Patiëntveiligheid is teamwork de unieke invalshoek van de cliënt

Transcriptie

1 Patiëntveiligheid is teamwork de unieke invalshoek van de cliënt Erica van der Schrieck - de Loos MSc, senior adviseur CBO (N)iemand verantwoordelijk voor veiligheid?! NVVK veiligheidscongres, Papendal, 16 maart 2011

2 De veiligheidsbril past ons allemaal Patiënt, familie, vertegenwoordiger, zorgprofessional Patiëntveiligheid (on)mogelijk zonder het perspectief van de cliënt/patiënt Last van wat we niet zien, maar van wat de patiënt wel ziet

3 Patiëntveiligheid is teamwork de unieke invalshoek van de cliënt 1. Doel 2. Onderzoek 3. Discussie 4. Conclusie 5. Aanbeveling

4 1. Doel Kwalitatief explorerend onderzoek i.o.v. ZonMw De rol van de cliënt in patiëntveiligheid Internationale kennis weergeven Gezondheidszorgbreed Lacunes aangeven Aanbeveling aan de praktijk

5 Welke kennis is beschikbaar over de rol van de cliënt in patiëntveiligheid? Inzicht in de rol van cliënten ervaringen en effecten beperkingen, risico s, factoren wenselijkheid Initiatieven (interventies) Visies cliënten, zorgprofessionals en beleid Lacunes

6 2. Onderzoek Literatuursearch 20 keywords in 4 databases 541 artikelen NL & ENG ( ) 38 artikelen Websearch 8 keywords in online zoekmachines 24 interventies Semi gestructureerde telefonische interviews 24 nationale experts patientveiligheid Expertmeeting met 9 experts Resultaten, conclusie & aanbeveling

7 2. Onderzoek & analyse Literatuursearch 20 keywords in 4 databases 541 artikelen NL & ENG ( ) 38 artikelen Websearch 8 keywords in online zoekmachines 24 interventies Semi gestructureerde telefonische interviews 24 nationale experts patient veiligheid Expertmeeting met 9 experts Resultaten, conclusie & aanbeveling

8 3. Discussie Inzicht in de rol van cliënten Cultuuromslag naar open cultuur Relatie cliënt professional: dialoog Unieke invalshoek cliënt in zorgsysteem en zorgbeleid Voorwaarden voor cliënt en zorgprofessional Kennis en vaardigheden (skills) Vertrouwen in eigen kunnen (self efficacy) Zorgprofessional Cliënt uitnodigen & signaleren signalen durven uiten

9 3. Discussie en conclusie Beperking, risico, beïnvloedende factor Beperkingen Rol cliënt alleen als een extra verificatiemoment In hoeverre willen en kunnen cliënten een rol aannemen? Risico s Eindverantwoordelijk: adviserend, controlerend? Zorgprofessional blijft eindverantwoordelijk Beïnvloedende factor Zorgverlening blijft een risicovol proces!

10 Wenselijkheid? Een must, geen wenselijkheid! Cliënt doorloopt als enige het gehele zorgtraject Invulling nog onduidelijk Mate waarin cliënten willen en kunnen Bewustwording cliënt én zorgprofessional Ondersteuning en vaardigheden

11 Interventies gericht op individuele cliënten Internationale overheidscampagnes bewustwording en inzicht voor cliënten Nationale initiatieven in cure (varianten van) de patiëntveiligheidskaart

12 Interventies buitenland 20 tips to help prevent medical errors (AHRQ, USA) Ask Me 3 (NPSF, USA)

13 Interventies NL Patiëntveiligheidskaart Help mee aan uw veilige behandeling (NPCF, LEVV, OMS, Isala, UMCU)

14 Visies cliënt, zorgprofessional en beleid Patiëntveiligheid is teamwork Bewustwording is nog beperkt Inzicht geven door goede voorbeelden Open dialoog tussen professional & cliënt micro, meso en macroniveau en ondersteuning door wet- en regelgeving (systeemniveau)

15 Visies cliënt, zorgprofessional en beleid Patiëntveiligheid is teamwork Bewustwording is nog beperkt Inzicht geven door goede voorbeelden Open dialoog tussen professional & cliënt micro, meso en macroniveau en ondersteuning door wet- en regelgeving (systeemniveau)

16 4. Conclusie (Inter)nationaal onderzoek effect interventies beperkt Afhankelijk van Gezondheidszorgsysteem en cultuur Normen en waarden zorgprofessional en cliënt One size fitts all bestaat niet Rol cliënt op de kaart zetten Aansluiten op bestaande initiatieven Effect (nieuwe) interventies onderzoeken Innoveren Perspectief cliënt én zorgprofessional betrekken

17 Cliëntencollectieven Internationaal loopt Nederland voorop cliëntenraden in zorginstellingen patiëntenverenigingen slachtofferorganisaties Rol beter benutten cliëntenraden professionaliseren en faciliteren

18 Lacunes Organisatie van zorg Onvoldoende transparant en betrouwbaar Inzicht in het willen en kunnen van cliënten Relatie professional en cliënt is het startpunt Dialoog tussen zorgprofessional en client Bewustwording, Self eficacy (vertrouwen in eigen kunnen) Skills (vaardigheden) Motivatie zorgprofessional

19 Lacunes Organisatie van zorg Onvoldoende transparant en betrouwbaar Inzicht in het willen en kunnen van cliënten Relatie professional en cliënt is het startpunt Dialoog tussen zorgprofessional en client Bewustwording, Self eficacy (vertrouwen in eigen kunnen) Skills (vaardigheden) Motivatie zorgprofessional

20 5. Aanbevelingspalet: een integrale aanpak Illustratie: E. van t Klooster

21 Vanuit de kern Invulling rol afhankelijk van specifieke client en context Onderzoek naar het effect van bestaande initiatieven Clientencollectieven professionaliseren en faciliteren Programma (skills) voor zorgprofessionals, organisaties Landelijk informatie- en kenniscentrum alle partijen Transparant zorgsysteem voor de client Wet- en regelgeving (systeemniveau)

22 Patiëntveiligheid is teamwork de unieke invalshoek van de cliënt Erica van der Schrieck - de Loos MSc, senior adviseur CBO (N)iemand verantwoordelijk voor veiligheid?! NVVK veiligheidscongres, Papendal, 16 maart 2011