureurs ware er wellicht aanleiding noode met minder vergaande eisenen te volstaan. Onder de tegenwoordige omstandigheden t die het tegengestelde van een tekort opleveren, achten wij een verslapping van ei«sehen In de hoogste mate ongeraden en vinden in de zeer te betreuren verijdeling van toekomstverwachtingen van verschillende personen geen aanleiding hen toe te laten tot een beroep?/aarop hun opleiding niet berekend was«aan

3 JL 'l A iüivjo '.Li qah08m3t3w H3 H3T8MU>I «3UWfl3CII/IO I4AV 3IH3T8ll4i ( nutsb jnltnoowjnß9d t'd sjïoosnsv {"1^1 A i s) nov [Jidat IIb nev gniioebls na **' i nev ri9v[hrroa qo frioii Aan Uw verzoek kan derhalve niet worden voldaan» sbnaftsd DS TOISTfcfc VAK ONDERWIJS,, KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN, a.i» (get.) J.R. Slotemaker de B ruïn Overeenkomstig het oorspronkelijke, De Secretaris-Generaal,,93ßrin9VßiD-2 { ioni ïleosiev wu fel.. ;.-.;. y.- : m a t'a:, tem I- bt (van Poelje).

4 , flderwijsraad. j N * cht op schrijven van 5 Februari ton H3-» Afé.H.0«effende: Beveegdhe-i-à Indische t. et en» tsfi 'S-GRAVENHAGE, gx... Februari Staten laan 125. m Men gelieve bij het antwoord dagteekening en nummer van dit schrijven te vermelden. De Eerste Afdeeling van den Onderwijsraad heeft de eer Uwe Excellentie hierbij wederom aan te bieden een request van lfir*j«m# W#Knipscheer (Vondelstraat 154 te»s-gravenhage). doctorandus in het Nederlandsen-Indisch recht, houdende verzoek door wijziging van artikel 141 der Hooger-onderwij swet, en de artikelen 4 of 38 van het Reglement no.ill van Orde en Discipline voor de advocaten en procureur».hen die de hoedanigheid van meester in de rechten bezitten op grond van een doctoraal-examen in de Indische Rechtswetenschappen bevoegd te verklaren inschrijving hier te lande als advocaat dan wel als procureur te verzoeken; zeer subsidiair deze bevoegdheid van een door deze doctorandi af te leggen aanvullend doctoraalexamen in het Nederlandsen publiek- en privaatrecht afhankelijk te stellen«naar aanleiding van dit verzoekschrift merkt de Afdeeling het navolgende op* Hét vraagstuk van de bevoegdheid hier te lande, toe te kennen aan Federlandsch-lndisehe juristen (en indolögen), heeft na 1921 meermalen een punt van onderzoek uitgemaakt» Tot nu toe bleef het echter beperkt tot de onderwijsbevoegdheid» Naar aanleiding van een adres van het Bestuur der Vereeniging van Ambtenaren bij het AAM Excellent ie den Hinister derwijs, Kunsten en Wetenschappen Binnenlandsch ^H..k, Jt^, te»s-qravenhage. J' 'V*

5 - 2 - Binnenlandsch Bestuur in Nederlandsch-Indië om onderwijsbevoegd- id te he verleenen aan hen, die hetzij het doctoraal-examen Neder» landsch-indisch recht, hetzij het doctoraal-examen als Indoloog hebben afgelegd, bracht de Afdeeling op 9 November 1933, No* 12500, advies uit. Bij brief van 25 Januari 1934, No.289, Afd. H.O. heeft Uwe Excellentie daarvan mededeeling gedaan aan Uwer Excellentie*s Ambtgenoot, den Hinist er van Staat, Minister van Kolonien«! Dit schrijven eindigde aldus? "Aangezien er bij mij in het algemeen bezwaren bestaan te- f gestae wijze, waarop sinds 1921 in het Academisch Statuut het verleenen van de onderwijsbevoegdheden aan de doctorandi in de verschillende faculteiten is geregeld, ligt het in mijn voornemen binnenkort/deze aangelegenheid ter hand te nemen. Alsdan zal tevens de vraag, in hoever het wenschelijk is aan Indische juristen en Indo logen onderwijsbevoegdheid toe te ken- 1 nen, opnieuw aan de orde gesteld worden» Onder deze omstandigheden, ontmoet het bij mij bedenking intusschen te bevorderen dat aan nieuwe categorien van afgestudeerden onderwijsbevoegdheden worden verleend volgens de thans van kracht zijnde rege- " ling, die onbevredigend is te achten»* Bene beslissing omtrent de onderwijsbevoegdheid van Indische juristen en indologen werd dus tot nader uitgesteld» Dit reeès zou er toe leiden om ook het nemen van een beslissing op de primaire vraag van adressant, om door wijziging o»m» van artikel 141 der Hooger-onderwijswet den Indischen meester in de rechten bevoegd te verklaren inschrijving hier te lande als advocaat dan wel als procureur te verzoeken, tot later uit te stellen* Evenwel meent de Afdeeling, gelijk zij reeds in haar advies van 9 November 1933, Ho.12700, (naar aanleiding van een verzoek van de Vereenigtlg Faculteiten der Rechtsgeleerdheid en der ketteren en Wijsbegeerte tot wijziging van artikel 8, lid 1, van het Academisch Statuut) opmerkte, er de aandacht op te moeten vestigen, dat door inwilliging van het verzoek zou worden bevorderd, dat abituriënten van de hoogere burgerschool via het doct oraal- \

6 \ toraal-examen Nederlandsen-Indisch recht, tot de advocatuur hier te lande zoude kunnen worden toegelaten» In evenbedoeld advies schreef de Afdeelings "Voor het beginsel zelf van artikel 8 van het Academisch Statuut gevoelt de Afdeeling weinig bewondering: het artikel kan tot zonderlinge resultaten leiden, bijv» tot de mogelijkheid dat iemand, die van de H.B»S» komt en geen Xatijn kent, langs het doctoraal-examen Nederlandseh-Indisch recht, doetoraal-examen Nederlandsen recht doet*. De Afdeeling kan ook thans nog dezen weg niet bewonderen, - en hetgeen adressant aanvoert heeft haar niet tot ander inzicht gebracht. Voorzoover Uwe Excellentie op adressants verzoek thans eene beslissing meent te kunnen nemen, moet de Afdeeling adviseeren het primaire verzoek af te wijzen. Wat betreft het subsidiair gevraagde, om de bevoegdheid te verkrijgen hier te lande inschrijving te kunnen verzoeken als advocaat dan wel als procureur, na een af te leggen aanvullend doctoraal-examen in het Nederlandseh publiek- en privaat recht, moge de Afdeeling verwijzen naar artikel 8, lid 1, van het Academisch Statuut) wel is waar hebben de Vereenigde Juridische en Litterarische Faculteiten te leiden bij schrijven van 21 Januari 1930 en naderhand bij schrijven van 11 April 1933 bezwaren tegen de toepassing van dit artikel naar voren gebracht, doch de Afdeeling merkte daartegen in haar advies van 9 November 1933» No»12700, op, dat "als men nu eenmaal een soortgelijke bevoegdheid (als dit artikel geeft) wenscht, omdat men er van uitgaat, dat iemand die eenmaal doctor of doctorandus is, genoeg wetenschappelijke voorbereiding bezit voor doctoraal studie in dezelfde faculteit» er geen enkele reden is om voor de Vereenigde ^Faculteiten een uitzondering te maken. Het bezwaar dat de Vereenigde Leidsche Faculteiten aanvoeren, dat aldus niet wordt geëxamineerd in de op het candidaatsexamen geëischte vakken, geldt

7 - 4 - geldt in alle gevallen van toepassing van artikel 8» Het candidaat s examen Nederlandsen- Indisch recht bevat niet Bomeinsch recht, niet Staathuishoudkunde. Toch kan een doctorandus Neder landsch- Indisch recht doctoraal examen Nederlandsch recht do en* De Afdeeling geeft Uwe Excellentie in overweging de aandacht van adressant op dit artikel te vestigen. Namens de Afdeeling voornoemd, ffy'j// 7 '^'' fy*^7^',wnd. Voorzitter»»Secretaris.

8 LAD. t o-n-rs-gravenhage, Februari 1935 schrijven van Statenlaan , No.513, Afd.H.O. es Bevoegdheid Indische >oo De Eerste Afdeeling van den Onderwijsraad heeft de eer Uwe Excellentie hierbij wederom aan te bieden een request van Mr,J.M. W.Knipscheer (Vondelstraat 154 te ' s-gravenhage), doctorandus in het Nederlandsch-Indisch recht, houdende verzoek door wijziging van artikel 141 der Hooger-onderwijswet, en de artikelen 4 of 38 var het Reglement no.lll van Orde en Discipline voor de advocaten en procureurs, hen die de hoedanigheid van meester in de rechten bezitten op grond van een doctoraal-examen inde Indische Rechtswetenschappen bevoegd te verklaren inschrijving hier te lande als advocaat dan wel als procureur te verzoeken; zeer subsidiair deze bevoegdheid van een door deze doctorandi af te leggen aanvullend' doctoraalexamen in het Nederlandsen publiek- en privaatrecht afhankelijk te stellen. Naar aanleiding van dit verzoekschrift merkt de Afdeeling het navolgende op s Het vraagstuk van de bevoegdheid hier te lande, toe te kennen aan Nederlandsen.-? Indische juri sten (en indologen), heeft na 1921 meermalen een punt van onderzoek uitgemaakt. Tot nu toe bleef het echter beperkt tot de onderwijsbevoegdheid» Naar aanleiding van een adres van het Bestuur der Vereeniging van Ambtenaren bij het Binnenlandsch Bestuur in Nederlandsch-Indië om onderwijsbevoegdheid te verleenen aan hen, die hetzij het doctoraal-examen Nederlandsen- Indisch recht, hetzij het doct oraal-examen als Indoloog -hebben- AAN Excellentie den Minister van wijs,kunst en en.wetenschappen te 1 s-gravenhage.

9 2. hebben afgelegd, bracht de Afdeeling op 9 November 1933, No , advies uit. Bij brief van 25 Januari 1934, No.289, Afd.H.0. heeft Uwe Excellentie daarvan mededeeling gedaan aan Uwer Excellentie's Ambtgenoot, den Minister van Staat, Minister van Kolonien. Dit schrijven, eindigde aldus s "Aangezien er bij mij in het algemeen bezwaren bestaan tegen de wijze, waarop sinds 1921 in het Academisch Statuut het verleenen van de onderwijsbevoegdheden aan de doctorandi in de verschillende faculteiten is geregeld, ligt het in mijn voornemen binnenkort deze aangelegenheid ter hand te nemen. Alsdan zal tevens de vraag, in hoever het wenschelijk is aan Indische juristen en Indologen onderwijsbevoegdheid toe te kennen, opnieuw aan de orde gesteld worden. Onder deze omstandigheden ontmoet het bij mijrf bedenking intusschen te bevorderen dat aan nieuwe categoriën van afgestudeerden onderwij sbevo egdheden worden verleend-volgens de thans van kracht zijnde regeling, die onbevredigend is te achten»" Eene beslissing omtrent de onderwijsbevoegdheid van Indische juristen en indologen werd dus tot nader uitgesteld,. Dit reeds zou er toe leiden, om ook het nemen van een beslissing op de primaire vraag van adressant, om door wijziging o.m. van artikel 141 der Hooger-onderwijswet den Indischen meester in de rechten bevoegd te verklaren inschrijving hier te lande als advocaat dan wel als procureur te verzoeken, tot later uit (fee stellen. Evenwel meent de Afdeeling, gelijk zij reeds in haar advies van 9 November 1933, No.12700, (naar aanleiding van een verzoek van de Vereenigde Faculteiten der Rechtsgeleerdheid en der Letteren en Wijsbegeerte tot wijziging van artikel 8, lid 1, van het Academisch Statuut) opmerkte, er de aandacht op te moeten vestigen, dat door inwilliging van het verzoek zou worden bevorderd, dat abituriënten van de hoogere burgerschool via^ het doctoraal-examen Nederlandsch-Indisch recht, tot de advocatuur hier te lande zoude kunnen worden toegelaten. In evenbedoeld advies schreef de Afdeelingï "Voor het beginsel zelf van artikel 8 van het Academisïdli Statuut gevoelt de Afdeeling weinig bewondering! het artikel kan tot zonderlinge résultat en-leiden, bijv.tot de mogelijkheid dat iemand, die van de H.B.S. komt en geen Latijn kent, langs het doetoraal-examen Nederlandsch-Indisch recht, doctoraal-examen Nederlandsch recht doet"o -De-

10 De Afdeeling kan ook thans nog dezen weg niet bewonderen, -en hetgeen adressant aanvoert heeft haar niet tot ander inzicht gebracht. Voorzoover Uwe Excellentie op adressants verzeek thans eene beslissing meent te kunnen nemen, moet de Afdeeling adviseren het primaire verzoek af te wijzen. Wat betreft het subsidiair gevraagde, om de bevoegdheid te verkrijgen hier te lande inschrijving te kunnen verzoeken als advocaat dan wel als procureur, na een af te leggen aanvullend doctoraal-examen in het Nederlandsch publiek- en privaat recht, moge de Afdeeling verwijzen naar artikel 8, lid 1, van het Academisch Statuut; wel is waar hebben de Vereenigde Juridische en Litterarische Faculteiten te Leiden bij schrijven van 21 Januari 1930 en naderhand bij schrijven van 11 April 1933 bezwaren tegen de toepassing van dit artikel naar voren gebracht, doch de Afdeeling merkte daartegen in haar advies van 9 November 1933, No.12700, op, dat "als men nu eenmaal een soortgelijke bevoegdheid (als dit artikel geeft) wenseht, omdat men er van uitgaat, dat iemand die' eenmaal doctor of doctorandus is, genoeg wetenschappelijke voorbereiding bezit voor doctoraal studie in dezelfde faculteit, er geen enkele reden is om voor de Vereenigde Faculteiten een uitzondering te maken Het bezwaar dat de Vereenigde Leidsche Faculteiten aanvoeren, dat aldus niet wordt geëxamineerd in de op het candidaatsexamen geëischte vakken, geldt in alle gevallen van toepassing van artikel 8. Het candidaatsexamen Nederlandsch- Indisch recht bevat niet Bomeinsch recht, niet Staathuishoudkunde«Toch kan een doctorandus Nederlandsch-Indisch recht doctoraal examen Nederlandsch recht doen." De Afdeeling geeft Uwe Excellentie in overweging de aandacht van adressant op dit artikel te vestigen. Namens de Afdeeling voornoemd, f m

11 I? S.» R I Î J 3 R A A B, gerate Afriaffrlnft«Be minister heeft aan de iserste Afdeeling osi fcericht en»mad doen to«koraen het hierbij in afschrift &an&e*»4#r adrmi van Ar* *;i* : l» Kw i pec he er te»s-gravenha*«* Ka trerles mei den heer Scholten stelt de!feâ* Vooruitte» voor den Hinist er te feerichten overeenkomstig Het hierbij gevoegd g «me pt-adv! es* Sônâer Uw tegenbericht rii* 27 Februari e»k*»»1 worden aangenoment dat ü hiermede ace oord gaat* s-gravenhage, 20 Februari 1935* Be $@e*4rt*rlst

12 PROF. MR. PAUL SCHOLTEN AMSTERDAM (Z.) Ee.D.r.U&ri WALDECK PYRMONTLAAN17 Den Heer H.W. Tilanus, Secretaris van den Onderwijsraad. 1 s-gravenhage. Geachte Heer Tilanus, Met het concept-praeadvies doorlt opgesteld, kan ik mij geheel vereenigen. Het sluit volkomen aan bij hetgeen vroeger in verwante zaken door den Onderwijsraad is geadviseerd. Hoogachtend,

13 WIJSRAAD, IP SCHRIJVEN VAN: 'S-GRA VENHAGE, FrtAHniEMGTP.AAT 39. IC m E: 'TLe-r f i/?t ^^^4-É^^T -^diy^ 1 ^y WËSÊk 1 I / ajsjl / rzns2*^u~t ^ff-t^. ~?dl</ JÜ-t-r^- &-? SOL SC7 'XejZte^ /(- &, '^/JL /a-ëri/z^^ ^f Aan