ICT helpdesk Telefoon rechtstreeks:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ICT helpdesk Telefoon rechtstreeks:"

Transcriptie

1 Servicedocume ExamenTester ent (versie 1.0) MBO 2..11

2 ICT helpdesk Telefoon rechtstreeks: e mail ICTBB@cito.nl Stichting Cito Instituut voor Toetsontwikkeling Arnhem (2014) Niets uit dit werk mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stichting Cito Instituut voor Toetsontwikkeling worden openbaar gemaakt en/of verveelvoudigd door middel van druk, fotokopie, scanning, computersoftware of andere elektronische verveelvoudiging of openbaarmaking, microfilm, geluidskopie, film of videokopie of op welke wijze dan ook. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

3 Inhoud 1 Inleiding Informatie over de grenzen van ExamenTester MBO Algemeen Bepalen van het aantal leerlingen Leerlingen verwijderen Installatiescenario s en het gebruik van portal accounts Algemeen Per locatie één portal account Per locatie meerdere portal accounts Eén portal account voor meerdere locaties Installatie van één LocalServer Installatie van meerdere LocalServers Standalone afname Procedure aanvraag extra portal accounts Gebruik van Cito Portal Inleiding Procedureel Inloggen op Cito Portal Verschillende manieren van afname Inleiding Uitbesteding van afnames bij een andere instelling met gebruik van eigen portal account Standalone afname Architectuur ExamenTester MBO wat betreft het standalone afnamesysteem Voorbereiding, installatie en configuratie standalone afnamesysteem Beveiliging van het standalone afnamesysteem Synchronisatie en invoeren van kandidaten en afnameplanningen Standalone afname Synchronisatie en data retour na de afname Instructies en tips voor de uitvoering van de Systeemcheck Algemeen Doel en randvoorwaarden Analyse en problemen tijdens de systeemcheck FT aantal is lager dan verwacht ExamenTester MBO is traag Toetsvoortgang kan niet worden opgeslagen Analyse en metingen verrichten op uw infrastructuur Tot slot Meting aantal FT computers via Cito Portal September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

4 7.1 Inleiding Inzien aantal FT computers op Cito Portal Meting aantal FT computers Opschonen en archiveren van gegevens in ExamenTester MBO Inleiding Hoe om te gaan met gegevens van ExamenTester MBO bij de voorbereiding? Hoe om te gaan met gegevens van ExamenTester MBO 2.11 tijdens de afnameperiode? Hoe om te gaan met gegevens van ExamenTester MBO na een afnameperiode? September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

5 Servicedocument ExamenTester MBO Inleiding Dit servicedocument is een handreiking van Cito voor onderwijsinstellingen ten behoeve van het digitaal examineren binnen de COE. Om digitaal te kunnen examineren met ExamenTester MBO moeten onderwijsinstellingen hun ICT infrastructuur gereed maken. Naar aanleiding van vragen van onderwijsinstellingen tijdens pilots en een analyse van meldingen bij de ICT examenhelpdesk is hiervoor een extra toelichting ontwikkeld met de volgende onderwerpen: informatie over de grenzen van ExamenTester MBO 2.11 installatiescenario s van ExamenTester MBO 2.11 en het gebruik van portal accounts gebruik van Cito Portal verschillende manieren van afname heldere instructies en tips voor de uitvoering van de systeemcheck en final check meting aantal FT computers via Cito Portal opschonen en archiveren van gegevens in ExamenTester MBO 2.11 In de volgende hoofdstukken vindt u meer informatie over deze onderwerpen. Het is van belang de diverse ICT specialismen binnen uw onderwijsinstelling bij elkaar te brengen voor het afstemmen van informatie. Meer informatie over de gang van zaken bij de afname van de (pilot)examens Nederlandse taal en rekenen tijdens het cursusjaar vindt u op September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

6 2 Informatie over de grenzen van ExamenTester MBO Algemeen Door de opschaling binnen de pilot COE blijkt ExamenTester MBO een beperking te hebben in het aantal leerlingen dat binnen ExamenTester MBO geregistreerd en geïmporteerd kan worden. Deze beperking geldt per LocalServer installatie, ofwel per portal account. ExamenTester MBO 2.11 is uitvoerig getest. Daaruit blijkt dat een grens als richtlijn gesteld kan worden van maximaal 2500 tot 3000 leerlingen, bij het handhaven van de minimale systeemeisen. Dit maximum is in die zin variabel en afhankelijk van de combinatie van ExamenTester MBO met uw infrastructuur. Indien ExamenTester MBO binnen uw ICT infrastructuur goed presteert, kan de grens van het maximaal aantal leerlingen wellicht hoger liggen. Om die reden is het van belang dit goed te testen tijdens een systeemcheck (zie voor meer informatie hierover hoofdstuk 6 Instructies en tips voor de uitvoering van de Systeemcheck. Bij het overschrijden van het maximum aantal leerlingen kunt u last ondervinden bij de volgende acties: bij het importeren van teveel leerlingen verschijnen foutmeldingen het synchroniseren bij het opstarten en afsluiten van TestManager duurt heel lang (bijvoorbeeld langer dan 10 minuten) het openen van het leerlingenoverzicht binnen TestManager duurt lang het verwijderen van leerlingen binnen TestManager duurt lang 2.2 Bepalen van het aantal leerlingen Om het maximaal aantal te importeren leerlingen binnen ExamenTester MBO te bepalen, is het van belang alleen die leerlingen te importeren die daadwerkelijk een examen moeten afnemen. Voorkom het importeren van overbodige leerlingen! Wij raden u daarom aan de examenleerlingen (kandidaten) vroegtijdig te importeren via TestManager en te bepalen wat voor uw locatie mogelijk is per LocalServer installatie (ofwel per portal account). Als blijkt dat ExamenTester MBO problemen vertoont zoals hierboven beschreven, dan kunt u het volgende doen: schakel tijdelijk Internet Toegestaan uit binnen de LocalServer Agent om TestManager in ieder geval snel op te kunnen starten verwijder overbodige leerlingen, zie paragraaf 2.3 Leerlingen verwijderen vergeet hierna niet om Internet Toegestaan weer binnen de LocalServer Agent in te schakelen om de synchronisatie met de GlobalServer van Cito weer tot stand te brengen! Meer informatie over het instellen van de LocalServer vindt u in paragraaf LocalServer configureren van de Installatiehandleiding voor de systeembeheerder. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

7 Bekijkt u hoeveel leerlingen zonder problemen ingevoerd kunnen worden zodat ExamenTester MBO goed functioneert. Als blijkt dat u tegen een beperking aan loopt, kunt u contact opnemen met de ICT Examenhelpdesk. Tevens kunt u bepalenn of u meer portal accounts nodig heeft. Meer informatie hieroverr vindt u in hoofdstuk 3 Installatiescenario s en het gebruik van portal accounts. Let op: elk portal account heeft een aparte LocalServer en dus serverr nodig. 2.3 Leerlingen verwijderen Leerlingen kunt u verwijderen door de volgende stappen te doorlopen: U kunt één of meer leerlingen, die eerder zijnn toegevoegd aan de afnameplanning, verwijderen als zeker is dat zij geen examen gaan maken en niet de status bezig of afgebroken hebben. Selecteer één of meer leerlingen die u wiltt verwijderen in het venster Details Afnameplanning. Met de SHIFT of CTRL toets is het mogelijk verschillendee leerlingen tegelijkertijd uit de lijst te selecteren. Klik op Leerlingenn Verwijderen in het linkerdeel van het venster omm een geselecteerde leerling uit de lijst te verwijderen (of gebruik de <delete> > toets). De volgende melding om het verwijderen vann de leerling(en) te bevestigen, verschijnt: Klik op Ja. De leerlingen worden uit de lijst verwijderd. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO / /31

8 3 Installatiescenario s en het gebruik van portal accounts 3.1 Algemeen Bij de uitrol van ExamenTester MBO 2.11 zijn er meerdere installatiescenario s mogelijk. De volgende installatiescenario s zijn tot nu toe te onderkennen voor een MBO instelling: 1. Per locatie één portal account 2. Per locatie meerdere portal accounts 3. Eén portal account voor meerdere locaties Een MBO instelling kan bestaan uit meerdere locaties die in meer of mindere mate onafhankelijk van elkaar opereren. De MBO instellingen kunnen zelf kiezen welk installatiescenario het beste bij hun situatie past. Meer informatie hierover kunt u vinden op Afhankelijk van het installatiescenario en het aantal locaties van een onderwijsinstelling kan het voorkomen dat de instelling extra portal accounts moet aanvragen via de contactpersoon van de instelling. Er kunnen naast organisatorische ook logistieke of technische redenen (bijvoorbeeld op het gebied van de performance) zijn om te kiezen voor meerdere portal accounts. Een portal account betekent dus een gescheiden systeem waarin de kandidaten geregistreerd worden en waarin de resultaten opgeslagen worden. Let op: Houdt u bij het bepalen van het aantal portal accounts rekening met de beperking van ExamenTester MBO 2.11 zoals beschreven staat in hoofdstuk 2 Informatie over de grenzen van ExamenTester MBO 2.11 Let op: Bij gebruik van meerdere TestManagers binnen één portal account, moet worden voorkomen dat deze gelijktijdig worden gebruikt voor het beheer van dezelfde gegevens. In de volgende paragrafen worden de drie opties nader toegelicht. 3.2 Per locatie één portal account De optie om per locatie één portal account in te zetten, is het meest logische scenario. Ook als een onderwijsinstelling meerdere locaties heeft, kan voor deze oplossing gekozen worden door per locatie een portal account aan te vragen via de contactpersoon. In dit scenario installeert de onderwijsinstelling de LocalServer op een server van de betreffende locatie. Binnen hetzelfde netwerk van deze locatie wordt daarna: TestManager geïnstalleerd en TestCenter geïnstalleerd op alle betreffende afnamecomputers Let op: Indien er sprake is van de beperking van het maximaal aantal leerlingen, afhankelijk van de combinatie van ExamenTester MBO met uw infrastructuur, moet u overwegen een extra portal account aan te vragen via de contactpersoon, zie voor meer informatie hierover hoofdstuk 2 Informatie over de grenzen van ExamenTester MBO September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

9 3.3 Per locatie meerdere portal accounts De optie om per locatie meerdere portal accounts in te zetten, kan als scenario gekozen worden in de volgende situaties: 1. U loopt tegen een beperking aan van het maximaal werkbaar aantal leerlingen in TestManager (zie hoofdstuk 2Informatie over de grenzen van ExamenTester MBO 2.11). 2. U wilt binnen de locatie een bepaalde mate van zelfstandigheid toekennen in de planning en uitvoering van de digitale examinering. Een belangrijk gevolg van de keuze voor meerdere portal accounts is het gescheiden beheer van de gegevens (studenten, toetsleiders, afnameplanningen, etc.). In dit scenario installeert de instelling per portal account een LocalServer op een aparte server van de locatie. Binnen hetzelfde netwerk van deze locatie wordt daarna: TestManager geïnstalleerd en TestCenter geïnstalleerd op de betreffende afnamecomputers De gegevens worden per LocalServer gescheiden opgeslagen in de betreffende datamap. Per portal account kunnen de bijbehorende gegevens worden ingezien en beheerd via TestManager. Houdt u bij deze optie rekening met: U kunt met ExamenTester MBO 2.11 één LocalServer installeren op één server U kunt met ExamenTester MBO 2.11 één TestCenter installeren op één afnamecomputer gerelateerd aan de LocalServer (portal account) U kunt met ExamenTester MBO 2.110B één TestManager installeren op één computer gerelateerd aan de LocalServer (portal account) Er zijn wel technische mogelijkheden meerdere installaties naast elkaar te zetten, denk hierbij bijvoorbeeld aan een virtuele server waardoor op één fysieke server wel meerdere LocalServers geïnstalleerd kunnen worden. Via scripting zou het mogelijk moeten zijn om meerdere TestCenter installaties naast elkaar te zetten, maar daar zijn risico s aan verbonden waarbij veel ICTdeskundigheid nodig is. Dit wordt door Cito niet ondersteund en raden wij daarom af. Samenvatting Deze optie kan gekozen worden als er sprake is van een gescheiden omgeving: een aparte LocalServer met apart daaraan verbonden afnamecomputers. Als deze optie gekozen wordt, zullen ook de resultaten per portal account verwerkt en gerapporteerd worden. Per locatie gebruikt u in dit scenario meerdere portal accounts. Bepaal daarom secuur welk portal account u voor welk deel binnen uw locatie inzet. Centraal beheer is in dit scenario lastiger. Zo is het niet mogelijk om verschillende versies van ExamenTester MBO 2.11 op één computer te installeren. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

10 3.4 Eén portal account voor meerdere locaties Bij dit scenario, waarbij uitgegaan wordt van één portal account, zijn twee opties mogelijk: installatie van één LocalServer installatie van meerdere LocalServers Installatie van één LocalServer In dit scenario installeert de instelling de LocalServer op een centrale server. Binnen hetzelfde netwerk van een locatie wordt daarna: TestManager geïnstalleerd en TestCenter geïnstalleerd op alle betreffende afnamecomputers Gegevens van de verschillende locaties staan bij elkaar in één datamap op de centrale server en zijn benaderbaar via de LocalServer. De gegevens kunnen centraal beheerd worden vanuit TestManager. Als TestManager geïnstalleerd is op meerdere locaties (binnen hetzelfde netwerk), kunnen de gegevens ook op deze locaties worden beheerd. In dat geval kunnen de locaties niet alleen hun eigen gegevens zien, maar ook die van elkaar. Geadviseerd wordt om TestManager tijdens een afname niet te gebruiken en af te sluiten. U dient binnen uw instelling daarom goede afspraken met elkaar te maken over het gebruik van TestManager. Een oplossing hiervoor kan zijn om TestManager centraal op één computer te installeren en centraal te gebruiken Installatie van meerdere LocalServers In dit scenario installeert de instelling ExamenTester MBO 2.11 op elke locatie met hetzelfde portal account, omdat elke locatie een eigen netwerk heeft en toch de gegevens van alle locaties zichtbaar wil hebben in TestManager. Dit betekent dat per locatie een LocalServer geïnstalleerd wordt, allen geconfigureerd met hetzelfde portal account. Per locatie wordt daarna: TestManager geïnstalleerd en TestCenter geïnstalleerd op alle betreffende afnamecomputers Gegevens van de verschillende locaties worden opgeslagen in de datamap van de betreffende LocalServer. Bij het synchroniseren, bijvoorbeeld bij het opstarten en afsluiten van TestManager, worden de gegevens van de LocalServer met de GlobalServer van Cito gesynchroniseerd. Nadat u op een locatie synchroniseert met TestManager zullen de gegevens van die locatie en de gegevens van alle andere locaties die gesynchroniseerd zijn zichtbaar worden in TestManager. 3.5 Standalone afname Voor kandidaten die door zwaarwegende omstandigheden niet naar de onderwijsinstelling kunnen komen, kunt u ervoor kiezen een standalone afname te realiseren. Een standalone afname is een afname op bijvoorbeeld een laptop die niet verbonden is met het netwerk van uw instelling. Bij terugkomst in de onderwijsinstelling kunnen de gegevens gesynchroniseerd worden met de GlobalServer van Cito. Na synchronisatie van TestManager die wel binnen uw instelling staat, zullen de gegevens zichtbaar worden. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

11 3.6 Procedure aanvraag extra portal accounts 1. De aanvraag van extra portal accounts en opgave van de daarbij behorende portal accountbeheerders gebeurt door de contactpersoon via een e mail aan: coe@cito.nl. 2. Vermeld u bij de aanvraag: a. BRIN nummer b. NAW gegevens van uw instelling c. locatie(s) waarvoor de portal account(s) worden aangevraagd d. naam en e mailadres van de bijbehorende portal accountbeheerder(s) 3. Er wordt een ontvangstbevestiging naar de contactpersoon verstuurd met informatie over de verdere afhandeling. 4. Uiterlijk vijf werkdagen na de aanvraag ontvangt de portal accountbeheerder een aangetekende brief met de accountgegevens. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

12 4 Gebruik van Cito Portal 4.1 Inleiding De ExamenTester MBO software, de examenpackages Nederlandse taal en rekenen en de documentatie worden gedistribueerd via Cito Portal. Cito Portal is een beveiligd internetportaal van Cito, die alleen toegankelijk is via een loginprocedure voor geautoriseerde gebruikers. Via Cito Portal kunt u de volgende onderverdeling terugvinden: Downloads (ExamenTester MBO, packages e.d.) FT aantallen Voorbeeldexamens Testreporter Standalone CRM rekenmachine Documentatie (handleidingen en relevante documenten) 4.2 Procedureel Aan de portal accountbeheerder wordt een Cito Portal account toegekend. Voor elk portal account wordt een brief verstuurd aan elke bij Cito geregistreerde portal accountbeheerder. Met de volgende link kunt u uw Cito Portal account activeren: Nadat u bent ingelogd met onderstaande activeringsgegevens, controleert u de ingevulde persoonsgegevens en het e mailadres. Tevens kiest u een nieuwe gebruikersnaam en een nieuw wachtwoord. Daarna ontvangt u binnen enkele minuten een e mail waarmee u uw account kunt activeren. Na het activeren van uw account kunt u inloggen op Cito Portal met de door u gekozen inloggegevens. Opmerking: De instellingsnaam van Cito Portal wordt door DUO beheerd. Deze naam kan dus afwijken van de door u opgegeven instellingsnaam Inloggen op Cito Portal Ga naar > kies Portal Het beginscherm van Cito Portal verschijnt: Log in met de aan u verstrekte inloggegevens. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

13 Let op: Bent u uw gebruikersnaam en/of wachtwoord kwijt, vraag dan via e mail nieuwe gegevens aan. Ga hiervoor naar de link rechts op dezee pagina. U bent nu ingelogd op Cito Portal van MBO COE Taal en Rekenen. Door op het menu MBO COE Taal en Rekenen te klikken, verkrijgt u meer informatie en verschijnen de submenu s: Downloads FT aantallen Voorbeeldexamens Testreporter Standalone CRM rekenmachine Documentatiee Onder de hierboven genoemde submenu s s vindt u de benodigde informatie. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

14 5 Verschillende manieren van afname 5.1 Inleiding Binnen de mbo instellingen zijn er naast het reguliere afnamesysteem ook andere manieren van afname mogelijk. De volgende manieren van afname worden in dit hoofdstuk beschreven: 1. Uitbesteding van afname bij een andere instelling met gebruik van eigen portal account Indien u als instelling afnames bij een andere instelling wilt uitvoeren. Zolang met ExamenTester MBO gewerkt wordt, moet bij de afname gebruik worden gemaakt van het portal account dat op naam staat van de diplomerende instelling. 2. Een standalone afname Een standalone afname die toegepast kan worden voor kandidaten die door zwaarwegende omstandigheden niet naar de onderwijsinstelling kunnen komen. In de volgende paragrafen worden deze verschillende manieren van afname nader toegelicht op technisch vlak. Steunpunt heeft in samenwerking met CvTE, Cito en sambo ICT een handreiking beschikbaar gesteld die aandachtspunten beschrijft op organisatorisch en procedureel gebied bij het werken met bovengenoemde manieren van afname. Meer informatie kunt u hierover vinden op Uitbesteding van afnames bij een andere instelling met gebruik van eigen portal account Zolang met ExamenTester MBO gewerkt wordt, moet bij de afname gebruik worden gemaakt van het portal account dat op naam staat van de diplomerende instelling. Indien u afnames wilt uitbesteden bij een andere instelling, blijft u als instelling verantwoordelijk voor de examinering en zult u als portal accountbeheerder de afnameresultaten van uw eigen kandidaten direct van Cito ontvangen. De instelling die afnames faciliteert, zal technisch en procedureel een aantal zaken met u moeten realiseren en afstemmen. Voor deze manier van afname dient de instelling die afnames faciliteert rekening te houden met de technische inrichting en de mogelijkheden en beperkingen van ExamenTester MBO. Hiervoor kan de faciliterende instelling kiezen om: een aparte omgeving (locatie) voor uw instelling in te richten of gebruik te maken van meerdere portal accounts per locatie. Zie voor meer informatie van de laatste optie paragraaf 3.3 Per locatie meerdere portal accounts. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

15 5.3 Standalone afname Een standalone afname is een afname op bijvoorbeeld een laptop diee niet verbonden is met het netwerk van uw instelling. Na een standalone afname kunnen de gegevens van het standalone afnamesysteem (laptop) gesynchroniseerd worden met de GlobalServer van Cito. Voor het installeren van een standalone afnamesysteem is het aan tee raden dit hoofdstuk met uw ICT deskundige door te nemen en de processen goed met elkaar af te stemmen Architectuurr ExamenTester MBO wat betreft het standalone afnamesysteem De afbeelding hieronder geeft de architectuur weer van de onderwijsinstelling, het standalone afnamesysteem en de communicatie met dee GlobalServer: Om de architectuur goed te begrijpen, zijn dee volgende basisbegripp en van ExamenTester MBO van belang: TestManager TestCenter TestManager is de module die de toetsleider gebruikt om examens te plannen, om leerlingenn en docentenn toegang te geven tot dezee examens, enn om afnameresultaten in te zien en te versturen. TestManager communiceert met de LocalServer. TestCenter is de module die de leerlingen gebruiken om een examen te maken. TestCenter communiceert met de LocalServer. Bij afnames is dee beveiligde data van ExamenTester MBO alleen te benaderen via de LocalServer. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

16 GlobalServer LocalServer LocalAgent Datamap ToetsNet portal account Synchronisatie Data retour De GlobalServer staat bij Cito. Via een beveiligde internetverbinding vindt gegevensuitwisseling plaats met de servers van onderwijsinstellingen waarop de LocalServer is geïnstalleerd. Deze module bestaat uit twee onderdelen: het programma LocalAgent en de Datamap. De LocalServer communiceert met TestManager, TestCenter en de GlobalServer. De LocalAgent (ook wel LocalServer Service genoemd) is een onderdeel van de LocalServer. Deze Windowsservice regelt het dataverkeer en de dataopslag in het netwerk van de onderwijsinstelling. De Datamap van de LocalServer bevat alle gegevens van de examens van de onderwijsinstellingen in versleutelde vorm. Deze gegevens hebben onder andere betrekking op afnameplanningen, toetsleiders, antwoorden en scores van leerlingen. Het dataverkeer van en naar de Datamap loopt via de LocalServer (LocalAgent). Het ToetsNet portal account is een account dat toegewezen is door Cito aan de instelling. Het ToetsNet portal account moet bij de installatie van de LocalServer ingevoerd worden in de LocalAgent. Tijdens synchronisatie worden de gegevens uitgewisseld tussen de LocalServer en de GlobalServer bij Cito. Synchronisatie wordt onder andere automatisch uitgevoerd bij het opstarten en afsluiten van TestManager en er kan apart opdracht voor gegeven worden binnen TestManager en de LocalServer. Bij data retour worden de afnameresultaten van de onderwijsinstelling via een beveiligde internetverbinding naar de Global Server (Cito) gestuurd. De gegevens worden daarmee opgeslagen in een centrale database. Data retour kan via TestManager worden uitgevoerd. Om een standalone afname mogelijk te maken, dient naast TestCenter en TestManager de LocalServer en de datamap op dezelfde computer (laptop) geïnstalleerd te zijn. Bij een standalone afnamesysteem is het de bedoeling om hetzelfde ToetsNet portal account te gebruiken als die gebruikt wordt voor de betreffende onderwijsinstelling waar uiteindelijk alle data centraal staat. Op die manier is het mogelijk om vóór en na een afname data te synchroniseren via een beveiligde internetverbinding met de Global Server (Cito), waardoor ExamenTester data uitgewisseld kan worden tussen het standalone afnamesysteem en de onderwijsinstelling (zie ook paragraaf 5.3.4). Uiteindelijk kunnen afnames per data retour verstuurd worden naar Cito. In de volgende paragrafen kunt u meer informatie vinden over de voorbereiding, installatie en configuratie, beveiliging, planning en afname Voorbereiding, installatie en configuratie standalone afnamesysteem Om standalone afnames tot stand te kunnen brengen, dient u in het bezit te zijn van: een standalone afnamesysteem (die voldoet aan de minimale systeemeisen) een ToetsNet Portal account (behorend bij de juiste instelling) ExamenTester MBO 2.11 software benodigde packages (toetsen) September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

17 Voor het installeren en configureren dient u de volgendee stappen te doorlopen op het standalone afnamesysteem (laptop): 1. de laptop verbinden mett internet 2. de LocalServer installeren 3. de LocalServer configureren 4. de ClientSetup s aanmaken 5. TestCenter installeren 6. TestManager installeren 7. TestManager starten 8. packages installeren 9. TestManager afsluiten 10. de verbinding met internet verbreken (invoerenn van juiste ToetsNet T portal) (TestCenterSetup.exe) (TestManagerSetup.exe) (als supervisor of examensecretaris) Beveiliging van het standalone afnamesysteem Omdat in de datamap van de LocalServer de packages (toetsen) worden opgeslagen, is het belangrijk het standalone afnamesysteem goed te beveiligen en zorg te dragen dat het standalone afnamesysteem niet onbeheerd blijft. De instelling is zelf verantwoordelijk dat de data en packages beschermd zijn. Bij deze afnamemodus is onverkort van kracht wat vermeld v staat in het protocol van afname (opgesteld door CvTE) met betrekking tot de geheimhouding) Hieronder wordt uitgelegd op welke manieren u de laptop extra kunt beveiligen Beveiliging van de LocalServer datamapp Binnen ExamenTester wordt de datamap vann de LocalServer benaderd via een LocalServer service (Windowsservice). De LocalServe wordt automatisch gestart onder het h lokale systeemaccount. U kunt extra beveiliging aanbrengen door dee datamap van de LocalServer op het t standalone afnamesysteem af te schermen met een special administratoraccount. Het gebruikersaccount waaronder de LocalServer wordt gestart, pastt u als volgt aan: klik op Start > Uitvoeren > Services.msc vraag de eigenschappen op van LocalServe ExamenTester MBO 2.11 kies het tabblad Aanmelden: September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

18 selecteer de optie This account (in een Nederlandse versie heet dit: 'Dit account') vul het systeemaccount (administrator) in dat voldoende rechten heeft om de service te mogen uitvoeren en toegang heeft tot de datamap van de LocalServer en bevestig de instelling. Maak voor de kandidaat en examensecretaris een apart systeemaccount aan die geen toegang heeft tot de datamap van de LocalServer op het standalone afnamesysteem (laptop). Zodra de kandidaat/examensecretaris inlogt op het standalone afnamesysteem, zal deze de datamap van de LocalServer niet direct kunnen benaderen en wordt de communicatie alleen mogelijk via LocalServer (service) Beveiliging van het standalone afnamesysteem (laptop) Het inloggen op het standalone afnamesysteem zelf kunt u ook extra beveiligen. Een extra optie kan zijn om een power on wachtwoord in de BIOS van het standalone afnamesysteem in te stellen. Als het standalone afnamesysteem aangezet wordt, dan moet direct een wachtwoord ingevoerd worden voordat het systeem kan opstarten. Uiteraard dient u na te gaan of de mogelijke systeemaccounts voldoen aan bepaalde veiligheidscriteria, zoals het gebruik van sterke wachtwoorden. Na het installeren en configureren van het standalone afnamesysteem en het in acht nemen van de beveiliging, bent u in staat het standalone afnamesysteem te gaan gebruiken. Let op: zorg er uiteraard ook voor dat het toetsleiders account van ExamenTester ook beveiligd is met een sterk wachtwoord omdat TestManager geïnstalleerd staat op het standalone afnamesysteem Synchronisatie en invoeren van kandidaten en afnameplanningen Het invoeren van kandidaten en afnameplanningen kan via TestManager binnen de onderwijsinstelling en/of via TestManager op het standalone afnamesysteem. Raadpleeg voor meer informatie over het gebruik van TestManager de Gebruikershandleiding toetsleider ExamenTester MBO Let op: belangrijk om te weten is dat ExamenTester de ExamenTester data synchroniseert via de LocalServer met de GlobalServer, zie paragraaf Architectuur ExamenTester MBO wat betreft het standalone afnamesysteem. De LocalServer communiceert met de GlobalServer op basis van het zogenaamde ToetsNet portal account. Dit betekent dat alle gegevens die aangemaakt of gewijzigd worden in TestManager, vanaf een onderwijsinstelling of standalone afnamesysteem, gesynchroniseerd worden met de gegevens die in de GlobalServer aanwezig zijn. Voorbeeld: Onderwijsinstelling met ToetsNet Portal account X TestManager wordt opgestart (automatisch wordt dan de data gesynchroniseerd). Een kandidaat A wordt aangemaakt vanuit TestManager (op de onderwijsinstelling). Bij het synchroniseren via TestManager wordt de data gesynchroniseerd met de GlobalServer en staat de informatie van kandidaat A op de GlobalServer. Standalone afnamesysteem met ToetsNet Portal account X Het standalone afnamesysteem (laptop) wordt verbonden met internet. TestManager wordt opgestart (automatisch wordt dan de data gesynchroniseerd). In TestManager is kandidaat A zichtbaar in het standalone afnamesysteem. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

19 In dit voorbeeld wordt een kandidaat (leerling) als voorbeeld gebruikt, maar dit principe van synchronisatie werkt ook voor toetsleiders, groepen, categorieën, afnameplanningen en resultaten. Of het aanmaken/wijzigen van kandidaten en afnameplanningen centraal vanaf de onderwijsinstelling wordt gedaan of vanaf het standalone afnamesysteem maakt daardoor niet uit. Let op: alle wijzigingen worden centraal bijgehouden in de GlobalServer en met synchronisatie lokaal (via de LocalServer) gesynchroniseerd. Het aanmaken, wijzigen en/of verwijderen van gegevens binnen het ene systeem wordt na synchronisatie met de GlobalServer ook doorgevoerd binnen het andere systeem Standalone afname TestCenter maakt geen gebruik van een internetverbinding en communiceert alleen met de LocalServer. Zodra alle gegevens door synchronisatie met TestManager lokaal opgeslagen en de packages geïnstalleerd zijn, kan een standalone afname beginnen. Let op: uiteraard dient een standalone afnamesysteem van te voren gecontroleerd te worden op de juiste werking met ExamenTester MBO. Een standalone afnamesysteem dient u daarom te onderwerpen aan een test, bijvoorbeeld zoals u gedaan heeft tijdens de systeemcheck. Zorg ervoor dat het proces goed werkt, zodat een kandidaat ongestoord een toets kan afnemen. De voorwaarden om een afname te starten op een standalone afnamesysteem zijn: het standalone afnamesysteem is geïnstalleerd en geconfigureerd zoals is beschreven in paragraaf Voorbereiding, installatie en configuratie standalone afnamesysteem het standalone afnamesysteem voldoet aan de beveiliging zoals is beschreven in paragraaf Beveiliging van het standalone afnamesysteem het standalone afnamesysteem is gesynchroniseerd, middels een tijdelijke verbinding met het internet de betreffende package(s)/toets(en) zijn geïnstalleerd op het standalone afnamesysteem de kandidaat (leerling) is aangemaakt en zichtbaar op het standalone afnamesysteem de afnameplanning is ingepland ( Geplande Afname ) of u start een Niet geplande Afname vanuit TestCenter. Bij een Niet geplande Afname komt de geselecteerde kandidaat apart in een nieuwe afnameplanning. Als aan de voorwaarden is voldaan, is het standalone afnamesysteem zonder verbinding met internet gereed voor afname. Start TestCenter op het standalone afnamesysteem en start de gewenste afname. Voor informatie voor het inplannen en het afnemen van examens raadpleeg de Gebruikershandleiding toetsleider ExamenTester MBO Synchronisatie en data retour na de afname Als de afname op het standalone afnamesysteem is afgerond dient het resultaat gesynchroniseerd te worden met de GlobalServer. Daarvoor dient het standalone afnamesysteem na de afname verbonden te worden met het internet. Bij het starten van TestManager zal de data automatisch gesynchroniseerd worden met de GlobalServer. Als hierna de data binnen de onderwijsinstelling gesynchroniseerd worden, zal de afname ook zichtbaar zijn in TestManager van de onderwijsinstelling. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

20 6 Instructies en tips voor de uitvoering van de Systeemcheck 6.1 Algemeen Voordat een onderwijsinstelling examens mag afnemen met ExamenTester MBO, moet eerst een Systeemcheck worden uitgevoerd. Naar aanleiding van vragen van onderwijsinstellingen en een analyse van meldingen bij de ICTexamenhelpdesk is een extra toelichting ontwikkeld op de systeemcheck in de vorm van dit servicedocument. Na installatie van ExamenTester MBO is het van belang dat er een systeemcheck wordt uitgevoerd en dat kort voor de afname van de pilotexamens een zogenaamde Final Check wordt gedaan. Voor een controle op een juiste werking van ExamenTester MBO op de computers die bij de afname gebruikt zullen worden, is het noodzakelijk dat er een zogenoemde systeemcheck wordt uitgevoerd. Met de systeemcheck wordt de onderwijsinstelling in staat gesteld binnen de eigen ICTinfrastructuur te onderzoeken met hoeveel computers tegelijk een digitale afname met ExamenTester MBO succesvol uitgevoerd kan worden. Op staat bij het onderwerp Systeemcheck goed beschreven hoe om te gaan met onder andere de systeemcheck. Wij raden u aan de website hierover te raadplegen. 6.2 Doel en randvoorwaarden De systeemcheck dient onder dezelfde omstandigheden en condities als de echte afnames plaats te vinden. Dit houdt in dat gedurende de echte afnames dezelfde ICT infrastructuur gebruikt dient te worden als gebruikt is tijdens de systeemcheck. Gebruik gedurende de systeemcheck minimaal het aantal computers, dat door de kandidaten ook tegelijk gebruikt moet gaan worden tijdens de daadwerkelijke afnames. Bepaal het maximum aantal computers voor afname plus 10% reserve dat tijdens een echte afnamesessie gebruikt gaat worden. Denkt u hierbij ook aan bepaalde afhankelijkheden die mogelijk van invloed kunnen zijn, zoals: afnames vinden plaats op bepaalde dagen en bepaalde tijdstippen afnames vinden plaats verspreid over meerdere lokalen of zelfs locaties een bepaald systeem dat invloed kan hebben op de IT infrastructuur op een bepaalde dag en tijdstip, denk hierbij bijvoorbeeld aan: o een administratief pakket o een back up die draait en die een negatieve invloed kan uitoefenen op de ICTinfrastructuur en dus misschien op afnames meerdere LocalServers worden centraal beheerd voor meerdere locaties. Als meerdere locaties op hetzelfde tijdstip aan de slag gaan, zorg er in dat geval voor dat de belasting binnen de centrale ICT infrastructuur voldoende capaciteit heeft. Let op: door tijdens de systeemcheck rekening te houden met afhankelijkheden die van invloed zouden kunnen zijn tijdens digitale afnames, krijgt u meer inzicht in de werking van ExamenTester MBO in combinatie met uw ICT infrastructuur. Hoe meer overeenkomende situatie(s) met echte afnames kunnen worden nagebootst des te beter. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

21 Let op: het is ook belangrijk de duur van de afname mee te nemen tijdens een systeemcheck. Alleen het inladen van een toets en kort door de toets heen klikken, blijkt niet afdoende te zijn om gegarandeerd te zijn van een goed resultaat. Voor ExamenTester MBO 2.11 is een nieuw FT examen ontwikkeld dat minimaal net zo zwaar is als een examen Nederlandse taal. Desondanks is het advies om tijdens de periode van de systeemcheck, naast het FT examen ook te gaan testen met in ieder geval het grootste voorbeeldexamen. Het Voorbeeldexamen Nederlandse taal 3F dyslexie is het grootste examen wat betreft de omvang van de bestanden dat binnen de ICT infrastructuur wordt gebruikt. Met een FT examen en een voorbeeldexamen kan een echte afname nagebootst worden waardoor ook de duur van een afname beoordeeld kan worden. 6.3 Analyse en problemen tijdens de systeemcheck Door een combinatie van ExamenTester MBO en het soort ICT infrastructuur (configuratie) van uw onderwijsinstelling, kunnen er technisch gezien bepaalde beperkingen zijn. Het is daarom van groot belang dat u op zoek gaat naar een situatie waarbij het afnemen van digitale afnames zonder problemen verloopt. Dit zou kunnen betekenen dat u met meer of misschien met minder (in geval van beperkingen) afnamecomputers succes boekt. Let op: het is niet verantwoord een groter aantal computers in te zetten in één examenzitting dan het aantal dat Cito terugkoppelt in de laatste meting die voorafgaat aan de afname. Als er aanpassingen in het netwerk, server of op de afnamecomputers worden doorgevoerd moet de onderwijsinstelling nogmaals een systeemcheck organiseren om ExamenTester MBO binnen uw ICTinfrastructuur te testen. Uiteraard moet de systeemcheck uiteindelijk zonder onregelmatigheden verlopen. Wanneer de systeemcheck niet het gewenste resultaat oplevert, moeten tijdig maatregelen worden getroffen. Op staat in een stappenplan toegelicht hoe u dan kunt handelen. Zoek op onderwerp Systeemcheck. In de volgende sub paragrafen wordt een aantal probleemsituaties nader toegelicht met een oplossing die u mogelijk kan helpen FT aantal is lager dan verwacht Als het aantal door Cito gemeten FT computers lager is dan gewenst, is een mogelijke oorzaak hiervan dat de systeemklokken van de LocalServers en de afnamecomputers niet synchroon lopen. Hierdoor kunnen uiteenlopende starttijden worden geregistreerd. Let op: Zorgt u er daarom altijd voor dat de datum en tijd instellingen van de LocalServer en alle afnamecomputers actueel zijn ingesteld ExamenTester MBO is traag Datamap Tijdens het laden van de toetsen op de afnamecomputers, worden de toetsen opgehaald van de map Data via de LocalServer. Als de datamap op een andere server wordt geplaatst dan waar de LocalServer geïnstalleerd is, zal de LocalServer de bestanden eerst van de datamap van de andere server moeten ophalen alvorens deze van de LocalServer verstuurd kunnen worden naar de afnamecomputers. Dit kan extra netwerkbelasting met zich meebrengen omdat de data twee keer over het netwerk gecommuniceerd moet worden. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

22 Als u tegen performanceproblemen aanloopt, adviseren wij u de datamap op dezelfde server te installeren waarop de LocalServer geïnstalleerd is. Belangrijk is dat de server waarop de datamap zich bevindt, voorzien is van automatische back upvoorzieningen. Virusscanner Het kan zijn dat virusscanners op de LocalServer en/of op de afnamecomputer de communicatie tussen werkstations en LocalServer nadelig beïnvloeden. U kunt zelf overwegen ExamenTester MBO uit te sluiten van een virusscanner. Aanpassen LocalServer Agent Settings In ExamenTester MBO kunnen bij het configureren van de LocalServer de TCP Time out en Buffersize worden aangepast. Via de LocalServer Agent Settings zijn de standaardinstellingen te wijzigen. De standaardwaarde voor de TCP Timeout is 5 seconden en de standaardwaarde voor de TCP Buffer is 8192 bytes. In het algemeen zullen deze standaardwaarden voor de TCP Timeout en de TCP Buffer voldoen. Bij bijvoorbeeld wireless netwerken en/of knelpunten binnen uw infrastructuur kan het zijn dat een hogere TCP Timeout en TCP Buffer waarde leidt tot een betere performance. Let op: indien u deze waarde heeft aangepast dient u te controleren of ExamenTester MBO goed functioneert binnen uw ICT infrastructuur. Wij adviseren u daarom deze waarde vast te stellen tijdens de systeemcheck en daarna deze configuratie zo te behouden Toetsvoortgang kan niet worden opgeslagen De melding Toetsvoortgang kan niet worden opgeslagen treedt op als de tussentijdse antwoorden van de kandidaat tijdelijk niet gecommuniceerd kunnen worden naar de LocalServer door een verstoring in de communicatie tussen de afnamecomputer en LocalServer. De antwoorden van de kandidaat gaan niet verloren. Door op OK te klikken verdwijnt de melding en blijft de kandidaat in dezelfde vraag. De kandidaat kan hierna gewoon verder Analyse en metingen verrichten op uw infrastructuur Om problemen op te sporen kunt u mogelijk netwerk en serverbelasting metingen laten verrichten door uw ICT specialist(en) tijdens het testen met ExamenTester MBO. ExamenTester MBO is een server client applicatie. Voor ExamenTester MBO betekent dit dat de clients via het netwerk communiceren via de LocalServer (Windowsservice). Alleen de LocalServer heeft toegang tot de datamap waar alle gegevens worden opgeslagen. ExamenTester MBO communiceert via het tcp/ip protocol en een poortnummer om de LocalServer te kunnen benaderen. Uw ICT specialist kan bijvoorbeeld metingen verrichten op: Server (LocalServer) processorsnelheid (CPU), geheugengebruik, diskruimte, netwerkverkeer, enzovoort Netwerk Switches (instellingen en foutmeldingen), bedrading, enzovoort Afnamecomputers processorsnelheid (CPU), geheugengebruik, diskruimte, netwerkverkeer, enzovoort September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

23 6.4 Tot slot Wij verzoeken u de systeemcheck te beschouwen als een periode van echte afname waarvoor u de ICT examenhelpdesk ook zou bellen tijdens de echte afname. Een (ver)storing tijdens afnames bij de systeemcheck kan ook tijdens echte afnames optreden. Tijdens de systeemcheck kunnen de systeembeheerder en de toetsleider de hulp inroepen van de ICT examenhelpdesk van Cito. Probeert u zo goed mogelijk vast te leggen welke acties er ondernomen worden en welke acties een bepaald gevolg hebben. Hoe beter u de stappen kunt vastleggen des te beter de ICT examenhelpdesk uw melding(en) kan analyseren. Wij wensen u veel succes met de systeemcheck en het verloop van het digitaal examineren. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

24 7 Meting aantal FT computers via Cito Portal 7.1 Inleiding Voordat een onderwijsinstelling examens mag afnemen met ExamenTester MBOO moet eerst een Systeemcheck worden uitgevoerd. Voor een controle op een juiste werking van ExamenTester MBO op de computers die bij de afname gebruikt zullen worden, is het noodzakelijk dat er een zogenoemde systeemchecs ck wordt uitgevoerd. Met de systeemcheck wordt de onderwijsins stelling in staat gesteld binnen de eigen ICT met Examen Tester MBO succesvol uitgevoerd kan worden. Het terugkoppelen van het aantal FT computers naar de instelling worden beschikbaar gesteld via infrastructuur te onderzoeken met hoeveel computers tegelijk een digitale afname Cito Portal. De portal accountbeheerder logtt in op Cito Portal en kan hier het hoogste aantal FT verwerkt en op Cito Portal ververst. computers inzien. Elke nacht worden de FT resultaten van alle data retour r ontvangen FT toetsen 7.2 Inzien aantal FT computers op Citoo Portal Ga naar > kies Portal Het beginscherm van Cito Portal verschijnt: : Log in met de aan u verstrekte inloggegevens Let op: Bent u uw gebruikersnaam en/of wachtwoord kwijt, vraag dan d via e mail nieuwe gegevens aan. Ga hiervoor naarr de link rechts op deze pagina. Nadat u bent ingelogd op Cito Portal van MBO COE Taal en Rekenen verschijnt onderstaand scherm: September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

25 Klik op het menu MBO COE Taal en Rekenen Kies het menu FT aantallen In bovenstaande afbeelding ziet u een voorbeeld van het hoogste aantal FT computers per dag van FT toetsen die door de instelling per data retour aan Cito verzondenn zijn. U ziet alleen gegevens als u data retour aann Cito stuurde. Als er geen enkele FT op de Cit o Portal: Voor uw organisatie zijn geen FT aantallen aanwezig. Toets door de instelling met data retour verstuurd is, verschijnt onderstaande melding September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

26 7.3 Meting aantal FT computers Let op: Er vindt alleen FT terugkoppeling plaats van data retour met de laatste uitgerolde softwareversie (ExamenTester MBO 2.11). Bij de meting hanteert Cito de volgende uitgangspunten: Er wordt uitsluitend gekeken naar FT afnames waarvan de afnameresultaten via de optie Data retour in TestManager naar Cito zijn verzonden. Bij het registreren van het aantal FT computers wordt gemeten wat het maximaal aantal computers is, waarbij binnen een tijdverschil van 10 minuten op de knop Start toets is geklikt. De datum en tijd wordt dus bepaald direct bij het klikken op de knop Start toets. Let er op dat de datum en tijdinstelling van de TestCenter werkstations gelijk staat. Er wordt automatisch gezocht naar het 10 minuten interval waarbij dit aantal FTcomputers het grootst is. Het maakt niet uit of een FT afname in één of meer computerlokalen heeft plaatsgevonden. Het maakt niet uit of FT afnames die op een bepaald moment plaatsvinden deel uitmaken van één of meer afnameplanningen. Elke nacht worden de FT resultaten berekend van alle met data retour ontvangen FT toetsen en op Cito Portal ververst. Alleen het hoogste FT resultaat wordt op Cito Portal per datum weergeven. Zie voor meer informatie over de FT systeemcheck September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

27 8 Opschonen en archiveren van gegevens in ExamenTester MBO Inleiding Per portal account van ExamenTester MBO kan, afhankelijk van de infrastructuur van de instelling, een maximaal aantal leerlingen worden geregistreerd en geïmporteerd. Deze beperking geldt per LocalServer installatie, ofwel per portal account. Vanwege dit maximum kan het noodzakelijk zijn dat een instelling tussen de afnameperiodes in gegevens opschoont in ExamenTester MBO. Tijdens een overgang tussen de afnameperiodes (zie dient u rekening te houden met het maximaal aantal leerlingen en het opschonen van gegevens in ExamenTester MBO. Dit document beschrijft hoe onderwijsinstellingen om moeten gaan met het opschonen van gegevens en bestanden binnen het digitaal examineren voor, na en tijdens de afname van de centraal ontwikkelde examens binnen het mbo. 8.2 Hoe om te gaan met gegevens van ExamenTester MBO bij de voorbereiding? In de voorbereiding van een afnameperiode is het van belang dat de instelling alleen leerlingen importeert die daadwerkelijk examen gaan doen. Stappenplan bij de voorbereiding: 1. Voorkom het importeren van overbodige leerlingen in TestManager. Het advies is eerst overbodige leerlingen uit het importbestand te verwijderen, voordat het leerlingenbestand geïmporteerd wordt. 2. Zorg dat als er toch overbodige leerlingen in TestManager zitten, deze leerlingen worden verwijderd in TestManager. 3. Belangrijk is dat u binnen uw instelling (en dus binnen de infrastructuur van de instelling) ExamenTester MBO met de maximale belasting op de proef heeft gesteld om problemen bij het gebruik van ExamenTester MBO tijdens een afnameperiode te voorkomen. Zie voor meer informatie hoofdstuk 2 Informatie over de grenzen van ExamenTester MBO Verwijder overbodige afnameplanningen, zoals afnameplanningen die niet relevant zijn voor de examens. Dit kunnen ook afnameplanningen zijn van een voorbeeld en/of FT toets die niet meer relevant zijn. 8.3 Hoe om te gaan met gegevens van ExamenTester MBO 2.11 tijdens de afnameperiode? Stappenplan tijdens een afnameperiode 1. Het verwijderen van de afnameplanning met examenresultaten is pas aan de orde als: September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

28 alle afnamen van de afnameplanning met de status afgerond met data retour naar Cito zijn verstuurd, en de afsluitende rapportage ontvangen en verwerkt is binnen uw instelling Let op: zodra examens hebben plaatsgevonden, kunt u een afnameplanning met de functie data retour naar Cito sturen. Het advies is dagelijks data retour uit te voeren van afnameplanningen die nieuwe resultaten bevatten. Als u de afnameplanning verwijdert en geen data retour heeft verstuurd, ontvangt u hiervan geen leerlingrapportage omdat de gegevens definitief verwijderd zijn. Verwijder een afnameplanning met examenresultaten daarom alléén als u zeker weet dat de rapportages ontvangen en verwerkt zijn binnen uw instelling. 2. De afnameplanningen die niet meer in het actieve scherm zichtbaar hoeven te zijn, kunnen met de optie Archiveren verplaatst worden naar een archiefmap in TestManager. Let op: met de optie Archiveren in TestManager worden de afnameplanningen niet fysiek als bestand verwijderd op de LocalServer, maar verplaatst naar de optie archief in TestManager zelf. 3. Verwijder eventueel overbodige afnameplanningen. Bijvoorbeeld een afnameplanning die niet gebruikt wordt of verkeerd is ingepland. Opmerking: de leerlingen die in het afnameplan voorkomen, blijven wel bewaard in TestManager onder optie Leerlingen. 4. Zorg ervoor dat u het maximaal aantal leerlingen dat u bepaald heeft bij de voorbereiding niet overschrijdt. U kunt controleren of overbodige leerlingen verwijderd kunnen worden. Bijvoorbeeld leerlingen die in de huidige afnameperiode geen examen hoeven te doen. September 2014 (versie 1.0) Servicedocument ExamenTester MBO /31

Servicedocument (versie 3) ExamenTester MBO 2.10

Servicedocument (versie 3) ExamenTester MBO 2.10 Servicedocument (versie 3) ExamenTester MBO 2.10 ICT-helpdesk Telefoon rechtstreeks: 026 352 52 52 e-mail ICTBB@cito.nl Stichting Cito Instituut voor Toetsontwikkeling Arnhem (2012) Niets uit dit werk

Nadere informatie

Examineren bij derden Servicedocument betreffende de afname van centrale examens met ExamenTester buiten de eigen mbo-instelling

Examineren bij derden Servicedocument betreffende de afname van centrale examens met ExamenTester buiten de eigen mbo-instelling Examineren bij derden Servicedocument betreffende de afname van centrale examens met ExamenTester buiten de eigen mbo-instelling Dit servicedocument voor het mbo gaat over de procedurele, organisatorische

Nadere informatie

ICT-helpdesk Telefoon rechtstreeks:

ICT-helpdesk Telefoon rechtstreeks: Releasenotes ExamenTester MBO 2.11.14 ICT-helpdesk Telefoon rechtstreeks: 026 352 52 52 e-mail: ICTBB@cito.nl Stichting Cito Instituut voor Toetsontwikkeling Arnhem (2014) Niets uit dit werk mag zonder

Nadere informatie

Verkorte Installatiehandleiding ExamenTester MBO 2.11

Verkorte Installatiehandleiding ExamenTester MBO 2.11 Verkorte Installatiehandleiding ExamenTester MBO 2.11 ExamenTester MBO 2.11.14 Setup.exe Verkorte Installatiehandleiding ExamenTester MBO 2.11 1 1. Inleiding Deze handleiding is bedoeld om de huidige LocalServer

Nadere informatie

Gebruik CRM rekenmachine (versie 1.0) ExamenTester MBO 2.11

Gebruik CRM rekenmachine (versie 1.0) ExamenTester MBO 2.11 Gebruik CRM rekenmachi ExamenTester ine (versie 1.0) MBO 2..11 ICT helpdesk Telefoon rechtstreeks: 026 352 52 52 e mail ICTBB@cito.nl Stichting Cito Instituut voor Toetsontwikkeling Arnhem (2014) Niets

Nadere informatie

Gebruikershandleiding toetsleider. ExamenTester MBO 2.9.8

Gebruikershandleiding toetsleider. ExamenTester MBO 2.9.8 Gebruikershandleiding toetsleider EamenTester MBO 2.9.8 ICThelpdesk Telefoon rechtstreeks: 026 352 52 52 email ICTBB@cito.nl Stichting Cito Instituut voor Toetsontwikkeling Arnhem (2011) Niets uit dit

Nadere informatie

Actuele ontwikkelingen. Netwerkbijeenkomst Contactpersonen COE. Welkom

Actuele ontwikkelingen. Netwerkbijeenkomst Contactpersonen COE. Welkom Actuele ontwikkelingen Netwerkbijeenkomst Contactpersonen COE Welkom 16 april 2013 Programma Actuele ontwikkelingen 13.00 Stand van zaken regelgeving 13.15 Terugblik pilotexamen COE periode 3 en 4 13.30

Nadere informatie

Installatiehandleiding voor de systeembeheerder. ExamenTester 2.11

Installatiehandleiding voor de systeembeheerder. ExamenTester 2.11 Installatiehandleiding voor de systeembeheerder EamenTester 2.11 ICTeamenhelpdesk Het gebruik van EamenTester 2.11 bij de eamens wordt ondersteund door de ICTeamenhelpdesk. Informatie over de bereikbaarheid

Nadere informatie

Handleiding Installatie en Gebruik Privacy- en Verzend Module Stichting Farmaceutische Kengetallen

Handleiding Installatie en Gebruik Privacy- en Verzend Module Stichting Farmaceutische Kengetallen Handleiding Installatie en Gebruik Privacy- en Verzend Module Stichting Farmaceutische Kengetallen Uitgebracht door : ZorgTTP Referentie : Handleiding installatie en gebruik Privacy- en Verzend Module

Nadere informatie

Activiteitenplanning Rekentoets VO 2014

Activiteitenplanning Rekentoets VO 2014 Activiteitenplanning Rekentoets VO 2014 versie 1, september Deze activiteitenplanning is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van het College voor Examens. Leeswijzer Deze activiteitenplanning

Nadere informatie

Handleiding. Opslag Online. voor Windows. Versie februari 2014

Handleiding. Opslag Online. voor Windows. Versie februari 2014 Handleiding Opslag Online voor Windows Versie februari 2014 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding 3 Hoofdstuk 2. Installatie 4 2.1 Systeemeisen 4 2.2 Downloaden van software 4 2.3 Installeren van de software

Nadere informatie

Activiteitenplanning rekentoets VO 2015

Activiteitenplanning rekentoets VO 2015 Activiteitenplanning rekentoets VO 2015 versie 1, oktober 2014 Deze activiteitenplanning is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van het College voor Toetsen en Examens. Leeswijzer Deze activiteitenplanning

Nadere informatie

Handleiding Opslag Online Client voor Windows. Versie maart 2015

Handleiding Opslag Online Client voor Windows. Versie maart 2015 Handleiding Opslag Online Client voor Windows Versie maart 2015 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding 3 Hoofdstuk 2. Installatie 4 2.1 Systeemeisen 4 2.2 Downloaden van de software 4 2.3 Installeren van

Nadere informatie

Gebruikershandleiding docent/corrector. ExamenTester 2.11

Gebruikershandleiding docent/corrector. ExamenTester 2.11 Gebruikershandleiding docent/corrector ExamenTester 2.11 ICT-examenhelpdesk Het gebruik van ExamenTester 2.11 bij de examens wordt ondersteund door de ICT-examenhelpdesk. Informatie over de bereikbaarheid

Nadere informatie

Activiteitenplanning 2014 flexibele en digitale centrale examens algemene vakken BB en KB BB- en KB-flex

Activiteitenplanning 2014 flexibele en digitale centrale examens algemene vakken BB en KB BB- en KB-flex Activiteitenplanning flexibele en digitale centrale examens algemene vakken BB en KB BB- en KB-flex versie 1, september Deze activiteitenplanning is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van het

Nadere informatie

Gebruik CRM rekenmachine (versie 1.0) ExamenTester 2.11

Gebruik CRM rekenmachine (versie 1.0) ExamenTester 2.11 Gebruik CRM rekenmachi ine (versie 1.0) ExamenTester 2..11 ICT helpdesk Telefoon rechtstreeks: 026 352 52 52 e mail: ictexamenhelpdesk@cito.nl Stichting Cito Instituut voor Toetsontwikkeling Arnhem (2015)

Nadere informatie

Activiteitenplanning 2014 flexibele en digitale centrale examens algemene vakken BB en KB BB- en KB-flex

Activiteitenplanning 2014 flexibele en digitale centrale examens algemene vakken BB en KB BB- en KB-flex Activiteitenplanning flexibele en digitale centrale examens algemene vakken BB en KB BB- en KB-flex versie 2, februari Deze activiteitenplanning is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van het

Nadere informatie

Taken verdelen portal Centrale Eindtoets

Taken verdelen portal Centrale Eindtoets Taken verdelen portal Centrale Eindtoets Helpdesk Centrale Eindtoets Het gebruik van de portal Centrale Eindtoets wordt ondersteund door de helpdesk Centrale Eindtoets. Bereikbaar op werkdagen van 8.30-17.00

Nadere informatie

Handleiding Migratie. Bronboek Professional

Handleiding Migratie. Bronboek Professional Handleiding Migratie Bronboek Professional Laatste wijziging: 25/02/2015 Inhoudsopgave Controles en acties vooraf pag. 1 Installatie en configuratie Microsoft SQL met de Bronboek Helpdesk Tool pag. 3 Migratie

Nadere informatie

Leerlingen inschrijven portal Centrale Eindtoets

Leerlingen inschrijven portal Centrale Eindtoets Leerlingen inschrijven portal Centrale Eindtoets Helpdesk Centrale Eindtoets Het gebruik van de portal Centrale Eindtoets wordt ondersteund door de helpdesk Centrale Eindtoets. Bereikbaar op werkdagen

Nadere informatie

versie 1, september 2010 Deze activiteitenplanning is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van het College voor Examens.

versie 1, september 2010 Deze activiteitenplanning is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van het College voor Examens. Activiteitenplanning 2011 flexibele en digitale centrale examens algemene vakken BB (standaard) en KB (alleen pilotscholen) BB flexibel digitaal (standaard) en KB flexibel digitaal (pilot) versie 1, september

Nadere informatie

Taken verdelen portal Centrale Eindtoets

Taken verdelen portal Centrale Eindtoets Taken verdelen portal Centrale Eindtoets Helpdesk Centrale Eindtoets Het gebruik van de portal Centrale Eindtoets wordt ondersteund door de helpdesk Centrale Eindtoets. Bereikbaar op werkdagen van 8.30-17.00

Nadere informatie

INSTALLATIE EXCHANGE CONNECTOR

INSTALLATIE EXCHANGE CONNECTOR HANDLEIDING INSTALLATIE EXCHANGE CONNECTOR INSTALLATIE EXCHANGE CONNECTOR 0 0 HANDLEIDING INSTALLATIE EXCHANGE CONNECTOR INSTALLATIE EXCHANGE CONNECTOR HANDLEIDING datum: 10-08-2018 1 Inleiding... 1 2

Nadere informatie

Installatiehandleiding systeembeheerder. MiniTester 2.11

Installatiehandleiding systeembeheerder. MiniTester 2.11 Installatiehandleiding systeembeheerder MiniTester 2.11 ICT-examenhelpdesk Het gebruik van MiniTester 2.11 bij de examens wordt ondersteund door de ICT-examenhelpdesk. Informatie over de bereikbaarheid

Nadere informatie

Snelle installatiegids voor Symbian

Snelle installatiegids voor Symbian Snelle installatiegids voor Symbian Versie 1.0 Inhoudsopgave 1. WELKOM BIJ MOBIDM... 2 2. INSTALLATIE VAN DE AFARIA VOOR SYMBIAN... 3 2.1. SOFTWARE INSTALLEREN... 3 3. BEVEILIGING... 6 4. NIEUWE APPLICATIES...

Nadere informatie

Functionaliteiten Facet

Functionaliteiten Facet Functionaliteiten Facet Examens afnemen door middel van de computer ontwikkelt zich sterk. Computerexamens worden momenteel afgenomen door middel van ExamenTester. Om digitale afnamemogelijkheden te moderniseren,

Nadere informatie

Handleiding Certificaat RDW

Handleiding Certificaat RDW Handleiding Certificaat RDW Versie: 9.0 Versiedatum: 13 maart 2014 Beheerder: RDW Veendam - R&I-OP-E&T 3 B 0921m Wijzigingen ten opzichte van de vorige versie: - url vermelding naar bestandsuitwisseling

Nadere informatie

Augustus Handleiding Subsidieportaal Uitvoering Van Beleid

Augustus Handleiding Subsidieportaal Uitvoering Van Beleid Augustus 2018 Handleiding Subsidieportaal Uitvoering Van Beleid Augustus 2018 Inhoudsopgave Subsidieportaal Uitvoering Van Beleid... 3 Account aanmaken... 4 Gegevens invullen... 5 Home pagina... 6 Mijn

Nadere informatie

ICT-helpdesk. Telefoon rechtstreeks: 026 352 52 52 e-mail ICTBB@cito.nl

ICT-helpdesk. Telefoon rechtstreeks: 026 352 52 52 e-mail ICTBB@cito.nl Installatiehandleiding voor de systeembeheerder EamenTester MBO 2.9.8 ICThelpdesk Telefoon rechtstreeks: 026 352 52 52 email ICTBB@cito.nl Stichting Cito Instituut voor Toetsontwikkeling Arnhem (2011)

Nadere informatie

Handleiding. Opslag Online. voor Android. Versie februari 2014

Handleiding. Opslag Online. voor Android. Versie februari 2014 Handleiding Opslag Online voor Android Versie februari 2014 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding 3 Hoofdstuk 2. Installatie 4 2.1 Opslag Online downloaden via QR-code 4 2.2 Opslag Online downloaden via

Nadere informatie

Handleiding 4CIS Synchro

Handleiding 4CIS Synchro Zakelijke software s voor verkoop, dienstverlening en administratie Handleiding 4CIS Synchro Optimale ondersteuning van uw frontoffice Optimale communicatie tussen uw frontoffice en backoffice 4CIS InfoBase

Nadere informatie

VOORLICHTINGSBROCHURE. Pilot rekentoets VO voorjaar 2012. vmbo (2F) havo/vwo (3F)

VOORLICHTINGSBROCHURE. Pilot rekentoets VO voorjaar 2012. vmbo (2F) havo/vwo (3F) VOORLICHTINGSBROCHURE Pilot rekentoets VO voorjaar 2012 vmbo (2F) havo/vwo (3F) Versie 1.0, september 2011 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave... 2 2 Inleiding (specifiek pilot rekentoets VO)... 3 3 Activiteiten

Nadere informatie

Handleiding. Opslag Online voor Windows Phone 8. Versie augustus 2014

Handleiding. Opslag Online voor Windows Phone 8. Versie augustus 2014 Handleiding Opslag Online voor Windows Phone 8 Versie augustus 2014 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding 3 Hoofdstuk 2. Installatie 4 2.1 Downloaden van KPN Opslag Online QR Code 4 2.2 Downloaden van KPN

Nadere informatie

Personal Edition. Vodafone Pocket Connect. Verkorte handleiding

Personal Edition. Vodafone Pocket Connect. Verkorte handleiding Personal Edition Verkorte handleiding Vodafone Pocket Connect MB.PC.BR.0609.01 Auteursrechten Oktober 2006 Vodafone Libertel N.V. Uit deze uitgave mag niets worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt

Nadere informatie

Handleiding Sportlink Club

Handleiding Sportlink Club Handleiding Sportlink Club Dit document is automatisch gegenereerd. We raden u aan de handleiding online te raadplegen via www.sportlinkclub.nl/support. 1. Installatiehandleiding.........................................................................................

Nadere informatie

Deze activiteitenplanning beschrijft de stappen die doorlopen worden in de Pilot biologie GL/TL als CBT-examen in ExamenTester 2011.

Deze activiteitenplanning beschrijft de stappen die doorlopen worden in de Pilot biologie GL/TL als CBT-examen in ExamenTester 2011. Activiteitenplanning Pilot biologie GL/TL als CBT-examen in ExamenTester versie 1, september Deze activiteitenplanning is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van het College voor Examens. Leeswijzer

Nadere informatie

HANDLEIDING Installatie TESTS 2012

HANDLEIDING Installatie TESTS 2012 HANDLEIDING Installatie TESTS 2012 INHOUDSOPGAVE: Algemeen:... 2 Installatie instructies voor stand-alone computer.. 2 Uitsluitend voor netwerk-installatie.. 6 Client installatie deel 1... 6 Deel 2 netwerkinstallatie:

Nadere informatie

Kennismaken met Facet Stap 1 Autorisatie

Kennismaken met Facet Stap 1 Autorisatie Kennismaken met Facet Stap 1 Autorisatie Versiebeheer Versie Datum Omschrijving Door 5.0 09-09-2016 Aanpassingen i.v.m. proeftoets PO Tanja Maring/ Aileen de Jong 5.1 29-11-2016 Aanpassingen i.v.m. release

Nadere informatie

Elektronisch factureren

Elektronisch factureren Elektronisch factureren Inleiding Elektronisch Factureren in RADAR is mogelijk vanaf versie 4.0. Deze module wordt niet standaard meegeleverd met de RADAR Update maar is te bestellen via de afdeling verkoop

Nadere informatie

Installatiehandleiding Rolls

Installatiehandleiding Rolls Installatiehandleiding Rolls Versie: 14-05-2019 Inleiding In deze handleiding wordt u stap voor stap geholpen bij de installatie van Rolls. Kies in de inhoudsopgave het soort installatie dat u wilt doen,

Nadere informatie

Activiteitenplanning 2011 CBT-examens op een vast moment

Activiteitenplanning 2011 CBT-examens op een vast moment Activiteitenplanning CBT-examens op een vast moment versie 1, september Deze activiteitenplanning is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van het College voor Examens. Leeswijzer Deze activiteitenplanning

Nadere informatie

Installatiehandleiding. Facto minifmis

Installatiehandleiding. Facto minifmis Installatiehandleiding Facto minifmis 1. Installatie Facto MiniFMIS 1.1 Achtergrond Facto MiniFMIS biedt facilitaire organisaties een eenvoudige en gebruikersvriendelijke hulpmiddel bij het uitvoeren van

Nadere informatie

Handleiding Back-up Online Mac Versie april 2017

Handleiding Back-up Online Mac Versie april 2017 Handleiding Back-up Online Mac Versie april 2017 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding 3 1.1 Dashboardmail 3 Hoofdstuk 2. Installatie 4 2.1 Installatieprocedure vanuit de installatiemail: Installatie van

Nadere informatie

september 2014 Gebruikershandleiding toetsleider ExamenTester MBO /99

september 2014 Gebruikershandleiding toetsleider ExamenTester MBO /99 Gebruikershandleiding toetsleider ExamenTester MBO 2..11 1/99 ICT-helpdesk Telefoon rechtstreeks: 026 352 52 52 e-mail: ICTBB@cito.nl Stichting Cito Instituut voor Toetsontwikkeling Arnhem (2014) Niets

Nadere informatie

Installatiehandleiding Windows XP / Vista / Windows 7

Installatiehandleiding Windows XP / Vista / Windows 7 Installatiehandleiding Windows XP / Vista / Windows 7 Versie 1.4 Datum 11 januari 2011 Status definitief Inhoud 1 Downloaden installatiebestand 3 2 SafeSign installeren 4 3 Certificaten toevoegen aan de

Nadere informatie

SCENARIO ADVIES INSTALLATIEHANDLEIDING. Versie 1.3

SCENARIO ADVIES INSTALLATIEHANDLEIDING. Versie 1.3 SCENARIO ADVIES INSTALLATIEHANDLEIDING Versie 1.3 1 Handleiding Installatie Scenario Advies... 1 2 Voorbereiding installatie Scenario Advies... 1 2.1 Downloaden programmatuur... 2 3 Serverinstallatie Scenario

Nadere informatie

Support.thecomputercompany.nl

Support.thecomputercompany.nl Support.thecomputercompany.nl End-User Handleiding TCC The Computer Company Withuisveld 9 6226 NV Maastricht T 043 363 03 62 F 043 363 96 98 www.thecomputercompany.nl Documentnr. / versie V 1.1 Auteur

Nadere informatie

Ook de informatie die nodig is voor het nemen van beslissingen rond de bediening van de apparatuur komt aan de orde.

Ook de informatie die nodig is voor het nemen van beslissingen rond de bediening van de apparatuur komt aan de orde. Informatie Veel vmbo-leerlingen komen na het vmbo terecht in eenvoudige helpende functies of schoonmaak- en onderhoudswerkzaamheden. Vooral als leerlingen bij particulieren of in kleine settings werken,

Nadere informatie

Coligo conne ct. Gebruikershandleiding

Coligo conne ct. Gebruikershandleiding Coligo conne ct Gebruikershandleiding Content 1. Inleiding... 3 1.1 Introductie... 3 2. Installeren en in gebruik nemen van Coligo Connect... 3 2.1 Downloaden... 3 2.2 Installeren... 3 2.3 Inloggen...

Nadere informatie

Handleiding Installatie en Gebruik Privacy -en Verzend Module Netwerk Acute Zorg Zwolle

Handleiding Installatie en Gebruik Privacy -en Verzend Module Netwerk Acute Zorg Zwolle Handleiding Installatie en Gebruik Privacy -en Verzend Module Netwerk Acute Zorg Zwolle Uitgebracht door: ZorgTTP Referentie: 20150408 Handleiding Installatie en gebruik PVM Netwerk Acute Zorg Zwolle.docx

Nadere informatie

Gebruikershandleiding voor de examensecretaris en de docent/examinator. MiniTester 2.11

Gebruikershandleiding voor de examensecretaris en de docent/examinator. MiniTester 2.11 Gebruikershandleiding voor de examensecretaris en de docent/examinator MiniTester 2.11 ICT-examenhelpdesk Het gebruik van MiniTester 2.11 bij de examens wordt ondersteund door de ICT-examenhelpdesk. Informatie

Nadere informatie

Installatie Remote Backup

Installatie Remote Backup Juni 2015 Versie 1.2 Auteur : E.C.A. Mouws Pagina 1 Inhoudsopgave BusinessConnect Remote Backup... 3 Kenmerken... 3 Beperkingen... 3 Gebruik op meerdere systemen... 3 Systeemeisen... 4 Support... 4 Installatie...

Nadere informatie

HANDBOEK COE. Centraal Ontwikkelde Examens Nederlandse taal en rekenen MBO 2F/3F. Pilotjaar 2012-2013

HANDBOEK COE. Centraal Ontwikkelde Examens Nederlandse taal en rekenen MBO 2F/3F. Pilotjaar 2012-2013 HANDBOEK COE Centraal Ontwikkelde Examens Nederlandse taal en rekenen MBO 2F/3F Pilotjaar 2012-2013 Versie 2, oktober 2012 Inhoudsopgave 1 Leeswijzer... 3 2 Inleiding... 4 2.1 Fasering implementatietraject...

Nadere informatie

Handleiding TestPlanner Toets Verpleegkundig Rekenen

Handleiding TestPlanner Toets Verpleegkundig Rekenen Handleiding TestPlanner Toets Verpleegkundig Rekenen Inhoudsopgave Handleiding TestPlanner Toets Verpleegkundig Rekenen... 1 Inhoudsopgave... 1 1 Inloggen in Cito Portal... 2 2 Kandidaat Beheer... 4 2.1

Nadere informatie

Handleiding Internet Veiligheidspakket Windows & Mac Versie april 2014

Handleiding Internet Veiligheidspakket Windows & Mac Versie april 2014 Handleiding Internet Veiligheidspakket Windows & Mac Versie april 2014 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding 3 Hoofdstuk 2. Bestellen van het Internet Veiligheidspakket 4 Hoofdstuk 3. Installatie 9 3.1

Nadere informatie

Handleiding installatie Rental Dynamics

Handleiding installatie Rental Dynamics Handleiding installatie Rental Dynamics Versie: 1.1 Datum: 9 januari 2015 1. Inleiding Deze handleiding beschrijft de procedure voor de installatie van Rental Dynamics en de benodigde software. In hoofdstuk

Nadere informatie

AFO 142 Titel Aanwinsten Geschiedenis

AFO 142 Titel Aanwinsten Geschiedenis AFO 142 Titel Aanwinsten Geschiedenis 142.1 Inleiding Titel Aanwinsten Geschiedenis wordt gebruikt om toevoegingen en verwijderingen van bepaalde locaties door te geven aan een centrale catalogus instantie.

Nadere informatie

Gebruikershandleiding examensecretaris. ExamenTester 2.11

Gebruikershandleiding examensecretaris. ExamenTester 2.11 Gebruikershandleiding eamensecretaris EamenTester 2.11 ICTeamenhelpdesk Het gebruik van EamenTester 2.11 bij de eamens wordt ondersteund door de ICTeamenhelpdesk. Informatie over de bereikbaarheid en openingstijden

Nadere informatie

Cloud2 Online Backup - CrashplanPRO

Cloud2 Online Backup - CrashplanPRO Cloud2 Online Backup - CrashplanPRO Handleiding- CrashplanPRO - Online Backup Download de clients hier: Windows 32- bit: http://content.cloud2.nl/downloads/back01- cra.backupnoc.nl/crashplan_x86.exe Windows

Nadere informatie

Handleiding Portal Digitale toetsen

Handleiding Portal Digitale toetsen Handleiding Portal Digitale toetsen Met de aankoop van deze leerkrachtmap krijgt u niet alleen de beschikking over papieren toetsen maar ook over de digitale variant van deze toetsen. Per afname kunt u

Nadere informatie

Back-up Online van KPN Handleiding Mac OS X 10.6 en hoger. Mac OS X Client built 2013 13.0.0.13196

Back-up Online van KPN Handleiding Mac OS X 10.6 en hoger. Mac OS X Client built 2013 13.0.0.13196 Back-up Online van KPN Handleiding Mac OS X 10.6 en hoger Mac OS X Client built 2013 13.0.0.13196 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Systeemeisen... 3 2 Installatie... 4 3 Back-up Online configureren...

Nadere informatie

Handleiding Coligo Connect installatie en gebruik

Handleiding Coligo Connect installatie en gebruik Handleiding Coligo Connect installatie en gebruik Version 1.0 Content 1. Inleiding... 3 1.1 Introductie... 3 2. Installeren en in gebruik nemen van Coligo Connect... 3 2.1 Downloaden... 3 2.2 Installeren...

Nadere informatie

Handleiding. Opslag Online. voor Mac - OSX 10.6 en hoger. Versie februari 2014

Handleiding. Opslag Online. voor Mac - OSX 10.6 en hoger. Versie februari 2014 Handleiding Opslag Online voor Mac - OSX 10.6 en hoger Versie februari 2014 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding 3 Hoofdstuk 2. Installatie 4 2.1 Downloaden van de software 4 2.2 Installeren van de software

Nadere informatie

Installatie Datum: Versie: Informant Software

Installatie Datum: Versie: Informant Software Installatie 7.47 Datum: 19-12-2016 Versie: 7.47 Informant Software www.informant.nl support@informant.nl 1 Waar is deze handleiding voor bedoeld? De installatie van de update van Informant is op een dusdanige

Nadere informatie

Installatiehandleiding FWG 3.0/2011-2012. Stand-alone / Netwerkversie. Nieuwe Installatie van FWG 3.0/2011-2012 met een MS Access database

Installatiehandleiding FWG 3.0/2011-2012. Stand-alone / Netwerkversie. Nieuwe Installatie van FWG 3.0/2011-2012 met een MS Access database Installatiehandleiding FWG 3.0/2011-2012 Stand-alone / Netwerkversie Nieuwe Installatie van FWG 3.0/2011-2012 met een MS Access database Wij willen u er op wijzen dat ons systeem FWG3.0 Cd-rom versie dit

Nadere informatie

Installatiehandleiding SCENARIO ADVIES. Oktober Versie 1.3

Installatiehandleiding SCENARIO ADVIES. Oktober Versie 1.3 Installatiehandleiding SCENARIO ADVIES Oktober 2015 Versie 1.3 Hoofdstuk 1, Installatiehandleiding Scenario Advies Inhoud 1 Installatiehandleiding Scenario Advies... 1 2 Voorbereiding installatie Scenario

Nadere informatie

Handleiding account instellen in Outlook 2016

Handleiding  account instellen in Outlook 2016 Handleiding E-mailaccount instellen in Outlook 2016 Deze handleiding beschrijft de stappen die u dient te nemen om een e-mailaccount in te stellen in Outlook 2016. In deze handleiding dient u de opties

Nadere informatie

CENTRAAL ONTWIKKELDE EXAMENS T & R

CENTRAAL ONTWIKKELDE EXAMENS T & R CENTRAAL ONTWIKKELDE EXAMENS T & R Aan de slag met planning & organisatie Pilotjaar 2011-2012 Jan Paul de Vries 4 oktober 2011 DOEL PRESENTATIE Wat komt er op u af als manager? Wat kunt u doen ter voorbereiding?

Nadere informatie

Outlook koppeling ChainWise

Outlook koppeling ChainWise Outlook koppeling ChainWise Product ChainWise Bedrijfssoftware Datum 6-11-2018 Alle rechten voorbehouden aan ChainWise Niets in deze uitgave mag worden gebruikt in welke vorm dan ook zonder schriftelijke

Nadere informatie

Gebruikershandleiding UNIT4 DataCollector

Gebruikershandleiding UNIT4 DataCollector Gebruikershandleiding UNIT4 DataCollector 2.7.0.0 Inhoudsopgave 1 Inleiding Unit4 DataCollector... 2 2 Systeemeisen... 3 3 Installatie DataCollector... 4 3.1 Downloaden DataCollector... 4 3.2 Uitpakken

Nadere informatie

Handleiding patiëntportaal

Handleiding patiëntportaal Handleiding patiëntportaal Huisartsenpraktijk Burgers & Tieleman Inhoud Handleiding patiëntportaal... 1 Registreren... 2 Voordat u begint... 2 Een account aanmaken... 2 Registreren... 3 Bevestig uw account...

Nadere informatie

Basisoperaties Groep 4 t/m 8 Januari/februari 2013

Basisoperaties Groep 4 t/m 8 Januari/februari 2013 Handleiding BAO M4 t/m M8 Primair onderwijs Cito Volgsysteem Basisoperaties Groep 4 t/m 8 Januari/februari 2013 Handleiding voor de leerkracht Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Doel van het onderzoek 3 1.2

Nadere informatie

HANDLEIDING DIGITAAL DOORSTROOM DOSSIER 2014 / 2015

HANDLEIDING DIGITAAL DOORSTROOM DOSSIER 2014 / 2015 HANDLEIDING DIGITAAL DOORSTROOM DOSSIER 2014 / 2015 Datum: september 2014 Auteur: Intergrip Inhoud 1. VMBO verstrekt inloggegevens DDD aan de leerling... 3 2. Leerling vult Dossier in... 5 2.1 Activeren...

Nadere informatie

Nieuwe Installatie/Factuur2King 2.2 MU bijwerken

Nieuwe Installatie/Factuur2King 2.2 MU bijwerken Nieuwe Installatie/Factuur2King 2.2 MU bijwerken Volg de onderstaande stappen om Factuur2King 2.2 MU te installeren of een bestaande installatie bij te werken. Factuur2King 2.2 maakt een wijzing in de

Nadere informatie

Installatiehandleiding Privacy- en Verzendmodule DIS voor Windows, Mac OS en Linux

Installatiehandleiding Privacy- en Verzendmodule DIS voor Windows, Mac OS en Linux Installatiehandleiding Privacy- en Verzendmodule DIS Opdrachtgever: Opdrachtnemer: Uitgebracht aan: Nederlandse Zorgautoriteit Uitgebracht door: ZorgTTP Referentie: Installatie PVM_DIS_5.3 Datum: 17-12-2015

Nadere informatie

Central Station. Handleiding. Synchronisatie tussen telefoonagenda en de agenda van Central Station. BlackBerry

Central Station. Handleiding. Synchronisatie tussen telefoonagenda en de agenda van Central Station. BlackBerry Central Station Handleiding Synchronisatie tussen telefoonagenda en de agenda van Central Station BlackBerry Versie: september 2011 Inhoudsopgave 1 Central Station agenda synchronisatie... 3 1.1 Benodigdheden...

Nadere informatie

HANDLEIDING WINDOWS INTUNE

HANDLEIDING WINDOWS INTUNE HANDLEIDING WINDOWS INTUNE In deze handleiding beschrijven we de stappen die nodig zijn om Windows-apparaten op te nemen in de Windows Intune-omgeving van de school en deze lokaal te beheren. INHOUD 1.

Nadere informatie

Onderstaande procedure voert u uit op de computer waarop u met de King Outlook-koppeling wilt gaan werken.

Onderstaande procedure voert u uit op de computer waarop u met de King Outlook-koppeling wilt gaan werken. INSTALLATIE VAN KING 5.47 OUTLOOK-KOPPELING Dit document beschrijft de installatie van de King Outlook-koppeling. De Outlook-koppeling moet geïnstalleerd worden op elke computer waarop u deze koppeling

Nadere informatie

Upgrade Accowin van versie 1 naar versie 2

Upgrade Accowin van versie 1 naar versie 2 Upgrade Accowin van versie 1 naar versie 2 Versie 2.0.2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. AccowinUpgrade uitvoeren... 2 2.1 Taalkeuze... 2 2.2 Belangrijke opmerking... 2 2.3 Selecteren map waarin de huidige

Nadere informatie

Activiteitenplanning 2012 CBT-examens op een vast moment

Activiteitenplanning 2012 CBT-examens op een vast moment Activiteitenplanning CBT-examens op een vast moment versie 1, september Deze activiteitenplanning is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van het College voor Examens. Leeswijzer Deze activiteitenplanning

Nadere informatie

Gebruikershandleiding My Conferencing Outlook Add-In

Gebruikershandleiding My Conferencing Outlook Add-In Gebruikershandleiding My Conferencing Outlook Add-In Inhoudsopgave 1. INLEIDING OP HET GEBRUIK... 4 2. EISEN EN BEPERKINGEN... 6 3. WAT U VÓÓR HET INSTALLEREN MOET WETEN... 6 4. ZO INSTALLEERT U MY CONFERENCING

Nadere informatie

Leerlingen inschrijven portal Centrale Eindtoets

Leerlingen inschrijven portal Centrale Eindtoets Leerlingen inschrijven portal Centrale Eindtoets Helpdesk Centrale Eindtoets Het gebruik van de portal Centrale Eindtoets wordt ondersteund door de helpdesk Centrale Eindtoets. Bereikbaar op werkdagen

Nadere informatie

Gebruikershandleiding E-Zorg Remote Access op ipad.

Gebruikershandleiding E-Zorg Remote Access op ipad. Inhoud 1) Inleiding Pagina 2 2) Het token Pagina 2 3) Pulse Secure installeren en configureren Pagina 3 4) Een verbinding maken met Pulse Secure Pagina 6 5) Een werkstation op afstand overnemen Pagina

Nadere informatie

Handleiding MijnExTh voor medewerkers van onderwijsinstellingen

Handleiding MijnExTh voor medewerkers van onderwijsinstellingen Handleiding MijnExTH [versie 1.1] Inhoudsopgave 1.1 Registreren 1.2 Inloggen 1.3 Onderhoud account 2 Kandidaten 3 Groepen 4.1 Aanmeldingen 4.2 Examenmomenten op locatie 5 Uitnodigingen 6.1 E-mail notificaties

Nadere informatie

Handleiding Telewerken met Windows. Inleiding. Systeemvereisten. Inhoudsopgave

Handleiding Telewerken met Windows. Inleiding. Systeemvereisten. Inhoudsopgave Handleiding Telewerken met Windows Inhoudsopgave Inleiding Systeemvereisten Software installatie Inloggen op de portal Problemen voorkomen Probleemoplossingen Inleiding Voor medewerkers van de GGD is het

Nadere informatie

HANDLEIDING SMTP DIENST BEDRIJVENWEB NEDERLAND B.V.

HANDLEIDING SMTP DIENST BEDRIJVENWEB NEDERLAND B.V. HANDLEIDING SMTP DIENST BEDRIJVENWEB NEDERLAND B.V. Uitgave : 1.0 KORTE OMSCHRIJVING In dit document wordt beschreven hoe u gebruik kunt maken van de SMTP dienst van Bedrijvenweb Nederland B.V. om e-mail

Nadere informatie

Activiteitenplanning 2013 Rekentoets VO

Activiteitenplanning 2013 Rekentoets VO Activiteitenplanning 2013 Rekentoets VO versie 2, januari 2013 Deze activiteitenplanning is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van het College voor Examens. Leeswijzer Deze activiteitenplanning

Nadere informatie

SnelStart. Stappenplan. SBR btw-aangifte met SnelStart 12. Datum: 18-4-2014 Versie: 0.5 Status: Definitief Auteur: Selfservice

SnelStart. Stappenplan. SBR btw-aangifte met SnelStart 12. Datum: 18-4-2014 Versie: 0.5 Status: Definitief Auteur: Selfservice SnelStart Stappenplan SBR btw-aangifte met SnelStart 12 Datum: 18-4-2014 Versie: 0.5 Inleiding Vanaf 1 januari 2014 is het verplicht om de btw-aangifte te versturen volgens de Standard Business Reporting

Nadere informatie

Van Dale Elektronisch groot woordenboek versie 4.5 activeren en licenties beheren

Van Dale Elektronisch groot woordenboek versie 4.5 activeren en licenties beheren De nieuwste editie van dit document is altijd online beschikbaar: Activeren en beheren licenties Inhoudsopgave Van Dale Elektronisch groot woordenboek versie 4.5 activeren Automatisch activeren via internet

Nadere informatie

Instructie registratie & digitaal aanbieden

Instructie registratie & digitaal aanbieden Instructie registratie & digitaal aanbieden Registratie Om deel te kunnen nemen aan een tender, dient u uw organisatie éénmalig te registreren op het Negometrix platform. Het platform van Negometrix is

Nadere informatie

ELEKTRONISCH VOORSCHRIJF SYSTEEM (EVS)

ELEKTRONISCH VOORSCHRIJF SYSTEEM (EVS) ELEKTRONISCH VOORSCHRIJF SYSTEEM (EVS) Nedap healthcare Deze PDF is gegenereerd op 25-04-2018 Table of Contents Informatie... 3 Elektronisch medicatie voorschrijven (EVS) inrichten... 4 Belangrijke informatie

Nadere informatie

Handleiding MijnSVPB voor medewerkers van onderwijsinstellingen

Handleiding MijnSVPB voor medewerkers van onderwijsinstellingen Handleiding MijnSVPB voor medewerkers van onderwijsinstellingen Inhoudsopgave 1.1 Registreren 1.2 Inloggen 1.3 Onderhoud account 2 Kandidaten 3 Groepen 4.1 Aanmeldingen 4.2 Examenmomenten op locatie 5

Nadere informatie

1. Over LEVIY 5. Openen van de activiteit 2. Algemene definities 6. Inloggen op het LEVIY dashboard 3. Inloggen 6.1 Overzichtspagina 3.

1. Over LEVIY 5. Openen van de activiteit 2. Algemene definities 6. Inloggen op het LEVIY dashboard 3. Inloggen 6.1 Overzichtspagina 3. Versie 1.0 05.03.2015 02 1. Over LEVIY Wat doet LEVIY? 08 5. Openen van de activiteit Hoe wordt de activiteit geopend? 2. Algemene definities Behandelen van terugkerende definities. 09 6. Inloggen op het

Nadere informatie

DRAAIBOEK CITO-EXAMENS Niveau 2F Startdatum

DRAAIBOEK CITO-EXAMENS Niveau 2F Startdatum DRAAIBOEK CITO-EXAMENS Niveau 2F Startdatum Niveau 3F Startdatum 29-10-2012 19-11-2012 Draaiboek:hierin alle handelingen die dienen te worden verricht om een compleet examen (incl. de logistieke planningen

Nadere informatie

Gebruikershandleiding My Conferencing Outlook Add-In

Gebruikershandleiding My Conferencing Outlook Add-In Gebruikershandleiding My Conferencing Outlook Add-In V2.0 mei 2017 Inhoudsopgave 1. INLEIDING OP HET GEBRUIK... 4 2. EISEN EN BEPERKINGEN... 5 3. WAT U VÓÓR HET INSTALLEREN MOET WETEN... 5 4. ZO INSTALLEERT

Nadere informatie

Handleiding E-mail clients

Handleiding E-mail clients Handleiding E-mail clients Inhoudsopgave Handleiding E-mail clients... 1 1 POP of IMAP... 2 2 Outlook... 2 2.1 Instellen Mailaccount... 2 Stap 1... 2 Stap 2... 2 Stap 3... 3 Stap 4... 3 Stap 5... 3 Stap

Nadere informatie

Handleiding Job voor gebruikers

Handleiding Job voor gebruikers Handleiding Job voor gebruikers I Handleiding Job voor gebruikers Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Werking van de Job 2... 2 1.1 Wat is een job?... 2 1.2 Selecteer de personeelsdatabase... 3 1.3 Is de job gestart?...

Nadere informatie

e-uur en UBplus Gebruikershandleiding Versie: 1.05

e-uur en UBplus Gebruikershandleiding Versie: 1.05 e-uur en UBplus Gebruikershandleiding Versie: 1.05 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 Hoe gaat het in zijn werk? 3 Wanneer kunt u aan de slag met e-uur en UBplus? 4 1. Terminologie 5 2. Gegevens binnen UBplus

Nadere informatie